Claus wist kleur van ogen niet
PAUS OPENT
PERSPECTIEF
COLLEGIALITEIT
Breed lachende
vader: rozen
voor Beatrix
Fluoriserende oranje tas voor scholier
Kleuter ziet verkeer ook als een spel
SCHEEL DICTEERT
WAPENSTILSTAND
Aangifte
morgen
eenvoudig
Paus niet
afhankelijk
Vertraging
van trein
door ruzie
Scheepsnamen
voor vlucht
met Apollo-12
KATHOLIEKE
VERVOERDERS
ZIJN BEZORGD
Chinezen laten
weer Britse
journalist vrij
MAJOOR VAN
RIJKSPOLITIE
UIT FUNCTIE
ONTHEVEN
Yaticaan verzoenend, conservatieven in de slag;
Priesters: manipulaties curie uit de Kerk
MAANDAG 13 OKTOBER 1969
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 5
Van gen onzer verslaggever tl
UTRECHT. De jonge prins heeft donker haar, zei een breed-
lachende prins Claus zaterdagmiddag bij het verlaten van het
ziekenhuis, waar inmiddels wat belangstellenden waren samen
gekomen die hem het doorrijden beletten. Op vragen over de
kleur van de ogen moest prins Claus erkennen: „Dat heb ik
eigenlijk nog niet eens gezien". Wel vertelde hij dat de rozen
voor prinses Beatrix rood waren, net als bij de geboorte van
Friso.
Prins Claus heeft vanuit het ziekenhuis zuster Schwellengrebel gebeld
en haar van de geboorte op de hoogte gesteld. Zij heeft toen Alexander
verteld dat hij een nieuw broertje had. 's Middags nam hij Alexander
en Friso mee naar het ziekenhuis.
Willem-Alexander rechts) en Johan Friso hebben in het
ziekenhuis hun broertje even van dichtbij mogen zien. Zuster
Schwellengrebel bracht hen later in de auto weer naar huis.
Van
speciale verslaggever J. SpitsI
ROME Eenheid, broederlijke liefde en medeverantwoordelijkheid zijn de pellers
aarop volgens Paus Paulus VI hel gezag in de Kerk gefundeerd moet worden.
Deze visie opent perspectieven voor een collegiale gezagsuitoefening, maar betekent
niet dat de Paus. volgens goddelijke opdracht de hoogste gezagsdrager is, „afhan
kelijk zou kunnen zjjn van de zeer hoge autoriteit van het bisschoppencollege"
Het bestuur van de Kerk heeft zijn eigen
wetmatigheid. Dp paus wil de eerste zijn
om „eer te bewijzen aan de autoriteit van
het bisschoppencollege in de Kerk, haar te
beschermen en te stimuleren". Dc auto
riteit van het bisschoppencollege betekent
echter niets, „wanneer zij onze bijstand
mrtst", zo besloot de paus
Het Milanese blad „II Giorno" heeft ge
meld dat de kardinalen Suenens, Alfrtok.
Doepfner en Koe nig vanmorgen bij de
eerste besprekingen een nogal scherp ge
beld document aan de orde zullen stellen,
vaarin een uitbreiding van de agenda
wordt geëeist met brandende kwesties (het
geloof in de wereld en de crisis bij het
priesterschap», en waarin het aan de sy
node voorgelegde basisdocument wordt be
schreven als niet overeenkomend met de
geest en de letter van het jongste Vati-
concilie. De Italiaanse pers spreekt
blokvorming van de progressieven.
van een gezamenlijk document is
volgens welingelichte kringen geen sprak.
Wel wijst men op de vermoedelijke over
eenkomsten in de documenten die de vier
kardinalen afzonderlijk bij het secreta-
hebben ingediend.
Prins Claus reed van het ziekenhuis
rechtstreeks naar de fotograaf om de
foto's die hij van zijn derde zoon had ge
maakt te bekijken.
Prins Claus en prinses Beatrix hebben
een aantal gelukwensen ontvangen. De
eerste kwam van de ministerraad, die
ook koningin en prins Bernhard geluk
wenste. De ambasadeur van Cuba bood
gelukwensen en bloemen aan namens het
Corps Diplomatique, en ook president
Ww'nemann van de Bondsrepubliek stuur
de een felicitatietelegram.
In verband met de gezondheidstoe
stand van zijn zoon zal prins Claus de
gang van zaken in verband met de aan
gifte aanmerkelijk vereenvoudigen. Dit
betekent dat burgemeester De Ranitz als
ambtenaar van de burgerlijke stand naar
het Academisch Ziekenhuis zal komen,
waar prins Claus in aanwezigheid van de
getuigen dr- L. J- M. Beel en minister
president P. J- S- de Jong aangifte zal
doen van de geboorte van zijn derde
zoon. Daar de baby nog in de couveuse
zal liggen, zal het vertonen aan de
ambtenaar van de burgerlijke stand op
een later tijdstip geschieden.
Democratische
samenwerking
vak op school
in Den Helder
(Van onze correspondent)
DEN HELDER De 1500 leerlingen
van de openbare scholengemeenschap
..Nieuwediep" in Den Helder hebben var
het gemeentebestuur de toezegging ge
kregen dat hen medebeslissingsrecht en
medeverantwoordelijkheid wordt ver
leend ook terzake het .beleid van de
schoolopleiding. Op het lesrooster zal het
vak democratische samenwerking
den geplaatst.
Rector mr. D. A. Holtz juicht het toe
dat lessen in democratie zullen worden
gegeven. Deze taak van het onderwijs zal
prioriteit krijgen oven alle vernieuwing®,
en verbeteringsplannen.
Zo stelde paus Paulus zaterdagmorgen,
bij de plechtige opening van de buitenge
wone bisschoppensynode in de Sixtijnse
kapel, zijn visie op het onderwerp dat in
de synode door vertegenwoordigers van
de bisschoppenconferenties uit de hele
wereld in de komende weken behandeld
gaat worden: de verhouding van de bis
schoppenconferenties tot de paus en van
de bisschoppenconferenties onderling.
In de redevoering van zaterdag trok
de paus twee lijnen: ten eerste ziet hij
het als zijn opgave „onze broeders in het
bisschopsambt in ruimere mate alle voor
rechten en alle volmachten toe te ken
nen, die hen krachtens hun wijding toe
komen". He subsidiariteitsbeginsel, waar
om het hier gaat, aldus de paus, mag ech
ter geen aanleiding worden tot „over
dreven vormen van autonomie in de lo
kale kerken De liefde voor de wereld
kerk en het medeverantwoordelijkheids-
gevoel zullen de juiste grenzen aan deze
autonomie stellen. Pluriformiteit in ge
zagsuitoefening mag niet leiden tot wil
lekeur. of afbreuk doen aan de fundamen
tele eensgezindheid in denken en handelen
an het garisvolk in zijn geheel.
Op de tweede plaats zal het beginsel van
collegialiteit inhouden dat het bisschops
ambt het karakter krijgt van „een organi
sche deelname en broederlijke medever
antwoordelijkheid aan liet bestuur van de
wereldkerk'Paus PaiUus dlstancieerde
zich volledig van het idee. als zou het
kerkelijk gezag dezelfde nonnen (hetzij
democratische hetzij totalitaire» moeten
hanteren als profane regeringen dit doen.
(Van
i onzer verslaggevers)
DEN HAAG „Vele volwassenen denken dat kinde
ren, nadat ze een paar maal onder toezicht een weg
hebben afgelegd, zich zullen gedragen zoals het moet.
Dit is een van de gevaarlijkste fouten die men kan
maken. Het wisselende gedrag van kinderen in het
verkeer hangt samen met het feit dat een kind altijd
speelt: hun leven draait om het spel en alles wordt
in dit licht bekeken. Deze faze duurt gedurende de
eerste schooljaren".
Dit is een van de conclusies uit onderzoekingen die
reeds acht jaar door het kinderpsychologiseh research
instituut van de universiteit van Stockholm naar ver
keerscapaciteiten van kinderen tussen 4 en 10 jaar
worden verricht. Het hoofd van het instituut, prof. S.
Sandels, was zaterdag in Den Haag om tijdens de
jaarvergadering van de Nederlandse vereniging be
scherming voetgangers over dit onderwerp te spreken.
„Meestal wordt de capaciteit van kinderen onder
schat, omdat men gelooft dat eenzelfde situatie door
hen op dezelfde manier wordt ondergaan als door de
volwassenen", aldus mevrouw Sandels, die vervolgde:
„De ogen van 6-jarige kinderen zijn slechts 110 cm
van de grond verwijderd. Ze nemen dus niet waar
wat wij waarnemen.
Kinnderen nemen vanzelfsprekend aan dat volwas
senen het goed menen en dat ze hun voertuig direct
tot staan kunnen brengen. Zij hebben geen flauw idee
van de vaart en doordrukkende massa van een nade
rend voertuig. Een moeder vertelde mij, dat haar 5-
rugtrekken. Het antwoord op de vt
deed, luidde: „Ik wou zien hoe de bus
uitzag". Prof. Sandels deed overigens enkele sugges
ties, „om het de mensen (en de kinderen in het bij
zonder) gemakkelijker te maken in leven te blijven
en verkeersongelukken te vermijden. Een paar kleine
speelplaatsen hebben de voorkeur boven een grote die
verder weg ligt", aldus de Zweedse deskundige, „en
de situering van scholen behoort onder de loep te
worden genomen. Het parkeren op het trottoir moet
zoveel mogelijk worden tegengegaan en verkeers
tekens moeten worden getest door psychologen".
Markant is de uitslag van twee onderzoeken met het
effect van verkeerstuinen. Het bleek dat instructie in
de realiteit van het verkeer het beste resultaat ople
verde voor een juist verkeersgedrag van kinderen.
Hierop volgde onderwijs op de schoolspeelplaats.
Meisjes en jongens die in een verkeerstuin les kregen,
kwamen er bij een soort praktijkproef nauwelijks be
ter af dan kinderen die helemaal geen instructie had
den ontvangen.
Hoe het met de verkeersveiligheid voor de kinderen
in ons land is gesteld kon men tijdens de jaarverga
dering van de voetgangersvereniging horen van de
voorzitster, mevrouw V. I. van der Does-Enthoven:
„Nog droevig. Niet alleen de cijfers wijzen dit uit maar
ook de onrust bij de ouders die zo vaak in acties van
plaatselijke comité's uitmondt". In ieder geval heeft
de V.B.V. weer een initiatief genomen om de kinderen
veiliger over straat te laten gaan. Men introduceert
dit jaar een oranje fluoriserende schooltas die de kin
deren beter doet opvallen.
Op zoek naar
twijfelaars
bij liberalen
(Van onze correspondent)
BONN Walter Scheel, de
voorzitter van de Westduitse
vrije democraten, is waar
schijnlijk de enige generaal,
die een slag verloren heeft,
maar toch de wapenstilstand
kon dicteren. Zijn partij
slaagde er maar net in om
na de verkiezingen in de
Bondsdag te komen, maar
toch kon hjj de keuze ma
ken tussen een functie als
minister van Buitenlandse
Zaken onder het kanselier
schap van Brandt of onder
dat van Kiesinger. En hij
kon uiteindelijk bepalen, wie
van de twee kanselier sou
worden.
Scheel is ten zeerste geschikt
om minister van Buitenlandse
Zaken te worden. Hij spreekt
vloeiend Engels en Frans en
ook nog een paar Afrikaanse
dialecten. Hij is een onge
looflijk ontwikkeld man, die
alles zelf geleerd heeft.
Het ministerie van Buiten
landse Zaken zal niet zijn
eerste regeringsfunctie zijn.
Hij is gedurende vijf jaar
minister van Ontwikkelings
hulp onder Adenauer en Er-
hard geweest. Scheel, die be
kwaam, charmant en 50 jaar
oud* is, is industrieel advi
seur uit Solingen, waar de
messen en de vorken vandaan
komen.
Afgelopen week hebben de
partijen, die om zijn hand
dongen gedeelten van hun
politieke programma's laten
vallen, plus het vice-kanse-
lierschap, om de 30 vrije de
mocraten te gerieven. Scheel
heeft ook nogal zachtjes iets
gemompeld over „aanbiedin
gen, die buiten de politieke
sfeer liggen", waarmee som
mige van zijn partijgenoten
zouden zijn benaderd.
Het meest geliefde tijdsver-
drijf in Bonn was het onder
werpen van de FDP-ploeg
aan een nauwgezet onder
zoek, om te achterhalen of er
mogelijke afvalligen beston
den. Welke vrije democraten
zijn Scheelaanhangers en wel
ke verlangen terug naar de
goede oude nationaal-conser-
vatieve dagen, toen Erich
Mende nog partijvoorzitter
Een goede manier om de twij
felaars aan te pakken is na
tuurlijk om hen een rege
ringsfunctie aan te bieden.
Een FDP-afgevaardigde uit
Beieren, die zo nu en dan
„vrijheid voor Zuid-Tirol"
eist en tegen de idee van
een linkse Brandt-Scheel-
coalitie was, kreeg prompt de
functie van minister van
Landbouw en Veelteelt aan
geboden. Hij zal beslissen of
hij het aanbod aan zal nemen,
wanneer hij hersteld is van
een „aanval van zwakte", die
werd veroorzaakt door de
spanning van de recente ge
beurtenissen.
Copyright The Guardian.
(Van een onzer verslaggevers)
UTRECHT De voorlaatste trein
van Den Bosch naar Roosendaal, gister
avond, heeft in Gilse-Rijen veertig mi
nuten vertraging gekregen door eei
zie tussen lang- en kortharigen. De
ducteur, die tussenbeide wilde komen
kreeg een pak slaag. Heen en weer vie
len rake klappen. De conducteur liet de
trein stoppen en haalde de politie erbij,
die een aantal herrieschoppers
naar het bureau.
Anderhalf uur vertraging liep de laat
ste trein tussen Alkmaar en Den Helder
op door een botsing tussen de trein
een lege auto op een overweg. De be
stuurder van de auto kon zijn va
overwegbevloering geraakte auto niet
meer op de weg krijgen en was onder
weg om hulp te halen. Toen hij terug
kwam was er van zijn wagen alleen eer
wrak over. In de trein werd niemand ge-
HOUSTON (AFP) De maansloep,
die op 19 november op de maan moet
landen, heeft de naam „Intrepid" ge
kregen en de cabine van de commandant
van de Apollo-12, die om de maan zal
blijven draaien, „Yankee Clipper". Dit
is zaterdag in Houston meegedeeld door
de drie bemanningsleden van de Apollo-
12.
DEN BOSCH (ANP) De Katholieke
Vervoerders Organisatie (KVO) heeft
zaterdag tijdens haar algemene leden
vergadering in Den Bosch een telegram
verzonden aan de staatssecretaris van
Verkeer en Waterstaat, de heer M. J.
Keyzer, waarin de organisatie haar be
zorgdheid uitspreekt over de achteruit
gang van de rentabiliteit van het wegver
voer, in het bijzonder van het geregeld
In het telegram verzoekt de KVO de
staatssecretaris de invoering va
structurele tariefswijzigingen, zoals alle
wegvervoereorganisaties hebben voorge
steld, op korte termijn te willen bevor-
HONGKONG (AFP) Na maanden,
gevangenschap is zaterdag een Britse
journalist. Norman Barry-Maine, door
de Chinezen vrijgelaten. Barry-Maine,
die 69 jaar is, weid in februari 1968 aan
boord van een Pools schip in Sjanghai
gevangengenomen. Inmiddels is de even
eens door de Chinezen vrijgelaten Reu-
tercorrespondent Grey in Londen aan
gekomen.
Staande onder een groot kruis in de
Sixtijnse kapel heeft Paus Paulus
zaterdag de bisschoppensynode ge-
ROERMOND (ANP) De commandant
van het korps rijkspolitie in het district
Roermond, majoor W. A. H. is door de
korpsleiding voorlopig uit zijn functie
ontheven, mede op eigen verzoek van de
betrokkene. Naar het beleid van majoor
H. wordt een onderzoek ingesteld.
Verwacht wordt dat deze beslissing
vanochtend aan de leden van het korps
in het district Roermond zal worden be
kend gemaakt. De voorlopige ontheffing
uit zijn functie als districtscommandant
zou het gevolg zijn van de overplaat
singsmoeilijkheden tussen majoor H. en
opperwachtmeester De J. uit Herten. De
laatste werd eerder als groepscomman
dant tegen zijn zin naar de politie-oplei-
dingsschool in Baexem overgeplaatst. Dc
kwestie werd op 24 september j.l. voor
het ambtenarengerecht in Roermond be
handeld. De uitspraak wordt deze week
verwacht.
(Van
speciale verslaggever)
ROME De Nederlandse delegatie
binnen de Assemblee Europe'enne des
Prêtres. vergadering van internationale
prieslergroepen in ltome, heeft voorge
steld. een brief te sturen aan de bis
schoppensynode. waarin om activiteiten
wordt gevraagd waaruit kan blijken dat
de bisschoppen metterdaad willen mee
werken aan de vernieuwing van de Kerk.
De delegatie vraagt de bischoppen
onder meer de Kerk te bevrijden van de
manipulaties bij de Romeinse curie, een
einde te maken aan de censuur van het
Vatikaan op de Braziliaanse bisschop
Helder Camara en aan de tirannie die de
parochianen van het Italiaanse Isolotto
ondergaan vanwege kardinaal Florit van
Florence, de Amerikaan Yvan Illich in
ere te herstellen, een synodeagenda te
eisen waarop de urgente vraagstukken
van de Kerk vermeld slaan, zoals de
financiële macht van de Kerk, de rechten
van de lokale keiken, de geboorterege
ling. het recht op huwelijkssluiting na
echtscheiding en het priestercelibaat.
De assemblee heeft zaterdag een brief
gestuurd aan paus Paulus. waarin ge
vraagd wordt om een audiëntie, zpdat de
priestergroepen zelf de paus kunnen in
formeren over hun plaats in de Kerk,
hun ongenoegen en wensen. De priesters
noemen de paus in deze brief „degene
die zijn broeder in het geloof versterkt".
De paus heeft hen laten weten dat het
niet de juiste tijd is om naar hun klach
ten te luisteren
Intussen hebben enkele vertegenwoor
digers binnen de assemblee, waaronder
de Nederlandse, het plan gemaakt om
zich de komende dagen te beraden op de
mogelijkheden die er liggen om Interna
tionaal acties te voeren binnen het kader
van wat men noemt „stille ongehoor
zaamheid". Hiermee worden pastorale
activiteiten bedoeld die volgens het offi
ciële kerkelijke recht niet geoorloofd
zijn, maar die, buiten officieel mede
weten van de bisschoppen om, verricht
worden. Genoemd worden bijvoorbeeld
de kerkelijke huwelijkssluiting van een
tweede huwelijk na echtscheiding, het
voorgaan van gehuwde priesters in
euchari8tievieringe, de normale kerke
lijke huwelijkssluiting (in oecumenisch
verband) van gemengde huwelijken, zon
der de eis van cautiones. Verschillende
van. de voor te stellen actiepunten zijn in
Nederland reeds „gebruikelijke".
In de assemblee is reeds gebleken dat
er verschil van mening bestaat tuusen de
verschillende delegaties over de weg die
men moet gaan: met name de Neder
landse delegatie wenst praktische punten
aan de orde te stellen, terwijl bijvoor
beeld de Fransen zich primair oevr de
theologische grndslagen wilen beraden.
Terwijl radio Vaticaan gisteren voor
het eerst commentaar leverde op de
priesterbijeenkomst en de hoop uitsprak
dat de meningsverschillen en contrasten
binnen de kerk overwonnen zullen wor
den, ontmoeten de priesters een vaak
onverzoenlijke houding op straat. Giste
ren kwam het tot een demonstratie op
het Sint-Pietersplein, toen de Mir, een
organisaie van christen-pacifisten, waar
toe ook een aantal „solidaire" priesteis
behoort, tijdens een gebed om rechtvaar
digheid en eenheid van alle gelovigen,
het aan de stok kreeg met conservatieve
Romeinen. De pacifisten werden uitge
maakt voor communisten, voor „gekken"
en „clowns". De beide partijen gingen
tegen elkaar duwen, maar tot een hand
gemeen kwam het niet. Ook ls een vlug-
schriftje verspreid door „neo-fascis-
tlsche" confrontatiegroepen uit verschil
lende Europese landen, waaronder het
Nederlandse Michaellegioen, waarin de
Romeinen worden opgeroepen niet te
tolereren wat die „ketters, die feitelijk
al buiten de kerk staan" ondernemen
tegen het heilige karakter van de stad.
het geloof, de orthodoxie en de kathn-
lleke eenheid.
