baardige
Mag
tandarts
patiënten
weigeren.'
ECHTPAAR MET DRIE
KINDEREN LEEFT VAN
MINIMUMLOONTJE
Tsjecho-Slowakije blijft
vechten voor zijn vrijheid
ALKMAARDERS
MET KIESPIJN
NIET NAAR
TANDARTS
KOKKES
Gezonde ambtenaar
medisch afgekeurd
en nu werkloos
RUSSEN
KUNNEN
MENTALITEIT
NIET VATTEN
Van een onzer verslaggevers)
ALKMAAR. „Allemaal flau
wekul, mijnheer. Het is in 1965
begonnen. Vorig jaar hebben
alle kranten er weer over ge
schreven en nu willen ze zeker
een derde poging wagen. Wij
kunnen de patiënten weigeren
die wij willen", zegt de Alk-
maarse tandarts J. P. Kokkes,
over wie in diverse dagbladen al
meerdere malen is geschreven,
omdat hij zijn handen niet wil
.vuilmaken" aan patiënten met
een baard.
Mr. G. J. de Kramer van de Neder
landse maatschappij tot bevordering van
de tandheelkunde in Den Haag advi
seert, zo blijkt uit een bericht in een
weekblad de „slachtoffers" van de heer
Kokkes een klacht in te dienen bij deze
beroepsorganisatie van de tandartsen,
zodat via een proces kan blijken of een
tandarts gerechtigd is om deze reden
patiënt, die hem door het zieken
fonds is toegeschoven, te weigeren.
Commentaar hierop yan de heer Kok-
tes: „Wie een Aanklacht wil indienen,
moet dat zelf maar weten. Ik bemoei
Tandarts Kokkes, die vorig jaar al zijn
particuliere patiënten heeft afgestoten
zich geheel voor de ziekenfondspa
tiënten beschikbaar heeft gesteld, wei
gert al enkele jaren mensen met een
baa'/d te behandelen. In het kleine
DE RECHTER MOET
HET ANTWOORD GEVEN
spreekkamertje van zijn huis aan de
Maclaine Pontstraat hangt keurig in
gelijst een bordje, waarop voor ie
dereen te lezen staat: „Tandarts J.
Kokkes te Alkmaar helpt geen baardige
patiënten. Wie met baard naar binnen
gaat, komt met kiespijn weer op
straat
Harige kinnen
Ook patiënteh, die plotseling bijvoor
beeld tijdens het weekeinde wegens
hevige kiespijn een beroep op hem doen,
Dit bord hangt sinds enkele jaren in
de wachtkamer van de Alkmaarse
tandarts J. Kokkes. Patiënten met
kiespijn èn kinbegroeisel kunnen beter
naar zijn collega's gaan. Tandarts
Kokkes laat ze met de pijn zitten.
worden pertinent geweigerd,
zij een baard dragen. „Ik weiger ook
buitenlanders, en mensen, die met vui
le, ongepoetste tanden bij me komen",
vult tandarts Kokkes aan. Hij wil daar
mee aantonen, dat het hem heus niet
alleen om mensen met harige kinnen
gaat. „Wij kunnen weigeren wie we
willen, behalve, wanneer iemand in le
vensgevaar verkeert. Voor artsen geldt
deze zelfde regel", aldus de omstreden,
maar aan zijn principe vasthoudende
Alkmaarder.
Aan een verslaggever onthulde hij het
een irritei-end gevoel te vinden iemand
met een baard bij de kin te vatten.
„Bovendien is de tandentrekker bang,
dat zijn snelle boor, wanneer deze zou
blijven haken aan een kinhaartje, het
aangezicht van de patiënten als een
breiwerkje uiteen zou kunnen rafelen",
schrijft het weekblad yrij Nederland
in aansluiting hierop.
Recht op vrije keuze
Tandarts Kokkes trekt zich weinig van
het advies van mr. G J Kramer van
de Nederlandse Maatschappij tot be
vordering van de tandheelkunde in Den
Haag aan. Naar zijn zeggen heeft hij
recht te weigeren wie hij wil. Mr. Kra
mer* daarentegen hoopt via een klacht
van zijn slachtoffers bij de maatschap
pij door middel van een proces te kun
nen laten onderzoeken of een tandarts
eigenlijk de hem door het ziekenfonds
toegeschoven patiënt wel mag weige-
Het Algemeen Ziekenfonds Alkmaar-
Den Helder en omstreken maakt er zelf
geen probleem van. Men keek in 1965
wel even vreemd op, toen bekend werd,
dat de heer Kokkes een behaarde pa
tiënt weigerde, maar moeilijkheden
zijn er sindsdien nooit geweest. Volgens
de directeur laten patiënten, die zich
door de heer Kokkes laten behandelen,
tegenwoordig eerst hun baard afsche
ren, voordat zij bij hem op bezoek
gaan. Voor zover bekend heeft niemand
om deze redenen bij het ziekenfonds
verzocht zich bij een andere tandarts
te laten inschrijven.
Het zijn voornamelijk de nieuwkomers
in de stad, die bij de tandarts hun
neus „stoten", omdat zij de principiële
weigeringen van de heer Kokkes niet
kennen.
„Wij sturen de nieuwe ingezetenen die
zich bij ons hebben aangemeld, een
lijst met tandartsen. Velen hebben een
overbezette praktijk, maar er is toch
altijd een keuze uit twee of drie tand
artsen mogelijk. Nee, daar staat niet
op, dat de heer Kokkes patiënten met
een baard weigert. Ons gaat dat niet
aan. Wij staan op het standpunt, dat
de verzekerde recht op een vrije keuze
heeft, de tandarts dus ook. Bovendien
kan de heer Kokkes 'er morgen wel an
ders over denken....", aldus de heer
L. v. d. Wolf van het ziekenfonds.
ALKMAAR „Ik ben verplicht de hele dag met de armen over elkaar te
zitten. Maar dat kan ik niet. Ik krijg kalmerende middelen, anders vlieg
ik tegen de muren op." De ambtelijke molens hebben Alkmaarder Henk
Schuit (39) gedwongen tot nietsdoen, onder het aanvechtbare .motief, dat
de betrokkene over tien, vijftien jaar wel eens wat last van een kleine
heupafwijking zou kunnen krijgen.
(Van
verslaggevers)
Na tot medio april 1967 in de Van der
jijnstraat een sigarenzaak te hebben
gedreven, zocht de heer Schuit naar 'n
andere, nieuwe functie. Hij werd in
ri van het vorig jaar aangesteld
als ambtenaar op de afdeling compta-
•iliteit van de Amsterdamse gemeen-
elijke sociale dienst, echter met een
woeftijd van drie maanden, die later
iog met twee maanden werd verlengd,
lat hield verband met een medische
ceuring die nog moest plaatshebben.
Vijf artsen: arbeidsongeschikt
le uitslag van de keuring bleek nega-
ief; de werkgever van de heer Schuit
:ag hierin een reden om hem te ken-
ïen te geven, dat hij wel kon verdwij-
ïen. De heer Schuit vroeg herkeuring
tan, er kwamen vijf artsen aan te pas,
naar het antwoord bleef hetzelfde: ar-
>eidsongeschikt.
Ie Alkmaarder heeft zich evenwel
loor die mededeling niet direct uit het
/eld slaan. Hij vroeg bij dokter H.
lorninge, orthopedisch chirurg in Alk-
naar een onderzoek aan en die kon
ot grote vreugde van de heer Schuit
ie verlossende mededeling doen: „Er
niets aan de hand". De foto's, die
üj had laten maken toonden dat de
ïeupaandoening van nauwelijks noe-
nenswaardige betekenis was.
Ie huisarts van de heer Schuit, dokter
3usquet, nam kennis van deze mede-
leling en achtte daarmee het probleem
lit de wereld. „Ik kom morgen te-
zei de heer Schuit ditect via de
telefoon tot zijn baas in Amsterdam.
Maar hij werd niet langer bij. die fjaas,
de gemeentelijke «oeiale dienst van
Amsterdam, verwacht: hij kwam in de
riektewet, vervolgens in de werkloos
heidswet. Van een gering bedrag moet
lij zijn gezin (vrouw en drie kinderen)
onderhouden. Dat is nog het ergste
niet: „Dat gedwongen stilzitten, dat is
een probleem".
„Het beste met uw man
Zijn echtgenote die vroeger verpleeg-
is geweest, wilde overtuigende ze
kerheid hebben over het motief voor
het ontslag. Zij belde de medische
dienst in Amsterdam, de bandrecor
der aangesloten op het telefoontoestel.
Het hoofd van de geneeskundige dienst
gaf te kennen: „Het gaat er niet om
of iemand op dit moment iets kan
presteren. Er zijn ook andere normen,
waar we rekening mee moeten hou
den". Eén van die normen is. dat de
heer Schuit in de toekomst wel eens
last van die heup zou kunnen gaan
krijgen. En dan valt het feit, dat het
iemand betreft die hart heeft voor de
zaak waar hij zich voor inzet of dat nu
werk als ambtenaar is, zijn activiteit
in de voetbalwereld, het leiden van
buitenlandse reizen wat hij in 't ver
leden met enthousiasme heeft gedaan,
of zijn vroegere functie van vertegen- y
woordiger van een verzekeringsmaat
schappij, zijn vroegere sigarenzaak of
zijn gezin bij de sociale dienst in het S
De geluidsband met het telefoonge
sprek geeft weer: „Is er verder niets
aan de hand dokter?" „Nee, mevrouw,
absoluut niet". „Maar hoe kan de me
dische dienst in Alkmaar hem dan
goedkeuren?" „Dat weet ik niet, me
vrouw". „Mijn man wordt nu het
slachtoffer van twee tegenstrijdige me
dische uitspraken". „Ja
vervelend. Maar er is niets
doen. Het beste met uw man.
Gedwongen niets-doen
De heer Schuit: „Ik heb iedereen ge
vraagd wat ik nu moet doen. wie
me zou kunnen helpen. Maar er is nie
mand die zijn hand ervoor in het vuur
wil steken: dan moet je je daar en
daar vervoegen. Als de medische dienst
„nee" heeft gezegd, is er eenvoudig
weg niets meer aan te doen. De over
heidsinstellingen willen je niet meer
hebben, omdat je als ambtenaar bent
ontslagen. En bij de particuliere be
drijven redeneren ze nog altijd van:
nou, een ambtenaar die heeft een heel
ander tempo, niet geschikt voor het
particuliere bédrijfsleven. Je kent die
mopjes over de ambtenarenwereld
In de zakenwereld kijken ze nog altijd
op die irreële manier tegen de ambte
naren aan. Er zal wel wat méér aan
de hand zijn dan iets waarvan hij over
vijftien jaar ooit wel eens last zou
kunnen krijgen. Er komt natuurlijk nog
bij, dat het personeel in de bedrijven
als een piramide toeloopt wat betreft
Vastgelopen in
bureaucratische mangel
de leeftijden. Ik ben 39. en als ze me
halverwege die piramide neerzetten
krijg je gedonder met de jongeren, die
een plaats aan zich voorbij zien gaan".
Als het gebleven was bij de afkeuring
zou de heer Schuit onder de ziektewet
hebben geressorteerd en dan zou hij.
onder bepaalde voorwaarden, nog wat
werk kunnen doen om zich bezig te
houden. Maar nu hij in Alkmaar is
goedgekeurd, valt hij onder de werk
loosheidswet, en dat houdt hem gevan
gen binnen de muren van zijn, overi
gens gezellige en gerieflijke huis.
Zou hij een ochtend op de kinderen van
de buren passen, dan krijgt hij, wan
neer dat ontdekt wordt een paar
„strafdagen", d.w.z. een lagere uitke
ring. Bovendien riskeert hij de totale
uitkering. Wanneer hij een dag de stad
uit wil, moet hij dat opgeven. Toen hij
onlangs een zieke zwager uit de nood
hield, die in Alkmaar een bloemen-
stand heeft, kreeg hij een boete van
f 75,Hij had voor die dienst f 15,
gehad, als «aardigheidje. Maar dat
mocht niet. Hij mag ook niet, om de
Henk Schuit en echtgenote: „Om
medische redenen werkeloos. Eigenlijk
is het een giller
tijd te doden, bijvoorbeeld medewer
king verlenen aan een Ziekenomroep
wat helemaal in zijn belangstellings
sfeer past. Hij mag niets.
„Ik loop hier om medische redenen"
werkloos. Dat is eigenlijke een „giller"
zegt hij er zelf van.
„Ze hebben hier in Alkmaar een tekort
xaan mensen bij de gemeentelijke so
ciale dienst. Ik had gehoopt dat men
mij hier in Alkmaar zou overnemen.
Met een beetje goede wil van het Ar
beidsbureau en wat medewerking van
de personeelschef in Amsterdam zou
dat best gekund hebben".
Meest slechte regeling
Hij heeft drie jaar zelf de ziektewet
gehanteerd voor het fonds voor de
bouwnijverheid en nu is hij de dupe
geworden van een „sociale dienst".
„Ik heb gezegd: als ik geen kantoor
werk meer kan doen, en zelfs inva
liden kunnen kantoorwerk doen, dan
ben ik ziek. ze hebben de meest slech
te regeling voor mijn geval gehanteerd:
de werkloosheidswet".
(Van onze c
PRAAG Rusland boycotte het congres
van de Joego-Slavische communistische
partij, dat vorige week in Belgrado is ge
houden. Polen, Bulgarije, Hongarije, Oost-
Duitsland en Tsjecho-Slowakije werden
gedwongen ook weg te blijven. Toen
Breznjev telefonisch eiste, dat de Tsjechen
geen delegatie naar het Joego-Slavische
partijcongres zouden zenden, kwam Dubcek
met het argument, dat de situatie in
Tsjecho-Slowakije anders was, dat „de
Er is, zeven maanden na de
bezetting van het land, nog
steeds sprake van 'n krach
tige publieke opinie in
Tsjecho-Slowakije. Leden
van de partij hebben de
massamedia gezegd niet te
veel aandacht te besteden
aan de internationale as
pecten van het Joego-Sla
vische congres, in het
bijzonder aan Tito's ver
klaringen, dat de gebeurte
nissen van verleden augus
tus een duidelijke illustratie
zijn van het imperialisme
van Rusland, en zich in
plaats daarvan te concen
treren op de Joego-Slavische
binnenlandse zaken.
Tevergeefs. De Tsjechische
pers, radio en t.v. hebben
uitvoerig melding gemaakt
van deze verboden onder
werpen. Honderden leden
van partij-, studenten- en
vakorganisaties hebben als
„broeders" groeten gezonden
aan Belgrado, via de Joego-
Slavische ambassade in
Praag. En ze hebben gepro
testeerd tegen de afgedwon
gen beslissing van hun
leiders om geen delegatie
naar Belgrado te zenden.
Meest vrije land
Dit voorval laat zien, dat
ondanks de ontwikkeling in
augustus Tsjecho-Slowa
kije nog altijd het meest
vrije land van het Oostblok
is. Zeven maanden geleden
zou niemand dit voor moge
lijk hebben gehouden.
Het schijnt, dat hier twee
redenen voor bestaan. De
eerste is. dat het Kremlin
niet weet wat het met dit
koppige volk aan moet, dat
geen gevechten op straat
uitlokt, maar dat toch naar
eigen believen doorgaat zijn
rechten te verdedigen. Het
is de eerste keer in de ge
schiedenis, dat de Russen
hun wil moesten opleggen
aan een volk, dat zulke diep
gewortelde democratische
tradities kende. Ze begrijpen
eenvoudig de Tsjechische
mentaliteit niet.
Met Mao Tse-toeng voor de
deur, met pogingen om het
de nieuwe Amerikaanse
president naar de zin te
maken, met moeilijkheden
binnen de internationale
communistische beweging en
met. naar het schijnt, grote
binnenlandse spanningen,
voelen de leiders in het
Kremlin er niet veel vooi
om de Tsjechen de laars in
de nek te zetten.
De tweede reden Is de on
gelooflijke en onverwachte
wil om zich te verzet
ten, voornamelijk bjj de
Tsjechische arbeiders. De
Tsjechische arbeiders koes
terden aanvankelijk achter
docht ten aanzien van de
economische hervormingen:
zij vertrouwden de intellec
tuelen al niet, die verleden
>rrespondent
Joego-Slaven al vanouds als de beste vrien
den van de Tsjechen werden beschouwd,
en dat hij, Dubcek, ook rekening moest
houden met de publieke opinie". Breznjev
antwoordde, dat hü niet geïnteresseerd was
in de publieke opinie. Dubcek gehoorzaamde
omdat h(j in gedachte hield, dat bij het
volgende topoverleg van de landen van het
Warschaupact de Russen wel eens heel ver
velend zouden kunnen doen.
Dubcek: onder dwang van Brezjnev.
jaar lente deze hervor
mingen introduceerden.
Twintig jaar onder Novotny
hadden hen alle belangstel
ling voor de politiek doen
verliezen.
Verandering
Op 21 augustus veranderde
dat. De Tsjechische wer
kende stand werd toen echt
de voorhoede van de vrij
heidsbeweging. Toen de
Tsjechische en Slowaakse
journalisten eind februari in
Ostrava een vergadering
hielden kwam de voorzitter
van de plaatselijke vakver
eniging de groeten van do
vergadering overbrengen
„Wij arbeiders geloven dat
de vrijheid van de pers be
langrijker is voor ons, de
werkers, dan voor journa
listen". Toen nodigde hij de
journalisten uit om een ver
gadering van arbeiders bij
te wonen.
Daar vertelde de redacteur
van de plaatselijke krant,
Nova Svoboda, de vergade
ring dat 't partijcomité was
bedreigd met represaille
maatregelen omdat de krant
te liberaal was. De 700 ar
beiders die aanwezig waren
besloten unaniem om te sta
ken als één journalist om
wat hij geschreven had, ont
slagen zou worden. De jour
nalisten kwamen met de na
tionale unies van mijnwer
kers en metaalarbeiders
overeen, dat wederzijds de
eisen van de arbeiders en de
vrijheid van de pers verde
digd zouden worden.
Het congres van het natio
nale vakverbond in het be
gin van deze maand was een
indrukwekkende demonstra
tie van de wil om alles wat
sinds januari 1968 bereikt
was tot het bittere einde te
verdedigen, en om door te
gaan om tot de democratise
ring van de gehele Tsjecho-
Slowaakse gemeenschap t«
komen.
Smrkovsky
Toen een nieuwe voorzitter
voor het verbond van vak
verenigingen gekozen moest
worden, wilde iedereen
Smrkovsky. Vertegenwoor
digers van de partijleiding
en Strougal in het bijzonder,
verklaarden dat dit een
openbare uitdaging van de
Russen zou betekenen. „In
dat geval", antwoorden de
afgevaardigden, „willen we
iemand anders. Kriegel".
Strougal werd kwaad en
dreigde met de terugkeer
van de Russische tanks.
Toen werd iemand anders
gekozen.
De openbare discussie van
de wet op de socialistische
onderneming, die binnen een
paar weken in de bondsver
gadering ter sprake zal ko
men, en die bedoeld is als
de eerste hoeksteen van de
economische hervormingen,
laat de kracht zien van de
wil van de arbeiders om hun
democratische verkiezingen
van arbeidersvergaderingen
in elke onderneming: er is
bovendien grote strijd over
de vraag of de vergaderin
gen alleen maar adviserende
lichamen moeten zijn, of ook
het recht zouden moeten
Een reusachtige menigte
enthousiaste Tsjechen was
op de been toen president
Tito van Joego-Slavië op
9 augustus van het vorig
jaar Praag bezocht.
hebben controle uit te oefe
nen op en zeggenschap te
hebben in het directiebeleid
en om directeuren te selec-
Oude stalinisten zien dit als
„anarchosyndicalisme".
Technocraten in deregering
zijn bang voor wanbeheer
en proberen de macht van
de vergadering te beperken
ondanks het feit dat 70
pet. van de reeds democra
tische gekozen vergaderin
gen bestaat uit mensen met
een universitaire opleiding
ingenieurs, technici en
economen en dat de hand
arbeiders alleen maar de
overige 30 pet. uitmaken.
En zo gaat het gevecht door.
Oude Russische stromannen,
terug op het ministerie van
Veiligheid, proberen de men
sen schrik aan te jagen door
paniek te zaaien en door de
processen weer nieuw leven
in te blazen, maar zolang de
pers nog de vrijheid geniet
om dit te vermelden, durven
ze niet handelend op te
Husak
De» Slowaken staan achter
Hugnk die de Russen een ge*«
noegen hoopt te doen met
zijn aanvallen op de „tegen-
revolutie van rechts". Er zijn
echter al tekenen die erop
wijzen dat zelfs deze politi
cus op slechte voet niet zijn
nieuwe bondgenoten, de
voormalige Novotnygroep, is
komen te staan.
Men veronderstelt, dat de
volgende vergadering van
het centrale partijcomitè, in
de eerste helft van april, zal
beslissen over een rapport
over de rehabilitatie van de
slachtoffers van de zuive
ringsacties. De vergadering
zou moeten laten zien of er
een mogelijkheid is dat
Husak en de Slowaken die
achter hem staan bij dit rap
port hun krachten kunnen
bundelen met de progressie
ven tegenover enkele van de
oude leden die door het rap
port in opspraak gebracht
worden en daarom uit het
centrale comité zullen wor
den verwijderd.
Als dat zou gebeuren zou het
trachteneven wicht binnen
het centrale comité wel eens
kunnen veranderen. Do
kracht van de progressieven
zou dan wel eens heel wat
sterker kunnen worden.
Zeven maanden na de bezet
ting leeft de geest van de
vrijheid nog steeds in Tsje
cho-Slowakije.
(Copyright The Guardian)
Smrkovsky: gezien bij de arbeiders,
