TROONREDE
Commentaar dagbladen
Huurverhoging
uitgesteld
Aanpassing
inkomsten- en
loonbelasting
Democratie
in onderwijs
en cultuur
Schmelzer vol lof
voor miljoenennota
FRISSE
AANPAK
Nieuwe opzet
van B.B.
Kans op licht*
werkloosheid
in de bouw
PAGINA 10
DE LEIDSE COURANT
DINSDAG 16 SEPTEMBER 19®
H.M. do Koningin heeft van
middag ten overstaan van de
leden van beide Kamers in de
Ridderzaal de volgende troonrede
uitgesproken:
LEDEN VAN DE
STATEN-GENERAAL,
IN 1970 zal het vijfentwintig
jaar geleden zijn, dat de
tweede wereldoorlog eindigde.
De vrijheid was herwonnen, de
democratie hersteld.
Met aller inspanning is sindsdien
veel tot stand gebracht dat van
blijvende betekenis is. Er is dan
ook alle reden om deze herdenking
in grote dankbaarheid te vieren.
Inmiddels streven velen naar een
nieuwe wereld en naar een nieuwe
wijze van leven. Ook van die
wereld moeten de weder ver
worven waarden van vrijheid,
verdraagzaamheid en democratie
de grondslag vormen. De regering
wil richting geven aan een ont
wikkeling in die geest. Haar be
leid is dan ook gericht op meer
openheid en medeverantwoorde
lijkheid
DE regering wil met betrek
king tot onderwijs en cultuur
een verdergaande democra
tisering helpen tot stand brengen.
Op korte termijn zal zij een wets
ontwerp indienen ter hervorming
van het bestuur der universiteiten
en hogescholen. Om de groeiende
stroom van studenten op te vangen
zijn uitbreiding en spreiding van
het wetenschappelijk onderwijs
noodzakelijk. Daarnaast is ook een
nieuwe structuur voor dat onder
wijs zelf nodig. Een nota over het
medisch wetenschappelijk onder
wijs. waarin de regering haar
voorkeur uitspreekt voor vestiging
van de achtste medische faculteit
in Maastricht, wordt u heden aan
geboden.
Voorts wil de regering betere
mogelijkheden scheppen voor on
derwijs en vorming van de wer
kende jongeren. Ter bevox-dering
van het dragen van medeverant
woordelijkheid zal het beleid
worden gewijzigd ten opzichte van
jeugd- en jongerenwerk.
In het nieuwe begrotingsjaar
zullen de leerlingenschalen bij het
kleuter- en lager onderwijs verder
worden verlaagd. Binnenkort
zullen u voorstellen bereiken voor
een nieuwe experimentenwet en
voor een wet die het toezicht op
het schriftelijk onderwijs regelt.
Ook komt er een nieuwe regeling
voor de ontwikkeling van be
paalde vormen van hoger beroeps
onderwijs.
Voorstellen uit de kunstwereld
met betrekking tot het te voeren
beleid zullen in samenwerking
tussen kunstenaars, de Raad voor
de Kunst en de overheid op hun
mogelijkheden worden getoetst.
Zorg voor de samenleving brengt
mee dat een wijziging van de
Wet op de Bejaardenoorden voor
wat betreft de planning, het op-
namebeleid en het toezicht op de
prijzen, wordt voorbereid. De
dienstverlerxing voor de zelfstan
dig wonende bejaarden zal worden
verbeterd. De bouw van woningen
voor bejaarden zal worden opge-
Ter verbetering van de leefbaar
heid van ons land zullen meer
voorzieningen worden getroffen
voor milieuhygiëne, openlucht
recreatie, het veiligstellen van
bos- en natuurgebieden en wo-
ningverbeteiïng. Voor krotop
ruiming en stadsvernieuwing zijn
aanzienlijk grotere bedragen ge
raamd. Teneinde geluidsoverlast
te verminderen zullen maatregelen
I worden getroffen om het les-
verkeer op Schiphol te beperken,
j Het komende parlementaire jaar
zullen u enkele voorstellen be-
I reiken tot herziening van de
j grondwet. Een nota over terri-
I tonale bestuurlijke organisatie
I wordt heden aangeboden. Wets-
voorstellen zullen u worden voor
gelegd onder andere op het
gebied van het privaat- en het
strafrecht ter aanpassing van
Ions recht aan de maatschappe
lijke ontwikkeling en aan nieuwe
inzichten.
De regering acht uitbreiding nodig
van de medezeggenschap van de
werknemers in de onderneming.
Weldra zal u een ontwerp voor
een nieuwe Wet op de Onder
nemingsraden bereiken. De rege
ring zal zo spoedig mogelijk na
ontvangst van het advies van de
Sociaal-Economische Raad over
wijziging van de structuur van de
naamloze vennootschap met een
wetsontwerp ter zake komen.
MET de regeringen van Su
riname en de Nederlandse
Antillen zal, na de ver
kiezingen aldaar, overleg worden
gevoerd over hun opvattingen
aangaande de onderlinge staat
kundige verhoudingen. Door uit
breiding van de financiële bij
stand zal in deze landen aan meer
sectoren van het maatschappelijk
leven aandacht kunnen worden
geschonken.
ONZE economie heeft zich in
1969 voorspoedig ontwikkeld.
De werkloosheid is mede ten
gevolge van het gevoerde beleid
gelukkig sterk verminderd. In
grote delen van het land overtreft
de vraag naar arbeidskrachten het
aanbod en is er sprake van span
ning. Hoewel de noodzakelijke
invoering van de nieuwe omzet
belasting grote problemen heeft
gegeven, is nu een goede basis
aanwezig voor 'n gezonde sociaal-
economische ontwikkeling.
Het beleid is gericht op door
breking van de inflatiespiraal. De
regering stelt ernstig rekening
houdend met het ter zake door de
Sociaal-Economische Raad uitge
brachte advies de volgende
maatregelen voor.
De jaarlijkse optrekking van de
huren vindt eerst op 1 juli plaats.
De verhoging van de tarieven van
de omzetbelasting wordt tot 1 juli
1970 uitgesteld; tegelijkertijd
wordt voor een aantal levens
middelen het tarief verlaagd, zo
dat de invloed van deze tariefs
wijzigingen op de kosten van
levensonderhoud zeer gering zal
zijn. Een aan veranderende om
standigheden aangepast actief
prijsbeleid blijft gehandhaafd.
Tezamen met de voorgenomen
gedeeltelijke aanpassing van de
tarieven van loon- en inkomsten
belasting op 1 januari, kunnen
genoemde maatregelen leiden tot
een redelijke verbeteringvan het
reële besteedbare inkomen van de
werknemer in 1970. Deze ver
betering komt overeen met die
welke zou zijn voortgevloeid uit
de vooretellen van de Sociaal-
Economische Raad. De regering
zal het overleg met het georga
niseerde bedrijfsleven voortzetten.
De regering wil bij een voort
gaande groei van het nationale
inkomen het economisch even
wicht handhaven en een verdere
verdeling van de welvaart tot
stand brengen.
In de financiële positie van enkele
groepen bejaarden en kleine zelf
standigen zal verbetering worden
gebracht via de ziekenfondsver
zekering en de kinderbijslagwet
voor kleine zelfstandigen.
Het financiële beleid, dat op deze
wijze een rustige prijsontwikke
ling helpt mogelijk maken, zal
tevens moeten bijdragen tot een
beperking van de spanningen in
de conjunctuur en op de kapitaal
markt. Teneinde onder meer de
noodzakelijke sanering van het
gemeentefonds te verwezenlijken
zijn enkele fiscale maatregelen
nodig. Naast de gematigde ver
hoging van de omzetbelasting per
1 juli 1970 wordt voorgesteld de
vermindering van omzetbelasting
op investeringsgoederen een jaar
uit te stellen en de vennootschaps
belasting en de vermogensbelas
ting op het huidige peil te hand
haven.
In het kader van de inflatie
aanpassing zal de motorrijtuigen
belasting worden verhoogd en
zullen de reeds bijgestelde tarie
ven van de accijnzen op benzine,
alcohol en bier ongewijzigd
blijven.
De regering verwacht, dat door
gezamenlijke inspanning van alle
betrokkenen het produktieniveau
van 125.000 woningen, ondanks de
stijging van de kapitaalx-ente, zal
worden gehandhaafd. Van groot
belang acht zij het scheppen van
betere voorwaarden voor de huis
vesting van economisch zwakke
groepen en jonge gezinnen. In dit
verband zullen individuele huur
subsidies en maatregelen ter be
vordering van de doorsti-oming
worden voorgesteld.
HET bedrijfsleven maakt een
periode van versnelde aan
passing door. Dit geldt zowel
voor grote ondernemingen als
voor het midden- en kleinbedrijf
en de land- en tuinbouw. Verdere
versterking van de economische
structuur is noodzakelijk en kan
ook, gelet op de gunstige con
junctuur, plaatsvinden. De nood
zakelijke begeleiding van dit
proces en vooral het opvangen
van de moeilijkheden die daaruit
voor betrokkenen voortspruiten,
stellen hoge eisen aan het be
drijfsleven en de overheid. Over
de ontwikkeling in het midden-
en kleinbedrijf en het daarbij te
voeren beleid kunt u binnenkort
een nota tegemoet zien.
Het regionaal onderzoekprogram-
ma zal in het komende zittingsjaar
nieuwe bouwstenen leveren voor
de onderlinge afstemming van
planologische en economische
maatregelen ten behoeve van de
verschillende delen van het land.
Dezer dagen zal een nota worden
aangeboden inzake de mijnindus
trie en de industriële herstructu
rering van Zuid-Limburg.
Het groeitempo van de uitgaven
voor het openbaar vèrvoer en
voor de waterstaat gaat dit jaar
dat van de totale uitgaven aan
zienlijk te boven. Een groot deel
van de waterstaatsinvesteringen
gaat naar de zeehavens, waarvan
de regering een verdere ont
plooiing essentieel acht voor de
toekomstige economische ontwik
keling van ons land. Wel noopt
de schaal waarop de zeehaven-
ontwikkeling zich thans voltrekt,
tot grote waakzaamheid van het
leef- en woonklimaat.
IN de land- en tuinbouw en in
de visserij voltrekken zich in
snel tempo ingrijpende ver
anderingen. Ter vergroting van de
arbeidsproduktiviteit in de agra
rische sector zal de vernieuwing
van het produktieapparaat ge
paard moeten gaan met een ver
dere vervlechting van het land- en
tuinbouwbedrijf met de agrari
sche handel en industrie. Een
voorlopige standpuntbepaling over
de structuurvoorstellen van de
Europese Commissie wordt u
heden aangeboden.
Een aantal maatregelen moet
worden genomen ter beteugeling
van verdere overproduktie van
enkele belangrijke landbouwpro-
dukten. De oplossing van dit pro
bleem zal in de eerste plaats
moeten worden gevonden in het
kader van het markt- en prijs
beleid van de Europese Econo
mische Gemeenschap.
HET buitenlandse beleid van de
regering wil bijdragen tot de
opbouw van een vreedzame
en welvarende internationale ge
meenschap. Ons koninkrijk is
hierbij actief betrokken.
Voor de Europese samenwerking
zal het komende jaar van bij
zondere betekenis zijn. Naar het
zich laat aanzien, kan op 1 janu
ari 1970 de overgangsperiode
naar de gemeenschappelijke markt
worden afgesloten. De regering
ziet hierin geen eindstation, maar
een vertrekpunt voor een her
nieuwde inspanning terwille van
de Europese integratie. De vol
doening over de gemaakte vorde
ringen van de Europese gemeen
schappen zou in aanzienlijke mate
woi'den getemperd, indien in de
nabije toekomst niet eindelijk een
begin zou kunnen worden gemaakt
met de reeds lang verwachte uit
breiding. De regering hoopt dan
ook, dat de komende topconferen
tie in Den Haag succesvol zal zijn.
In de Europese Economische Ge
meenschap is het noodzakelijk te
komen tot een betere coördinatie
van het sociaal-economische be
leid van de lid-staten. Dit is ook
nodig om te komen tot een betere
monetaii'e samenwerking.
De Benelux regeringsconferentie,
waarbij onder meer is besloten
tot spoedige afschaffing van de
controles en formaliteiten aan de
grens, heeft aan de onderlinge
samenwerking een nieuwe stimu
lans gegeven.
De ontwikkelingen in de commu
nistische wereld zijn weinig ge
ruststellend en verplichten tot
onverzwakte handhaving van het
Atlantisch bondgenootschap. Ook
ons land moet zich daarvoor een
aanzienlijke inspanning blijven
geti oosten. Inmiddels wordt in het
bondgenootschap het onderzoek
voortgezet naar mogelijkheden tot
het bereiken van een werkelijke
ontspanning tussen oost en west.
Het stemt de regering tot voldoe
ning thans ook actief te kunnen
deelnemen aan de besprekingen
over wapenbeheersing en wapen
beperking in de Ontwapenings
commissie te Genève.
MET betrekking tot de con-
1 flicten in "Nigeria, "'in Viet
nam en in het Midden-
Oosten zal zij alles doen wat in
haar vermogen ligt om het men
selijke leed te verzachten en een
vreedzame oplossing, te bereiken.
De Verenigde Naties blijven, on
danks tekortkomingen, de be
lichaming van het verlangen der
volkeren naar een vreedzame,
rechtvaardige en welvarende in
ternationale samenleving. De re
gering zal het werk van de Ver
enigde Naties en hun gespeciali
seerde organisaties aan een
nieuwe internationale structuur
van de ontwikkelingssamenwer- i
king in de zeventiger jaren met
kracht ondersteunen. Zij tracht
haar eigen hulpverleningsbeleid
reeds thans te passen in een inter
nationaal kader en de doeltref
fendheid verder te vergroten door
meerjarenplanning, inschakeling
van zo veel mogelijk geledingen
van ons volk en concentratie van
de hulp op een beperkt aantal
landen.
Leden van de Staten-Generaal,
Het komende parlementaire jaar
is het laatste volledige vóór de
verkiezingen in 1971. Het kabinet
spant zich in cm een groot aantal
van zijn doeleinden in deze pe
riode te verwezenlijken. Het ver
trouwt daarbij uw steun te ver
werven. Een doeltreffende ge
zamenlijke besluitvorming is
noodzakelijk voor ons land en ons
koninkrijk in deze jaren van ver
andering en vernieuwing. Moge
op onze gemeenschappelijke in
spanning Gods zegen rusten
Hiermede open ik de nieuwe
zitting van de Staten-Generaal.
DEN HAAG (ANP) „M«n algemene
indruk van de miljoenennota is ,dat het
kabinet-De Jong een evenwichtige koers
vaart, maar ook blijk geeft van een
frisse aanpak en tevens oog heeft voor
noodzaak van maatschappelijke vernieu
wing". Dit zei drs. VV. K. N. Schmelzer,
voorzitter van de KVP-fractie in de
Tweede Kamer, in een eerste reactie op
de miljoi
„Het verheugt mij, dat de regering
nog geheel afgezien van de aanpak der
democratisering bij het bedrijfsleven en
in het bestuurlijke en onderwijsvlak
duidelijk heeft aangegeven op welke con
crete punten zij het leefklimaat in onze
gemeenschap tracht te verbeteren. Ik
noem onderwerpen, die voor nu en de
toekomst van veel betekenis zijn: door
het beter leefbaar maken van de steden
(aandacht voor openbaar vervoer, sane
ring der binnensteden, krotopruiming
e.d.), verder de sanering van het gemeen
tefonds en extra-bijdragen aan de grote
steden."
Uit de miljoenennota blijkt naar de
mening van drs. Schmelzer, tevens, dat
er in 1970 nauwelijks ruimte is voor
avonturen op het terrein van de over
heidsuitgaven. Dit betekent voor het par
lement, de regering en het bedrijfsleven
de uiterste zelfbeheersing.
Drs. Den Uyl
„Met dit kabinetsprogramma voor het
komende jaar kan de zittingsperiode van
het kabinet-De Jong worden overzien. De
oogst is schraal. Het staat nu reeds vast,
dat het kabinet met dit program niets
wezenlijks zal bijdragen tot de structuur
hervorming van de samenleving. Het doet
niets aan de verkleining van de te grote
inkomensverschillen, niets aan de nood
zakelijke spreiding van vermogen en
macht. Er zijn veel mooie woorden over
de democratisering, maar de hervormin
gen blijven uit", aldus drs. Den Uyl in
een commentaar op de miljoenennota.
„Na de buitensporige prijsstijgingen", zo
vervolgt hij, „mocht men verwachten, dat
de regering alles zou nalaten wat de
prijssplraal opnieuw in werking zou kun
nen brengen. Het kabinet verhoogt niet
temin de B.T.W. op dezelfde datum
waarop het de huren met zes procent wil
verhogen".
eraan, dat de bewindsman nog slechts
enkele maanden - geleden heeft meege
deeld, dat het rijk zich op 150 miljoen na
voor de rest van dit jaar al had ingedekt.
De kapitaalvoorziening van de gemeenten
in 1969, die toch al een grote achterstand
vertoont, dreigt nu, aldus de V.N.G., nog
verder in het slop te geraken.
V akbeiveging
Het overlegorgaan van de drie vakcen
trales (NVV, NKV en CNV) heeft, aan
zijn beoordeling van ae miljoenennota
ten grondslag gelegd de vraag in hoe
verre deze een bijdrage levert aan de
noodzakelijke doorbreking van de prijs-
en loonspiraal. Ondanks de prijsgolf
heeft de regering tooh voorgesteld de
B.T.W. in de loop van 1970 te verhogen.
Daardoor dreigt de grondslag te vervallen
voor een door de SER aanbevolen beleid,
dat er op gericht is de prijsinflatie te be
teugelen door een samenwerking van
overheid, werkgevers en werknemers.
Mellema
Troonrede en miljoenennota bevestigen
de wil van dit kabinet om zijn beleid een
duidelijker en concreter gestalte te geven.
De in de troonrede en de departementale
begrotingen aangekondigde wetsontwer
pen en beleidsnota's bevestigen de politie
ke productiviteit van dit kabinet. Ten
aanzien van het financieel-economische
beleid blijkt, dat het advies van de SER
in zijn essentie is gevolgd, zij het met
andere modaliteiten. Hoezeer ik ook over
tuigd ben van de noodzaak van de BTW-
tarieven ten behoeve van de structurele
dekking rijst bij mij tooh de vraag of wij
er verstandig aan doen om reeds in de
herfst van dit jaar vast te leggen pp een
invoeringsdatum van d'eze verhoging van
1 juli 1970. Dit zei de vooratter van de
CHU-fractie in de Tweede Kamer, J. T.
Mellema.
Ned. gemeenten
De Vereniging van Nederlandse Ge
meenten zegt in een commentaar met
grote zorg kennis te hebben genomen
van de mededeling van minister Wittc-
veen in de miljoenennota, dat het rijk
in 1969 nog 650 miljoen op de open
kapitaalmarkt moet lenen. Z(j herinnert
W erkgevers
In afwijking van de door de SER aan
vaardbaar geachte combinatie van maat
regelen ter bestrijding van de inflatie-
spiraal, is het kabinet thans, door ver
andering in die combinatie, in aanzme-
lijke mate van dat advies afgeweken ten
koste van het bedrijfsleven, aldus een
eerste commentaar van de kant der fede
ratie van katholieke en protestants-
christelijke werkgeversverbonden op de
miljoenennota. Het punt, waar het hier
om gaat, is dat de door de SER aan
vaardbaar geachte combinatie nu In het
gedrang Is gekomen. Die aanbevolen
combinatie bestaat uit een beperking der
stijging van overheidsuitgaven, een ver-
sohuiving der voox-genomen verlaging van
loon- en inkomstenbelastingen naar 1971,
een zekere afzwakking van de afbouw
van de B.T.W. op bedrijfsmiddelen. Bo
vendien stijgt nu weer de B.T.W.
Ondernemers
Een miljardendans op het scherp
de snede. Zo ziet het Verbond
Nederlandwse Ondernemingen VNO de
miljoenennota voor 1970- Duidelijk blijkt,
dat de overheid op een steeds groter deel
van het nationale inkomen beslag legt.
Na aftrek van de overheidsuitgaven en
uitgaven voor sociale voorzieningen,
resteert de helft van het nationale
komen over voor particuliere consump
tie en investeringen. Het VNO consta
teert, dat de lastenverzwaringen voor
namelijk op de bedrijven zullen drukken.
De tijdelijke verhoging van de vennoot
schapsbelasting wordt gehandhaafd. De
niet in het B.T.W.-systeem passende
definitieve heffing van omzetbelasting
op investeringen wordt verzwaard en
verlengd. Dit kost het bedrijfsleven in
de komende jaren 1.35 miljard gulden.
Dat is ruim vijfmaal het bedrag dat dooi
de S:E.R- aanvaardbaar werd geacht
Katholieke jongeren
Het hoofdbestuur van de K.V.P.-jon-
geren is teleurgesteld over het gebrek
aan visie, dat in de troonrede naar voren
komt. Nergens komt het besef naar
voren, dat deze tijd behoefte heeft aan
radicale veranderingen op alle gebied.
Vage algemeenheden, zoals die in de
troonrede onder meer zijn neergelegd in
de paragrafen over het buitenlands
beleid, kunnen bij de jongere generatie
geen enkel enthousir>*mo losslaan. Het
sociaal-economisch beleid wordt geken
merkt door een fantasieloos voorbordu-
n op het in het verle
leid-
Stichting Weg
In zijn uitvoerige toelichting op
begroting-1970 van het rijkswegenfonö
opent minister Bakker enig perspecti'
op een tijdige uitvoering van het t>
staande rijkswegenplan, zo meent
Stichting Weg, die in een comments,
op de miljoenennota releveert, dat fo
uit 1965 daterende plan de bouw va
circa 800 km autosnelweg (waarva
550 km dubbelbaansweg) in het voorui'
zicht stelde. Thans na vijf jaren
hiervan ongeveer 360 km gereed
komen en voor het autoverkeer ope;
gesteld. Hoewel ook in het lopende e
het komende jaar het aantal gere«
gekomen kilometers belangrijk onder h
gedachte, aantal blijft, is aldus i
Stichting Weg enig optimisme gerech:
vaardigd-
ANWB
De aangekondigde verhoging van
benzineaccijns wordt definitief. Dit ca
lokte de ANWB het commentaar, dat i
geenszins verbaast. Men heeft de laats
jaren herhaaldelijk ervaren, dat een t;
delijke heffing definitief werd. Het fe
dat de motorrijtuigenbelasting met 11 p:
wordt verhoogd, acht de ANWB onaa;
vaardbaar.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De opzet en de organ
satie van de georganiseerde zelfbescht
ming als onderdeel van de organist!
Bescherming Bevolking (B-B.) moet c
nieuw in beschouwing worden genomt
Hierover is overleg met de B.B.-kring
Dit zegt minister Beernink (Bini
landse Zaken), in zijn begroting
1970- Hierin staat ook, dat de BB. stra
naar een zo spoedig mogelijke ver
ging van als noodwachtplichtigen i
lijfde gewoondienstplichtigen door fc.
tengewoon dienstplichtigen. Besloten
om het fallout-beschermingsonderze
dat reeds in enkele kringen heeft pk
gevonden, verder uit te breiden.
Van onze parlementaire redactie
DEN HAAG Het is de verwacht
van minister Schut (Volkshuisvestii
dat op de bouwmarkt de vraag iets
achterblijven bü de geraamde groei v
de produktiecapaciteit.
Dit zou kunnen leiden tot enige
spanning op de arbeidsmarkt voor
bouw. Er zijn echter nogal wat onzeto
heden en daarom is nog niet te voorzi
of er een toeneming van het i
werkloze bouwvakkers zal komen.
1 gekozen Statenleden van de Nederlandse Antillen op bezoek bij gouverneur Debrot. Twee van hen moesten, omdat
i arrest zijn, onder politiegeleide gebracht worden. Van links naar rechts: P. Nita. gouverneur Debrot en de zich
onder arrest bevindende vakbondsleid ers Stanley Brown en „Papa" Godett.
Van één onzer verslaggevers
DEN HAAG De dagbladen hebben
vandaag uitvoerig commentaar gegeven
op de miljoenennota.
Financieel Dagblad
..De regcring-De Jong blijft ook dit jaar
haar karakter getrouw. Zij laveert zorg
vuldig en behoedzaam tussen alle klippen
door en probeert zo min mogelijk in
opspraak te kanen. De miljoenennota is
een voorzichtig stuk. Zij geeft blijk van
gezonde Inzichten op beheersgebied."
Het Vaderland
„Omdat het publiek er anders misschien
niet achter zou komen, staat op de eerste
bladzijde van de miljoenennota al te
lezen dat het mogelijk was een begroting
in te dienen, waarin de lastenverlichting
voor de burgers de nog onvermijdelijke
lastenverzwaring overtreft., terwijl de be
groting toch bijdraagt tot het economisch
evenwicht. Uit het cijfermateriaal blijkt
dan evenwel dat de overheid aan de hand
van de belastingheffing beslag legt op
een opnieuw gestegen deel van het natio
nale inkonvn: van 30 procent in 1967 is
l)e Tijd
..De troonrede 1970 is geschreven legen
de achtergrond van veler streven naai- een
nieuwe wijze van leven. Deze vraagt om
een andere beleving van de vrijheid en dc
democratie die nu bijna 25 jaar geleden
herwonnen is. De regering zegt: ..richting
te willen geven aan dat streven naar een
nieuwe wijze van leven en ze laat er on
middellijk op volgen dat ze ..dan ook een
beleid wil voeren dat gericht is op meer
openheid en democratie", aldus het com
mentaar van het dagblad .De Tijd"
hond. Het Noorden telt in Den Haag niet
mee. want het kan politiek geen vuist
maken, zeals Limbing dat zijn medi
sche faculteit krijgt en waarover straks
een nieuwe nota gaat verschijnen. ..Geen
woord echter over de Ecmshaven. noch in
de troonrede, noch in de miljoenennota,
noch in de begroting van verkeer en
waterstaat hetgeen in de praktijk zou
kunnen betekenen: in 1970 gaat niet de
eerste schop in de grond - een andere
interpretatie lijkt niet mogelijk."
Nieuwsblad
van Het Noorden
De Waarheid
Over het beleid zoals dit blijkt uit troon
rede en miljoenennota zegt het Nieuws
blad van het Noorden: „Vcag en ondui
delijk". Het commentaar spreekt van
„vrijblijvend gebeuzel over de onrust der
tijden' - 'cn - d r.v
in dc miljoenennota weer de gebeten i plundering lil de tijd
..De Waarheid" noemt de miljoenennota
een directe aanslag op het levenspeil. De
verhoging van de BTW. een volgende
huurronde en het. optrekken van de rno-
toirijtuigepjbelastdng dreigen het prijspeil
verder omhoog te drijven-
Tege1MV*riiH N-' d" re-— big matiging
Onthullend is het hoe de regering voor
bij gaat aan het voortduren van de werk-
loosheid voor 60 a 70.000 Nederlanders.
waaronder bijzonder veel boven-vijftig-
Het program van lastenverzwaring
wordt dienstbaar gemaakt aan de politiek
van NAVO-bewapening. Inplaats van een
miljard eraf doen de NAVO-bewapenaars
I er in enkele jaren tijd een miljard bij.
De belastingverlaging door de wijziging in
i de loon- en inkomstenbelastingtarieven
tot een bedrag van 600 miljoen geeft
slechts een deel terug van het veel en
j veel grotere bedrag dat bij toenemende
I geldontwaarding en onveranderde pro
gressietabellen door een genadeloze fiscus
werd af eenomen. aldus De Waarheid
Het Parool
Het Parool schrijft o.m. dat de iroon-
dieuze begrippen als dat is onvoldoende
..Van belang is met wat voor politieke en
social einhoud die begrippen worden ge
vuld. het antwoord, ol ook maar een po
ging tol een gedeeltelijk antwoord, zoekt
men in dc troonrede tevergeefs. Men krijgt
de Indruk dat de regering nauwelijks weg
weet met. de tendenzen die zij signaleert,
en dat. zij zioh niet in staat voelt daaraan
mede richting te geven."
Sensationeel proza heeft de troonrede
i zelden opgeleverd. Maar het zou geen
verbazing wekken als die van 1969 de ge-
i scliiedenis ingaat als e enrecord van voor
zichtigheid en vrijblijvendheid, aldus het
Algemeen Handelsblad.
J Het kabinet-De Jang is in het derde
I jaar van haar bestaan, het toont weinig
tekenen van vermoeidheid, maai- ook geen
hoogumjia
druk maakt- De regering signaleert mo- i ling van de Nederlandse sai
i een onvergetelijke inspiratie te geven. Bo-
1 vendien weten onze bewindslieden hoe
langer hoe minder, op weLke meerder
heden bij het electoraat, zij steunen.
NRC
De NRC schrijft over dc troonrede om.:
..Niet zonder reden begint de opsomming
van de concrete problemen die beleids
bepaling eisen, met de problematiek van
ondei-wijs en cultuur. Zij is in Nederland,
gelijk in zovael andere landen, acuut en
zij betreft, een der essentiële factoren die
het peil van ons voortbestaan bepalen,
Naar de inhoud beoordeeld is deze troon
rede lang niet d esleohtste, het is een
stuk dat een kabinet bij de aanvang van
zijn derde jaar siert."
Haagsclie Courant
De Haagsche Courant is van oordeel,
dat het onrechtvaardig zou zijn de troon
rede van dit jaar uitsluitend te veroooi"-
delen op de overweging dat deze plechtige
toespraa kinderdaad nog alle kenmerken
in zich heeft van het boodschappenlijstje.
<n. i .vn dren t'ijken Oiuecht-
vaardig omdat de grotere visie waart
blijk is gegeven schuil gaat achter de ffi
dedeling dat .t,eneinde geluidsoverlast
verminderen maatregelen zullen worol
genomen, om liet lesverkeer op Sohipti
te beperken."
Het 1
ije
olk
Geen woord, geen aankondiging, e
belofte geeft aan de rijksbegroting 1
een vonk van hoop en verrassing. De u
komsten liggen benauwend dicht bij
voorspellingen, aldus het „Vrije Volk" of
de troonrede-
De heiligheid van een liberale vevti
zingsbelofte blijkt de grootste bron r
inspiratie. De inflatiecorrectie op de lod
en inkomstenbelasting moet en zal volge
jaar beginnen.
De toppen van txèt beleid reiken in )f
niet veel hoger dan voorzichtige woon!
over democratisering, medezeggenschap
inkomensverdeling, over anderhalf 1
minder in de dichtbevolkte klassen
lager- en kleuteronderwijs, (zodat we
achterlijke Portugal een neuslengte v<
blijven), over het schrappen van
opkomstplicht bij verklaringen, een e'
soort lintjesregen ca een zilveren taent*