1
IJ
V
Engeland heeft z'n kleurlingen hard nodig
S;
er
TRINS SNIJDERS EN HANS TIEMEYER
BESTE TONEELROLLEN VAN 'T SEIZOEN
ONDANKS
ENOCH POWELL
In 5 jaar 551
misdrijven met
vuurwapens
De veilige
manier
van sparen
Rijkspostspaarbank
altijd safe!
Prof. dr. W. Grossouw
I vraagt dispensatie
van priesterplichten
Leraren willen
landelijke
vereniging
Wielrenner
botst frontaal
op auto
Nieuwe stimulans
eenheid Kerken
Oecumenisch
actiecentrum
Geen snelrecht
voor 660
bezetters van
Maagdenhuis
rOENSDAG 11 JUNI 1969
DE LEIDSE COURANT
Van onze correspondent Ben Sies)
LONDEN. Bij de felle discussies over emigratie
kleurlingenproblemen in Groot-Brittannië
inoch Powell zorgde gisteravond weer voor een
ïieuw hoofdstuk van zjjn schaamteloze haat-
■vangelie wordt er telkens op gewezen, dat tal-
essentiële Engelse diensten zonder behulp van
mitenaf eenvoudig ineen zouden storten. En voor
edreen met normale ogen en oren moet duidelijk
jjn, dat vooral de Britse nationale gezondheids
dienst afhankelijk is van emigranten. Tot voor kort
exacte cijfers niet beschikbaar. Nu heeft de
Iritish Medical Association, de organisatie voor
irtsen, belangrijk cijfermateriaal verzameld. De
jegevens staven de vermoedens: niet minder dan
(3 percent van alle dokters in Groot-Brittannië
tornt uit het buitenland: en de meeste van die
buitenlanders zijn Aziaten en Afrikanen. Onder de
•erpleegslers is hel percentage zo goed als zeker
tog hoger. Over enkele maanden hoopt men ook
op dat punt een onderzoek te voltooien.
Verder blijkt, dat het percentage buitenlandse
dokters zo goed als zeker snel zal toenemen. Nu
il evenaart het aantal emigrerende artsen het
totaal aantal mensen, dat de Engelse medische
icholen per jaar afleveren. In beide gevallen 1900.
Deze ontwikkeling heeft belangrijke en veelal alar
merende gevolgen voor de Britse gezondheids
dienst, voor de emigrerende dokters zelf en vooral
or de onderontwikkelde landen. Deze lan
den hebben al veel te weinig dokters en zij kun-
(ADVERTENTIE)
Onervaren artsen
in overvloed
worden, zou hij van de staat nog maar drie maal
zoveel krijgen. En dat is dan veel minder dan een
Engelse dokter krijgt (het is overigens interessant,
dat de Engelse arts op zijn beurt weer veel minder
verdient dan, b.v. zijn Nederlandse collega: de
huisartsenhonoraria variëren in Groot-Brittannië
van 25.00 tot 40.000 gulden per jaar).
nen zich niet. veroorloven de schouders op te halen
over het verlies van mensen die een van de schaar
se plaatsen voor medische opleidingen hebben be
zet en wier studie een bijna niet op te brengen
investering betekende. Men moedigt ze dan ook
niet aan te vertrekken. Integendeel. De jonge me
dici gaan vrijwel allemaal naar het buitenland met
de vooropgezette bedoeling om praktische ervaring
op te doen met moderne medische middelen en
methodieken. Na afloop van die periode blijven
de meesten hangen, omdat de omstandigheden in
hun eigen land zo erbarmelijk zijn.
Laat ons India als voorbeeld nemen. Een dokter
heeft daar een bijzonder hard bestaan. Hij kan
rekenen op 5.000 tot 10.000 patiënten, die veelal
over een zeer groot gebied verspreid wonen. Me
dische faciliteiten en de hulp van ziekenhuizen
en specialisten zijn zelden beschikbaar. Moderne
geneesmiddelen ontbreken bijna altijd. Bovendien
moet een arts in India onafgebroken worstelen
met bijgeloof, vooroordelen en de daarmee samen
gaande concurrentie van zo'n 300.000 kwakzalvers
die als „inheemse medici" een grote reputatie ge
nieten ook in de hoogste kringen. Bovendien is
de gezondheidsdienst in India geen nationale aan
gelegenheid maar de zaak van de talloze verschil
lende staten, die er ieder hun eigen systeem van
frustrerende bureaucratie op na houden, Als de
arts in India geen zeer sterke menselijke roeping gesteld, dan gaat het meestal
heeft, zal hij de financiële compensatie voor dit
moeizame probleembestaan onvoldoende achten.
Hij ontvangt namelijk net 400 tot 800 gulden „per
maand". Zelfs als hij uiteindelijk professor zou
Toch blijft de geëmigreerde dokter en heel na
drukkelijk die met een donkere huid ook in
Groot-Brittannië heel vaak een figuur van het
tweede plan. De academische ziekenhuizen en
betere ziekenhuizen in Londen en de grote steden
geven onverbloemd de voorkeur aan Engelse afge
studeerden van Engelse medische scholen. Als er
die elite-instituten al emigranten worden aan-
uit blan
ke gemenebestlanden. De meeste kleurlingen ko-
n terecht in de slechtste provinciale ziekenhui-
i en slechter kan men ze zo goed als zeker
•gens anders in West-Europa vinden.
Het spreekt vanzelf, dat een concentratie van on
ervaren artsen, uit een andere cultuur, in slecht
geoutilleerde ziekenhuizen, ernstige gevaren in
houdt. De patiënten ontvangen niet de specialisti
sche verzorging, waarop ze in een moderne samen
leving aanspraak mogen maken. De dokters krij
gen een gebrekkige verdere opleiding; met de
nieuwste ontwikelingcn op het terrein van de me
dische wetenschappen komen zü nooit in aan
raking; hun promotiekansen zün uitermate gering.
Waarom komen zij dan meestal toch naar Groot-
Brittannië en niet, b.v., naai- Nederland De ant
woorden zijn weer ontmoedigend duidelijk. Het
overgrote deel van de onderontwikkelde wereld
bestaat nu eenmaal uit voormalige Britse kolo-
nieën. Het hoger onderwijs wordt daar meestal
in het Engels gegeven wegens de Engelse traditie
en de veelheid van plaatselijke dialekten. Veel
van de landen behoren tot het gemenebest. Jonge
artsen uit de betreffende landen kunnen dus ge
makkelijk toegang krijgen tot Groot-Brittannië,
terwijl hun diploma's meesial zonder meer worden
erkend. En Engeland heeft die emigrerenre dok
ters hard nodig voor het instandhouden van de
National Health Service op het tweede plan dat
is het grootste gedeelte. Dat de landen van her
komst. de aankomende dokters en ook de patiënten
ernstig tekort wordt gedaan schijnt dan van geen
betekenis meer te zijn.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG In de afgelopen vijf
Jaar zijn in ons land 551 misdrijven met
vuurwapens gepleegd. Dit heeft minis
ter mr. C. H. F. Polak van Justitie mee
gedeeld in een brief aan de Tweede Ka-
een bij de brief gevoegd overzicht
blijkt dat 247 maal een misdrijf met een
pistool of revolver werd gepleegd, 68
maal met een flobertbuks, 79 maal met
ïweer (incl. jachtgeweren), 16 maal
machinepistool (stengun), 31 maal gas
pistolen, 59 maal een alarmpistool, ter-
n 51 gevallen het soort vuurwapen
onbekend bleef.
In genoemde periode vonden 67 gevallen
moord, c.q. doodslag plaats waarbij
een vuurwapen gebruik was ge
maakt. Hier was de verdeling: 44 maal
pistool of revolver, 17 maal de flobert-
buks, vijf maal hel geweer en eenmaal
?n onbekend soort wapen.
In 66 gevallen werd de afgelopen vijf
jaar opzettelijk lichamelijk letsel toege
bracht met gebruikmaking van een v
wapen. Tweemaal werd in deze periode
overval gepleegd, waarbij als gevolg
het gebruik van een vuurwapen
dodelijk slachtoffer viel te betreuren.
Blote actie in
Wageningen door
200 studenten
veroordeeld
I WAGENINGEN (ANP) Een groep
studenten die niet akkoord gaan met de
wijze waarop maandagavond een aantal
S.V.B.'ers een faculteitsvergadering van
de landbouwhogeschool heeft verstoord,
heeft aan de rector-magnificus. prof.
i dr. ir. F. Hellinga, een door ongeveer
1200 studenten ondertekende verklaring
aangeboden.
Hierin geven zij als hun mening te
kennen, dat een actie als van gister
avond afbreuk doet aan de image van
de student en niet in het belang kan
zijn van het overleg ten aanzien van de
onderwijshervorming.
Er zijn 2200ver^g.
tg«fl. Op de postkantoren kun
zelfs ook op vrijdagavond of
postagentschappen galden a
u de hele dag terecht.
8 plaetsehike koopavond
iarte openingstijden.
y
(Van een onzer verslaggevers)
NIJMEGEN. Prof .dr. W. K. Gros
souw, 62 jaar, 30 jaar priester en hoog
leraar aan dc universiteit van Nijmegen,
heeft dispensatie gevraagd
rechten cn plichten als priester. Hü
voornemens in het huwelijk te treden.
Aldus Is gisteravond bekendgemaakt in
„Echo" van de KRO. Prof. Grossouw is
voorzitter van de theologische faculteit.
)R
De dispensatie van prof. dr. Grossouw
uit de rechten en verplichtingen van
het priesterambt, zal bij veel katholieken
aankomen als een donderslag bij heldere
hemel. De 62-jarige hoogleraar in de
nieuwtestamentische exegese aan de uni
versiteit te Nijmegen, heeft in zijn bijna
40-jarige priesterlijke arbeid grote in
vloed uitgeoefend op de groei van de
christelijke en met name priesterlijke
spiritualiteit in Nederland. Dit deed hij
als docent in de bijbelkennis en als
raadsman van vele generaties semina
risten en priesters van het bisdom Den
Bosch in de 20 jaar die hij werkzaam
was aan het grootseminarie te Haaren.
Deze invloed ging eveneens uit van zijn
meer populaire publikaties. Het medi-
tatieboek „Innerlijk leven", dat -maar
liefst zestig drukken beleefde en in ver
schillende talen weM vertaald, de inlei
ding op het bijbellezen „Bijbelse vroom
heid", die hij in 1952 schreef, én de
bundel opstellen „Een overlevende uit
de voortijd", die vorig jaar verscheen.
Zijn stimulerende activiteiten in het
maandblad „Te elfder ure" zijn mede
oorzaak geweest van het positieve gis
tingsproces, dat de Katholieke Kerk in
Nederland na de tweede wereldoorlog
in beweging bracht.
Behalve met de studie van het Nieuwe
Testament heeft prof. Grossouw zich in
(Van onze correspondent)
ALMELO Een groep Ieraren bij
het hoger onderwijs wil komen tot de
oprichting van een landelijke leraren
vereniging. die specifiek de behartiging
op zich moet nemen van de materiële
belangen van de leerkrachten. De groep
i» verontrust door de trage, onbevredi
gende en riskante manier waarop de
bestaande lerarenorganisaties de positie
van hun leden verdedigen.
Via een communiqué aan alle colle
ga's laten de initiatiefnemers van de
landelijke lerarenvereniging in oprich
ting wegen, dat de bestaande organisa
ties twee vaak strijdige doelstellingen
verstrengelen: het belang van het onder
wijs enerzijds en het belang van de le
raar anderzijds.
de afgelopen jaren ook bezig gehouden
met pastorale werkzaamheden. Zo bege
leidde hij nogal wat priesters, die in een
crisis verkeerden omtrent hun ambt. Ook
zette hij zich in bij de verdediging van
de schrijver Gerard Kornelis van het
Reve, toen deze vanwege godslastering
in het boek „Nader tot u" voor de recht
bank moest verschijnen. Onder meer op
diens visie was de vrijspraak voor Van
het Reve gegrond. Hij was ook sterk
bevriend met kardinaal Alfrink.
Het ligt in de lijn van de verwachting
dat hoogleraren, wetenschappelijke mede
werkers en studenent in de dispensatie
van prof. Grossouw uit het priesterambt,
geen aanleiding zullen vinden hem te
verzoeken zich als voorzitter van de
faculteit en als hoogleraar terug te
trekken.
Zon en een bijna tropisch getinte
lucht vormden in Noordivijk aan Zee
i de vrolijke entourage bij de felle
strijd tussen de deelneemster aan de
i actie „Vrouw achter het stuur". Doel
van de jacht was de titel „Lady
Automobile 1969". De dames we
mogen hier beter van „chauffeuses"
spreken werden zwaar getest op
I hun theoretische en praktische
kennis van het autorijden en de
verkeersveiligheid. Een van de
geniepigste proeven was 't achteruit
i rijden tot een hekje en dat zonder
i dat een claxon aan het loeien ging
1 bij de minste aanraking uan bumper
tegen hek.
Den Uyl vraagt
naar 130 miljoen
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Drs Den Uyl iPvdA»
heeft vla Kamervoorzitter mr Van TTüel
aan de regering gevraagd, wanneer de
beslissing te verwachten i6 over de be
steding van het. bedrag van 130 a 140
miljoen gulden, dat beschikbaar was om
de prijsstijgingen ten gevolgen van de
BTW te compenseren. Het gaat om een
besteding van dit bedrag voor dit jaar.
Kamervoorzitter Van Tliiel heeft beloofd
de vraag aan de regering te zullen over-
brengen.
DEN HAAG Op de weg Stuifzand-
Beilen reed gisteravond een groepje van
10 a 12 wielrenners van „De Peddelaars".
Plotseling schoot een 17-jarige jongen
uit de meute ongelukkigerwijs pal tegen
een juist tegemoetkomende auto. De
jongen was op slag dood.
In Haarlem werd een 12 jaar oude
jongen op zijn fiets dodelijk aangereden
door een auto bestuurd door een ver
tegenwoordiger uit Dalfsen. Een 71-ja-
rige weduwe uit St.-Michielsgestel werd
Uen zijn met haar fiets de rijweg over
wilde steken door een auto gegrepen en
gedood. In Amsterdam overleed een 75-
jarige man, die de vorige week op de
rijksweg naar Naarden door een auto
was gegrepen toen hij trachtte met zijn
fiets de zeer drukke rijksweg over te
steken. In het Friese dorpje Haulerwijk
reed een 6-jarige jongen met het fietsje
van een vriendje tegen een autobus op.
Hij overleed aan zijn verwondingen.
(Van o
s verslaggever)
UTRECHT Drie organen, die zich
reeds jaren bezig houden met het vraag
stuk van de eenheid der christelijke Ker
ken hebben gisteren tijdens een perscon
ferentie het oecumenisch actiecentrum
ten doop gehouden. Leidende figuren
van de Horstink, het katholiek commu
nicatie- en oriëntatiecentrum voor Kerk
en wereld te Amersfoort, Kerk en
reld, stichting van de Nederlandse her
vormde Kerk te Driebergen en de Sint-
Willibrordvereniging, instituut ten dien
ste van de oecumene te 's Hertogen,
bosch, hebben besloten hun reeds jaren
beslaande samenwerking een ni«
hechte cn beweeglijke vorm te geven.
Vim een onzer verslaggevers)
AMSTERDAM Alle 660 bezetters van
het Maagdenhuis, die te beginnen mor
genochtend om negen uur wegens lokaal
vredebreuk voor de Amsterdamse poli
tierechter terecht zullen staan, krijgen
een apart, op de individuele zaak gericht
requisitoir en daarna alle kans om zich
te verdedigen. Er is geen sprake van, dat
per verdachte maar zes minuten is uitge
trokken. Het openbaar ministerie be
schouwt dc berechting niet als een poli
tiek proces, maar als een normale straf
vervolging.
Aldus mr. H. Hartsuiker, hoofd van het
parket in Amsterdam. Dal het proces zo j
snel gehouden wordt en zo'n massaal
karakter heeft, is volgens hem noodzake-
lijk, omdat de burgerij er recht op heeft,
zo spoedig mogelijk hel oordeel van de1
onafhankelijke rechter over massale
overtredingen te vernemen, ..Dit is goed j
voor het klimaat in de stad", aldus mr. j
Hartsuiker. „En voor de studenten is het i
nuttig, omdat zij er bij toekomstige acties
rekening mee kunnen houden".
De maximale straf, die de twaalf inge
schakelde officieren van justitie bij dit
minstens tien dagen durende marathon
proces kunnen eisen, is zes maanden we- i
gens eenvoudige lokaalvredebreuk of drie1
maanden wegens lokaalvredebreuk in
een dienstgebouw. Het zal van het oor-
deel van de rechter afhangen, of het
Maagdenhuis al dan niet als dienstge-1
bouw zal worden aangemerkt. Een ver- j
oordeling tot ontzegging uit het actief en
passief kiesrecht (zoals gebeurd ia bij de
secretaris van de Socialistische Jeugd,
die de rellen op koninginnedag veroor-
zaakte) achtte mr. Hartsuiker niet waar-|
schijnlijk.
Bijrollen bekroond
van Kitty Jansen
en Sacco v. d. Made
DEN HAAG Trins Snijders van de Haagse
Comedie en Hans Tiemeüer van toneelgroep Theater
zün door de jury die moest oordelen wie dit jaar de
Louis d'Or en de Theo d'Or krijgen, aangewezen als
de spelers van de beste hoofdrollen in het afgelopen
seizoen. Dat bleek bü de uitreiking van de prijzen
in het Haagse Congresgebouw, waar als afsluiting
van het congres van de Vereniging van Schouwburg
en Concertgebouwdirecteuren deze Jaarlijkse prijzen
gegeven werden. Ook Kitty Jansen (Globe) en Saceo
van der Made (NRT) deelden in de vreugde. Zü ont
vingen de Colombine en de Arlecchino die gegeven
worden voor kleinere rollen.
voorzitter mr. 1
neelkunst dan wel ensemble werk Is maar dal er
toch altijd soloprestaties aan te wijzen zijn die meer
dan andere opvallen. Een toelichting op deze onder
scheidingen gaf het rapport van de jury, die had be
staan uit mei. Elsa den Hertog, Charles Boost, ds.
J. J. van Hille en A. C'. Willink.
Na een korte memorering van de dood van prof. Ros,
die altijd deel uitmaakte van de jury, gaat het rap
port met duidelijke overtuiging in op de prijstoe
kenning aan Hans Tiemeijer. Hij krijgt zijn Louis
d'Or teen gouden legpenning) voor zijn grote rol als
Falstaff in een monsterproduktie van Theater van
de twee delen van Shakespeares Hendrik IV', die
onder regie stond van Hans Croiset en Adrian Brine
„Het gulle exuberante talent van Tiemeüer heeft al
in vele rollen geschitterd. Maar deze Falstaffcreatie
is toch duidelijk de rol van zijn leven", stelt het
Trina Snijders ontvangt dn prijs, de Theo d'Or, voor
haar hoofdrol m „Het wijde land" van Schmtzler.
De jury motiveert dat als volgt*
Als laatste kreeg Kitty Jansen haar prijs, d.
tlumbina, uit handen van mr. Reinink. De ander
•kroonden, van links naar rechts: Sacco van de
Made, Hans Tiemeyer en Trins Snijders.
geen andere keus dan doorgaan. De gro-
afwezigen bij deze doopplechtigheid
ren de gereformeerde Kerken, doch
uit de beantwoording van vragen tijdens
de conferentie bleek, dat er toch reeds
belangrijke persoonlijke contacten be
staan met deze kerkformatie.
Het oecumenisch actiecentrum richt
daarom een oprecht gemeende uitnodi
ging tot andere Kerken en organen om
met mankracht en op andere wijze deel
te nemen aan het voorlopig nog experi
mentele werk van het O.A.C.
Gestreefd wordt naar een mogelijk
heid om de staven en de administratieve
afdelingen van de drie deelnemende in
stanties naar een centraal punt over te
brengen. Als een van zijn eerste taken
ziet het O.A.C. het adviseren en begelei
den van plaatselijke en regionale Instan
ties, die op hun terrein de oecumenise-
ring nastreven. Vooral wordt gedacht
aan lokale en regionale raden van Ker-
Voorts zullen op gang zijnde experi
menten worden begeleid cn bestudeerd.
Ook coördinatie van allerlei oecumeni
sche activiteiten zal worden nagestreefd.
Door studie en meningsvorming, vooral
door diverse publikaties hoopt het O.A.C.
te kunnen functioneren als een oecume
nische werkplaats. Tot dat doel zal het
orgaan „Kosmos en oekumene" van de
Sint-Willebrordvereniging kaderblad
worden van het O.A.C. Uitbreiding van
I de redactie is in voorbereiding. Het blad
„De open deur - onderweg" uitgave van
I Kerk en Wereld heeft reeds een oecume
nische redactie. Het bias „Ecclesia"
van de Horstink gaat zich ten dienst*
stellen van de oecumenische gespreks
groepen in ons land. De redactiestaf zal
aan dit doel worden aangepast Het oe
cumenisch vademecum van de St-Willi-
brordvereniging krijgt eveneens een bre
dere opzet. Tenslotte wordt „Katholiek
Archief" van een specifiek katholieke
uitgave een archief van de Kerken. De
redactiestaf zal worden geoecumeniseerd.
Tot de nieuwe geplande uitgaven be
hoort een serie oecumene van de uitge
verij Bosch en Keuning te Baarn, be
stemd voor een breed publiek.
KAMERLID MEENT:
„PTT te traag
met ochtendpost
DEN HAAG (ANP) Het Twee
de-Kamerlid Schipper (PvdA) heeft de
minister van Verkeer en Waterstaat
schriftelijk gevraagd of hij niet van me
ning is dat ongerief is ontstaan doordat
I voor een deel der bevolking de postbe-
stelling, die men 's morgens ontving, m
de namiddag wordt bezorgd. Zo vinden,
ildus de heer Schipper, mensen die ge-
wend waren nog dezelfde dag gebruik te
maken van hun bankpost, de banken ge
sloten terwijl de ochtendkrant 'n avond
blad wordt. „Is de minister niet van
mening dat naast het ongerief bovendien
de dienstverlening van PTT ln het ge
ding komt", aldus vraagsteller, die er
bij de minister op aandringt maatrege
len te nemen die ertoe leiden dat bij één
bestelling per dag de post in elk geval
bijtijds in de ochtend wordt bezorgd.
„De tragische verscheurdheid
door Trins Snüderg met uiterst subtiele middelen
door hel gladde uiterlijke vormenspel heen gesugge
reerd. In een voortrefelük spelend ensemble en naast
en formidabele rol van Ko van Dük tro kzü niette
min de aandachttot zich door haar stülvolle fün LONDEN (Reutei') De Britse vlieger
genuanceerde vertolking. James Thain heeft na iieD jaar strijA
eerherstel gekregen. Volgens een Brits#
Eerherstel voor
Britse vlieger
De Colombine wordt Kitty Jansen gegeven voor haar
rol in „Little murders" van Jules Feiffer dat in de
voorstelling van Globe „2, 4, 5. 6, 8, wie wordt om
zeep gebracht heette. Ze speelde daarin de rol van
een Jonge vrouw die zich vastklampt aan een zon
derling die alle ellende van de wereld maar over
zich laat komen
Sacco van der Made krijgt zijn Arleechtno voor zijn
kleine, maar sterke rol als joodse koopman in ..De
Prijs' van Arthur Miller, dat vertoond werd door
het Nieuwe Rotterdams Toneel.
commissie van onderzoek is het vliegtuig
ongeluk van 1958 in München met een
verkeersvliegtuig van de British Euro
pean Airways niet aan zijn nalatigheid
te wijten. Er kwamen toen 23 mensen on»
het leven, onder wie acht leden •an d#
voetbalclub Manchester United.
Thain is in 1960 door de BEA octslagaav
Hij trok zich terug op een boerderij en
heeft steeds gepoogd te bewijzen dot hij
onschuldig was.