Alphen kan centrumuitbreiding realiseren
Wordt universiteitstoren hoger?
Empeo stelt
programma
samen voor
te stichten
nieuwe city
in Alphen
Realisatie mogelijk
met steun van Rijk
brood jesbar
inn
Discobar
dancing op
de Langebrug
RAADSLEDEN VRAGEN HET COLLEGE:
BIOSCOPEN
Erotische
kijkkastjes
van Louis
Paul Boon
bij het LAK
WOENSDAG 4 FEBRUARI 1970
DE LEIDSE COURANT
j Bovenstaande situatieschets toont procentsgewys aan in hoeverre de omliggende
J gemeenten, wat betreft de koopkracht van duurzame goederen, op Alphen (Van onze correspondent
georiënteerd zyn.
ALPHEN A. D. RIJN Verschenen Is het interimrapport dat de N.V. Mij. voor Project
ontwikkeling „Empeo" te Utrecht op verzoek van het gemeentebestuur van Alphen aan
den Rijn heeft samengesteld met betrekking tot het voornemen van de gemeentelijke
overheid in het centrum een uitgestrekte nieuwe City te stichten. Deze City is voorlopig
gepland in het gebied dat in grote lijnen wordt omsloten door de Van Mandersloostraat,
de Van Boetzelaerstraat, de Bloemhofstraat, de Thorbeckestraat en een gedeelte van de
Hoofdstraat, ter grootte van ca. zeven ha. Dit grootse plan in het kader van de centrum
ontwikkeling dateert sedert vele jaren, omdat de realisering volkomen afhankelijk was van
de verwerving door de gemeente van de centraal in dit gebied liggende bloem- en plant-
kwekerijen van Lemkes. Pas het vorig jaar slaagde de gemeente erin dit gebied aan te
kopen, zodat het college toen pas nadere stappen kon zetten op de weg naar realisatie
van dit voor de verdere ontwikkeling en voor de leefbaarheid, alsmede de zelfstandigheid
van de gemeente bijzonder belangrijk en ingrijpend vernieuwings- en uitbreidingsplan.
Het centnim t
de achtergrond (midden)
B. en w. hebben er nadrukkelijk op ge
wezen, dat de technische en financiële
aspecten van een mogelijke uitvoering
van dit centrumplan door het college
nog niet zijn bezien. Over een en ander
zal nog uitvoerig beraad plaatsvinden.
Er zal naar gestreefd worden, deze
zaak in al haar aspecten over enkele
maanden, doch in ieder geval binnen
een half jaar, in de gemeenteraad te
behandelen.
'Steun
Bjj het onderzoek is gebleken, dat de
kosten van de grondverwerving en van
i de civiele reconstructie van het gebied,
die voor het stadscentrum nodig zijn,
groter zyn dan door de nieuwe bestem
mingen kunnen worden opgebracht.
De plannen zullen dus slechts kunnen
worden uitgevoerd, indien rechststreeks
of lndiriedt door de gemeente een ver
liesgevende grondexploitatie wordt ge
dragen. Gezien de situatie op het ge
bied van de gemeentelijke financiën van
dit moment, betekent dit, dat een plan
voor het centrumgebied als totaal, zoals
is gedacht, slechts kan worden gereali
seerd met steun van het Rijk.
De realisatie van voormeld programma
zal èn vanwege de behoefte, die zich in
de loop der jaren geleidelijk zal voor
doen èn vanwege het tijdstip, waarop
de gronden bouwryp zullen kunnen zijn,
in fasen moeten gebeuren. Uit een oog
punt van behoefte, zou de eerste fase
als volgt kunnen zijn opgebouwd: win
kelbedrijfsoppervlakte ca. 7500 m2; cul
tureel centrum; kantoorruimte (begane
grond) 1000 m2; woningen op kantoor
ruimte; parkeerterrein voor 300 perso
nenauto's; verkeersvoorzieningen in en
rond het plangebied. E.e.a. zo nodig te
splitsen in voorfase en vervolgfase, dus
danig gerealiseerd, dat zij zonder moei
lijkheden in elkaar kunnen vloeien.
Een efficiënt verkeerssysteem is één
van de voorwaarden tot een goed samen
spel van de verschillende functies van
een stad. Een goed functioneren van
een stedeiyk centrum is in hoge mate
afhankelijk van de kwaliteit van de be
reikbaarheid.
Enquête
Teneinde een gedetailleerd inzicht te
verkrijgen In de huidige functie van het
centrum van Alphen aan den Ryn, in het
bijzonder op het gebied vaA de detail
handel, is in Alphen en omgeving een
enquête gehouden. Deze omvatte 1251
vraaggesprekken (287 in Alphen en 961
ln de omgeving) en had betrekking op
ongeveer 5 pet. van de bevolking in het
onderzochte gebied.
De geënqueteerde plaatsen waren Zwam-
merdam, Bodegraven, Nieuwkoop, Noor
den, Nieuwveen, Ter Aar, Aardam, Aar-
landerveen, Langeraar, Korteraar, Rijns-
aterwoude. Zevenhoven, Woubrugge,
Leimuiden, Papenveer, Koudekerk a. d.
Rijn, Hazerswoude-dorp, alsmede Bos
koop, zijnde het gebied waar de invloed
van Alphen als winkelcentrum, in een
kring van 105.000 inwoners zich laat
gelden.
Het onderzoek heeft o.rn. als resultaat
opgeleverd, dat het overgrote deel (77
pet.) van de consumptieve bestedingen
in de sector van de duurzame gebruiks
artikelen van de Alphenaren in Alphen
zelf blijft. Voor de dagelijks benodigde
artikelen is dit percentage nog hoger.
In de periode medio '68-medio '69 be
droeg de in Alphen aanwezige koop
kracht van duurzame gebruiksartikelen
ongeveer f 28 miljoen; hiervan wordt
f 19 k f 20 miljoen in Alphen-centrum
besteed; f2 miljoen in de overige win
kels in Alphen en f 6 f 7 miljoen vloeit
naar elders af; t.w. voor 9 pet. naar
af te leiden, dat het 13.600 m2 omvat
tende duurzame winkelapparaat in Al
phen-centrum zijn omzetten voor ca.
65 pet. uit „oud"-Alphen, 10 pet. uit
Alphen-noord en 25 pet. uit het verzor
gingsgebied ontleent.
Conclusie: de eerste fase van de ver
groting van het winkelapparaat in Al
phen-centrum zal in de orde van 7500 m2
bedrijfsoppervlak kunnen liggen.
Leiden; 7 pet. naar de grotere steden;
5 pet. elders en voor 2 pet. niet in win
kels besteed, voor wat duurzame arti
kelen betreft.
De enquête toont duidelyk aan, dat in
Alphen in feite van slechts één echte
centrumstraat kan worden gesproken,
nl. de Van Mandersloostraat. De gemid
delde omzetten liggen hier hoog. De
Van Mandersloostraat wordt op ruime
afstand gevolgd door respectievelijk de
Hooftstraat, de Julianastraat en
Raadhuisstraat.
Cultureel centrum
De bestaande maatschappelijke en cul
turele voorzieningen in Alphen houden
een gezonde ontplooiing van het plaat-
selijke verenigingsleven tegen; de meer
derheid der verenigingen juicht het plan
tot de bouw van een cultureel centrum
toe, waartoe in april 1968 een deskundig
rapport is uitgebracht.
„Empeo" denkt aan een meervoudig ge
bruik van het cultureel centrum, welke
tot uitdrukking zal kunnen komen in
de verhuur van de grote zaal, c.q. van
de foyer of de kleinere ruimten, voor
voorstellingen van beroepsgezelschappen
filmvoorstellingen, feestavonden en ver
enigingsuitvoeringen, congressen, lezin
gen, voorlichtingsavonden, tentoonstel
lingen, shows enz. en voorts in een kop
peling van het zalencomplex aan een
café-restaurant. Een dergelijke horeca-
voorziening is onmisbaar om het cen
trum, ook 's avonds, aantrekkelijk te
maken voor bezoekers van culturele ma
nifestaties en voor passanten. Ook ver
dient het aanbeveling, hierbij een ont
moetingsmogelijkheid voor de jeugd op
te nemen.
Ontwikkeling
Het toekomstige city-vormingsproces
moet worden gezien in het kader van de
te verwachten stedelijke ontwikkeling
van Alphen als geheel. De visies op de
ze ontwikkeling zijn o.rn. neergelegd in
het structuurplan voor Alphen en in
het streekplan Rijn en Gouwe. In grote
trekken komen beide plannen overeen.
Het belangrijkste verschil ls wellicht
Groei
Ook panden al. dean (Van Boetielaer- structuurplan sterker dan het
streekplan een bevolkinsgroei voorziet
straat 1 sullen moeten «t|ken, .ndlen de „p „asla van de van de lokale
centrumuitbreiding zal worden gereali- werkgelegenheid.
seerd. Met deze groei tot (voorshands) 70.000
moet een ontwikkeling in het
centrum van Alphen corresponderen,
een ontwikkeling, die goeddeels haar
beslag zal moeten vinden in het gebied,
waarop de bestemmingsplannen „Van
Boetzelaerstraat" en „Thorbeckeplein"
betrekking hebben.
Dit aspect heeft tot gevolg, dat met
name het plangebied „Van Boetzelaer
straat" in hoofdzaak „achterterreinen"
beslaat en daardoor voor een centrum
ontwikkeling een te geringe presenta
tie-mogelijkheid naar buiten heeft.
Ontsluitingswegen
In een uitvoerige beschouwing wijst het
rapport van „Empeo" o.m. op, dat voor
de relatie tussen de woonwijken onder
ling en die met het stadscentrum een
duidelijke behoefte bestaat aan ontslui
tingswegen voor het centrum.
Het ,J3mpeo"-rapport adviseert voorts
zo spoedig mogelijk de reconstructie
van het kruispunt Oranje-Nassausingel-
Willem de Zwijgerlaan tot een T-aan-
sluiting, waarbij het race President
Kennedylaan-Oranje Nassausingel een
meer gestrekt verloop krijgt, te realise
ren, en de aansluiting van het centrum
aan genoemde Oranje Nassausingel te
realiseren. Voorts belicht „Empeo" de
noodzakelijkheid van twee bruggen over
de Oude Rijn, die in het noorden als ont
sluiting van Alphen-noord westzijde
en die als verbinding tussen het Thor
beckeplein en het Burgemeester Visser
park, mede als extra ontsluiting van
het centrum.
IS
dusdeze maand
elke donderdag
De functionele analyse leert, aldus de
visie van „Empeo", dat Alphen-centrum
een goed voorbeeld is van een cumulatie
van winkelfuncties. Dit centrum is nl.
buurtcentrum, wijkcentrum en citycen-
De regionale functie is, gezien de ge
ringe omvang en het weinig imposante
karakter van het centrum, toch nog
zeer aanzienlijk, gemeten in een gebied
met circa 105.000 inwoners. Er is een
goede grond voor de verwachting, dat,
naarmate de geprojecteerde nieuwe we
gen gereedkomen, deze aan de ontwik
keling van Alphen nog een extra sti
mulans zullen geven, manifesterend in
versnelde bevolkingsgroei en aanbod
van velerlei soort bedrijven en instel
lingen om zich hier te vestigen. Met het
oog op de toekomst moet in de sector
van de dienstverlenende bedrijven met
een centrale functie op een groei van
4 5 pet. per jaar worden gerekend.
Het is raadzaam een terrein te reserve
ren speciaal voor de ontwikkeling van'
kantoren. Bij voorkeur zou een derge
lijk terrein, ter grootte van 500 k 10.000
m2 moeten aansluiten bij de reeds be
staande kantoorconcentratie op de lin
ker Rijnoever.
Het ligt in de lijn van de verwachtingen,
dat zich ook diensten met een boven
regionale functie voor vestiging in Al
phen zullen aandienen zonder dat deze
belangstelling voor Alphen iets met Al
phen-centrum te maken zal hebben.
Het belangrijkste vestigingsmotief voor
deze bedrijven en instellingen zal de cen
trale ligging van Alphen zyn, gecom
bineerd met de mogelijkheid om in di
verse delen van de Randstad arbeids
krachten te wei-ven.
Concurrentie
Wat de drainerende werking- van con
currerende centra betreft, wordt ge
dacht aan Alphen-noord. In het advies
rapport van de afdeling Planologie van
het Centraal Instituut voor het Midden-
en Kleinbedrijf van een jaar geleden
wordt er expliciet van uitgegaan, dat
de cityverzorging in Alphen-centrum ge
concentreerd dient te blijven. In dit rap
port wordt voorzien, dat de voltooide
wyk Noord t.z.t. ca. 10.000 woningen
en ruim 35.000 Inwoners zal tellen.
Voorts wordt ervan uitgegaan, dat in
deze nieuwe woonwijk 1 a 2 wijkcentra
en 2 buurtcentra zullen moeten worden
gesticht, waarbij, zo merkt „Empeo"
op, duidelijk twijfel wordt uitgesproken
over de bestaansbasis van twee wijk-
Worden de betreffende gegevens als
basis en als condities aanvaard
voor de programmering van het in Al
phen-centrum toe te voegen winkelpak
ket uit Alphen-noord dan valt hiervan
Tweemaal
Zeskamp in
Groenoordhal
LEIDEN De finale van Dubbel-Zes-
kamp, het populaire NCRV-tv-program-
ma zal 25 april a.s. in de Leidse Groen
oordhal worden gehouden. Aan de reeks
Zeskamp-uitzendingen zal er nog een
worden toegevoegd: op 25 mei a.s. vindt
de ontmoeting plaats tussen de winnaar
van het seizoen '68-'69 en de winnaar
van het seizoen '69-'70.
Deze laatste uitzending zal in kleur
geschieden; In totaal zal er een tribune
capaciteit voor achtduizend bezoekers
worden gecreëerd. Zijn er anders alleen
kaarten beschikbaar voor de inwoners
van de deelnemende steden, voor de duels
op 25 april en 23 mei zullen ook Leide-
naars kaarten kunnen krijgen.
LEIDEN. In het pand Langebrug
(nabij de Papengracht), waarin tot voor
een half jaar een dependance was ge
vestigd van dansschool Cnstelein, wordt
binnen twee maanden een discobar
dancing geopend. Op het ogenblik is
men reeds bezig aan de verbouwing van
het pand. Het ligt in de bedoeling van
de a.s. exploitant dat de bar een beslo
ten club wordt.
Militairen exposeren
in „De Lakenhal"
LEIDEN. Dinsdag a.s. om 10.30 uur
.wordt in het stedelijk museum De La
kenhal de 18e tentoonstelling „De mili
tair met palet en camera" geopend. De
expositie telt 79 tekeningen en 120 fo-
to's. In Leiden blijft de tentoonstelling
tot en met 1 maart, van 4 tot en met o
maart is de expositie te zien in de
manschappenkantine van de Frederlk-
kazerne in Den Haag.
OUD ADE, kleurenfilm. Vrijdag
6 februari 20.30 uur vertoont de gym- 1
nastiekvereniging „Sportief" in aan-
sluiting op haar jaarvergadering, die om
19.30 uur aanvangt, een kleurenfilm van
de Olympische Spelen in Rome. Deze
film is voor alle inwoners van Oud Ade
vrij toegankelijk. De vertoning vindt
plaats in „Ons Dorpshuis".
LEIDEN De PvdA-raadsleden M. v.
Aken en F. Gransch hebben het Leidse
college van b. en w. enkele vragen ge
steld naar aanleiding van de bouw van
het Witte Singelcomplex van de Rijks
universiteit. Zij vragen o.m. of b. en w.
al op de hoogte zijn van de totale hoogte
van de zgn. faculteitstoren en of die
hoogde niet afwijkt van de oorspronke
lijke.
Tevens vragen zij of het juist is, dat
de toren, of andere delen van het Witte
Singelcomplex, zodanige afmetingen of
ligging verkrijgt/verkrijgen, dat de wo
ningen Rijn- en Schlekade geen zonlicht
meer krijgen als de toren wordt ge
bouwd. of in ieder geval minder licht
dan de bouwverordening voorschrift.'
„Indien daar onzekerheid over, bestaat",
aldus de heren v. Aken en Gransch,
„willen b. en w. dan verklaren dat een
bouwvergunning, noch een heivergun
ning zal worden afgegeven?"
Voorts vragen zij het college of zij
willen toezeggen, dat op of in de na
bijheid van de plaats waar het complex
is geprojecteerd, geen bomen zullen wor
den gerooid, schuttingen zullen worden
geplaatst, grond- of bestratingswerk
zaamheden zullen worden uitgevoerd,
verkeersmaatregelen zullen worden ge
nomen, wateren zullen worden gedempt,
dat alles voorzover het verband houdt
met het Witte Singeltcomplex, vóórdat:
het Hoogheemraadschap Rijnland
toestemming heeft gegeven voor de
(gedeeltelijke) demping van de
Trekvliet;
definitief vast staat, dat van de on
der 3 bedoelde strijdigheid met de
bouwverordening geen sprake zal
zijn?
De heren Gransch en Van Aken beslui
ten hun vragen met:
„Weten b. en w. of het juist is dat de
Rijksuniversiteit tracht de woningen
Rijn- en Schiekade 40 Lot en met 45 te
kopen, met de bedoeling deze aan de
woningvoorraad te onttrekken?
Wat zou volgens b. en w. dat laatste
rechtvaardigen?" en
„Heeft de commissie van overleg tus
sen Raad en Curatoren der Rijksuniver
siteit vergaderd, en zo ja, wat is de me
ning van deze commissie over de hier
boven genoemde punten?"
RIJPWETERING, Contactavond.
A.s. vrijdagavond 6 februari wordt in
het clubgebouw weer een contactavond
gehouden voor senior- en ondersteunen
de leden van de v.v. „Rijpwetering". Ook
de echtgenoten of verloofden zijn van
harte welkom. De avond bestaat, zoals
gewoonlijk, uit klaverjassen om aan
trekkelijke prijzen. Aanvang half negen
precies. Men wordt verzocht op tijd
binnen te zijn.
Camera: De sergeant (18 jaar)
Dagelijks: 2.30, 7.00 en 9.15 uur.
Zondag: 2.30. 4.45, 7.00 en 9.15 uur.
Lfdo: Mayerling (14 jaar)
Dagelijks: 2.30, 700 en 9.15 uur.
Zondag: 2.30, 4.45, 7.00 en 9.15 uur.
Luxor: De bloedwraak van Mattie Ross
(14 jaar).
Dagelijks: 2.30, 7.00 en 9.15 uur.
Zondag: 2.30, 4.45, 7.00 en 9.15 uur.
Studio: Teorema (18 jaar)
Dagelijks: 2.30, 7.00 en 9J.5 uur.
Zondag: 2.30, 4.45, 7.15 en 9.15 uur.
Trianon: Easy Rider 18 j.
Dagelijks: 2.30, 7.00 en 9.15 uur.
Zondag: 2.30, 4.45, 7.00 en 9.15 uur.
Rex: Een dollar tussen de tanden
(18 jaar).
Dagelijks- 2.30. 7.15 en 9.15 uur.
Zondag: 2.15, 4.30, 7.00 en 9.15 uur.
DE SCHRIJVER Louis-Paul Boon
houdt zich, behalve met zijn
auteurswerk, ook bezig met het ver
vaardigen van een soortement (p)op-
artige objectkunst in de vorm van
kijkkastjes met erotische onderwer-
Om alle misverstand te voorkomen
moet worden gezegd, dat de erotiek
in deze tableaux nimmer schokt en
als zodanig ook niet afstoot. Wel
toont Boon zijn gedachtenassociaties
met de psyche van het vrouwelijke
wezen op een originele, geheel eigen
wijze. Hij ziet de vrouw als minnares,
als liefdesobject, als nieuwsgierige
naar het eigen zijn van de vrouw.
Hij ziet ze vooral als symbool van de
oorsprong en de vruchtbaarheid, door
het veel gebruikte ei-motief in zijn
werk.
Sterk naar voren komt ook het trap-
motief in deze objecten. Laat hij
daardoor de vrouw uitstijgen boven
het gemiddelde van de aardse mensf
Daarnaast echter accentueert hij
soms vrij hevig - en overmatig ge
proportioneerd - de vrouwelijke ge
slachtskenmerken. Soms krijgen zijn
sujetten daardoor iets monsterlijks.
Met dat alles moet de kijker het fe
nomeen vrouw en 't begrip van haar
schoonheid op eigen wijze interprete
ren. Dat begrip is in de moderne
kunst echter altijd probiematisch.
Dat behoeft niet te betekenen dat,
bij alle verschil van opvatting daar
over, de objecten van Boon onaan
trekkelijk zijn. Hij weet wat hij te
zeggen heeft en ook zeggen wi/,
soms zeer indringend over te bren
gen, zodat de kijker meestal niet
naar de bedoeling hoeft te raden.
De ene keer is het werk wat karika
turaal, een andere maal mag men het
opvatten als een parodie op het te
verbeelden begrip. Dikwijls is het
werk ook louter illustratief.
GOED TOT UITING koipt dat b.v.
in .puberteit", een naakt meis
je dat zich in een spiegel bekijkt, en
in J'a radijsvogel", eveneens een
naakt figuurtje voor een spiegel bo
ven aan een gebroken trap. Geestige
tafereeltjes zijn „Suzanna" en „In de
kamer van Beauty Kitt". „Zwanger
schap" toont de vrouw als een mon
sterachtig ei; ,JJe dood van L.P.B."
getuigt van een wat sinistere zelf-
Een uit een eierschaal stappende
vrouwenfiguur heet „Hoog boven
ons". „De geliefden" is een grappig
tableautje, „De tuin der armen"
daarentegen is niet ontbloot vnn een
zekere tragiek, om hiermee een greep
te doen uit de in het trappenhuis van
het academiegebouw geëxposeerde
collectie.
Al met al is deze tentoonstelling
van Boons werk interessant genoeg
om er kennis van te nemen. Wie het
als kunst wil zien of als intellectuele
huisvlijt, die kan kiezen. Er worden
tegenwoordig gekkere dingen als
beeldende kunst aangeprezen. Origi
naliteit kan aan Boon niet worden
ontzegdhij heeft althans een geheel
eigen manier om zijn zegje te xeg-
WILLEM PRINS
