LOS
GELD
Rusland vriest ruimtevaarders in
voor een ambassadeur
ZATERDAG 13 SEPTEMBER 19M
Vrijgelaten gevangenen stappen uit de Braziliaanse machine op het
vliegveld van Mexico. Hun vrijheid is afgedwongen door de ontvoering
van de Amerikaanse ambassadeur.
„ZOLANG ER ONPOPULAIRE REGIMES
BLIJVEN BESTAAN IN ZUID-AMERIKA
EN ZOLANG DE VERENIGDE STATEN
ZE BLIJVEN STEUNEN, ZULLEN DE
ONTVOERINGEN DOORGAAN".
Het ls nu een kwestie van routine ge
worden. De grote Amerikaanse limou-
met zijn voorname passagier rijdt
de lunch terug naar het kantoor.
Een kleine auto vol met gewapende
itudenten rijdt de grote limousine
klem. De passagier doet zijn handen
omhoog en wordt de kleine auto inge-
ileurd. De chauffeur blijft smadelijk
ichter. En er is weer een ontvoering
filter de rug.
op afgelopen donderdag i>n Rio de
Janeiro <?n verleden jaar Jm
Guatemala-City was de voorname
Amerika an de ambassadeur. Daarvoor
Guatemala en in Venezuela waren de
slachtoffers de hoofden van de
Amerikaanse militaire missies. De
ontvoerders zijn bijna altijd dezelfde
heden geen communisten, maar
leden van revolutionaire organisaties,
die door Cuba geïnspireerd zijn.
Hun motieven verschillen 1963 was
jaar van opzienbarende ontvoeringen
kapingen in Venezuela. Maar toen
men de guerrilla's van hel
zogenaamde nationale bevrijdingsfront
alleen maai- vooraanstaande mensen
gevangen om daardoor publiciteit te
icrijgen. Het plaatsvervangend hoofd
de Amerikaanse missie werd acht
Ontvoeringen
in
Zuid-Amerika
gaan door
dagen lang gevangen gehouden en
daarna liet men hem geblinddoekt bij
de Amerikaanse ambassade achter met
schoensmeer in zijn haar gesmeerd
Guatemala zijn de guerrilla's
krachtdadiger opgetreden. Hier reed
men de Amerikaanse auto's niet Mem,
maar men ging er naast rijden, stak
een machinegeweer uit het raam en
begon te schieten. Zo werd in 1965 het
hoofd van de militaire missie en in
twee andere hoge Amerikaanse
militairen gedood. De eerste moord was
een antwoord ,,op de misdaden van het
Amerikaanse imperialisme in Noord- en
Zuid-Vietnam". De tweede 'n antwoord
..op de acties van Guatemalese strijd
krachten die door de Amerikanen ge
leid werden, waardoor vierduizend
burgers om het leven kwamen.
Het doden van de Amerikaanse
ambassadeur vorig jaar in Guatemala
schijnt'een ongeluk te zijn geweest. De
bedoeling was om hem alleen maar te
kidnappen en üit te wisselen tegen een
guerrillaleider, die de week daarvoor
door de politie gevangen was genomen.
De ambassadèur stapte, zoals men
verzocht, met diplomatieke minachting
de auto uit en maakte toen aanstalten
om weg te lopen. Dit hadden de
guenrilla's niet verwacht, een van hen
kon zijn zenuwen niet bedwingen en
hij schoot de ambassadeur neer.
Charles Burke Elbrick had ongetwij
feld dit dappere gedrag, dat zo tra
gisch afliep voor ogen, toen hij zich
zonder gebruik te maken van de tele
foon of van andere alarmapparatuur,
waarvan de auto's van Amerikaanse
ambassadeurs in Latijns-Amerika nu
voorzien zijn, gevangen liet nemen.
Zolang er in Zuid-Amerika onpopu
laire regimes Wijven beslaan en zolang
de Verenigde Staten ze blijft steunen,
lijkt het waarschijnlijk, dat de ontvoe
ringen door zullen gaan. Als een ont
voering goed afloopt en het slachtoffer
wordt vrijgelaten, dan krijgen de
guerrilla's een enorme publiciteit. En
op een continent, waar men bravoure
zozeer bewondert, stijgen ze in de pu
blieke achting.
Maar als zij in Brazilië de ambassa
deur gedood hadden, dan had dat
waarschijnlijk een averechtse uitwer
king gehad en zou er een golf van
reactie en terreur ontstaan zijn. Fidel
Castro heèft de Venezolaanse guerrilla's
eens gewaarschuwd voor de gevaren
van het doden van ontvoerde ge
vangenen.
De Braziliaanse guerrilla's evenals de
Uruguese en de Argentijnse en nu
ln Guatemala opereren in de steden.
In Brazilië vond ver-leden jaar een
serie spectaculaire bankovervallen
plaats, waarachter waarschijnlijk een
zekere Carlos Marighella stak, een
vroegere afgevaardigde, die nu een
kleine pro-Chinese communistische
partij leidt.
Dit accent op acties in de steden en
niet op guerrilla-acties van het type zo
als Che Guevara ze organiseerde, be
tekent. dat ontvoeringen en berovingen
in aantal toe zullen nemen.
Ruimtevaart zonder
geestelijke doping is
niet mogelijk. De drie
Amerikaanse
astronauten, die de
eerste maanreis
maakten, moeten met
chemische middelen
en vooral langs de weg
van hersenspoeling
en indoctrinatie zijn
voorbereid op hun
griezelige taak. Dit is
de overtuiging van
generaal Edz. de Vries,
voorzitter van de
Nederlandse
Vereniging voor
luchtvaartgeneeskunde
In Rusland, meent
hij te weten, is het al
normaal, dat jongens
van twaalf, dertien
jaar worden
geselecteerd om een
opvoeding als
astronaut te krijgen.
Langs de weg van
geleidelijke
hersenspoeling worden
zij gemaakt tot
wezens, die mentaal
niets anders willen of
kunnen dan
ruimtevaartuigen
besturen en taken in
het heelal verrichten.
Generaal De Vries ziet
dit meer als een
normale dan als een
enge ontwikkeling. Hij
voorspelt, dat er ook
in de westerse wereld
een generatie van
geïndoctrineerde
ruimtevaarders zal
komen, wier kunnen
en interessen
uitsluitend op het
ontsluiten van het
heelal zullen zijn
gericht mensen, die
met psychologische
middelen zijn
omgevormd tot
ruimterobots.
Drie Ruisen hebben een jaar lang doorgebracht in een ruimtevaartuig om de mogelijkheden en gevolgen van een langdurig
verblijf in de ruimte te testen. Hier wordt de bloeddruk van een van de mannen gecontroleerd door de teamleider, dr. Manovtsov.
De vereniging staat komende week
in de schijnwerpers, omdat zij in de
Amsterdamse RAI het 18de interna
tionale congres voor lucht- en ruim-
tevaartgeneeskunde organiseert. Er
zijn 300 deelnemers. Vooral naar de
zeskoppige Russische delegatie on
der leiding van V. Parin zal de be
langstelling uitgaan, want veel van
wat op 't gebied van de ruimtevaart-
research achter het IJzeren Gordijn
geschiedt, blijft tot nu toe versluierd.
Liever hadden de organisatoren de
Russische ruimtevaartdeskundige I.
Chkvatsabaia naar Amsterdam ge
kregen, maar die mocht niet „en",
zegt generaal De Vries, „dan moet
je niet aandringen, want anders is
zo'n man voor zijn hele verdere le
ven verdacht". Amerika heeft een
zware delegatie afgevaardigd onder
leiding van NASA-kopstuk Charles A.
Berry. De congressisten zullen zich
buigen over onderwerpen als de fy
siologie van atmosferische druk, de
problemen met het evenwichtsorgaan
in lucht- en ruimtevaart, luchtvaart
en cardiologie en ruimtevaartgenees-
Veel zaken, de toekomst van de ruim
tevaart betreffende, zullen onbespro
ken blijven of in onderonsjes of fluis
tertoon worden behandeld. Generaal
De Vrie6 wil echter wel onthullen, in
welke richting de ontwikkeling naai
zijn voorzichtige mening zal gaan. Hij
weet, dat er in het geheim in Ameri
kaanse laboratoria proeven worden
genomen met het invriezen van men
sen. In Rusland schijnt men daar al
een heel eind mee te zijn. Het kunnen
opwekken van een kunstmatige win
terslaap heeft voor de ruimtevaart het
voordeel, dat de astronauten in inge
vroren toestand lange ruimtereizen
kunnen maken, zonder dat zij noe
menswaardige levensbehoeften hebben.
Daarmee zou het probleem van de
leeftocht voor onderweg, van het zuur
stofverbruik en vooral ook van de
mateloze verveling goeddeels zijn op-
,,De Russen zijn erg ver met het in
vriezen van mensen zegt generaal
De Vries overtuigd. „Het opwekken
van een kunstmatige winterslaap van
twee weken is al mogelijk. Maar aile
levensbehoeften kan men nog niet
wegnemen. Het lichaam blijft toch wat
verbruiken. Je kunt astronauten nog
niet als een pakketje naar boven stu
ren en ze op hel gewenste moment
ontdooien. Van winterslaapdieren als
heren en Vleermuizen is bekend., dat
zij zich zo nu en dan omdraaien, ont
lasten en ergens aan knabbelen. Maar
het is een fractie van de normale
activiteit en dat betekent voor de
ruimtevaart een enorme winst. Tn
Amerika geschieden de proeven met
het invriezen van mensen in het diep
ste geheim, omdat men bang is voor
Dadelige publiciteit. De experimenten
worden dan ook niet uitgevoerd in
overheidslaboratoria waar te veel pot
tenkijkers zijn, maar door particuliere
instanties. Ik verzeker u, dat de Ame
rikaanse bedrijven, die vliegtuigen,
raketten en satellieten bouwen, over
biologische laboratoria beschikken,
waar je u tegen zegt".
Winterslaap
Ook met het ontwikkelen van een ge
sloten ecologisch systeem voor ruim
tevaarders is men volgens generaal De
Vries al een heel eind. De ecologie (af
geleid van het Griekse woord Oikos
huis) is de leer van de betrekkingen
tussen dieren en planten en de omge
ving, waarin zij leven. Met betrekking
tot de mens verstaat men er de leer
onder over de invloeden van het milieu,
voor zover die niet de menselijke om
geving betreffen. Ecologische barrières
zijn al die omstandigheden, die een
bepaalde biologische soort beletten, uit
zijn gebied te breken en zich over an
dere gebieden te verspreiden. Simpel
gezegd: de zee is een ecologische bar
rière voor de denneboom.
De ecologische barrière nu. die de
mens scheidt van het heelal, is het feil,
dat hij zuurstof, water en voedsel no
dig heeft om in leven te blijven. Hel
lijkt vooralsnog onmogelijk, ruimte
schepen te bouwen van een dusdanige
omvang, dat voorraden water, voedsel
en zuurstof meegenomen kunnen wor
den, waarop de bemanning het jaren
kan uitzingen. Een kunstmatig opge
wekte winterslaap kan, zoals gezegd,
uitkomst brengen, maar niet helemaal.
Generaal De Vries ziet dan ook de op
lossing in een combinatie van ingevro
ren astronauten en een systeem, om de
uitgeademde koolstof weer opi te zet
ten in zuurstof, om van urine weer
drinkwater te maken en om uitwerpse
len weer ie veranderen in voedsel.
..Het kan al", zegt generaal De Vries
..Ik heb zes jaar geleden in Amerika
een volkomen gesloten ecologisch sys
teem voor ratten in werking gezien,
het zou me niet verbazen, als het in
middels al voor mensen bestond. De
uitwerpselen worden verpulverd en op
gelost in water. In de aldus ontstane
Igen, die de nodige zuur
stof leveren en die kunnen worden ge
oogst om tol voedsel 1e worden be-
wil eens gewichtsloos zijn. Ongeveer
zoals de Amerikanen van nu rond de
wereld reizen. Dan zullen allerlei fysio
logische vraagstukken de kop op
steken. Hoeveel kan een hart hebben
tijdens dergelijke veeleisende trips'.'
Hoeveel de gevoelige zenuwcentra in
de hersenen, die de levensprocessen
als ademhaling en hartslag in stand
houden?" Ruimtevaart zonder men
sen ziet hij niet, „daar heb ik een
mooi voorbeeld van", zegt hij.
„Men vraagt zich wel eens af: moet
je per se mensen naar de maan sturen?
Kun je het niet met robots af?' Maar
de recente landing op de mum zou
niet gehikt z\jn. als meneer Armstrong
het
landingsvaartuig ergens anders had
neergezet. Tegen dat kleine computer
tje van de mens wUst naar zUn
hoofd kan geen grote computer op".
PIET SNOEREN
De leider van het Russische team, dr. G. A. Manovtsov, bij het
trolebord van het ruimteschip.
Ambassadeur Elbrick weer herenigd met zijn vrouw na zijn vrijlating.
werkt. Ook de iuine gaat in de brei
en komt er als gedestilleerd water
weer uit. Men zoekt nu naar de beste
soort algen. Men heeft er in een kra
termeertje al gevonden, die het best
groeien bij een temperatuur van vijf
tig graden. Dat betekent, dat je in een
klap van het probleem van bacteriolo
gische besmetting af bent ook. Men
vindt momenteel allerlei vormen van
leven, waar men nog nooit aan had ge
dacht".
Terugschrikken
Generaal De Vries zit 30 jaar in het
vak. „Ik schrik niet meer terug van
fantasieën", zegt hij. „Ik heb de gek
ste grappen werkelijkheid zien worden.
Het probleem is, dat je voor een trip
naar Mars, half jaar heen, half jaar
terug, niet alleen een gesloten ecolo
gisch systeem nodig hebt, maar ook een
gesloten menselijk systeem. De mens
blijft nu eenmaal een seksueel-neu-
rotisch wezen. Misschien moeten we
pillen ontwikkelen, die de seksuele be
hoeften. regelen en bevredigen. Alles
kan. Maar we zijn bang, aan de psy
chische dingen in de mens te gaan
frunnikken. Je kunt een mens leren,
alleen maar gelukkig te zijn als hij
alleen is. Je kunt hem conditioneren
tot eenzaamheid. Dat zal zeker al met
proefpersonen gebeuren. Maar het is
iets. waar we voor terugschrikken".
..Het zal meent generaal De Vries.
..geleidelijk moeten gaan. met als start
punt laboratoria in parkeerbanen om
de aarde. Als de mens daar 'n tijd
je gezeten heeft, alsmaar aankijkend
legen de saaie aardbol, zal hij
vanzelf gaan denken: Waarom maak
ik niet een reisje verderop?" De lan
ge duur van ruimtereizen is. zoals ge
zegd, een probleem. Anderzijds weet
generaal De Vries, dat er al seri
eus wordt gedacht aan de ontwikkeling
van energiebronnen, die snelheden kun
nen opwekken, bijna gelijk aan die
van het licht. De mens zal verdei
gaan en op zijn pad geen ontbering
schuwen, is zijn overtuiging. Zo goed
als de oude Egyptenaren maanden
lang in hun papyrusboten over de
oceaan zwalkten op zoek naar wat?
zo zal de mens van de twintigste eeuw-
verder en verder doordringen in de
De lucht- en ruimtevaartgeneeskunde
is daarom een wetenschap, die moei
en meer op de voorgrond zal treden.
Generaal De Vries voorspelt, dat
reeds voor het befaamde jaar 2000
ruimtereizen op commerciële basis
zullen worden georganiseerd. „De men
sen zullen et voor moeten sparen,
want het zullen dure trips worden,
maar ze komen er. De mensen zullen
straks na hun pensioen zeggen: „he, ik
wil eindelijk even van de aarde af. Ik
Hersen
spoeling
voor
astronauten
Bioloog A. Bozhke, eveneens lid van hel Russische team dat oen jaar
van november 1967 tot november 1968 in afzondering leefde, bezig
met de oogst van de zelf geplante groente in de „kas" van het ruimteschip.