IN 'T SCHOKKERERF
voelt ook een
invalide zich weer
helemaal mens
NAGELE
EXPORT»!!
Onderneem acties om spoedig einde
oorlog in Biafra te bewerkstelligen'
Jong
en
modern
dorp
GRATIS
Luchtrace van Londen
naar Sydney neemt
morgen aanvang
Instituut
vredesvraag
stukken
Vragen over
reorganisatie
bij „Vrije Volk'
ORGANISATIES SCHRIJVEN GROTE BEDRIIVEN:
Beroep van
comité op
parlement
en regering
DINSDAG 16 DECEMBER 1969
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 5
Van een onzer verslaggevers) vak zit. Waarom heeft hij d!it
De heer W. L. Dijkstra uit
Nagele vestigde de aandacht van
velen op zich toen hij in maart
van dit jaar als eerste horeca
ondernemer in Nederland naast
zijn café-restaurant „Het Schok-
kererf" een speciaal voor inva
liden gebouwd en ingericht eta
blissement opende. Wiebe L.
Dijkstra is een kleine, rustige
man van 63 jaar, geboren en
opgegroeid in Friesland, een man
die nu reeds 43 jaar in 't horeca-
De heer Dijkstra vertelde het volgende:
„Het idee. om dit te gaan doen, kreeg
Ik in Emmeloord. Ik zat op een middag
op het plein De Deel in mijn auto op
mijn familie te waahten die aan het
winkelen was. Op een gegeven moment
parkeerde naast me een auto- De
mensen, die erin zaten, praatten even
met elkaar en opeens hoorde ik heel
sarcastisch: „Gaan jullie dan maar".
Ik keek eens goed en toen zag ik in
de koffer van de auto een jongen in
een invalidewagentje zitten. Eventjes
later stapten enige Jongelui uit,
waarschijnlijk zijn broers en zusters, en
valide zichzelf zijn
wjdal
naar bi
alleen achter en de anderen gingen
zeer waarschijnlijk limonade drinken.
Tja, dacht ik toen, deze mensen komen
ai zoveel te kort"-
En toen rezen er bij Wiebe Dijkstra
verschillende vragen op. Waarom
kunnen invaliden moeilijk ergens een
pilsje drinken of een hapje gaan eten?
Dat moet toch anders kunnen, maar
wat zijn de oorzaken dat dit voor hen
zo moeilijk gaat? Er zijn verschillende
ralide
nauwelijks uit kan gaan. De invalide
m een rolstoel kaai over het algemeen
moeilijk ergens binnen komen, omdat
öe meeste deuren te smal zijn In elk
huts of gebouw liggen dorpels, die
voor een man of vrouw in een rolstoel
aanzienlijke hindernissen betekenen-
Een invalide kan moeilijk alleen naar
het toilet omdat de normale toiletten
te klein zijn om een rolstoel in te
Dewegen. En bovendien
lichtknopjes daar te hoog-
Horeca-ondernemer
Wiebe Dijkstra:
Je moet hun gezichten
zien als ze gewoon
in hun karretje aan
een tafeltje gaan
zitten.
de
Verandering
Dit bord wijst invaliden de juiste weg
De heer Dijkstra wilde verandering
gaan Drengen in deze voor invaliden
vervelende situatie. Hij wilde toen by
zijn bestaande zaak een speciale
gelegenheid voor Invaliden bouwen. En
dait gebeurde ook. Hij nam contact op
ae Nageler arts Bienvaart werd in
geschakeld. En het invalidencafé kwam
\-<mi ae grond, precies zoals Dijkstra
zich dat had gedacht- Het café bevat
rwee grote zalen, die gezamenlijk be
rekend z'Jn op driehonderd personen.
Eén zaal heeft een toneelruimte en m
Deide zalen rtaat eer bar en een
biljarttafel. Het interieur is modern en
m frisse kleuren geschilderd.
De invalide kan hier zelf met zijn
rolstoel naar binnen rijden, omdat alle
drempels zijn weggelaten- De deuren
zijn veel breder dan de normale en
hebben speciale handvatten. De toiletten
zijn zonder dorpels en de ruimten groot
genoeg om een rolstoel in te bewegen-
De wasbakken zijn lager aangebracht
dan normaal, evenals de lichtknoppen.
De invaliden kunnen comfortabel een
pilsje drinken, want de tafeltjes zijn
hoog genoeg en hebben bovendien geen
rand, zodat de rolstoelen er gemakke
lijk onder passen. De invalide hoeft
niet bang meer te zijn om overal tegen
aan le staten.
Kortom, in Nagele, bij café „Het
6ohokkererf' is een invalide geen
buitengeplaatste- Daar is hij gewoon
klant. Maar komen die klanten ook?
Nagele is nu eenmaal geen plaats waar
Je bij voorkeur aan denkt als je uit
wilt gaan of alleen maar wilt borrclen-
Brug
Wiebe L. Dijkstra: „Da's waar. Je
zoekt zoiets niet in een dorp Maar
wanneer de brug over de Zwolsche-
hoek klaar is, die Oostelijk Flevoland
verbindt met de Noordoostpolder, dan
liggen we behoorlijk in het centrum
van Nederland- Van Amsterdam naar
Nagele is het met de auto dan nog
maar drie kwartier rijden. De ver
gebouwd. Op de ringweg
rond het erf komen
de woonhoven uit.
Rondom de woonhoven,
plantsoenen in de vorm
van rechthoeken, zijn
de woningen gebouwd.
De woningen hebben
allemaal platte daken
consequent doorgevoerd
voor winkels en de
De woningen zijn zo
neergezet dat vanaf
het middenveld het hele
Nagele is cén van de
tien dorpen die rondom
zien en dat de huizen
in de woonhoven toch
een ruimtelijke relatie
hebben met het midden
veld. Rondom het dorp
ligt een bos, bedoeld
als recreatieterrein
heer Dijkstra noemde
Nagele een fantastisch
dorp en niet ten onrechte.
Nagele is één van de
nieuwste en modernste
dorpen van Europa,
misschien wel van de
wereld. Het dorp staat
dan ook toeristisch en
wetenschappelijk zeer
in de belangstelling.
Nagele werd in 1953
ontworpen door de
Wiebe Dijkstra
architcctcnorganisatie
.De Acht". Met de bou
van het dorp werd in
1954 begonnen. Nagele
is geprojecteerd als
een rechthoek om een
grote centrale ruimte,
tiet gemeenschappelijk
erf. Hierop zijn de
scholen en de kerken
Nagele telt ruim 500
woningen, drie kerken,
drie lagere scholen,
enige winkels en een
w sport- en wijkgebouw.
Het dorp heeft een
agrarisch karakter met
een kleine middenstand.
Aan de rand van het
dorp bevindt zich de
winkelstraat, waar het
verboden is voor het
gemotoriseerde verkeer.
wachting bestaat, dat de brug in medio
1970 klaar is- Dus volgend jaar om deze
ttjd hebben we een goede verbinding
met het westen".
Dat zal dan allemaal wel voor elkaar
komen. Maar wrat zeggen de klanten
van hun café-speciaal? Dijkstra: „Je
moet die gezichten zien, als ze gewoon
m hun karretje aan een tafeltje gaan
altten- Ze voelen zich hier gewoon
inens, net als ieder ander. Ze kunnen
hier alleen naar het toilet gaan. Ze
hebben geen hulp van anderen nodig.
En dat betekent wat voor een invalide.
Juarom moet je ze ook ndel met mede
lijden behandelen- Je moet ze alleen
de mogelijkheid geven dat ze zichzelf
kunnen redden en dat moeten wij ze
«Is gezonde mensen meegeven".
„Men heeft mij wel eens gevraagd of
ik dit als reclame voor mijn zaak heb
gedaan. Nee, dat niet. Maar omdat ik
vind, dat ook de gehandicapte mens
recht heeft op een eigen horecabedrijf
en ik hoop echt, dat vele collega's mij
nog zullen volgen". Wiebe L- Dijkstra ook goea
is nu in Nederland nog de eerste man
die zijn café-restaurant aangepast heeft
aan invalide bezoekers. Naast zijn be
drijf in Nagele heeft hij ook een café
in Metslawier in Friesland, dait sinds
enige tijd door zijn oudste zoon wordt
beheerd. Ook dit café zal in de toe
komst verbouwd worden tot eenzelfde
gelegenheid- Maar hoe kan men uw
café herkennen als een speciale ge
legenheid voor invaliden? Hebt u daar
let-s aan gedaan?
Wiebe Dijkstra: „Sinds kort is er een
embleem voor gehandicapten- Dat em-
Dleem wordt internationaal gebruikt
om faciliteiten voor gehandicapten aan
groot bord laten maken. Dit bord is
ook het eerste in Nederland". De heer
Dijkstra heeft dit speciale bord ge
plaatst aan de weg Ens-Nagele op een
vijfhonderd meter afstand van zijn café-
En bij Het Schokkererf kan nu een
invalide zeggen: „Uit goed voor u, uit
ADVERTENTIE
a KANS™
Bf EXTRA FLES
I b'' elk°
Prijzenbedrag
reeds meer dan
600.000 gulden
LONDEN (ANP) Wereldreiziger Sir
Francis Chichester, die onlangs grote
faam verwierf door geheel alleen in een
zeilbootje de wateren van moeder aarde
te bedwingen, zal morgen optreden als de
officiële starter van de grootste vlieg
wedstrijd die ooit is gehouden.
km te hebben gevlogen) de
finitief te kunnen stopzetten. Dit bete
kent natuurlijk niet dat tijdens de wed
strijd geen tussenlandingen worden ge
maakt. Alle deelnemers krijgen een be
paalde „handicap" opgedragen, die van
toestel tot toestel verschilt. Onder de
deelnemende toestellen zyn namelijk vele
uiteenlopende typen aanwezig, zodat vele
deelnemers naast de officiële stops in
Athene, Karatsji, Calci
Darwin, Alice Springs en Adelaide nog
verscheidene tussenstops moeten maken.
Voor deze tussenstops is echter per keer
slechts een half uur uitgetrokken.
Na korte rustperioden met Kerstm
Nieuwjaar zullen alle toestellen die dan
echte snelheidswedstrijd
laïde naar Sydney, een afstand van onge
veer 950 kilometer. Het totale prijzen
bedrag, dat onder meer beschikbaar 1:
gesteld door de Australische autoriteiten
gulden en er komt nog steeds bij.
De grootste prijs die uitgekeerd "zal
worden bedraagt 138.000 gulden en
door de eerste minister van Australië be
schikbaar gesteld aan de winnaar va
totaalklassement. Voor de eerste d
Adelaïide aankomt ligt de „Sour Ros
(an e
rslaggei
Overeenstemming CAO
levensverzekeringen
DEN HAAG (ANP) De salarisonder
handelingen tussen het levensverzeke
ringsbedrijf en de samenwerkende
werknemersorganisaties hebben tot een
akkoord geleid. Overeenstemming is be-
teikt over een reële verhoging van drie
procent gedurende het gehele jaar 1970.
De salarissen zullen daartoe per 1 ja
nuari 1970 met vijf procent worden ver
hoogd (waarin begrepen twee procent
voor prijsstijging) en per 1 juli 1970 een
malig nader worden bijgestuurd aan de
hand van de prijsontwikkeling.
Voorts is overeenstemming bereikt
over een verbetering van de vakantie
regeling en enkele verbeteringen in
andere secundaire arbeidsvoorwaarden.
Bestuurswijziging
bij opleiding in
liet bouwbedrijf
DEN HAAG Na ruim 5^ jaar
1, voorbereiding is gisteren in
Den Haag de „stichting Nederlands in-
i>or vredesvraagstukken" op
gericht, dat zich ten doel stelt studie
verrichten en voorlichting en vor-
ing te bedrijven terzake de problemen
in oorlog en vrede. Het gaat om een
lafhankelijk, los van de regering wer
kend instituut, dat voorshands echter
•lledig zal drijven op een aanvangs-
i overheidssubsidie van 750.000 gul
den voor 1970 en 250.000 gulden voor
Namens de commissie van voorberei
ding deelde het stiohtingsbestuurslid mr.
M. van der Stoel (Tweede Kamerlid
P. v. d. A.) gisteren op een perscon
ferentie mede. dat de voorzitter var
de stichting nog moet worden aange
wezen en de bureaudirecteur nog be
noemd. Wel is men er zeker van, dat I
de Groningse hoogleraar in de polemo-
logie prof. dr. Röling voorzitter zal I
worden van een adviescollege van 25
a 40 personen dat het stichtingsbe-
stuur zal bijstaan. Deze raad zal be-
staan uit vertegenwoordigers van de
ministeries van Buitenlandse Zaken,
schappelijke vredesinstituten te Gronin
gen. Tilburg en Nijmegen en van de
bestaands 80 vredesorganisatie in ons
land.
JEUGDRAAD IN
UTRECHT WIL
VOORBEHOED
MIDDELEN
OP SCHOOL
UTRECHT (ANP) De Utrechtse Jon-
gerenraad wil dat de gemeente voorbe
hoedmiddelendepots gaat instellen op
middelbare scholen. Bovendien zal het ge.
bruik van „sofsdrugs" in jeugd- en jun-
Tijdens de discussiebijeenkomst in het Haagse Amicitia zaten achter de tafel de volgende forumleden- Van links naar
rechts: Peter Gataerre, mr. G E. van Walsum, drs Th- Westerterp (KVP), HWieringa (PvdA), mr C. Bos (CHU),
A. v 'd. Spek (PSP), drs R- Zijlstra (ARP) en vvr. dr- M Imkamp (D '66).
DEN HAAG (ANP) Twee VVD-
Tweede-Kamerleden, T. H. Joekes en
II. J. L. Vonhoff, hebben dc ministers
van Economische Zaken. Sociale Zaken
en Volksgezondheid en CRM vragen ge
steld over de reorganisatie van „Het
Vrye Volk", waarop zij mondeling ant
woord wensen te krygen.
eisen „die blijkens de thans in het be-
bedrijfsleven geldende normen aan der
gelijke regelingen kunnen worden ge
steld", en wat de gevolgen van de ont
slagen zullen zijn op eventuele rechten
uit een wlnstdelingsregeling, zo deze be-
Zij informeren voorts of het besluit Is
genomen op aandrang van de twee
grootaandeelhouders van de N.V. De
Arbeiderspers, het Nederlands Verbond
van Vakverenigingen en de centrale
levensverzekeringsbank N.V., en of het
is, dat tussen deze grootaandeel-
'erschillende vermogens- en
(Van één onzer verslaggevers)
N HAAG Acht organisaties heb-
ipen brieven gericht aan de onder-
agsraden van Unilever. Philips.
i één i
DEN HAAG Bij de Stichting Bouw
bedrijf en de Stichting Fonds ten be
hoeve van de opleiding in het bouwbe
drijf zijn vier bestuursleden afgetreden.
Het zijn de heren H. Versteeve, P. A. M.
Knipscheer, J. I. van Waning en J. F.
Krul. Tot bestuurslid zijn benoemd de
heren N. H. Kingma en C. N. M. v. d.
Linden en tot plaatsvervangend be
stuurslid de heren D. S. v. d. Aa en
C. Hulst. Tot directeur van beide stich
tingen, naast jhr. mr. W. C. S. Laman
Trip, is met ingang van 1 januari a.s.
benoemd mr. A. G. J. v. Abeelen, thans
adjunct-directeur. Wegens zijn verdien
sten gedurende zijn 20-jarig bestuurslid
maatschap is de heer H. Versteeve
onderscheiden met de ir. J. J. v. d. Wal-
eigen woonruimte beschikbaar komen voor
experimenten op het gebied van nieuwe
leef- en woonvormen, zoals communes.
Voor de toewijzing van een woning moe
ten ook niet-getrouwde paren in aanmer
king komen, waarbij niet gediscrimineerd
mag worden ten opzichte van concubina-
ten en personen van hetzelfde geslacht,
aldus de jongeren. Tevens vinden zij dat
de gemeente ruimte beschikbaar moet
stellen om gratis overnachtingen voor.
rondtrekkende jongeren mogelijk te ma
ken.
Om deze wensen te kunnen realiseren
wil de jongerenraad dat de onlangs op
gerichte Raad voor Jeugd en Jongeren
Utrecht meer inspraak krijgt in het jeugd
beleid van de gemeente.
NVV, NKV e
acties te on
I bedrijven on
Russische Communistische Partij op aan
te dringen een eind te maken aan de
militaire hulp van Rusland aan Nigeria.
In de open brief aan de vakbonden
verzoeken de organisaties om op korte
termijn na te gaan hoe de vakbonden
een bijdrage kunnen leveren in de strijd
om de oorlog tegen Biafra te beëindigen.
In de oproep aan de leden van onder
nemingsraden van genoemde bedrijven
wordt gesteld: „U werkt in een bedrijf
met zeer grote belangen in Nigeria. U
verkeert in de unieke positie dat u een
eind aan de oorlog kunt maken door te
staken. Uw els moet zijn dat uw werk
gever zijn activiteiten in Nigeria op
schort tot de oorlog is beëindigd. Stop
de oorlog met het enige wapen
«v. ^sentiële materialen
voor de olieproduktie. Mocht Rusland
i met de levering van wapens doorgaan
dan zou de inkrimping van de olie-
Inkomsten het Nigeria niet mogelijk
maken Rusland contant voor zijn wa
pens te betalen.
Deze Congresdag werd georganiseerd
door het Biafra Actie Comité met het
oog op de komende Tweede-Kamer
debatten op 18. 22 en 23 december. Het
comité wil er bij de Nederlandse rege
ring op aandringen politieke druk op
burgemeester
Forum
Éénstemmig was een forum van des
kundigen en parlementariërs op het gis
teren gehouden Biafracongres in gebouw
„Amicitia" te Den Haag van mening dat
de onderhandelingen tussen Biafra en
Nigeria op basis van gelijkheid moeten
plaatsvinden en dat Biafra niet als
„rebel" aan de onderhandelingstafel
achtergesteld mag worden. Tot volledige
erkenning van de staat Biafra wilden
niet alle aanwezige Kamerleden over
gaan Naast een wapenembargo ofwel
vla de Verenigde Naties of direct door
Resolutie
Op het einde van het Blafracongrei
hebben de aanwezigen de volgend
luitie aangenomen: Het Biafra Congres
spreekt als zijn mening uit, dat de
Nederlandse volksvertegenwoordiging
recht
onafhankelijkheid vechtende bevolking
van Biafra te erkennen, overeenkomstig
de verklaring over zelfbeschikkings
recht van de Nederlandse regeringsver
tegenwoordiger, de heer Houben. In de
Juridische commissie van dc Verenigde
Naties op 4 september 1969, om te be
reiken dat Nigeria en Biafra op basis
van gelijkheid onderhandelingen kunnen
gaan beginnen; en dat de Nederlandse
volksvertegenwoordiging van de Neder
landse regering moet vragen, teneinde
druk uit te oefenen op de federale rege
ring van Nigeria om voorwaardelijke
onderhandelingen te accepteren, een
selectief exportembargo met betrekking
tot Nigeria in te stellen, met name op
j alle onderdelen van belang voor het her
stel en de uitbreiding van olie-lnstal-
Iatics.
Lagerhuis
verwerpt motie
voor doodstraf
LONDEN (AP) Het Britse Lager
huis heeft met grote meerderheid een
conservatieve motie verworpen waarin
kritiek werd uitgeoefend op de labourre-
gering omdat deze een wetsontwerp
heeft ingediend waarbij de doodstraf de
finitief zal worden verboden. De uitslag
van de stemming was 303—241. Labour
heeft in het lagerhuis een meerderheid
van 65 stemmen.
