Felle kritiek op de „officiële Kerk" Studentenparochie boeit ons dan vraag naar eenheid met Rome Regering heeft rapporten over oorlogswandaden e vrouw in Jong slaapkamer gedood Verklaring Alfrink is typerend voor het onvermogen Bisschop: Zij staan niet alleen met hun twijfel en hoop Optreden in Indonesië Zeer bewogen trouwerij in Brussel Hollands weekeinde Somber jaar verwacht voor wegenbouw 1969 MAANDAG 27 JANUARI 1969 DE LEMDSE COURANT PAGINA 5 (Van een onzer verslaggevers) AMSTERDAM. Pater Oosterhuis iti, mede namens de andere jezuïeten, Ton van der Stap, Jan van Kilsdonk en de inmiddels uit de orde getreden Jos Vrijburg sprekend, gisteren in alle dien sten van de studentenparochié, het niet ondenkbaar te achten dat ook in de toe komst diensten te realiseren zijn maar dan buiten de verantwoordelijkheid van de bisschop van Haarlem. „Dat bete kent niet dat er tussen de daaraan deel nemende mensen en de bisschop geen open gesprek mogelijk zou zijn", aldus pater Oosterhuis, „maar de opstelling van zo'n groep mensen valt dan wel buiten de huidige kerkstuctuur die ons in ziens wel het verleden heeft maar niet de toekomst". In het begin van pater Oosterhuis fel van leer getrokken legen „de Kerk", „de officiële Kerk, die nog steeds zegt dat zij de enig ware is; dat zij haar centrum vindt in Rome, die de pretentie van opperste deskundigheid voert op alle terreinen van het menselijk leven; die een wereldepiscopaat heeft talloze leden zich telkens weer compromiteren met politieke dicta turen, die onleefbare sociale verhou dingen in standhouden; de Kerk die macht wil uitoefenen over het geweten absolute gehoorzaamheid eist en die nooit zeggen kan, dat hij zich vergist heefit". ,Die officiële Kerk, die schijnbaar bestaat vooral in het zelfbewustzijn van nog steeds onverwoestbare Romein- urie die met geen protest hoe luidt en er geen politiek hoe handig ook klein te krijgen, die Kerk verkondigeq. m dienen wij niet", aldus pater Ooster- niit, „omdat wij haar niet geloofwaardig [en onbestaanbaar vinden. Wij willen al- het evangelie verkondigen", de vier studentenpastores is in de loop van de jaren het besef gegroeid dat neer konden beantwoorden aan en en verwachtingen van de officiële Kerk. Zij hebben zich dikwijls if gevraagd wat er in de studentenparo chie gebeurde nogwel binnen de eenheid stond". Maar het gebeuren zelf, in deze kapel boeide ons meer dan de vraag naar eenheid met Rome", aldus pater Oosterhuis, die van mening is, dat hij zijn collega's een reeële dienst be- Kardinaalshoed zou door enkelen geweigerd zijn VATICAANSTAD (AP) In Vaticaan stad doen geruchten de ronde, dat enke le rooms-katholieke bisschoppen gewei gerd hebben verheven te worden tot kar dinaal, omdat zij het niet eens zijn met het beleid van het Vaticaan. Deze wei gering, van twee of drie bisschoppen, zou de oorzaak zijn van het uitstel van het consistorie, dat Paus Paulus VI vol gens berichten in december had willen aankondigen. Volgens 6ommigen zou het consisto rie dat oorspronkelijk was vastgesteld voor januari tussen Pasen en juni ge houden worden. Paus Paulus zou hebben besloten, het consistorie uit te stellen, nadat hij kennis had genomen van de verklaring van 40 bekende theologen die verlangeen, dat verandering wordt ge bracht in de werkwijzen van de Romein- Onder de theologen, die het stuk on dertekenden was de Fransman Yves Congar, die voorbestemd zou zijn voor het kardinaalschap. Congar zou op twee wijzen betrokken kunnen zijn bij het uit stel. Of hij heeft benoeming tot kardinaal geweigerd, of Paus Paulus zou zijn be sluit, hem kardinaal te maken hebben ingetrokken, omdat hij het stuk heeft ondertekend. (Van i r verslaggevers) MGR. ZWARTKRUIS HAARLEM De bisschop van Haar lem noemde in zijn toespraak voor radio en t.v. de rede van pater Huub Oosterhuis tijdens de eucharistievie ring in de Amsterdamse studenten parochie „indrukwekkend". „Je be luisterde erin de nood van velen en je zag er de perspectieven op vernieu wing en verbetering". Bisschop Zwart kruis zei, met de pastores te kunnen meevoelen: „Laten zij niet denken, dat zy alleen staan met hun twijfel en hoop". Toch meende hU. uit verant woordelijkheid voor de hele kudde, waarvoor hü was aangesteld, te moe ten zeggen, dat iemand die buiten de Kerk gaat iets onvervangbaars loslaat, de gemeenschap met de wereldkerk. ..Deze vraagt om zichtbare, tastbare vormen, die hun waarde behouden. ook als ze in bepaalde opzichten on geloofwaardig worden". De bisschop verklaarde, persoonlijk een bepaalde vorm van ontkoppeling tussen priesterschap en celibaat voor te staan en het conflict in de Kerk waardevol te vinden. Maar zo ver volgde hij: „De ene plaatselijke Kerk kan niet zonder de andere. Daaraan kunnen de Amsterdamse studenten pastores niet voorbij gaan. Zij zeggen, dat zij Jos Vrijburg niet willen laten vallen. Maar zij mogen ook pater Dre- sen en de vele andere priesters, die wel in de Kerk blijven niet laten Hij herinnerde aan de scherpe kritiek, die Oosterhuis op de officiële Kerk had uitgeoefend, en erkende haar fou ten. „Maar mag ik hem vragen, of die fouten in de toevallige groep van men sen, die in Amsterdam samenkomen om de eucharistie te vieren, niet ge vonden worden Er zijn meer mo menten in de kerkgeschiedenis geweest als dit, momenten waarop mensen zich hebben losgemaakt van de Kerk, om dat zij meenden niet anders te kun nen. „Als er sprake is van schuld," aldus de bisschop, „dan zeker bij hen, die zich afscheiden. En ook bij de Kerk die zich zo gedragen heeft, dat zij meenden dit te moeten doen". Hij voelde zich persoonlijk bij dit laatste aspect van de kwestie betrokken. „Ik wil met al mijn krachten vechten voor een leefbare Kerk. Ik geloof in de ene Kerk. Ik vraag vertrouwen en geduld. Al moet ik, wat de pastores hebben gedaan afkeuren. Ik wil me graag open stellen voor een verder gesprek. Moge Christus ons allen Zijn vrede, verzoe ning en diepe eenheid schenken". Al dus de bisschop van Haarlem. Besch u Idigingen tegen kabinetten Drees en Beet wijzen aan mensen ook veel medepries ters die evenals zij van alle kerkelijkheid zijn vervreemd". Hij typeerde de situatie van de afge lopen jaren als een latent conflict dat in november 1965 toen een Nederlandse bisschop de opdracht van Rome om de canon van de mis weer in het Latijn te bidden aan de studentenpastores door gaf bijna een openlijk conflict werd. Als de bisschoppen toen aan de eis van Rome hadden vastgehouden, was er van de zijde van studentenpastores een open lijk nee gevolgd. Zij hebben een tijdlang de hoop gehad, dat de Nederlandse bisschoppen hun ook eens kans zouden geven vanaf het moment dat zij hadden gekozen een gehuwd man in de kapel van het Sint Ignatiuscollege te laten voorgaan in prediking en eucharistie. „Wij zouden een positieve beslissing van onze bis schoppen in deze hebben verstaan als een daad waarin de officiële Kerk zich toewendt naar de geloofsinzichten die buiten haar om en steeds meer tegen haar in tot leven komen en van kracht blijken te zijn hier en overal elders". Toen dat niet mogelijk bleek te zijn hebben de vier studentenpastores de vijfde pater mr. dr. Dresen, distantieerde zich van de kwestie voorgesteld dat Jos Vrijburg niet zou voorgaan in de eucharistie maar wel in de prediking. Op de bisschoppenvergadering van 16 januari werd echter besloten, dat pries ters die wensen te trouwen niet meer kunnen preken. In een gesprek met mgr. Zwartkruis afgelopen week is hem te verstaan gegeven, dat hij ook niet bin nen afzienbare tijd b.v. na de bischop- pensynode van oktober op een beroe ping van het besluit van de bischoppen behoefde te rekenen. Ook de verklaring van de Belgische bisschop De Smet gaf hem te verstaan, dat hij op de komende synode op dit punt niets moet verwach ten. Over de verklaring van kardinaal Alfrink vorige week zondag in de Utrechtse studentenparochie zei pater Oosterhuis: „zijn verklaring lijkt ons typerend voor het onvermogen van de officiële Kerk om creatief te reageren op situaties waarin het kerkelijk recht niet voorziet en waarvoor de gangbare doctrine geen oplossing weet. Die on macht wordt opnieuw duidelijk wanneer de officiële Kerk een concrete priester die wil trouwen en toch voor prediking beschikbaar blijft niet kan plaatsen. Zij kan blijkbaar haar kaders niet laten vallen. Haar rechtgevers niet herzien en een tempo en het een durf die door de behoefte aan verkondiging door veel ge lovige mensen wordt gevraagd". De verklaring van kardinaal Alfrink stelt latente conflict tussen de officiële Kerk en het gebeuren in de studenten parochie volgens pater Oosterhuis helder in het licht. „Wij accepteren dit con flict", zo zei hij namens zijn drie col lega's. Pater Dresen de vijfde en langst werkzame studentenpastoor is weliswaar ook voor ontkoppeling voor priester schap en celibaat „omdat hij meent daardoor het celibaat meer bewust be leefd gaat worden", maar ziet meer heil om dit te bereiken in de door de bis schoppen voorgestane „lange weg". Voor pater Dresen bestaat daarom geen noodzaak op te houden met de diensten in de studentenparochie. Hij wil door gaan met de wekelijkse eucharistievie ringen in de kapel met behulp van en kele andere priesters. De anderen stellen zich voor na 1 maart diensten te houden „naar een verre ana logie met de sjaloomgroep in Bunnik". „Een vrij gebeuren, dat in geen kerk juridische termen te vertalen is maar wel bestaat en hopenlijk niet verket terd wordt". Zij menen met een derge lijke vrije opstelling van mensen die rond het evangelie bij elkaar blijven, komen reeds enigszins op de toekomst te kun nen inspelen. De tijdens de vier zondagsdiensten overvolle kapel hoorde de woorden van pater Oosterhuis zonder commentaar aan. Reacties zullen er komende week komen tijdens de drie geplande hearings. Wellicht dat men ook gehoor zal geven aan de oproep van pater Oosterhuis om ootiegroepen te vormen, delegaties en brieven op te stellen en op te trekken naar Haarlem en Utrecht of naar Rome om te vragen of de bisschoppen niet van gedachten kunnen veranderen. Wellicht ook dat andere zullen proberen de vier studentenpastores te overtuigen van hun ongelijk een mogelijkheid die pater Oosterhuis eveneens openliet. De ambassadeur van Zweden in Nederland, Jens H. P. E. Hailing, is zaterdag in een ziekenhuis in Den Haag overleden. De heer Hailing was 59 jaar en vertegenwoordigde zijn land sinds 1966. Kussen mag nu in Turkije ANKARA (DPA) In Turkije mag sinds zaterdag in het openbaar gekust worden. Deze beslissing heeft het hoogge rechtshof in Ankara genomen, dat zich met een „kusaanklacht" tegen een jong paar bezig hield. Naar de mening van het hof is een „kameraadschappelijke kus" in het openbaar geen schending van de eerbaarheid. Tot dusver kon kussen in het openbaar in Turkije op grond van een aanklacht bestraft worden, hetgeen vooral buitenlandse toeristen nogal eens duur te staan is gekomen. Amok plegende echtgenoot werd ingesloten (Van ome correspondent TILBURG In de nacht van vrijdag op zaterdag werd, naar de politie eerst thans heeft medegedeeld, een 25-jarige vrouw in haar woning neergeschoten. Kort na aankomst in het ziekenhuis is zij overleden. Haar man (27) is door de politie ingesloten. Hij heeft echter nog geen woord losgelaten. Zeker is, aldus de politie, dat er om streeks half drie die nacht in het woon vertrek van het echtpaar is gescho ten met een revolver of pistool van het kaliber 6.35 mm. Er zijn, zo is geble ken, verschillende schoten afgevuurd waarbij er een van dichtbij de vrouw in de maagstreek dodelijk heeft getrof fen. Nog voor de politie ter plaatse kon zijn is de man naar een kennis gelopen met het verzoek of deze zijn vrouw naar het ziekenhuis wilde brengen. Deze heeft daarop het slachtoffer naar het zieken huis gereden. Kort nadien werd de po litie vanuit het ziekenhuis gebeld dat de echtgenoot bezig was amok te maken, ruiten te vernielen en het geneeskun dig personeel het werk onmogelijk te maken. De man, die naar sterke drank Massaal uittreden priesters Italië CASALE MONFERRATO (KNP) Negen priesters uit het bisdom Casale Monl'errato hebben een officieel verzoek tot de kerkelijke autoriteiten gericht, om opheffing van het verplichte celibaat. In hun toelichting wijzen zU erop, dat vo rig jaar 40 procent kapelaans in hun bisdom uitgetreden zijn. Zij hebben hun verzoek neergelegd in een simpel gestencild tijdschrift, dat zo zeggen zij discreet en met de groot ste terughoudendheid uitsluitend aan de officiële instanties is gezonden, ondanks het wantrouwen, dat wij jegens deze in stantie koesteren". Het bisdom Casale Monferrato telt ruim 200 diocesane priesters, van wie 2/3 pastoors. Dit zou betekenen, dat in dit bisdom in een jaar tijds ongeveer 30 priesters het ambt hebben neergelegd. Bijna 300 priesters in Canada-West hebben er bij de bisschoppen op aan gedrongen dat priesters die gaan trou wen. in hun ambt worden gehandhaafd. De priesters in Canada-West zijn ver enigd in de Western Conference of Priests, die vorig jaar werd opgericht en 280 diocesane en religieuze priesters telt op een totaal van 1200 priesters in West- Canada. rook, verkeerde in een staat van hevige opwinding en werd overigens zonder al te veel moeite door het politiepersoneel verwijderd en ter kalmering ingesloten. In de loop van de dag stapelden de verdenkingen tegen de man zich dusda nig op dat besloten werd hem ingeslo ten te houden. Tot een bekentenis of verklaring is hij niet gekomen. Even min is het vuurwapen gevonden. In de buurt is niets bekend omtrent bepaalde motieven. (Van e r verslaggevers) DEN HAAG Dc regering beschikt over een groot aantal documenten over wat er tijdens de miltaire acties in In donesië gebeurd is. Tussen 1945 en 1950 is namelijk een aantal wandaden van Nederlandse militairen vastgelegd en aan de toenmalige regering toegezon den. Uit deze rapporten blijkt tevens naar verluidt, dat van de 200.000 Neder landers, die tussen 1945 en 1950 in Indo nesië gediend hebben, zich in verhouding betrekkelijk weinig militairen aan mis drijven of wandaden schuldig gemaakt hebben. Velen zijn hiervoor destijds al door de krijgsraad veroordeeld. In het bezit van de regering zijn thans: a) een aantal gegevens van de krijgs- b) rapporten van bestuursambtenaren i particulieren, vooral van zending en c) rapporten van onder mee 'n nood lottig gevangenentransport op Oost-Java, van de actie-Westerling op Zuid-Celebes, van enkele mishandelingsgevallen op gro tere schaal. d) het officiële rapport van het drie manschap Groeninx, Van Zoelen-van Rij, Stam. De commissie Groeninx werd op aan drang van het socialistisch Kamerlid F. Goedhart in 1949 door minister J. van Maarseveen (enkele jaren later overle den) naar Indonesië gestuurd voor een uitgebreid onderzoek. Bij terugkeer heeft de commissie een omvangrijk do cument samengesteld, dat pas in 1954 gereed kwam, maar nooit openbaar ge maakt is. Professor W. Schermerhorn in 1945- 1946 minister-president van het eerste na-oorlogse kabinet, later Eerste-Kamer- lid van de Partij van de Ai-beid, heeft jarenlang aangedrongen op het openbaar maken van alle documenten over de In donesische kwestie: de politieke zowel als de militaire stukken. Deze periode heeft ir. Schermerhorn z'n politieke car rière gekost omdat hij zich toen al steeds voorstander toonde van een zelfstandig Indonesië. Dit tegen velen van zijn par tijgenoten in. De actualiteitenrubriek „Achter het Nieuws" van dc VARA, die zaterdag avond een tweede uitzending wijdde aan wat het noemt oorlogsmisdaden in Indonesië, heeft geen nieuwe feiten kun nen vermelden, dan de psycholoog, dr. E. Hüting, als eerste in een andere uit zending al genoemd had. Wel wordt duidelijk, dat de beschuldi gingen zich gaan concentreren op de toen malige leden van de kabinetten Beel en Drees en de toenmalige parlementari ërs. Opvallend is hierbij, dat bij de toen malige kabinetten en parlementariërs so cialisten behoorden (onder anderen Drees, Goedhart. Burger, Vondeling) die nu veel kritiek te verdragen hebben van de jongere generatie in de Partij van de Arbeid. Vooral dr. W. Drees kreeg het zater dagavond in de VARA-uitzending nogal te verduren. Hij heeft vorige week name lijk laten weten, dat hem maar twee gro te schandalen uit de miltaire periode van 1945-1950 bekend waren. Dit werd zaterdagavond hoogst onbegrijpelijk ge noemd, zowel door getuigen, die cle VARA had laten oproepen als door de VAR A-medewerkers zelf. BRUSSEL (ANP). De Belgische rijkswacht heeft zaterdag te Couillet bij Charleroi moeten ingrijpen op een huwe lijksfeest in een restaurant. Daar was, in afwachting van bruid en bruidegom die bij de fotograaf waren, een algemene vechtpartij onder de families ontstaan, waarbij de vader van de bruid met een fles tegen de grond werd geslagen. Toen de bruid arriveerde, werd zij onwel van emotie en moest naar eon ziekenhuis worden gebracht, waar ze voortijdig een kind ter wereld bracht. De rijkswacht moest een aantal bruiloftsgasten ter af koeling meenemen voor de orde kon worden hersteld. De kist met het stoffelijk overschot van Jan Palach op het Olsanykerkhof te Praag. De student in da filosoöa, dia k»ch uit protest tegen de Russischs bezetting in het openbaar in brand stak, is zaterdag begraven, Fürstin zur Lippe bescherm vrou we van drumband KERKRADE Fürstin Clirista zur Lippe, echtgenote van Fiirst August zur j Lippe, een neef van prins Bernhard. is gistermiddag geïnstalleerd tot beschermvrouwe van de jeugddrumband Sint-Barbara in Chèvremont. Het contact tussen de adellijke familie en het korps is enkele weken geleden ontstaan tijdens een concertreis die de drumband naar Duitsland maakte. In haar dankwoord zei de Fürstin het een bijzondere eer te vinden beschermvrouwe van dit kranige korps te mogen zijn. Aan het eind van haar korte toespraak overhandigde zij het bestuur van Sint-Barbara een geschenk onder couvert. Haar echtgenoot bood een grote zak snoepgoed aan, die door de jeugdige leden van de band met gejuioh in ontvangst werd genomen. ADDIS ABEBA. Koeien doen ook mee bij het koninklijk bezoek aan Ethiopië. Zaterdagavond kwam de auto van prinses Beatrix en prins Claus in botsing met een plotseling overstekend rund. De auto ving de klap goed op; er was slechts materiële schade. Het regende pijpestelen op deze zaterdag. Dat was weer de oorzaak dat in de keizerlijke autostoet later twee wagens op elkaar botsten. Minister Luns ver telde, dat een voorop rijdende auto plot seling stopte om een kudde koeien te laten oversteken en toen slipte een achterop komende wagen op de eerste. Het werd overigens met alle regen en sombere bewolking als decorum bijna een Hollands weekeinde. Zaterdag bracht de koninklijke familie een bezoek aan de suikeronderneming van de HVA en zondag ontmoetten de vorstelijke per sonen de bijna voltallige Nederlandse Jongen gedood door kogel uit jachtg eweer STEENWIJK (ANP) Een 14-jarige jongen uit Wierden is zaterdagmiddag tijdens een jachtpartij in het gebied van Kallenberg onder Steenwijk door een schot uit een geweer dodelijk getroffen. De jagers, waarbij ook het slachtoffer, bevonden zich in een boot. Vanuit de boot wilde men schieten op een ree. Toen het sohot viel richtte de jongen zich even op en kwam hierdoor in het schootsveld. De jongen kreeg de volle laag en over leed ter plaatse. kolonie. Koningin Juliana opende offi cieel een ziekenhuis van de HVA. Zater dagavond zaten bijna honderd personen aan aan het staatsiebanket, dat door het koninklijk echtpaar werd gegeven ter ere van hun keizerlijke gastheer. De eetzaal schitterde door de gouden borden en het bestek. De tafelversiering bestond uit speciaal van Nederland uit overge vlogen tulpen en narcissen. De Ethio pische gasten waren zo verrukt over de versiering, dat zij delen daarvan mee naar huis namen. Na het diner werd een receptie gegeven voor het corps diplo matique (zie foto). V.l.n.r. de koningin, prins Bernhard, prinses Beatrix en prins Claus in ongedwongen kout met keizer Haile Selassie. Leden van de keizerlijke lijfwacht in battle-dress en met helmen op, vormden de erewacht. Vanmorgen heeft de koninklijke fami lie een bezoek gebracht aan een van de vele koptische kerken. De kathedraal is thans de nationale herdenkingsplaats van de gevallenen in de strijd tegen de Italiaanse bezetting van Ethiopië. Toen werd de kerk door de Italianen als ge vangenis gebruikt. De naam is nu Ge- dachtëniskerk. Tijdens een plechtige dienst werd in een gebed vrede, een lang leven en geluk voor de koninklijke gasten gevraagd. Onze ambassadeur, mr. P. V. Putman Cramer, tekende gisteren een overeen komst waarbij Nederland toezegt Ethio pië 350.000 te zullen schenken voor de bouw van een centrum voor fysiothera pie ten behoeve van de leprabestrijding. Vandaag zal koningin Juliana in Jimma de eerste steen leggen voor een nieuw te bouwen gezondheidscentrum. Boven dien is besloten het Nederlandse gezond heidsproject ln deze stad nog een jaar lang te finanoieren. AMSTERDAM Tijdens de algemene vergadering van de Nederlandse vereni ging van wegenbouwers in Amsterdam heeft de voorzitter ir. II. D. Prins, maandagmiddag als zijn indruk uitge sproken. dat het in 1969 in de wegen - bouwsector slechter zal gaan, waarbij hij opmerkte zich ernstig bezorgd te maken over het aangekondigde stringente begrotingsbeleid door minister Witteveen van Financiën. Erop wijzend dat iedere overschrijding van begrote uitgaven gecompenseerd dient te worden door beperking van an dere uitgaven, had ir. Prins de indruk dat alleen de aangekondigde salarisver hogingen voor het overheidspersoneel begrotingsoverschrijdingen zullen ver oorzaken. Afgezien daarvan plegen rijks begrotingen altijd te worden overschre den. Ook de invloed van de BTW zal in de wegenbouwsector aanzienlijk groter blijken dan was begroot. De voorzitter toonde zich dan ook ernstige bezorgd, dat bezuinigingen weer daar zullen vallen, waar het zo gemakkelijk is, namelijk op de begroting van Verkeer en Waterstaat. Niet onwaarschijnlijk is daarbij evenzeer een beperking van de mogelijkheid van de gemeenten om hun uitgaven te finan cieren en ook daar pleegt allereerst be zuinigd te worden op de wegenbouw.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1969 | | pagina 5