mijn volgende
pakje is weer
caballero
Weekend-
retour
SOLISTEN VOOR NATIONAAL
SONGFESTIVAL GEKOZEN
S)s Ceidóe SouAont
KY: VOOR EINDE '71
LEGER VERVANGEN
Paus Paulus:
„Alleen wij
beslissen
Cabot Lodge
teleurgesteld
Maakeens
een Minitrip
met NS
f34.50 LLn
want die smaakt
nu eenmaal
anders dan
andere
dagretour f 1.-
Drie dagen geen
„Sajjens Fiksjun"
PAGINA 2
DE LEIDSE COURANT
DONDERDAG 6 NOVEMBER 1969
Het effect
van voorkeur
AAI het parlement met een voorstel
van minister Beernink akkoord, dan
worden de eerstvolgende Kamerverkie
zingen om een nog andere dan de reeds
bestaande redenen interessant: de kans
om met behulp van voorkeurstemmen
in het parlement (en de Provinciale
Staten) gekozen te worden, neemt dan
aanzienlijk toe.
De bestaande regeling heeft tot gevolg
dat de actie voor een door zijn partij
met-verkiesbaar geplaatste kandidaat
wel heel omvangrijk moet zijn, wil de
vrouw of man voorrang krijgen op
„geplaatsten". Minister Beernink stelt
nu voor het vereiste minimum van 50
procent van de kiesdeler terug te bren
gen tot 25 pet. om daarna, vóór men
aan de stemoverdracht van op de lijst
aanvoerder uitgebrachte surplusstemmen
aan anderen begint, eerst kandidaten die
zeli de kiesdeler gehaald hebben ge
kozen te verklaren en daarna in volg
orde van hun persoonlijk totaal alle
kandidaten die minstens een kwart van
de kiesdeler hebben gekregen.
Op die manier kan de voorkeurstem
inderdaad veel meer effect krijgen; nu
reeds bij de gekiende kieswet, maar
zeker als men eerlang nog eens zou
overgaan tot het instellen van de
„autonome'' kiesdistricten waarvoor
enkele politieke partijen zich reeds ge
wonnen hebben gegeven. Een kwart van
het getal dat verkregen wordt door het
stemmentotaal te delen door het aantal
beschikbare zetels wordt een haalbare
WORDT de regeling aangenomen zoals
minister Beernink haar voorstelt,
dan groeit de invloed van de burger op
de samenstelling van fracties aanzien
lijk. In de eerste plaats krijgen partij
leden die in hun eigen groep bij de
kandidaatstelling zonder succes ge-
ij vei d hebben voor een verkiesbare
plaats ten gunste van een bepaalde
vrouw of man een tweede kans.
Maar daarnaast groeit ook de be
tekenis van de stem van burgers die op
een bepaalde kandidatenlijst gaan stem
men zonder lid van de betreffende partij
te zijn.
Daarom wordt, als de voorkeurstem
bij verkiezingen meer gewicht gaat
krijgen, de kandidaatstelling in de par
tijen een nog belangrijker zaak dan ze
al is. Partijorganen die bij deze kan
didaatstelling een hoog woord hebben,
zullen derhalve met grote wijsheid en
voorzichtigheid moeten gaan han
delen; de conflicten in het verleden
hebben uitgewezen, dat dit niet altijd
gebeurt.
Nu blijft er. als de nieuwe regeling
van kracht wordt, nog één pikante
kwestie over: in hoeverre politieke par
tijen zelf aan hun kandidaten voorwaar
den stellen. We herinneren dan bijvoor
beeld aan het standpunt dat tot dus
verre verschillende partijen ook de
Katholieke Volkspartij ingenomen
hebben: een kandidaat die door voor
keurstemmen gekozen wordt verklaard,
mag zijn zetel pas gaan innemen na
goedkeuring van rie daarvoor aan-
gewezen partijorganen.
Met andere woorden: kandidaten
moeten hun woord geven dat ze de uit
eindelijke beslissing toch niet aan de
kizers, maar aan hun partij zullen
laten
flIT praktische overwegingen is deze
voorwaarde verklaarbaar: omdat
een voorkeurstem steeds slechts op één
kandidaat betrekking heeft, kan het
gekozen worden van op de lijst niet-
verkiesbare kandidaten tot gevolg heb
ben dat de kwalitatieve samenstelling
van een fractie in ongunstige zin wordt
beïnvloed.
Om een voorbeeld te noemen: als een
grote groep kiezers liever de onderwijs
deskundige die op plaats 18 gesteld is
Ld de Kamer ziiet dan de onderwijs-
specialist die op plaats 9 staat, hebben
voorkeurstemmen voor de eerste tot
gevolg, niet dat de éne specialist voor de
ander wijkt, maar dat de laatst-verkies-
baar gestelde kandidaten in het gedrang
komen en dus het risico lopen uit de
Kamer te worden gewipt. Vandaar dat
actie voor voorkeurstemmen ten behoeve
van één kandidaat meestal verschillen
de reacties uitlokt.
Dat is een reëel praktisch bezwaar.
Niettemin zullen politieke partijen hun
eigen spelregels zo veel mogelijk aan de
nieuwe wettelijke regeling moeten gaan
aanpassen. In de tijd van inspraak zal
men dit democratisch recht ook moeten
geven aan de kiezers die geen partijleden
zijn
ZEKER in de kritische sfeer van dit
moment zullen politieke partijen
trouwens moeten oppassen dat ze de
wens van kiezers niet negeren. En per
slot van rekening kan veel misère wor
den voorkomen, door bij de kandidaat
stelling. zoals we al zeiden, wijs en voor
zichtig -te werk te gaan. Met dit laatste
bedoelen we dan niet een praktijk van
„laat zoveel mogelijk zitten wat zit".
Ook van niet-partijleden, die aan de
stembus blijk ervan geven dat ze wel in
de politiek van de partij of kandidaat
hunner keuze geïnteresseerd zijn.
„Drie procent schoon" een tactische zet
MET hun eisenpakket voor de nieuwe
C.A.O. hebben de vakbonden voor
de metaalindustrie op spectaculaire
manier het grote loonberaad voor
1970/'71 geopend. We zijn benieuwd wat
de werkgevers doen met de hernieuwde
poging om tot een meerjarige C.A.O. te
komen, met de forse verlangens op het
gebied van de werktijdverkorting en
vakantierechten. Er zal bij de Federatie
Metaal al druk gerekend worden om
het totaal van de wensen in procenten
arbeidskostenstijging om te zetten.
Om de sfeer goed te houden en omdat
in de „verlanglijst" een aantal heel
reële wensen zitten, is de eerste reactie
van werkgeverszijde niet ontmoedigend
geweest. Tegenvoorstellen zullen er zeker
komen, maar men wil praten met het
eisenpakket der vakbonden als een van
de uitgangspunten.
Mede van Invloed hierop zal wel de
tactisch-sterke zet van de vakbonden
zijn om de verlangens op het gebied van
de primaire loonstijging uit te drukken
in een ..schoon" percentage: drie procent
voor 1970 en nog eens drie voor het
Jaar daarna.
Zo'n percentage zal het van het groot
ste belaag voor de overheid doen zijn
om de kotten van het levensonderhoud
zo intensief mogelijk onder controle te
houden. Op die manier wordt het voor
de overheid zaak, vanwege het nationaal-
economisch belang, zuinig te zijn met
fiscale maatregelen die tot prijsver
hogingen leiden. Meer BTW, forse loons
verhogingen, meer premielast t.b.v.
sociale verzekeringen, het komt allemaal
neer op automatische loonstijgingen.
Want als „metaal" voor deze vorm
van loonafspraken gewonnen wordt, zul
len andere bedrijfssectoren volgen en
krijgt Nederland zijn automatische kop
peling van lonen aan het indexcijfer
van de kosten van het levensonderhoud.
Een vraag die ons benieuwt is, wat er
nu gaat geDeuren, als blijkt dat de wen
sen van de „metaal"-bonden in de
metaalindustrie tot verhoging van
prijzen en tarieven zouden dwingen.
Dan zit er aan de sterke tactische
zet van „drie procent schoon" toch een
zwakker aspect. Want als „metaal" zich
zelf prijsverhogingen gunt, kan men die
andere bedrijfssectoren en de overheid
moeilijk verbieden.
En dan draalen bonen en prijzen weer
lustig voort!
Tot de bom barst en dan zien we wel
wie de brokken op hun tafel krijgen!
Vakantietoeslag
"C*EN bij het N.K.V. aangesloten vak-
bond gaat het initiatief nemen om
bij C.A.O.-onderhandeiingen voor dienst
plichtige militairen het recht op
vakantietoeslag te bedingen
Dit recht is voor ons een uitgemaakte
zaak; nu allengs ook de publieke opinie
in grote meerderheid gewonnen is voor
het recht op vakantietoeslag voor
bejaarden en andere groepen waarvan
het inkomen grotendeels via sociale ver
zekeringen binnenkomt, wordt het zeker
tijd ook de dienstplichtigen onder dit
recht te brengen.
Een vraagpunt vinden we wel of deze
zaak geregeld moet worden via C.A.O.-
onderhandeliingen, dus voor rekening van
de werkgever bij wie de dienstplichtige
in dienst was toen hij werd opgeroepen.
De grote vakcentrales willen een
nieuw overlegorgaan waarin zij met de
overheid kunnen onderhandelen over
kwesties die van algemeen belang voor
de positie van de dienstplichtigen zijn.
Wij menen dat de kwestie van de
vakantietoeslag beter daar kan worden
behandeld.
In de eerste plaats kunnen dan alle
dienstplichtigen van het recht op vakan
tietoeslag profiteren; in de tweede plaats
komt die dan voor rekening van de
gehele gemeenschap.
Dit laatste lijkt ons. waai' de militair
opgeroepen wordt in het belang van de
gehele gemeenschap, ook principieel
die de voorbereiding voor het Nationale Song
festival 1970 ter hand heeft genomen, heeft uit de door de
grammofoonplatenmaatschappüen voorgestelde solisten het
volgende tiental gekozen: Conny Vink, Sandra Reemer. Helen
Shepherd. Ben Cramer, Frits Lambrechts. Bonny St.-Clair.
Tony Anderson, Joke Bruys, D. C. Lewis en de Hearts of
Soul.
Mochten artiesten door onvoorziene omstandigheden niet aan
het Songfestival kunnen deelnemen, dan zullen Ine van der
Berg en duo Rikkert (Zuiderveld) en EUy (Nieman) voor hen
invallen.
Elke solist(o) zal nu met zijn^haar tekstdichter en componist
drie nieuwe liedjes instuderen. De in totaal dertig liedjes zul
len voor publiek ten gehore worden gebracht in twee voor
stellingen. die op 29 en 30 januari 1970 in het Grand Theatre
in Amersfoort worden gehouden. Bovengenoemde
kiest dan de tien liedjes voor de Nationale Finale, die op
11 februari in het Congresgebouw in Den Haag wordt ge
houden en rechtstreeks in kleur wordt uitgezonden. De regie
van dit programma, waaraan het Metrople Orkest onder lei
ding van DoK van der Linden zijn medewerking zal verlenen,
berust bij Ruud Keers.
Aan het einde van deze uitzending kiest een internationale
jury het liedje, dat Nederland vertegenwoordigt op het Euro
visie Songfertival 1970. dat op 21 maart in hel Congrescen
trum van de RAI in Amsterdam wordt gehouden. Hier zal
Theo Ordeman de regie voeren. De produktie van beide
evenementen is in handen van Rens van Dorth. De artistieke
leiding van het geheel berust bij Warry van Kampen, voor
zitter van de Werkgroep Amusement van de N.O.S
ADVERTENTIE
NEDERLAND I
NOS
18.50 uur:
Fabeltjeskrant
19.00 uur:
Journaal
VPRO
19.07 uur:
Zendtijd
19.26 uur:
Shakespeare and all
that jazz
NOS
20.00 uur:
Journaal
VPRO
20.20 uur:
Journaal
VPRO
20.20 uur:
Berichten uit de
samenleving
21.00 uur:
Gewetensbez wa a r d
discussie
22.00 uur:
Transit, muziek
NOS
22.30 uur:
Journaal
22.35 uur:
Teleac
NEDERLAND II
NOS
18.50 uur:
Fabeltjeskrant
19.00 uur:
Journaal
19.03 uur:
19.30 uur:
Van gewest tot gewest
20.00 uur:
Journaal
TROS
20.20 uur:
Tros-toto
•20.35 uur:
De zijsprong, spel
21.55 uur:
Wegwezen, quiz
CVK'IKOR
22.25 uur:
Het initiatief van de AVRO Drama
Workshop leek interessant genoeg: jon-
ge auteurs aanzoeken
script dat onder leiding van een des
kundige geschikt zou worden gemaakt
voor uitzending. Het heeft helaas nog
geen vruchten afgeworpen. Ook giste
ren niet, toen „Incident in het archief"
van debutant Rudolf Bruyn de eer van
het scherm werd waardig gekeurd.
Deze auteur parafraseerde nogal ver
velend en onlogisch op het 1984-thema
van Orwell; bureaucraten-maatschappij
waarbij een apparaat de mensheid be
stuurt. Het apparaat bestond uit drie
gestofjaste archief-ambtenaren, de
mensheid uit 3 onwezenlijkheden. Ver
der was er een onduidelijk conflict op
de achtergrond, benevens onduidelijke
mensen in dier-gedaante.
Maxim Hamel, die regisseerde, had de
beschikking over een cast die niet
de poes was. Dat leidde overigens i
gens toe. het spel was te onduidelijk in
zijn symboliek, had te weinig banden
met een zelfs maar vermoedbare wer
kelijkheid.
We zien 't belang van de AVRO Work-
VATICAANSTAD (Reuter) Paus
Paulus heeft gezegd dat alleen de kerke
lijke autoriteiten bevoegd zijn om te be
slissen over wat goed of slecht is in de
katholieke traditie en dat geen e nkel
persoon het recht heeft om op dit oor
deel vooruit te lopen of tegen te spre-
Hij deed een aanval op de geest van
onafhankelijkheid „en zelfs van rebel
lie" die in de huidige Kerk bestaat. „Tra
ditie betekent voor de vernieuwers niets
r, zelfs niet voor de goede", zei hij
tegen pelgrims tijdens een algemene
audiëntie in de Sint-Pieter. „De jonge
ren willen jammer genoeg niets meer
weten van alles wat aan de huidige za
ken vooraf is gegaan en hebben schoon
genoeg van het leven zoals het nu is en
zij snellen naar vernieuwing en de toe
komst. maar niet alleen de jongeren:
zelfs wijze mannen spreken van bre
ken met het verleden, met de vorige
generaties, met conventionele vormen,
met de erfenis der ouden".
shop echt wel in. We begrijpen niet
waarom de AVRO ook beslist tot de
laatste fase, het uitzenden dus, wil over
gaan. Ook als het resultaat zó uitvalt
dat het weinig zin heeft de kijkers er
mee lastig te vallen.
Wc zouden zeggen dat de betreffende
auteurs verder begeleid moeten worden
tot zij met een produkt komen dat de
moeite van uitzenden echt waard is. Als
zendtijdvulling is er van Peyton Place
immers voldoende voorraad....
VG.
Shakespeare
and all that jazz
Shireen Strooker in een scène uif het
VPRO-programma „Shakespeare and
all that jazz". In dit programma kan
men jazzmuziek beluisteren met tek
sten van Shakespeare. Andere mede
werkenden zijn de bekende Engelse
zangeres Cleo Laine, Sonja Brilt,
Jules Croiset en Marielle Fiolet.
Nederland I. 19.26—20.00 uur)
DALAT (Reuter) Het is de bedoe-
ng van de regering in Saigon, dat tegen
het eind van het volgend jaar alle
Amerikaanse gevechtstroepen door Zuid-
vietnamese militairen z(Jn vervangen. Dit
heeft vice-president Ngujen Cao Ky ln
Dalat aan journalisten verklaard.
Volgens hem zouden
minder
IADVERTENTIE
ADVERTENTIE
Volledig verzorgde 2-, 3- of
meerdaagse vakantiereizen
naar binnen- en buitenland.
Reeds vanaf
x voordelig
uit met NS
Het mannenkoor De Verenigde Zangers
o.l.v. Nico Ringels heeft een uitnodi
ging gehad om te komen concerteren
in West-Berlijn, t.g.v. het 100-jarig
bestaan van de Deutscher Sangerbund,
afd. Berlijn. Het vertrek is op dins
dag 18 november van café Sans Sou-
ei, Regentesselaan Den Haag. Het
koor keert zondag 23 november terug.
Wie een mooie
briefkaart van de
sympathieke
tv-held Floris wil
hebben, kan die
bij de UNICEF
krijgen. Wie f 1,50
aan UNICEF
tuurt krijgt de
•otokaart franco
'huis- Betaling
Hor overschrij
ding van zoveel
•naai f 1,50 als u
otokaarten toilt
•ntvangen op
giro 7515 ten
tame van UNICEF
Den Haag. Voor
wie geen giro
heeft: f 1,50 in
olakken op een
■net 20 cent
gefrankeerde
briefkaart,
geadresseerd aan
UNICEF. Postbus
1857, Den Haag.
Voor elke foto
moet in dat geval
•rén briefkaart
oorden gestuurd
Zowel op giro als
>p briefkaart
•Heen maar
■ermelden
FLORIS.
Amerikaanse militairen in Zuid-Vietnam
Zijn, als Amerikaanse functionarissen
drie jaar geleden aandacht hadden be
steed aan lijn' Vet-zoeken om de oorloe
te „Vietnamiseren".
De vice-president schatte d8t volgend
jaar 100.000 tot 150.000 Amerikaanse
militairen zullen kunnen worden terug
getrokken. Tegen het eind van 1971 zou-
den ook alle ondersteuningseenheden het f
land kunnen verlaten. Waarnemers acht-
ten het echter onwaarschijnlijk dat ge
neraal Ky doelt op èlle Amerikaanse
troepen, aangezien zowel Amerikaanse
als Zuidvietnamese functionarissen her
haaldelijk hebben gezegd dat het enige
jaren zal duren, voordat alle Amerikaan
se ondersteuningseenheden worden te-
ruggetroken
In welingelichte kringen in Washing-
>n is gisteravond gezegd, dat het hoofd
an de Amerikaanse delegatie bij de
onderhandelingen over Vietnam in Parijs.
Henry Cabot Lodge, president Nixon
gezegd heeft, dat hij vervangen wenst te
teleurgesteld als hij is over de
impas«e waarin de onderhandelingen zich
bevinden
Noordvietnamese elitetroepen hebben
vandaag donderdag een stormaanval uit
gevoerd op het hoofdkwartier van een
Zuidvietnamese marine-eenheid in de
Mekong Delta en zijn binnengedrongen
i twee Amerikaanse infanteriekampen
het centrale hoogland, waarbij 36 ge
allieerden militairen zijn gesneuveld en
125 gewond werden
Voleens het geallieerde hoofdkwartier
zijn 105 Noordvietnamese militairen bij fl
de drie aanvallen eesneuveld Het waren
G-aarste verliezen welke de ge
allieerden dit jaar op één dag hebben
geleden.
Zaterdag heen,
zondag terug.
Extra voordelig.
yy voordelig
vCT i
uit met NS
DEN HAAG De serie voorstellingen
van Sajjens Fiksjun, de musical var
Harry Geelen die vorige week bij de
Nieuwe Komedie in première ging, gaat
op donderdag 6, vrijdag 7 en zaterdag 8
november niet door in het Paviljoen
theater te Scheveningen. Dit in verband
met ziekte van de hoofdrolspeelster Wie-
tieke van Dort.
De Nieuwe Komedie hoopt deze drie
voorstellingen in het Paviljoen theater
in te halen op 11, 12 en 13 december. De
voorstellingen van Na de regen, die
deze data gespeeld zouden worden, ko
men hiermee te vervallen.
