Dit is een mooi moment
om te veranderen.
Want Mantano kost
25 voor één-40*
Igor Stravinsky:
Documentaire
van BBC
over Einstein
TELEVISIE VANAVOND
Hier sta ik, ik kan ook anders
PAGINA 2
DE LEIDSE COURANT
DINSDAG 18 MAART 19U9
Oppositie nog
niet goed als
ze feller is
OOK al heeft fractieleider drs. Den
Uyl niet gereageerd als de patiënt
die dankbaar de raad van zijn dokter
aanvaardt, we zijn benieuwd naar de
manier waarop de socialistische parle
mentariërs in de Kamer gevolg gaan
geven aan één uitspraak van hun partij
congres: in het steekspel met het kabinet
en de regeringsfracties een fellere oppo
sitie.
We hebben nooit de indruk gekregen
dat de P.v.d.A.-fractie op het Binnenhof
staat te dringen om de heer De Jong en
zijn medeministers complimentjes te
geven. Goed: in het debat om de extra
miljoenen voor de NAVO heeft het gros
van de socialistische parlementariërs, zo
ze al hun tanden hadden laten zien, uit
eindelijk toch niet gebeten. Maar vooral
bij de begrotingsbehandeling werd de
regering vanuit de P.v.d.A.-hoek be
stookt niet kritiek, ironie, wensen en
Kennelijk gaat dit de socialistische
kaderleden nog niet ver genoeg. Naar
hun smaak wekt de regering ook bij
de gewone kiezer nog te veel de indruk
werkelijk „op rozen te zitten". Het par
lementaire tegenspel moet volgens dit
kader „harder" worden.
TEKER als de stukken in het nieuwe
partijbestuur aan elkaar gelijmd gaan
worden, valt te verwachten dat dr. Von
deling c.s. de Kamerfractie van drs. Den
Uyl (inclusief dezelfde dr. Vondeling)
onder permanente druk zal gaan zetten.
Of Nieuw Links in de partij nu wat
makker wordt, of de rol van enfant
terrible blijft spelen, de beste aanval
voor de Partij van de Arbeid blijft de
verdediging.
Bovendien moet de matige belangstel
ling onder de burgers voor het „progres
sieve akkoord" nodig wat worden opge
krikt en hoe kan dit beter dan door het
bestoken van een regeringsbeleid waar
van bij de burgers de indruk gewekt
wordt, dat het „allemaal huilen" is, ter
wijl als het progressieve akkoord het
voor het zeggen zou krijgen, het allemaal
botertje aan de boom wordt!
De fout die Nieuw Links en onder
invloed hiervan ook andere socialisten
maken is, dat ze zich vergeten af te
vragen, of de kritischer geworden kiezer
in de oprechtheid van een feller oppo
sitie gelooft.
MTANT men kan het kabinet-De Jong
verwijten dat het omwille van een
gezonde betalingsbalans de staatsuitga
ven afremt, de lonen onder controle
probeert te houden en tegen risico's door
ovehbesteding optreedt.
Men kan het in het regeringsbeleid
wraken dat het bij verschillende ver
nieuwingen (onderwijs, politiek bestel,
eigendomsverhoudingen, inkomstenver-
schillen) de weg van de geleidelijkheid
prefereert boven omwentelingen, de
vraag is wat de socialisten zouden doen,
indien ze onder gelijke omstandigheden
als die waarin nu het kabinet-De Jong
verkeert, met regeringsverantwoordelijk
heid werden belast.
Een felle oppositie garandeert nog niet
dat die oppositie ook goed is. Een fractie
die een minister met moties bestookt,
waarvoor ook een partijgenoot „niet
thuis" zou moeten geven, wanneer hij
de portefeuille beheerde, speelt het spel
met gebarsten knikkers.
Zijn de socialisten bijvoorbeeld ver
geten, dat er dikwijls „neen" gezegd
moest worden, toen dr. Vondeling in
het kabinet-Cals Financiën en drs.
Den Uyl Economische Zaken beheerden?
Geloven ze echt dat dit alleen maar
gebeurde, omdat de KVP-ministers voor
druk vanuit hun fractie en partij moes
ten oppassen?
Wanneer de socialisten inderdaad op
een fellere oppositie zouden overstappen
en dan eisen gaan stellen, wensen indie
nen, kabinetsargumenten afwijzen onder
het motto dat het anders moet omdat
wie anders wil, ook anders kan, valt
voor de natie te vrezen dat de eerst
volgende club van socialistische minis
ters zijn kiezers een soortgelijke koude
douche gaat bezorgen als Labour al een
paar jaar in Engeland doet.
Want felle oppositie is alleen goed als
ze ook reëel is. In het pakket met wensen
en verlangens waarmee de Partij van de
Arbeid rondloopt, zitten reële zaken.
Maar de vraag is of dr. Vondeling erin
zal slagen in zijn partij die zaken zwaar
der te laten wegen dan de zaken die het,
als het aankomt op kreten slaken, tegen
de schenen schoppen en beweren dat
met het naderen van het jaar 2000 alles
ondersteboven moet, „zo lekker doen".
Vooral nu ze een beetje in de hoek
van de ring gedrongen is, kan de Partij
van de Arbeid in haar oppositiespel
rare sprongen maken.
Te voortvarend?
NIET onverdeeld gelukkig schijnt de
Anti-Revolutionaire Partijleiding te
zijn over het feit dat de drie christen
democratische partijen in Almelo vol
gend jaar bij de gemeenteraads
verkiezingen zeer ver gaan met hun
samenwerking.
Men wil in Almelo gaan werken met
een overkoepelingsorgaan dat beslist
over de kandidatenlijst en over een ge
zamenlijk programma, ook in de vier
jaar na de verkiezingen. Volgens het
A-R.-partijblad Nederlandse Gedachten
hebben de christendemocraten wel het
woord „federatie" en het woord „fusie"
vermeden, maar doen ze toch iets wat
het centraal comité van de Anti-Revolu
tionaire Partij ontraden had.
Nederlandse Gedachten vindt de anti's
in Almelo te voortvarend en geeft hen
daarom de volgende vermaning: „Tegen
samenwerking geen bezwaar, maar elk
van de drie partijen stelt prijs op be
houd van eigen identiteit.Uiteraard
beslissen de kiesverenigingen zelf, maar
aan een gevraagd advies nog wel van
de drie partijen moet bepaald aan
dacht worden geschonken
Toevallig heeft K.V.P.-voorzitter
mr Van der Stee vrijdagavond ter
partijraadsvergadering ook een para
graaf gewijd aan samenwerking bij
staten- en raadsverkiezingen. Hij
merkte hierbij op: Ik zou het
toejuichen als de samenwerking in de
provincie en gemeente zo ver zal kunnen
gaan, dat de partijen met één kandi
datenlijst uitkomen, maar alléén als er
tevoren volledig overeenstemming is
bereikt over het eigen programma van
de samenwerking en de uitvoering ervan.
En dan moet dat programma geen ab
stract verhaal zijn, maar een zo concreet
mogelijk stuk, liefst gekwantificeerd en
met vermelding van prioriteiten...."
Voor de KV.P.-voorzitter is wat
Almelo betreft dus de toetssteen: op
welke programma-afspraken gaan de
twee protestants-christelijke partijen en
de K.V.P. er gezamenlijk in zee? Maar
dan is het, voor de -goede verstand
houding wel van belang, dat ook de
nationale besturen van de A.R.P. en de
C.H.U. ervoor gewonnen worden om
gemeentelijke en provinciale centrales
binnen deze voorwaarde ruimte te laten.
Want anders blijft de samenwerking in
de „groep van achttien" en het contact
tussen de drie partijbesturen belast met
het risico, dat wat door de één wordt
afgekeurd omdat de integratie voor dit
stadium te ver gaat, door de ander toe-
gejuist moet worden, omdat het precies
datgene is, wat hij bedoelt.
Van de NCRV zagen we gisteren
twee merkwaardige programma's: De
„Image" en Souvenirs d'enfants. Het
eerste was een „gedramatiseerde"
boekbespreking van prof. D. J. Boor-
stins The Image (binnenkort in Ne
derlandse vertaling verkrijgbaar) dat
een heleboel gaatjes prikt in allerlei
welvaartstaatstoestanden. Een aardig
programma van Jan van Hillo dat
wellicht op mindcr-geroutinecrde t.v.-
kijkers een beetje onthutsende indruk
maakte.
„Souvenirs d'enfants" was een compo
sitie van Louis Andriessen, begeleid
door een aantal beelden die jeugdher
inneringen van de componist opriepen.
Leuk voor Louis en de andere Andries-
sens, volslagen oninteressant voor de
buitenstaanders. Volslagen oninteres
sant voor 99 procent der tv.-kijkers
derhalve.
Met heel veel genoegen zagen we bij
de AVRO de vijfde aflevering van Na
tionaal Allerlei, programma dat zich
ontwikkelt als een Hadimassa zonder
high-brow. Louter plezierige klein-hu-
mor met, ditmaal voor het eerst een
onschuldig sexnootje in de (aangena
me) vorm van „Snoetje".
AVRO's Regiovizier was onthullend
over de prins Willem-Alexander-Hoeve
en bleef verder onder de maat. We za
gen nog de uitzending van het Huma
nistische Verbond; verbaasden ons op
nieuw over de aggressieve inslag ervan:
het zich afzetten tegen de onvolkomen
arbeid van dominees en paters. We
geloven graag dat het HV voortreffe
lijk werk doet maar we begrijpen niet
waarom het zich keer op keer zo dom-
vijandig opstelt ten aanzien van de
„anderen". Vooral omdat die „ande
ren" gesprek en samenwerking wel op
prijs stellen.
Vg.
Tinbergen Professor dr. J. Tinber
gen is maandag gekozen tot voorzitter
van een achttien leden tellende commis
sie, die de plannen zal voorbereiden voor
de tweede ontwikkelingsperiode van de
Verenigde Naties. De achttien deskun
digen van de groep, commissie voor ont
wikkelingsplannen geheten, zijn afkom
stig uit ontwikkelde en ontwikkelings
landen. Onder hen bevinden zich mi
nisters, diplomaten en academici.
Negentig jaar geleden op 14 maart
1879, werd Albert Einstein in Duitsland
geboren. Achtereenvolgens was hij Duit
ser, Zwitser en Amerikaan. In 1955
stierf hij in Amerika. Geen ander we
tenschapsmens is al tijdens zijn leven zo
beroemd geweest als hij. De biografi
sche documentaire die de NTS vanavond
via Nederland II van hem uitzendt, laat
niet alleen de hoogtepunten uit zijn le
ven zien, maar ook de tragiek van de
man, wiens genie mede verantwoorde
lijk was voor de ontwikkeling van de
atoombom.
Het materiaal voor deze film, een pro-
duktie van de BBC, werd bijeenge
bracht door Einsteins oollega's en
vrienden, van wie sommigen tevens
hun persoonlijke indrukken van deze
grote geleerde weergeven.
NRU breidt stereo-
uitzendingen uit
(Van onze omroepcorrestpondent)
HILVERSUM Over veertien dagen
I zal een nieuw gedeelte van de Neder-
j landse radioluisteraars in de gelegen
heid zijn om stereofonische uitzendin
gen te beluisteren. Het gaat om hen,
die wonen onder 't gebied dat de zen
ders Markelo en Smildc bestrijken. De
zuidelijke luisteraars, die vallen onder
de reikwijdte van de zenders Roer
mond en Hulsberg zullen nog tot na
jaar 1969 moeten wachten. Begin 1970
volgt dan de zender Wieringermeer.
In het westen van het land kan men al
sinds 1963. naaiv de stereofonische uit
zendingen luisteren via de FM-zenders
van Lopik. Nederland, dat een der
eerste was met dit soort experimenten,
zal na 1970 ook een der eerste landen
zijn in Europa dat geheel binnen bereik
voor stereofonische uitzendingen is ge
bracht.
Gebleken is echter, dat sommige FM-
kanalen minder geschikt zijn voor ste
reofonische uitzendingen. Daarom zul
len enige omwisselingen plaatsvinden
in de kanalen van Lopik en Markelo.
Voor de zenders te Lopik betekent dat
ingaande 31 maart kanaal 40 beschik
baar komt voor stereofonische uitzen
dingen van Hilversum II. en kanaal 33
ter beschikking van Hilversum III.
Voor Markelo heeft de omwisseling
betrekking op de kanalen 31 en 38 die
respectievelijk ter beschikking komen
van Hilversum III en Hilversum II.
Deze wijzingen hebben geen invloed op
de AM-uitzendingen in de middengolf
band, zodat het programma van Hil
versum I blijft op de 402 meter, Hilver
sum II op de 298 meter en Hilversum
II op 240 meter.
RADIO
PROGRAMMA
HILVERSUM I (402 m) - AVRO: 18.00
Nieuws. 18.16 Radiojournaal. 18.25 Zingen ge
blazen: liedjesprogramma. 18.50 Paris vous
parle. 18.55 Voor de kinderen. 19.00 Trefpunt:
discussierubriek voor actuele zaken. 19.35
Vanavond: gevarieerd programma. 22.30
Nieuws. 22.40 Radiojournaal. NRU: 22.55 Sig
naal - muziek van eigen tijd (opn). 23.55-
HIL VERSUM II (298 m) KRO: 18.00
Stereo: In de volksmond: volksliedjespro
gramma. 18.19 Uitzending van Demokraten '66.
21.15 Stereo:
ol, hoorspel. 22.30
.38 Parlementair overzicht.
Overweging. 22.50 De zingende Kerk, muzika
le lezing. 23.05 Kontekst: magazine waarin
op de dingen wordt doorgepraat. 23.30 Night-
watch: jazzmuziek. 23.55-24.00 Nieuws
BRUSSEL-NED (324 m) 18.00 Nieuws.
18.03 Voor de soldaten. 18.28 Paardesportuit-
NEDERLAND I
STER
(Reclameuitzendiugen om
18.56. 19.03, 19.56 en
20.16 uur)
NTS
#18.50 uur:
De fabeltjeskrant
19.00 uur:
Nieuws in het kort
CVK/IKOR
19.07 uur:
Kenmerk
VARA
19.32 uur:
Nicholas Nickleby,
NTS
20.00 uur:
Journaal
VARA
20.20 uur:
Achter het nieuws,
actualiteitenrubriek
20.50 uur:
Nooit een onvertogen
woord, t.v.-serie
21.30 uur:
De jonge onderzoekers,
wetenschappelijk
programma
#22.15 uur:
Hadimassa. t.v.-show
NTS
22.50 uur:
Journaal
TELEAC
23.00 uur:
Noten en tonen
McnERLAND II
STER
(Reclameuitzcndingen om
18.56. 19.56 en 20.16 uur)
NTS
#18.50 uur:
De fabeltjeskrant
19.00 uur:
Nieuws in het kort
19.03 uur:
Kapitein Zeppos.
t.v.-serie
19.28 uur:
Scala, magazine
20.00 uur:
Journaal
20.20 uur:
Kleine potjes hebben
20g50 uur:
Einstein, documentaire
21.45 uur:
Ik vind dat, vrije
meningsuiting
#22.10 uur:
Verbinding met.
Stockholm, ijshockey
22.55 uur:
Journaal
Televisie morgen
-"" AND I
NTS/NOT
11.00 uur:
Kijk als je tekent zie
NCRV
17.00 uur:
Kijkkast,
j eugdprogramma
De met aangegeven programma's zijn kleurentelevisieprogramma's.
slagen. 18.30 Frar
Grammofoonmuziek. 19.00 Nlev
Nieuws en berichten. 22.15
ven Kunsten. 22.30 Jazzmuziek. 23.00
23.10 Concert. 23.30 Nieuws. 23.35-
23.45 Ligging van zeeschepen.
7.20 Soclalis-
ch strijdlied. 7.23 Stereo: Lichte grammo-
mmuziek. (7.30-7.35 Van de voorpagina).
O: 7.54 Deze dag. VARA: 8.00 Nieuws
lek. (Ü30-8.35 Vanille markten thuis,
Drkest: seml-klassieke muziek (gr).
9.35 Waterstanden. 9.40 Schoolradio. 10.00
Lichte grammofoonmuz. 10.50 Voor de kleu-
11.00 Nieuws. 11.02 Voor de vrouw. 11.40
Stereo: Pianorecital: klassieke muziek (gr).
12.21 Voor het platteland. 12.26 Mededelin-
t.b.v. land- en tuinbouw. 12.29 Stereo;
Walsorkest. 13.00 Nieuws. 13.11 Actualiteiten.
13.25 Franse chansons. 13.45 Gesproken por-
HILVERSUM II (298 m) NCRV: 7.00
fieuws. 7.10 Het levende woord. 7.15 Op het
gehoor: lichte muziek met nieuws en
1 semi-klassieke muziek (gr.
d; 12.25 Mededelingen t.b.v.. lai
en tuinbouw: 12.30 Nieuws: 12.41^Actualil
nemend, praatje). NCRV: 14.0o' Stereo: Om
roep Orkest: semi-klassleke en moderne mu
ziek 14.50 Stereo: Semi-klassieke orkestmu
ziek" (gr). 15.00 In 't zilver: programma voor
V"HILVERSUM m (240 m en FM-kanalen) -
NCRV: 9.00 Nieuws. 9.02 Zing, zing, zing!
lichte vokale muziekjes. 10.00 Nieuws. 10.0
Mengelmuze: nieuwe langspeelplaten met cri
tisch commentaar. 10.30 Swingin' Softly: Big
Band en soft swing uit de USA NRU: 11."
Nieuws. 11.03 Muziek - lezen: het laatste I
vrolijk platenprogramma. (14.00 Nieuws).
15.00 Nieuws. 15.03 Arbeidsvitaminen-
lalr verzoekplatenprogramma. 16.00
16 03 Gimmick: licht gevarieerd pli
gramma. 17.00 Nieuws. 17.02 Radiojournaal.
17.05-18.00 Popmuziek.
BRUSSEL NED (324 m) 12.00 Nieuui
12.03 Gevarieerd muziek. (12.40-12.48 Weer
bericht, mededelingen, programmaoverzicti
en SOS-berichten voor de schippers.) 12.5
Buitenlands persoverzicht. 13.00 Nieuws, weet
bericht, beursberichten en dagklapper. 13.21
Tafelmuziek 14.00 Nieuws. 14.03 Schoolradk
14.30 Waarom wij niet? 14.50 Meisjeskool
15.00 Nieuws. 15.03 Meisjeskoor (vervolg!
15.15 Voor de kinderen. Tussen 15.30 ei
16.30 Reportage wielerwedstrijd. 16.00
Een wel heel bUzonder concert is ons
gisteravond in Dlligentia geboden dank
zU het Amsterdams Strijkkwartet, het
Nederlands Blazersensemble, de pianist
Maarten Bon en de sopraan Elizabeth
Lugt, die een helaas te klein auditorium
muziek lieten horen van Igor Stravinsky,
door hem geschreven tussen 1906 en 1966.
Zestig jaar westerse toonkunst, ge
presenteerd door één persoonwat
begon met Three little songs (1906) voor
piano en sopraan en The owl and the
pussy-cat, van 1966 daterend, eveneens
voor dezelfde combinatie. Maar welk een
verandering had zich hier hoorbaar vol
trokken: de eerste reeks liederen, door
de meester zelf gekarakteriseerd als
„herinneringen aan zijn jeugd", kennelijk
beïnvloed door de Franse muziek van
die tijd, vormt wel een heel sterk con
trast met de componeertrant van „The
owl....", waarin zich de duidelijke af
fectie voor Arnold Schönberg en diens
twaalftonigheid bpenbaart.
„Hier sta ik, ik kan ook anders", is
men na afloop van deze manifestatie
geneigd te zeggen, daarbij steeds opnieuw
verrast door de mogelijkheden, waarvan
dit receptief type wist te profiteren.
Dat Duo Concertant van 1932 bijvoor
beeld, door de violiste Jeannelotte Hertz
berger en de pianist Maarten Bon met
groot gemak gebracht, hoe heeft Stra
vinsky dat zelf geïntroduceerd?
„Ik ben geen neo-classicus, ik heb me
alleen gewend naar een meer construc
tieve en strenge vorm, doch ik bleef
daarin een modern musicus....".
En het publiek aanvankelijk protes
terend in de mening, dat 's mans inspi
ratiebronnen waren opgedroogd, aan
vaardde na aarzeling weer deze veran
dering: anno 1968 luistert men, zo niet
geboeid, dan toch wel geïntrigeerd.
„Geïntrigeerd", is ook het woord, dat
men voor een avond als deze steeds zou
willen gebruiken: geïntrigeerd door de
Three pieces for clarinet van 1919, door
George Pleterson meesterlijk gespeeld,
klinkend als een improvisatie, waarin
gelonkt wordt naar de in die tijd ont
stane jazzmuziek.
Geïntrigeerd, als de Piano-Rag-Music
Amsterdams Strijkkwartet
Jeannelotte Hertzberger
Jan Hulst -
Rena Scholtens
Nederlands Blazersensemble
van 1919 en de Circus Polka (eveneens
voor piano) van 1942 klinkenKon
men zich een meer welsprekend getui
genis van afkeer van pose. van behoefte
tot spot, tot parodie denken?
Zo werden we van de ene sensatie
naar de andere geslingerd; moesten we
ernstig worden, of we wilden of niet,
toen Elizabeth Lugt ons op intelligente
wijze de Three songs from William Sha
kespeare (1953) presenteerdete veel
gezegd, te weinig gezongen overigens.
Het Concertino voor Strijkkwartet
(1920) en het Septet voor klarinet, fagot,
hoorn, viool, altviool, violoncel en piano
(1952—'53) vormden de zware stukken van
de avond: het eerste werk trof ons het
meest, waarschijnlijk, omdat het het best
vertolkt werd, in het laatste ontbrak de
echte spanning, misschien mede het ge
volg van het feit, dat er een andere
fagottist moest inspringen. Hoe dan ook:
de uitvoering ervan was nog niet gaaf,
nog niet rijp voor het podium.
Zestig jaar muziekbehandeld
tussen kwart na acht en kwart vóór tien,
in negen verschillende composities: kort,
bondig, zakelijk conform het karakter
van de tijd, waarin we te leven hebben!
B.R.
Schilder Diaz
overleden
MADRID (AFP) De Spaanse schil
der Daniel Vazquez Diaz is gisteren in
Madrid overleden. Een van de beken
de werken van de in 1882 in Nerva ge
boren meester Is het tijdens zijn lang
durig verblijf in Parijs geschilderde doek
„De dode stierenvechter".
Want Mantano stopt 25 van die héle
goeie sigaretten in een pakje. En rekent daa
gewoon één-40 voor. Eigenlijk zou u zo'n Mantano
even moeten proberen. Uitgerekend nu.
Gegarandeerd door Louie Dobbelmann.v
