„Kapper" komt niet voor in het huishoudboekje
i\
JEUGD HOEFT GEEN LITERATUUR MEER
TE STUDEREN UIT DOR BOEK
Zelf
knoeien
of
verwaar
lozen
ZATERDAG 12 JULI
...VOOR...
De Nederlandse vrouw geniet in het buitenland de faam
op alle fronten enorm te zijn. Wat zij echter niet doet
in tegenstelling tot vrouwen in het buitenland en met
name in onze nabuurlanden, is voldoende aandacht
besteden aan de verzorging van hiaar uiterlijk. Vooral
het hoofdstuk „kapper" schiet er nogal eens een keer
bij in. Deze post komt ook bijna niet voor in het huis
houdboekje.
I
Als voornaamste argument om niet re
gelmatig naar een kapper te gaan
voert zij aan, dat dit zo duur zou zijn.
Dientengevolge knoeit ze of zelf aan het
haar, of verwaarloost het. Vrouwen in
andere landen besteden meer aandacht
aan hun kapsel en vinden dit van es
sentieel belang voor haar charmes.
De heer De Vries, leider van de studio
voor haarbehandeling en cosmetica in
Dordrecht, is zeer beslist in deze over
tuiging maar betreurt het anderzijds
dat de feiten zo liggen. „Het is jam
mer. Wij proberen hier een zo objec
tief mogelijke voorlichting te geven,
experimenteren tot in het oneindige om
de mannen en vrouwen van dienst te
kunnen zijn, maar er wordt door de
klanten nog te weinig gebruik van ge
maakt. Ons doel is objectieve voorlich
ting te geven aan kappers en hun klan
ten".
De studio is een afdeling van de Zwart-
kopfabriek te Dordrecht. Ze is geves
tigd in een witte villa en ligt tegenover
de fabriek. Een smaakvolle inrichting
met moderne apparatuur versterkt de
indruk dat hier effectief gewerkt wordt.
Kapstertjes zijn druk doende de aanwe
zige modellen, proefkonijnen in enge
re zin, een haarbehandeling te geven
die aangepast is aan de kwaliteit van
het haar en daarna een kapsel aan te
meten, dat overeenkomt met de per
soonlijke voorkeur van de desbetref-
De cursisten, zelf uiterst verzorgd, zijn
niet alleen b'dreven in het verzorgen
van haar, maar eveneens in het voe
ren van gezellige conversatie. De sfeer,
die in deze ruimte hangt, is gezellig en
waarschijnlijk rustgevend voor de
vrouw, die zich nu eens uitgebreid laat
kappen. Daarbij komt dan nog, dat de
Nederlandse vrouw, ook al gebeurt het
dan in veel gevallen te weinig, zeker
niet minder trots is dan de buitenland
se vrouw, wanneer zij door een ver
zorgd kapsel een extra-dosis zelfver
trouwen toegediend krijgt. Volkomen
ontspannen laten zij zich hier de be
handeling aanleunen, variërend van
vitaminekuur, knippen, wassen, het ma
ken van kleurbehandelingen tot per
manenten of watergolven.
Het accent in de studio valt echter
vooral op de vcrfbehandeling. Bij de
beoordeling hiervan komt onder an
dere aan de orde de wens van de klant
zelf; welke kleur zou mij staan, of die
kleur wil ik. Afhankelijk van de haar-
dikte, het „grüs"-percentage en de
natuurlijke kleur wordt dan een diag
nose gesteld welke kleurbehandeling
moet worden toegepast. Van groot be-
Aan elke „set" wordt een andere be
handeling of volgorde van behandeling
gegeven; een kuur tegen vet haar en
roosvorming, één voor regeneratie van
droog, behoeftig haar, een versteviging,
die de duur van de watergolf verlengt,
een behandeling met permanentvloei
stof, met color-shampoo, een kleurver-
steviging en een zogenaamde spoeling
of verving.
Vakkundigheid
Vakkundigheid is in eerste instan
tie belangrijk maar in de theorielessen
die hier ook gegeven worden, krijgen
de cursisten een gedegen brokje psy
chologie te verwerken. Het is enorm
belangrijk dat zij met hun klanten ge
zellig contact hebben, hun deskundige
adviezen kunnen geven en hun ver
trouwen weten te winnen. Pas dan ge
niet een vrouw echt van het „uitje"
naar de kapper.
Elke klant is niet even gemakkelijk en
vaak kom je in aanraking met vrou
wen, die een kapsel wensen, dat wer
kelijk niet bij hun uiterlijk past. Pro
beer. dan ,maar geus om ze dat tactisch
aan het verstand te brengen.
De studio bestaat inmiddels véér
tien jaar. Wekelijks volgen ongeveer
20 kappers of kapsters de driedaagse
cursus, die gegeven wordt van augus
tus tot mei. De deelnemers zijn dan
echter al 3 a 4 jaar in de praktijk
werkzaam. Gevestigde kappers uit het
hele land, aangesloten bij „Het Spec
trum" kring van wetenschappelijke
haarverfspecialisten kunnen hier een
In de studio voor haarbehande
ling te Dordrecht wordt druk ge-
experimenteerd om mannen en
vrouwen van dienst te kunnen zijn.
twee jaar durende opleiding volgen
(een avond per week). Daarna wordt
een examen afgelegd, waarbij ook door
buitenlandse docenten wordt geëxami
neerd. Wanneer men hiervoor slaagt
is men internationaal erkend specia
list in haarVepyftPr.
Het accent bij alle cursussen valt voor
al op de kleurenleer en hoe men deze
in de praktijk brengt. Cosmetica komt
bijna niet aan de orde. Men beperkt
zich tot het adviseren welke make-up
het best combineert met de kleur van
haar en ogen.
„Wat wij hierbij nooit uit het oog ver
liezen is, dat de voorlichting die ge
geven wordt, positief, eerlijk en objec
tief moet zijn". De drie assistenten van
de heer De Vries, vast verbonden aan
de studio controleren en adviseren de
cursisten.
„Ik begrijp niet hoe vrouwen het aan
durven hun haar te verven. Vaak zUn
de resultaten dan ook bedroevend. Wan
neer u ziet wat voor gedegen opleiding
eraan voorafgaat, voordat iemand in
staat is vakkundig werk te leveren op
dit gebied, vraag ik me af hoe het mo
gelijk is, dat iemand zonder kennis van
zaken zelf het haar durft te behande
len".
Inderdaad, wanneer je de uiteenzetting
van deze assistent hoort en je ziet de
restutaten van de behandelde" dames-
kapseis, voel je je met het zelf geverf
de haar en met scheermes geknipte
„koppie" als een bijzonder slechte re-
produktie van 't origineel. Wanneer je
dan tot de ontdekking komt, dat het
haar werkelijk een noodzakelijke be
handeling vereist wil het gezond blij
ven, krijg je steeds meer behoefte
toch maar eens een middag voor de
kapper te reserveren.
Onvoldoende
„Het publiek is onvoldoende voorge
licht op dit gebied en weet in veel ge
vallen niet welke gevaren er verbonden
zijp fiep .ondeskundige. Jiaarbehaqr
deling", aldus de heer De Vries.
Een van de grote misverstanden is
bijvoorbeeld de overtuiging, dat een
spoeling beter voor het haar is dan ver
ven. In de praktijk blijkt het meestal
niet het geval te zijn. Het gebruik van
een verkeerde shampoo, een foutieve
hoofdmassage, of een versteviging, die
ongeschikt is voor het haar kan voor
komen worden, wanneer u het advies
van een vakkundige kapper in praktijk
brengt. Een veel voorkomend kwaal
tje, zoals roos kan het gevolg zijn van
nerveuze spanningen of samengaan met
de stofwisseling. Vaak is een kapper
in staat de oorzaak vast te stellen en
anders verwijst hij de desbetreffende
cliënt naar een arts.
De toestand van het haar is een graad
meter voor de gezondheid en afhan
kelijk van de geestelijke en lichame
lijke conditie van de persoon in kwestie.
In Nederland zijn buiten deze Zwart
kopstudio nog drie andere dergelijke in
stellingen, namelijk L'Oréal, Wella en
Indola. Aan deze studio zijn plm. 100
vaste modellen verbonden. Vrouwen met
verschillende voorkeuren haartypen en
haarziekten. Zij stellen zich beschikbaar
hun kapsel toe te vertrouwen aan een
behandeling door de cursisten.
Voordat nieuwe middelen en methoden
in de studio gebruikt worden, is er een.
gedegen proces aan voorafgegaan. In
het chemisch laboratorium worden de
produkten onderzocht, worden bijvoor
beeld kleuren getest op konijnen en op
strengetjes geite- en mensenhaar. Ook
wordt onderzocht of een kleur stabiel
is, of er geen irritatieprocessen optre
den en hoe de uitwerking op lange ter
mijn is. Pas dan gaat men in de stu
dio zes maanden met het produkt wer
ken. Eerst daarna wordt het produkt
in handen gegeven van de kapper.
Ook de produkten, die via de detail
handel aan het publiek worden ver
kocht zoals bijvoorbeeld shampoo,
kleurverstevigers en haarlak ondergaan
in de studio vooraf de zware proef van
de praktijk.
An
Lokvi
DE SCHRIJVER KOMT ZELF OP SCHOOL
„Als het tot de taak van het onderwijs
hoort, goed te leren lezen, dan behoort
daartoe ook het begrip voor de taak van
de schrijver en voor de positie van het
schrijverschap in onze cultuur. Er is
geen reden, hem voor een halfgod te
houden, levend ,van hemelse spijzen
er is ook geen reden hem voor een paria
te houden, onaanraakbaar om zijn bui
tenissigheid. Hij is een van ons allen,
eenzijdig begaafd zoals er zovelcn zijn
en daardoor in dit ene opzicht belang
rijk. Hemzelf te horen over zijn eigen
werk of over de moderne literatuur in
het algemeen, kan alleen maar winst
zijn. Winst voor de literatuur, maar
binnen het onderwijs ook voor de
school. Eenvoudig omdat de school beter
school wordt door minder schools te
zijn".
Dat zegt Garmt Stuiveling, voorzitter
van de vereniging van letterkundigen
over het werk van het bureau „Schrij
vers op school", de organisatie die door
middel van lezingen, door de schrijvers
op scholen, voornamelijk middelbare
te houden, het contact tussen jeugd en
literatuur tracht te bevorderen. Het ini
tiatief daartoe werd genomen door het
Utrechtse schrijversechtpaar Anny Mat
ti en Wim Spekking.
„Ja, wij hebben een paar vrienden, ar
tiesten, die overal op schoolconcerten
spelen. Dat heeft ons eigenlijk op het
idee gebracht. Waarom tenslotte wel
musici maar geen schrijvers op de scho
len? Kijk, de kernvraag is, hoe inte
greer je kunst in de maatschappij en
met name in het onderwijs. Een groot
probleem is daarbij, hoe pas je de indi
vidualist, die de schrijver is, in de
school in".
Wim Spekking, schrijver, lid van hel
curatorium dat toezicht houdt op net
bureau „Schrijvers op school", zegt het
wat fel. Zijn vrouw, Anny Matti, hoofd
van het bureau, valt hem bij: „We wil
len natuurlijk geen selectief groepje
topacteurs, dat de lezingen houdt. Ieder
een heeft het recht de schijver te vra
gen die hij zelf wil en elk lid van de
vereniging van letterkundigen kan zich
bij ons opgeven om lezingen te houden".
Het is alweer een paar jaar geleden dat
de eerste wankele schreden tot oprich
ting van het bureau werden gezet. Mid
den 1967 horen de middelbare scholen
en kweekscholen voor het eerst van de
mogelijkheid een schrijver op school te
kunnen zien en horen door een infor
matieve brief uitgaand van de vereni
ging van letterkundigen
Initiatief
dat op
scholen
enorm
insloeg
Er kwam zo'n enthousiaste reactie uit
het hele land, dat de vereniging van let
terkundigen, samen met de vereniging
van toneel-, radio- en televisieschrij
vers de Stichting Doneto verzocht een
bureau voor schoollezingen op te rich
ten. Dat was in juli 1968. Het bureau
kreeg de naam „Schrijvers op school"
en Degon te draaien onder de leiding
van Anny Matti onder supertoezicht
van een curatorium bestaande uit mr.
Hans Keuls, Jacoba Eggink, Huub Oos-
Als een bom
In januari 1969 gingen de lezingen van
start. En het succes was meteen zo groot
dat voor de laatste maanden van hel
afgelopen schooljaar honderdvijftien le
zingen konden worden gegeven door 42
schrijvers. Leraren en leerlingen schre
ven bijvalsbetuigingen naar het bureau
Het initiatief sloeg in als een bom.
„Het is natuurlijk niet de bedoeling da'
de auteur de plaats van de leraar Ne
derlands inneemt. Het is een surplus
een extase, waaraan de leraar Neder
lands normaal in zijn programma nooit
toekomt. De kunst komt zo van binnen
uit de school binnen, niet van buitenal
door de leraar", zegt Wim Spekking te
verklaring. „Ik heb zelf een lezing ge
houden hier voor een mavo in Utrecht
Natuurlijk je moet je aanpassen aan he
niveau van de leerlingen. Gymnasiastei
moet Je nu eenmaal anders aanpakker
dan leerlingen van de laagste klasse'
van het mavo. Och, ik heb toen mijt
onderwerp heel algemeen gehouder
maar ze luisterden met open mond". En
Anny Matti: „Het is ook eigenlijk di
bedoeling dat de auteur die lezing gaat
houden van te voren even contact op
neemt met de school. Dan weet hij zo'n
beetje de verlangens van die school en
de leraar Nederlands is daardoor in
staat de komst van de auteur voor te
bereiden, en zo'n lesuur gaat dan ook
meestal zo, dat de grootste helft besteed
wordt aan de lezing, maar dat er toch
ruim tijd overblijft voor vragen of een
discussie met de schrijver".
De kosten.van zo'n lezing, vormen die
soms voor de scholen geen probleem
Ariny Matti: „Per lezing van een les
uur vijftig minuten krijgt dg au
teur honderd gulden. Daarnaast moei
de school zijn treinreis eerste klas be
talen en een tientje bemiddelingskosten.
Voor een tweede lesuur aansluitend
moet nog eens vijftig gulden worden
berekend. Dat is echt niet te'veel". Wim
Spekking: „Deze lezingen zijn natuur
lijk een mes dat aan twee kanten snijdt.
Enerzijds de belangstelling van de jeugd
stimuleren voor de literatuur en het
contact van de schrijver vergroten met
de jeugd, maar anderzijds ook de
auteurs in het leven houden. De bedra
gen, die de auteurs antvangen als sti
pendia, als aanvullend honorarium, zijh
te laag. Men zou de auteurs moeten ge
lijkschakelen wat dat betreft met de
acteurs, op deze wijze kan een auteur
nog wat verdienen en tevens zijn. be
kendheid vergroten". Anny Matti: „Hel
werkt als een sneeuwbal. De leerlingen
gaan boeken kopen van die auteur, vaak
zo sterk, dat er in een bepaalde stad
geen boeken meer van hem te krijgen
zijn. In Nederland is net zo dat een
auteur zichzelf moet bewijzen. De le
zingen zijn daar een middel toe".
Gigantisch rooster
Nu al weer stromen de aanvragen vooi
lezingen het bureau binnen. Op het
Utrechtse Kernkampplantsoen 91. waar
het bureau is gevestigd, zoemt het van
de activiteit. Een gigantisch roosler
wordt opgesteld om aan al de wensen
van schooldirecties en leraren Neder
lands te voldoen. Het is een begrijpe
lijke zaak dat als een auteur tweehon-
derdmaal gevraagd wordt en dat ge
beurthij alle lezingen onmogelijk kan
houden. Daarom kan men een voor
keurslijst van twaalf auteurs indienen.
De keuze is groot genoeg want de lijst
vermeldt ruim 130 auteurs die zich be
schikbaar hebben gesteld om tussen ok
tober en april lezingen te houden. Van
verscheidene scholen is ook reeds het
verzoek uitgegaan auteurs op ouder
avonden te mogen horen, aan welk ver
zoek het bureau voor zover mogelijk
Garmt Stuiveling: „Als men boeken
mooi vindt, is nieuwsgierigheid naar de
schrijver een geoorloofde menselijke
zaak. En omgekeerd: als een auteur
zijn boeken verkocht weet, mag hij
nieuwsgierig zijn naar de lezers en hun
ractie. De eenzaamheid waartoe hij ver
oordeeld is tijdens het schrijven wordt
weerspiegeld door de eenzaamheid van
degene die zijn boek leest. Tussen die
twee vormen van actieve eenzaamheid
is het werk zelf juist het contact".
Wim Spekking: „Die sympathie die Je
bij een gehoor ontmoet, doet je gewoon
goed. Je krijgt er meer Inspiratie door.
En voor de leerlingen werkt de aanwe
zigheid van de auteur alleen al verrij
kend."
Het ziet ernaar uit dat het niet lang
meer zal duren of op het lesprogramma
van elke Nederlandse school, die zich
zelf respecteert zal op gezette tijden
voorkomen: lezing door auteur X. en
niet alleen in Nederland. In België ia
Eugene van Itterbeke naar Nederlands
voorbeeld ook zoiets aan het opzetten.
De jeugd van nu hoeft geen literatuur
meer te bestuderen uit een dor en saai
boek, de schrijver komt op school".
GERARD CRONE.
