Geen middenweg voor India
GHANDI'S
ONHANDELBARE
ERFENIS
ZATERDAG 4 OKTOBER 106S
Mgr. dr. Arulappa, aartsbisschop van Madras.
dictatuur. Velen twijfelen aan het nut
van een middenweg.
Politieke partijen
In de politieke gang van zaken heeft
het christelijke volksdeel van India
voorlopig nog geen invloed. Het aantal
christenen wordt momenteel geschat
op 12,8 miljoen, dat is 2 procent van
de totale bevolking. De meeste christe
lijke politici zijn thans lid van de
rechtse Swatantrapartij, die met 84 ze
tels in het Indiase parlement vertegen
woordigd is. Het ziet er echter naar uit,
dat bij de volgende algemene verkie
zingen de Indiase christenen, voor het
eerst in de geschiedenis van het land,
een eigen volkspartij in de strijd zullen
gaan brengen.
Mr. D. d'Monte, vice-president van de
Catholic association van India, vertelde
mij daarover: „Wij achten de toestand
daarvoor rijp op dit ogenblik. Nomi
naal zijn de christenen slechts een zeer
klein deel van het volk, maar de maat
schappelijke betekenis, de sooiale in
vloed van het christendom is vele ma
len, groter. Men kan gerust stellen, dat
het christelijke volksdeel relatief de
hoogste ontwikkelingsstandaard heeft.
Dat geeft ons de overtuiging, dat een
christelijk partij program bij de ko
mende verkiezingen zal kunnen reke
nen op een vrij grote steun".
India heeft momenteel 21 politieke par
tijen. Dertig procent daarvan is com
munistisch of sympathiseert met links-
radicale opvattingen. „Ik geloof dat er
alleen, vanuit het christelijke kamp
thans nog initiatieven kunnen uitgaan
om tot een sterk politiek alternatief te
komen", aldus mr. d'Monte namens de
Catholic association, die zich de laatste
jaren steeds sterker tot een semi-poli-
tieke organisatie heeft ontwikkeld.
Gevaar
Wat het christendom in India doet, is
uit sociaal oogpunt uitzonderlijk voor
een land, waarin met name het hin
doeïsme maatschappelijke barrières
heeft opgeworpen. Het is bijvoorbeeld
niet in de laatste plaats aan missie en
zending te danken, dat het aantal
scholen in 15 jaar met 163 procent kon
worden uitgebreid (tot bijna 800.000) en
dat er thans 70 miljoen kinderen on
derwijs krijgen tegenover 25 miljoen
in 1951. Het feit dat het vooral de
christelijke organisaties zijn, die zich
het lot van de armste bevolkingslagen
daadwerkelijk aantrekken en daardoor
onder de brede massa van het volk
veld winnen, is een gevaar voor het
hindoeïstische establishment geworden.
De (van oorsprong westerse) Kerken
hebben vooral hun opgave gezien in de
hulpverlening aan de onderste kastes,
de paria's, de onaanraakbaren, die in
India zijn ondergebracht in het verza
melwoord „Haryjans"- Terwijl de op
richting van speciale departementen
„For Haryjan Welfare" in bepaalde
staten niet veel geholpen heeft, slagen
de Kerken erin, deze onderste bevol
kingslaag althans enigszins te bewaren
voor een toekomst, waarin armoede en
honger in de plaats komen van scho
ling en arbeid.
Pogingen om deze ontwikkeling tegen
te houden worden met toenemende in
tensiteit ondernomen. In een drietal
staten, met Orissa voorop, zal binnen
kort een „inducement act" bij het par
lement worden ingediend, waarbij het
maken van bekeringen en het veran
deren van godsdienst aan banden
worden gelegd. Openlijke conflicten
tussen overheid (c.q. hogere kastes) en
met name katholieke missionarissen
hebben zich afgespeeld in Assam en
Maharashtra. In Assam, vlak tegen de
Chinese grens, wilde men alle katho
lieke geestelijken deporteren, zoge
naamd uit veiligheidsoverwegingen.
Een telegrammenactie en protestmee
tings in heel India hebben dit voorko
men. In Maharashtra werd de Spaanse
pater Ferrer, ooit voorgedragen voor
de Nobelprijs voor de vrede, uitgewe
zen omdat zijn activiteiten ten dienste
Van de verarmde landbevolking in be
paalde kringen verzet opriepen. De
situatie is intussen zo gespannen ge
worden, dat vele buitenlandse missio
narissen en zendelingen het Indiase
staatsburgerschap hebben aangevraagd.
Dilemma
De katholieke Kerk heeft in India rond
8 miljoen aanhangers. Ieder jaar wor
den er plus minus 60.000 bekeringen
„gemaakt" en dit aantal zal naar ver
wachting blijven stijgen. Het is opval
lend en tegelijk voor de hand liggend,
dat de r.-k. Kerk de grootste terrein
winst boekt in de onderste bevolkings
lagen. Ik sprak daarover onder andere
met mgr. dr. Arulappa, aartsbisschop
van Madras, die ik vroeg naar zijn
oordeel over dit verschijnsel. Hij ver
klaarde: „Wij zien het als onze pri
maire plicht de maatschappelijk laagst-
geplaatsten te helpen. Dat houdt in,
dat wjj hen bewust maken van hun
rechten. Daarbij kan het natuurlijk niet
uitblijven, dat wij in conflict kernen
met de heersende stromingen".
Mgr. Arulappa gaf toe. dat steeds meer
mensen uit deze onderlaag van de be
volking zich tot de christelijke Kerken
wenden, op de eerste plaats omdat zij
daarvan materiële verbeteringen, ver
wachten. „Wij staan hier voor een zeer
ernstig dilemma. Er wordt deze men
sen voortdurend op gewezen, dat zij
van ons geen hogere levensstandaard,
geen verbetering van hun levensom
standigheden mogen verlangen, maar
hun antwoord is dan meestal, dat zij
lij den en dat zij in Christus de enige god
hebben gevonden die voor hen geleden
heeft-Natuurlijk kan men zich deson
danks afvragen, of het geloof in hetgeen
de Kerk leert bij allen voorop staat, de
veronderstelling ligt voor de hand, dat
hun grootste drang om lid van deze
Kerk te worden een sociale oorsprong
Conservatief
Ondanks een nadrukkelijke sociale
taakstelling, die zich uit in het geven
en stimuleren van onderwijs, geeste
lijke vorming, gezondheidszorg en pro
jecten van economische aard, is de
katholieke Kerk in India als godsdien
stig instituut conservatief gebleven. Er
is nog slechts weinig doorgedrongen
van de verworvenheden van Vatica-
num II. Bloeiende Mariacongregaties
in praktisch iedere parochie, veelvul
dige processies en andere in de wes
terse keikprovincies allang verdrongen
tradities zijn afspiegelingen van een
ontwikkeling, die praktisch stil staat.
De aartsbisschop van Madras ver
klaarde mij daaromtrent: „Het is zeker
niet waar, dat wij elke aanpassing te
genhouden. Wat in Europa op velerlei
terreinen gebeurt, zien wij als afbraak.
Van enige constructieve vernieuwing is
weinig te bespeuren. De Kerk van In
dia moderniseert geleidelijk en voor
zichtig, waarbij mede de sociale positie
van de Kerk in het oog wordt gehou-
De waarheid is inderdaad, dat in de
gegeven Indiase situatie alleen een
conservatief c.q. stabiel geloofspatroon
met vaste zekerheden en concrete uit
drukkingsvormen het volk aanspreekt.
Dat schijnt momenteel het enige recept,
waarmee het overgrote deel der India
Iedere zevende wereldbewoner is op het ogenblik
een staatsburger van India, die enorme landdriehoek
van bijna 4 miljoen vierkante kilometer benoorden
Ceylon tussen de Arabische Zee en de Golf van Ben
galen. Na communistisch China is India thans (met
naar schatting 565 miljoen inwoners) het op een na
grootste volk ter wereld, maar wanneer de bevol
kingsgroei in dezelfde mate blijft doorgaan als in de
afgelopen halve eeuw, zal India binnen 45 jaar China
van de eerste plaats verdrongen hebben: het is dan
de grootste natie op deze aardbol. Een perspectief,
dat op de eerste plaats voor India zelf, maar uit
politiek oogpunt voor de hele wereld een levens
grote bedreiging betekent, waarbij vergeleken het
„gele gevaar" hoe actueel het nu door de Rus-
sisch-Chinese controverses weer geworden mag zijn
het kaliber van een kwajongensstreek heeft.
India heeft, sinds het in 1947 onafhan
kelijk werd, in de wereldpolitiek een
neutrale, niet-gebonden koers gevaren.
De laatste jaren, en vooral sinds me
vrouw Indira Gandihi premier is, tekent
zioh in de internationale betrekkingen
van het land ook op binnenlands ge
bied een duidelijk linkse, socialistische
neiging af, die velen (ook talrijke In
dische politici) voor de bezorgde vraag
stelt, hoe lang dit land nog bestempeld
zal kunnen worden als 's werelds om
vangrijkste democratie. In steeds groter
wordende kringen rekent men met een
steeds ingrijpender radicalisering van
politiek en bestuur. Ook tegenstanders
van het huidige bewind, dat al 20 jaar
in handen is van de Congrespartij, twij
felen ernstig aan het nut van een de
mocratisch bestel en sluiten een ont
wikkeling naar een dictatoriaal systeem
als een uiterste middel tot zelfbe
houd niet meer uit. Het zal er alleen
om gaan, zo hoort men dan, of het een
linkse dan wel een rechtse dictatuur
wordt.
Uitgespeeld
India erfde zijn staatsvorm van een
westers koloniaal bewind, dat in 1947
het voormalige Brits-Indië opdeelde in
twee staten: India en het aanzienlijk
kleinere Pakistan. Beide landen waren
economisch nauwelijks in staat op eigen
benen te staan en leven als gevolg
van een ongelukkige gebiedsverdeling
sinds hun bestaan op voortdurende
voet van oorlog met elkaar. India koos
voor een democratisch stelsel, met wes
terse (c-q. Britse) spelregels, maar de
inspiratie voor de praktische verwe
zenlijking daarvan leverde vooral de
hindoe-godsdienst. Religie en politiek
zijn sindsdien., met name op binnen-
i lands gebied,, eikaars componenten.
Het hindoeïsme heeft in India 420 mil
joen volgelingen en geeft in het maat
schappelijke leven de toon aan. Offi
cieel zijn alle verschillen in burger
rechten bij de wet allang opgeruimd,
maar in de praktijk is India door deze
situatie een kastestaat gebleven, waar
in de discriminatie van bevolkingsgroe
pen in alle maatschappelijke sectoren in
stand wordt gehouden. De geringe
economische en sociale vooruitgang, de
stagnaties in de verbetering van het
levenspeil moeten voor een belangrijk
deel tegen deze achtergrond worden
gezien.
Er Is een groeiende ontevredenheid
onder de lagere bevolkingsgroepen, die
door de regering-Gandhi voorlopig nog
in bedwang worden gehouden door een
steeds linkser georiënteerd beleid, dat
als „anti-kapitalistisch" wordt verkocht.
Het is echter duidelijk, dat de over
heersende rol van de Congrespartji na
(of misschien al voor) de algemene
verkiezingen van 1972 uitgespeeld zal
zijn. Wat er dan komt, is een raadsel.
Het kan een socialistische volksrepu
bliek zijn, evengoed als een rechtse
Mr. D. d'Monte: ...één christelijke volkspartij...
se christenen juist omdat ze door
gaans tot de minstontwikkelde bevol
kingsgroepen behoren de weg naar
een menselijke en eventueel religieu
ze bewustwording in christelijke zin
kan worden gewezen.
Ander gezicht
Tekenend voor de realiteit binnen de
Kerk van India is, dat de pauselijke
encycliek „Humanae Vitae" zonder
noemenswaardig protest werd geaccep
teerd. En dat in een land, waar ge
boortebeperking zonder meer het meest
urgente probleem is, een „sina qua
non" voor de existentie van miljoenen.
Terwijl de protestantse organisaties de
nationale „family planning"-campag-
nes steunen, heeft de katholieke Kerk
zieh daarvan tot dusver gedistantieerd.
In Pakistan, waar het episcopaat een
zelfde standpunt innam, leidde dat tot
hevige onrust onder de clerus eu tot
uittredingen op grote schaal.
In India bleef alles rustig. Het is de
vraag, of dat een stilte is voor de
storm. Maar een feit blijft, dat deze
naar Europese hiaatstaven conserva
tieve Kerk een programma predikt, dat
daadwerkelijk antwoord geeft op ko
lossale maatschappelijke problemen,
die qua omvang en inhoud uniek zijn
ln de wereld. Dat compliment moet
men de Kerk hier maken, met alle
voorbehoud ten aanzien van bepaalde
details. In het India van nu, dat ruim
20 jaar onafhankelijk is, lijkt het
christendom zijn maatschappelijke op
dracht te gaan plaatsen tegenover
oosters traditionalisme. De politieke
ALTERNATIEF
TEGEN
LINKS-
RADICALISME?
stap, die nu wellicht gezet wordt in de
richting van een nationale christelijke
volkspartij, zou ertoe kunnen bijdra
gen, dat dit land in de komende decen
nia een ander, minder uitgehongerd
gezicht krijgt-
JAN DERIX
Op verzoek van een aantal abonnees
geven wij hier het gironummer van
pater Frans Schlooz, de man die in
Madras een vrijwel hopeloze strijd voert
tegen armoede, ziekte en ellende en
over wie we enkele artikelen hebben ge
publiceerd. Giften kunnen worden over
gemaakt op giro 1062600 ten name van
Frans Schlooz, p.a. Tegelseweg 44,
Venlo.
Deze week, op 2 oktober, is
in India en op vele andere
plaatsen in de wereld, het
feit herdacht dat Mohandas
Karamchand Ghandi 100
jaar geleden werd geboren.
Mahatma („grote ziel")
Gandhi was de vader van
de geweldloze revolutie,
wiens Invloed tot ver buiten
de grenzen van zijn geboorte
land India reikte. Hij leidde
de geweldloze strijd van zijn
land om onafhankelijk te
worden van het Britse im
perium. Op 30 januari 1948,
nauwelijks een half jaar na
de onafhankelijkheidsverkla
ring werd Gandhi door een
jonge hindoe vermoord.
Naar aanleiding van de her
denking van zijn geboorte
dag beginnen wij vandaag
met de publikatie van een
artikelenreeks over het
hedendaagse India. Onze
redacteur Jan Derix heeft,
vergezeld van fotograaf
Gerard Kruysen, daarvoor
een reportagereis door dit
land met zijn continentale
afmetingen, zijn overbevol
king en zijn grote sociaal-
economische problemen ge
maakt. Zijn bevindingen
bracht hij samen onder de
titel „Gandhi's onhandel
bare erfenis".
Politieke situatie in India: Congrespartij wankelt
