Open communie bleek
geslaagd experiment
OVERHEID MOET DEELNEMEN
IN BANKEN EN VERZEKERINGEN
Achttien
doden door
mijn vol
kogeltjes
Tyfus aan
boord van
Oronsay
Brody
I,gaf geld
weg in
dope-
tóestand
Graf Marx
beschadigd
Rumoer in kerk van
Haarlemse bisschop
Nederlander
uitgewezen
uit Cuba
Standbeeld
Jan Palach
in
Rome
Maan is oud
ruimteschip.
Katerdag
in Engeland
Congres Partij van de Arbeid:
Nationale
gezondheidszorg
noodzakelijk
Zoeken naar slachtoffers
brand wordt gestaakt
r, AANDAG 19 JANUARI 1970
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 5
IAIGON (AP) Achttien personen
i vandaar gedood en 35 gewond tóen
i met kogeltjes geladen Claymoremijn
de Vietkonr in een kolonne van
idvietname.se officierscadetten ont-
fte.
)e cadetten, van de militaire academie
Thu Due, even buiten Saigon, waren
een compagnie van tussen de 150 en
juist aan de ochtendoefeningen
|onnen toen de mijn in hun midden
Plofte. De Claymoremijn is door mid-
•an een elektrisch ontstekingsmecha-
e van een afstand tot ontploffing
ANC OU VER (AP) Het aantal ty-
gcvallen aan boord van het passa-
rsschip Oronsay van de P. and O. Li-
blijft stijgen. De dienst voor de volks-
tondheid te Vancouver probeert de ba-
endrager aan boord van het schip op
bij twaalf bemanningsleden
passagiers tyfus is geconstateerd,
wordt dat de toestand aan
het schip zal verergeren. Het
ital geconstateerde en verdachte ge
ilen van tyfus in de Verenigde Staten
Canada bedraagt thans veertig. De
este patiënten zijn bemanningsleden,
grote probleem is, dat een bacillen-
r de ziekte op anderen overbrengt,
er zelf geen symptomen van ver-
De Oronsay ligt sedert woensdag
vrijwillige quarantaine in Vancouver.
Bank verzilvert
cheques niet
JEW YORK (AP) De jonge Ame-
ikaanse miljonair-filantroop Michael
Irody, heeft in een vraaggesprek met
e New York Times verklaard, dat
lij onder invloed van verdovende
oiddelen was toen hy beloofde zyn
rfenis van 25 miljoen dollar weg
e zullen geven, alleen om de mensen
lelukkig te maken.
Het was een idee dat steeds sterker
.erd. Ik was onder invloed van ver
eende middelen en ik kreeg zomaar
idee", zo zei hij. Brody jr. die
deel van een margarinefortuin
eeft geërfd, heeft zich vorige week
teziggehouden met het uitschrijven
an cheques voor mensen die dach-.
en zo hard geld nod is te hebben,
f lat zij daarvoor 'n reis naar Brody's
voning nabij New York overhadden,
n een optreden voor de Amerikaanse
rievisie heeft Brody gisteravond ech-
er toegegeven dat zijn liefdadigheids-
heques niet door de bank verzilverd
uilen worden. Tegenover de pers
ei hij hierover: ..Wat heb ik de
ereld te pakken gehad 7,ij denken
at ik Jezus Christus ben
)onderdag had Brody de wereld
aten weten dat hij zijn erfenis
vilde weggeven en prompt be-
de belegering van zijn huis
i Paddington Road. De telc-
n stond er niet stil en het ene
het andere telegram werd bezorgd
i mensen die meenden n beroep op
weldadigheid van Brody te kun-
ien doen Op een gegeven ogenblik
at hij omringd door 15 vreemden
:heques uit te schrijven aan de keu-
tentafel. Met nog slechts drie cheques
ii i,
INCIDENTEN IN BREDA
Pamflet van
Michaël-legioen
BREDA (ANP) Dc open
(en avondmaalsviering die zondagoch
tend in een groot aantal Bredase kerken
werd gehouden, is over het algemeen sue-
cesvol verlopen, aldus een woordvoerder
van het bisdom Breda. Er hebben zich
wel enkele incidenten voorgedaan.
De opzet hierbij was dat katholieken
protestantse avondmaalvieringen en
woorddiensten zouden bijwonen en dat
protestanten in katholieke kerken de com
munie zouden meevieren. In een der ge
reformeerde kerken bleek zelfs de hellt
van de 400 plaatsen door katholieken be
zet.
Van de zijde der Bredase afdeling van
het Michaellegioen werd bij de ingan
gen van de deelnemende katholieke ker
ken een pamflet verspreid, waarin het
legioen scherp stelling nam tegen de in
ter- en open communiediensten. Oud-lan
delijk bestuurslid van 't legioen, de heer
E. Sadee uit Breda, voerde hiernaast
een persoonlijke actie. In de bisschops
kerk las hij tijdens drie missen de ver
klaring voor die het secretariaat voor de
eenheid op 13 januari verspreidde, en
waarin gezamenlijke eucharistie- of
avondmaalsvieringen volgens de richt
lijnen van 1967 nog steeds verboden zijn.
In deze verklaring werd ook gezegd
dat de paus zich op 12 november 1968
keerde tegen „overhaaste initiatieven op
het gebied va
LONDEN (AFP) Het graf van Karl
Marx, dat zich bevindt op een kerkhof
in de Londense wijk Highgate, is gisteren
bij een bomaanslag beschadigd. Het
borstbeeld van Marx. dat op het graf
staat, weid gehavend. Op de sokkel zijn
hakenkruisen geklad.
De geestelijken in de bisschopskerk
weigerden de heer Sadee aanvankelijk
zijn verklaring te laten voorlezen Maai
toen deze dit toch deed, liet men hem
ongestoord zijn gang gaan. Omdat de
gesstelijken moeilijkheden vreesden werd
de heer Sadee tijdens de volgende missen
in de gelegenheid gesteld zijn verklaring
voor de microfoon af te leggen. Een po
ging van hem dit ook te doen tijdens de
laatste mis in de Petrus en Pauluskerk
werd door twee ordecommissarissen ver
ijdeld. die hem de kerk uit begeleidden.
Tevoren had de heer Dadee in de kerk
toestemming gevraagd om zijn verkla
ring te mogen afleggen Dit werd hem
door de dienstdoende geestelijke gewei
gerd „omdat hij hiertoe geen toestem
ming had van het parochieberaad"
In de andere deelnemende kerken de
den zich geen moeilijkheden voor. De be
langstelling voor het experiment, dat op
deze schaal nog niet eerder werd uitge
voerd, was over het algemeen groot. Ook
kerkelijke hoogwaardigheidsbekleders
werkten eraan mee. Zo bezocht de deken
van Breda een gereformeerde dienst, de
gereformeerde voorzitter van de Breda
se werkgemeenschap van kerken een ka
tholieke dienst en ds. Van den Bosch en
zijn volledige hervormde kerkeraad.
eveneens een katholieke dienst.
Bisschop Ernst van het bisdom Breda
heeft zich van dit experiment, dat was
opgezet in 't kader van de bidweek, ont
houden. Zijn standpunt is dat het hier een
plaatselijke activiteit betreft en niet een
belang van het gehele bisdom. Tevoren
had de bisschop ook afstand genomen
van een persoonlijk verzoek van de heer
Sadee om een verbod te laten uitgaan te
gen de viering in de katholieke kerken.
De bisschop liet hem weten, dat dit toch
niet meer geëffecteerd zou kunnen wor
den. Dit werd door de heer Sadee bestre
den, In een telefonisch onderhoud met
de bisschop verweet de heer Sadee hem
ook. dat hij door zijn wijze van bestuur
de gelovigen in Breda „ten verderve
Een aantal ouders uit Breda is ont
stemd, omdat naar hun zeggen hun
kinderen van de zijde van het Michael
legioen waren benaderd om pamfletten
aan de kerkdeuren uit te delen onder
het voorwendsél dat het om kerkboekjes
ging. De kinderen zijn later getrakteerd
op pannekoeken. De heer J. P. van den
Hout, die zich contactpersoon van het
Michaellegioen in Breda noemt, ont
kende. dat kinderen onder een voor
wendsel zouden zijn geworven voor het
uitdelen.
Opgelucht hebben de heer en me
vrouw Kobierski hun tweelingdoch
ters uit een ziekenhuis in Boston
(VS) gehaald. De kinderen waren
aaneengegroeid geboren, maar drie
dagen later, 26 oktober 1969, van
elkaa,r gescheiden.
STUDENT UIT
KERK GEZET
HAARLEM (KNP) De Nederlandse
bisschoppen achten zich niet in eerste in
stantie bevoegd op het gebied van het
onderwijs aan docenten en ouders, geor
ganiseerd in de Nederlandse katholieke
schoolraad. Dit heeft mgr. Th. Zwart
kruis van Haarlem zondag meegedeeld
toen hü tydens de eucharistieviering in
de Sint-Jozefkerk in Haarlem werd aan
gevallen door leerlingen van de katho
lieke pedagogische academie te Bever
wijk over zijn houding inzake het conflict
De bisschop ging kort in discussie met
een vertegenwoordiger van enkele stu
denten. Jan van Galen. Hij stelde echter
voor elders dieper op de zaak in te gaan
Op voorstel van de koster, die met een
glaasje water kwam toeschieten trok de
bisschop zich glimlachend terug
pastorie, toen het in de kerk tot een bot
sing kwam tussen parochianen en de
student.
Enkele kerkgangers verzochten du jon
geman de kerk te verlaten. Toen hij hier
aan aanvankelijk geen gevolg wilde ge
ven, werd de jongen uit' kerk gezet. In
tussen verscheen de politie, waarna de
dienst kon worden voortgezet. Op ver
zoek van de bisschop is bij de Haarlemse
politie geen aangifte van ordeverstoring
ROME (Reuter) In Rome is giste
ren in tegenwoordigheid van de burge
meester en talrijke andere belangstel
lenden in het olympisch dorp van de
stad een standbeeld van de Tsjecho-
Slowaakse student Jan Palach onthuld,
die een jaar geleden zelfmoord pleegde
uit protest tegen het Russische optreden
tegen de liberale beweging in zijn land.
De inscriptie op het vier meter hoge
beeld luidt: „jan Palach offerde zich
op uit liefde voor de vrijheid".
Man met tweede
ruilhart maakt
het goed
ANN ARBOR (AP) De 44-jarige Ge
rald Rector, die een tweede harttrans
plantatie heeft ondergaan, maakt het vol
gens de berichten uitstekend. Hij ademt
nu zonder enige hulp.
Artsen van het academische ziekenhuis
in Michigan verrichtten de tweede hart-,
transplantatie vrijdag, toen Rector symp
tomen begon te vertonen van afstoting
van het hart dat hij door een operatie
in maart had gekregen. Rector,is de derde
mens. die twee nieuwe harten heeft ge
kregen.
MEXICO (AP) De Nederlandse jour
nalist Pieter van Bcnnekom. die voor een
Engelstalig blad werkt, is vrijdag uit
Cuba gewezen. Gedurende zes dagen is
hij op Cuba voortdurend onder bewaking
geweest. Hij verleide dat zijn bc-n'-er
zelfs in dezelfde hotelkamer had gesia-
De Nederlanders hebben slechts een
paspoort nodig om als toeristen O-ba 1 n-
nen te komen. Van Bennekom vertelde
dat drie andere Nederlandse jouinw'ls-
ten drie maanden geleden Cuba hadden
bezocht en daar zonder visa hadden mo
gen werken.
Na zijn aankomst op 9 januari was
Van Bennekom van het vliegveld ii.tt
een hotel overgebracht en de volgende
morgen naar het ministerie van Buiten
landse Zaken overgebracht voor een ge
sprek met een ambtenaar van de pers
afdeling van het ministerie. Dede wei
gerde Van Bennekom toestemming om
journalistiek werk op Cuba te doen,
maar hij vond het
als toerist verbleef.
Tot 12 januari had hij zich vrij in Havan
na kunnen bewegen. Toen werd hem
meegedeeld- dal -hij onder voortdurende
bewaking zou worden gesteld. Donder
dag had hij de aanzegging gekregen dat
hij de volgende dag moest vertrekken
Inleidend proces
zaligverklaring
van pater Pio
ROME (KNP) De H. Stoel heeft toe
stemming gegeven, om een inleidend pro
ces tot zaligverklaring van pater Pio te
beginnen.
Australië door
cycloon Ada
geteisterd
BRISBANE (Reuter) Op twee eilan
den voor de kust van Queensland, die x*-
terdagochtend zwaar geteisterd zijn door
een cycloon, wachten ongeveer 600 men
sen op redding.
j Vanmorgen is een reddingsoperatie be-
I gonnen om hen te evacueren van de va
kantie-eilanden Hayman en Daydream,
ongeveer 160 km ten noorden van Bris
bane. Vergezeld van windstoten van meer
dan 160 km per u. en huizenhoge golven,
heeft de cycloon Ada slechts een gebouw
op het eiland Daydream laten staan. On
geveer 150 personen moesten in noodon-
derkomens op redding wachten Op het
eiland Hayman. waar geen elektriciteit
I meer is en de riolering en waterleiding
zwaar beschadigd zijn. hebben verschei
dene personen verwondingen opgelopen.
De Russen mogen de Amerikanen dan
niet verslagen hebben in de race naar de
Zee der Stilte, maar ze liggen voor in
de westerse competitie, die aan het
onderzoeken is hoe de maan om de aarde
gekomen is.
Twee „volwassen wetenschappelijke
I onderzoekers", Vasin en Sjerbakov heb-
ben uit de laatste Amerikaanse ontdek-
I kingen geconcludeerd, dat de maan eens
een ruimteschip geweest is dat door een
andere beschaving naar de aarde is ge
zonden.
„We begrijpen hoe fantastisch en on
gelooflijk deze hypothese is", zeggen
ze. „maar wij zijn er aan gewend om
wetenschappelijk te denken. En hoe die
per we de massa informatie over de
maan bestudeerden, die door de mens
verzameld is. des te meer raakten we er
van overtuigd, dat er geen enkel feit is,
dat onze veronderstelling tegenspreekt".
Amerikanen
c'oor Vietkong
geëxecuteerd
SAIGON (AFP) Een Amerikaanse
're woordvoerder in Saigon heeft
verklaard dat de Vietkong in 1966 twee
merkaanse militaire adviseurs van de
Zuidviotnamese strijdkrachten heeft te-
:-~'7tgesteld. D? stoffelijke resten van een
luitenant en een sergeant zijn op 24 dec.
'I door een patrouille Amerikaanse
Mariniers opgegraven na aanwijzingen
van dorpelingen.
De woordvoerder noemde het betrok
ken dorp niet. maar het zou zich in het
gebied van Hue bevinden.
De gevangenen werden verscheidene
dagen van dorp naar dorp gesleept, waar
zij aan de bevolking werden getoond,
aldus dc militaire woordvoerder.
Pater Pio da Petrelcina ofm cap. stierf
in 1968 in zijn klooster in st. Gióvanni
Rotondo. Hij was gestigmatiseerd en
werd door het volk als heilig beschouwd
LONDEN (Reuter) In een officieel
rapport, dat vandaag gepubliceerd is.
wordt gezegd dat Engeland gevaar loopt
overspoeld te worden door een golf van
alcoholisme.
Het rapport waarschuwt dat er een
„stilzwijgende verstandhouding" bestaat
tussen de industrie en de maatschappij
om ..de ware ernst van het drink-
probleem te verdoezelen" en schat dat
het alcoholisme het land jaarlijks 250
miljoen pond sterling (ruim 2 miljard gul
den) kost als gevolg van absenteïsme
en andere, met alcohol verband houden
de oorzaken: op maandag, „katerdag"
verschijnt een kwart miljoen mensen
niet op het werk. omdat zij te diep in
het glaasje hebben gekeken.
Michael Brody in gesprek met een
vrouw, die duizend dollar vroeg om
de verpleegkosten van haar zoon te
betalen.
over stond hij op en vroeg de politie
de mensen uit zijn huis te verwijde
ren. Vrijdag reden Brody en zijn
bruid naar hun appartement in New
York. In de stad duelden zij geld uit
aan mensen. De yeldkoorts sloeg over
naar het buitenland. De telefooncen
trales van de Franse tv en radio
Monte Carlo werden geblokkeerd
door de vele telefoontjes nadat het
verhaal was bekend geworden. De
mensen waren allen uit op hel adres
en het telefoonnummer van Brody.
In New York spoedden zich. honder
den gelukzoekers naar een kamertje
op du 14e etage ergens in Broadway
waar Brody volgens de berichten
kwistig geld uitdeelde De verzoeken
liepen uiteen van geld voor een heli
kopter tot 25 dollar om voor een
maand voer voor een paard Ie kun
nen kopen. Een zekere Joseph Cas-
sella was de gehele nacht onderweg
om een miljoen dollar te vragen.
Brody kwam in de slappe was toen
hij in oktober 21 werd. Zijn groot
vader van moeders kant. John F
Jelke. de margarinemagnaat, die in
1965 is gestorven liet Brody een erfe
nis van drie miljoen na. Michael jr
heeft gezegd, dat dit intussen 25 mil
joen is geworden en dat het kapitaal
nog steeds groeit.
t'TRECHT (ANP) Het zoeken naar
twee nog niet geborgen slachtof-
van de brand in het Driebergse
aardenhuis „Kraaybeek" ia tijdelijk
taakt. In verband met het instortings-
moeten eerst de nog overeind
ande muren van het huis ,die door de
rgingswerkzaamheden van de afgelo-
dagen steeds verder werden onder
en. worden afgebroken voordal men
onderzoek kan voortzetten.
De slopingswerkzaamheden, waarmee
vandaag is begonnen, zullen vermoede
lijk wel enige dagen in beslag nemen.
Inmiddels is de identiteit van drie van
de vijf tot dusver geborgen slachtoffers
vastgesteld. Het zijn de 80-jarige mevr.
A Loudon-zu Solms Wildenfels, de 86-ja-
rige mevr. Ph. L. M. Kerbert-Schröter.
en de 87-jarige mevr. C. M. de Vries Fe-
yens-van Slee Dc oorzaak van dc
is nog niet bekend.
(Van onze parlementaire redactie)
GRONINGEN De overheid moei deelnemen in
de financiële belangcnmaatschappüen. zoals het
verzekeringswezen en de banken en in onder
nemingen met een monopoliepositie op de markt.
Dit is een van de belangrykste beslissingen van
het socialistische congres dat vrüdag en zaterdag
mei 600 afgevaardigden in Groningen büeen ge
weest is. Het partybestuur bracht zaterdagmiddag
tussen de agenda door een motie over Biafra in
discussie, die met algemene stemmen aangenomen
werd. De Party van d eArbeid zal een dringend
beroep doen op de Engelse regering en de Labour-
partij om Nigeria onder druk tc bewegen de hulp
verlening aan Biafra onmiddellyk te organiseren.
De Partij van de Arbeid za] ook de socialistische
internationale met klem vragen eenzelfde beroep
op de Engelse Labour te doen Mocht dit bij Labour
geen gehoor vinden, dan zullen de Nederlandse
socialisten zich beraden of ze de banden met d?
Engelse socialisten moeten verbreken. Het congres
wees een motie van een der gewesten om diit nu
reeds te doen van de hand.
De socialistische Tweede-Kamerfractie moet de
Nederlandse regering dringend verzoeken om zo
nodig tegen de opvattingen van Nigeria in zelf
standig de hulpverlening aan Biafra te hervatten.
De belangrijkste beslissingen van het socialistisch
congres in Groningen zijn:
Overheidsdeelneming in financiële maatschap
pijen en in grote concerns.
Socialisatie van medische voorzieningen, met
inbegrip van de geneesmiddelenindustrie.
Het rechtstreeks kiezen van de burgemeester
en de commissaris van de koningin en grotere
openbaarheid van de commissievergadering van
de provincie en de gemeenten.
Het recht op inkomen voor iedere Nederlander,
waarbij het minimumloon moet ingaan op 21 jaar
en geleidelijk moet dalen na 18 jaar.
Een rechtvaardiger verdeling van de vermo
gens en inkomens, met een studie voor een maxi
muminkomen.
Het experimenteren met vormen van spam
an, vermogensaanwasdeiing en investeringsloon
in collectief werlonemersbeheer. Dit in tegenstel
ling met het voorstel van het partijbestuur, dat
ditzelfde wilde maar dan onder overheidstoezicht
Opvallend was dat het congres een voorstel van
het partybestuur om het verzekeringswezen met
inbegrip van de pensioenfondsen te socialiseren,
afwees. Dit gold ook voor het voorstel om grote
machtsconcentraties waaronder banken onder
controle te brengen. Het congres vond dit te vei
gaan. Het bracht al deze instellingen onder de
noemer van overheidsdeel neming. Hoewel latei
een vertegenwoordiger van Nieuw Links erop wees
dat in ieder geval gestreefd moet worden naai
socialisatie van deze instellingen en concerns.
En voor wat het spaarloon betreft wees het con
gres eveneehs een verdergaand voorste! van hei
partijbestuur at ..De partij moet niet op de sto*-,
van de vakbonden gaan zittenaldus hei congres
ondanks het feit dat de Partij van de Arbeid
bijzondei graag alle werknemers onder zijn ge
lederen zou willen lellen.
De democratisering stond in het congres eveneens
sterk in de belangstelling, omdat zoals een var
de afgevaardigden zei: „de inkomensverdeling ei
de democratisering van het onderwijs horen bi
elkaar Kosteloos onderwijs tot en met voortgeze
onderwijs is daarbij de belangrijkste opgave voo:
de Partij van de Arbeid. Hot congres nam eei
resolutie aan om volledige steun te verlenen aai
de alternatieve paedagogische academie in Bever
wijk en soortgelijke instituten die ontstaan zij
of nog zullen ontstaan
Vergeleken met het congres van vorig jaar waaroi
Nieuw Links zich enorm roerde, was het Gronine-
congres bijzonder rustig en vooral eensgezind
„Een teken dat de eenheid hersteld is", aldu-
partijvoorzitter dr. A. Vondeling, die intussen ver
gat te zeggen dat Nieuw Links na de verkiezingen
in Groningen de helft van de zetels in het partij
bestuur bezet heeft. Een nieuwe generatie socia
listen i« in ieder geval in opmars.
Dit za] nog duidelijke^ worden wanneer dr. A
Vondeling over een jaar zijn voorzitterszetel af
staat aan de Nieuw Linie® vice-voorzitter Andre
van der Louw. En wanneer volgend jaar ook de
secretaris buitenland P Dankert plaat- maaki
voor de Nieuw Linkse buitenlanddeskundigu Karet
Roskam, die zaterdag in het partijbestuur gekozen
Niet alleen dc socialistische fracties in de Eerste
en Tweede Kamer maar ook de partijleden wijzen
-V I oonwt v;m minister Roolvink af Deze Loon-
viy, de knevelwet-Roolvink genoemd werd in
Groningen op het congres van de Party van de
Arbeid veroordeeld. In een motie deed het con
gres een dringend beroep op alle fracties in de
Eerste Kamer om de wet die het ingrijpen in
afzonderlijke CAO s moge'ijk moet maken, op
12 februari af 4» keuren