MAURICE CHEVALIER k l4\ *r- GRIJZE EMINENTIE VAN HET FRANSE CHANSON RUILDE STROOIEN HOED VOOR PEN VOL WEEMOED REDE POMPIDOU GEBOYCOT DOOR DEEL CONGRES Spoed verga dering luchtveili gheid MAURICE CHEVALIER Particuliere auto uit binnensteden weren Minister Bakker in Kamer Zwitserland overweegt vluchtverbod Arab, landen Miljoenenroof in Toronto Stadslichten nieuwe stijl bepleit DONDERDAG 26 FEBRUARI 1970 DE LEIDSE COURANT PAGINA 11 „Ik moet waardig opstaan zonder onder de tafel te rollen' Maurice Chevalier, de grijze eminentie van het Franse chanson, de overjarige volksjongen uit Menilniontant, de missionaris van de allerlichtste muze, heeft zichzelf de geestelijke striptease van het eeuwig afscheid nemen willen besparen en eind 1968 vrijwillig een punt achter zyn zestigjarige zangerscarrière gezet. Hij hing zyn legendarische strooien hoed aan de hoge wilg van de herinnering en werd de vlytige notulist van zyn eigen successen, angsten en vliesdunne toekomstverwachtingen. In zyn eerste boek „La Louque" volgde hy met een hart vol nostalgie het spoor terug naar zyn jeugd,, zyn eerste applaus, de voorzichtige roem, de internationale erkenning. In zijn nieuwe dagboek, dat hy de titel „schoffie met wit haar" meegaf, inventariseert hij minutieus en met een traan in het oog de vette buit, die hy nog op de drempel van zyn leven heeft binnengehaald. Nog één keer wilde hU het zout van de roem proeven, nog één keer de intense vreugde van de massale bewondering meemaken. Met dc vliegende haast van de ouderdom 9tortte hy zich twee jaar geleden in zyn ..Tachtig jaar jubileum tournee", een triomftocht langs honderden zalen, stadions, recepties, soirées. Hy wist. dat het een kwestie was van d'r op of d'r onder, hy kon alles in één klap verliezen, hy kon daarentegen in dit geprolongeerde afscheidsuur slechts winnen, wat hy al lang had: erkenning, sympathie en balsem voor zyn ydelbeid. „Mijn hart is nog steeds in feest stemming" Maurice nam de uitdaging gretig aan. Hij gooide het op een akkoordje met de dood en sprak de laatste resten van zijn vitaliteit aan. „Ik moet waardig opstaan, zonder onder tafel te rollen", werd zijn devies, „het lot staat me niet toe om oud te worden. Mijn hart is nog steeds in feeststem ming. Nog even en dan vertrek ik weer naar een ander amfi-theater, vlak bij Boston. Vier avondvoorstellin gen, dan vliegen we over een week naar Orly. Hoera. Bravo". Drenkeling Terwijl hij zijn armen heft, besluipt de aarzeling hem alweer: „Er zijn twee wezens in mij. Het ene is harts tochtelijk, werkzaam en enthousiast. Het andere is nederig, verlegen en denkt nuchter. Het tweede heeft me geholpen om mijn leeftijd zonder be slissende ramp te bereiken. Ik heb geen reden en geen mogelijkheden meer om mijn instincten te volgen, waaraan ik als jong artiest gemakke lijk gehoor gaf. Ze zouden me nu via de schande en het verdriet naar de onherroepelijke nederlaag voeren". De bijna 80-jarige Maurice heeft het tijdens zijn monstertournee door Amerika en Europa steeds te kwaad met zijn leeftijd. Elke dag opnieuw bemerkt hij dat de marge tussen roem en vergetelheid kleiner wordt. Hij klampt zich als een drenkeling vast aan zijn publiek, aan de critici, die hun wierookvaten in zijn richting zwaaien. „Na bijna een uur onder de schijnwerpers te hebben gestaan, voel ik de spanning van de avond. Door de herhaalde spiertrekkingen merk ik, dat ik me meer en meer op het avondwerk moet concentreren, zonder me overdag ook maar enige psychi sche of lichamelijke spanning te kun nen veroorloven. Zo moet het, als ik de 80 wil halen, zoals ik heb besloten. Het pleit is al bij voorbaat gewonnen, als mijn gezondheid, mijn spieren me niet meer dwars zitten. Krampen, angsten. Al 45 jaar kom ik ze steeds weer te boven en de strijd tussen hen en mij zal, zolang ik niet neerval, voort blijven duren". Gulzige genieter En voort gaat hij. Vanavond in Be verly („het was zo schitterend, dat ik door het gelukkige gevoel in hoofd en hart weinig heb geslapen"), volgende week in de mondaine Franse bad plaats Deauville. „Je wordt meege sleept door het ritme van deze char mante, jonge en schitterende wereld, die aan het oude paard, dat ik per slot van rekening ben. de eer bewijst het uit te nodigen. Het oude paard wordt van alle kanten bekeken, gefo tografeerd, aangeklampt. We houden als hij met zijn strooien hoed het podium opdanst en zijn fans de eerste grijns schenkt. Los Angelos, Kansas City, San Francisco, Denver Colorado. Het kan niet op. „Mijn One Man Show blijft voor mij het uur van de waarheid. Al dat andere, de huldigin gen en recepties horen eigenlijk niet bij mij. ik voel me dan opgewonden als een boer ik een mondaine wereld. De blaba van de groten, de ijdelheid, die ten onder gaat in de duivelse dans van de eekhoorns, die verloren zijn, staan me tegen en maken me verle- Èn voort gaat hij. Hel vliegtuig voor Washington staat alweer klaar. „Ik begin te voelen, hoe zwaar dit „Tach tig Jaren Tournee" is en hoeveel het eist van dat beetje energie, dat ik nog over hebt. Je blijft fenomeen zolang je lot je dat toestaat. De grootste be roemdheden hebben altijd door slijta ge aan glans ingeboet. Soms; vaak zijn ze jammerlijk verslagen". Gouden cirkel Maar Maurice derikt er niet aan om op te geven. Nog twaalf steden, „mijn benen doen pijn. Het is in elk geval beter dan ze helemaal niet meer te hebben. Na dit tournee zal ik voor de concertzalen over de hele wereld dood ervan dat ze van ons houden. In feite heb ik altijd gewerkt om dit prachtige resultaat te bereiken: uitdeler te zijn van zon, optimisme en liefde". In de onverbiddelijke nadagen van zijn triomf, ontpopt Maurice Chevalier zich als een gulzige genieter, die niet te verzadigen is. Hij is het middelpunt van officiële lunches, waar hij de vleierijen van verblindende tafelda mes meer op prijs stelt dan de cham pagne en de paté, hij schudt op recep ties onvermoeibaar de handen van be wonderaars („ik dank mijn ster, die me in staat heeft gesteld om de meest dynamische tachtiger van de wereld te mogen zijn. Hoera. That's showbusi ness"), hij turft de dierbaren, die hem in steeds sneller tempo ontvallen, hij koketteert met het briefje, dat een meisje in de zak van zijn smoking laat glijden: „Monsieur Chevalier, u bent een geweldige man, u zult nooit oud worden, u zult alleen maar mooi er worden". „Het kan naïef lijken", noteert hij, „maar woorden als deze tonen aan, hoe ik nog steeds in staat ben om de harten van de jongeren te winnen. En dat zonder tamtam". Nog steeds zijn de zalen uitverkocht, of de betreurenswaardige veldslag. Ik bid tot God, ik bid tot La Louque. Vanavond ben ik op weg naar het unieke, edele einde of naar de gewone man. die zegt: „Ach nee, Maurice, nu is het wel genoeg. Ik word bang bij de gedachte, dat mijn oude motor wel eens verroest zou kunnen zijn en dat me een ernstig mankement overkomt. Toch ga ik door. Ik wil het toneel vaarwel zeggen, voordat mijn gebre ken me al te veel aftakelen. Ze mogen me nooit kunnen verwijten, dat ik mg blijf vastklampen. Maar mijn hemel, overal smeken ze me om terug te komen. Mijn gezondheid houdt het nog steeds vol. maar ik gedraag me dan ook braaf en gedisciplineerd. Het is het succes waard." Slotapplaus „WENS ME MAAR GELUK, BESTE VRIEND" zijn". Hij vindt het een gruwelijk vooruitzicht, dat hij probeert te over spelen met het lef van de volksjongen. Philadelphia, de Philharmonic Hall in New York. Albany, Midland Michigan. Nog steeds is de gouden cirkel van het succes niet verbroken. „Mijn ge heugen gedraagt zich als vanouds en geen enkele kwaal van een oud man netje van tachtig verstoort deze voor stellingen vol liefde. Op naar Stock holm ouwe jongen. Doorgaan en be wijzen, dat je hart nog een chirurgi sche vervanging nodig heeft. Dit is de plaats, die ik toch maar veroverd heb, voordat ik mijn laatste buiging maak. Ik moet met mijn leeftijd en mijn stijl, die door slijtage bijna verdwenen is, het Londen van de Beatles trotse ren. Zal het de Grote Avond worden Geplaagd door darmstoornissen en een hardnekkige leverkwaal danst hij zo naar het onherroepelijk slotapplaus. „Vadertje Maurice klimt nog steeds om hoog. Ik heb zin om bij mijn terugkeer de grootste chirurg van Frankrijk op te zoeken om me een nieuwe lever, een blaas, een hersenmassa en een aureool- tje van een heilige voor zuivere gedach ten te laten aanmeten." Het Théatre des Champs-Elyseés be tekent voor hem het eindstation na een triomftocht van tienduizenden kilome ters. „Op naar het abattoir of de apo theose?", vraagt hij zich af, „ik sprak mezelf toe. Niet breken, mon petit möme. Huil vooral niet. Wees kalm, maar waardig. Een paar tellen was mijn stem omfloerst. De ontroering, de adem, die niet meer op gang kon komen. En aan het einde, zeker, u leest het goed, stond de zaal weer op om tien minuten lang te schreeuwen en de handen naar me uit te strekken. Ik trok me innerlijk verscheurd los van wat 62 jaar lang mijn bestaansrecht en mijn werk had gevormd. Ik wil niet het risico lopen, dat zo'n carrière alsnog wordt vernield. Voor geen enkele prijs. Ik voel mij als een dronken man." Eeuwige leven Voor Maurice Chevalier is na zijn nieu we Parijse triomf de betovering voor goed gebroken. De artiest, die het eeuwige leven scheen te bezitten, ver bant zichzelf als kluizenaar naar zijn landgoed even buiten Parijs. Hij ruilt zijn strooien hoed voor een pen en vult zijn lange dagen nu met de weemoed van wat zojuist nog was en nooit meer terugkomt. „Ik word een beetje bang bij de gedachte, dat ik in de toekomst nooit meer de warmte van een vriend schappelijke zaal zal krijgen. Alleen de vlam zelf blijft nog over om me bran dend te houden, ai is het maar een waakvlam. Ik heb werkelijk last van Liefdesverdriet. Ik heb een prachtige liefdesgeschiedenis tussen het publiek en mij afgebroken. Toch is het beter SCHOFFIE MET WIT HAAR vijf minuten te vroeg op te houden dan één minuut te laat. Op 81-jarige leef tijd is er geen reden meer om grappig te willen blijven. Je hebt al moeite ge noeg om jezelf te laten lachen. Verge lijk je lot van grijsaard maar eens met dat van tal van anderen. Je bent schan dalig bevoordeeld. Mijn levenseinde moet mijn hoogste prestatie worden en ik kan daarin pas slagen als ik de de monische geesten, die me al te vaak belaagd hebben, weet te vernietigen. Ik wil zonder droefheid afglijden naai de laatste buiging. En vooral soepel. Ik zing niet meer. maar ik loop wel voort durend te neuriën. Met mijn vulpen blijf ik in contact met mijn vriend, het publiek. Wens me maar geluk, beste vriend." Graag gedaan, Maurice. LEO THUHING WASHINGTON (AP) Tweehonderd Congresleden waren afwezig, en een lid verliet stilletjes de zaal, toen president Georges Pompidou gisteren de eer te beurt viel, het Amerikaanse congres toe te mogen spreken. De overige Congres leden hoorden het Franse staatshoofd echter welwillend aan en applaudiseer- den voor zyn woorden. Het Huis van Afgevaardigden was niet geheel gevuld toen Pompidou zijn rede voering van 25 minuten hield. Naar het scheen, waren ongeveer 150 van de 434 leden van het Huis van Afgevaardigden en 40 van de 100 Senaatsleden afwezig. Een aantal zetels werd bezet door kin deren en stafleden van de Congresleden en voorts waren veel diplomaten aan wezig. De twee belangrijkste thema's van de redevoering waren: De grote vier moeten onder auspiciën van de Verenigde Naties trachten zo spoedig mogelijk de vrede in het Midden- Oosten te herstellen. Frankrijk is niet Verrassingen bij verkiezingen in Zeeuws- Vlaanderen (Van een onzer verslaggevers) MIDDELBURG Dc gisteren in zeven nieuw gevormde Zeeuws-Vlaamse ge meenten gehouden raadsverkiezingen hebben enkele vreemde verrassingen op geleverd. In de twee plaatsen waar de christelyke partyen verenigd aantraden (als plaatselijke „groeperingen van 18"), namelUk in Terneuzen en in Sas van Gent, blykt dit in het ene geval (Terneu zen) de kiezers te hebben afgeschrokken, terwijl in het andere geval een enorme stemmenwinst van het samengaan het gevolg is geweest. In Terneuzen verspeelden de samen werkende confessionelen vier zetels (van 12 naar 8), terwijl zij in Sas van Gent van 4 op 7 zetels kwamen. Het algemene beeld van de gisteren gehouden raads verkiezingen wijst op een aarzelende houding van de kiezers ten aanzien van de P.v.d.A., een vrij duidelijke sympathie voor de V.V.D. en een uitgesproken voorkeur voor partijen met typisch op het plaatselijk belang georiënteerd programma. De Boeren Partij kreeg in Terneuzen een zetel. D '66 en de P.P.R., die zich zowel in Terneuzen als in Oostburg aan dienden, konden de verwachtingen die men van deze groepering had, niet geheel waar maken. In Terneuzen kwam de P.P.R. niet aan de kiesdeler. In Oostburg verkreeg zij één zetel. D '66 haalde zowel ln Oostburg als in Terneuzen een zetel. Zoals bekend wordt het aantal gemeen ten in Zeeuws Vlaanderen per 1 april van 29 terug gebracht tot 8. van plan een van de partijen te begun stigen, ten nadele van de andere. Wat Vietnam betreft, was hij ervan overtuigd dat bij president Nixon de wil aanwezig is om een eind te maken aan de oorlog. Dit zou „een van de waardig ste overwinningen zijn, een overwinning op zichzelf". Een van de deelnemers aan de boycot actie, het democratische Congreslid Roman Pucinski uit Illinois, zei na af loop van de redevoering dat hij de boycot als een geslaagde actie beschouwt. Volgens hem is van gezaghebbende zijde uit Frankrijk vernomen dat de Fransen ln de naaste toekomst de 50 Mirage- straaljagers aan Israël zal leveren, die dat land heeft besteld en reeds heeft be taald. Bomaanslag in Belfast BELFAST (Reuter) Zeker vyf per sonen zUn omstreeks middernacht gewond geraakt bU een bomontploffing in een ontspanningslokaal in het centrum van de Noordierse hoofdstad. Belfast, tegen over de St.-Patrickskerk. Een van de gewonden verkeert in ernstige toestand. De explosie deed zich voor in dc „Electricity-club", een ontmoetingsplaats voor personeel van het gemeentelijk energiebedrijf. De meeste leden zijn protestant. Na de aartslag dreigde een massale vechtpartij tussen protestanten en katholieken, maar de politie en Britse militairen zetten het gebied af. De katho lieken begaven zich de straat op bij het gerucht dat de aanslag bedoeld was voor de nabijgelegen kerk. terwijl woedende protestanten vanuit Shankill Road toe stroomden in de overtuiging dat het ondergrondse Ierse republikeinse leger j had toegeslagen. MINISTER BAKKER: Mr. H. C. Oud (rechts), de zoon van de vroegere liberale leider prof. mr. P. J. Oud, heeft gisteren 't presidium van de Tweede Kamer een borstbeeld van zyn vader aangeboden. Het zal geplaatst worden in de kamer van de huidige WD-fractievoorzitter mr. Geertsema (links). In het midden op de foto Kamervoorzitter Van Thiel. Het beeld stond tot dusver in het Rotterdamse museum Boymans-van Beuningen. Openbaar stadsvervoer in 1974 uit Duitse priesters rode cijfers I (Van onze parlementaire redat in verzet tegen hun bisschoppen BONN (Reuter) 1 500 Westduitse priesters zijn openlijk in verzet gekomen tegen hun bisschoppen over de kwestie van het celibaat. In een brief aan de Ne derlandse bisschoppen beschuldigen zij hun bisschoppen van gebrek aan moed en eerlijkheid, omdat zij over deze kwes tie blijven zwijgen. De priesters zijn ver ontwaardigd over „het gebrek aan soli dariteit van het Westduite episcopaat met de Kerk van Nederland" en achten het stilzwijgen van hun bisschoppen een aantasting van de collegialiteit. Zij vra gen de Nederlandse bisschoppen in hun brief „onvervaard voort te gaan langs de weg die zij genomen hebben". ze parlementaire redactie) DEN HAAG „Het is voor mU vol ledig duidelijk, dat het gebruik van de eigen auto in stadscentra aan banden moet worden gelegd en dat men niet onbeperkt tegemoet moet komen aan de vraag naar ryden en parkeren. Dit zou leiden tot onaanvaardbare maatschappe- lyke consequenties". Dit zei gistermiddag minister Bakker (Verkeer en Waterstaat) in de Tweede Kamer bU dc behandeling van zijn begroting. De minister benadrukte.dat uiteraard de groei van het wagenpark verdub beling van het aantal auto's tot 5 mil joen in 1980 het resultaat is van da vrije keus van de individuele burger. Maar of aan het gebruik van het privé - vervoermiddel zonder meer de volle vrijheid gelaten kan worden, is voor de bewindsman een open vraag. Hij verzette zieh tegen de gedachte dat de overheid het openbaar vervoer zou bevorderen en het particulier autogebruik zou willen terugdringen. Het is geen kwestie van of-of, maar van en-en, aldus de minister. Staatssecretaris Keyzer rekent erop dat in 1974 de .stadsvervoerbedrijven uit de rode cijfers zullen zijn. Dit jaar steunt de regering deze bedrijven met 31 mil joen. De staatssecretaris is er op grond van onderzoek van overtuigd, dat be langrijke kostenbesparingen mogelijk zijn. Hij denkt aan verbetering van de kwaliteit van het openbaar vervoer, het oprichten van samenwerkingsverbanden in agglomeraties en een doeltreffend parkeerbeleid in binnensteden, waar de auto moet worden geweerd. Hij is bereid de rijkssteun te verhogen om de gemeen telijke vervoerbedrijven te helpen de periode tot een betere exploitatie moge lijk is, te overbruggen. De heer Van Thijn diende een motie in om staatssecretaris Keyzer te bewe gen behalve de zes onrendabele lijnen van de N.S., ook onrendabele autobus lijnen van particuliere ondernemingen niet te laten sluiten vanwege verliezen, totdat de uitkomsten van het Ned. Econ. Instituutonderzoek bekend zijn. NASA-geleerde: te veel fouten van astronauten NEW YORK (AP) Een wetenschap pelijk medewerker van het Apollopro- I ject, Brian o'Leary, zegt dat hij zijn i ontslag in 1968 bij de NASA heeft geno men. omdat bij het ruimtevaartprogram- ma „niet genoeg aandacht wordt be steed aan de wetenschap in het alge- H - i (Van onze parlementaire redactie) DEN HAAG Volgende week komen hoge ambtenaren uit Europese landen, aangesloten by de Europese burgerlucht vaartconferentie, in een spoedvergadering b(jeen om zich te beraden over de veilig heid in de lucht, naar aanleiding van dc jongste rampen met vliegtuigen, waarby sabotage wordt vermoed. Ook de lucht- vaartraaatschappen zullen aan deze ver gadering deelnemen. Minister Bakker kondigde dit gistermiddag aan in de Tweede Kamer. De regering heeft met ontsteltenis ken nis genomen van de jongste rampen met burgervliegtuigen. De ramp met het Swissairtoestel, waarbij veel mensen om het leven kwamen, en die waarschijnlijk een aanslag van Afabische terroristen was. noemde minister Bakker verbijste- Minister Bakker antwoordde op een vraag van de heer Oele (P.v.d.A.) dat de regering zeer positief zal antwoorden op een verzoek van de Zwitserse regering om met alle Europese verkeersministers bijeen te komen. De heer Oele zei, dat een dergelijke uitnodiging onderweg was, maar de regering heeft nog niets ont vangen. BERN. Een hoge ambtenaar van het Zwitserse ministerie van Buiten landse Zaken heeft in een radiouitzen ding gezegd dat zUn regering overweegt alle passagiers- cn vrachtvluchten tussen „De piloten", aldus o'Leary, „zijn niet opgeleid als mensen van de wetenschap en kunnen dan ook niet als zodanig han delen. Zij denken in termen van techni sche mogelijkheden, van technische stunts". Hij vindt dat het gebrek aan weten schappelijke opleiding al heel wat fou ten heeft veroorzaakt, zoals het gebrui ken van verkeerde filters bij fotografi sche opnamen, het falen bij het juist do cumenteren van de plaatsen waar men maanstenen heeft opgeraapt en het ei genlijk te veel in het wildeweg zoeken naar die stenen. TORONTO (Reuter) Bij een bank overval, die gisteren in de Canadese stad Toronto werd gepleegd, zijn twee gewapende mannen aan de haal gegaan met een buit ter waarde van bijna zeven miljoen dollar (ruim 23 miljoen gulden). Zij vluchtten in een auto, die achter de bank geparkeerd stond. De buit bestond uit 52.255 dollar in contanten en ongeveer 6.744.000 dollar ir cheques. De cheques zijn waardeloos zon- der de handtekeningen en bankrekening nummers van de cliënten. Zwitserland en de Arabische landen te verbieden als bewezen wordt dat het neergestorte vliegtuig van Swissair door sabotage is verongelukt. Hy sloot zelfs de mogelUkheid van een diplomatieke breuk met die landen niet uit. Swissair heeft inmiddels met zekerheid vastge steld dat de ramp door een ontploffing in het bagageruim is veroorzaakt. Zwitserse verzekeraars zullen de erf genamen van de 38 passagiers die bij de ramp zijn omgekomen een bedrag van 72.500 frank (65.000 gulden) Uitkeren. Ook wordt een schadevergoeding betaald voor de verloren gegane bagage. Een van de twee Arabieren die worden gezocht in verband met de aanslag op het Oostenrijkse toestel, is inmiddels uit Duiteland naar Cairo verdwenen met een Duits lijntoestel. De tweede gezochte moet nog in Duitsland zijn. DEN HAAG (ANP) Auto's souden 's avonds in de stad een verlichting moe ten hebben, die ligt tussen de nu gebrui kelijke dimlichten en stadslichten. Er zouden daarom „stadslichten nieuwe stijl" moeten komen, omdat dimlichten, evenals de nieuw ontwikkelde duploha- logeenlampen, een ontoelaatbare ver blinding bij avond veroorzaken. Stads lichten (de Nederlandse automobilist heeft vrije keuze tussen stads- en dim licht) zijn echter te onopvallend. Dit zegt de Stichting Wetenschappelijk onderzoek Verkeersveiligheid (SWOV) die in opdracht van de minister van Ver keer en Waterstaat een onderzoek heeft ingesteld en haar bevindingen heeft neer gelegd in een vandaag verschenen rap port „Stads- en dimlichten binnen de be bouwde kom". Het gelijk naast elkaar voorkomen van beide soorten verlichting werkt verwarrend en kan een bron van verkeersonveiligheid zijn. Voor het onderzoek heeft Utrecht als proefstad gediend. De automobilisten in deze stad is enige jaren geleden gevraagd tijdens de proefperiode zoveel mogelijk met dimlicht te rijden. Voor de actie ge bruikte 37 procent van de in Utrecht rij dende automobilisten 's avonds dim licht. Tijdens de actie liep dat percenta ge op tot 80. Amsterdam, Groningen en Den Haag waren wat de S.W.O.V. noemde controlesteden. De toename van het dimlichtgebruik tijdens de actie in Utrecht heeft volgens de Stichting geen aantoonbare invloed op het aantal onge vallen gehad. Amsterdam en Den Haag bleken typische „stadslichtsteden" ter wijl Groningen een uitgesproken „dim* lichtstad" is, zo bleek de stichting.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1970 | | pagina 11