LIGA
Liever op
dan ellende
straat slapen
van inwonen
ELECTRICITEITSCENTRALE
KOST 350 MILIOEN GULDEN
UIT!... goed voor U!; dicht bij huis, sfeervol en gezellig.
ARTISTIEKE MEUBELSHOW IN DE STADSGEHOORZAAL.
VOEDING
WOENSDAG 20 AUGUSTUS 1969
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 3
We lopen steeds
tegen de muur
Jong stel „onder dak
op de Korenbeursbrug
Zwerven door
Leiden op zoek
naar een buis
.EIDEN Ze hebben vannacht
weer buiten geslapen het jonge
ichtpaar Van Weerlee, beiden 18
jaar, maar toch niet zonder dak
bov enhun hoofd. „Daarom hebben
wij juist de Korenbeursbrug geko
zen. D'r is geen deur en geen ra
men maar wel een dak. Toch het
van een huis. We hopen bin
nenkort een echt huis te krijgen
waar we onszelf kunnen zijn en
onze Sandra van anderhalf jaar
kunnen verzorgen. Maar zover is
het nog niet. Het huisvestingsbu
reau zegt dat ze niks hebben
voor ons".
Ze hebben eerst bij zijn moeder inge-
roond. Toen bij een zuster van haar, I
r kinderen heeft. En daarna nog
bij haar moeder. Het is allemaal op niets
uitgelopen. Spanningen, ruzies, d'r-uit!
.Zaterdag heeft mijn zuster mij aange-1
.allen," verteltzij. ,,En later werd i
kind tegen de tafel aangegooid. Het
m thee vragen en dat mocht niet.
zijn weggegaan en hebben twee
lachten op het politiebureau doorge
bracht. Langer mocht niet van de bur
gemeester. D'r is geloof ik een bepaling
oor". Hij: „Laatst vond ik in de Mun-
Ikenstraat een huisje met drie kamers.
Het had al weken leeg gestaan. Ik naai
de huisvesting. Geen kans. Iemand van
de Oranjegracht ging voor. Ik vroeg
n die voor ging. Nou, die man
in gat in het dak. Ik heb hele
maal geen dak zei ik, maar dat maakte
toch geen indruk."
kunnen u niet helpen, zeiden ze.
71e zitten in groep b. Als u een jaar in
poep a zit hebt u een betere kans.
Merdag en zondag zijn we bij de burge
rster geweest. Ik kreeg nog een siga-
'et van hem. Hij kon ons niet helpen,
[ij. zei dat we met de drie adressen die
.•e hadden gevonden maar naar het
huisvestigingsbureau moesten gaan."
De nacht van maandag op dinsdag was
hun eerste op de Korenbeursbrug. Toen
de gemeenteraadsleden het stadhuis na
middernacht verlieten, na vele uren over
de benarde woontoestanden in deze stad
hebben gepraat, lag het jonge paar
op nog geen honderd meter afstand op
de koude stenen van de brug onder één
deken te slapen.
„We werden wakker door de schijnwer
per van een agent. We hebben even met
die man gepraat. Konden moeilijk meer
in slaap komen. Om even over tienen
gingen we hier liggen. Van half vier
tot half zes hebben we nog geslapen;
Bronchitis
We hebben nu een stukje zeil onder ons
gelegd, want zonder Krijgen we vast
reumatiek. Ook hebben we er een deken
bij genomen. Zo zal het wel wat beter
gaan. We verwal-men elkaar ook een
beetje. Ja, ik begin er wel een beetje
zwaarmoedig onder te worden, maar we
blijven hier toch net zolang liggen tot
we een huis krijgen. Als m'n vrouw het
SteCaidAcSouMwtt
Gewetensonderzoek
Leiden 19691 slapers onder een deken
op de Korenbeursbrug. Geen werk-
schuwen of exponenten van een opko
mende moderne folklore, zoals Amster
dam die kent, maar gewoon slacht
offers van een woningnood die in veel
gevallen tenhemelschreiende vormen
aangenomen heeft. Met de krotten-
marathon van de gemeenteraad nog
vers in het geheugen heeft dit jonge
echtpaar de hele situatie iu een hori
zontale protesthouding geaccentueerd
en mede ondertekend. „Per week krijg
ik soms met drie van die inwonings-
gevallen te maken", vertelde maandag
avond wethouder mevrouw Den Haan
in de raad. Het nachtelijk Leids tafe
reel naast de bromfiets zal velen meer
aanspreken dan het urenlang gepraat
in de raadzaal. Twee mensen voeren
hier hun eigen politiek: recht op een
eigen, vrij leven. Iloe onmachtig de
gemeente vaak ook is, er zal spoed be
tracht moeten worden met de maatre
gelen die B en W hebben aangekondigd.
Een exhibitie als de jongste „Koren
beurs-idylle" mag Leiden dan verder
bespaard blijven. Het is geen verhef
fende aanblik, maar (helaas) wel nood
zakelijk om te zien, dat we in ons land
en in deze stad de ontwikkelingsge
bieden niet ver hoeven te zoeken. Doen
we wel genoeg aan het oplossen van
de woningnood en bewijzen we er niet
te veel lippendienst aan? Hoe groot
is de urgentie bij het bestrijden van
deze volksvijand Het zijn wagen, die
een ernstig gewetensonderzoek gaande
moeten houden.
tenminste kan volhouden, want zij heeft
astmatische bronchitis. Ze kunnen van
het huisvestingsbureau de dokter opbel
len om het te vragen. Die staat dan
beslist achter ons".
Hij is glazenwasser, zij werkt in de
nopperij van Van Wijk. Hij zegt 35
gulden in de week te kunnen verwonen.
Wooneisen kent hij niet. „Met drie ka
mers zouden we geweldig blij zijn. Je
hebt per slot van rekening een kind.
Dat kan toch ook niet bij je blijven
slapen. En als er dan eens een bij komt.
Ik zou ook wel een slecht huis willen
hebben. Als het maar niet vochtig is,
want daa.r kan m'n vrouw niet tegen".
Zij: „Morgen ga ik maar weer naar het
huisvestigingsbureau. D'r moeten in Lis-
se wat woningen voor Leidenaars zijn
gebouwd. Maar ze hebben me gezegd
dat-die allemaal al weg zijn. Ik wil wel
weten of dat zo is. Natuurlijk zou ik
ifaar graag willen wonen. Als ik m'n
kind zelf maar wee kan verzorgen".
t i 4
Geen inwoning meer
Ze houden van elkaar en passen ervoor
hun huwelijk voor de zoveelste keer door
inwoning óp het spel te laten zetten.
„Wij kregen er op 't laatst ook al ruzie
door". Ze houden elkaar stevig over
eind. „Natuurlijk hebben we zelf ook
al heel wat geprobeerd, maar we lopen
steeds tegen de muur. Het Leger des
Heils kon ons niet hebben. Er is hier
geen slaapgelegenheid bij het Leger zo
als in Den Haag en Amsterdam. Bij an
deren eten we warm. Voor de rest
brengen we de dag op werk en zo'n
beetje op straat door. En met zoeken
naar een huis. De appel is wel zuur
maar we zullen er doorheen moeten
bijten. Stel je nou voor, dat iemand ons
een slaapgelegenheid voor een poosje
zovj aanbieden, dan zouden we daar nog
niet mee geholpen zijn, want dan zou
over een tijdje de ellende opnieuw begin
nen. Wéér een paar nachten op het po
litiebureau en dan maar wéér de straat
op".
Hij: „Het kind is bij mijn moeder. Daar
wordt het goed verzorgd. Dat wij hier
slapen vinden mijn ouders natuurlijk
heel erg maar ze staan toch achter ons.
Mijn vader zegt: als je nu niet volhoudt
krijg je nooit iets".
Ze zijn getrouwd om vrij te zijn. Hij
vond dat ze niet langer thuis moest zijn.
Ze hunkerden naar een eigen leven. De
inwoning werd de grote spelbreker. Maar
het werd geen breuk in hun prille huwe
lijk. En daarom slapen ze nu samen op
die brug in het hart van Leiden. Een
hart dat schreien en schreeuwen moest
om zóveel hulpeloosheid.
Toen wij ze wakker maakten wer
den ze niet boos. Ze gingen tegen
elkaar zitten, als in een gewoon
bed, en vertelden hun verhaal. Zon
der boze woorden. Toen we de trap
van de brug afgingen riepen ze ons
achterna „Welterusten meneer".
De adem stokte ons in de keel.
„Dank je, ik durf het jullie niet te
zeggen". Lachend kropen ze onder
de dekens. Met naast hem: zijn
bromfiets.
Jongetje gewond
door exploderende
Jles frisdrank
NOORDWIJK Op de Koningin Wil-
helmina Boulevard te Noordwijk raakte
een 8-jarig Duits jongetje gewond, toen
een fles frisdrank in zijn hand explo
deerde. Het ventje liep door de weg
springende scherven een diepe snede in
het bovenbeen op. Een surveillerende
politieman, die de knal hoorde, verleen
de eerste hulp. De jeugdige gast werd
naar een dokter gebracht, die de hevig
bloedende wond hechtte.
Blauw boekje
wordt duurder
NOORDWIJK Het bekende blauwe
boekje, waarin de Noordwijkse bevol
king door het gemeentebestuur wordt
voorgelicht omtrent doel en inhoud van
het ontwerpstructuurplan voor de kom
men van Noordwijk, blijkt duurder uit
te vallen dan men had gedacht. Aan
vankelijk was daarvoor een krediet uit
getrokken van f 7500,doch de op
gegeven vermoedelijke prijs blijkt te
laag te zijn vqor een in alle opzichten
verantwoord en acceptabele uitvoering
van de brochure. De totale kosten heb
ben f 16.424,06 bedragen.
Hij tintelt van vitaliteit en ondernemings
geest. Geen wonder: 'tis een Liga-kind
je. In Liga de veelzijdige voeding, zetelt
een rijke schakering voedingselemen
ten. Voor de groei! Voor beenderstelsel
en gebit! Voor blakende gezondheid!
Voor baby, kleuter en schoolgaand kind
ZO LANG ZE IN DE GROEI ZIJN
LEIDEN Een Leidse
electriciteitscentrale ^al
eventueel 300 a 350 mil
joen gulden gaan kosten.
De heer J. H. Goossens,
directeur van het Electrici-
teitsbedrijf Zuid-Holland,
deelde dat gisteravond mee
aan een uitgebreid audito
rium, dat in de Collegezaal
van het Universiteitscom
plex aan de Stationsweg
discussieerde over het on
derwerp „centrale" dat de
gemoederen al zo lang be
zig houdten dat. c|p komen
de maanden nog volop
voor discussiestof zal zor
gen. Ook gisteren kwam
men namelijk niet tot een
oplossing. De biologen, die
zoals prof. dr. D. J. Kuenen
het uitdrukte een vage
angst hebben, maar niet
met exacte cijfers kunnen
aankomen en de experts
van het electriciteitsbedrijf,
die met feiten werken en
aan de hand van cijferma
teriaal duidelijk kunnen
aantonen, dat de nadelen
bij. de nYscylflSïUEin vijjjr-
delen in het niet vallen,
ontrafelden de dikke knoop
ook nu niet. Wel werd er
naar alternatieven gezocht,
die echter puntsgewijs
weer werden verworpen:
het transport van de elec-
triciteit van de centrale in
Europoort, verzwaring van
de stroomlijn Krimpen-Lei-
den, een autonoom circuit,
ideaal door zijn geïsoleer
de ligging en tenslotte een
centrale in Katwijk. De kos
tenverhogende factor (aan
,300 miljoen zou 100 a
150 miljoen toegevoegd
worden) lijkt echter een
onoverkomelijke hindernis,
temeer omdat daarin niet
het bedrag begrepen is
voor het aanleggen van
hoogspanningsdraden door
de duinen.
En zo worden dan de groe
ne strook, de Kagerplassen
en hun omgeving nog altijd
bedreigd door de komst
van de centrale, waartegen
met name de gemeente Al
kemade zo fel geageerd
heeft. Vissterfte en de dis
sonantie, die het gebouw
tot gevolg heeft, het zijn
factoren die biologen en
gemeenteraadsleden heb
ben doen besluiten alles in
het werk te stellen om de
Kagerplassen te bescher
men. Om 'n volledig beeld
van de situatie te krijgen
stelde de Leidse Biologen
Club de „tegenpartij" in
staat tijdens de inleidingen,
die aan de discussie voor
afgingen, ook hun stand
punt te belichten.
Duidelijke voorstander van een
electriciteitscentrale is de direc
teur van de Stedelijke Fabrieken
van Gas en Electriciteit, ir. Y. Yke-
ma. Deze noemde de bouw van een
centrale geen specifiek Leidse
zaak. Zij zal een groot deel van de
provincie Zuid-Holland van electri
citeit voorzien, vooral omdat de
huidige centrales in Den Haag en
Leiden bij de produktie een onder
geschikte rol spelen en niet kunnen
voorzien in de plaatselijke en regio
nale behoefte. De heer Ykema zei
voorts, dat de opstelling van een
centrale in het noorden van de
provincie in plaats van in het zui
den o.m. een verhoging van de
bedrijfsveiligheid van de electrici-
teitsvoorziening in het midden en
noorden van de provincie met zich
meebrengt.
Voorts is in de omgeving van Leiden
voldoende water voor de koeling van de
centrale aanwezig. Zorggedragen zal
worden om de temperatuurverlioging
in de centrale van liet koelwater zoda
nig te beperken dat bij de uitlaat een
bepaalde temperatuur niet overschre
den wordt. Het zuurstofgehalte van het
koelwater kan aan de uitlaat gecon
troleerd worden. Om de luclit zo min
mogelijk te verontreinigen is als brand
stof gekozen aardgas.
Bezwaren als zou de visstand in gevaar
Mijnders Meubel Discount N,V. toont zijn producten
tussen een zee van planten en bloemen
Het bij de lezers van ons blad zo
bekende Meubelbedrijf Mijnders
Discount N.V. gevestigd met nog 6
andere ondernemers in de Consu
mentenmarkt op het Levendaal or
ganiseert van donderdag 21 tot za
terdag 23 augustus een artistieke
meubelshow in de stadsgehoorzaal
op een zeer originele wijze.
Om de meubelen goed tot hun
recht te laten komen werd de hulp
ingeroepen van de bloemenarran-
geur Mulder van de Haarlemmer
weg die de meubelen zal omringen
door planten en bloemen en daarbij
enkele primeurs van zijn bloem
schikkunst zal tonen die elke bloe
men- en plantenliefhebber in ver
rukking zal brengen.
Maai' de verkoop van al deze meubelen
gaat volgens het modernste Amerikaan
se discount-systeem tegen voor Leiden
ongekende prijzen.
Hoewel al zeer veel inwoners van Leiden
en omgeving hun regelmatig bezoek aan
de Consumentenmarkt niet meer-zouden
willen missen is het de bedoeling van
Mijnders Meubel Discount N.V. om spe
ciaal diegenen, die nog niet kennis heb
ben genomen van de sterk prijsver-
lagende kracht die er uit gaat van de
moderne discount-methoden, op de hoog
te te stellen van haar uitzonderlijk lage
prijzen.
De heer Mijnders sr. maakte een spe
ciale studiereis naar Amerika om zich
volledig op de hoogte te stellen van de
ukiuwrt* distributievormen in de detail
handel en bezocht diverse landen van
Europa om kennis te nemen hoe dit
kostenbesparend verkoopsysteem ook
hand over hand ingang vindt in ons oude
werelddeel.
Het publiek in het algemeen wil nu
eenmaal meer kopen voor minder geld.
Men wil met zijn inkomen zoveel moge
lijk behoeften bevredigen. De onder
nemer die daaraan weet te voldoen is
dé ondernemer van de toekomst.
Vandaar dat Mijnders Meubel Discount
N.V. zich toelegt op aankoop van grote
partijen meubelen uit geheel Europa en
door het afsluiten van continue con
tracten voor zeer lage prijzen weet te
kopen. Vanwege het massaal transport
worden de vrachtkosten tot een mini
maal bedrag per meubel teruggebracht.
Doordat op deze Meubelshow in enkele
dagen voor kapitalen wordt verkocht,
kunnen de verkoopkosten over honder
den ameublementen worden verdeeld,
waardoor alles met een uiterst minimale
winst verkocht kan worden.
En doordat voor zulke lage discount-
prijzen verkocht wordt is Mijnders zeker
van een vlotte afname.
De kopers kunnen, indien zij dit wensen,
de meubelen zelf meenemen, waardoor
ze no geens 25 GULDEN per ameuble
ment kunnen bespareu.
Alle bezoekers van de Star'"- oorzaal
wachten nog enkele aard verras-
Op de foto hiernaast ziet U hoe Mjjn-
ders Meubel Discount N.V. dit voorjaar
in de H.B.G. „Bloemlustlial" te l.isse
eeu soortgelijke Meubelshow met Ame
rikaanse discountverkoop met uitzon
derlijk veel succes heeft gehouden. Er
waren niet alleen „drommen" kjjkers,
moor werkelijk „drommen" kopers.
komen wees de heer Ykema resoluut
van de hand door te zeggen, dat de hui
dige centrale in Leiden, die hogere uit-
laat-temperaturen bereikt dan de ver
langde. dertig graden, geen nadelige
invloed heeft: „In het bijzonder bij de
koelwateruitlaat wordt de vissport
steeds meer beoefend".
Ir. J. H. Bakker van SEP-KEMA te
Arnhem zei, dat het electriciteitsver-
bruik in Nederland de komende acht
jaar zal verdubbelen. Wordt het voor
1969 nog geraamd op 6083 MW, voor
1977 zou dit 12.007 MW bedragen, het
geen inhoudt dat de komende acht jaar
evenveel nieuw vermogen moet worden
geïnstalleerd als in de voorgaande ja
ren in totaal. Hoewel de voorziening zo
economisch mogelijk dient te geschie
den zal er op toegezien worden, dat mo
gelijke bezwaren die door de electrici-
teitsvoorziening worden veroorzaakt,
weggenomen zullen worden.
„Er schuilt een aanzienlijk risico in de
verhoogde wintel-temperaturen. In het
koelcircuit zal men ongetwijfeld daar
door moeilijkheden krijgen met water
planten. Voor sommige planten is het
een beletsel om onze wateren te bevol
ken vanwege de wintertemperatuur van
het water. In een koelcircuit zouden zij
echter een unieke kans krijgen en door
hun dichte groei de doorstroming van
het water belemmeren", aldus dr. C.
den Hartog, hydrobioloog te Leiden,
die daar aan toevoegde, dat de kans
bestaat dat nu relatief zeldzame en
weinig hinder veroorzakende soorten
zch onder invloed van de ingrijpende
milieuverstoring sterk zullen vermenig
vuldigen. Dr. Den Hartogh wees voorts
op de afname vap het zuurstofgehalte,
waardoor vooral 's zomers het fyto-
plankton (een belangrijke zuurstofpro
ducent) zal worden vernietigd, hetgeen
speciaal zijn terugslag zal hebben op
de oppervlaktevis.
Hy kwam tenslotte tot de conclusie
dat de norm van 30 graden C. van bio
logisch standpunt bezien onaanvaard
baar is. Het zal echter noodzakelijk zijn
aldus dr. Keller van SEP-KEMA in
Arnhem, gezien de absolute noodzaak
van de electriciteitsvoorziening, de ver
schillende belangen tegen elkaar af te
wegen, zodat men in bepaalde gevallen
zelfs een zekere hinder voor scheep
vaart, waterhuishouding, visstand, re
creatie- of natuurgebieden zal moeten
accepteren wil de electrlciteitsvoorzie-
nng 11 liet algemeen belang gewaar
borgd bljjveit.
Tevoren had de heer Keiler gewezen
op de koelproblemen, die zich in het
jaar 2000 voor zullen doen: „De Rijn
noch IJsselmeer alleen zullen dan in
staat zijn voldoende koelwater te leve
ren. Iedere reële mogelijkheid voor de
vestiging van een centrale wat koelwa
tervoorziening betreft zal dan ook op
uiterst zorgvuldige wijze benut moeten
worden".
De Noordzee noemde hij bij de huidi
ge stand van de techniek nog zeer moei
lijk exploitabel door de problemen van
verzanding en de onmogelijkheid om
grond voor vestiging van centrales aan
de kust te vinden.
Ook in koeltorens zag dr. Keiler geen
oplossing. Afgezien van ruimtelijke
en esthetische problemen zijn er volgens
de heer Keiler ook klimatologische be-
bezwaren. De (.zgn. natte) koeltorens
veroorzaken namelijk een nevel, die bij
toepassing voor zeer grote centrales in
ons dichtbevolkte land grote hinder
zou opleveren. Bovendien neemt het
rendement van de centrale door de hoge
bouwkosten, de exploitatiekosten en de
hogere koelwatertemperatuur af.
Prof. dr. D. J. Kuenen, hoogleraar
in de Algemene Dierkunde aan de Rijks
universiteit te Leiden, besloot in mi
neurstemming deze serie inleidingen:
„De concluse lijkt gewettigd, dat mo
menteel het economisch voordeel op
korte termijn prevaleert boven werke
lijk goed doordachte plannen op lange
termijn. Wij zullen het nog wel redden,
maar de toekomst is grauw, dor en
dood; als de houding van de mens te
genover zijn milieu niet radicaal veran
dert".
De discussie, waarvoor ook de VAJRA-
TV belangstelling toonde, verliep wat
stroever dan men verwacht had.
Er werd veelvuldig gegeneraliseerd
en discussieleider prof. dr. J. W. Tescli
directeur gezondheidsorganisatie TNO
zou dan ook na afloop opmerken dat
veel van wat 'hij verwacht had naar
voren was gebracht, maar dat zijn ver
wachtingen toch niet ten volle bevre
digd waren. Duidelijk werd echter dat
de basis waarop naar een oplossing ge
zocht wordt gezond is.
Van een zgn. „doordruksysteem" is
stellig geen sprake, getuige ook het
antwoord dat de heer Goossens gaf op
de vraag „wat het allefnaal waard is":
„Honderdvijftig miljoen extra betekent
zoveel dat wij de problemen voor Leiden
tot de bodem zullen uitzoeken. Er zal
een energiebedrijf komen waarvan al-
j leii plezier zullen hebben en die ook be-
I taald kan worden".
Drs. E. Hennipman, botanicus, inte
resseerde het niet zoveel hoeveel er ge
spendeerd moet worden aan de electrici
teitscentrale. Belangrijker vond hij het
welke gevolgen het voor de gebruiker
zal hebben. Hoeveel zal deze meer moe
ten gaan betalen als de centrale bijv.
op de Maasvlakte gesitueerd wordt.
Voor het geval Katwijk zou het er op
neerkomen, dat de gebruiker 50 pet.
meer zal moeten betalen. Voor de Maas
vlakte zou dat percentage nog hoger
liggen.
Toen de discussie steeds minder
uitzicht begon te bieden op een
oplossing begon het bijzaaltje, waar
men dank zij het gesloten tv-circuit
rustig de debatten kon volgen, leeg
te stromen. Het bleef slechts bij
losse opmerkingen. Zo zei iemand
over de „miraculeuze visvangst" bij
de uitlaat van de huidige centrale
in Leiden: „Een hengelaar zei me,
dat een klein jongetje weinig moeite
zal hebben om grote karpers naar
boven te halen. De vissen zijn na
melijk zo goed als verdoofd". De
heer Ykema liet zich echter niet
uit het veld slaan en meende aan
het slot van de avond alle bezwa
ren van de hand te kunnen wuiven
door te zeggen: „Ik ben van plan tot
mijn dood in mijn boot aan de Kaag
te blijven".