„DE SHOW, DAAR GAAT
HET OM, DAAR MOET
ALLES VOOR WIJKEN"
WELLES NIETES-GEVECHT
RONDOM OPTREDEN
IN SCHEVENINGEN
Curie bang voor
blokvorming rond
kardinaal Suenens
Laurens van Looyen:
Musical HAIR: dolkomische
klucht voor impressario's
Symposion in Chur
Grote opkomst
uit Romaanse
landen
UITWERKING
MAMMOETWET
NIET ZEKER
Slapende man
zakte weg
in pek
Verkiezingen in
Gibraltar op
30 juli
NS zoeken
personeel
in randstad
TUC breekt
staking van
toiletdames
Surplus aan
bouwvakkers
inzetten voor
woningbouw
ZATERDAG 21 JUNI 1969
DE LEIDSE COURANT
ZOMER
De man achter Herman van
I Veen, de pianist achter het
H fenomeen: Laurens van
I Rooyen, Utrechtse kruide-
nierszoon, misdienaar op
non-actief, gewezen kerk-
organist en nu mild glim-
lachende mede-eigenaar
en vleugeladjudant van de
weldoortimmerde cabaretgroep Harlekijn
Holland". ,,Weet je, dat ik er nog vaak van
droom", zegt hij, ,,dan zie ik me weer in een
toogje op de onderste altaartrede knielen. We
hadden toogjes in allerlei kleuren, zwart voor
het normale werk, rood voor de keren, dat er
flink uitgepakt moest worden. Dan zat je
midden tussen de flakkerende kaarsen en over
al dreven de wierookgeuren. Man, dat heeft
een waanzinnige indruk op me gemaakt. Als
zoon van een katholieke middenstander kon je
er eenvoudig niet langs, het was gewoon een
bekeken zaak, dat -'e allerlei klussen in de kerk
moest opknappen. Ik werd ook om de haver
klap van school gehaald om orgel te spelen
bij trouwmissen en rouwdiensten. Dies Irae en
Veni Creator, ik stampte het er allemaal uit.
Hoe oud zal ik toen helemaal geweest zijn,
dertien, veertien misschien. Ik verdronk tussen
al die orgelpijpen en registers en speciaal
voor mij moest er een kussentje op de bank
worden gelegd, want anders kon ik niet eens
bij de toetsen.
Het mooiste vond ik altijd de galm, die
rollende donder langs de gewelvep.
Vijf minuten hield dat aan en als je
flink doordrukte, dan zag je de muren
trillen. Op zo'n moment dacht ik: „dat
is nou allemaal jouw werk Laurens".
Prachtig vond ik het. De kapelaan
kwam altijd speciaal naar school -om
me te halen. „We zitten weer omhoog",
zei ie'dan tegen de directeurs, „kan
Laurens effe meekomen". Ik ging ach
terop $ijn fiets oaajj dp kerk. Ik vond
muzikaal baasje
Ik zou aanvankelijk tussen de grutters
waren een mooie toekomst opbouwen,
maar vader had al gauw door, dat het
geen haalbare kaart was. Toen ik zes
was liet ie al een piano thuis komen,
want hij vond, dat ik zo'n muzikaal
baasje was. Ze droegen die zwarte kist
de huiskamer binnen en ik was op het
zelfde moment verpletterd. Die koperen
pedalen, al dat ivoor, ik vond het een
ongelooflijk instrument.
Vanaf dat moment liep de muziek als
een dikke, rode draad door mijn leven.
Ik had volgens vader een begenadigd
talent en als hij jarig was, dan werden
alle odms en tantes geprest om hun
glaasje advocaat neer te zetten en eer
biedig te luisteren naar die dekselse
Laurens, die zo mooi de kinderstukjes
van Mozart speelde.
Vleugeladjudant
„Harlekijn"
voorspelt
Herman van Veen
internationaal
cusses
de sigaar
Herman heb ik leren kennen op het
Utrechts Conservatorium en vanaf het
eerste moment klikte het tussen ons.
We maalden persiflages op de klassieke
reuzen en de keren, dat Bach de sigaar
was, waren op het laatst niet meer te
tellen. Zelfs een doodserieus vak als
de harmonieleer vormde voor ons nog
voldoende aanleiding voor een krank
zinnige stunt. Als Hei-man aan de beurt
was om wat accoorden-te maken, begon
ie altijd met lang en uiterst geconcen
treerd uit het raam te staren. „Meneer
Van Veen", zei de leraar dan, „maakt
u eens een dominant septiem accoord
op F". „Juist", zei Herman, „een do
minant septiem accoord op F, ik geloof
waarachtig, dat ik begrijp, waai- u heen
wilt. U verwacht van mij een dominant
septiem accoord op F. Goed, dat gaan
we nu maken". Vervolgens draaide hij
zich om en begon uit het raam te staren.
Dat hele accoord interesseerde hem geen
bliksem, waarschijnlijk dacht ie op dat
moment alleen aan het feest van de
vorige dag, maai na vijf minuten
kwam ie toch voor de draad met een
werkstukje. Alle anderen maakten zo'n
accoord vanaf de basis, maar Herman
startte bovenaan en sukkelde dan via
Es, C en A naar de grondtoon. Hij had
daar een waanzinnige techniek in ont
wikkeld. Hij schreef toen ook al de
meest krankzinnige teksten, die ik op
muziek zette. „Als we daar later wat
mee kunnen doen", dacht ik, „hoef ik
geen concertpianist te worden".
De twee directeuren van Harlekijn in
vol bedrijf: pianist en aangever Lau
rens van Rooyen en Herman van Veen
in hun crazy-piano-act.
Na vijf jaar kwamen we van het con
servatorium. Herman had als hoofdvak
viool gehad, ik piano. We zijn daarna
meteen begonnen met die tabarettoer,
we wildenj gewoon het bewijs leveren,
dat je met een goeie klassieke onder
grond ook in de kleinkunst een eind
leunt komen. Ik zag me trouwens niet
de hele dag Beethoven en Schubert
spelen. Eigenlijk heb ik gloeiend de
pest aan al die romantische jongens, die
een labyrinth van stemmingen en sen
timenten hebben getimmerd. Ik heb
geen enkele affiniteit met dat soort
zwnmelarij en de enige componist uit
die periode, die voor mij te pruimen is,
is Bach. Bach heeft diezelfde strak
heid als de grote Italianen: Vivaldi.
Scarlatti. Dat is pure muziek. Daarna
komt er wat mij betreft een, hele tijd
niks en dan begint het weer bij Stra-
winsky, Schönberg en Weber. Dat is de
muziek, waar ik mij persoonlijk jofel
Laurens van Rooyen heeft er achteraf
geen spijt van, dat hij zijn talent heeft
geïnvesteerd in de kleinkunst. Hij zegt:
..ik geloof voor 100 procent in Harle
kijn- Ik wil ook nog wel uitleggen waar
om? Wij vormen geen losvaste groep
schnabbelaars, die voortdurend aan de
poen loopt te denken. Elke cent, die we
tot nog toe verdienden, hebben we ge
lijk weer in de zaak gestoken, we zijn
gewoon waanzinnig ambitieus en zijn
bereid om ons kapot te werken. Bij ons
wordt niet op de klok gekeken en met
een collectieve arbeidsovereenkomst ge
werkt. De show, daar gaat het om en
daar moet alles voor wijken.
Ik vergelijk Harlekijn altijd met de
communie-gedachte van Fx-ederik van
Eden. Die trachtte ook met een gemeen
schap van gelijkgestemden zijn doel te
bereiken. Dat hij het achteraf niet heeft
gehaald, is voor ohs nog geen reden om
het ook niet eens proberen.
Wij hebben nu een groep van
tien man en dat zijn ook tien vrienden.
Wij beschouwen dit ook niet als een
vak, maar als een roeping. En wij zijn
er met zijn allen van overtuigd, dat het
zal lukken. Dingen, waar je voor 100
pi-ocent achter staat, gebeuren gewoon.
Dat houdt geen mens tegen.
Wij zijn bijvoorbeeld nu serieus bezig
met een internationale opbouw. De
show, die wij brengen, leent zich daar
helemaal voor, het is immers geen ty
pisch Nederlandse humor, die wij bren
gen. We beginnen in september met een
aantal proefvoorstellingen voor buiten
landers, die in Nederland wei-ken en
als dat lukt, dan springen we de gi-ens
over. Er wordt al gesleuteld aan een
show voor de wereldtentoonstelling in
Tokio, er zijn al contacten gelegd met
Duitsland en Scandinavië.
gloeilampjes
Zeg nou niet, dat we met onze kop in
de wolken lopen, want meneer Philips
heeft ook nooit geweten, dat hij in de
schuur achterin zijn tuin werkte aan
een internationaal imperium. Dat ge
beurde gewoon, die man was bezeten
van zijn gloeilampjes.
Wij zijn nu toevallig bezeten van Har
lekijn en ik beloof je, dat ze over een
paar. jaar in New York zullen weten,
wie we zijn en wat we doen.
Er is geen mens, die dat meer
uit onze koppen praat".
pen van de musical
..HAIR" Scheveningen be
reikt hebben, is er al een
strijd op leven en dood ont
brand tussen alle weldoor
voede producenten, die een
dikke, commerciële vinger
in de musicalpap hebben.
Het begon met de aankon
diging van Lou van Rees,
die tussen zijn slordige be
sognes voor Singing Europe
door het vaderland mede
deelde, dat hij de 67 a nies
ten van de Engelse ..HAIR-
produktie op 13 juli in char
tervliegtuigen naar Neder
land zou brengen voor één
show in het Scheveningse
Circustheater. Die snelle
grap ging hem 60 mille kos
ten en daarom had hij de
toegangsprijzen opge
schroefd tot vijftig, veertig
dertig gulden. „Het is
i de gepeperde kant",
gaf hij glimlachend toe.
tuigd, dat er genoeg lief
hebbers zijn om die zaal te
vullen. Voor de nachtshow
van Sammy Davis heb ik
een paar jaar geleden al 60
gulden gevraagd en dat be
taalden ze ook"
De door Van Rees trots
aangekondigde komst ran
de Engelse HAIRsloeg
vrijwel onmiddellijk een
krater in de uiterst riante
.Haagse villa van impressa-
rio Herbert Da Silva. die er
tot op dat moment heilig
van overtuigd was, dat hg
HAIR naar Nederland zou
brengen, als daar een mo
gelijkheid i'oor tras. Hij had
in Londen bindende afspra
ken gemaakt met HA1R-
producent James Verner,
die hij onmiddellijk na de
bekendmaking van Van
Rees in opperste woede op
belde om opheldering. Ant
woord van 'Verner: ,,Ik
weet niks van een show in
Nederland en ik heb me
neer Van Rees nooit ont-
Da Silva, die zijn zigeuner
show Fiesta Gitana via
Verner in Engeland laat
optreden, zei daarop: „Er
zijn twee mogelijkheden. Of
Verner bedriegt me of aVn
Rees haalt een misselijke
Stunt uit, yerner-is in elk
geval de grote man achter
HAIR en als hij zijn veto
uitspreekt, dan kon Van
Rees er toch mooi naar
welijks uit het veld pesla-
Wat kan ik nog meer ver
lange%. Volgens mij pro
beren ze ria intriges de j
zaak te torpederen en daar-
voor hebben ze meneer
Verner amok laten maken, i
Meneer Verner is overigens
in dienst van de Stigwood
en Nasht. Aanvankelijk zat
cue meneer David Congers
ook nog in de leiding, maar
die is zojuist ontslagen en
probeert nu in Nederland
stemming te maken tegen
mij. Wat mij betreft mag
kan hij toch niks beginnen.
Ir Londen kunnen ze nu
twee dingen doen: con
tractbreuk plegen en mij
de schade vergoeden of de
boel in Londen uit elkaar
laten ploffen. Reken er op.
dat de heren elkaar nu a.1
trdje
tellen hebben'
Over de plannen van een
Nederlandse versie van
HAIR (die aanvankelijk
door de met de noorderzon
verdwenen Paul Kijzer zou
worden geproduceerdzegt
Van Rees nog: „Ze zijn
bang. dat die
de Engelse cast een A'eder-
landse produktie onmoge
lijk zal maken. En terecht,
want wat die Engelsen
doen is duizend maal beter
dan wat ooit in Nederland
op de planken zou kunnen
komen. Al boden ze me
10.000 gulden om HAIR met
Nederlandse artiesten te
produceren, dan zou ik nog
weigeren. Ik voel er niks
voor om een Lou Kijzer te
worden. Misschien zou ik
er wel uiat voor voelen, als
we een B-cast uit Londen
hierheen zouden kunnen ha
len, maar dan niet langer
dan veertien dagen.
Ondertussen loopt de
schriftelijke plaatsbespre
king voor de omstreden
show op 13 juli naar wens.
Er hebben zich al enige
honderden liefhebbers ge
meld, die 7iu eens met
eigen ogen het spektakel
willen zien, dat na de Lon-
dense première werd om
schreven als „ruig' opstan
dig, uitzinnig en godslas
terlijk". Dc vraag, die
iedereen nu op de lippen
brandt is: „Wie zal zich
straks de Hairen uit het
hoofd trekken?".
Als de door Van Rees gesignaleerde intriges succes hebben, zal Nederland onder meer deze kloeke groep hippe vogels door de culturele neus worden ge
boord. Afgaande op zijn gernststeUende mededelingen doet u er echter goed aan om gewoon door te sparen voor de Scheveningse show, die een doorsnee
weeksalaris als investering vergt.
ROME (KNP) De Europese bisschop-
I penvergadering. die van 7 tot 10 juli in
Chur bijeenkomt, is voor een aanzienlijk
deel van de curie in Ronie al een soort
nachtmerrie geworden. De meerder-
heidsgroep van behoudsgezinden voelt
zich niet behagelijk in het vooruitzicht
van het symposion, maar de zeer klein
geworden groep van vooruitstrevenden
ziet er met hoopvolle verwachting naar
uil, aldus welingelichte kringen in het
Vaticaan.
De reden voor onbehagen tn de curie
meerderheid is echter niet meer in de
eerste plaats het te verwachten debat
over het priestercelibaat, maar de vrees,
dat zich tijdens het symposion een groep
van sympathisanten zal vormen rond
kardinaal Suenens Deze curiale meer
derheid is namelijk bang. dat die bis
schoppen dan op de synode van oktober
een duidelijk plan op tafel zullen leggen
voor een nieuwe regeling van de verhou
ding tussen Paus curie en episcopaat,
waarop kardinaal Suenens in zijn inter
nationaal gepubliceerde kritiek scherp
heeft aangedrongen. De Jyritiek van kar
dinaal Suenens is in tal van landen door
de kath. pers zeer gunstig ontvangen.
Hulpbisschop Butler van Westminster in
Engeland zei erover, dat „Suenens' kri
tiek een van de belangrijkste bijdra
gen is geweest voor de huidige discus
sie". Enige da gen geleden keerde de de
ken van het kardinaalscollege, kardinaal
Tisseranl, zich echter in een brief aan
kardinaal Suenens tegen diens opvat
tingen.
De tweede reden voor het onbehagen
blijft de te verwachten discussie voor
het priestercelibaat. De curie is bang,
dat het symposion dergelijke initiatieven
zou kunnen nemen tegen de geldende
celibaatsverplichting, dat zij niet langer
te negei-en zouden zijn
Om dit te verhinderen heeft de II.
Stoel de laatste maanden verschillende
pogingen ondernomen het symposion
van Chur uit te stellen of te verhinde
ren dat er bepaalde onderwerpen aan
de orde zouden worden gesteld. Uit
kringen, die met de praktische voorbe
reidingen van het symposion belast zijn.
wordt echter verzekerd, dat tot dusver
door Rome niets in de weg gelegd is.
Wel is er in februari een brief rond
gestuurd aan de voorzitters van de na
tionale bisschoppenconferenties. Daarin
heeft Paulus V' via zijn staatssecretaris
de voorzitters der bisschoppenconferen
ties nog gewaarschuwd, dat het celibaat
door een bepaalde stroming ter discus
sie wordt gesteld. De Paus spreekt daar-
dat
a lle«
theologen met die stroming worden i
gesleurd, maar zelfs ook enkele bis
schoppen.
Roniaau* blok
Vaticaanse informanten verzekeren, dat
de H. Stoel heel goed weet dat naar me
ning van de meerderheid van de theo
logen priesterschap en celibaat leerstel
ling niet per se bij elkaar horen Rome
ziet ook wel, dat de anticelibaatsslro-
mingen zich niet berperken tot enkele
lokale kerken, maar ook binnendringen
in de Romaanse landen. Aan deze stro
mingen toegeven zou belekepen dat men
de huidige en overleefde kerkelijke struc
turen op het spel zou zetten.
In dit verband zou de curie een ster
ke Italiaanse deelneming aan het sym
posium bevorderd hebben. Inderdaad
zal het Italiaanse episcopaat, waarbin
nen van een genuanceerd denken over
het celibaat nog weinig sprake is met
21 man op de vergadering van CHUR
vertegenwoordigd zijn, terwijl de Franse
bisschoppen, die ook gereserveerd staan
met 16 man aanwezig zullen zijn. Span
je bezat 10 bisschoppen. Met deze 47
bisschoppen kan een sterk Romaans blok
gevormd worden m 't symposion, waal
voor zich in totaal ongeveer 110 bis
schoppen aangemeld hebben.
Van onze parlementaire redactieI
DEN IIAAG. Er is weinig zekerheid
over de verschuivingen die zich als
gevolg van de invoering van de mam
moetwet zullen voordoen in de belang
stelling voor de diverse vormen van
onderwijs. Toch is het van belang door
het subsidiebeleid te bevorderen, dat
scholen die een slechte bezetting hebben,
kunnen uitgroeien tot een redelijke
omvang.
Dit zegt staatssecretaris Grosheide
(O. en W.) in zijn antwoord op vragen
van het Tweede-Kamerlid Schuring
(CHU) over een voorgenomen wijziging
van dé getalsnormen in de wet op het
voortgezet onderwijs (mammoetwet).
Een ontwerp-wijziging is reeds aan
de onderwijsorganisaties en de onder
wijsraad toegezonden en omvat voor
stellen voor een normverhoging van 67
tot 233 procent van de bestaande normen.
Aanleiding hiervoor is, dat zich bij de
uitvoering van de zogenaamde planpro
cedure verscheidene moeilijkheden voor-
SAO PAULO (Reuter) Een in
woner van de Braziliaanse stad Sao
Paulo, de dertigjarige Lucio Silveira,
legde zich in een wat wazige toestand
te slapen op een hoop pek langs de weg.
Door zijn lichaamswarmte ging de pek
smelten, zodat de slapende geleidelijk
wegzakte Toen hij tenslotte ontwaakte,
siken alleen zijn hoofd en schouders nog
nil boren de zwarte massa, die inmiddels
weer hard was geworden. Te hulp ge-
I roepen voorbijgangers konden Lucio niet
I bevrijden. Hhiervoor moest de brand
weer zorgen, die het slachtoffer uitzaag-
i de en naar een ziekenhuis vervoerde.
Daar waren verpleegsters nog geruime
tijd bezig om de besmeurde man te rei
nigen.
GIBRALTAR (Reuter) De bewoners
van Gibraltar gaan op 30 juli naar de
stembus om de vijftien gekozen leden van
het Huis van Afgevaardigden aan te
wijzen, dat volgens de nieuwe grondwet
in de plaats komt van de wetgevende
raad. De eerste-minister, sir Joshua Has
san, maakte dit gisteren bekend. De oude
UTRECHT (ANP) l)e Ned. Spoor
wegen twijfelen of de interne werving
van treinpersoneel vooial aan machi
nisten is behoefte voldoende resulta
ten zal afwerpen gez.ien de bestaande
problemen bij hel vrijmaken van de ge-
I selecteerden
1 In het westen van ons land is de
j krapte al zodanig merkbaar, dat de
buitenlanders gaan
idsdelega-
poorwegei
verven. Binnenkort zal de i
ie van N.S. zich beraden o\
rekken van pendelaaiü vc
lam en Rotterdam.
LONDEN (DPA) Hel grote Britse
vakverbond T.U.C. heeft gisteren, twee
dagen na het door zijn leiders met pre
mier Wilson gesloten compromis, in Bir
mingham een wilde staking „neergesla-
Tten totlatjuffrouwan i
legd omdat de directie hun niet hetzelf
de loon wilde betalen als hun mannelijke
collega's. Als gevolg van de staking wer
den de waslokalen en de toiletten zo sme
rig dat 2500 arbeidsters naar huis ge
stuurd moesten worden. Op last van de
secretaris-generaal van het T.U.C. gaven
plaatselijke vakbondsleiders opdracht tot
voortzetting van de onderhandelingen
over de lonen en stuurden zij de sta
kende vrouwen weer naar hun werk.
DEN HAAG (ANP) Het werkver
band huisvestingsnood vraagt zich in een
brief aan minister ir. Schut van Volks
huisvesting en Ruimtelijke Ordening met
verbazing af. waarom het surplus aan
bouwvakkers nu wordt ingezet voor het
bouwen van andere gebouwen dan wo-
Het dringt namens het ontstellend gro
te aantal woningzoekenden en krotbe
woners, met name in de randstad Hol
land, met kracht bij de minister aan op
„alsnog en op korte termijn maatregelen
te treffen, waardoor meer woningen in
aanbouw genomen zullen worden".
