mening
PAK-geschut bulderde
in Leidse gemeenteraad
Bij begin begrotingsbehandeling
Felle uitval Van Aken
naar KVP-voorzitter
Felle uitspraken van
Van Aken werden
niet begrepen
DINSDAG 16 DECEMBER 196»
PAGINA
(van onze raads verslaggever)-
LEIDEN Er stond gisteravond zwaar geschut opgesteld in de Leidse raad, toen begonnen werd met de behandeling
xan de Leidse begroting voor 1970. Even was er de verheugende mededeling van voorzitter Van der Willigen, dat de
iegroting voor 1969 was goedgekeurd door G.S., maar toen maakte de blijdschap plaats voor een aantal gramstorige
•alvo'e door links en rechts over en weer op elkaar afgevuurd. Het was het vérdragend PAK-geschut uit de „con
servatieve en progressieve" kampen en de vuurleiding werd allereerst gegeven door de socialistische fractievoorzitter
Van Aken („met conservatief en progressief duid ik de concentraties maar aan met de naam waaronder ze bekend
zijn, meneer de voorzitter"), ledereen, ook de samengedrongen menigte Leidse burgers op de publieke tribune, had op
het vuurwerk zitten wachten. Men is niet teleurgesteld in dit opzicht. Wat voor het overige de algemene beschouwin
gen door de fractievoorzitters betreft werd op de koop toegenomen.
PSP'ER
AMPTMEIJER
BEGON
RADICALE
DOORBRAAK
De heer Van Aken had tn 1969 veel ge-
meentelijke pieken, maar ook enkele
dalen gevonden. Een paar van die dalen
waren: het afwijzen van de wekeiyk.se
koopavond (geen ruimte voor een stuk
particulier initiatief), de kwestie rond de
elektriciteitscentrale en 't afwijzen door
b. en w. van een subsidie aan de NZU,
waarbij kennelijk geen prijs werd ge
steld op de opvattingen van de raad
ln dezen.
Strikt falende politie"
Nadat spr. had gevraagd om een voor-
bereidingsbesluit voor de gehele binnen
stad dat moet er nu eens van komen
wees hij op het „strikte falen van de
politie" in de „St.-Nicolaasweek„ze
was niet, waar ze behoorde te zijn, na
melijk op de knelpunten.'
De zaak van de elektriciteitscentrale
noemde de heer Van Aker. een verzwak
king van de Leidse positie bij de buur
gemeenten. De Merenwijk achtte h(j een
laatste mogelijkheid om nog iets te doen
aan het leefbaar klimaat van Leiden bin
nen de gemeentegrenzen; wat er nog in
de Stevenshofjespolder te gebeuren staat
1* slechts een kleinigheid zonder in
vloed op dit klimaat.
Htj vond het aanbevelenswaard, dat
Leiden eens met Leiderdorp en Oegst-
geest zou gaan praten over een vrywil-
lig stuk samenwerking, zoals die in
andere delen van 't land bestaat. „Lees:
vrijwillige opheffingriep de heer
Van Aken, enigszins in orakeltaal.
Alvorens zijn geschut in stelling te bren
gen vroeg hij nog om opheffing van de
anonimiteit in de vragen van het alge
meen verslag bij de jaarlijkse begrotin
gen en vertelde, dat z(jn fractie achter
het voorstel van b. en w. stond om een
aanvullende bijdrage uit het gemeente
fonds aan to vragen, maar wel graag
met opgave aan de raad van de ge
wenste hoogte van het bedrag.
Integriteit rati fractie
,.Er is de laatste tijd veel te doen ge
weest over de concentraties van links
en rechts, maar ik heb niet h,et gevoel,
dat deze concentraties aan de orde zijn
voordat de kandidaten voor de fracties
gesteld zijn," aldus de heer Van Aken.
Over de PAKsituatie zei hij. dat ,,de
beer Amptmeijer het er niet naar moet
maken, dat het geen PAK gaat worden
mèt of zonder de heer Amptmeijer."
Verder stelde hij er prijs op persoonlijk
te verklaren, dat hij in de discussie rond
de heer Amtpmeijer het niet zal gedogen,
dat de integriteit van zijn fractie in het
geding wordt gebracht.
De heer Hanssen, voorzitter van de
Leidse KVP, had in een interview in de
Leidse Courant de vorige week „een
man bezoedeld die het niet verdient".
De heer Van Aken had de heer Hanssen
opgebeld om hem te vragen, hoe hij het.
bestaan heeft om in dat interview te
verklaren, dat het tijd wordt, dat de
portefeuille van openbare werken in
andere handen overgaat. De heer Hans
sen had gespróken over „het faillisse
ment van 25 jaar socialistisch woning
bouwbeleid, een beleid, waarvan we nu
de wrange vruchten plukken."
Uitlating terugnemen
..Dit is vergif strooien zei de heer Van
Aken bitter; „dit beleid is door en na- j
mens het college in die 25 jaar uitge- j
voerd. Ik heb nooit geconstateerd, dat
daar wezenlijke bezwaren tegen beston
den. Ik wens, dat de heer Hanssen de j
uitlatingen over deze bewindsman (wet-
houder Piena, red.) terugneemt."
De heer Lambermont (KVP) verkondig-
de de mening van zjjn fractie: het PAK j
zal strijdig zijn met de collegiale be- j
stuursvorming, zowel gemeentelijk als i
landelijk. Het zal verworden tot een
parlementje, dat de belangen van de ge
meente Leiden zal schaden. Spr. had
waardering voor de twee socialistische j
wethouders, dat zij tegen het PAK had
den gestemd.
Overigens was zijn fractie geschokt
over het begrotingstekort. De bereidheid
bestaat t.a.v. dit tekort kritisch met b. j
en w. mee te denken. Voorts plaatste de
heer Lambermont nog opmerkingen over
zaken zoals de brugafsluitingen in de
Haagweg („vormt gemeentewerken een
staat in de staat?") en het onvoldoende
ingrijpen van de politie rond de St.-
Nicolaas-pendelbus t voortdurende op
stoppingen). „Is er 's avonds wel genoeg
politiecontrole op 't dubbel parkeren?",
aldus de heer Lambermont, die ook een
pluim had voor de Plantsoenendienst,
gezien „de bloemrijke en kleurrijke re
sultaten-in de stad."
Buurtcotmnissaris
Zolang er nog geen wijkraden of buurt-
commissies zijn zouden sommige wijken
(Haagse Schouw met name) al gebaat
zijn bij een buurtcommissaris om de zo
vaak gevraagde Inspraak op gang te
brengen.
Spr. drong er met klem op aan. te be
ginnen met de herbouw in de sanerings-
gebieden (Waardgracht) en niet te
wachten totdat allee gesloopt ls. Over de
afgewezen koopavond: „bedenk wel, dat
de raad alle aandacht heeft willen ge
ien aan alle materiaal pro en contra."
Geen parlement
Mevrouw Geelkerken (Prot. Chr.) sprak
ook haar bezorgdheid uit over het PAK-
verbond, want dan zal het met be
stuurlijke samenwerking in de raad ge
daan zijn." Deze overeenkomst is in
strijd met de manier waarop een ge
meente bestuur moet worden; iedereen
meente bestuurd moet worden; iedereen
Het is geen parlement, maar een ge
meentelijk bestuur."
Haar fractie kon nog geen beslissing
nemen over het al dan niet steunen van
de aanvraag om een aanvullende bijdra
ge. Problemen als deze zijn alleen op te
lossen in landelijk verband, b.v. dis-
trictsgewijs. Ook haar aandacht blijft
gevestigd op de binnenstad, bestem
mingsplannen zijn noodzakelijk. Zij pleit
te voor snelle bebouwing van de sane-
ringsgebleden. De Merenwijk zal niet
bewoond worden als de doorstroming
niet wordt bevorderd, aldus mevrouw
Geelkerken, die tenslotte een lansje brak
voor een standje van Eureau Voorlich
ting brj de ingang van het stadhuis, „het
liefst met een aardige gastvrouw om
de mensen op te vangen."
Overleg
De heer Portlieine (VAD) had gemerkt,
dat. de belangstelling voor het gemeen
telijk gebeuren dit jaar was toegenomen.
Hij wees voorts op de Wijze waarop de
middenstaiidszaken in goed overleg tus
sen middenstandscentrale en gemeente
bestuur kon worden \oorbereid. Voor
dat overleg sprak hij zijn voorkeur uit
hoven «Ie institutie van vaste commis
sies deze zaken betreffende.
Spr. waarschuwde voor het hanteren van
„hearings" als systeem. De zucht naar
openheid en openbaarheid, extreem uit
gevoerd. kan wel eens werken ten on
gunste van de burgers. Politieke par
tijen moesten ertoe bijdragen, dat bun
delingen in de wijken tot stand komen,
zodat suggesties kunnen toevloeien aan
de gemeenteraad. Geen vragenuurtje
voor de burgers ln de raadszitting, vond
de heer Portheine. maar liever de mo
gelijkheid van een rondvraag in de raad.
Over hel PAK is veel verwarde publi
citeit gerezen. „Opzienbarend vond ik,
dat. als geen meerderheid wordt ver
kregen, geen wetliouderszetels worden
bezet door de PAK-genoten. Dit is een
ontwikkeling, die nu al een schaduw
vooruit werpt. Eén negatief effect is er
al: twee wethouders, die zich niet met
de lijnen konden verenigen, keren straks
niet terug als zodanig. Dit is bedenke
lijk voor democratisch Leiden." De heer
Portheine acht de PAK-samenwerking
een monsterverbond, dat tot stand is ge
komen onder „de knoet van de PSP".
Tenslotte: hoe staat het met de plan
nen over de Haarlemmerstraat wat ver
keer en geplande aantrekkeiyke aankle
ding betreft?
Drastische uitspraken
drastische uitspraken. Het is onaan
vaardbaar voor de PSP verantwoorde
lijk te zijn voor een beleid waar ze niet
achter staat; „ze handelt in deze maat
schappij en ze wijst haar gelijkertijd af."
„Het is geen verlies voor de raad, als de
Boerenpartij straks niet terugkeert."
De heer Hanssen had rare bokkespron-
gen gemaakt. ,Het is alleen maar zich
afzetten tegen het PAK; iets eigena is
er nog niet uitgekomen."
„Als het PAK kan uitvoeren wat het
wil krijgen straks alle liurgers (daar
op de tribune) de mogelijkheid hardop
met de raad mee te denken en mee te
beslissen." Dit is voortgezette demo
cratisering. Andere wensen zijn: demo
cratisering van de gemeentelijke be
dreven, van de woningbouwverenigin
gen (inspraak huurders), een totaal
openbreken van de raadscommissies,
compleet met toehoorderschap van leder-
Om te beginnen diende de heer Ampt
meijer een motie hierover in („en dat is
me nog niet ver genoeg"), teneinde dit
toehoorderschap voor alle raadsleden
mogelijk te maken, pers en burgerij
zijn daarin dus nog niet begrepen, wat
nog kan komen, aldus de heer Ampt-
Geheimhouding
van de baan
Radikaal was zjjn aankondiging tot
openlijk verbreken van de geheimhou
ding in de raadscommissies. „Als ge
heimhouding wordt gevraagd zal ik
daaraan niet meer voldoen. Dit zal ik
van tevoren in de vergadering mede
delen." De gemeentelijke instanties zijn
volgens hem toch al „zo lek als een
Een tweede motie van de PSP vraagt de
raad alleen dan medewerking te ver
lenen aan de verkiezing van Provinciale
Staten als de kandidaten voldoende door
drongen zijn van de problemen van Lei
den. vooral wat de huisvesting betreft.
De heer Nijssen (Boerenpartij) sprak
over het Actiecomité Woningnood; „er
zijn de laatste tijd zoveel acties, dat het
een modeverschijnsel wordt." Verder
sneed spr. het onderwerp van de wo
ningnood aan. Zijn fractie was ongerust
over het verkeersprobleem en van het
nieuwbouwplan van de universiteit aan
de Witte Singel wilde hij maar afstap
pen, gezien de geluiden die hij had ver
nomen over de onmogelijkheid tot uit
breiding van het complex in de toe
komst. „Zijn b. en w. tevreden over
de exploitatie van de Groenoord-
hal Een kunstijsbaan achtte hij voor
Leiden noodzakelijk. De heer Nijssen
hoopt, dat het PAK er niet in zal slagen,
de meerderheid in de raad te veroveren.
Van sommige partijen had hij de indruk
gekregen van „zo de wind waait, waait
mijn fractie
R ijk dwingen
Mevrouw v. d. Blom (CPNriep de raad
op. het Rijk te dwingen Leiden van extra
financiën te voorzien. Er moeten andere
maatstaven worden aangelegd, desnoods
gedwongen door buitenparlementaire ac
ties. Voor de binnenstad achtte zij alleen
soulaas aanwezig met parkeergelegen
heid dicht bij die binnenstad. De heer
Amptmeijer, zo ging zij voort, moet niet
denken, dat hij alleen tegen de woning
nood vecht. „Hij lag nog in de wieg, toen
mevrouw v. d. Blom al pleitte in de
raad voor woningwetbouw. Sinds 1945 is
er al heel wat gedaan aan krotoprui
ming. Ik blijf vechten voor betaalbare
woningen." zei mevrouw v. d. Blom
achter het spreekgestoelte (mtjn fractie
wil óök graag een glaasje water, meneer
de voorzitter": de bode bezorgde het
haar meteen onder hilariteit van de
raadsleden).
„Goddank heb Ik geen bemoeiingen met
het PAK. Ik wil met ledereen samenwer
ken die het eerlijk met de bevolking
meent, lk wens niet ingepakt te worden."
De voorzitter srbomte da vergadering
de tong gegaan. En hoe!
Een enorme aanval zette de PvdA-fractievoorzitter M. van Aken in tegen
de KVP-voorzitter mr. Hanssen (vanwege diens uitlatingen over het
socialistisch woningbouwbeleid na de oorlog in een interview met dc
Leidse Courant) en tegen de PSP'er Herman Amptmeijer vanwege diers
artikel in Radicaal, het partijblad van de PSP.
De heer Van Aken wenst dat de heer Hanssen zijn uitspraak: „Zaterdag
krijgen we het faillissement van 25 jaar socialistisch woningbouwbeleid;
een beleid, waarvan we nu de wrange vruchten plukken", terugneemt.
Mr. Hanssen reageerde daar vanmorgen als volgt op: „Ik heb niereer
Van Aken eigenlijk niet zo goed begrepen. Ik heb alleen maar willen zeggen,
dat er na de oorlog te weinig dure woningen zijn gebouwd, waardoor de
doorstroming nu in het slop zit. Juist wethouder Piena is nu begonnen met
duurdere woningen te gaan bouwen ln de Merenwijk. Mijn uitspraken
slaan dus beslist niet op wethouder Piena.
„Maar", zo voegde de heer Hanssen er aan toe „ik zal mijn antwoord aan
de heer Van Aken nog zwart op wit stellen."
Ook op de heer Amptmeijer was PvdA'er Van Aken erg boos. Hij zei zelfs;
„De heer Amptmeijer moet het er niet naar gaan maken dat het een PAK
gaat worden mèt of zonder de heer Amptmeijer."
PSP-fractievoorzitter Amptmeijer reageerde daar in zijn algemene be
schouwing niet op. Na afloop van de raad zei Herman Amptmeijer tegen
ons: „Ik begreep niet waar hij op doelde."
„Wij: „Zei hij niet met andere woorden: hy of lk?"
Amptmeijer„Dat kan best zijn. Dan moet hij dat maar duidelijker zeggen."
Winkels in
binnenstad
's avonds open
LEIDEN Het Leids City Centrum
(concentratie van binnenstads detail-
bedrijven) heeft geadviseerd de volgende
kerstopenstelling aan te houden: vrijdag
19 december, maandag 22 december en
dinsdag 23 december, geopend tot 'a-
avonds 21.00 uur. T.a.v. de maandag
morgen 22 december, worden de nor
male open- en sluitingstijden aangehou-
Kerstavond 124 decemberen Oude
jaarsavond (30 december» geopend to*
17.00 uur.
SteftjkLcSowtant
LEIDEN Als jullie lieren waren, hadden jullie je pet
afgenomen voor deze cfame. Dit zei burgemeester Van dei-
Willigen gistermiddag tegen de leden van het creatief
centrum, toen ze klapten voor mevrouw Kappeyne van de
Coppello iWD). Ze verklaarde, dat haar fractie voor het
voorstel was het pand Breestraat 66 te bestemmen als
creatief centrum. Als punt 10 kwam het in de raad aan
De tribune van de raadszaal leek wel op een supporters
vereniging. Hij zat afgeladen vol met „langharig tuig", dat
zich bovendien nog onderscheidde van de paar andere
belangstellenden door hun rode petjes met de gele letters
K.S. Het leek wel of elk ogenblik de kreet „Hup Feyenoord"
over de verbaasde hoofden van de raadsleden zou kunnen
klinken.
Het bleef echter heel rustig op de tribune. Alleen het er
steeds weer afstoten van de asbakjes zorgde voor de nodige
hilariteit. En natuurlijk nog de opmerking van een van de
bezoekers; het lflkt hier wel de vrijwillige brandweer.
Nauwelijks was het voorstel aangenomen of de tribune
stroomde leeg. Op het stadhuisplein speelde het draaiorgel
vu Jan van Putten feestmuziek en compleet met doedelzak
en tamboerijn ging het in optocht naar het „kersverse"
gebouw. Onderweg werden niets vermoedende voorbij
gangers gefeliciteerd, die de uitbundig uitgestoken hand
echter negeerden, terwijl ze dachten: zijn die even gek.
Bij het pand aangekomen werd met kleurige opschriften
duidelijk gemaald, dat hier nu het creatief centrum zou
komen. Er werd aan de straat een openbare receptie ge
houden met chocolademelk, beschuit met muisjes en
sneetjes brood met ham eni kaas. De zeven liter chocolade
melk, die men wel voldoende had geacht, was echter i»
op. Ook voorbijgangers accepteerden een bekertje en een
beschuitje. Het is prachtig om te zien, hoe wantrouwend
de meeste mensen reageren, als ze iets gratis krijgen aan
geboden. Alsof er vergif Inzit.
Er werd wat om het orgel gedanst, near automobilisten
getoeterd en muziek gemaakt. Ook de buren aan de
linkerzijde van het gebouw (de winkel Bonaparte) werden
gunstig gestemd door een drankje en een beschuitje. De
receptie en daarmee het feest liep ten einde. Het draai
orgel speelde nog „Ik ben met jou niet getrouwd", maar
alleen oen kwaadwillige luisteraar zou kunnen denken, dat
dat op de gemeenteraad sloeg.
Reactie van
Amptmeijer op
eigen artikel
Tot mijn verrassing ondekte ik dat u
mijn artikel uit het PSP-blad „Radikaal"
hebt overgenomen (zie uw blad van 15-
12).
Zowel uit uw kommentaar als uit de
toespraken van sommige raadsleden
blijkt echter dat men heel verkeerde
konidusies uit mijn woorden trekt. Kort
samengevat komt mijn artikel er op
neer, dat in de periode dat de PvdA met
rechtse partijen samenwerkte, zrj e
steeds rechtsere politiek ging voer
(en dus steeds minder de belangen v
de Leidse bevolking kon behartigen).
De progressieve mensen ln de PvdA
waaronder vele jongeren waren n
tevreden met deze ontwikkeling
hebben naar samenwerkingsverbanden
met andere vooruitstrevende partijen ge-
I Dit had natuurlijk konsekwenties voor
de rechtervleugel van de PvdA. De ver
onderstelling van de heer Portheine
(VVD), dat dit onder de knoet van de!
PSP gebeurde is werkelijk te belachelijk.
Ten eerste mag het Gemeenteraadslid-
Kamerlid Portheine zich wel diep scha
men over de „knoet" die zijn party over
Biesheuvel van de AR legt. Ten tweede
I moet beseft worden dat myn artikel
voor PSP-ers is geschreven. Daarom
was het niet nodig in het artikel te ver
melden dat de PAK-samenwerking ook
voor de PSP belangrijke konsekwenties
heeft.
Het zal genoeg bekend zijn dat de pro
gressieve samenwerking tot heftige de
batten binnen de PSP aanleiding heeft
gegeven.
Doordat u mijn artikel in een geheel
ander blad publiceerde was een aan- I
vulling eigenlijk wel nodig geweest.
Tenslotte wil ik er ten overvloede aan
herinneren, dat de afdeling Leiden
van de PSP het PAK-programma met
de grootste meerderheid heeft aangeno
men. Iedere Leidenaar kan weten waar
het volgend jaar om zal gaan: de keuze
tussen een radikaal ander beleid of een
door gaan op de oude voet. De oudere
Leldenaars zullen zich ongetwijfeld de
grijze SDAP-man Mr. van Eek herinne
ren. Hij was het, die steeds gewaar
schuwd heeft voor samenwerking met
konservatieve partijen. Misschien is het
wel goed om dit nog eens dubbel te j
realiseren.
En daarom: laten alle progressieve men
sen de handen in elkaar slaan en samen
zorgen voor een betere toekomst!
H. AMPTMEIJER j
PvdA-voorzitter
Th. J. Dirks
staat paf
Ik sta paf. Paf over het verhaaltje va®
het PSP-raadslid Amptmeyer in zijn
clubblad Radicaal, dat gisteravond in
deze krant werd overgenomen. Ampt
meijer „analyseerde" daarin de situatie
binnen de afdeling Leiden van de PvdA
en gebruikte kreten als „machteover
name" en „grote schoonmaak".
Ik wil even duidelijk vaststellen dat de
schrijverij van Amptmeijer niet op feiten
berust en derhalve volledig voor zijn
rekening komt. Helaas zal zijn sprookje
nog lang worden geloofd door de tegen
standers van 't PAK. Een ontwikkeling
die Amptmeijer toch zeker niet zal kun
nen waarderen.
Ik ben er zeker van dat hij spijt heeft
van zijn onbezonnen geschryf. Misschien
kan hij daar nog even mededeling van
TH. J. DIRKS.
Voorz. afd. Leiden PvdA.
VOOR KERSTMIS
