Zernoch heeft
de angst van
een heel volk
in zijn ogen
Vakbeweging in Engeland is
behoudend en kortzichtig
l!lI:IIÉÖSi.-
Jan en Joseph:
f dolkomisch
duo voor een
avondvullende
nacht
T'
eid Brits protest werd
een olijke sketch
voor 2 heren op
wankele stoeltjes
Paul Acket
boycot festival
Eigenbelang
gaat boven
alles
ATERDAG 5 JULI 1969
JDE TiFiIDSE COURANT
ïrdfdat
geleden
Singing Europe" was gisteravond nauwelijks
rijf kwartier oud, toen de eerste relwolkjes
rich samenpakten boven de heldere Scheve-
nngse hemel. De overmoedige Engelse equipe
jBe de internationale jury aan deze ploeg met
167 pnt. had toebedeeld. Wat wil je? Verliezen
is nog tot daaraan toe. Maar dat van 'n ploeg
«it Tsjecho-Slowaküe, waar de showbusiness
i de kinderschoenen staat? Nee, dat be-
een schandvlek op het blazoen van het
kautaine Britse imperium. Dus klom woord
eerder Rod Harrod op een wankele stoel om
lian de gretig luisterende pers zijn gramschap
Ie verkondigen. „Ome Lou" mild gestemd"
poor het slagen van de eerste avond luis-
•rde aanvankelijk wat geamuseerd toe.* Maar
ie» Harrod beweerde niet van de reglementep
te te zijn, werd het hem te gortig,
vrees vergetend klauterde hij naast
een even wankel stoeltje om aldus
stilte en
ervolgens van leer om de aantijgingen
rleggen. In het Engels, uit piëteit tcgen-
ijn opponent. De klant is koning, niet-
„Wie is er nog meer niet op de hoogte
t reglement", vroeg hij met een school
meestersblik. „Ik", antwoordde Herman Stok
hij licht blozend naar de
1 lij spreekt twee woorden Duits en drie
woorden Engels, maar hij heeft wel de
angst van een heel volk in zijn wantrou
wende ogen. Soms glimlacht hij even,
midden in een vraag en dan heb je een
seconde de hoop, dat het allemaal zal
lukken, dat hij iets gaat vertelh
Praag, over de positie van de kunstenaars
in Tsjecho-Slowakije. Maar als dan
eindelijk het antwoord komt. hortend, als
of er een tabulator in het spel is, dan is
het voornamelijk opgebouwd uit vermoeid
schouderophalen en vele maten rust daar
tussen.
Het gesprok met Karei Cernoch uit Praag krijgt
daardoor decoutouren van een overbodige con
versatie tussen twee bejaarden, die alles van el
kaar weten en niets nieuws meer te vertellen
hebben. De zon daarentegen brandt uitbundig.
Karei Cernoch, hij zou wel willen, maar er
is voor hem een weg terug. Straks staat hij
weer op het Wenceslas plein en zingt hij in één
van de kleine keldertheaters in het centrum.
Nog geen veertien dagen geleden heeft hij het
songfestival van Bratislava gewonnen met zijn
lied over het land, waarvan hij houdt. Hij kreeg
een applaus, waaraan geen einde kwam en dat
met kreten en gebalde vuisten werd opge
zweept tot een spontane demonstratie. Het pu
bliek had onverwacht weer het zout van de
vrijheid geproefd in de woorden van Karei
Cernoch, de volgende dag werd het lied ver-
patriottisch
de liefde, ik houd van mijn land. Dat is toch
normaal". Hij kijkt me onderzoekend aan. ik
haal mijn schouders ook maar op. Mijn God,
wat kunnen minuten eindeloos duren. Kan hij
dan misschien de woorden van het lied dicteren,
alleen om een indruk te krijgen.
„Ja", zegt hij, „de woorden. Het zijn patriot-
schrijft. Hoe moet ik hc.
maal zo moeilijk in mijn land. Heb ik u al
teld, dat ik heel aardig teken. Grafisch vo
bleke vogel
Op dat moment schuift Vaclav Neckar naast
hem aan tafel, een kleine, intens bleke vogel
met lang apostelhaar en een ijzersterke schip
perspet. Hij heeft gehoord, dat hij kan helpen.
Hij spreekt twaalf woorden Engels en heeft
daarnaast een aantal onregelmatige Duitse
het gesprek voor is. Voor een krant. Hij kauwt
aandachtig op het woord en zegt dan opgelucht
„Ik kan niks zeggen, wat zou ik moeten zeg
gen Dat we in een socialistisch land leven en
erg gelukkig zijn. Dat zou ik kunnen zeggen.
Maar wat heeft het voor zin? Karei brengt
hier twee eenvoudige liedjes over de liefde.
U kunt beter wachten tot vanavond. We zijn
zangers, u moet naar onze liederen luisteren.
Aan praten hebben we niks".
Hij zakt onderuit, sluit zijn ogen en glimlacht.
afgesleten
Karei Cernoch heeft er geen woord aan toe te
voegen. Hij haalt zijn schouders op, de stof ter
fgesleten.
..Heeft u nog meer vragen?" zegt Vaclav mon
ter. „We hebben straks repetitie We mogen
ons niet vermoeien, heeft de ploegleider ge
zegd".
Hij pakt Cernoch bij zijn mouw en trekt hem
i nooit te vergeten.
De nachtexpress, die ook
or de elektronische golven van
Tiffany's, werpen belastingvrije handkussen
naar fraaie droompaardjes aan de bar.
schudden handen van relaties, zorgen met een
urendsblik, dat alle gasten in hun drie
vermaakspaleizen van elk glas een heffing
ineens maken. Onder het dak van het vergeelde
Palacecomplex zijn ze de ongekroonde
koningen, Jan en Joseph Barends, broeders in
de kleinste kunst, gewezen tapdancers en gretig
praktiserende levensgenieters. En geen kwaad
Scheveningen, want dan trap je op
hun king-size-ziel. Jan Barends is in wezen de
man, die 't idee lanceerde om in Scheveningen
een songfestival te organiseren, hij is in deze
dagen ook de vaste schaduw van alles-eter
Lou van Reeseen man met een oergezond
kalend hoofd en een lichaam, dat geschapen
lijkt voor een avondvullende prettoer. Op zijn
beurt staat hij weer in de slagschaduw van
Joseph, die zijn naam geleend heeft aan een
etage, waar de zon van de
■erdiensten nooit ondergaat
„Denk niet. dat wij hier altyd zo goed gedraaid
hebben", zegt Jan „Het eerste jaar heb ik
avonden gehad van nog geen twee gulden
vijftig. Het was een giller Er moest een bom
ontploffen om de mensen naar Scheveningen
dat
n de
TiffanyverkiezingenEen jaar later deden
wij het gelijk op grote schaal over met miss
Scheveningen.
Duistere schim
Hoe kwam Jan op het idee om een songfestival
van de grond te brengen? „Luister", zegt hij
„Vorig jaar augustus liep ik met mijn broer
Joseph op het Gevers Deynootplein Geen hond
te zien. De fontein deed het niet. het teas een
troosteloze business. Je zag alleen soms een
neonbuis aan en uit gaan. Een duistere schim
was gewoon griezelig
doen. Wy besloten om
by Ben Verloop van de Copacabana een borrel
te drinken. Wy zitten aan de bar met z'n
drieën en Lou van Rees komt binnen. Wy
gaven hem wat te drinken en begonnen wat
over Scheveningen te praten. Voor een lolletje
begonnen wij toen over een songfestival. Lou
geloofde het eerst wel, sterker nog. Hij was er
helemaal niet happig op. Maar voor-ie het goed
en wel wist, zat hij er tot zijn nek toe in. Zelfs
als dat festival niet was doorgegaan, dan nóg
had er iets moeten gebeuren. We dachten aan
roulette, maar dat ziet de regering niet
Bovendien is dat niet op korte termijn,
realiseerbaar. Ik geloof niet. dat roulette-
gangers typische uit gaansmensen zijn-
komen alleen voor de entourageMaar de
stroom geld. die een Casino kan opbrengen,
kunnen we dan weer gebruiken om topartiesten
naar Scheveningen te halen. Dan krijg je een
wisselwerking, die een dergelijke badplaats
Uiknijpers
Naast een aandeel in de organisatie biedt Jan
Barends de festivalgasten een feest aan,
waarvan de kosten in de tienduizend gulden
gaan lopen. „Jammer. dat niet alle
Horeca-ondernemers wat doen. Maar ja, je hebt
er altijd uitknijpers tussenZe zien het belang
er niet van in. Dat moet natuurlijk veranderen,
maar dat komt volgend jaar vanzelf wel. De
eerste avond was in elk geval bijna uitverkocht,
de andere beginnen ook lekker te lopen.
A propos, die kringen onder zijn ogen, duidt
dat op een moeizaam nachtje? Ben je gek,
joh! Ik voel me kiplekker. Alleen dat Schiphol,
die stiptheidsactie daar, die zit me hoog. Ik
bid iedere dag, dat die gasten in de
's nachts boven de Haarlemmermeerpolder. En
een hele Kurzaal vol smokings maar wachten
op de grote vedette Man, nachtmerries krijg
je daarvan".
Spreekverbod
Op de valreep weet hjj nog te melden, dat Lou
van Rees van de Singing Europe"-organisatie
een verbod heeft gekregen voor parachute
springen (dat komt er dus op neer, dat-ie
zichzelf bij de lurven heeft genomen). Jan:
,.We mogen niks riskeren. Lou is al eens een
keer omlaag gedonderd. En dat kunnen we nou
net niet meer erbij hebben"-
Wat Jan betreft, het is niet merkbaardat hem
een spreekverbod is opgelegd. Voortdurend
vormen zich groepen journalisten, die nou eens
precies willen weten wie wie niet mag. „Ik
UIT LOUS
EIGEN
TOETER
Vroeg Jansen van hotel Kurhaus aan
Lou van Rees: „Bent u tevreden over de
accommodatie?". Antwoordde Van Rees:
„Ik vind het Splettdid".
zo welbespraakte Rod Harrod ki
lig tegenover stellen en verliet
verheven plaatsje. In een rustig hoekje
hij staan mokken. Maar niet voor lang,
t het festival duurt nog vijf dagen en de
dat Engeland tóch nog in de finale komt,
oot. En bovendien smaakte de drank goed
as het vuurwerk aantrekkelijk. Zelfs voor
e teleurgestelde Britse eqnipe.
De Haagse impressario Paul Acket heeft de
leiding van het Songfestival in Scheveningen
meegedeeld, dat hij en de redacteuren van zijn
bladen de manifestatie zullen boycotten. Het
gaat hier om de volgende bladen: het Ameri
kaanse poporgaan Cashbox en de Nederlandse
tienermagazines Muziekexpres (oplage 250.000)
en Popfoto-Teenbcat (oplage 150.000). De aan
leiding tot dit besluit is een uitspraak, die im
pressario Lou van Rees enkele dagen geleden
heeft gedaan in een interview in „De Leidse
Courant".
Van Rees beschuldigde Acket daarin van na-
aperij. Inmiddels is namens de festivalorgani
satie door Piet Beishuizen een verzoenings
poging ondei'nomen, die heeft geresulteerd in
Ackets voorlopige toezegging om de slotavond
bij te wonen. In zijn bladen zal hij echter geen
aandacht aan het festival besteden.
PARTNERSCHAP ONBEKENDE ZAAK
t Ben
LONDEN De belangrijkste bronnen
in crisisnieuws in Groot-Brittannië
jn sedert de tweede wereldoorlog vrij-
el onveranderd gebleven: de pijnlijke
fdwongen ontmanteling van het impe-
rekkingen
mische moeilijkhe-
Het resultaat is een krampachtige
ihologische spanning, omdat opeen-
tdgende regeringen de problemen afzon-
rrlijk bleven benaderen met uiteenlo-
politieke ideeën en gespecialiseerde
«kundigheden.
Het verlies zo voelt men het nog
eeds van het imperium leidde tot
niet voltooide aanpassing van
oloniale politiek, gemenebestgerichtheid
buitenlandse beleid. De moeilijkheden
t de vakbeweging werden steeds ge
nen als een kwestie van sanering langs
weg van geleidelijke reorganisatie.
correctie van de economie was voort
rend een zaak van technische ingre-
n op het gebied van financiën, han-
1 en industrie. Tot dusver is het suc-
van het moeizaam pogen uitermate
ring gebleven, omdat men het inzicht
de moed of beide miste om on
liggende oorzaken van de hele ma-
ise te analyseren en aan te pakken:
ontmoedigend hardnekkige sociale
Door de knieën
een om de eigen regering te confronte
ren met een grimmig ultimatum: als
de voorgenomen hervorming van de vak
beweging niet werd geschrapt, zou een
openlijke botsing tussen de regering en
een zeldzaam verenigde TUC onvermijde
lijk zijn. Binnen enkele dagen ging mi-
nister-president Harold Wilson door de
knieën. Formeel sprak men over een
compromis, in feite was sprake van
een opzienbare capitulatie. Wilson en zijn
minister van produktiviteit en werkgele
genheid, Barbera Castle, hadden keer op
keer gezegd, dat zo nodig het bestaan
van de Labourregering zou worden geris
keerd, aangezien de hervorming van de
vakbeweging een van de essentiële
wankele nationale economie. Die nood
zaak is op geen enkele wijze verminderd
integendeel. De situatie is veel moeilij
ker geworden. Bij de pogingen s
Hoe
Nu dienen zich enkele pertinente vra
gen aan. Waar blijft de sanering van
de economie? Waar blijft de standing
van de Labourregering? en heeft de so
cialistische regering met het onmogelijke
compromis wellicht zelfmoord gepleegd?
Persoonlijk ben ik ervan overtuigd, dat
het antwoord op die laatste vraag be
vestigd zal blijken te zijn. Dan dient
zich vanzelfsprekend een nieuwe vraag
aan: hoe kon een geslepen politicus als
Harold Wilson zich tot 'n dergelijke ver
nederende en verlammende capitulatie
laten dwingen?
De vakbeweging is in Groot-Birttannië
een integraal deel van de socialistische
beweging. De vakbeweging zorgt ook
voor het overgrote deel van de finan
ciën van de Labourpartij. Die vakbewe
ging heeft tevens honderd eigen men
sen in Labours Lagerhuisfractie. Als
het tot een volwassen botsing was geko
men, zou dus niet alleen de regering
ten onder zijn gegaan, maar de hele
Labourbeweglng. Niemand hoeft er aan
te twijfelen, dat de Engelse bonden hun
vermeende eigenbelang onder alle om
standigheden zouden hebben laten pre
valenen. Dit ligt in het karakter van
de Engelse vakbeweging, die naar bui
ten bijna onaantastbaar machtig ia maar
naar binnen weinig zeggenschap heeft
over de eigen organisatie en leden. In
het algemeen gesproken is de afstand
tussen de bondsbestuurders en de leden
te groot zo groot, dat militante on
officiële arbeiderleiders in de praktijk
vaak de wet uitmaken.
Die
vakbeweging is terecht beschreven als
een bijzonder kortzichtige colossus. En
de kortzichtigheid gaat zover, dat zelfs
de eigen schromelijke tekortkomingen
volledig buiten het gezichtsveld vallen.
Aan de nieuwe taken van een vakbewe
ging in de tweede helft van de 20ste
:elan<
jaren. De bonden gaan akkoord met
kostbare stakingen voor een paar gulden
per week voor arbeiders met een hoge
levensstandaard, maar aan de slechte
sociale voorzieningen wordt nooit iets
gedaan. Steeds weer betogen Engelse
vakbondsleiders dat de toestand nog niet
zo dringend is, dat in Groot-Brittannië
minder werkdagen verloren gaan door
stakingen dan in vele andere landen. Zij
zich t
industrieën kan veroorloven. Zij lat*
ch in de vreemdste hoeken dwingen
door do militante minderheid, die ach
teraf altijd wel op bescherming van
de bond mag rekenen. Zij geven hun
goedkeuring aan stakingen tegen nor
male modernisering en mechanisatie.
Zij gaan akkoord mei onverstelbare
produktiebeperkende praktijken.
De huidige stakingen illustreren het
akkoord bereikt omdat de havenar
beiders zich verzetten tegen container
transport. Londen en andere havens heb-
in de gloednieuwe containerterminal
van een firma, die 500 miljoen gulden
heeft geïnvesteerd voor gespecialiseerd
containertransport. Intussen gaan de
schepen naar buitenlandse havens: Rot
terdam en Antwerpen. Deze stakingen
zijn volkomen in strijd met de overeen
komsten, die de werkgevers en de vak
bonden langs normale weg hebben be
reikt en getekend.
Natuurlijk liggen de redenen voor de
hand: de havenarbeiders zijn bang, dat
de moderne wijze van vrachtvervoer
werkkrachten overbodig zal maken.
gelse probleem-havens niet op de gesta
dige groei van de continentale havens
mogen rekenen.
Wilde stakingen
Met de nu opgegeven hervorming
van de vakbeweging wilde de Labour
regering op de eerste plaats deze soort
rampzalige acties bestrijden. Het zoge
naamde compromis hield in, dat het
TUC zelf voor meer discipline zou zor
gen; met name door maatregelen tegen
wilde stakingen. Dit leek van het begin
af aan een onrealistische aanpak. Het
nieuws van het sbakingsfront komt dat
nu bevestigen. De Engelse vakbewe
ging bevindt zich wegens eigen kortzich
tigheid immers in een positie, waar zij
wel een regering kan laten vallen, maar
Gemiddeld zijn de Engelse vakbonds
leiders niet minder intelligent dan hun
buitenlandse collega's. Zij moeten hun
machteloosheid echter camoufleren met
de wanhopige stelling, dat zij alleen
voor hun eigen leden zorgen, terwijl de
heid van de regering is. In Engelse ver
houdingen klinkt dat dan bijna aan
vaardbaar, omdat men het idee van een
partnerschap eenvoudig niet kent. Daar
mee zijn we dan beland bij de on
derliggende oorzaken van het complex
van problemen: liet grote sociale pro
bleem, hardnekkig klassebewust zijn en
klassetegenstellingen, een voortdurend
redeneren op basis van „wij" en „zij".
In de tijd van de kooi-tsachtige impe-
riumbouwerij waren nationaal bewust
zijn en vermeende glorie ondanks de
bittere tegenstellingen, doelmatige psy
chologische veiligheidskleppen. Dit be
sef achteraf van gezamenlijk en weder-
ijds bedrog benadrukt de klassestrijd
iu de aanleiding van de industriële re-
■olutie met haar onbeschrijflijke sla-
entoestanden langzamerhand niet meer
dan geschiedenis is of had moeten zijn.
Vandaar dat wat in Nederland wordt
ïzien als bescherming van het stakings
recht. in Groot-Brittannië onvoorwaar
delijk wordt afgewezen als misdadige
politieke interventie ook als de voor
gestelde minimale- hervormingen van de
eigen Labourregering komen. Van hun
kant behouden de Engelse bonden zich
het recht voor zich op het terrein van
de regering te begeven. Op de speciale
TUC-conferentie in Crowdon werd open
lijk gedreigd met het wapen van de
politieke staking. Wilson ging ogenblik
kelijk door de knieën. Daarmee werd
het volkomen faillissement van Labour
bevestigd. Een volgende conservatieve
regering zal wel met straffe wettelijke
Tiaafregelen komen. Maar zolang niet
:egelijkertijd het fundamentele sociale
probleem wordt aangepakt, zal het re
sulterende conflict alleen maar tot ver
dere klassetegenstellingen leiden. De ge
volgen daarvan houden het faillissement
n heel Groot-Brittannië in.
(ADVERTENTIE)
carbovit tegen maag-
en darmstoornissen.
mugolin (reukloos)
r voorkoming van muggebeten.
Damtoernooi
RDG sterke
bezetting
(Van onze dammedewerker)
DEN HAAG Het 3e internationale
damtoernooi van RDG. dat van 7 t/m
11 juli zal worden gehouden zal bestaan
uit drie eregrocpen. De wereldkampioen,
de Europese kampioen, de Haagse kam
pioen en vele andere kampioenen en
oud-kampioenen zullen acte de presence
De groepen zijn als volgt samengesteld
Eregroep A: A. Andreiko, wereld
kampioen; A. Kuyken, oud-kampioen
van Zwitserland; B. Adjiedj, oud-kam
pioen van Suriname; J Weerheijm, oud
kampioen van Zuid-Holland; L. P. Kaïn,
de sterke DIO-speler; K. Toet, de coming-
wereldkampioenBaba Sy, internationaal
grootmeester; C. Varkevisser, vele malen
deelnemer kampioenschap van Neder
land; Jac. v. d. Ende, kampioen van het
Westland; D. J. F. Boom, topscorer ere
klasse 1968; N. Mesjanski, 14 jaar, jeugd
kampioen; W. Agafonov,
Moskou; F. Claessens, België, deelnemer
aan vele internationale tournooien; E-
Koningferander, één der sterkste spelers
van Suriname; A. I'. Schotanus, oud-
