Overheid bang voor hoge kosten
en rendement van ,Schiphollijn'
Brabants Orkest in
Rotterdamse Doelen
KRO-t.v. vanavond:j
„Het jaar 2000"
Lijn naar luchthaven
overal elders mislukt
Futurologen
in t ootje
genomen
Schurken van
weleer' op
tweede net
FELIX DE NOBEL
PAGINA 2
DE LEIDSE COURANT
MAANDAG 13 JANUARI 1969
Bruchners Derde
ontroerend o.l.v.
Hein Jordans
Hein Jordans heeft met het door
hem geleide Brabants Orkest gister
middag in de Rotterdamse Doelen
grote indruk gemaakt met de uit
voering van Antin Bruckners Derde
Symfonie in de klein (1873).
Eerlijk gezegd: dat heeft ons niet ver
wonderd. Want vanaf het begin van zijn
artistieke activiteiten in het zuiden des
lands heeft hij zich met het oeuvre van
de meester van Sankt Florian bezig ge
houden, zodat, met uitzondering van de
zesde, al zijn symfonieën in de loop van
zeventien seizoenen op de programma's
van het aan zijn artistieke zorgen toe
vertrouwde ensemble stonden geannon-
ceedr;; wie van zijn collega's in Neder
land kan hierop wijzen?
Waarom is dat alles gebeurd? Deed
hij zulks, omdat hij als orkestleider in
Bruckners schepping iets zag, dat tot
onmiddellijk persoonlijk succes zou lei
den; anders gezegd, behandelde hij
Bruckner, zoals sommigen van zijn ambt
genoten iemand als Mahler behandelden?
Dat geloven we niet, we zijn eerder
van het tegendeel overtuigd. Want
Bruckners muziek, en dus ook deze sym
fonie, stemt de reproducent. die Hein
Jordans heet, hoeveel gerechtvaardigde
artistieke ambities hij overigens ook
moge hebben, uitermate nederig: hij
voelt zich de dienaar van een partituur,
die hij met een heilige schroom telkens
opnieuw benadert.
Waarin hij volkomen gelijk lieeft: is
er één meester in de toonkunst der negen
tiende eeuw, die over de weelde en
mysteriën van het leven ontwerender
heeft geschreven?
Zijn wijze van benadering, gistermid
dag in de Rotterdamse Doelen, heeft ons
wederom sterk gegrepen: ook nü stelde
hij zijn meer dan gewone capaciteiten
van orkestleider in dienst van een ideaal,
dtt hij, noch wij als hoorder onder woor
den zouden durven brengen.
Zijn capaciteiten als orkestleider, die
hem ook de nuchtere elementen tol wel
slagen van het „brengen" van een stuk
muziek niet uit het oog deden verliezen.
Zo de zaak. hoe hij zijn koper, zijn voor
treffelijk koper, zo gunstig mogelijk de
zaal inkreeghij had zijn trombones
achter de hoorns geplaatst: „die bliezen
in hun rug en dat dempte op de juiste
manier", zoals hij ons. na afloop, met
een soort naïeve blijheid verklaarde.
Dat was ons reeds opgevallen met de
daaruit voortvloeiende gunstige akoesti
sche resultaten. Waarmee we overigens
slechts een bijkomstigheid, doch een niet
onbelangrijke, in deze reproduktie sig
naleren.
Wat de totale gang van zaken betreft:
Jordans had permanente aandacht voor
alle details, hij vjas daar echter ook weer
niet zo verliefd op, dat de noodzakelijke
tempi hierdoor stokten: wat bewegen
moest, bleef bewegen waardoor men
de tijd, die Bruckner altijd weer op
nieuw voor zich opeist, volledig vergat,
Wat eigenlijk het grootste compliment is,
dat we de vertolker zouden kunnen geven.
Wat ging er ook weer aan Bruckners
Derde Symfonie vooraf?
O ja, het Tripelconcert in C groot
(opus 56) voor piano, viool, cello en
orkest, dat Ludwig van Beethoven in de
jaren 1803/04 in opdracht van zijn
discipel aartshertog Rudolph van Habs-
burg, aankomend pianist op een aan
komend instrument, heeft geschreven.
Muziek zonder pretentie, als zuiver
divertissement bedoeld. Maar slecht tot
klinken te brengen: dat mochten we gss-
teren in een weergave ons geboden door
de pianist George van Renesse. de violist
Pierre Jetteur en de cellist Jean-Louis
Hardy, weer eens ervaren.
Eigenlijk was het alleen Van Renesse
de man, die het stuk „verkocht" en het
daardoor boven zijn stand deed leven:
de twee anderen waren te schuchter, wel
licht te eerlijk, zodat we soms wel eens
moesten raden, wat ze te berde brachten.
Neen, echt muziek werd er pas ge
maakt na de pauze, toen Anton Bruck
ners Derde Symfonie klonk. B.R.
(ADVERTENTIE)
In verband met het op de markt brengen van
een nieuw produkt kunnen op ons magazijn en
de produktie-afdeling, voor het inpakken en
en monteren van dit produkt. enige
een leuke, afwisselende baan krijgen.
Het salaris is goed, afhankelijk van de leeftijd be
draagt het tussen f 70,— en f 90,— brutó~per wèek.
Schrijf een briefje aan onderstaand adres of. beter
nog, bel ons even op (toestel 115), hoe eerder u bij
ons komt, hoe liever het ons is.
MINNESOTA [NEDERLAND] N.V. HL
ROOSEVELTSTRAAT 55 LEIDEN TEL. (01710) - 34541 i
Opmerkelijkste feit van het weekeinde
was de herleving van Zaterdagavond -
akkoorden. Met een programma onder
deze naam van Jos v. d. Valk heeft de
KRO eertijds een hele tijd aan dc top
van het t.v.-amusement gestaan voor
zover dat een showkarakter droeg. Dat
het toen gaandeweg verwaterde kwam.
geloven wij, niet omdat de kwaliteit
terugliep, maar omdat te lang aan een
succesvolle formule werd vastgehouden.
Financiële factoren zullen daarbij ook
een role hebben gespeeld: een duur
programma aanhouden als de
dering ervoor terugloopt is een hache
lijke kwestie. Dit seizoen kwam Jos v.
d. Valk terug met de Frans Halsema-
show die na wat vallen en opstaan
weer ging lijken op de vroegere glorie.
En zaterdag werd de oude vertrouwde
naam weer aangenomen.
Jos v. d. Valk schijnt naar wisselende
presentatoren te streven. Ditmaal
het. met redelijk succes, Donald Jones;
volgende maal wordt het weer Frans
Halsema. De show stak als geheel goed
In elkaar. Beste element: de wijze
waarop de regisseur het aardige dans
werk van de grote groep „Dansers van
morgen" (choreografie Don Lurio) be
weeglijk en vooral ruimtelijk wist te
Vooraf zagen we de tweede aflevering
van VARA's Sporttribune. Ten opzich
te van vorige maal iets vooruit, maar
het was slechts een klein stapje. Men
blijft het „buitenspellerige" karakter
missen van de Brandpunt rubriek; er is
domweg veel overeenkomst met NTS-
Sport. Waar men daaromheen gaat ge
beurt dat vaak niet goed. Met name in
de met de term „Spreekverbod" kwa
lificeren van het feit dat de scheids-
rechterscommissie niet toestond dat de
heer Ravens commentaar gaf bij de
AjaxGo Aheaddoelpunten.
Er bestaat immers de regel bij voet
ballen dat het oordeel van een scheids
rechter doorslaggevend is, behoudens
een beroep bij de daarvoor samenge
stelde KNVB-commissic. Zou men zich
niet aan die regel houden dan zou elke
wedstrijduitslag op grond van een film
fragmentje (in deze uitzending heel on
duidelijke fragmentjes) aangevochten
kunnen worden. De toestand die dan
zou ontstaan laat zich met geen dui
zend pennen beschrijven. Evenmin als
de toestand wanneer elke scheidsrech
ter in een „verdachtenbank" kan wor
den geplaatst wanneer dat leuk zou
passen in een t.v.-programma.
Van het tweede deel van Sporttribune
zagen we, om Zaterdagavondakkoorden
slechts enkele flitsen. Het was een spe
ciaal voor dit programma georgani
seerde bokswedstrijd. Voordeel was
dat de camera's voorrang hadden en
lekker dichtbij konden komen. Dat was
overigens niet steeds een voordeel.
Toen de commentator enthousiaste op
merkingen maakte over voortreffelijk
voetewerk was er vele seconden lang
geen been te zien, zó dicht zat de ca
mera er op.
KRO en VARA liepen weer samen za
terdag. Dat betekende weer een te rij
kelijke cabaretovervloed. We kozen
voor Cabaretaria van de KRO. We ho
pen dat vooral de jongere kijkers dat
óók gedaan hebben, "unnen ze later
zeggen: „Ik heb Patachou nog gezien;
ze was al een dagje ouder .maar ze
deed het nog erg goed".
Voorts op deze zaterdag Brandpunt,
met als vreemdste onderwerp een re
portage uit het Vlaamse Stekene waar
eerdaags een ereveld voor Vlaamse
SS'ers wordt ingericht. Achter het
Nieuws liet behalve Laurens ten Cate
ook Frits v. d. Poel opdraven om bei
den te laten zeggen dat de ruziesfeer
STER-
reclameuitzendingen om
18.56, 19.03, 19.56, 20.16
TELEAC: 18.40 uur:
Nieuw systeem voor
omzetbelasting: B.T.W.
NTS:
18.50 uur:
De Fabeltjeskrant
19.00 uur:
Journaal
VPRO:
19.07 uur:
Concert voor jonge
20.00 uur:
.Journaal
20.20 uur:
Cinema, de film-
akademie in Nederland
21.05 uur.
De Goon Show
21.40 uur:
Portret van een jazz-
Herman Schoonderwalt
21.58 uur:
Repetities terzijde.
reportage van de groei
van een blijspel
uitvoering
HUM. Verbond
22.20 uur:
Humanistisch
Vormingsonderwij s
NTS:
22.45 uur:
Journaal
22.50 uur:
23.00 uur:
Teleac
Export (les 6)
NEDERLAND II
STER-
reclameuitzendingcn om
18.56, 19.56, 20.16 uur
NTS:
18.50 uur:
De Fabeltjeskrant
19.00 uur:
Journaal
19.03 uur:
Scala
KRO:
19.30 uur:
Survival, dieren uit
Australië
20.00 uur:
Journaal
20.20 uur:
Politie New York,
20.45 uur:
The whole town's
talkink, film uit '35
22.10 uur:
2000, progr. in samen
werking met de werk
groep 2000
22.30 uur:
Laatste journaal
22.35 uur:
Sluiting
Televisie morgen
NEDERLAND I
NTS/NOT:
11.00 uur:
Schooltelevisie
11.50 uur:
Sluiting
De met aangegeven programma's zijn kleurentelevisieprogramma's.
NRU:
21.30-22.00 uur:
Jazz in actie, Lucky
Thompson tenorsax
22.55-23.55 uur:
Metro's Midnight
Music,, muziek vóór h
slapen gaan
HILVERSUM II
NCRV:
20.30-21.45 uur:
Ned. Kamerorkest o.l.v
David Zinmann met
medewerking van
Willem Talsma, orgel
Radionieuwsdienst
HILVERSUM I:
7.00. 7.30, 8.00, 8.30. 11.00,
12.30. 16.00, 18.30, 22.30
HILVERSUM n:
7.00, 8.00, 11.00,13.00.
16.00, 18.00. 19.30, 22.30
HILVERSUM ni:
Elk heel uur vanaf 9.00
RADIO
PROGRAMMA
Marianne Rector in i
aflevering var. „Het jaar 2000", die
de KRO-televisie vanavond uitzendt.
Gisteravond schoot de TROS bijna
recht in dc roos met de NRT-voorstel-
ling van Roger O. Hirsons blijspel
Mimicry. Bijna, want door voorpubli-
citeit en een lange gesproken inleiding
haalde zij de clou uit het verhaal en
die had pas halverwege moeten wor
den onthuld. Zij bereikte ermee dat
niemand geschokt kon raken, maar
juist dat eerste deel werd er, van elke
pikanterie ontbloot, wel erg lang mee.
Dat gold verderop niet. Daarmee bewij
zend dat de timing van de auteur per
fect was. Ook dat deze ruim ingespeel
de voorstelling voor Liës Franken ën'
Pim Dikkers geen enkel probleem meer
opleverde. We hebben met veel genoe
gen deze Mimicry ondergaan.
Vg.
Abonnees vroegen ons naar adres en
gironummer van zuster Maria, de in
Malawi werkzame kloosterzuster die
vrijdag j.l. ondervraagd werd in het
programma van Willem Duys. Het
volgt hier: Zuster Maria. Huize Bol
dershof. Druten, tel- 08870-2117. giro
1.02.8212.
De plannen van de Nederlandse Spoorwegen voor een ingrijpende vernieuwing
van het railvervoer zijn niet overal even enthousiast ontvangen. De aangevoerde
bezwaren (b.v. door personeelsbonden. stedelijke besturen, vervoersorganisaties)
zjin voorlopig echter ondergeschikt aan de vraag of de overheid bereid is de N.S.-
voorstellen te steunen. De spoorwegdirectie gaat er immers van uit, dat de rege
ring wel zo vriendelijk zal zijn diep in de nationale geldbuidel te tasten, teneinde
N.S. de nodige financiële armslag te geven. Het is op zijn minst gezegd twijfel
achtig of deze bereidwilligheid zo groot is, als N.S. graag zou willen. Met name
de aanleg van een Schiphollijn, waaraan de N.S.-directie een grote prioriteit toe
kent, stuit op een grote gereserveerdheid.
„Auto zal het op
alle fronten van
de trein winnen"
Zoals bekend heeft de NS deze week
in het rapport „Spoor naar 75" een groot
aantal ideeën ontvouwd met betrekking
tot de toekomst -van 't railvervoer. Men
streeft er onder meer naar meer trei
nen sneller te laten lopen om de reizi
gers een aantrekkelijk alternatief te bie
den voor de eigen auto. Om dit te be
reiken moeten de spoorwegen echter de
nodige voorzieningen treffen, die nogal
wat geld kosten. Er zullen miljoenen
en miljoenen op tafel moeten komen
om alle plannen te realiseren. De NS
heeft dat geld niet. Integendeel: men
kampt met een opgelopen verlies van
vierhonderd miljoen gulden, waarvoor
bovendien ieder jaar 26,5 miljoen gul
den moet worden betaald.
Bedrijf svreemd
Nu voert de N.S. aan, dat dit verlies is
ontstaan als gevolg van „bedrijfsvreem-
de lasten". Hiermee bedoelt men de kos
ten, die uit maatschappelijke overwegin
gen zijn gemaakt op onrendabele lijnen.
Deze kosten, zo vindt men bij NS, moe
ten door de belanghebbende gemeenschap
worden opgebracht. Helemaal ongevie-
Hg voor dit argument is de regering niet
n 1967 kreeg de NS een vergoeding
35 miljoen gulden, terwijl vorig jaar
zeventig miljoen gulden uit de schatkist
werd bijgepast. Ook aan de resterende
400 miljoen wil de regering zeker wel
iets doen, hoewel men nog zeer vaag
is over het hoe en wat.
Met overneming van deze schuld zijn
de spoorwegen er echter nog lang niet.
De gewenste aanleg van 74 nieuwe
stations, van 35 nieuwe lijnen en van
parkeerplaatsen kost handenvol geld. Ook
hiervoor doet NS een beroep op de ge
meenschap via de theorie, dat het „een
maatschappelijk belang is". Of de re
gering hieraan dezelfde conclusies zal
verbinden lijkt onwaarschijnlijk. Zo wil
len de spoorwegen bij voorkeur de onren
dabele lijnen openhouden, terwijl op
het ministerie van Verkeer en Water
staat in sommige gevallen meer wordt
gevoeld voor busverbindingen. Het zou
voorbarig zijn om nu al te spreken van
volledig andere benaderwijze van ener
zijds de spoorwegen en anderzijds de
regering, maar dat er sprake is van
tegenstellingen is evident.
Schiphollijn
Dit gaat in de eerste plaats op voor
de Schiphollijn. de verbinding tussen
Den Haag-Bezuidenhout-Leiden-Schiphol
en Amsterdma-Rijksmuseum. Het rap
port „Spoor naar 75" wordt aan de
totstandkoming van deze lijn bijzonder
veel waarde gehecht. Men houdt reke
ning met dc mogelijkheid, dat deze lijn
een van de drukste van het land lean
Men wijst erop, dat spoorlijnen naar
vliegvelden in het buitenland overal een
complete mislukking zijn geworden. De
animo van vliegpassagiers om van der
gelijke verbindingen gebruik te maken
bleef meestal ver beneden de verwach
tingen. Bovendien is men op het depar
tement bijzonder huiverig voor de hon
derden miljoenen investeringskosten, die
noodzakelijk zouden zijn.
Dat realisering van de Schiphollijn
niettemin niet is uitgesloten, wordt be
wezen doordat onder het vliegtuig al
een timnel in gereedheid is gebracht.
Dit kostte destijds een investering van
twaalf miljoen gulden. Men had dit
bedrag er echter voor'over, omdat het
niet mogelijk was de tunnel op een
later tijdstip te bouwen en niemand het
risico wilde lopen een eventueel nood
zakelijke ontwikkeling bij voorbaat on
mogelijk of onbetaalbaar te maken.
Het zal de N.S. moeite kosten om de
regering ervan te overtuigen, dat deze
ontwikkeling inderdaad noodzakelijk is
geworden.
Achterstand
In ieder geval zal de N.S. het moei
lijk krijgen om de opgelopen achter
stand in te lopen. Drs. J. Verschuure,
verbonden aan de Rijksplanologische
Dienst van Den Haag. gelooft er zelfs
helemaal niet in. In een futurologische
studie voorspelt hij. dat de auto het
op alle fronten van de trein zal win
nen. Ook van hel goederenvervoer ver
wacht hij voor de N.S. weinig goeds.
De ontwikkeling tot nu toe is. dat het
vervoer per spoor inderdaad veel min
der sprongen maakt dan dat met vracht
auto's of met de boot, terwijl hel
ook in absolute zin een grote achter-
In de komende maanden zullen de Ne
derlandse kijkers via de KRO-televi
sie kennis kunnen maken met enige
nieuwe tv-series. Daaronder bevindt
zich een eigen produktie, getiteld „Het
jaar 2000", waarvan de eerste der
vijf afleveringen vanavond in kleur
op Nederland 1 wordt uitgezonden.
Regisseur en samensteller drs. Leo Ak
kermans'wil op 'n milde ironische wij
ze een beetje de spot drijven met de
toekomstvisies van de futurologen. Zo
voorspelt een zekere mevr. Mellie Uyl-
dert in haar toekomstverwachtingen 'n
dreigende invasie van wezens, die bin
nen in onze aarbol huizen en nakome
lingen van Atlantis, het in zee verdron
ken werelddeel. Ook zit er een stukje
van Jules Verne in die voorspelde dat
de mensheid gaat verhuizen naar het
heelal, terwijl de aarde een „heilig
land" zal worden.
Ook de statistieken worden geraad
pleegd. Op sportgebied verwachtte men
in voorspellingen, die in 1958 werden
gedaan, dat er in 1980 records zouden
worden gevestigd, die nu al bij de
Olympische Spelen zijn gebroken. Hoe
hard men in het jaar 2000 zal sprin
ten, hoopt presentatrice Marianne Rec
tor te vertellen. Dat de statische prog
noses vaak tot de meest vreemde con
clusies leiden bewijzen de cijfers over
over het autorijden. Zo verwacht men
tien jaar later zal er nog slechts
9.000 km per jaar wordt gereden. In
dien men deze lijn doortrekt, dan staat
in het jaar 2000 het merendeel der per
sonenwagens in de garage.
Richmal Crompton
overleden
LONDEN (AP) Richmal Crompton,
de schrijfster van de beroemde boeken
over „William" is zaterdag op 78-jarige
leeftijd in een Londens ziekenhuis na een
hartaanval overleden.
Haar kinderboeken zijn in alle Europe
se talen vertaald.
stand heeft. Werd in 1967 over de ri
vier in totaal 103.167.000 ton aan goe
deren vervoerd, het spoor moest ge
noegen nemen met 10.349.000 ton, ook
het wegvervoer, in 1960 nog geringer
van omvang, heeft het spoor ruim
schoots voorbijgestreefd: het vervoer
over de weg is al twee keer zo om
vangrijk als in goederentreinen.
Dit alles mag de N.S. er niet van
weerhouden het publiek een zo goed
mogelijk „produkt" aan te bieden. Dat
de huidige N.S.-directie hierop bijzon
der gebrand is, blijkt afdoende uit de
al voor volgend jaar beloofde verbete
ringen. In zoverre mag men „spoor
naar 1975" nu al een belangrijk rapport
noemen. Wat er op langere termijn
van terecht zal komen, moeten we af
wachten.
Schrijversbal en
Boekenweek 1969
AMSTERDAM De traditionele ope-
ning van de Boekenweek met het schrij-
versbal zal dit jaar wederom plaatsvin
den in het Stedelijk Museum te Amster- i
dam op vrijdag 28 januari.
Wim Hazeu en Cor Holst zijn de re
dacteuren van de speciale Boekenweek-
uitgave „40". Deze uitgave bevat zes li
teraire radioportretten van auteurs, die
uitgezonden wórden tijdens de Boeken
week. De auteurs hebben allen gemeen j
dat ze in 1929 geboren zijn. Het zijn Lolle j
Nauta. Jan Wolkers, Hugo Claus. Hugo j
Raes. Ward Ruyslinck en Remco Cam-
pert. Van elke auteur wordt een zelfpor
tret opgenomen, een interview, 'n bloem- j
lezing en een bibliografie.
Het gratis (bij aankoop van 7,50 gulden j
aan boeken) Boekenweekgeschenk is een
speciaal hiervoor door Hubert Lampo ge
schreven verhaal „De goden moeten hun
getal hebben". Het is de eerste maal dat
het geschenk van de hand van een Vla
ming is.
De Poëzieprijs 1968 van de gemeente
Amsterdam is toegekend aan de heer
J. P. Guépin voor zijn bundel „De
mens is maar een dier, maar hij zou
het kunnen weten". De prijs (f 8.500,
zal op 24 januari worden uitgereikt
In de serie „Bioscoopsuccessen van
weleer' 'een voortreffelijke Amerikaan
se komedie uit de jaren dertig. Dat de
film „The whole town in talking" des
tijds geen geschiedenis maakte en vrij
onopgemerkt bleef ligt in het feit, dat
de film in 1935 werd vervaardigd, een
jaar van Hollywoodse topprodukties.
allen gemaakt met het doel het publiek
wat verstrooiing te brengen in de don
kere depressieperiode. Capra's „It hap
pened one night", „Le thin mars"-
serie en de Fred Astaire-Ginger Ro-
gersmusicals waren toen de kassuc
cessen evenals groots opgezette spek
takcis als „Muiterij op de Bounty".
„Captain Blood" en „The lives of a
Bengal lancer".
Het bescheiden opgezette „The whole
town in talking" toont ons Hollywood-
ganster nr 1 Edward G. Robinson in
een interessante dubbelrol. Als de bra
ve. eenzame, stipte boekhouder mr.
Jones en als de beruchte misdadiger
waar Jones sprekend op liikt. Zijn
tegenspeelster is een der beste come
diennes uit die tijd: Jean Arthur, ster
in bekende Caprakomedies als „Mr.
Deeds goes to town", „Mr. Smith goes
to Washington" en ..You can 't take it
with you". De dialogen werden ge
schreven door Robert Riskin. ook al
■en trouwe Capramedewerker.
De regie was echter dit keer in han
den van John Ford, een veelzijdig
regisseur, die nog in datzelfde jaar de
Oscar voor de beste regie zou krijgen
voor zijn film „The informer". Na 1939
toen hij met „Stage coach" één der
klassiek geworden Westerns uit de
filmgeschiedenis maakte kreeg Ford
vooral bekenheid door zijn film over
indianen en cowboys, waardoor men
zijn veelzijdigheid in de jaren tussen
1924 en 1939 nog weieens wil vergeten.
Na ruim 33 jaar is „The whole town
is talking" nog altijd een lust voor het
oog.
(Ned. TL 20.45 nnr)
•s. 19.35 R.V.U.4 Het boek van Ed
ik: De overlevende door Jacques den
in nieuwe kerk,
Haan. NRU: 20.
interview, rede van vrliir.
De loge en de jongeren, lezing,
over recente vorderingen in de
voorderingen in de
Jazz in actie. 22.00 Mensen - kerk -
mensen: klankbeeld. Bond Zonder Naam:
22.20 Steek 1969 n hart onder de riem.... Uw
hart!, lezing. NRU: 22.30 Nieuws. AVRO:
22.40 Radiojournaal. NRU 22.55 Stereo: Me
tro's Midnight Music. 23.55-24.00 Nieuws.
HILVERSUM n (298 m) NCRV: 18.00
Politiek Verbond. Spreker: De heer B. S.
der Bijl, secretaris van het N.E.V. 18.30
.46 Actualiteiten.
schrijvers en toneel, f9.20 Stereo: NCRV-
vocaal ensemble en solisten: gewijde liede
ren. 19.50 Stereo: Promenadeorkest: amu
sementsmuziek. 20.15 Stereo: Licht vocaal en
semble (gr). 20.25 Op de man af. praatje.
20.30 Nederlands kamerorkest en orgel: klas
sieke en moderne muziek. 21.45 Kinderbe
scherming en volwassenzorg, gesprek. 22.00
Stereo: Lichte orkestmuziek. 22.20 Avond-
overdenking. 22.30 Nieuws. 22.40 Tekens bij
de tijd: cultureel programma.. 23.55-24.00
haling).' 18.55 Grammofi
Grammofoonmuziek. 19.45 Missieklankbeeld.
20.00 Operakroniek. 22.00 Nieuws. 22.15 De
zeven kunsten: literatuur. 22.30 Jazzforum.
22.00 Nieuws. 23.10 Internationaal Koorfes
tival van Kortrijk. 23.55 Grammofoonmuziek.
23.40-0.30 Voor de zeelieden.
NRU: 9.00 Uitgebreide reportage of herha
ling NRU-programma. 9.35 Waterstanden.
kesl: klassieke balletmuziek. 12.2'; Mc-ciccio-
iingen t.b.v. land- en tuinbouw. 12.29 Over
heidsvoorlichting: Uitzending voor de land
bouw. 12.39 Sportrevue. 13.00 Nieuws. 13.11
Radiojournaal. NRU: 13.30 Spiegel van Bel
gië: muziek en nieuws van onze Zuiderburen.
14.00 De lichte Muze belicht: filmmuziek.
AVRO: 15.00 Stereo: Wijs (VII): joodse wijs
heden met Israëlische en Jiddisje wijsjes.
15.05 Stereo: Modern strijkkwartet (opn).
15.40 Weerklank uit he verleden: stemmings
beeld rondom een muzikaal onderwerp (VIII).
16.00 Nieuws. 16.02 Brazlliana: lichte muziek
uit Latijns Amerika. 16.30 Kunstkroniek. 17.00
Stereo: Big Band Beat: Nederlands Jazz Or-
-.25 Jazz Spectum. 17.55 Mededelingen.
Operaaria's (gr)
de zieken. 1
Van twaalf 1
i het land: 12.26 Medede-
.a. (12.22 Wij
lingen t.b.v. land- en tuinbouw: 12.30 Niet-
12.41 Actualiteiten: 13.00 Raden maar..) 14.(
Conei-pew;bus. 14.0.-1 Schoolradio. 14.30 Pi!
•s__j middagmagazine. (16.0!
Overheidsvoorlichting: 17.C
wikkeling
rÜo*1' Niei
Nederlandse AntUlJ
mer. KRO: 17.10 Voor dé kindei
HILVERSUM ÏTI (240 m) VARA: 9.00
Nieuws. fL02^ Plaatjes voor de pep (10.00
ro: programma voor tieners. 13.00 Nieuws.
13.03 Ekspres: gevarieerd platenprogramma.
(14.00 Nieuws). 15.00 Nieuws. 15.03 Er - Jee
- Em - Drie. 18.00 Nieuws. 16.03-18.00 Mix:
licht platenprogramma (17.00-17.02 Nieuws).
BRUSSEL VLAAMS (324 m) 12
de muziek.
irbericht, beursberichten en
dagklapper. 13.20 Tafelmu:
14.03 Schoolradio. 15.000 Nieuws. 15.03 School
radio. 15.57 Grammofoonmuziek. 16.00 Nieuws.
16.03 Beursberichten. 16.09 Grammofoonmuz.
16.15 Programma voor oudere luisteraars.
17.00 Nieuws, weerbericht en mededelingen.
17.15 Lichte grammofoonmuziek.
voor Concertgebouworkest
Vergeten werk van
Mozart gespeeld
De Maogriep had ook Ernst
Bour, gastdirigent bij het Concert
gebouworkest, geveld. Zodoende
stond Felix de Nobel zaterdag in
de Kurzaal om een conceit te
leiden bij de voorbereiding waar
van hij al nauw betrokken was
geweest. De Nobel had immers
bij zijn Kamerkoor en het NCRV
Vocoal Ensemble de koorfragmen
ten voor het Mozartprogramma
ingestudeerd.
Met dit Mozartprogram was Bour afge
weken van de gewone paden der concert
praktijk. Hij had ten eerste dit program
samengesteld uit weinig gespeelde com
posities van Wolfgang Amadeus en in
de tweede plaats lag het hoofdaccent
niet bij het orkest, maar bij de vocale
medewerkers.
Daardoor werd de vervanging door
Felix de Nobel ook mogelijk. Want al
heeft deze dirigent meer voor orkesten
gestaan (het Nederlands Kamerorkest
bijvoorbeeld), hij kent het instrumentaal
ensemble lang niet zo goed als het koor.
De Nobel was zaterdagavond dan ook
veel beter op dreef in de „Thamos"-
fragmenten en Mozarts mis KV 337 (in
C) dan in de Symfonie KV 184. Dit
jeugdwerk van Mozart (meer een sonate
voor orkest dan een echte symfonie) is
trouwens loch historisch belangrijker
dan artistiek; de symfonie heeft maar
weinig reliëf en omdat De Nobel daar
kennelijk nogal onwennig tegenover
stond, leek het orkest meer op zijn rou
tine dan op De Nobels directie te spelen.
Veel beter werd de greep van de diri
gent op hel orkest zodra ook het koor-
ensemble in het geding werd betrokken.
Felix de Nobel slaagde dan erin het
orkest en zijn koor te integreren tot een
goed sluitend geheel. Dat was in de
Kurzaal met name het geval in de Mis
in C-groot, waar sprankelend gemusi
ceerd werd en waar de ingelaste sonate
voor orgel en orkest het uitstekend deed.
Het Flentroporgeltje klonk niet onver
dienstelijk en Bernard Bartelink liet
onder meer in de slotcadens merken,
dpt hij door zijn improvisatiekunde ook
compositorisch geschoold is.
„Thamos"-fragmenteii
Een groot deel van het onbekende
Mozartmenu bestond overigens uit frag
menten uit Mozarts muziek bij „Tha-
mos", een toneelspel van Tobias von
Gebler. Mozart moet aan deze muziek
tussen 1773 en 1780 gewerkt hebben;
anno 1969 ervaart men dat Mozart een
deel van de stof later benut heeft voor
betere composities, onder meer voor zijn
opera „Toverfluit".
Op ons maakten de vocale fragmenten
zaterdag een veel sterkere indruk dan
de instrumentale. In hoeverre Felix de
Nobels onwennigheid hierbij een rol
speelde, moeten we in het midden laten.
Aan vocale solisten stond er een ge
renommeerd viertal op het podium:
Erna Spoorenberg, Aafje Heynis, John
van Kesteren en Peter van der Bilt. Als
kwartet deden deze vier het goed; solis
tisch viel met name Erna Spooren
berg niet altijd mee.
Strawinsky en
Ravel bij Ned.
Operastichting
DEN HAAG De Nederlandse Ope
rastichting geeft op dinsdag 21 januari
en donderdag 23 januari in de Stads
schouwburg te Amsterdam de eerste
voorstellingen van „Le Rossignol" van
Igor Strawinsky en „L'Heure Espagno-
le" van Maurice Ravel. Op zaterdag 25
en maandag 27 januari volgen herhalin
gen in respectievelijk het Circustheater
te Schereningen en in dc Rotterdamse
Schouwburg.
door het Rotterdams Philharmonisch Or
kest. De bezetting van Le Rossignol om
vat: Eliane Manchet (Nachtegaal), Em
my Greger (keukenmeisje), Albert Voli
(visser), Bert Bijnen (keizer), Marco
Bakker (kamerheer). Pieter van den
Berg (bonzo), Lydia Vinlura (dood).
Wouter Goedhart, Meinard Kraak en Ge
rard van Loon (drie Japanse gezanten).
De regie is van Jan Bouws, decors en
kostuums van Nicolaas Wijnberg. Mede
werking verleent het Nederlands Opera
koor onder leiding van Cor Olthuis en
leden van de Balletstudio Nel Roos in
de choreografie van Armando Navarro.
De rollen in L'Heure Espagnole wor
den gezongen door Cora Canne Meijer
(Concepcion). Simon van der geest
(Torquemada), Robert Massard (Rami-
rol), Albert Volti (Gonzalve) en Pieter
van den Berg (Don Inigo Gomez). De
regie wordt gevoerd door de in Perzië
geboren, in Genève wonende Amerikaan
Lofti Mansouri, decors en kostuums zijn
van Raymond Renard, een Belg van in
ternationale vermaardheid op dit gebied.