Geneeskunde
profiteert van
ervaringen in
ruimtevaart
WAGENTJE,
DAT
TRAPPEN
OP KAN
LOPEN
Jongen (5)
sterft aan
difterie
Premie cassettes: twee langspeelplaten in prachtige doos
PAGINA 8
DE LEIDSE COURANT
WOENSDAG 18 DECEMBER 191
Op acht poten beweegt het ..ruimtewagentje" zich voort, en het maakt daarbü geen bezwaar tegen geaccidenteerd
terrein. Het wagentje brengt de invalide zonder meer een trap op, gaat voor- en achteruit in verschillende
snelheden, terwijl de besturing geen probleem oplevert.
(Van e
e redacteuren)
DEN HAAG Nu alle bergen beklom
men, alle zeeën bevaren en alle wou
den doorzocht zijn, heeft de mens zich
geworpen op een nieuw en ontzagwek
kend project: de ruimte. Een schijn
bare oneindigheid ligt voor hem. Als
alles goed gaat zal hij zaterdag de
eerste aarzelende stap in die oneindig
heid zetten: een vlucht om de maan.
Voor het eerst zullen mensenogen van
ver 'n wonderlijk blauw hemellichaam
zien, dat de aarde is. Deze eerste
menselijke vlucht om de maan is het
resultaat van jarenlange onderzoekin
gen, experimenten en mislukkingen,
die astronimische bedragen hebben
gekost. Menigeen zal de vraag gesteld
hebben, of deze geweldige bedragen
niet beter besteed hadden kunnen wor
den aan wat meer aards heil. Een
vraag die, nu althans, niet afdoende
beantwoord kan worden. Ongetwijfeld
zullen er mensen zijn geweest, die
de kostbare expeditie van Columbus
een even verkwistende als belache
lijke zaak vonden. De resultaten van
deze expeditie bleken beslissend voor
de loop van de geschiedenis.
Voor de twijfelaars aan het nut van
de ruimtevaart moge het een troost
zijn dat reeds nu allerlei voor de ruim
tevaart uitgevonden en uitgedachte
instrumenten in het leven van alledag
hun weg gevonden hebben. De tran
sistor, die de kwetsbare radiolamp ver
vangt, is het meest bekende voor
beeld. Wtaar er zijn er meer en vele
van deze uitvindingen heeft men in
dienst kunnen stellen ten behoeve van
de geneeskunde. Niet zelden helpen zij
de gehandicapte dragelijk te leven of
zijn welkome hulpmiddelen voor het
stellen van een geneeskundige diagno
se. Het decembernummer van de Ro
de Kruis Koerier wijdt aan deze
uitvindingen uitgebreide aandacht. Ten
behoeve van het bodemonderzoek op
de maan is bijvoorbeeld een loopwa
gentje ontworpen, dat zich zonder be
manning kan voortbewegen en radio
grafisch bestuurd kan worden. En
ziet, met enige wijzigingen is zo'n loop
wagentje getransformeerd in een ver
bluffend hulpmiddel voor een kind,
dat het gebruik van zijn ledematen
geheel of gedeeltelijk moet missen.
Het wagentje heeft acht poten, waar
van er vier altijd de grond raken. Het
kan zich op allerlei terreinen voort
bewegen en zelfs een trap beklimmen.
De besturing geschiedt door een klein
rechtopstaand pookje, waarop 't kind
zijn kin kan leggen en het met het
hoofd kan doen bewegen.
wereld gedaan. Bij bepaalde onderzoe
ken met name van het zuurstof
verbruik moest men vroeger met
een slang in de mond en een knijper
op de neus rondlopen, wat niet altijd
een plezierige ervaring is. Een helm
ontworpen naar ëet model, dat de
ruimtevaarder gebruikt, ondervangt
alle bezwaren. De patiënt kan vrij
ademen, wordt niet in zijn bewegingen
belemmerd en de medicus kan met
grotere zekerheden zijn onderzoek ver
richten. Een instrument, waarmee bot
singen van ruimtedeeltjes op een
ruimtevaartuig gemeten kunnen wor
den had een iets lagere weg nodig
om in de medische wereld terecht te
komen. Dit zeer gevoelige instrument,
waarmee het duizendste deel van de
kracht van een van de hoogte van
een cm vallende zoutkorrel gemeten
kan worden, werd door biologen graag
overgenomen om het hart te horen
kloppen van een vogelembryo in een
ei. De ervaringen, daarmee opge
daan, namen de medici graag over
en thans wordt een soortgelijk appa
raat gebruikt om bepaalde kleine
spierbewegingen te registreren, die
duiden op 't begin van de ziekte van
Parkinson.
(ommandobril
Helm
De ruimtevaarthelm, dankbaar speel
goed voor het moderne kind, heeft
eveneens zijn intrede in de medische
En zo zijn er nog tal van andere,
voor de medische wetenschap be
langrijke, hulpmiddlelen, die hun eer
ste toepassing vonden in de ruimte
vaart. Er is 'n methode om eletroden
(bij hartonzerzoek) zo op het lichaam
te bevestigen, dat ze niet los kunnen
gaan en de patient niet in zijn be
wegingen hinderen. Dit geschiedt door
op twee metalen plaatjes, die op het
lichaam worden geplakt, een geleiden
de, snel drogende vloeistof te spuiten.
Deze methode werd ontwikkeld omdat
men de lichamelijk conditie van de
ruimtevaarders moest controleren,
zonder dat dezen daar hinder van on
dervonden. Er is een bril uitgevon
den, door' middel waarvan men „com
mando's" kan geven, bijvoorbeeld een
deur openen, de bladzijde van een
boek omslaan, licht aan en uitmaken,
besturing van een rolwagentje enzo
voorts. In de ruimtevaart bleek een
dergelijke met de ogen te bedienen
apparatuur noodzakelijk, omdat ruim
tevaarders bij hoge versnellingen vaak
hun ledematen niet kunnen gebruiken
en toch bepaalde handelingen dienen
te verrichten. In de fabricage van
kunstledematen, maakt men momen
teel met graagte gebruik van ervarin
gen, in de ruimtevaart opgedaan met
metaallegringen. In de röntgendiag-
nostiek blijkt 'n bepaalde computer 'n
bijzonder gewaardeerd hulpmiddel te
zijn, om wat wazige foto's haar
scherp te maken. Deze werkwijze
werd het eerst gevolgd bij de bestude
ring van foto's van de maanbodem.
Niet ingeënt
(Van onze correspondent)
ROERMOND In het ziekenhuis te
Roermond is naar eerst nu bekend wordt
vorige week een 5-jarig zoontje van
een ophaler van oud papier in Roermond
overleden aan difterie. Het kindje was
evenals de acht overige gezinsleden vai
het gezin C. nooit ingeënt tegen besmet
telijke ziekten. De kleuterscholen val
len niet onder de schoolarts. De ouders
moeten daar zelf voor zorgen.
j een onmiddellijk ingesteld onder
zoek bleek ook de moeder van het kind
en baby positief te reageren. Ze zijn
opgenomen in een geïsoleerde afdeling
van het ziekenhuis. De schoolarts heeft
onmiddellijk 16 kinderen, die op de kleu
terschool in contact zijn geweest met de
overleden kleuter, uit voorzorg opnieuw
ingeënt
Dit geschiedde ook met bijna 100 kin
deren van de Mariaschool waar twee
andere kinderen van het gezin C. naar
school gaan. De komende dagen zal zorg
gedragen worden dat de kinderen van
andere scholen waar leden van het gezin
C. op zitten, eveneens uit voorzorg op
nieuw gevaccineerd worden. Al deze
maatregelen wettigen de hoop dat de
besmetting thans gelokaliseerd is. In
overleg met de epidemoloog uit Leid-
schendam wordt nog nagegaan waar het
overleden kind de besmetting heeft opge
daan. Gezocht wordt naar een Duitse
schipper op wiens schuit de kinderen on
langs hebben gespeeld. Difteritus komt
in tegenstelling tot vroeger weinig voor
in Nederland dank zij de tijdige vaccina
ties.
Dubbel plaatplezier
voor enkele prijs!!!
NIEUW
Premie cassettes:
twee langspeelplaten vol m
verrukkelijke muziek l1t
in een fraaie
cassette met 1
gouddruk op
de rug
JohnWoodhouse: desuc- Hoogtepunten uit de be- Marinierslcapel met 24
cesvolste arties* van het faamde TV-Nieuwjaars- beroemde marsen zoals
jaar - met 2 dozijn hits, concerten door de Alte Kameraden, Koning
o.a. Melodia, Somewhere Wiener Philharmoniker Voetbal, Stars Stripes
my love, Vissersmeisje, o.l.v. Willi Boskovsky. en Manoeuvremars.
Robert Stolz dirigeert Cabaret!WimSonneveld Bekende Kerstliederen 2 LP's vól Mantovani
voor u: Zwei Herzen im Wim Kan, Jasperina de door o.a. Aafje Heynis, successen, zoals Sum-
Dreivierteltakt, Morgen- Jong, Ramses Shaffy, Caroline Kaart. Damrak- mertime, Fascination,
blatter, Les Patineurs, Henk Elsink, Liesbeth kertjes, Mastreechter Moon River, Vaya con
Frühlingsstimmen etc. List, Conny Stuart e.a. Staar. Dios en Estrellita.
Mantovani's beste w.o.
Charmaine, Exodus, Ebb
tide, Red roses for a blue
lady, Holy City en
Autumn leaves.
Bekende orgelwerken Dutch Swing College
door Feike Asma; o.a. Story 28 opnamen die
Jesu joy of men's desi- de geschiedenis (1945-
ring, Cantilene (Rhein- 1968) van deze vermaar-
berger) en Vaste Rots, de band markeren.
The 3 Jacksons in 60 Voor échte stereo-fansDiary of a bandJohn Malando met 24 beroem-
gevarieerde populaire opnamen van o.a. Ted Mayall's Bluesbreakers de tango's, zoals Olé
nummers. Van: Och was Heath, Edmundo Ros, met Gimme some lovin', Guapa, La comparsita,
ik maar en When the Werner Müller, Stanley The train, Crying shame. Noche de estrellas, A
Saints tot Mexico. Black en Mantovani. 2 LP's vol met R Blues, media luz en La paloma.
Beroemde ouvertures,
o.a. Wilhelm Tell, Bar-
bier van Siviglia, Dich
ter und Bauer, Zigeuner
baron en Dame Blanche.
Hoogtepunten uit Die Stereo Dance Discothe-
lustige Witwe, Bettel- que voor 'n fijho party,
student, Friederieke, Im met o.a. Tjjuana Brass,
weissen Rossi en Drei- Werner Müller, Ted
Tna/jnrlhaiis. HAflth AP Black.
De beste van Edmundo
Ros, zoals Brazil, Valen
cia, La Bamba, Siboney,
Copacabana en ook La
