Geloof wordt
tot uiterste
verdedigd j'
„Nasmaak" bij KVP
Paus waarschuwt:
Meerderheid niet
voor NAVO-geld
BOMAANVAL VAN
ISRAËL OP IRAAKS
GRENSGESCHUT
Geen moord met voorbedachte rade
Vondeling niet
geschikt als
opvolger Luns
Regering
zal hard
ingrijpen
als prijzen
uit de hand
gaan lopen
DONDERDAG 5 DECEMBER 1968
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 5
NIPO-enquête wijst uit:
VATICAANSTAD (KNP) De
moeilijkheden rond de Nieuwe Kate-
chismus z(jn voor Paus Paulus aan
leiding geweest om in zijn wekelijkse
audiëntie uiteen te zetten, dat een aan
deze tijd aangepaste geloofsverkondi
ging een wel prijzenswaardige, maar
ook riskante onderneming is. Het weer
geven van de geloofswaarheden in een
begrijpelijke taal zonder de dogma's
geweld aan te doen is een moeilijke
opgave, die ook het magisterium van
de Kerk voor geweldige problemen
stelt.
Niet weinig godsdienstleraren, aldus
de Paus. proberen in woord en ge
schrift de geloofswaar-heden ui/teen te
zetten op een wijze, dat iedereen ze
kram aanvaarden en in zekere zin zelfs
begrijpen. Hun pogingen zijn ver
dienstelijk, maar het is nodig te,wij zen
op het gevaar van dubbelzinnigheid
en op de mogelijkheid dat de leer niet
ongeschonden overkomt. De verleiding
is groot om uit de overgèleverde ge
loofsschatten alleen datgene te kiezen,
wat goed udlfckomit, en het andere te
laten schieten. Of beter gezegd, om
de geloofswaarheden te stellen In een
strikt persoonlijk en zelfs twijfelach
tig licht. Dit moet uiteindelijk tot ont
binding van de geloofsgemeenschap
leiden.
Natuurlijk moet iedereen proberen zich
eigen te maken,
maar hij moet daarbij eerbied aan de
dag leggen voor de ongeschondenheid
van de geopenbaarde boodschap. Met
bescherming en uitleg der ongeschon
den geloofsschat is het kerkelijk leer
gezag belast. Dit moet op dit punt wel
veeleisend zijn, zo besloot de Paus.
Het kan op geen enkel punt toestaan,
dat men buiten dogma en waarheid
omgaat. De Paus verwees naar Chris
tus, die tot zijn leerlingen zei, toen ze
ln geloofstwijfel verkeerden: „Wilt ook
gij soms heengaan?".
Uit de rede van de Paus sprak een
grote bewogenheid. Zijn toespraak
maakte de indruk te zijn geïmprovi
seerd en af te wijken van de van te
voren gemaakte notities.
In een vraaggesprek met het Italiaanse
weekblad Epoca en het Franse Paris
Match heeft kardinaal Ottaviani gezegd,
de de Kerk „een geloofscrisis door
maakt. die erger is dan de crisis van
het modernisme". Hij noemde met na
me Nederland, waar bepaalde stro
mingen zijn, die het hoogste kerkelijk
gezag niet meer willen aanvaarden.
Hij aprak dn ditt verband over theolo
gen. die een nieuwe leer willen ont
werpen, die verschilt; van de evange
lische leer, die door eeuwen van studie
geijkt en geheiligd is. „Zij willen alles
veranderen", aldus de kardinaal, „zij
willen een nieuwe terminologie in
voeren, die het wezen van de leer aan
tast". De gezagscrisis vond hij echter
het ergste. „Men valt Rome en de curie
aan zonder de Paus te n-oemen, maar
juist hem wil men treffen."
Wat Humanae Vitae betreft, erkende
Ottaviani, dat de Paus tegen het meer
derheidsadvies vlam de commissie was
ingegaan. De Paus hoefde zich naar
zijn oordeel echter niet aan dit advies
te storen, „omdat niet het aantal, maar
de waarheid beslissend is". Ottaviani
betreurde het, dat de kwestie zo lang
heeft gesleept en dat geboortenregeling
in de tussentijd een bijna gewone Z3a!k
was geworden.
Hij waarschuwde echter tegen een
autoritair optreden, dat wel eens pre
cies het tegenovergestelde zou kunnen
uitwerken van wat wordit bedoeld.
CIJFERS VAN
VOORREDE
DE JONG
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Bij een op 25 novci
her j.I. onder 925 mannen
door het NIPO gehouden steekproef is
vast komen te staan, dat 82 pet wist
van de beslissing om 225 miljoen gul
den extra te besteden aan de defensie
in NAVO-verband en dat 61 pet hiervan
het met deze maatregel niet eens is.
37 pet was het er wel mee eens en 2
pet had er geen oordeel over.
Onder de ondervraagden, die aanhan
gers zijn van de PvdA bleek het per
centage, dat het niet met de verhoging
is, het grootste te zijn, namelijk
75 pet.
Bij de KVP was dit percentage 51
pet. VVD 39 pet, ARP 32 pet, CHU 57
pet en D' 66: 66pct.
Het er wel mee eens was bij de KVP
48 pet, VVD 60K pet, ARP 67 pet, CHU
39 pet, PvdA 23 pet, en D' 66: 34 pet.
Opmerkelijk is bij deze uitkomsten
vooral het beeld onder de CHU-aanhan-
gers, die in meerderheid (57 pet) tegen
;n. Een uitsplitsing tussen mannen
•rouwen toonde aan. dat 59 pet van
nannen en 64 pet van de vrouwen
het niet met de verhoging van 225 mil
joen eens waren. Van de tegenstemmers
vond 23 pet het in het geheel niet nodig
om leger, luchtmacht en vloot te ver
sterken. 24 pet daarentegen was niet te-
gen elke versterking, maar vond wel het
bedrag van 225 miljoen teveel.
Bij deze uitkomsten zij aangetekend,
dat de steekproef gehouden werd voor
de radio- en televisietoespraak van mi-
nister-president De Jong over deze ma-
j terie op vrijdag j.I. en dus ook voor de
repliek daarop een dag later van opposi
tieleider drs. Den Uyl.
Beroep van
Amerika
TEL AVIV (Reuter-DPA-AFP) Een
Israëlische stafofficier heeft meegedeeld
dat Israëlische straalvliegtuigen gisteren
Iraakse militaire bases in het noorden
van Jordanië hebben gebombardeerd en
met raketten beschoten. Het doel hier
van was Iraaks geschut tot zwijgen te
brengen, dat Israëlische dorpen aan de
overzijde van de Jordaan had be
schoten.
De Israëlische aanvallen duurden lan
ger dan een uur. Een Israëlisch toestel,
een super-Mystère, ging verloren. Ge-
10 MILJOEN
VOOR TUNNEL
ONDER DE
NIEUWE MAAS
ROTTERDAM (ANP) Rotterdam
heeft in zijn investeringsplan voor 1969
een bedrag van 6 miljoen gulden uit
getrokken voor aanvangswerkzaamheden
ten behoeve van de metroverbin
ding tussen het stadscentrum en de
nieuwe wijken Prins Alexanderpolder
en Ommoord. Als Rotterdam van de
rijksoverheid voor 1969 een investe
ringsquotum van 520 miljoen gulden
krijgt toegewezen, is, aldus B. en W.,
de financiering van dit metroproject
verzekerd.
In een investeringsprognose voor 1970
is reeds 10 miljoen gulden gereser
veerd voor de aanleg van een ver-
keerstunnel onder de Nieuwe Maas,
ter vervanging van de Willemsbrug,
die ln verband met de scheepvaart
vele malen per dag geopend moet wor
den en opstoppingen op de wegen in
het hart van de stad veroorzaakt. Bij
de investeringsstaten voor 1970 tot en
met 1974 houdt Rotterdam rekening
met bouwkosten tot een bedrag van
185 miljoen gulden. De bouwtijd wordt
geschat op vijf jaar. Hangende het
overleg met de Nederlandse Spoorwe
gen over een gecombineerde spoor- en
wegverkeerstunnel is Rotterdam bij
zijn visie uitgegaan van een lange
verkeerstunnel zonder spoorwegverbin
ding.
troffen werden Iraakse geschutsstellin-
gen een radarpost.
Van Israëlische zijde is er de nadruk
op gelegd dat de doelen bij de Israë
lische luchtaanvallen alleen Iraakse
militaire installaties zijn geweest. Irak
heeft de wapenstilstandsovereenkomst
na de zesdaagse oorlog van vorig jaar
in het Midden-Oosten niet getekend en
evenmin een wapenstilstandsovereen
komst met Israël gesloten na de Pa
lestijnse oorlog van 1949. Volgens Irak
zijn zeven Israëlische toestellen neer ge-
Volgens Jordanië zouden zes Jor-
daniërs om het leven zijn gekomen.
Jordanië heeft de voorzitter van de
Veiligheidsraad van de VN een schrifte
lijk protest overhandigd tegen de jong
ste „Israëlisch aggressie".
De Amerikaanse regering heeft giste
ren de Israëlische en de Jordaanse am
bassadeur in Washington laten weten
dat de voortdurende schending van het
bestand in het Midden-Oosten alleen
maar de spanning in dit gebied ver
groot en de vredespogingen van de VN
schipbreuk doet lijden.
(ADVERTENTIE)
ELKE DROGIST HEEFT HET!
KATECHISMUSKWESTIE
Duitse Abt
neemt ontslag
SIEGBURG. (A.P.) Alkjuin Heising,
abt van het Michaelsbergklóoster, heeft
het Vaticaan verzocht hem van zijn
functie te ontheffen. Dit verzoek is een
protest, zei hij, tegen de „autoritaire
stijl" van de Kerk in zaken als de
Nederlandse katechismus, waarvan de
Kerk herziening eist. De 41-jarige
Benediktijner abt veihveet Rome ook, dat
het de noodzakelijke hervormingen van
het kloosterleven traineert. Heising zei,
dat het optreden van Rome tegen de Ned.
katechismus bewijst, dat de priesters
niet voldoende vrijheid wordt gegeven,
om in de moderne taal het geloof te
verkondigen. Daarom kan hij als priester
niet in functie blijven en gaat hij zich
liever wijden aan opvoedkundige taken
in ontwikkelingslanden.
Voor het Moskwahotel aan de Karl
Marx-Pospekt in de Russische
hoofdstad staan hier vier Ameri
kanen, die naar Noord-Korea hopen
te vliegen om daar te trachten de
bemanning van de Pueblo vrij te
krijgen. Het zijn van links naar
rechts: Robert Ayling, vader van
een van de opvarenden, Charles
Daniels, Hugh Cline en advocaat
Carl Mcafee, die indertijd de
familie Powers vertegenwoordigde
bij het proces tegen de U-2-piloot,
die boven Rusland werd neer
gehaald.
Bestuur van
Landbouwschap
uitgebreid
DEN HAAG, (A.N.P.) Het bestuur
van het landbouwschap heeft zijn eerste
openbare vergadering gehouden in zijn
nieuwe samenstelling: 27 man, n.l. vijf
vertegenwoordigers van elk van de drie
centrale landbouworganisaties en vier
vertegenwoordigers van elk van de drie
landarbeidersorganisaties. Tot nu toe
had elk van de zes groepen vier ver
tegenwoordigers.
De drie nieuwe bestuursleden zijn:
H. Biemans (Breda), Kath. Ned. Boeren-
en Tuindersbond, D. van Nijhuis (Put
ten), Kon. Ned. Landbouwcomité, T. Tol
man (Oldeholtpade), Ned. Chr. Boeren-
en Tuindersbond.
Het bestuur van het landbouwschap
heeft een bespreking gewijd aan het
memorandum over de landbouwstruc
tuur, dat de Europese commissie nog
steeds niet via de officiële kanalen heeft
gepubliceerd, maai waarvan intussen al
heel wat door de greppels van de ge
ruchten is gesijpeld.
De voorzitter van het schap. ir. C. S.
Knottnerus, had die geruchten verge
leken met hetgeen dr. Mansholt, vice-
voorzitter van de Europese commissie, in
verschillende redevoeringen heeft ver
teld. Zijn bevinding was dat de soep niet
zo heet gegeten wordt als ze is opgediend.
Met name blijkt dit uit de consepties
voor de grootte van rendabele landbouw
bedrijven. zoals dr. Mansholt die in het
voorjaar van dit jaar heeft verdedigd
en zoals ze nu, volgens de geruchten, in
het structuurmemorandum zullen staan.
Volgens de inlichtingen waarover het
landbouwschap beschikt wil de Europese
commissie nu in feit bedrijfsvergroting
bevorderen door middel van samenwer
king in tweq. stadia. In het eerste sta
dium wordt met die samenwerking de
totstandkoming bevorderd van eenheden,
die zogenaamd technisch optimaal zijn,
dat wil zeggen voor wat betreft aantal
hectaren, aantal dieren etc. In het twee
de stadium wordt, ook weer door middel
van samenwerking, gezocht naar een
heden die economisch en sociaal op
timaal zijn.
„Ik wil niet hier en nu het plan, dat
er overigens nog niet is, gaan ver
dedigen", aldus de heer Knottnerus, „maar
toch geven de zaken die we ervan weten
ons redenen ons niet te negatief op te
stellen. Zeker bij voorbaat lijkt mij dat
mi* stort",
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Dr. A. Vondeling was
n 1965 bij de kabinetsformatie Cals niet
de geschikte opvolger van mr, J. Luns
als minister van Buitenlandse Zaken.
Hij miste daardoor de erkende interna
tionale ervaring en het gezag.
Aldus schrijft het KVP-bestuur aan het
partijkader in een uitvoerige documen
tatie over het boek van oud-minister
Vondeling: „Nasmaak en voorproef".
Het KVP-bestuur ontkent in zijn docu
mentatie ook nadrukkelijk de opvattin
gen in Vondelings boek, dat het uitge
breide partijbestuur van de KVP in een
motie destijds aangedrongen zou heb
ben op het aanblijven van dr. G. Veld
kamp en mr. Luns als ministers. „Een
dergelijke motie is niet eens voorgesteld,
laat staan aangenomen", aldus het com
mentaar.
De commentaren op het boek van dr.
Vondeling op zichzelf zijn reeds een twee
de „nasmaak en voorproef" geworden
op het boek.
Uiteraard krijgt het KVP-partijkader
ik een uitgebreide toelichting op wat
Vondeling in zijn boek „een moord met
voorbedachte rade" op het kabinet-Cals
noemt. De schrijver hekelt in dit ver
band het feit, dat fractievoorzitter drs.
W. K. N. Schmelzer voor de val van het
kabinet, waarin hij minister van Finan
ciën was, ieder contact met Cals en Von
deling geschuwd had.
Uit het commentaar hierop blijkt, dat
de KVP-fractievoorzitter in augustus 1966
enige maanden voor de val van het ka
binet tijdens de moeilijke kabinetsbespre
kingen over de begroting 1967 minstens
zeven langdurige gesprekken met de toen
malige minister-president Cals gevoerd
heeft. Op 1 oktober ontmoette mej. dr.
Marga Klompé de minister-president in
haar functie als vice-presidente van de
KVP om hem het standpunt van de KVP-
fractie over de begroting bekend te ma
kent Enkele dagen later had drs.
Schmelzer in het Catshuis een uitvoerig
gesprek met de premier over dezelfde
problemen en een paar dagen later was
dit opnieuw dr. Marga Klompé. Boven
dien heeft in die dagen de financiële des
kundige van de KVP Tweede-Kamerfrac
tie, drs. H. Notenboom, dr. Vondeling
aangeboden met hem over zijn gegevens
te spreken, desnoods in Leeuwarden, de
woonplaats van dr. Vondeling.
TEGEN LAMP GELOPEN
In Duitsland
werken, maar
steun trekken
in Nederland
(Van een onzer verslaggevers)
SITTARD Drie Sitterdenaren, die
een nieuwe manier dachten te hebben
gevonden om gemakkelijk geld te
dienen, zijn tegen de lamp gelopen. Het
trio was werkzaam in Duitsland, i
ging respectievelijk drie, vier en
weken lang nog bij de afdeling Sociale
Zaken op het Sittardse gemeentehuis
werklozensteun afhalen. Samen kregen
ze op die manier, krachtens de
werkloosheidsvoorziening, in totaal
f 1200,- uitgekeerd.
Op een gegeven moment kreeg
op het gemeentehuis achterdocht
werd de politie ingeschakeld. Omdat de
drie Sittardenaren iedere week
briefje hebben getekend waarin zij
klaren geen .werk te hebben, is legen
hen proces verbaal wegens valsheid ii
geschriften opgemaakt. De politie heeft
ook proces verbaal opgemaakt tegen
een aannemer uit Echt. die een verkla
ring van werkloosheid voor de drie
Sittardenaren had afgegeven.
Vrouw gedood door
defecte wasmachine
ARNHEM (ANP) Tijdens het wai
sen met een wasmachine in een lavet
is een 38-jarige vrouw te Arnhem
het leven gekomen. Zij stond op haar
blote voeten in het lavet en moet toen,
doordat de isolatie van de wasmachine
defect was, in aanraking met stroom
■Up Bkomn. tm «O AM dood
De KVP ontkent in de documentatie
verder, dat de kringvoorzitters in de zo
mer van 1966 sterke aandrang uitge
oefend zouden hebben om met het kabi
net-Cals te breken. „Het partijbestuur,
waarin de kringvoorzitters q.q. zitting
heben stelde zich in september 1966 met
algemene stemmen achter de door de
fractievoorzitter geformuleerde opvat
ting, dat het onverantwoord zou zijn het
standpunt in te nemen, dat het kabinet,
ook wanneer de miljoenennota daartoe
niet absoluut aanleiding zou geven, tot
aftreden zou moeten worden gedwon
gen, maar dat van de fractie ook niet
kan worden gevergd, dat indien er on-
overkomenlijke bezwaren zouden blijken
te bestaan, het kabinet toch tot elke prijs
zou moeten worden gesteund". Aldus het
commentaar van de KVP aan het adres
van het partijkader.
„Laat publiek
maar schrijven
Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG „Als de prijzen begin
volgend jaar uit de hand lopen, zal
ik niet aarzelen met een algemene
prijzenbeschikking krachtig in te
grijpen". Dat verklaarde minister De
Block gisteren in de Tweede Kamer
als antwoord op vragen van onge
ruste Kamerleden.
Tot nu toe is uit niets gebleken, al
dus de minister, dat extra-prijs
stijgingen vooruitlopend op de nieuwe
omzetbelasting per 1 januari 1969
worden ingevoerd. De prijzen wor
den momenteel intensief gecontro
leerd. „Op een enkel geval na is van
fout prijsgedrag niets gebleken", zei
de minister.
Minister De Block vond de ongerust
heid over het te verwachten prijs
verloop wel te begrijpen. Ik zal mijn
uiterste best doen om die ongerust
heid weg te nemen, zei hij. Hij voel
de er niets voor om in te gaan op
het verzoek van het Kamerlid De
Goede (D '66) om per 1 januari een
algemene prijzenmaatregel af te kon
digen. Dat zou juist onrust wekken
en blijk geven van een misplaatst
wantrouwen. De minister bad de
hoop dat het bedrijfsleven zijn uiter
ste best zal doen om de prijsstij
gingen binnen de geweste perken te
houden.
In april, van het volgend jaar, zal de
minister de Tweede Kamer inlichten
over de ontwikkeling van de prijzen
als gevolg van het nieuwe systeem
van omzetbelasting. De Economische
Controle Dienst zal scherp op het
prijsverloop toezien. De minister zei
ook te rekenen op de steun en mede
werking van de consumentenorgani
saties en vooral van de consumenten
zelf. Bij het ministerie van Econo
mische Zaken en de Economische
Controle Dienst komen al geregeld
brieven van consumenten over be
paalde prijsverhogingen binnen. Met
spoed wordt dan een onderzoek in
gesteld. „Ik hoop dat de stroom brie
ven van de consumenten doorgaat.
Laat ze ons maar schrijven, zodat
we zo nodig meteen kunnen ingrij
pen", zei de minister.
Jacht geopend
op Mandjatan
in West-lrian
DJAKARTA (A.N.P.). Generaal-
majoor Akoem Moerod, chef militaire
operaties, heeft een groot offensief ge
last tegen dc verzetsleider Lodewfjk
Mandatjan, die zich met vijfhonderd
volgelingen verborgen zou houden in
het bergachtige gebied van de Vogelkop
op West-lrian. het voormalige Neder
lands Nieuw-Guinea.
Zesduizend man landmacht- en mari
nierseenheden, gesteund door jachtvlieg
tuigen, worden tegen de groep ingezet
Zij hebben opdracht de groep te vernie
tigen vóór in april van het komend jaar
het; vijfjarenontwikkelingsplan van start
De mededeling van generaal Moerod
komt als een verrassing na een verkla
ring van minister van Buitenlandse
Zaken Malik op 28 november volgens
j welke Mandatjan ermee had ingestemd
,naar het normale leven terug te keren".
De Britse actrice Ann Heywood zit hier op de Spaanse trappen in Rome te
genieten van een winters zonnetje. Zij heeft juist de opnamen beëindigd van
de film The Lady. In Rome doet het verhaal de ronde, dat Ann haar mooie
ogen voor een hoog bedrag bij Lloyds heeft verzekerd.
Steeds meer
Nederlanders
bezoeken Amerika
AMSTERDAM (ANP) Het aantal
Nederlanders dat wegens zaken of voor
toeristische doeleinden naar de Verenig
de Staten reist, neemt steeds meer toe.
Volgens de United States Travel Ser
vice, het nationale verkeersbureau van
de VS, is het aantal Nederlandse be
zoekers in de afgelopen 9 maanden van
dit jaar met 5,9 procent toegenomen.
In deze periode reisden 31.433 Neder
landers naar Amerika tegen 29.682 tij
dens de eerste negen maanden vorig