VREES VOOR ZELFMOORD
BIJ DRIE VAN BREDA
Stadscentrum kan
niet zonder ruime
parkeergarage s
Bisdom R'dam wil
van inkomen
parochianen
Meer samenwerking
bij visserij bepleit
„Zwarte dag voor Ned. recht'
Menselijk
probleem,
geen
politieke
kwestie
Luns in V.N.:
twijfel aan
daad vrije
keuze...
Demonstratie
van jongeren
in Den Haag
'Kaas uit het knuistje'
is soms een serieuze zaak.
Als kinderen gebrek
aan kalk hebben.
Problemen onderzocht
Personeelswerving
voor zeevisserij
zware opgave
WOENSDAG 1 OKTOBER 1969
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 5
In 1970 ruimere
bouw woningen
voor bejaarden
DEN HAAG (ANP) In 1970 zullen
vrij veel zelfstandige bejaardenwonin
gen ln uitvoering kunnen worden geno
men. De regering is daarom van me
ning, dat de bouw van verzorgingste
huizen daarop afgestemd moet worden.
Dit is onder meer nodig wegens de
beperkte subsidiemogelijkheden, aldus
een mededeling van het ministerie van
Volkshuisvesting en Ruimtelijke Orde
ning. De bouw van verzorgingstehuizen
waarvan de voorbereiding nagenoeg is
voltooid zal kunnen doorgaan. Het het
opzetten of verder uitwerken van
nieuwe plannen in de gesubsidieerde
particuliere sector zal men echter te
rughoudend moeten zijn. Ir. W. F. Schut
heeft dit medegedeeld aan de provincia
le besturen en het openbaar lichaam
Rijnmond.
Voor het bereiken van een meer even
wichtige aanpak van de bejaardenhuis
vesting in haar geheel vindt intensief
overleg plaats met de minister van Cul
tuur, Recreatie en Maatschappelijk
Werk.
(ADVERTENTIE)
MINISTER POLAK:
(Van één onzer verslaggevers)
BREDA/DEN HAAG „Men moet
niet schrikken als vandaag of morgen
bekend wordt, dat een van de drie oor
logsmisdadigers in de koepel een eind
aan zijn leven heeft gemaakt". Dit ver
zekerde ons gisteren iemand, die bijna
dagelijks te maken heeft met de „Drie
Gistermorgen om half tien heeft de
directeur van de Bredase strafgevange
nis, de heer A. R. Beèns, Josef Kotalla
(59), Ferdinand Aus der Fünten (58) en
In augustus 8200
nieuwe woningen
DEN HAAG (ANP) In de maand
augustus 1969 zijn volgens gegevens van
het C.B.S. 8200 woningen gereedgeko
men, tegen 10.358 woningen in augustus
1968. Gerekend over een periode van 12
maanden, t.w. van 1 september 1968 t/m
31 augustus 1969 kwamen 124.176 wonin
gen gereed.
VERKEERSCONGRES IN DEN HAAG
Warenhuizen
zouden helpende
hand moeten
bieden
DEN HAAG (ANP) Om het parkeer
probleem in de stadscentra op te lossen
zouden de eigenaren van nieuwe gebou
wen wettelijk verplicht moeten worden
om bij deze nieuwe gebouwen op eigen
terrein parkeerplaatsen aan te leggen.
Als dit onmogelijk kan, zullen de eigena
ren deze verplichting moeten afkopen,
opdat met dit geld parkeergarages gefi
nancierd zouden kunnen worden. Daarbij
zou gedacht kunnen worden aan subsi
dies bij oneconomische aanleg uit de op
brengst van de motorrijtuigenbelasting en
de accijns op minerale oliën.
Dit bracht Ir. F. Braun, verbonden aan
de gemeente Keulen, naarvoren op de
vandaag in Den Haag gehouden studie
dag van de Stichting Weg en de ANWB,
gewijd aan het onderwerp ;,parkeex-gara-
gfes in en nabij de stadscentra".
Hij had gesteld, dat de voortschrijden
de motorisering niet is tegen te houden,
het aandeel van de werknemers, de vrou
wen en de jongeren hierin zal steeds
groter worden. Ook was hij van oordeel,
dat het behoud en de groter wordende
betekenis van de binnenstad als koop- en
zakelijk centrum ugnstige parkeermoge
lijkheden eist.
Ook was ir. Braun van oordeel, dat
grote warenhuizen parkeergarages zou
den moeten bouwen, die meer plaats
bieden dan waartoe zij wettelijk verplicht
zouden zijn. Parkeerkaartjes zouden als
betaling moeten worden aangenomen.
Voor kleinere winkels dacht hij aan de
mogelijkheid een parkeervereniging te
ereëren, zodat ook de klanten van deze
bedrijven gratis zouden kunnen parkeren.
Te veel tekens
Niet alleen om een ter plaatse onbe
kende automobilist te gerieven, maar
eveneens voor het gemak van de eigen
inwoners zouden eigenlijk alle automobi
listen vroegtijdig moeten worden ge
ïnformeerd over de parkeer- en verkees-
si üua tie in de binnenstad.
Deze mening werd gelanceerd door d<
Britse ingenieur en stedebouwkundige
John Brierley. Eerder had hij opgemerkt,
dat het stadium bereikt is, waarin 1
aantal verkeerstekens in het centrum v
een stad zo groot is geworden, dat au'
mobilisten deze niet allemaal meer
zich kunnen nemen en eigenlijk behoefte
hebben aan een navigator. Vaste verwij
zingen naar een parkeergarage kunnen
(ADVERTENTIE)
IVÖÜÖL -tanJposia
Bfthoud van Uw tanden
misleidend zijn. Spreker pleitte dan ook
voor variabele, die bediend kunnen yior-
den vanuit een centraal punt. Hij meen
de, dat dit zou kunnen geschieden met
behulp van een radiozender, die niet
verder reikt dan de stadsgrenzen. De
automobilist zou in het bezit moeten ziin
van een eenvoudige transistorontvanger,
waarovet hij bij het naderen van de bin
nenstad van minuut tot minuut kan wor
den geïnformeerd over het verkeer en de
paikeermogelijkheden in de stad.
Sleutel
De voorzitter van de ANWB en vice-
voorzitter van de Stichting Weg, ir. F. H.
van der Linde van Sprankhuizen, had in
zijn openingswoord gezegd: „Alles zal in
het -weik worden gesteld om onze uiter
mate waardevolle stadscentra niet alleen
ruimtelijk, maar ook functioneel in stand
te houden. De sleutel daartoe is niet
alleen aantrekkelijkheid, maar ook goede
bereikbaarheid. Tegenover de verkeers
beperkende maatregelen moeten ook
rdaatregelen gesteld worden, die de goede
bereikbaarheid van de stadscentra
particuliere auto waarborgen".
NEW YORK (ANP) De Nederlandse
minister van Buitenlandse Zaken,
J. M. A. II. Luns, heeft in de algemene
vergadering van de Verenigde Naties
gezegd dat het Nederlandse volk twijfelt
aan het stelsel dat de Indonesische
gering heeft gekozen voor de raadple
ging van de Papoea's en aan de wijze
waarop het ten uitvoer werd toegepast.
Hij zei mededeling hiervan in de as
semblee als zijn plicht te beschouwen
hoewel de officiële rapporten
„daad van vrije kueze" in West-Irian
nog niet beschikbaar zijn.
Vóór de toekomst hoopt de Nederland
se regering echter oprecht „dat de In
donesische regering in nauwe samen
werking met haar vrienden
rekenen ons daarbij het gebouw in
ontwikkeling zal brengen, terwijl zij
daarbij rekening houdt met de eigen
aard van de bevolking".
De minister merkte op dat in de ko
mende weken de algemene vergadering
geroepen zal worden dit punt, dat van
onmiddellijk belang is voor Nederland,
in behandeling te nemen. Thans was het
niet zijn bedoeling er lang bij stil te
staan.
Minister Luns deelde mee dat de Ne
derlandse regering heeft besloten te ver
zoeken om het kapen van verkeersvlieg
tuigen als een dringende zaak op de
egeod» t» plaatsen
Franz Fischer (68) op de hoogte gesteld
van het besluit van de minister van
Justitie over hun verzoeken om gratie,
die bijna vijf jaar onderweg zijn ge
weest. „De spanning was voor alle drie
te hoog gisteren", aldus onze zegsman.
„Een zwarte dag voor het Neder
landse recht", zei gisteren de heer Y.
Postma, reclasseringsdirecteur te Breda.
Hij is een van de animators in de vrij
latingskwestie. „De regering heeft ons
een voldongen feit geplaatst. Mi
nister Polak heeft niet eens de kans
geboden de meningen te laten uitkris
talliseren."
Op de vraag: wat nu? antwoordde de
heer Postma: „Wat rest ons anders dan
eerst afwachten wat de publieke opi
nie van deze voorbarige maatregel
vindt. Ik vraag me wel af wie dit nu
weer moet opvangen in de gevangenis.
Nu moeten we weer gaan zeggen dat er
geen hoop is."
Twijfel
Minister van Justitie Polak heeft in
een televisie-interview over de afwij
zing van het gratieverzoek gezegd dat
het hier vooral om een menselijk pro
bleem gaat en niet om een politieke
kwestie. De minister gaf toe, dat hij in
zaak wel getwijfeld had. Anders
hij de Kamer niet hebben geraad
pleegd.
was overigens in het geheel geen
aanleiding hen gratie te verlenen dan
alleen het tijdsverloop. En als er ooit
straf gerechtvaardigd is geweest, dan
is het in deze gevallen Door velen
worden de afschuwelijke daden, die deze
drie mannen hebben gepleegd, thans nog
als smartelijk gevoeld, aldus de minister.
In antwoord op de vraag of een wets
wijziging, waardoor voorwaardelijke in-
vrijheidsstelling ook uit een levenslange
gevangenisstraf mogelijk zou worden en
de Drie van Breda vrijgelaten zouden
kunnen worden, geen gekunstelde op
lossing zou zijn, antwoordde de minister
dat hij dat niet zo heeft aangevoeld.
Als men naar die drie oorlogsmisdadi
gers alleen kijkt, dan zal men zeggen
dat ze die straf verdiend hebben. Maar
de andere kant is dat het ook onszelf
raakt. Men moet de vraag stellen of het
niet met onze zedelijke en rechtsopvat
ting in strijd is, mensen vast te houden
zonder enig uitzicht. Zelf had hij wel
wat voor zo'n wet gevoeld. Er is nu een
leemte in de wet, zei hij.
UTRECHT (ANP) Zaterdag 1 no
vember, de dag die is uitgeroepen als
de dag van de werkende jongeren, gaan
jonge werknemers uit alle delen van Ne
derland naar Den Haag om vertegen
woordigers van bejangrijke maatschap
pelijke groeperingen met name regering,
parlement en politieke partijen „nog
eens concreet en duidelijk te wijzen op
de achterstelling van de werkende jon-
De actie wordt georganiseerd door de
KWJ, NVV-jongerencontact, werkende
jeugd (CNV) en de raad van de wer
kende jongeren. De jongeren willen in
diverse gebouwen van de maatschappelij-
ADVERTENTIE)
Je zou zeggen dat het niet meer
mag voorkomen. En toch zegt
een onderzoek - zijn er nog
veel kinderen in ons land die
niet genoeg zuivel krijgen. Is
dat dan werkelijk zo
belangrijk? Ja. Kinderen
hebben kalk nodig omdat hun
botten en tanden van kalk
'gemaakt worden'. In de groei
vraagt hun lichaam om véél
kalk, anders kèrn het gewoon
geen sterke botten en tanden
maken. Melk is het enige
voedingsmiddel dat genoeg
makkelijk opneembare kalk
bevat. Genoeg melk of yoghurt
drinken en kaas eten zijn dus
noodzaak. (Weet u dat één pond
kaas gemaakt wordt van 5 liter
melkZo ziet u dat
kaas uit het knuistje
meer is dan zomaar
een hapje. Het is ernst.
Gelukkig geen bittere,
maar een lekkere
ke groeperingen, van wie het beleid
de de leefsfeer van de werkende jonge
ren bepaalt, o.a. departementen, parle
ment, politieke partijen en vakbonden,
op de ochtend van de le november of
ficieel gehoor vinden voor hun dringende
eisen. Het gaat hierbij niet alleen om
onderwijs en vormingskansen, maar om
de totale achterstelling van de werken
de jongeren.
's Middags voorziet het programma
in een gezamenlijke demonstratieve tocht
door Den Haag met als afsluiting een
kort congres, waarop de conclusies van
gespreksgroepen aan de orde komen.
aan alle kerkbesturen, parochie-deke
nale en diocesane raden, aan de priesters
en nog talrijke andere instanties om hun
mening te vragen. Hij doet dit op basis
van het rapport, dat de diocesane ad
viescommissie tot reorganisatie van de
kerkelijke financiering in het bisdom
Rotterdam in mei van dit iaar heeft
uitgebracht.
De bisschop deelt in zijn rondschrij
ven mee, dat hij het eens is met de
grondbeginselen, waarop deze advies
commissie haar rapport heeft gebaseerd,
namelijk volledige openheid van kerke
lijke financiën, democratische besluit
vorming bij de verdeling der gelden en
de verantwoordelijkheid van allen voor
allen. Maar zo voegt hij eraan toe
het advies heeft veel vragen opgeroepen.
Daarover wil hij eerst helderheid heb
ben voordat besluiten genomen worden.
Het is de bedoeling, dat de enquête
Rotterdam, in het laatste jaar 9ór tö november beantwoord, -wordt
zijn bisschoppelijk bestuur, een ingezonden aan het Kaski in Den Haa
rondschrijven, met daaraan gehecht een ^er februari 1970 moet het result;
1;ijder enouete van het diocees bèSchikbi
Salaris van
priesters moet
aanzienlijk
omhoog
ROTTERDAM (KNP) Het bisdom
Rotterdam wil twee procent van hef
netto-inkomen der diocesancn om zijn
financiën op gezonde basis te stellen.
Ook wil het de salariëring der priesters
aanzienlek verbeteren. Maar de finan
ciële reorganisatie van het bisdom zal
echter niet gebeuren zonder een gron
dige inspraak van het gehele diocees.
Daarom heeft mgr. M. A. Jansen, bis-
uitvoerig enquêteformulier, toegezonden
Lief voorproefje van de Salon de l'Automobile in Parijs, die zo dadelijk de ogen van de autowereld op zich zal vestigen.
„Les Frères J arret" hebben een elektronisch wagentje in elkaar geknutseld en dat gedemonstreerd langs de Seine in de
Franse hoofdstad. Het wordt bestuurd door een hefboom in het midden. Een accu met een actieradius van zestig
kilometer laadt in tien uur op. Gemiddelde snelheid zevenentwintig kilometer per uur, prijs ongeveer 2400 gulden.
Brandstichting
bij weduwe
in Belfast
BELFAST (AP) Een bejaarde we
duwe en vier van haar gezinsleden zijn
vanmorgen vroeg te Belfast uit de ra
men van hun slaapkamers naar bene
den gesprongen nadat hun huis door een
benzinebom in brand was gezet.
De slachtoffers van de aanslag waren
mevrouw Annie McWiggins, haar twee
volwassen dochters Patricia en Louise
en haar zoons Martin van 16 en Isaac
van 30. Allen zijn met een zenuwinzin
king in een ziekenhuis opgenomen.
Hun huis staat in Athens Street, een
overwegend protestants deel van Bel-
fast-Oost.
Buren zagen hoe enkele mensen hard
w egholden nadat enkele ruiten van het
huis waren ingeslagen. Binnen enkele
1 seconden was het huis een vlammenzee.
isultaat
Ontslag van
schrijver-loods
ingetrokken
DEN HAAG (ANP) Het ontslag van
de 18-jarige A. J. Aarnoudsc, schrijver
b(j het Rjjksloodswczen in Rotterdam, is
ongedaan gemaakt. Dit blükt uit het
antwoord van minister W. den Toom
van Defensie op schriftelijke vragen van
het Tweede-Kamerlid, de heer Gortzak.
De minister zegt aanleiding te hebben
gevonden alle aspecten rondom het
dienstverband van betrokkene nader in
beschouwing 'te nemen. Op grond hiervan
en na afweging van alle desbetreffende
factoren en omstandigheden is de op
zegging van de arbeidsovereenkomst in
getrokken.
De bewindsman is niet van oordeel,
dat bij het antecedentenonderzoek ele
menten in het geding zijn gebracht, die
bij een dergelijk onderzoek geen rol be
horen te spelen.
(Van een onzer verslaggevers)
De trawlvisserij maakt een uiterst moeilijke
periode door. Dalende besommingen hebben
inmiddels geleid tot ongunstige bedrijfsresul
taten en daardoor tot lagere lonen. Wanneer
in deze situatie geen verandering komt, zal
rekening moeten worden gehouden met een
toenemend verloop, arbeidsonrust en toene
mende problemen bij het aantrekken van
nieuwe arbeidskrachten,
Schepen, behorend tot één rederij, werken als
regel weinig samen. Niet in de laatste plaats is dit
een gevolg van een door vele reders gewekt
gevoel van onzekerheid bij de schippers. Velen
zijn van mening dat een schipper, die niet genoeg
.besomt, snel zijn funotie zal verliezen. De
samenwerking, die er thans tussen de schepen
bestaat, wordt sterk door wantrouwen gekleurd.
Tot deze opmerkingen komt een rapport
betreffende het bemanningsvraagstuk van de
zeevisserij, dn opdracht van het Visserijsohap,
samengesteld door het Nederlands Instituut voor
Preventieve Geneeskunde T-N.O. te Leiden in
■Samenwerking met het Gameensüh appeflijk
Instituut voor Toegepaste Psychologie te Nijmegen.
Volgens het rapport zijn de voordelen van
JsamenwerMng tussen schepen zonder twijfel
groot. Zodra d« visserij door een vloot van vijf,
zes of meer schepen gezien wordt als een
gezamenlijke onderneming, aal da totale
hoeveelheid gevangen vis aanzienlijk fcunnen
functioneert, kan ook gedacht worden aan een
taakverdeling tussen de schepen „Het is onze
overtuiging", zo staat in het rapport, „dat de
Nederlandse (haring)visserij tot een dergelijk
„industrieel" systeem kan uitgroeien. Hoe snelleer
dit gebeurt, hoe beter".
Het verloop van de bemanning van schip naar
schip bleek in alle in het onderzoek betrokken
vissarijplaatsen omvangrijk te zijn. In Katwijk en
Sohe veilingen verandert jaarlijks ongeveer
zevenenveertig procent van de bemanningsleden
van schip, terwijl ongeveer een derde van de
schepen jaarlijks meer dan de helft van de
bemanningsleden aan deze vorm van verloop
kwijtraakt. Het verloop van schip naar schip
moet voor visserijplaatsen als IJmuiden en
Vlaardingen ongeveer even hoog geschat worden.
Het beroepsverloop is volgens het rapport veel
geringer. In Katwijk en Soheveningen verandert
jaarlijks ongeveer acht procent van de
bemanningsleden van beroep. Van invloed hierop
zijn onder meer een negatieve hopding ten
opzichte van de schipper, lange reisduren, slechte
werkomstandigheden, een vergelijking met het
vorig sahip en de tijd dat men aan boord van
hetzelfde schip is.
Verschillen in de neiging om van beroep te
veranderen moeten voornamelijk worden geweten
aan verschillen in de huwelijks- en gezinssituatie
van de bemanningsleden. Zo is de houding van
de wouw ten opzichte van het „visserevrouw"
aajn belangrijk. Naarmate deze houding negatief
is, wordt de neiging bij de man om met vissen op
te houden groter. Beïnvloeding van het
beroepsverloop is mogelijk door de verhouding
van voor- en nadelen van het werken in de
load yjasarg pnflqfefena mei feej swfean «4tle»
Steeds minder Nederlanders zijn bereid om in zee
te gaan met de trawlvisserij. In Katwijk en
Soheveningen verandert elk jaar zevenenveertig
procent man de bemanningsleden van schip of
(voornamelijk aan de wal) voor de visserij zo
gunstig mogelijk te maken. Ook is het van belang
de binding aan het schip te bevorderen, onder
andere door een schipper, wiens stijl van leiding
geven getypeerd kan worden als „sooiaal
leiderschap".
Een factor, die van grote invloed is op het
beroepsverloop is de mogelijkheid om elders een
ander beroep te vinden- De neiging om van
beroep te veranderen Ls bij de meeste vissers vrij
groot. Beroepsverandering betekent echter vaak
een duidelijke teruggang van het inkomen en
zolang dit het geval Ls, zal het werkelijke
beroepsverloop vrij klein blijven. Het is dan ook
volgens het rapport van groot belang zorg te
dragen voor relatief hoge inkomens.
In Soheveningen onder andere heeft het
vissersberoep, afgezien van het inkomen, een
zekere aantrekkingskracht als een stoer en
mannelijk beroep Tamelijk negatief worden de
arbeidstijden beoordeeld, evenals de secundaire
arbeidsvoorwaarden, de werkomstandigheden en
de toekomstmogelijkheden. Daar in Katwijk en
Scheveningen de belangstelling voor de zeevisserij
zeer gering is. heeft men daar een meer uitgebreid
onderzoek ingesteld. Zo bleek de neiging om naar
de zeevisserij over te stappen uiterst klein als
jongeren nu eenmaal *n (andere) beroepsopleiding
hadden genoten of in een ander beroep werkzaam
waren geweest. Van die 194 ondervraagden, die
reeds in een ander beroep werkzaam waren,
hadden er slechts vijf interesse om naar zee te
gaan. Van de zesentwintig schoolgaamden waren
dit er zeven-
Do conclusie van het rapport is dan ook, dat de
werving van arbeidskrachten voor de zeevisserij
alleen kans op redelijk succes heeft als ze in een
vroegtijdig stadium plaatsvindt. Helaas is gebleken
dat onder andere bij het onderwijs in de
vissersplaatsen een aantal negatieve vooroordelen
ten aanzien van de visserij de aantrëkkmgs-
mogelijkheden niet ten goede komt.