.39
95
veiligheid
bekritiseerd
NEDERLANDS DAGBLAD
UITZONDERLIJK GOEDKOOP
Eeuw geleden
afschaffing
dagbladzegel
Oppositie in Rusland
doet beroep op V.N.
„Stalins tijd
weer terug"
Staking h.a.v.o.
Schijndel is
afgelopen
Gemeentelijke
baatbelasting
blijft bestaan
Onenigheid
binnen
Duitse
coalitie
MEI i RIJDAG 23 MEI 1969 DE LEIDSE COURANT PAGINA T
»op
LUCKY LUKE: CALAMITY JANE
SUSKE EN WISKE: DE JUNGLEBLOEM
BIGGLES: IN HET VERRE OOSTEN
IEVRON DELFZIJL 23 t
PILUNA 22 V
'RESTAD 23 te PI
IPYNE 22 te Glas)
SO DEN HAAG 2
ASTERLAND 23
ESTLAND 22 vn
'RREDIJK 22 vn Savannah nr Miam
LVERSUM 22 te Charleston
IBYLIA 22 vn Dublin nr Belfast
®A 22 vn Bandarmashur nr Aden
1IZERSWAARD 22 te Eastham
!NIA 22 vn Danang nr Singapore
ORENDIJK 22 recle Puntarenas
'i wijk. 23 te Baltimore
NDERDIJK 23 te Lagaira
1NINGSWAARD 23 te Mo
IEBSIA 22 vn pte Nore ni
iRACHI 22 --- ---
Shim
»wv.ni 22 vn Kooe
UVELLOYD 23 te Ba
MBURG 23 t a rede Bandarshapur
'NOS 22 te Hamburg
AINLLOYD 22 te Lissabon
USILLOYD 23 te Dubai verw
ARON 22 vn pt of Spain nr Barbado:
'ERDIJK p 22 Kp Corrientes nr Lo:
ONTFERLAND p 22 Kp Verd ell i
SENEGALKUST 2
SEROOSKERK 22 vn East London
STAD DELFT 22 te Barcelona
STRAAT FREETOWN 23 te Yokkaichl
STRAAT HONGKONG 22 vn Kaapstad
SINOUTSKERK 22 te Bremerhaven
TAMARA 22 te Milazzo
TOGOKUST pass 22 Las Palmas nr Dakar
VLIELAND 22 vn Cutico nr Panamakanaal
WAALEKERK 21 te Hamburg
WONOSARI 25 Colombo verw
WILLEMSKERK 22 vn Kaapstad nr Fremani
WOENSDRECHT pass 22 Gibraltar nr Lap.
Schilderingen van
Tiepolo ontdekt?
LONDEN (Reuter) Eeen woordvoer
der van de Londense kunstveiling Chris
ties heeft verklaard dat vijf plafonds
schilderingen in de Egyptische ambassa
de te Londen meesterwerken zijn van
de 18e-eeuwse Italiaanse schilder Giovan
ni Battista Tiepolo. De ontdekking noem
de hij een van de opwindenste vond
sten op kunstgebied sinds de tweede we
reldoorlog. Zij zullen op 27 juni worden
verkocht. Het belangrijkste werk is 3x2
meter groot. Daarop staat Venus afge-'
beeld die Cupido aan de Tijd toever
trouwt. De kunstwerken zijn ontdekt door
David Carritt, het hoofd van Christies'
afdeling voor oude meestere.
correspondent)
BONN Het rapport van een parle
mentaire commissie die een onderzoek
heeft ingesteld naar de veiligheidsdien
sten van West-Duitsland is tot de conclu
sie gekomen dat er maatregelen getrof
fen moeten worden om samenwerking en
doeltreffende controle te verbeteren om
te voorkomen dat spionnen vrijuit huu
gang kunnen gaan.
Het onderzoek was gelast na het grote
aantal zelfmoorden door regeringsamb
tenaren die verleden jaar herfst plaats
hadden. Verscheidene van hen hadden
toegang tot geheime inlichtingen. Het
meest opzienbarende geval
ge waarin het naar i
om spionage ging was de zelfmoord
van vice-admiraal Hermann Lüdke,
malig plaatsvervangend hoofd va
afdeling logistiek in het navo-hoofdkwar-
Lüdke werd in de Eiffel bij Bonn dood
aangetroffen, en het bleek dat hij, nadat
verdenking op hem was gevallen, toch
niet onder voortdurende bewaking had
gestaan. Hij zou ruim de tijd gehad heb
ben om bewijsmateriaal te vernietigen.
Het rapport zegt, dat het onderzoek dat
naar zijn activiteiten ingesteld was, geka
rakteriseerd werd door „achteloosheid,
nalatigheid in het zich houden aan r
gels en vriendjespolitiek".
SCooyiigbl the Guardian-eers uaiel
(Van o
s correspondent)
NIJMEGEN „Wanneer we een ver
gelijking trekken met het buitenland,
dan blijkt, dat het Nederlands dag
blad ten onrechte een zeer goedkoop
produkt is. Bovendien ben ik van me
ning, dat het op zijn minst zeer opval
lend is, dat door wettelijke regelingen
de dagbladen hier slechts zes maal
per week verschijnen, terwijl radio en
televisie, als concurrerende massame
dia, dagelijks programma's kunnen
uitzenden."
Dat zegt dr. J. Hemels van het Nij
meegse instituut i
catie en het instituut voor
sche en sociale geschiedenis.
Hij voegt eraan toe, dat het om prin
cipiële redenen, alsmede in verband
met de huidige positie van de dagblad
pers, afgewezen moet worden, dat de
overheid nog langer tegen lagere ta
rieven publikaties in kranten kan
plaatsen op grond van het zgn. recog
nitiesysteem.
Op 30 rnei a.s. zal in Rotterdam het
feit worden herdacht, dat honderd jaar
geleden het dagbladzegel werd afge
schaft. Dr. Hemels kreeg bij deze ge
legenheid de opdracht tot het schrijven
van een gedenkboek, dat binnenkort
zal verschijnen onder de titel „Het
dagbladzegel in de rariteitenkamer
Na een uitgebreid onderzoek rond de
positie van de pers voor en na dit ge
denkwaardige feit promoveerde hij
vrijdagmiddag in de aula van de ka
tholieke universiteit op een proef
schrift „De Nederlandse pers voor en
na de afschaffing van het dagbladze
gel in 1968". Promotor was prof. dr.
P. Winkelman.
Het dagbladzegel was een soort belas
ting op de kranten, zoals die destijds
ook in Engeland, België en Duitsland
bestond. Men sprak van „de vuile vin
gers van de fiscus", omdat twee stem
pels op iedere pagina als bewijs van
betaling dienden. De belasting werd
berekend naar rato van de oppervlakte
van een krantenummer. Ook bestond
er een zegelrecht voor de adverten-
nien, begon na afschaffing van het ze
gel een tijd van economische persvrij
heid. Dr. Hemels schildert deze tijd
als volgt: „De kranten worden goed
koper en een volkspers van nieuws- en
advertentiebladen bloeit op. Mede is
lit te danken aan het betere onderwijs,
het dalende analfabetisme, de uitbrei
ding van het kiesrecht, het onstaan
van politieke partijen, de technische
ontwikkelingen enz."
In een van zijn stellingen in het
proefschrift komt hij voorts tot de
conclusie, dat het onderscheid tussen
juridische en economische persvrijheid
in het kader van de Europese eenwor
ding duidelijker omschreven zal moe
ten worden ten aanzien van de massa
media. In dit verband meent hij ook.
dat de ministeriële verantwoordelijk
heid ten aanzien van het keurings-
beleid van films in de nieuwe bio
scoopwet zal moeten worden opgeno-
Dr. Hemels acht het voorts onwense
lijk de functie van directeur en hoofd
redacteur van een krant in één per
soon te verenigen.
De Nijmeegse universiteit heeft ter
gelegenheid van deze promotie in de
universiteitsbibliotheek een tentoon
stelling ingericht rond het thema „De
ontwikkeling van de krant in drie
grassproeier is
op zo'n
tropische dag
als waarmee
we gisteren zo
onverwacht
werden
verwend, een
heerlyk
apparaat voor
snakkende
dieren, zoals
deze drie fiks
in het vacht
zittende honden.
MOSKOU (Reuter) Peter Yakir, zoon
in generaal Ion Emanuilowitsj Yakir
die in 1937 tydens een stalinistische zui
vering is doodgeschoten, en 54 andere
Russen hebben op de VN-commissie voor
de mensenrechten een beroep gedaan,
zich in te zetten voor de verdediging van
de mensenrechten in de Sovje-Unie.
Zij zeggen „diep verontwaardigd over
de onophoudelijke politieke vervolgingen
in de Sovjet-Unie te zijn, die opgevat
worden als een terugkeer naar de tijd
van Stalin, toen het hele land in de
greep van de terreur was".
Dat staat in een document van drie
bladzijden, dat gisteren aan westelijke
correspondenten in Moskou is gegeven.
Hoe het bij de VN is gebracht werd niet
gezegd. Het document bevat een lijst van
processen in de Sovjet-Unie tegen men
sen met politieke afwijkingen, tegen de
genen die nationale gelijkheid willen met
behoud van hun nationale gewoonten,
tegen joden die het recht verdedigen
naar Israël te mogen vertrekken en te
gen gelovigen die godsdienstvrijheid wil-
SCHIJNDEL (ANP) Het conflict aan
de Rooms-Katholieke pedagogische aca
demie te Schyndel (waaraan een Havo-
top verbonden is) heeft ook vandaag
voortgeduurd. De Havoleerlingen heb
ben gisteren besloten met ingang van
vandaag niet meer te staken, omdat hun
eisen en met name het ontslag van
adjunct-directeur II. Vissers, grotendeels
door het bestuur zijn ingewilligd.
Tegelijkertijd besloten de leerlingen
van de pedagogische academie (de vroe
gere kweekschool) echter de heer Vis
sers te steunen. Ze zijn er, na alle „par
tijen" te hebben gehoord, van overtuigd
dat de heer Vissers zich steeds volledig
heeft ingezet voor het belang van de
school. Ze eisen een volledige rehabilita
tie van deze leraar en hebben hem vei--
zocht in het belang van de school zijn
functie ais adjunct-directeur te blijven
vervullen. De heer Vissers heeft nog
geen beslissing genomen, maar over
weegt wel reeds ijjn ontslagaanvrage in
trefcKeiL
len. Op de VN wordt een beroep gedaan
„omdat wij geen antwoord ontvangen op
onze protesten en klachten, die al jaren
lang naar de hoogste staats- en justitiële
instellingen van de Sovjet-Unie zijn ge
zonden".
Yakir is geschiedkundige. Hij werkt als
bibliothecaris in de academie van weten
schappen. Destijds heeft hij veertien
jaar in gevangenkampen doorgebracht
omdat hij anti-Sovjetactiviteit zou heb
ben verricht. Zijn moeder heeft achttien
jaar in de gevangenis gezeten omdat zij
„lid was van het gezin van een landver
rader". Beiden werden in 1955 gerehabi
liteerd, generaal Yakir werd postuum in
1957 gezuiverd.
Andere ondertekenaars van het beroep
zijn de vrouw en zoon van oud-generaal
Grigorjenko, die deze maand in Tasjkent
werd gearresteerd. Hij was daarheen ge
gaan om een proces tegen tien Krim-
tartaren bij te wonen. „Deze recente
arrestaties dwingen ons er toe te denken
dat de Russische straf instellingen beslo
ten hebben eens en voor altijd de activi
teit van mensen die tegen willekeur in
ons land protesteren, de kop in te druk
ken", aldus Yakir.
Parochie in verzet
tegen verplaatsing
jonge kapelaan
GENT (KNP) Ondanks heftige pro
testen heeft de Gentse bisschop mgr.
Van Petcghem kapelaan Verhaegen van
Sint-Gillis Deindermondc overgeplaatst
naar Nieuwkerken VVaes. De indruk be
staat, dat deze overplaatsing een afkeu
ring van het optreden van de kapelaan
inhoudt, terwijl dit optreden door de
parochianen juist hogelijk werd gewaar-
Het plaatselijke acliecomioé, dat zich
al 3 maanden tegen overplaatsing verzet,
en de plaatselijke bevolking hebben hef
tig geprotesteerd. Men zegt het te be
treuren dat de leiding van het bisdom
geen gehoor heeft gegeven aan de reac
ties vin de bevolking. Hoogtepunt van
I de beroering was de actie tegen de Gent
se hulpbisschop mgr. L. de Kessel, die
op 20 april j.l. bij het toedienen van het
j vormsel door de bevolking werd uitge
jouwd. Men probeerde zijn auto omver
te gooien. Ook priesters en leken van
buiten Sint-Gillis hebben sindsdien te
vergeefs een beroep op de bisschop ge-
Er worden nu nieuwe protestacties
voorbereid in de kerk: een totale finan
ciële boycot, een absoluut stilzwijgen
tijdens de diensten, negeren van de
nieuw benoemde priesters. Daarnaast
vraagt het actiecomité zwarte vlaggen
uit te hangen en de z.g. Breughelfeesten
af te lasten om het geld te bestemmen
voor een eigen (nieuwe) parochie. Vrij
dagmiddag wordt een massale demon
stratie georganiseerd.
(Van o
s parlementaire redactie)
DEN HAAG Op aandrang van de
Tweede Kamer heeft de regering beslo
ten in het wetsontwerp tot verruiming
van het gemeentelijk belastinggebied de
mogelijkheid tot het treffen van baat
belasting te handhaven. Aanvankelijk
wilde de regering deze mogelijkheid in
het kader van een totale herziening la
ten vervallen.
De baatbelasting kan jaarlijks over
een termijn van ten hoogste dertig jaar
worden geheven van in de gemeente ge
legen omroerend goed, dat gebaat is door
voorzieningen, die tot stand zijn ge
bracht door of met medewerking van het
gemeentebestuur, zo valt te lezen in een
nota van wijziging op het wetsontwerp.
Via de baatbelasting kan men een bil
lijke bijdrage in de kosten van die voor
zieningen heffen van degenen, die van
dat ontroerend goed het genot hebben.
De zakelijk gerechtigde, die tevens ge
bruiker is van het onroerend goed,
kan in beide kwaliteiten in deze belas
ting worden betrokken. Tot heffing van
de baatbelasting moet worden besloten
binnen eeen jaar nadat de voorzienin
gen geheel zijn voltooid of, als zij eer
der gebruik zijn genomen, binnen een
jaar nadien.
In de nota van wijziging is met be
trekking tot sommige voor belastingen
gehouden leges en rechten bepaald, dat
de kroon geen verordeningen zal goed
keuren, als de leges en rechten hoger
zijn dan vereist wordt om een matige
winst aan de gemeente te verzekeren.
Dit geldt niet voor parkeergelden. Par-
keergeld mag worden geheven voor het
gebruik daartoe in 't bijzonder ingerich
te parkeerterreinen en voor het gebruik
van weggedeelten met parkeermeters.
Gedurende een beperkte tijdsuur. In het
laatste geval is die tijdsuur bepaald op
maximaal vier uur (was twee uur).
Sovjetmilitair
veroordeeld in
Tsj.-Slowakije
PRAAG (AFP) Volgens het Tsjecho-
Slowaakse blad Svobodne SIovo heeft 'n
militair hof in Praag een Russische mi
litair, sergeant Zincuk, tot elf jaar ge
vangenisstraf veroordeeld wegens een po
ging tot verkrachting en een drievoudige
poging tot moord.
Hij had In dronkenschap gehandeld,
schuld bekend en de mensen op wie hij
geschoten had om vergiffenis gevraagd.
Het proces tegen de sergeant had eind
vorige maand plaats. Volgens Svobodne
Slovo was er tot dusver geen ruchtbaar
heid aan gegeven in verband met de vie
ring van de bevrijding van Tsjecho-Slo-
wakije aan het eind van de oorlog door
het rode leger.
(Door Norman Crossland)
BONN. Hoe paradoxaal het ook mag
klinken, de regering heeft een tijd van
samenwerking nodig gehad om de
fundamentele verschillen in politieke
opvattingen tussen de Westduitse
Christen-Democratische Unie en de
Sociaal Democratische Party te leren
kennen. Toen de S.P.D. nog in oppo
sitie was, stonden de twee partyen
dichter by elkaar dan nu.
De botsing tussen de coalitiepartners
in de Bondsdag inzake het al dan niet
opwaarderen van de Mark, was een
explosie van bitterheid en frustratie,
die al maandenlang bezig waren naar
boven te komen. De sfeer is zo slecht
geworden, dat sommige vooraanstaande
leden van de S.P.D. al in ernst over
wogen hebben of het niet beter zou
zijn als de partij uit de coalitie trad
en een beroep op het land deed om,
zoals zij geloven, de gevaarlijke reac
tionaire en nationalistische politiek van
de christen-democraten te verwerpen
en in het bijzonder die van de Beierse
vleugel, de Christen-Sociale Unie.
De sociaal-democraten zullen echter
niet voor de verleiding bezwijken en
dit demonstratieve gebaar maken. Het
zou namelijk koren op de molen van
het extremisme zijn, en zou waar
schijnlijk door de meerderheid van het
kiezersvolk verkeerd worden uitgelegd
en beschouwd worden als een zich ont
trekken aan plicht en verantwoorde
lijkheid. De enige verstandige koers
die de sociaal-democraten in de ko
mende vijf maanden voor de verkie
zingen kunnen varen, is het kiezersvolk
hun bijdrage aan de grote coalitie zo
duidelijk mogelijk te maken en zoveel
mogelijk de politiek van de regering
te volgen.
Afgezien van de opwaardering van de
Mark zijn de coalitiepartners het nog
over twee andere kwesties oneens: het
non-proliferatieverdrag en de afschaf
fing van de verjaringswet voor moord
en rassenmoord.
De sociaal-democraten willen het non
proliferatieverdrag tekenen, terwijl de
C.D.U.-C.S.U. nog steeds opheldering
op bepaalde punten wil. De christen
democraten proberen voorts een amnes
tie voor „kleinere" nazimisdadigers te
krijgen, terwijl de S.P.D. voor een af
schaffing van de verjaringswet zonder
Men kan niet verwachten dat het non
proliferatieverdrag, dat nu al door
ongeveer honderd naties is onder
tekend, gewijzigd kan worden, om be
paalde mensen in West-Duitsland te
behagen. Het beste waar men op hopen
kan, is dat de grote mogendheden
Bonn bepaalde zekerheden kunnen
geven en deze zouden waarschijnlijk
eerder gegeven worden als het verdrag
eerst ondertekend werd.
Wat betreft de processen tegen oor
logsmisdadigers, wordt nu meestal in
de praktijk al onderscheid gemaakt
tussen kleine en zware misdadigers, en
het hoeft niet meer in een wet vast
gelegd te worden.
Al deze kwesties, de opwaardering, het
non-proliferatieverdrag en de verja
ringswet z(jn by uitstek geschikt voor
verkiezingspropaganda. De christen
democraten kunnen zich opwerpen als
de redders van de Mark en als de
enige party die zich voor de nationale
belangen van Duitsland inzet.
Brandt vertelde op een vergadering van
het uitvoerend comité van de S.P.D.
vorige week, dat diegenen die probe
ren te winnen door conservatieve leu
zen te gebruiken en een beroep te
doen op de nationalistische gevoelens,
uiteindelijk bedrogen uit zullen komen.
Het Duitse volk wilde een progressieve
politiek, zei hij. Niettemin is de S.P.D.
duidelijk bezorgd over de richting die
de verkiezingscampagne van de C.D.U.-
C.S.U. uitgaat.
De sociaal-democratische leiders willen
met kanselier Kiesinger bespreken hoe
het politieke programma, waar beide
coalitiepartners het over eens zijn,
verder ten uitvoer gelegd kan worden.
Brandt zei dat de C.D.U.-C.S.U. zich
moet realiseren, dat er uiteindelijk
bepaalde punten zullen zijn waar de
sociaal-democraten zich niet mee kun
nen verenigen. De S.P.D. zal het rege
ringsprogramma trouw blijven, des
noods alleen.
Kunst en kunstenaars
Galerie Nouvelles Images, Westeinde
22, Den Haag, exposeert van 23 mei
tot en met 11 juni plastieken van Pie-
ter D'Hont, schilderijen en grafiek van
Bernice Lehman en sieraden van Jan
Noyons.
De Vereniging voor kamermuziek heeft
een voorlopig programma 19691970
vastgesteld. In Diligentia worden zes
donderdagavondconcerten gegeven
door het Wührer Strijksextet (9 okto
ber). het Smetana Strijkkwartet (6 no
vember), het Bartok Strijkkwartet
(18 december), het Trio a Cordes
Francias (22 januari), het Quartetto
Italiano (26 februari) en het Nieuw
Prager Strijkkwartet (9 april). Voorts
zijn er vier dinsdagavondconcerten
door hel Wiener Oktett (14 oktober),
het Heutling Strijkkwintet (2 decem
ber), het Amsterdams Strijkkwartet
(3 februari) en het Quartette con pia
noforte Musici Italian! (24 maart).
Jan Schmitz geeft zondagmiddag 1 juni
(15.30 uur) het derde orgelconcert in
de Sacramentskerk aan de Sportlaan in
Den Haag. Medewerking verleent het
Haags Vocaal Ensemble onder leiding
van Arthur Orobio de Castro. Het pro
gramma omvat drie eeuwen Iberische
muziek, waaronder de eerste uitvoering
in Nederland van de in 1937 gecom
poneerde driestemmige A Cappella Mis
San Sebastian van Heitor Villa Lobos,
omlijst door orgelwerken van Spaan
se en Portugese componisten uit de
17de en 18de eeuw.
