SORLANDET
de Costa del Sol
van Scandinavië
NOORSE WEGEN
Zilte voorrangswegen
Paradijs voor vissers
diepzeeduikers en
folklorehappers
ZOMERZON
heeft oogje op Oslo
ZATERDAG 7 MAART 1970
i
De Holmenkollenspringschans
nodigen u uit tot zonnebaden.
populair als in de winter. Groene grasvelden
Nederlanders, die met de hartelijke Fred Olsen in
zee gaan (en wie zijn vorstelijke Blenheim één keer
heeft betreden, wil niet ander» meer) vallen in Kris-
tiansand gelijk met de deur in het gulle, Noorse
natuurhuis. De VW-directeur van dit gebenedijde
district, die het klappen van de toeristische zweep ook
kent, noemt zijn Sorlandet grootmoedig de „Costa del
Sol van Noorwegen" en hij heeft nog gelijk ook. Als
je even vergeet, dat de zon er wat minder heetgebakerd
is en dat de prijzen er hoger liggen dan in de vakantie
nering van buurman Spanje, kom je al een heel eind.
Een pluspunt is nog, dat Sorlandet niet de miljoenen -
stroom te verwerken krijgt, die de laatste jaren de
kust van de Middellandse Zee overspoelt en daardoor
zonder overdrijving aan iedere gast een koninkrijk
vol rust en stilte kan offreren.
BIJ een inventarisatie van dit zuide
lijke deel van Noorwegen blijkt Sorlan
det allereerst een dorado te zijn voor
diepEeeduikers. De VW-directeur van
Kristiansand heeft inmiddels uitgere
kend, dat er in Nederland zo'n 70.000
amateurduikers rondsnorkelen en voor
- deze meute heeft hij 1700 maagdelijke
eilanden voor zijn kust klaar liggen.
Daarnaast houdt hij voor de liefheb
bers nog wat scheepswrakken in reser
ve, die barstens vol avontuur zitten.
De warme golfstroom, die langs Noor
wegen strijkt, zorgt ervoor, dat de dui
kende toeristen niet van een al te kou-
we kermis thuis komen.
De spoorwegmaniakken komen aan hun
trek in het Setesdal, waar hobbyisten
sinds 1962 met locomotieven uit 1895
puffend en zwoegend de dienst onder
houden tussen Kristiansand en het 4.7
kilometer verderop gelegen Byglands-
Folklore
Datzelfde Setesdal tot voor enkele
jaren een ontoegankelijk, geheimzin
nig stuk van Noprwegen houdt ook
nu nog de tradities en folklore in hoge
ere. Vele boerderijen zijn zo'n 500 jaar
oud en de bewoners schieten hun kleu
rige klederdrachten niet alleen aan bij
nadering van een toeristenbus. Zij dra
gen daarbij zilveren sieraden, waar
van de motieven ontleend zijn aan Ne
derlandse voorbeelden. Altijd een aar
dig binnenkomertje voor een jongen
van Jan de Witt. In Setesdal is ook een
stokoude boerderij, de Rygnestadloftet
(probeer dat maar eens te onthouden)
waar zorgvuldig de souvenirs worden
bewaard, die Noorse kooplieden van
hun strooptochten langs het staatse le
ger der Nederlanden mee naar huis
dooraderde neus in de gezouten boter.
Even de werphengel in het kristal
heldere zeewater en je hebt zo 6 tot 8'
vissen aan je lijn. Je kunt ook een
boot huren en je lijn achteloos aan de
railing binden. Op die manier kun je
op je luie rug de vrijdagse maaltijd
voor een middelgroot nonnenklooster
veilig stellen.
Kruip door
Vanaf half augustus is het ook de uit
gelezen tijd om de makreel te ver
schalken. Als het weer dan ook nog
meewerkt, kun je de buit bij het onder-
van 21 april tot en met 22
n 17 mei tot 28 juli te Ham-
in 5 juni tot en met 9 juli in
n dit enorme iand er bekaaid
Nederlandse begrippen uit-
Lnie rug
De gehelen zonneschijf is zichtbaar op Spitsbergen
augustus, van 14 mei tot juli aau de Noordkaap. var
merfest. van 21 mei tot en met 23 juli te Tromsö. va
Bodo. Denk echter niet. dat de zuidelijke streken
afkomen, want ook daar zijn de zomerdagen v<
/.onderlijk lang en licht. In Osio kan men bijvoorbeeld midden in de nacht zonde
kunstlicht zijn krantje lezen (gesteld uiteraard, dat u uit de smeuige öjebröten
van onze noorderburen wijs kunt). De Noorse hoofdstad heeft bijna 18 uur
zonlicht in mei, 21 uur in juni. 22 upr in juli, 18 uur in augustus en bijna 16 uur
in september. Dat betekent bijvoorbeeld voor een septemberdag een portie daglicht
van 5 uur 's morgens tot 8 uur 's avonds.
Ook de meteorologen hebben vastgesteld, dat over een periode van 20 jaar Osro
meer zonne-uren registreert dan welke andere stad in Noord-Europa ook. In de
zomerse periode komt dat neer op gemiddeld 1220 uur, tegen Parijs 1070. Amster
dam 919, Berlijn 1061 en Stockholm 1207. In de vroege namiddag bedraagt de
gemiddelde temperatuur In Oslo in mei M, In jnnl 21, in juli 23 en in september
16 graden.
snelheidsgrenzen
De loegestande maximumsnelheid op
autowegen bedraagt 90 km per uur, op
andere wegen 80. In steden en be
bouwde kommen 50. De Noorse snel
wegcode houdt uiteraard ook in. dat de
automobilist te allen tijde zijn snel
heid moet aanpassen aan de bestaan
de omstandigheden.
voorrang
Het verkeer in Noorwegen rijdt rechts.
Verkeer komend van rechts heeft voor
rang, uitgezonderd op hoofdwegen,
waar dit door middel van een verkeers
bord is aangegeven.
grootte voertuigen
De maximum toegestane breedte voor
voertuigen bedraagt in het algemeen
2.15 meter, maar een breedte van 2.50
meter is toegstaan. op de volgende
weggedeelten: Hoofdweg 2: Klofta
KongsvingerMagnor, Hoofdweg 7 (de
E68, Kjorbo, Honefoss, Hoofdweg 31:
Roros tot aan de grens bij Vauldal, de
E18: LarvikOslo, de E6: Svinemund
Oslo. ook via Frederikstad en hoofd
weg 110, Hoofdweg 159 OsloStrom-
menkerk. Hoofdweg 120: Strommen-
kerkLillestrom.
formaliteiten
Alleen een rijbewijs en een kenteken-
Een zomerse dag op „Radhusplassen" in Oslo.
bewijs zijn verplicht. Verzekeringen
kunnen worden afgesloten bij binnen
komst in Noorwegen.
benzine en service
Er zijn benzinestations in geheel Noor
wegen, die de standaardprodukten der
grote maatschappijen verkopen. Alle
grote servicestations voeren ook repa
raties uit bij gangbare automerken.
Servïcewagens van de Noorse Automo
biel Club (N.A.F.) patrouilleren op
bergwegen en een aantal hoofdwegen.
De Noorse ANWB (KNA) heeft een aan
tal hulptelefoons geplaatst langs de
minder drukke weggedeelten.
hotels
zijn verenigd in de auto-hotel-associa
tie en bieden logies aan vanaf 45 kro
nen. Kinderen beneden 12 jaar betalen
de halve prijs. U reserveert het eerste
hotel langs de door u gekozen route en
daarna wordt elk volgend hotel gratis
door de associatie voor u geboekt. Alle
hotels hebben reducties voor hen. die
3 dagen op één plaats blij-
kamperen
Er zijn in Noorwegen duizend kam
peerterreinen. die onder toezicht staan
van de Noorse medische dienst. Op drie
sterrencampings (eenderde deel) zijn
wasgelegenheden, douches, kampeer-
winkels en permanent toezicht. Het
staangeld is 6 kronen per dag per au
to. Op twee-sterrencampings, die minder
komfort hebben, bedraagt het staangeld
4,50 kroon en op één-stercampings 3,50
chalets
Meer dan 2000 chalets kunnen geduren
de de zomerperiode gehuurd worden.
Ze bevatten alles behalve beddegoed
en handdoeken. De meeste zijn ge
schikt voor 4 a 6 personen. De prijs va
rieert van 200 tot 500 kronen. Voor de
comfortabele hutten van de Noorse
Touring Club geldt 'n overnachtings
bedrag van 5 kronen. Pensionprijzen
variëren van 30 tot 35 kronen.
gaan van de zon op een houtvuurtje
aan de kust roosteren. Zeg nou zelf,
daar wordt zelfs het meest prozaïsche
baasje nog week van om het hart.
Wat dat weer betreft zit het in Sorlan
det wel snor. De VW-directeur heeft
persoonlijk enkele jaren nauwlettend
uit zijn dakvenster gestaard en gecon
stateerd, dat Kristiansand 29 zonnige
dagen in mei heeft, 28 in juni, 29 in ju
li en 27 in augustus. Als je dat hoort,
ga je je wel afvragen, waar al dat
groen in Noorwegen dan vandaan komt.
Wat valt er nog verder te beleven in
Zuid-Noorwegen? Allereerst het fameu
ze Telemark Kanaal tussen Skiën en
Dalen, dat een handvol meren verbindt.
In de zomer onderhoudt een dolroman-
tische stoomboot een dienst, die in fei
te neerkomt op een kruip-door-sluip-
door-spel via sluizen en langs steile
bergwanden.
Voor de liefhebbers van een wild en
troosteloos berglandschap ligt in het
noordelijk deel van 't Setesdal een mo
dern berghotel bij Hovden. Een stoel-
tjeslift maakt het ook voor luie natu
ren eenvoudig om op de vereiste hoog
te te komen. Deze hemelvaart resul
teert in een verpletterend uitzicht op
een eindeloze wereld vol besneeuwde
bergtoppen.
Voor toeristen met een literraire tic
heeft Sorlandet als verrassing nog het
huis van Nobelprijswinnaar Knut Ham
sun (Ja hij zal eens een keer niet Knut
heten), dat na zijn dood is ingericht als
museum. Zijn vrouw en zijn zoon ver
zorgen de gemoedelijke rondleidingen.
Dit culturele bedevaartsoord vindt u in
Norholmen bij Grimstad ten oosten van
Kristiansand.
Paradijs
U heeft het inmiddels al door: Sorlan
det is een fascinerend vakantieparadijs,
dat juist voor Nederlanders aantrekke
lijke troeven uitspeelt. De Kristiansand
District Travel Association. Vestre
Strandgate 23 in Kristiansand weet er
alles van. Een briefkaartje met een En
gels kattebelletje erop is voldoende. Als
u liever in uw moeders taal wordt voor
gelicht kunt u terecht bij het Nationaal
Noors Verkeers Bureau. Prins Hendrik
kade 135 in Amsterdam, telefoon 020-
222545.
Ofschoon de Noorse bergen taaie rak
kers zijn, die zich niet gauw gewonnen
geven is het de wegenbouwers toch ge
lukt met kunst en vliegwerk 70.000
kilometer openbare weg tussen zuid
en noordpunt van dit gigantische land
weg te moffelen. Weliswaar hebben re
niet de breedte van de wegen in Cen-
traal-Europa maar op een goeie zes
meter mag u toch'wei rekenen.
Meestal zijn ze geasfalteerd, maar het
wil ook nog wel eens voorkomen, dat
ze bedekt zijn met aangestampt kolen
gruis. Toch is en blijft Noorwegen een
ideaal land om per auto te door
kruisen. Het heeft een prachtige kust
lijn, talloze meren, wildstromende ri
vieren, een overdonderende bergwe
reld, fjorden, gletsjers en panorama's
die u in geen enkel land kunt vinden.
Het gevolg is, dat u al rijdend van de
éne landschappelijke verbazing in de
andere valt. Noorwegen biedt u op 'n
oppervlakte van enkele kilometers 4 to
taal verschillende natuurwonderen. En
kele wegen hebben zowaar 'n Europa-
status. Dit geldt voor de E6. die van
Malmö via de grens te Svinesuns over
Oslo naar Stjördal ten noorden van
Trödheim voert, voor de E18, die van
Stockholm via de grens te Orje en Oslo
naar Stavanger gaat en de E75, die van
Sundsvall in Zweden komt en via Stor-
lien aan de grens naar Stjördal loopt.
Bovendien heeft Noorwegen twee „lo
kale" Europawegen: OsloLaerdal
Bergen en DombasAlesund. Voor
lopig moeten autoreizigers er echter
terdege op voorbereid zijn dat ook de
kwaliteit van de E-wegen in Noorwegen
nogal varieert. De stijgingen bedragen
doorgaans niet meer dan 1:10 en het
NIET
VOOR
SNELHEIDSDUIVELS
gemiddelde ligt nabij 1:12. Noor
se wegen stellen daarom geen speciale
eisen aan de paardekrachten van. uw
wagen. Er zijn voorts 200 pontverbin
dingen, die deel uitmaken van het we
gennet. De meeste Jiebben een over-
vaartduur van 10 tot 30 minuten, de
langste (tussen Revsnes in 't Laerdal
en Gudvangen in Sogn) duurt twee uur
en een kwartier. De overvaarten kos
ten enkele kronen en daarvoor krijgt
men het onbetaalbare landschaps-
schoon op de koop toe. Daarnaast heeft
Noorwegen 1200 bruggen, waarvan de
langste de Trömsobrug (1016), de
Tjeldsunsbrug te Harstad (1002) en de
Rombanksbrug te Narvik (750 meter)
zijn. De Noorse wegen voeren door
ruim 250 tunnels, die nodig zijn in de
barre winters. Een typische tunnelrou
te is de weg over Haukeli tussen Dram
men en Haugesund. waarin tunnels tot
5700 meter geboord zijn. Eén en ander
brengt met zich mee, dat de snelheden
op de Noorse wegen zeer beperkt zijn.
Op slechts 52 km is het toegestaan 90
kilometer te rijden, op de overige we
gen bedraagt de topsnelheid 80 kilome
ter per uur en zelfs die snelheid is nog
af le raden voor de meeste automobilis-
1 Landelijke idylle in het hartje van Oslo.
naar het hoge noorden
De Nederlander, die voor dit jaar Noor
wegen als reisdoel uitkiest (een voor
treffelijke keus, dat kan ik u garande
ren) heeft twee comfortabele zeewe-
In mei, juni, juli, augustus en een deel va» september heeft men in Noord-
Noorwegen 24 uur per dag licht. De middernachtzon die als een vurige bol
het firmament staat is echter gedurende deze periode niet overal zichtbaar.
Kristianstad is een van Noorwegens belangrijkste havens met verbindingen naar Denemarken, Nederland
Engeland,
gen tot zijn beschikking: De Fred Ol
sen Line en de Bergen Line. Fred Ol
sen, die in de afgelopen jaren met zijn
rijd-oprijd-af-schip „Black Prince"
een waterdichte populariteit bij Scan-
dinavië-vaarders opbouwde, introdu
ceert dit seizoen zijn nieuwe aanwinst,
de 13.000 ton metende „Blenheim",
dje als luxe cruise-schip gebouwd Is.
De reiziger heeft de keus uit gerief
lijke 1-, 2-, 3- of 4-pcrsoonshutten, die
bijna alle 'n eigen douche cn toilet
hebben. Het hele schip is voorzien van
airconditioning- Voorts zijn er bars,
ruime salons, zonnedekken en belas
tingvrije winkels.
En dan de befaamde Noorse keuken,
de beroemde koude buffetten, waarmee
de Noor zijn gasten at in de slaap over-
volt. Op de Blenheim is het Viking-
restaurant voor snelle snacks en war
me schotels. Fred Olsen heeft voor u
ook een vorstelijke brochure klaar lig
gen met 15 voorstellen voor automobi
listen. Om er een paar te noemen: Te
lemark en de zuidkust, 632 kilometer,
vanaf 451 gulden. Hardangerfjord en de
bergen, 775 kilometer. 506 gulden, Os
lofjord en Telemarkt, 887 kilometer
449 gulden, rondreis door Zuid-Noorwe
gen, 1123 kilometer. 724 gulden. Jotun-
heimen, land van de reuzen, 1644 kilo
meter. 636 gulden, Noord-Noorwegen,
3788 kilometer, 871 gulden. Daarnaast
is er een begeleide tour per buS van
af 818 gulden.
Alle inlichtingen over deze reizen, die
Amsterdam als vertrekpunt en Kristi
ansand als eindpurtt hebben, geeft het
Verenigd Cargadoorskantoor, Konings
plein 15 in Amsterdam Centrum, tele
foon 020-248303.
De tweede mogelijkheid biedt de ge
renommeerde Bergen Line, die met
haar twee schepen de Venus en de Leda
een dienst onderhoudt tussen Amster-
dam-Stavanger en Bergen. Er zijn
twee afvaarten per week en de Bergen
Line biedt de reiziger de keus uit 17 ar
rangementen van 4. 8 en 15 dagen,
plus een boottocht van elf dagen naar
Spitsbergen. Ook aan boord van de Ve
nus en de Leda wordt tenminste één
maal per reis het Koldtbord geser
veerd.
Alle inlichtingen over de Bergen Ltno
geeft D. Burger en Zoon, afd-passage,
Westerstraat 7—13, Rotterdam-2. Tele
foon 010-111220.