ligt
oud
„Er ligt nogal
wat oud zeer"
Gezondheid
wordt duur
betaald in
ons land
A.R.-P ARTIJBLAD
NEDERLANDSE
ARTIESTEN
Extra-kosten
door verwijzing
naar specialist
400 Missionarissen en ontwikkelingshelpers hebben dringend
om vervoer gevraagd aan de MIVA. De MIVA, de Missie
Verkeersmiddelen Aktie, houdt dit week-einde haar jaar
lijkse kollekte en giro-aktie. De MIVA wil dan deze 400 mis
sionarissen mobiel maken. De MIVA kan dit alleen mét U.
Wilt U helpen? Een van deze 6 of een van de andere 394?
Schaduwen
van de 1970-
hegroting
kregen in Amerika
geen poot aan de grond
TiSRDAG 30 AUGUSTUS 19fi» DE LEIDSE COURANT
GEMERT Het is tijd, dat men zich in Neder
land gaat bezinnen over het systeem van ge
zondheidszorg, dat in de loop der jaren is
gegroeid en de onrustbarende kostenstijging, die
dit stelsel met zich brengt. Een stijging, die
scherper is dan welke andere vorm van levens
onderhoud ook. Van 1965 tot en met 1968 liepen
de kosten van de ziekenfondsverzekering op van
1,3 miljard tot 2,2 miljard gulden. In vier jaar
ongeveer 900 miljoen gulden meer, bijna 70
procent stijging.
1 Missionaris F. SCHUURMANS werkt op het
a eiland Madagascar aan de Afrikaanse oostkust.
Diep het binnenland in staat hij voor 25 parochies,
welke hij moet bedienen uit een centrale post. Wil
hij die iedere maand bezoeken, en wil hij bovendien
de 22 scholen goed laten draaien, dan is daar een
goed vervoermiddel noodzakelijk voor. Zijn Renault
is geheel versleten. Hij heeft zijn verwachtingen
gesteld op MIVA-zondag.
2 Missionaris F. VAN NOORT werkt in Brazilië. In
de streek van Medes Pimentel heeft hij de zorg
>r 25.000 mensen. Langs slechte of geen wegen
bezoekt hij hen. Het gebied is honderd kilometer in
doorsnee. Hij weet, wat er te doen is. Hij zou echter
meer willen doen, maar dan is eerst de oplossing van
zijn vervoersprobleem noodzakelijk. Met een goed
vervoermiddel zal het mogelijk zijn de ontwikkeling
op gang te brengen.
3 Pater J. VAN KESTEREN, eveneens werkzaam in
Brazilië, staat voor een gebied van 800 vierkante
kilometer met 3 lege kerken. Jarenlang was de Kerk
er< afwezig. Hij wil geen geld voor nieuwe kerk
gebouwen. Slechts een vrachtwagen wenst hij. Met die
vrachtwagen kan de ontwikkeling op gang komen
vervoer van de produkten naar de stad; vervoer van
materialen voor een medisch centrum. Dan komt er
misschien een dokter. En dan ziet hij wel verder.
4 Missionaris A. VERLAAN is werkzaam op Java
in Indonesië. Hij heeft er de welzijnszorg onder
vele missionarissen. Dat betekent, dat hij hen allemaal
regelmatig moet bezoeken, opdat het werk efficient
gebeurt, en de missionarissen er zelf ook mens bij
blijven. Daarvoor heeft hij vervoer nodig. Tot nu toe
leende hij af en toe een auto, of lifte hij. „Wil ik mijn
werk werkelijk goed kunnen doen, dan is eigen
vervoer beslist nodig".
5 Missionaris P. VERKLEY verkeert in West-
m Pakistan in moeilijke omstandigheden. Niet alleen
is zijn post zwaar geteisterd bij een gewelddadige
opstand, maar zijn vervoermiddel is ook versleten.
Juist nu de mensen zijn hulp zozeer nodig hebben,
kan hij hen moeilijk helpen. Vooral de voeding tijdens
de steeds terugkerende hongersnood en het vervoer
van de vele zieken naar het ziekenhuis, maken een
goed vervoermiddel noodzakelijk.
6 In Mali is missionaris G. GROENEWEGEN onmis-
baar voor de mensen in het Mopti-gebied, een
zeer verlaten streek. Hij haalt voor de mensen watei
op 21/2 km afstand, haalt voedsel op, brengt de
kinderen bijeen op de centrale school, en vervoert de
zieken naar het ziekenhuis, dat 125 km verder ligt
Zijn auto loopt zijn laatste kilometers. Hij hoopt
spoedig geholpen te worden omdat anders de situatie
in Mopti nog hopelozer zou worden.
30-31 augustus:
nationale
MIVA-kollekte
en giro-aktie
maak
deze 400
missionarissen
mobiel
Medische hulp kost handenvol geld; sommigen zien
et geen been meer in.
Geen wonder dat de regering enige maanden geleden
de SER advies heeft gevraagd over de toekomstige
structuren van de ziektekostenverzekering. Een keer
punt lijkt bereikt. De keus, die straks gemaakt wordt,
zal voor vele jaren bepalend zijn.
Een van de verbeteringen zou kunnen zijn, dat men
afstapt van het systeem van abonnementshonorering
r de huisartsen en dat men daarvoor het verrich
tingentarief gaat invoeren. Honorering van huisart-
en via abonnementen werkt ondoelmatigheid sterk
a de hand.
Een groot ziekenfonds heeft daarnaar een onderzoek
ingesteld. Toen bleek dat het percentage van huisart-
n, dat patiënten verwijst naar een specialist, va
rieerde van 20 tot 80 procent. Het is duidelijk dat er
heel wat huisartsen zijn per ziekenfondspatiënt
krijgen zij immers een vaste beloning die zeer
gemakkelijk de patiënt naar een specialist verwijzen.
Met alle extra-kosten van dien.
Een ander onderzoek over twintig ziekenhuizen ver
spreid heeft uitgewezen, dat 22 procent van de pa
tiënten, die werden opgenomen op vrijdagen of zater
dagen binnenkomen. Maar juist tijdens de weekein
den zijn de activiteiten in de ziekenhuizen behou
dens spoedgevallen uiterst gering.
Het aantal klinische verlossingen bereikt elk week
einde een piek. Duidt dit op een verminderd animo
i de huisarts voor de verloskundige praktijk tij
dens de weekeinden? Of speelt ook het systeem een
rol, dat een ziekenhuis een minimale bezetting van 90
:ent moet hebben om goedkeuring van de veïpleeg-
tarieven te krijgen?
Nooit is een fundamenteel onderzoek ingesteld paai
de zeer uiteenlopende tarieven van de specialisten.
Niemand is persoonlijk betrekken bij de bouwprijzen
Tarieven
De overheid zal ook in de toekomst duidelijke richt
lijnen moeten geven over de hoogte van de artsen-
tarieven. Als men over zou willen gaan tot een sy
steem, waarin de patiënt een eigen risico draagt,
dat slechts moeten gebeuren op die terreinen,
waarop de patiënt zelf invloed heeft. Een bijbetaling
Dit zou wel eens kunnen leiden tot minder verwij
zingen naar specialisten. Als men dat systeem niet
wil kiezen, zou men het aantal verwijzingen, alsme
de de receptuur mede van invloed kunnen doen zijn
op de hoogte van de huisartsenhonoraria.
Kwaliteit en omvang van ^e huisartsenhulp beho
ren factoren te zijn die zijn honorering, mede bepa
len.
Bepaald gewenst is een volledige doorlichting van
alle tarieven. Een aantal is namelijk volkomen on
doorzichtig geworden. Men zal bij dat onderzoek
desnoods alle tot nu toe gevolgde methodieken moe
ten loslaten.
Hoog tijd
Het wordt hoog tijd, dat in alle ernst aandacht
wordt besteed aan dc mogclijhcid om meer patiën
ten via de poliklinieken te helpen, waardoor heel
wat minder opnamen in ziekenhuisen nodig zouden
In 1969 is het bovendien nauwelijks nog aanvaard
baar, dat specialisten verbonden aan ziekenhuizen
nog min of meer als vrije ondernemers moeten wer
ken, met „eigen bedden", die zoveel mogelijk bezet
Men zou specialisten in vast dienstverband aan de
ziekenhuizen kunnen verbinden met een ingebouwde
honoreringsnorm. Ook alle geharrewar van een prak
tijkoverdracht kan men dan gaan vermijden.
Er zullen scherpe spelregels moeten komen voor
de bouw en inrichting van ziekenhuizen. De verschil
len in opvatting hierover zijn enox-m. Maar de ge
meenschap moet het allemaal, ook via de steeds
hogere verple'egprijzen, betalen. Maai' dan dient de
gemeenschap ook een conti-olerende en toezichthou
dende functie te hebben op deze zaak. Meer inspraak
in die matei-ie door de consument is gewenst.
Er moet een centrale instantie komen die tegen
normale tarieven gelden beschikbaar stelt uit de al
gemene middelen voor de bouw van inrichting van
ziekenhuizen. De bedragen, die daarvoor jaarlijks ter
beschikking komen, moet men limiteren.
Bovendien is het gewenst over te gaan tot medische
controle op de efficiency in de ziekenhuizen. Een
onderzoek in drie Amsterdamse ziekenhuizen heeft
enige jaren geleden uitgewezen, dat ruim 17
procent van de verpleegdagen verloren waren. De
gemeenschap moet die toch betalen. Gemiddeld
zestig gulden per dag!
Belangrijkste oorzaken waren: vergeetachtigheid, ge
brek aan overleg en verslapping van aandacht voor
de patiënt. Een studie van de volgende punten is
dringend nodig:
1. Het stellen van regelen over de samenstelling van
ziekenhuisbesturen*. Er moet op worden toegezien,
dat verschillende maatschappelijke geledingen en
deskundigen in voldoende mate inspraak hebben in
het te voeren beleid',
2. De vragers van ziekenhuisdiensten, ziekenfondsen
en ziektekostenverzekeringen moet uitdrukkelijk om
advies gevraagd worden bij plannen tot nieuwbouw
oi uitbreiding, vooral wat de omvang ex-van betreft;
3. De beleidsbeslissing over zulk een goed- of afkeu
ring moet, vex-gezeld van die adviezen, ter kennis ge
bracht worden van het parlement. Dan is openbare
controle verzekerd.
Strijd
Iedereen zal gelijk recht moeten hebben op genees
kundige voorzieningen. Met een bijdrage naar vermo
gen. Een collectief systeem is denkbaar via de hui
dige algemene wet bijzondere ziektekosten. Daarmee
zou men het risico van zickcnhuisverpleging' en spe
cialistische hulp kunnen dekken.
Zulk een oplossing 'zal waarschijnlijk leiden'tot strijd
met de specialisten. Reeds nu zijn daar moeilijkhe
den, omdat de landelijke specialistenvereniging niet
akkoord gaat met de tarieven, die de ziekenfondsen
betalen nu de gehele bevolking onder de AWBZ is
komen te vallen.
Maar als men voor die druk zwicht, zou dat niets
minder betekenen dan dat men de specialisten een
monopolie toekent, dat uit de tijd is.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Het kon wel eens zijn,
dat de belastingcorrectic (verlaging) van
minister Witteveen niet op 1 januari 1970
kan :ngaan. De voorstellen zijn te laat
binnen om er een goed beeld van te
kunnen krijgen. De Kamer stond b(j de
onverwachte vervroegde accijnsverho
ging van benzine, bier en alcohol al
met de rug tegen de muur. Daarom
hadden de correctievoorstellen tijdig bin
nen moeten zijn om een evenwichtig oor
deel mogelijk te maken. Inbegrepen even
tuele aanvullende voorstellen van de zij
de van de Kamer".
Deze waarschuwing staat zwart op wit
te lezen in „Nedex-landse gedachten" var
vandaag, het partijblad van de Anti-Re
volutionaire Partij. Het AJR.-pai'tijblad
schrijft over de ,<Schaduwen van de be
goting 1970" het vlgende: „er bestaat
voor de komende jaren een „inhaal-
plicht". De maximale beschikbare be
grotingsruimte is de eerste jaren van het
kabinetsbeleid overschreden. Als deze
overschrijding niet wordt ingehaald komt
er en exytra-infiatiehaard onder het be
leid te liggen. Dat kan een doodsteek be.
tekenen voor een financieel-economisch
beleid, dat er op gericht moet zijn de
opgaande beweging in onze economie op
een beheerste wijze te kunnen voortzet
ten. Die „inhaal" is te stellen op 150
miljoeh gulden voor 1970 en 1971 wegens
de sanei-ing van het gemeentefondstekort
1968, plus 84 miljoen gulden, omdat ii
1968 de begrotingsruimte welbewust
toen mét dit bedrag is overschreden.
Het nieuwe tekort van het gemeente
fonds dat kennelijk structureel moet
worden geacht vraagt ook om defi
nitieve oplossingen, waardoor er alvast
een beslag ligt op de maximale uitgaven
1970. Vooruitgeschoven defensiebelasten
van 1969 naar 1970 en volgende jaren
hebben ook hun invloed op de begroting
1970 en haar financiering. En hoe zal de
vraag worden opgelost met betrekking
tot liet huidige tarief op vermogensbe
lasting en dat van dc vennootschapsbe
lasting? Blijven de huidige percentages
gehandhaafd?
Om nog maar te zwijgen van de ver
lening van de per 1 juli j.l. verhoogde
nzen. Deze vragen zullen per 1 jan-
a.s. reeds beantwoord worden en
dus tussen de dei-de dinsdag in septem-
:r en zeg half november 1969 door
'mers moeten zijn behandeld.
Hoe zal het gaan in 1969 en 1970 met
n aantal achtex-blijvende belasting
ontvangsten? Omzetbelasting en tabaks
accijns zijn ver onder de maat geble
ven. Naar schatting ongeveer ruim 400
miljo.n gulden. Voorlopig kan niet wor
den aangenomen dat dit louter tijdelijk
is, mede tengevolge van de conjunctuur.
Als straks blijkt dal dit vei'schijnsel
structureel is zal ook dit de financiële
mogelijkheeen beperken, bij overigens
gelijkblijvende belastingwetten, tenzij
inflatoir wordt gefinancierd.
Tekenen
Er zjjn kleine tekenen, die er op wij
zen, dat het kabinet een verhoging van
de B.T.W. waarschijnlijk niet direct per
1 januari a.s. zal invoeren. De heer Wit
teveen had in februari j.l. toegezegd,
dat de „bclastingcorrectieplannen" tij
dig, voor het zomerreces zouden wor
den bekend gemaakt. De A.R.-fractie
heeft op 21 mei j.l. laten weten, dat
door de opgedane ervaring met de ver
hoging van een aantal accijnzen laat
ingediend zodat in feite de Kamer iet
wat met de rug tegen de muur stond
de correctieplannen tijdig ter tafel
behoorden te liggen om een evenwich
tig oordeel mogelijk te maken, inbe
grepen eventuele aanvullende voorstel
len van de zijde van de Kamer.
Deze wetsontwerpen zijn er nog niet
per einde augustus. In feite zal het, ge
let op vorenstaande, kunnen betekenen
dat een en ander niet wel mogelijk per
1 januari 1970 in werking kan treden.
Het is immers bijvoorbeeld gewenst
binnen het raam van die voorstellen
(nu extra-aandacht wordt besteed aan
een verhoging van de belastingvrije
voet, terecht en gelukkig), ook de pro
blematiek van de belasting op de ver
diensten van buitenshuis werkende vrou
wen en die van de belastingdruk van
de ongehuwden aan de orde te stellen.
Die gelegenheid doet zich anders niet
zo vaak voor.
los angeles Ze dachten stuk voor stuk: we gaan efie naar Amerika,
maken daar mét de lossé pols een ijzersterke act en dan komt de rest van-
zélf. Die resifrzöu; besta aai uit =gouderi contracten, die de kauwgum kauwende
theateragentén en managers met vuilnisemmers tegelijk op de deurmat van
hun hotelkamer zoudep. leegkieperen. Was Amerika immers niet het land
l van de onbegrensde mogelijkheden, was Hollywood niet de plaats, waar
de eerste de beste schoenpoetser binnen twee jaar een miljoen dollar bij
elkaar kon versieren met een handvol liedjes of een goochelact
in Los Angeles ten doop hield, werd
dooi de recensenten genadeloos afge
kraakt en als „het slechtste theaterge-
beuren van deze eeuw" naar oma's pen-
nantkast verwezen. „Het is sneu voor
Johnny Jox-daan", zei een theateragent,
die het klatergoud van Hollywood al
veertig jaar taxeert, „maar de waarheid
is, dat een man als Hurkos nog niet
één pink in de showpap heeft. Die
belooft iedereen alles, maar er is
nooit iets doox-gegaan."
Johnny Jordaan en tante Leen
brachten tijdens hun bliksembezoek
aan Californië ook een bezoek aan
Disneyland, de grandioze sprookjes
wereld voor kinderen van nul tot
honderd jaarOm het feest compleet
te maken verrustte Johnny tante
Leen met een groteske hoed vol
kunstbloemen, die uiteindelijk één
der hoofdzaken van hun verblijf aan
Amerika's westkust bleek te zijn.
erop, dat hij de naam De Mesquita
volgend jaar straal is vex-geten."
In het knusse vadei'land wachten de
Nederlandse ax-tiesten ondertussen adem
loos op het beloofde telegram en het
verlossende telefoontje. Zo lang ze de
tieve afwijzing niet gekregen heb
ben Resteren ze-/htin fraaieillusies.
Maar ze moeten er toch wel ernstig
rekening mee houden, dat het uit
eindelijk toch weer uit zal draaien
:n avondje in Sappemeer.
Goodwilltournee
bleef smakelijk
onderonsje van
goedlachse
vaderlanders
Ze droomden er hardop van, ze spra-
een erover in de groenwitte Boeing 707
/an Transavia, die hen naar het kokend
hete Californië bracht. Bueno de Mes
quita, Johnny Jordaan, The Cats, de
Shepherds en Les Shalom koesterden
I toen nog de stfelend zachte hoop, dat
n in Los Angeles zat te wachten op
x forse injectie van onvervalst Neder-
i lands amusement. Dat was gewoon een
kwestie van komen, gezien worden en
dan gelijk de grote blitz maken. Een
show op Sunset Bouievard was toch wel
het minste wat ze in pure bescheiden-
heid mochten verwachten, daarnaast re-
kenden ze natuurlijk ook op een gast
optreden in de televisieshow van Ed
Sullivan of Joe Bisshop. De ouwe Wester
•an coast tot coast, daar zou de Yank
vel van willen opkijken.
Achteraf weten ze nu. dat ze die
di'oom rustig kunnen vergeten. Achteraf
weten ze ook, dat een vage belofte van
een hartelijke wildvreemde sterveling in
Amerika geen bliksem voorstelt. Er lie
pen de afgelopen week opvallend veel
talentscouts in Los Angeles rond, die
het wel even voor de Nederlandse ar
tiesten zouden vei'sieren. Ze hadden toe-
vallig de ijzerstei'ke relaties, ze aten
regelmatig een bord havermout met Tony
Bennett en als ze Sammy Davis op zijn
geheime nummer belden, dan was het
gelijk Sam en Karei. Gewoon ouwe
jongens onder elkaar.
i Theaterkanoniieii
Geen vuiltje aan de lucht dus, dachten
Johnny, Bueno en al die anderen, die
voor één avond de broze illusie mochten
koesteren, dat ze schitterden in Holly
wood. Dat gebeurde ten overstaan van
2700 vaderlandei's, die in Californië
leven en inmiddels genoeg heimwee
hebben opgespaard om op de smeuiige
refreinen van Jan de Witt glimlachend
weg te deinen. Maar de grote kanonnen,
die hen hadden moeten lancei-en in de
Amerikaanse showhemel, ontbraken. De
oude theaterrotten, die elke deur
Hollywood zonder één centje pijn open-
trappen, hadden die avond wel wat
beters te doen en namen niet eens dc
moeite om naar het Hollywood Palla
dium te komen om te zien, of er nof
een bruikbaar talent in het groene knol
lenland zat. De enige, die na de polonaise
riep dat hij Johnny Jordaan voor ze:
maanden in zijn show wilde hebben ei
hem ook in zes televisie-acts zou weg
moffelen was de oud-Hagenaar Peter
Hui'kos, helderziende en illusionist. He
laas, de show, die Hui'kos een dag later
Op het dak
Johnny Jordaan voelde txPuwens zelf
al nattigheid, toen hij een paar dagen
later met eigen verbijsterde ogen zag,
wat Amerika in Las Vegas aan show
veren wegblaast. Artiesten van wereld
klasse krijgen daar per gratie gods eer
show van dertig1 minuten in de lounge
van één der gokpaleizen en alleen de
allergrootsten als Sinatra, Sammy Davis
en Barbra Stx'eisand kunnen rekenen op
'n echte zaal met een echt toneel. „Grote
hemel", zuchtte Johnny, „nou ik dit
gezien heb kunnen wij wel op het dak
gaan zitten".
De Volendamse popgroep The Cats
kreeg eveneens de bittex-e pil te slikken.
Aanvankelijk zouden ze voor een plaat-
selijk televisiestation mogen optreden,
toen ze losjes en ontspannen een
te laat in de studio arriveerden,
troffen ze alleen nog de werkster
die meedeelde dat de heren volgend jaar
maar eens tei*ug moesten .komen. En
dan wel op tijd. want er werd echt niet
op hen gewacht.
Aardige jongen
De enige doordouwer onder de Neder
landse artiesten, die op uitnodiging van
de Californië-Holland Club de sprong
over de oceaan hadden gemaakt, was
crazy-artiest Bueno de Mesqüita. die on-
middelijk na aankomst met de eerste
manager in de clinch ging. Daarna volgde
in steeds sneller tempo een reeks be
zoeken aan theater agenten, die-hem on
vervaard oo de smalle schouders sloegen
en rieoen," dat hij een aai'dige jongen
was. Tenslotte wist hij na een snelle
vliegtocht naar San Diego door te drin
gen tot in de slaapkamer van de manager
van Sammy Davis, waar hij tussen het
bed en het nachtkastje zijn act met band
recorder bracht. Na afloop van deze
séance, waai'bij De Mesquita ook zijn
persiflage van Sammy Davis gaf, zei
de manager: „Eén Sammy Davis is al
meer dan genoeg. En die bandrecorder
moet u ook zo snel mogelijk vergeten.
Ga nou maar gauw naar Nederland en
maak een pantomime van pakweg 45
minuten. Als die aardig is, mag je terug
komen. Laten we zeggen, dat je dan
begint met een aanvangssalaris van 3500
dollar per week."
Troefkaart
Nadat De Mesquita deze, troefkaart
voor de ogen van de afgunstige collega's
had uitgespeeld, zei een kenner hoofd
schuddend: „Het vervelende is, da
man zulke verhalen gelooft. De manager
van Sammy krijgt dagelijks artiesten
over de vloer, die zo nodig de top moeten
bereiken en altijd zegt ie: u hoort nog
van me. Het is gewoon een aai'dige
die niemand pijn wil doen. Maar reken
