meiiing
Rob de Nijs in
„Sajjens Fiksjun
CLOWN IN SOUTERRAIN
Brandts politiek
verontrust CDU
Nationaal Orkest van
België in Rotterdam
VRIJDAG 31 OKTOBER 1969
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 9
NIEUWE KOMEDIE
MET NIEUWE MUSICAL
Harry Geelen is een naam die veel zal voorkomen in deze recensie. Niet zonder
reden. Gisteravond is er van hem een werkstuk vertoond dooi de Nieuwe Komedie,
een musical onder de titel „Sajens Fiksjun'. waarvan Harrv Gcelen de volgende
onderdelen op zü" verantwoording heeft genomen: de muziek, de teksten van de
liedjes, de dialogen, het verhaal, het decor en de kostuums en dan ..«.k nog de film.
die fragmentarisch in de musical voorkomt. Wie zoveel tegelijk aandurft en aan kan.
moet wel een duivelskunstenaar zijn, een geniale theaterpersoonlijkheid. Tot mijn
spijt moet ik u melden, dat Harry Geelen dat niet is.
Harry Geelen
kon geen musical
in zijn eentje
maken
Het maken van musicals is natuur
lijk geen simpel werk. Toneelschrijver;
hebben we amper in ons land: menser
die verstand hebben van dramatische
structuren, van het schrijven van dialo
gen, het afwikkelen en opbouwen van
scenes (allemaal handvaardigheid) zijn
dun gezaaid. Harry Geelen behoort niet
tot hen. De musical bevat enkele
fraaie liedjes, die gewoon fijn zijn om
naar te luisteren en om te zien, hoe ze
op het toneel worden gebracht. Maar
daarmee heb je nog geen musicals.
Tijdmachine
Laten we aannemen dat Hafry Gee
len een leuk idee had voor een musi
cal: een toekomstverhaal, over een
tijdmachine, waarmee de mensen van
de veertigste eeuw een popzanger en een
paar meisjes uit het jaar 1969 hun tijd
perk binnenhalen. De vreemde gewaar
wordingen van onze tijdgenoten in die
verre toekomst had dan de draad moe
ten zijn voor de historie. Verder een
'leugje liefde, wat grappen en grollen,
•n tenslotte de terugkeer naar de aarde.
Grootste Vlaamse
boekenshoiv van
alle tijden
I(Van onze correspondent)
BRUSSEL Gisteren startte in Ant
werpen de 33ste Vlaamse Boekenbeurs.
47 firma's presenteren op deze grootste
Vlaamse boekenshow van alle tijden in
totaal 27.000 titels. Men verwacht 70.000"
bezoekers.
'Bij de opefiing werd verteld hoe goed
hét gaat met het boek in Vlaan-
dqpen: tweederde van de Belgische boe-
kenproduktie komt uit Vlaanderen, en de
Nederlandstalige uitgeverijen in België
kennen sinds 40 jaar een groeiritme van
jaarlijks 10 procent meer titels. Ook werd
bekend gemaakt dat van volgend jaar af
Inaar Nederlands voorbeeld opdracht
zal worden gegeven voor het schrijven
van een Boekenweekgeschenk.
Ter verhoging van de spanning uiteraard
een wrede tyrannieke regeling, door
middel van een computer, die door toe
doen van de indringers vernietigd wordt.
Die geschiedenis hoeft niet eens origi
neel te zijn. Het vernietigen van de com
puter is letterlijk overgenomen van eeti
soortgelijke scene uit de film „2001".
maar zelfs dat doet er niet toe.
Maar Harry Geelen vergist zich als
hij denkt dat musical slechts show en
desnoods wat cabaret is. Er zijn im
mers wat tussenscenetjes, die de liedjes
aan elkaar lassen en het verhaal ver
tellen. Als twee mensen verliefd zijn,
komt het publiek dat aan de weet, wan
neer iemand anders er over praat,
maar nergens wordt het vertoond. Pas
als het verteld is, worden er liefdesscè
nes gespeeld.
De taferelen zijn verder uitermate
verward en incoherent geschreven. Zelfs
ïeer de meest rampzalige dingen op
het punt staan zich te voltrekken, vindt
de bedreigde technicus van de tijdma
chine nog gelegenheid omstandig aan de
aardbewoners de werking van zijn appa
ratuur of de inrichting van zijn maat
schappij uit te leggen.
Fijne liedjes
Over de muziek wil ik niet oordelen.
Er waren liedjes die ik erg fijn vond,
vooral het liedjes „Tijd Vliegt", „Zil-
Echtpaar Iks" en enkele liefdes-
duetjes. Maar ook hier trad een gebrek
het licht: vrijwel nergens mondde
;cene natuurlijk uit in een liedje. Dat
:n technische zaak, die moet horen
tot de handvaardigheden van de tekst
schrijver van een musical. Zoals het ook
technische zaak is dat je de vreugde
aan het slot heerst, op het toneel
moet brengen, in plaats van de_zaal .de
in te sturen.' Film, decor en kos
tuums zijn ook een vak apart. Het de-
3n de kostuums zijn zó oogverblin
dend hip, kleurig, druk en glanzend, vol
lichten die aan en uit floepen, dat je
vaak moeite hebt de acteurs ertussen te
blijven zien.
Naar mijn idee had De Nieuwe Kome
die de liedjes van Harry Geelen in dank
moeten aanvaarden en hem daarmee een
Kassier dient
klacht in tegen
BBK-bestuur
AMSTERDAM (ANP) De ex-direc
teur van de Beroepsvereniging van
Beeldende Kunstenaars, J. A. Kassies,
heeft bij de officier van justitie in Am
sterdam een aanklacht wegens beledi
ging en smaad ingediend tegen het hui
dige BBK-bestuur (voorzitter Bonies. se
cretaris Vülbrief en penningmeester Wil-
Iemse).
De heer Kassies nam onlangs op staan
de voet ontslag als directeur wegens be
schuldigingen betreffende het door het
BBK-bureau gevoerde financieel beheer,
die volgens de heer Kassies o.a. in het
openbaar door een drietal bestuursleden
waren gedaan. Zes andere bestuursle
den, onder wie voorzitter De Laaf, tra
den tegelijkertijd uit het bestuur omdat
hun eis tot schorsing van deze drie be
stuursleden niet door een meerderheid
van het bestuur werd aangenomen. „De
nu ingediende klacht houdt verband met
hernieuwde beschuldigingen in de
pers gepubliceerd waarin onder meer
aan mij de schuld wordt gegeven van
de „financiële chaos", die bij de BBK
zou bestaan, zo deelde de heer Kassies
ter toelichting mede.
tekst- of dialoogschrijver op het dak
moeten sturen, hem ervan moeten v
houden zich met de voorstelling zelf te
bemoeien en dan was er uitzicht geweest
op een aardige, zij het niet erg originele
Nederlandse musical.
Opvoering
Als het resultaat dan ook nog spits op
het toneel zou zijn gebracht, dan w;
reden volop geweest voor het gejuich, dat
opklonk uit het Paviljoen theater
gisteren de premiere plaatsvond. Ik vond
„Sajjens Fiksjun" stuntelig geregisseerd,
erbarmelijk slordig en ondoordacht
lise-enscène en zeer pover en
droevend van choreografie. Er werd
door de meeste medewerkers treurig
geacteerd. De zang was vaak groten
deels onverstaanbaar, al worden de
stemmen danig versterkt door een
luidsinstallatie, waardoor ook de vooraf
opgenomen muziek klonk. Han Reiziger
had de leiding over de muziek er
had het zo aangepakt, dat het er stêeds
op leek of de mensen op het toneel ston
den te „play-bakken", wat in een enkel
geval nog met-zekerheid te constatex'en
Rob de Nijs: ideaal!
was één grote verrassing in de
voorstelling: het optreden van Rob de
Nijs. Hij bleek immers een ideale
slcalacteur, die niet alleen met groot
gemak zong, maar die ook heel aardig
acteerde in het eenvoudige stramien van
zijn rol en zijn scenes. Zijn aandeel in
Vanavond gaat het HOT Haags Ontmoetingscentrum voor Theaterkunsten) aart do Orcmjéb uftenslngél officieel typen.
De Haagse Comedie voert er „De clown in het sousterrain" op van de Haagse anntewf Henk Spwrréboom onder regie van
Guido de Moor. Hierboven een scene nit dit stuk met Nannie Vermeer en Gerard Groot
Rob de Njjs, hier met Wieteke van
Dort, toonde zich in zijn hoofdrol
een ideale musicalecteur.
deze voorstelling biedt zeker perspectie
ven voor in de toekomst nog te brengen
musicals.
De acteurs hadden het met het gebrek
aan materiaal erg moeilijk. Bram van
der Vlugt sleepte er, soms in gezelschap
van Wieteke van Dort, nog tamelijk veel
uit.
Het is jammer. Harry Geelen had im
mers voor de V.P.R.O. enkele leuke kin
dermusicals gemaakt. Hij heeft niet be
grepen dat er voor een erge lange avond
in het theater meer nodig is dan voor
een half uur televisie.
Nederlaag van
Bayern München
MüNCHEN In de Bundesliga heeft
Bayrn München, de Westduitse kampioen
en de lijstaanvoerder in dit seizoen, gis
teravond op eigen veld met 21 ver
loren van Hertha BSC Berlin. Bayern had
bü de rust een voorsprong van 10. Er
waren 26.000 toeschouwers.
Zeven minuten voor tijd, bij de stand
van 11, moest Witt hands maken om
een voorsprong van Bayern e voorko
men. Koningsschutter Gerd Müller nam
de strafschop, maar de geweldige doel
man Fraydl greep de iets te zacht inge
schoten bal. Ruim honderd tellen daarna
had Hertha een voorsprong, doordat
Steffenhagen een dankbaar gebuik maak
te van een serie misverstanden in de
Beierse verdediging.
i de Bundesliga
Oberhaus
Stuttgart
SPORTTOTO
DEN HAAG De cijfers van de
sporttoto van het afgelopen weekeinde
(toto 12) zijn:
Aantal deelnemers 834.542; bruto in
leg: 1.809.936,90; totaal prijzenbedrag:
814.472,—.
Eerste prijs: 244.441,60. Er waren 18
deelnemers met dertien juist vooi"spelde
uitslagen, die elk bruto 13.574,ont
vangen.
Tweede prijs: 162.8.94.40. Er waren
648 meldingen van twaalf goed, ieder
ontvangt 251,30.
Derdere prijs: 244 441,60, 7803 mel
dingen, ieder ontvangt f 31,30.
Extra prijs: 162.894,40. 2123 deel
nemers met de eerste echt uitslagen goed,
ieder ontvangt 76,70.
Weyland (Did)
leidt AC Milan
tegen Feijenoord
DEN HAAG De eerste wedstrijd
tussen AC Milan en Feijenoord, die
12 november in Milaan wordt gespeeld,
zal worden geleid door de Westduitse
scheidsrechter Hans-Joachim Weyland.
Zijn langenoten Waller Eschweider en
Paul Kindervater zijn aangewezen als
Doping; gebruikt: in cel
GENT De Westduitse wielrenner
Wolfgang Schulze is gisteren door een
rechtbank in Gent tot twee weken ge
vangenisstraf veroordeeld wegens het ge
bruik van stimulerende middelen De
Westduitser werd bovendien bestraft met
een geldboete van 4000 Belgische frank
(ongeveer 280 gulden). Schulze. die vorig
jaar In Gent werd betrapt, mag de ko
mende zes maanden niet in België rijden.
Havtoeh remise
RAACH De afgebroken partij uit de
18e ronde van het zoneschaaktoernooi in
Raach tussen Rob Hartoch en de Oost
duitser Hecht is gisteren in remise ge
ëindigd. Hartoch heeft nu zes punten.
De Ooslduitser Uhlmann heeft de leiding
met 13,5 punten, gevolgd door Portisch
(Hong-k Anderssen (Zwed.) en Smejkal
(Tsj.-Sl.1) leder twaalf punten
Drte internationale wedstrijden
„Also sprach
Richard Strauss'
Het Nationaal Orkest van Belgiëdat
tijdens de afwezigheid van het Rotter
dams Phüharmonisch Orkest dat in
Engeland als gast optreedt zat gister
avond op het podium in De Doelen. Onder
leiding van Michaël Gielen, opvolger van
André Cluyters, bracht het een program-
waarin het symfonisch gedicht „Also
sprach Zarathustia" van Richard Strauss,
geïnspireerd op het boek van Frledrich
Nietzsche, de hoofdschotel vormde.
Onder de symfonische gedachten ls deze
compositie van Strauss, in 1896 voltooid,
nooit echt populair geworden. Direct- heeft
men geproteseerd tegen dit quasi-gefiloso-
feer in klanken, dat met de geest en in
tenties van de wijsgeer Nietzsche weinig
of niets van doen had. Het felst was mis
schien wel Alphons Diepenbrock, die op de
Amsterdamse première in 1898 onmiddel
lijk reageerde, zich afvragend. .,of de
grenzen, waar klanken ophouden muziek
te zijn, hier niet verre waren overschre
den; of een publiek, dat „Zarathustra"
niet minder toeluichte dan „Tod und Ver-
kl&rung". geen blijk gaf persoon en zaak
te
..Het is niet", aldus Diepenbrock, „Also
sprach Zarathustra". maar „Also sprach
Richard Strauss" en het toongediclit heeft
mét het woord gedicht geen andere dan
een zéér uiterlijke relatie."
Een oordeel, vernietigend oordeel, meer
dan 70 jaar geleden neergeschreven, dat
aan waarde niets heeft ingeboet: Integen
deel zijn we geneigd te zeggen. Protserige
vertoning van een zéér IJdele Jongeman,
die dit zil terstond hieraan toegevoegd
In materieel en ambachtelijk opzicht
tot alles In staat was.
Waarom onze Beneltixvrienden met deze
waren gekomen? Waarschijnlijk, omdat ze,
.9.9 man sterk, hiermede eens echt konden
demonstreren, wat ze als vakmensen
waard bleken, waarschijnlijk ook. omdat
Zarathustra" hier in volledige mon
tage konden brengen: men had namelijk
in De Doelen de beschikking over een
orgel, Waarvan men dankbaarlieeft ge
profiteerd-
En zo hebben de talrijke luisteraars dan
kunnen profiteren van een Instrumentale
show. waarin het strijkersteam opvallend
was, waarin de blazers konden po
seren met hun trots klinkende géiulden
het natuiurtüiema O—GC van de vier
trompetten, hebben we, terwijl we dit
schrijven, nog in de oren! waarin diri
gent Michaël Gielen (42) zich een leider
betoonde van opmerkelijke capaciteiten.
MINDER KGELU1D MEER MUZ.
Vóór de pauze was het anders: toen
as er minder geluid en meer muziek,
dank zij Mozarts Haffner Sjmfonie (KV
385, 1782/83en Beethovens Eerste Piano-
1 an 'f Rei e
Naar aanleiding van de kritiek op
de inhuldiging van de schrijver Van
't Reve in de H.' Hartkerk te Amster
dam, heeft de verantwoordelijke bis
schop mgr. Zwartkruis laten welen op
geen enkele wijze hiervoor toestemming
te hebben verleend. Voor de uitwijding
is de bisschop verzocht de huldiging in
de H. Hartkerk te verhinderen. Bisschop
Zwartkruis moet dus op de hoogte zijn
geweest van wat er ging gebeuren.
Maar hij deed niets. Hij liet toe dat
de H. Hartkerk misbruikt werd, liever
dan mikpunt te wprden van progres
sieve terreur. Iedere bisschop neemt uit
vrije wil dit hoge ambt op zich en krijgt
daarmee het erfgoed van eeuwen toe
vertrouwd. als hij dit niet kan of wil
bewaren, dient hii af te treden.
V ?naar P. C. P,
Hierin was de Brusselaar Jean-Claude
Vanden Eynden (22), derde prijswinnaar
van het Concours Reine Elisabeth in 1964.
de solist: op zéér talentvolle wijze de
monstreerde hij zijn affectie voor een
stuk muziek, dat in het middendeel, het
Largo, naar onze smaak, iets meer ge
spannen had behoren te klinken.
ue stralende, feestelijke symfonie van
MozarL die hieraan voorafging, was wel
goed verzorgd, maar het zo spirituele ka
rakter ervan kwam niet volkomen tot zijn
rechthad Michaël Gielen met de
zijnen moeite in het vreemde milieu te
accommoderen? Het leek er wel eyen op.
Niettemin: de Brusselaars betoonden
zich waardige plaatsvervangers van hun
Rotterdamse collega's. Terecht- werd. hitn
musiceren door de talrijke aanwezigen
dan ook hogelijk gewaardeerd
B.R.
Weer kort geding
Strauss-orkest
AMSTERDAM (ANP) Het conflict
uit Enschede tussen de theaterprodu
centen Charles Aerts uit Amsterdam en
Henk Brusse uit Enschede rond de afge
lasting door de laatste van een uitvoe
ring van het „Wiener Johann Strauss
Orkest" in Gendringen, krijgt na het in
Almelo gevoerde kort geding nog een
vervolg in Amsterdam. De heer Brusse
heeft bij de president van de Amster
damse rechtbank een kort geding tegen
de heer Aerts aangespannen.
Hij wil daarin vragen de heer Aerts
te gebieden in advertenties in de bladen
waarin de heer Aerts een aantal bewe
ringen heeft geuit over Brusse, deze te-
Verder is de heer Brusse van plan een
civiele procedure tegen de heer Aarts
bij de Amsterdamse rechtbank aan te
spannen, waarin hij een schadevergoe
ding van 23 mille exclusief de winstder
ving, voor de gemaakte kosten van de
voorbereiding en de afwikkeling van de
nasleep van het afgelaste concert wil
Staatsprijs België
voor Marnix Gijsen
BRUSSEL De Vlaamse auteur Mar
nix Gijsen krijgt van het Belgische mi
nisterie van Cultuur de grote Staats
prijs voor Letterkunde, als bekroning
van zijn schrijverscarrière.
Marnix Gijsen, 70, die in werkelijk
heid dr. Jan Albert Goris heet, is in heel
het Nederlandse taalgebied bekend om
romans als Joachim van Babyion, De
vleespotten van Egypte, Telerri&chus in
het dorp, enz.
De prijs werd hem unaniem toegewe
zen door een vijfkoppige jury, waarin de
literatoren Walschap, Lissens, Schmook,
Weisgerber en Westerlinck zetelden.
Bevreesd voor
erkenning
Oost-Duitsland
(Van o
«•respondent)
BONN Bondskanselier Brandt on
dervindt veel verzet tegen zijn opvatting,
dat er twee Duitse staten binnen één
Duitse staat bestaan. Dit heeft, meer dan
enige andere verklaring over zijn politie
ke ideeën de oppositie en de conservatie
ve pers woedend gemaakt. Zij vermoe
den, dat dit de eerste stap naar 'n erken
ning van de D.D.R. is. Zij geloven, dat
het verschil tussen de de facto en de de
jure erkenning zo klein is, dat Brandt
die laatste stap zou kunnen nemen zon
der het te merken.
Tijdens het debat over het programma
van de nieuwe regering ging de parle
mentaire leider van de christen-demo
craten zelfs zover om de regering te drei
gen met een proces voor het constitutio
nele gerechtshof om de wettigheid van
haar politiek ten aanzien van de Duitse
kwestie te beproeven. Hij riep in herin
nering, dat het hof in 1956 beslist had,
dat alle staatsorganen ervan af moesten
zien om maatregelen te nemen, die de
eenwording van Duitsland in de weg zou
den staan.
De vroegere kanselier, Kiesinger, sprak
de vrees uit, dat er nu een lawine zou
ontstaan, die wij samen gedurende twin
tig jaar hebben voorkomen". Anderen
zeiden, dat men 't de landen van de 3de
wereld nu nauwelijks kwalijk kon ne
men, als zij de DDR erkenden. Het ziel er
naai uit, alsof de nieuwe regering ver
wacht, dat dit inderdaad zal gebeuren,
aangezien de nieuwe minister van Bui
tenlandse Zaken, Scheel, toegegeven
heeft, dat er instructies naar Duitse am
bassades gezonden zijn over hoe men
moet reageren, als de landen, waar die
I wee coureurs
verongelukt
KENSENADE De Amerikaanse cou
reurs Richard Smith en Jim Hanyon zijn
gisteren om het leven gekomen toen hun
wagen kort na de start van de strijd om
de Duizend Mijl van Californië van de
weg raakte.
Bij een tweede ongeluk raakten twee
coureurs gewond, waarna bij een derde
ongeval de Amerikaanse filmster Steve
McQueen ternauwernood aan de dood
ontsnapte. Steve McQueen, bekend van
o.m. Bullit en The Thomas Crown Af
fair, raakte met zijn wagen van de weg
ln een bocht bij San Quitin, maar liep
geen verwondingen op. Hij zette later de
strijd voort.
ambassades zich bevinden, diplomatieke
betrekkingen met Oost-Duitsland willen
aanknopen. Zo'n ontwikkeling zal niet
automatisch in de toekomst door Bonn
als pen onvriendelijke daad worden be
schouwd, maar van geval tot geval be
trokken worden. Dit betekent, dat de
nieuwe regering de Hallsteindoctrine uit
eindelijk heeft laten varen.
Een ander punt, dat de oppositie ver
ontrust, is Brandts bereidheid om be
sprekingen met Polen te beginnen. Dit
zou volgens de oppositie onmiddellijk lei
den tot een erkenning van de Oder-
Neisselinie als de westelijke grens van
Polen, aangezien Polen dit als een eerste
voorwaarde voor iedere overeenkomst
heeft gesteld.
(Copyright the Guardian)
Tommy Gemmell
geschorst
GLASGOW De Schotse international
Tommy Gemmell, die op 22 oktober in
de kwalificatiewedstrijd voor het wereld
kampioenschap tegen West-Duitsland uit
het veld werd gestuurd, is door de FIFA
voor drie internationale wedstrijden ge
schorst.
Volgens de regels van de FIFA wordt
een speler, die in een interlandwedstrijd
wegens een overtreding tegen een tegen
stander uit het veld wordt gestunrd. drie
wedstrijden geschorst.
Mevrouw Vreeken
half punt tekort
VESELI NA MORAVI Mevr. Vree-
ken is juist een half punt tekort geko
men voor plaatsing in het interzone-
schaaktocrnooi.
In de zeventiende en laatste ronde van
het zonetoemooi in Veseli na Moravi
speelde zij remise met de Poolse Rad-
zikowska, die met 11,5 punten toernooi -
winnares werd. Met Radzikowska kwali
ficeerden zich de Joego-Slavische dames
Belamaric en Lazarevic, die de gedeelde
tweede plaats bezetten met 10,5 punten.
Mevr. Vreeken eindigde als 4de met tien
punten.
Afdeling Haarlem over
naar nieuwe BBK
AMSTERDAM (ANP) 25 Leden van
het gewest Haarlem van de Beroepsver
eniging voor Beeldende Kunstenaars
plus het voltallige bestuur zijn overge
gaan naar de onlangs afgescheiden
groep, de BBK '69, De rest van de 42 le
den van deze afdeling heeft zich even
eens in principe bereid verklaard zich
bij de nieuwe vereniging te laten in-
scshrijven. Zij houden hun overgang nog
in beraad tot de BBK-vergadering op 1
november a.s.
