„IK VOEL MIJ TER DOOD
VEROORDEELD"
je rechten
Oplossing gezocht in zaak
van pleegkind Christientje
DUITSE BISSCHOPPEN
HANDHAVEN CELIBAAT
Hartpatiënt Hendrik Fievet (39):
Wat wel en niet mag
„Niet acuut? Zo gauw ik 'n acuut
patiënt word, ben ik dood"
Voor vestiging is uitgebreid
onderzoek noodzakelijk
Minister: communicatiestoornis
Pleegouders
slapen 60 km
van huis
Protest tegen
komst koning
Constantijn
Hannah Meron
moet been
missen
Moeilijkheden
verwacht
Vreemde
talen
blijven
Fransman
vreemd
VRIJDAG 20 FEBRUARI 1970
DE LEÜDSE COURANT
De heer H. S. Fievet, Hendrik Berla-
gestraat 122 te Breda, wil, zoals gisteren
gemeld, alle patiënten, lijdend aan hart
en vaatziekte oproepen tot een schrifte
lijk protest, dat hij wil aanbieden aan de
regering. Aanleiding is het regeringsbe
sluit om de uitbouw van een speciale ope
ratieafdeling in het Dijkzigtziekenhuis te
Rotterdam voor twee jaar op te schor
ten. In bijgaand interview belicht de heer
Fievet de achtergronden van Zijn Initia
tief.
Deze kaart beva: geen volledig advies?ook
verschaft hij geen onschendbaarheid.
DE POLITIE MAG NIET:
Weet je niet zeker wat je rechten zijn, vraag
dan rechtkimdig advies of wend je tot
organisaties die je graag de weg wijzen zoals
de stichting voor vrijheid UVR1J. Prinsengracht
462 en het JAC, jongeren Advies Centrum,
iAmstel 30, Amsterdam.
(Van e
;rslaggevers)
BREDA Hendrik Fievet is een
doorzetter. „Anders zou ik een slecht
vertegenwoordiger zijn", zegt hij. Hij
is 39 jaar, heeft zeven kinderen, van
wie de oudste zeventien en de jong
ste acht is en hij heeft inmiddels al
tweemaal een hartinfarct gehad. „En
de derde zal ik niet overleven".
Waaraan hij onmiddellijk toevoegt:
„Maar ik wil geen medelijden wek
ken en geen schooiactie op touw
zetten. Ik wil het recht van elke
Nederlander. Misschien klinkt het
hard als ik het zo zeg: in Nederland
is de doodstraf afgeschaft. Mijn eni
ge misdaad is. dat ik twee hartaan
vallen heb gehad. Daarom heeft bet
ministerie van Volksgezondheid mij
ter dood veroordeeld".
En hij ls niet de enige. In Nederland
krijgen per dag tachtig mensen een
hartinfarct. Veertig van hen overlij
den daar direct aan, de overige
veertig leven als wrakken verder.
Die tachtig per dag betekenen in
vijf jaar tijds een aantal zo groot als
het inwonertal van Breda. Van de
veertig die het overleven, zijn er
velen die nog gedeeltelijk kunnen
herstellen door een speciale operatie,
die er op neerkomt dat een extra
aderaansluiting wordt aangebracht
naar het hart. Daardoor is het hart
tot meer in staat. Voorwaarde is
echter wel, dat het omringende
weefsel nog in goede staat is. Hoe
langer men de operatie uitstelt des
te groter is de kans dat de ingreep
niet meer mogelijk is.
specialisten (op zich al een unieke
zaak in de Nederlandse medische
wereld) heeft de staatssecretaris van
Volksgezondheid, dr. H. Kruisinga,
geantwoord, dat de bouwstop geen
zaak is van zijn ministerie. Dijkzigt
is een academisch ziekenhuis en res
sorteert dus onder het ministerie
van Onderwijs.
Zeer dringend
Stopgezet
In het Rotterdamse Dijkzigtzieken
huis heeft men tot september vorig
jaar gebouwd aan een operatieafde
ling, waarin een geperfectioneerde
methode van hartchirurgie mogelijk
zal zijn. Professor Hugenholz, Neder
lander van afkomst, die deze metho
de in Zweden heeft bestudeerd, is er
speciaal voor naar Rotterdam geko
men. Hij heeft inmiddels aangekon
digd, weer naar de Verenigde Staten
terug te gaan als de regeling niet
bereid is de toegezegde gelden (drie
miljoen gulden) ter beschikking te
stellen voor de afbouw en het in
strumentarium.
In januari is de bouw namelijk offi
cieel getemporiseerd, hetgeen in ge
woon Nederlands wil zeggen: stop
gezet en wel voor twee jaar. Zestien
hartspecialisten, onder wie dokter D.
N. van Paassen uit Breda (de specia
list door wie ook de heer Fievet
behandeld wordt) hebben een pro
testbrief gezonden naar de genees
kundige inspectie in de provincie
Zuid-Holland.
De specialisten zijn werkzaam in
l .Zeeland, Brabant en Zuid-Holland.
jTn totaal 150 van hun patiënten
hadden zij al ingeschreven voor de
operatie in het Dijkzigtziekenhuis.
Daar zou men per week tien opera
ties kunnen verrichten. In plaats
van 520 kunnen nu echter niet meer
dan 52 patiënten per jaar in Rotter
dam geholpen worden. In een ander
Rotterdams ziekenhuis kan men
namelijk een dergelijke operatie per
week uitvoeren.
Ook in andere ziekenhuizen, in Am
sterdam, Utrecht en Leiden zouden
deze patiënten terecht kunnen. Ook
daar echter kampt men met lange
wachtlijsten. Op het protest van de
„Men zegt wel", aldus de heer Fie
vet. „dat die honderdvijftig van de
Rotterdamse wachtlijst geen acute
patiënten zijn. Dat is netjes gezegd.
Weet u, zo gauw ik een acute
patiënt word, ben ik dood. Maar
mijn geval is wel zeer urgent. Men
heeft mij eerlijk gezegd, dat ik er
niet op hoef te rekenen dat ik een
derde hartinfarct nog zal overleven.
Ik ben dan ook beslist niet van plan
in deze situatie te berusten. Bedenk
wel dat ik niet zit te dringen voor
die operatie. Het is geen peuleschil,
geen blindedarmoperatie".
Bij de heer Fievet begonnen de
moeilijkheden al vijf jaar voor zijn
eerste hartaanval. Pijnen in de
borststreek, kortademigheid en over
vermoeidheid bij de minste inspan
ning. „Maar ons lichaam lijkt op een
automotor", zegt Hendrik Fievet, „In
de garage kunnen ze vaak met de
beste wil van de wereld niet vinden
wat er aan mankeert, maar jij hoort
onderweg regelmatig vreemde gelui
den in je motortje. En als op een
dag de zaak goed vast loopt, dan
ontdekt men ineens waar de moei
lijkheid zat".
„Zo was het met mij ook. Het nauw
keurigste onderzoek leverde niets op
totdat ik in april 1967 mijn eerste
aanval kreeg. Ik werd voor dood in
het Diaconessenziekenhuis gebracht,
daar hebben de internist dokter
Slooten en het verplegend personeel
echt geknokt voor mijn leven. Maar
men gaf mij geen hoop. Ik was niet
te redden. Toch bleek er na enkele
weken weer een kans te zijn op enig
herstel omdat ik geen shock had
opgelopen. Na zes weken ziekenhuis
ALS JE WORDT GEARRESTEERD
MOET DE POLITIE:
jt* onmiddellijk en ter plaatse vertellen van
welke strafbare feiten je wordt verdacht,
je ten spoedigste toestaan contact te leggen, tc
telefoneren of te telegraferen met een familielid,
advokaat of als je logé bent je gastheer of
gastvrouw.
je met je advokaat laten praten buiten hun
gehoor.
op behoorlijke wijze zorgen voor je welzijn,
hygiëne, eten en drinken,
op je verzoek al je eigendommen die in
bewaring worden genomen in je aanwezigheid
inpakken en verzegelen; teken voor niets dat
niet je persoonlijk eigendom is.
De Stichting „IJvrü" in Amsterdam verspreidt op het ogenblik
kaartjes op zakformaat, die de burger wfjzen op zqn rechten
bü arrestatie. Dit om zowel de arrestant als de politie te
beschermen tegen willekeur. De verspreiding is begonnen
DE POLITIE MAG NIET:
vorderen dat je meegaat naar het politiebureau
tenzij ze je gearresteerd hebben.
bij verzet of vermeend verzet zodanig optreden
dat je lichamelijk welzijn of je eigendommen gf
in gevaar worden gebracht. -«k
vorderen dat je op vragen antwoordt, ook niet i
bij je arrestatie of verhoor.f
op straat fouilleren, vorderen yÖat je identiteits
papieren of andere eigendouiniejl. toont :t
(uitzondering: het ter inzage'geven van het rif.
en kentekenbewijs door bestuurders van een a
motorvoertuig).
actief of passief medewerken aan razzia's
(jacht door politie op grote schaal met massa
arrestaties) ook niet op last van de burge-
meester of minister van justitie of aan welke -
andere vorm van onwettige vrijheidsberoving of
intimidatie dan ook.
je op .welke wijze dan ook pogen te verlokken,
dringen of dreigen tot medewerking of het
afleggen van enige verklaring.
vorderen dat je welke verklaring dan ook tekent
je aanraden schuld te bekennen of zelfs de
gedachte daartoe opperen; ook niet zeggen dat
je voor de officier van justitie of de rechter
maar beter kon bekennen,
vorderen dat tegen je wil vingerafdrukken of
foto's van je worden genomen,
je lot op enigerlei wijze verzwaren of je
intimideren als je gebruik maakt van je recht
geen medewerking te verlenen.
onder allerlei organisaties op jeugdgebied. Bü het begin van
het jeugdtoerisme het komend seizoen zullen de kaartjes ook
op straat worden uitgedeeld. De Stichting heeft verder
plannen dc kaartjes in vier talen ter beschikking te stellen
van logementen en jeugdtehuizen. De stichting hoopt ten
slotte dat de politie uit eigener beweging de tekst op de
kaartjes bü arrestatie onmiddellük aan de gearresteerde
overhandigd. Hierbü een afdruk van één züde van het
en vijf weken thuis nakuren, kreeg
ik mijn tweede aanval. Weer zes
weken ziekenhuis. In februari 1968
weer een lichte aanval en weer naar
het ziekenhuis. De toestand verbé
terde niet, ik stond aan de top van
het medicijnengebruik..,en men vond
het beter om mij onder behandeling
te stellen van dokter Van Paas-
Oplossing
„Na enkele uitvoerige onderzoekin
gen, vertelde die mij dat er mis
schien een oplossing voor me be
stond. Eerst moest echter nog uitge
zocht worden of mijn weefsel wel in
orde was. Dat was het geval. Het
was Intussen november 1968 gewor
den. In het voorjaar van 1969 zou
een operatie plaats kunnen vinden
in het Dijkzigtziekenhuis onder lei
ding van prof. Hugenholz. Ik moest
echter eerst met mezelf in het reine
„komen over de vraag of ik die ope
ratie wel wilde, zei Van Paassen.
Want dit moet ik beslist zeggen: Ik
heb niets aan te merken op de
manier waarop ook hij mij behan
delt Mensen als dokter Nijeholt,
mijn huisarts en dokter Van Paas
sen, dat zijn reële keiels. Van Paas
sen heeft me ook eerlijk gezegd, hoe
de vork in de steel zit. Hij heeft niet
voor^ niets die protestbrief gete-
„Maar ik begrijp zon dokter Krui
singa (de staatssecretaris) niet. Die
heeft pas een paar weken geleden
mededelingen gedaan over een Del
taplan dat op touw is gezet. Vijftig
miljoen gulden zijn uitgetrokken
voor het vooronderzoek van hartpa
tiënten en dat is natuurlijk beslist
nodig. Maar hij zei toen (en ik heb
zijn woorden letterlijk genoteerd):
„Financieel is het niet zo moeilijk,
maar men zon tot betere methoden
voor de revalidatie van deze patiën
ten moeten komen". En daar gaat
het nu jnist om. Drie miljoen voor
de revalidatie. En ineens blijken die
drie miljoen niet te kunnen worden
uitgegeven".
De mededeling van de staatssecreta
ris was voor de heer Fievet de
aanleiding om met een protestactie
te beginnen. Er zijn al opnamen
gemaakt voor een t.v.-reportage.
Tweede-Kamerleden zijn attent ge
maakt op het geval Dijkzigt. „Na
tuurlijk wil ik zoveel mogelijk pu
bliciteit", zegt hij. „En als die hand
tekeningenactie niets uithaalt, dan
probeer ik andere groepen te inte
resseren voor ons geval. Ons geval
ja, want ik ben niet de enige. Maar
wij kunnen zelf zo verschrikkelijk
weinig doen. Ik moet me zo rustig
mogelijk houden van de dokter.
Maar hoe kan dat nou? Moet ik me
dan als een koe naar het slachthuis
laten brengen?"
1 lOOGOVENBEDRIJF OP MAASVLAKTE
(Van
r verslaggevers)
DEN HAAG De vestiging van een
hoogoven- en staalbcdrüf in dc Maas
vlakte veroorzaakt volgens de contact
commissie voor Natuur- en Landschaps
bescherming een verscherping van de
milieuhygiënische problemen. Deze heb
ben al gevolgen gehad voor het woon-
en leefklimaat en dus ook op de ar
beidsmarkt. De contactcommissie ver
zoekt de regering alvorens aan de vesti
ging van het bedrüf mee te werken een
veelzijdig onderzoek door onafhanke-
lüke deskundigen te laten verrichten.
In dat onderzoek moet ln elk geval
ook de luchtverontreiniging worden be
trokken. In verband met de mogelijke
verdubbeling van de industriële capaci
teit moet nu al gerekend worden op een
toeneming van de luchtverontreiniging
in het Rijnmondgebied. De vestiging van
een hoogoven- en staalbedrijf zal dit al
leen maar verergeren.
De huidige uitstoting van het
ademhalingsorganen gevaarlijke
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG - EINDHOVEN.
De verwikkelingen rond de zaak-
Ohristientje, het Belgische pleeg
kind van het echtpaar Van Din ter
uit Eindhoven, zijn nog niet hele
maal opgelost. Gisteren heeft een
- aantal Kamerleden de minister van
'ustitie vragen gesteld over het
verblijf van het bijna drie jaar
oude kind en de rol die de Raad
van de Kinderbescherming in Den
Bosch heeft gespeeld bij het geven
van een advies voor een verblijfs
vergunning. Officieel is het pleeg
kind van de familie Van Din ter
(30) heeft een en ander aan de ouders
verteld ondanks het verbod van zijn
directeur om ook maar met een woord
over „Christientje" te reppen. De heer
Van der Ven is nu ontslag aangezegd.
De pleegouders zijn zo bang geworden,
dat ze iedere nacht in het Belgische
Lichtaart meer dan zestig kilometer
van Eindhoven in een bungalow van
Bofóbejaan Sdhoepen de naöht doorbren
gen. Ze vermoeden dat hun kind door
de vreemdelingendienst zal worden weg
gehaald.
Verontwaardiging
Adam Malik in
Moskou over
(46 e„ 51 jaar) „ongewenst per-1 SChUldenkweStie
eisen onmiddellijk rechtsherstel voor de
Bossche maatschappelijk werker Van
der Ven.
Het ziet ernaar uit, dat hü dat zal
krijgen. Minister Folak heeft gisteren
in de Tweede Kamer gezegd, dat vast
staat dat het aangezegde ontslag van j
de heer Van der Ven „geen voldongen
feit is". Minister Polak liet blüken, dat j
het mogelijk moet zyn in goed overleg
tot een andere oplossing te komen.
„Goed overleg tussen verstandige mensen
leidt tot verstandige oplossingen".
De minister zei dat de Raad van de j
Kinderbescherming liet bezoek van do
heer Van der Ven aan het gezin had
moeten toestaan. ,,Er is hier duidelijk
sprake van een communicatiestoornis",
aldus de minister.
Intussen zal er over het rapport van
„verontwaardigd". Ze j de raad °P zeer korte termijn een ge
sprek met het gezin Van Dinter plaats-
vinden.
Inmiddels is bekend geworden, dat
een reeks ouders, die bereid waren een
pleegkind op te nemen via de centrale
voor pleeggezinnen in Den Bosch, zich
heeft teruggetrokken. Ben actie
Missionarissen
uitgewezen
uit Nigeria
LAGOS (KNP) Mgr. J. Bredan J>_.e-
lan, bisschop van Owerri in voormalig
Biafra is uit Nigeria gewezen samen
met achtentwintig missionarissen we
gens „illegaal binnenkomen in Nigeria".
Mgr. Whelan, die Ier is van afkomst, zo
als de meeste uitgewezen paters en zus
ters, heeft meer dan twintig jaar in Ni
geria gewerkt.
AMSTERDAM (ANP). De gezamen-
lüke Griekenlandwerkgroepen in Neder
land en België protesteren tegen het feit
dat koning Constanün als gast van het
koninklük gezin bü de doopplechtigheid
van de jongste zoon van prinses Beatrix
en prins Claus op 21 februari in de Dom
kerk aanwezig zal zün.
Dit heeft, aldus een verklaring van
deze werkgroepen, bij hen verbazing en
verontwaardiging gewekt. Als redenen
hiertoe geven ze onder meer op dat de
militaire dictatuur, die vanaf 21 april
1967 in Griekenland bestaat, mede werd
veroorzaakt door de ongrondwettelijke
manoeuvres van koning Constantijn, die
vanaf 1965 de ontwikkeling van de dic-
tatuut hebben vergemakkelijkt. Koning
Constantijn heeft zich volgens de Grie
kenlandwerkgroepen, bij geen van de
verklaringen tegen de juncta aangesloten
en tevens geweigerd van de mogelijkheid
gebruik te maken die hij als koning heeft
om politieke gevangenen gratie te ver
zuur bedraagt 600 ton per dag; het
nieuwe bedrijf zal daar 40 ton aan toe
voegen.
Tenslotte wordt aangedrongen op het
stellen van duidelijke voorwaarden ter
beperking of voorkoming van luchtver
ontreiniging
MüNOHEN (REUTER-DPA) In
een ziekenhuis te München i9 gisteren
het linkerbeen geamputeerd van de 46-
jarige Israëlische actrice Hannah Me
ron. die vorige weck gewond was geraakt
bij de actie van Arabische commando-
strijders op hel vliegveld van München.
Het been werd onder de knie geampu
teerd. Het ziekenhuis noemde haar toe
stand ernstig, maar niet kritiek.
Voor de bescherming van de Israëli
sche minister van Buitenlandse Zaken,
Abba Eban, die zondag een bezoek aan
München en Dachau brengt, heeft het
Beierse ministerie van Binnenlandse Za
ken de „scherpste veiligheidsmaatrege
len sinds vele jaren" genomen. Een
woordvoerder sprak geruchten tegen
volgens welke Arabische studenten het
komend weekeinde buiten de stad zou
den moeten doorbrengen om incidenten
te voorkomen. In Bonn en omgeving
zullen ongeveer 400 politiemannen in
uniform en burger over de veiligheid van
Abba Eban waken.
„De .Hoop' nam
Katwijkse logger
op sleeptouw
AMSTERDAM (ANP) Het hospitaal
kerkschip „De Hoop" heeft gistermorgen
op de Noordzee ter hoogte van de Duitse
Bocht de Katwijkse logger KW 160, de
Vrouw Alida", die met niet op zee te
repareren machineschade kampte, op
sleeptouw genomen naar IJmuiden, waar
men vandaag hoopte binnen te lopen.
Volgens oud zeerecht krijgen de slepers
van een stuurloos geraakt schip een
premie voor het binnenslepen; een ex
traatje dus voor de bemanning van „De
Hoop", de wegenwacht op zee.
Er heerst alom grote verontwaardiging
over de behandeling van dit geval. Per
sonen, die zijn aangesloten bij de Neder
landse Vereniging voor Maatschappelijk
Werkers, hebben samen met studenten
van sociale academies protesttelegram
men aan de minister gestuurd. Ze zijn
„verontrust"
(Van 0
e redacteur geestelijk leven)
te
(je bisschoppcnconfei
Eindhoven om pleeggezinnen v,a«ccn versi
bleef volslagen vruchteloos. 1 houden werd,
ESSEN De Duitse bisschoppen hebben besloten de ccli-
baatsplicht voor huidige en toekomstige priesters, ongewüzigd
te handhaven en priesters die inmiddels gehuwd zijn. niet
weer toe tc laten tot liet ambt. Zü deden dit tijdens dc
die dezer dagen in het met pauselüke
Essen gc-
soon
E11 dat t^rwfjl niemand aanspraak
maakt op de terugkomst van het kind,
de Eindihovense pleegouders er bijzon
der goed voor zorgen en de maatschap
pelijk werker van de Raad van de
Kinderbescherming als controleur een
positief rapport heeft uitgebracht over
de situatie in het gezin. Alleen de direc-
de kinderbescherming in Den
Bosch, mr. A. J. H. Aagen. bracht een
negatief rapport uit aan de vreemde
lingendienst van Justitie. Wel zijn de
ouders vergeten na hun verhuizing een
nieuwe verblijfsvergunning voor het
kind aan te vragen. De betrokken maat-
jk werker, G. van der
MOSKOU (AP) De Indonesische
minister van Buitenlandse Zaken, Adam
Malik, is vanaf Vandaag in Moskou om
te onderhandelen over de terugbetaling
van de enorme schuld aan de Sovjet-
Unie, die 800 miljoen dollar bedraagt.
Malik zal spreken met zijn ambtge
noot Gromiko en met de directeur voor
de hulp aan het buitenland, Semjon
Skachkov. Dit gesprek is vermoedelijk
het laatste van een serie over de Indo
nesische schuld, die werd ge'maakt toen
de Sovjet-Unie, ten tijde van het bewind
van Soekarno, Indonesië op grote schaal
zijn sterk geschrokken
van de behandeling van de zaak-Ghris-
SPORTTOTO
DEN HAAG De cijfers van Sport-
toto nummer 28 van de afgelopen week
zijn: Deelnemers: 723.342. Inleg:
1.537.540,20. Prijzenbedrag: 691.893,09.
Eerste prijs: 207.567,93 13 meldingen,
uitkering bruto 15.966,60. Tweede
prijs: 138.378,62 297 meldingen, uit
kering 465,90. Derde prijs: '207.567,93
meldingen, uitkering 56,40. Extra
138.378,6
1 L IMöU,
Tijdens een toelichting op de verklaring zei de voorzitter
van de Duitse bisschoppenconferentie, kardinaal Döpfner uit
München", dai deze beslissing met algemene stemmen geno
men was- Hij verzweeg echter, dat tijdens de stemming over
de verklaring, donderdagmorgen, verschillende bisschoppen
niet meer aanwezig waren. Deze waren reeds naar huls
teruggekeerd wegens de slechte weersomstandigheden.
Volgens kardinaal Döpfner wensen de Duitse bisschoppen
in dit moeilijke uur op deze wijze de eenheid in de Kerk
te behouden door zich opnieuw achter het tweede Vaticaans
concilie te stellen en zich akkoord te verklaren met de visie
van paus Paulus in diens brief van 2 februari aan kardinaal
Villot.
De verklaring van de bisschoppen, die vooral gezien moet
worden als een adhesiebetuiging aan de paus, zal de eenheid
onder de Duitse katholieken niet bevorderen. Welingelichte
kringen veronderstellen, dat nu de latente spanning tussen
episcopaat en grote groepen van priesters (onder wie zeer
vooraanstaande theologen) en leken, duidelijk aan het dag
licht zal treden. Uit dezelfde bronnen wordt ook
dat ook tussen de leden van het episcopaat onderling de
nodige spanningen ten aanzien van het episcopaat onderling
de nodige spanningen ten aanzien van het priestervraagstuk,
en de houding van de paus in dezen, bestaan.
Kardinaal Döpfner gaf als zijn mening te kennen, dat uitstel
van een gezamenlijke verklaring het gevaar in de hand zal
werken, dat „het celibaat als teken van geloof meer en meer
aan kracht verliest. Ook over vijf jaar zullen de Duitse bis
schoppen geen ontkoppeling van ambt en celibaat wensen;
ontkoppeling hiervan betekent koppeling van priesterschap
an huwelijk en dat zal een grote schande voor de Latijnse
Kerk zijn"-
In hun verklaring winden de Duitse bisschoppen er geen
doekjes om dat „in de toekomst ernstige pastorale moeilijk
heden kunnen ontstaan". De bisschoppen willen zich daarop
bezinnen samen met priesters en leken, met de paus en met
andere bisschoppenconferenties. Zij denken ln het bijzonder
aan de inschakeling van gehuwde mannen die tot diaken wor
den gewijd. Over de mogelijkheid, die dc paus in zijn brief
aan kardinaal Villot noemt, om oudere gehuwde mannen tot
priester te wijden, spreekt de Duitse verklaring niet.
Kardinaal Döpfner wees er desgevraagd op, dat de Duitse
verklaring niet geïnterpreteerd mag worden als een stelllng-
name tegenover Nederland. „Niemand", aldus de kardinaal,
„kan de Nederlandse bisschoppen hun standpunt kwalijk
nemen. Wij hebben er tijdens de bisschoppenconferentie ook
niet over gesproken, maar wij zijn goed georiënteerd in wat
ln Nederland leeft. Onze stellingname echter houdt rekening
met de situatie in de Wereldkerk, die door het westen be
laden wordt met een zware last".
De Duitse bisschoppenconferentie heeft donderdag tevens be
sloten af te zien van de vernieuwing der celibaatsbelofte door
de prlestere op witte donderdag. Zij achten het nu om psy
chologische redenen niet opportuun op deze wens van de paus
ln te gaan. „Veel priesters zouden hei niet begrijpen", aldus
kardinaal Döpfner,
irrespondent)
PARIJS Het spreken van vreem
de talen al was het maar alleen En
gels, is voor verreweg de meeste
Fransen een kunst, die ver boven hun
pet gaat. Alleen de Fransen die dicht
bij de Duitse, Spaanse of Italiaanse
grens wonen, kunnen zich redden met
Duits, Spaans of Italiaans. Maar de
grote middenmoot praat alleen maar
Frans. Aan de tegenwoordige minis
ter van landsverdediging, vroeger
Buitenlandse Zaken, Debré, schrijft
men terecht of ten onrechte dé woor
den toe dat een Fransman geen enkele
vreemde taal behoeft te spreken en
dat hij zich overal In do wereld met
Frans kan redden.
Het onderwijs in de vreemde talen is
op de middelbare scholen zo gebrekkig,
dat de hele kennis van een vreemde
taal na het verlaten van de school als
een kaartenhuis in elkaar zakt. In
de grote kranten te Parijs waar wij da
gelijks werken, zijn er op de redactie
maar een paar die Engelse of Ameri
kaanse kranten lezen. Een tekenaar
doet zijn best om een paar woorden
Engels te leren, maar hij kan het be
ter laten, want zijn uitspraak lijkt ner
gens op. Op de redactie van de beurs
praat of leest niet één redacteur En
gels. Op de administratie zitten typis
ten die al jarenlang correponderen met
„Der Spiegel" in Duitsland, maar niet
weten dat „Der Spiegel" de spiegel be
tekent. Wij kennen een jonge vrouw,
die op het lyceum zes jaar Engels
heeft geleerd, maar noch in staat is
Engels te lezen noch Engels te spre
ken. De voorbeelden op de Franse ra
dio van afschuwelijke ifitspraak liggen
voor het grijpen. Men spreekt van
„blakaoet" (black out) van „piepellene"
(pipeline) "cuumlaoede" (cum laude)
om er maar van te zwijgen hoe men
buitenlandse eigennamen verbasterd
en vermoordt.
De minister van Onderwijs heeft aan
die toestand een eind willen maken
door te decreteren dat voortaan maai
één levende taal verplicht zal worden
gesteld: Engels, Duits, Spaans, Itali
aans of Russisch. Wie uit deze talen
een keus doet in verreweg de mees
te gevallen zal dat Engels zijn kan
er facultatief een tweede taal bij leren.
Zelfs tegenwoordig Nederlands. Beter
een taal goed dan vele talen slecht,
zegt de minister. Wie die ene ver
plichte taal kiest, krijgt voortaan op
de middelbare scholen in die ene taal
drie uur extra per week.
Leraren en studenten zijn tegen deze
circulaire van dc minister in fel ver
zet gekomen. Zij verwachten ervan
dat het onderwijs in Russisch met 92,
in het Italiaans met 84, in het Spaans
met 82, in het Duits met 50, en in het
Engels met 12.5 procent zal dalen. En
dat in de komende jaren vijftienhon
derd tot tweeduizend leraren in vreem
de talen overbodig zullen worden. Aan
diverse faculteiten zijn reeds tegen de
beslissing van de minister stakingen
uitgebroken.
Ook al krijgt de minister zijn zin,
van het verplichte Engels, Italiaans o(
Spaans zal in de praktijk bitter wei
nig terecht komen. Vreemde talen lig
gen een Fransman in het geheel niet
Als regel legt hij de klemtoon op do
laatste lettergreep. Leraren in Engels
of Italiaans worden er wanhopig van,
en omdat het toch maar boter aan do
galg gesmeerd is laten zij de uitspraak
lopen, in de hoop dat althans het le
zen van Engels of Italiaans wat vlot
ter zal gaan. Maar ook dat is in de
praktijk in en in droevig. Voor een
Nederlander die drie vreemde talen
spreekt heeft de Fransman de grootst
mogelijke bewondering. Maar zelf doet
hij niet de minste moeite om er naast
zijn eigen taal ook nog een vreemd»
taal bij te leren. Hij zou het natuurlijk
best kunnen, maar geestelijk is hij et
