LUCHT IN ONS LAND ZUIVERDER
Drinkwater in West-Nederland besmet met
radio-activiteit van kernexplosies ver weg
Ook minnaar van
gifmengster heeft
hand in aanslag
Melk
lang
onrein
Werkloosheid sinds
1967 sterk gedaald
Shell Chemie investeert 900 miljoen
Werk voor20.000man bij Moerdijk
Vrouw door
kogel in gezicht
getroffen
Katwijkse
vissers
veroordeeld
Snel herstel economie
Dronkeman
op kachel
gezet, zware
verbrandingen
Nederlandse
militairen
op oefening
in Duitsland
PAPENGRACHT 32-LEIDEN
POSTBUS 11, TELEFOON 20935 REDACTIE
20015 en 25594 ADVERTENTIEAFDELING 20826
GIRO 10 30 03 Bank: Amro-Bank N.V., Leiden
DIR.: C. M. DRABBE J. F. J. M. KOENS
HOOFDREDACTEUR: L. C. J. ROOZEN
ABONNEMENT (bij vooruitbetaling) p.w. 1.10,
p. mnd. 4.70, p. kwart, 14.10; fr. p. post 16.95
ADVERTENTIES 22 ot. p. mm. Telefoontjes 2.—
KLACHTEN bezorging tel 33839 (18 00—19.00 uur)
DONDERDAG 5 DECEMBER 1968
OVERWEGEND DROOG
Overwegend droog weer met veel bewodHoing en
zwakke tot maitriige wind t/ussen oost en zuidoost.
Weinig verandering dn temperatuur.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
60e jaargang, no. 17.617
Minister Veringa van Onderwijs, die
gisteren in Amsterdam een discussie
had met tien studenten, icon zich
niet aan een breed debat onttrekken,
toen demonstrerende studenten b#
hun terugkeer in de Oudemanhuis-
poort de minister ontwaarden. Zelfs
Sinterklaas mengde zich in het
gesprek. Achteraf zei de minister het
een zeer nuttige ervaring te hebben
gevonden.
ROTTERDAM (ANP) Een 38-jari-
ge Rotterdamse is in haar woning te
Rotterdam door een kogel in het ge
zicht verwond. Zij is in het Dijkzigt-
ziekenhuis opgenomen. Een kwartier
later arriveerde op het politiebureau
een Turkse arbeider, die volkomen
overstuur een pistool bij de wachtcom
mandant deponeerde, inhoudende vier
patronen. Hij kon in zijn geschokte
toestand geen verklaringen afleggen.
AMSTERDAM (ANP) Wegens
xchuld aan een aanvaring tussen hun
schepen heeft de raad voor de scheep
vaart de 47-jarige schipper A. V. van de
„Maartje Jacoba" KW 137 en de 36-jarige
schipper J. H. van de „Avontuur" KW 114
beiden uit Katwijk, voor de duur van
twee maanden respectievelijk veertien
dagen de bevoegdheid ontnomen als
schipper op vissersvaartuigen te varen.
De aanvaring vond plaats in de och
tend van 23 april van dit jaar, toen de
schepen op de Noordzee bij slecht zicht
aan het vissen waren. In zijn oordeel
merkt de raad op, dat hoewel het zicht
niet meer dan 100 a 150 meter bedroeg
op geen van beide schepen mistseinen
werden gegeven en er evenmin een uit
kijk op de bak was geplaatst. Beide
schippers, die volgens de raad wisten,
dat er zich in de nabijheid meer vis
sersschepen bevonden, waarvan zij ech
ter de onderlinge positie en koers niet
kenden, worden wat dit betreft in gelijke
mate in gebreke gesteld.
Omdat schipper V. bovendien toeliet,
dat de wachtsman zijn post verliet om
zich met het werk aan dek te bemoeien
meent de raad, dat hij de meeste schuld
aan de aanvaring heeft. Op het moment
van de aanvaring was het stuurhuis van
de KW 137 onbezet en kon geen enkele
maatregel worden genomen om deze te
voorkomen.
EIGEN VROUW
UIT DE WEG
WILLEN RUIMEN
(Van een onzer verslaggevers)
GELEEN In het Geleense politie
bureau, waar h\j thans zit opgesloten en
wordt verhoord, heeft de 48-jarige Ger-
rit V. na aanvankelijke ontkenning, thans
toegegeven, dat hij medeplichtig is ge
weest bij een van de pogingen van de
gifmengster Riet S.-H. (45) uit Schijndel
zijn vrouw met vergif uit de weg te
Dat was bij een bezoek in 1960 van
Gerrit en zijn vrouw aan Riet S. in Ge
leen. De vroegere mijnwerker heeft be
kend, dat bij dat bezoek zijn minnares
het vergif in de koffiekop heeft gedaan
en dat hij daarna koffie in de kop heeft
geschud. Op dat moment had Riet S. eer
der al geprobeerd met vergif in de kof
fie haar eigen man Jan van Eindhoven
te doden. De Schijndelse gifmengster
heeft dinsdag toegegeven, dat zij van
St.-Nicolaas 1959 af in totaal 8 maal ver
gif in de koffie van haar eerste man
heeft gedaan.
Gerrit V. ontkent, dat hij iets te maken
heeft gehad met de tweede vergiftigings
poging van Riert S., die met hem wilde
trouwen en die vergif in de koffie van
haar vroegere rivale heeft gedaan, toen
ze een bezoek bracht aan de vrouw van
Gerrit V. De ex-vrouw van Gerrit
beiden zijn inmiddels gescheiden en met
een andere partner getrouwd was
naar de Geleense politie gestapt. Na het
lezen van de uitvoerige kranteverhalen
over de praktijken van de haar welbe
kende Riet S. herinnerde zij zich, dat zij
tweemaal ernstig ziek was geworden na
het drinken van koffie met deze vroyw.
In beide gevallen kreeg zij ernstige buik
en hoofdpijn en moest zij braken. In
beide gevallen moest zij zich ook onder
doktersbehandeling stellen, waarbij toen
werd aangenomen, dat zij galaanvallen
had gehad.
FLORENCE (Reuter). De vijf
„monniken" en „zusters", die wegens
vergaande kindermishandelingen in een
tehuis tot gevangenisstraffen zijn
veroordeeld, behoorden niet tot een
erkende religieuze orde, zo is in Florence
meegedeeld. Alleen de directeur van het
tehuis was een echte capucijner monnik.
Deze werd van rechtsvervolging
ontslagen.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG. De radioactieve besmetting van de biosfeer in Nederland, het drinkwater en het voedsel inbe
grepen, neemt af. Dit blijkt uit een rapport over in 1967 in Nederland verrichte metingen, dat is uitgebracht door
de coördinatiecommissie radioactivitsteitsmetingen. De afneming is te danken aan de stopzetting eind 1962 van
de Amerikaanse en Russische bovengrondse kernbomexplosies. Bij de daarna nog geschiede ondergronds explosies
kwam slechts relatief geringe hoeveelheden radioactieve stoffen vrij. De later door Frankrijk en China
gepleegde bovengrondsekernproeven leverden ook een slechts geringe verhoging van radioactiviteit in de
atmosfeer op.
Volgens het rapport zijm er nietrtemdn
in de hogere luchtlagen nog grote hoe
veelheden langlevende srplij tingsproduk -
ten aanwezig, waaruit voortdurend
radioactieve stoffen in de lagere lucht
lagen terechtkomen en vandaar op
aarde. De hoeveelheden van deze neer
slag zijn evenwel aanzienlijk afge
nomen. Daarom heeft men ook de in
1967 uitgevoerde metingen van deze zgn.
langlevende radionuciilden enigszins be
perkt ten opzichte van 1966.
De aanwezigheid van radioactieve
verontreinigingen in de biosfeer heeft
tot gevolg, dat de mens inwendig en
uitwendig aan bestraling bloot staat-
Daarom is het een oogpunt van volks
gezondheid gewenst dit proces nauw
lettend te volgen, aldus het rapport.
Het rapport vermeldt, dat de besmet
ting van het oppervlaktewater laag
bleef. Ook Wet gehalte aan radio-iso
topen in het drinkwater was vorig jaar
lager dan in 1966. De besmetting van
het drinkwater van de grote steden in
West-Nederland, a fkomstig van rivier
water, was evenwel zoals dn de voor
gaande jaren veel hoger dan het water
van de andere Nederlandse steden, die
uit grondwater bereid drinkwater ont-
Melk levert nog de grootste hoeveel
heden van de eerder genoemde lang
levende radionucliden op. De Chinese
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG Minister De Block constateert een economische opleving, die zich
sneller heeft ontwikkeld dan het zich begin van dit jaar liet aanzien. Dit onder
meer als gevolg van de belangrijk gestegen export. De groei van de werkgelegen
heid is geleidelijk toegenomen. Hierdoor kan worden gesproken van een belang
rijke daling van de werkloosheid.
De aarzeling im de conjunctuur is van zeer korte duur geweest, het economisch
herstel vcOitrok zich in een verrassend snel tempo. Tegen enkele minder gunstige
zaken wegen de zeer gunstige produktie, productiviteit en werkgelegenheid op.
Mander gunstig blijft de regionale spreading van de werkloosheid. De minister
wees erop, dat van oktober op november de totale werkloosheid is gedaald van
81.000 tot 72.000. De werkloosheid is lager dan op enig ander moment sinds
januari 1967. Overal buiten de randstad, ook in het noorden en zeer duidelijk in
Limburg, treedt een verbetering op. De kansen op nieuwe sponningen in de eco
nomie zijn met denkbeeldig, daarom blijft een voorzichtig beleid geboden, zei de
minister. Mr. De Block wees verwijten van de socialist drs. Nederhorst van de
hand, als zou alleen bij de lonen gematigd moeten worden. Wij streven, zei hij, een
evenwichtige onitwikikeMng van lonen én winsten na. Andermaal sprak hij zich
Positief uit over spaarloon. Hij hoopte dat bij de loononderhandelingen hiermee
ernst zal worden gemaakt Wait betreft het SER-advies betreffende de economische
situatie meende minister De BloCk, dart de werknemersvertegenwoordigers wait
betreft de loonontwikkeling onvoldoende de jaren na 1969 in de gaten hadden
gehouden. Te grote loonstijgingen betekenen minder werkgelegenheid, aldus de
minister.
(Van c
correspondenten)
KOEWACHT - Een 35-jarige loswerk-
werkman uit Koewacht ligt in het zie
kenhuis in Sluiskil met derdegraads
brandwonden aan zitvlak en dijbenen.
Het is een pijnlijke herinnering aan de
avond van 10 november toen hij door
drie dronken cafébezoekers op een bran
dende kachel werd gezet in het schut-
terslokaal achter een plaatselijk café. De
man zelf was die avond ook dronken.
De drie mannen hebben volgens de
officier van justitie te Middelburg nogal
gesold met het slachtoffer. Zij hebben
hem uiteindelijk in zijn eigen bed gelegd.
In de loop van de nacht is de man uit
zijn roes ontwaakt. Buren hoorden zijn
gekerm en waarschuwden een broer. Hij
is diezelfde nacht naar de dokter gegaan,
die hem direct naar het ziekenhuis liet
brengen. Hij zal daar nog enkele weken
moeten blijven. Het „grappige" drietal
zal strafrechtelijk worden vervolgd.
kernbomexplosies veroorzaakten een
kleine hoeveelheid radionuoliden sr-89
In de melk in het voorjaar en de zomer
van 1967.
tarwe en rogge liep vorig jaar tot on
geveer de helft terug
1966. De groenten
radiio-aotieve stoffen in de omgeving is
nu bijna geheel alleen afkomstig van
de langlevende radionuclide cs-137, die
verdwijnt. De straling
weefsel te weten
nog slechte 2 3
procent van de dosis, die men jaarlijks
als gevolg van de natuurlijke straling
ontvangt.
Toestand van
leverpatiëntje
gelijkblijvend
ARNHEM (ANP) De toestand van
het tweejarig jongetje, dat maandag
avond in het gemeenteziekenhuis te
Arnhem een levert ransplantatie onder
ging, is onveranderd. Na de mededeling
dinsdagavond, dat de toestand van het
kind „bevredigend" was, werd gister
avond van de zijde van de geneesheren
meegedeeld dat „de algemene situatie
gelijkblijvend is".
(Van een onzer verslaggevers)
ROTTERDAM-KLUNDERT In de
nabije toekomst zullen in West-Brabant
20.000 nieuwe arbeidsplaatsen worden ge
creëerd tengevolge van de ingebruik
neming van een 2000 hectare groot in
dustrieterrein bij Moerdijk. Dit heeft
burgemeester H. E. M. Schaminee van Ze
venbergen, voorzitter van het industrie
schap Moerdijk, gisteren in het gemeente
huis van Klundert meegedeeld. Een kwar
tier daarvoor had mr. J. R. H. van Schaik,
president-directeur van Shell Nederland
N.V. in Rotterdam officieel bekendge
maakt. dat Shell Nederland Chemie N.V.
al in 1973 de eerste fabriek in Moerdijk
ln gebruikt hoopt te nemen.
Het ligt in de bedoeling dat het indus
trieschap in de jaren 1969 en 1970 voor
Shell bij Moerdijk 150 ha industrieterrein
bouwrijp zal maken. Het uiteindelijk
Shellterrein wordt 500 ha groot. Shell be
taalt voor de grond circa 20 gulden per
vierkante meter. Van de regering krijgt
Shell een financiële tegemoetkoming van
ruim 10 miljoen gulden. Deze is voorna
melijk gebaseerd op het verschil in grond
prijs van Moerdijk en het concurrerende
Antwerpen dat Shell grond aangeboden
heeft voor nog geen 10 gulden per vier
kante meter.
Verder is de toezegging van de over
heid de Dordtse Kil uit te diepen tot acht
meter (mogelijk 8,5 meter) beneden N.A.P.
van grote invloed geweest op het besluit
van Shell, zich in Moerdijk te vestigen.
Als gevolg hiervan zullen straks schepen
tot 20.000 ton voor 70 pet beladen, Moer
dijk kunnen bereiken. Met het uitdiepen
van de Dordtse Kil zullen enkele miljoe
nen gemoeid zijn. Tevens is Shell in sa
menwerking met Rijkswaterstaat reeds
bezig met het uitzetten van een dubbele
pijpleiding van Rotterdam naar Moer
dijk. Dit voor het transport van onver
zadigde koolwaterslof van de Rotterdam
se haven naar Brabant en het vervoer
van chemische produkten van Moerdijk
naar Shellbedrijven Pernis.
De eerste fabriek van Shell in Moer
dijk gaat mogelijk etheen produceren. Dit
is een grondstof voor plastics. Zowel mr.
J. R. H. van Schaik als commissaris dr. C.
Kortmann van Noord-Brabant hebben
ontkend dat Shell de overheid verzocht
heeft een kanaal aan te leggen door de
Hoekse Waard. Voorzitter Schaminee van
het industrieschap Moerdijk gaf als zijn
persoonlijke mening te kennen, dat er
zo'n kanaal bevaarbaar voor schepen
tot 40.000 ton moet komen.
Shell Nederland Chemie N.V. zal in een
periode van tien tot vijftien jaar in Moer
dijk aan fabrieken en installaties naar
verwachting 600 lot 900 miljoen gulden
gaan investeren. Voor het bouwen van fa
brieken zullen 600 tot 1000 mensen nodig
zijn. Het aantal arbeidsplaatsen in de
nieuwe fabrieken zal in de beginfaze lig
gen in de orde van grootte van 300 tot
500 man, dit aantal zal geleidelijk aan
toenemen tot circa 2000 3000 man.
Tot projectleider van Shell-chemie te
Moerdijk is benoemd ir. M. J. H. Gérla
(58), die al een 32-jarige staat van dienst
heeft bij de Shell.
Over de vestiging van Shell-chemie bij
Moerdijk zei minister De Block gisteren
in de Tweede Kamer te verwachten dat
deze een zegen zal worden en geen last
zal zijn. Deze vestiging is voor de gehele
Nederlandse economie van uitermate
groot belang en zal op de Brabantse werk
gelegenheid een bijzonder gunstige in
vloed hebben.
In december geen
winteropruiming
DEN HAAG (ANP) Staatssecreta
ris Van Son zal geen gevolg geven aar
het verzoek om de gebruikelijke oprui
mingsuitverkopen in januari bij uitzon
dering te vervroegen tot nader te bepa
len dagen ln december.
Een recente foto van prins Aya,
tweede zoon van kroonprins Akihito
en kroonprinses Michiko van Japan.
Het jonge prinsje is zondag drie jaar
geworden.
DE HAAG (ANP) Onderdelen van
de eerste divisie „7 december" zullen
van 7 tot en met 12 december in
Duitsland oefenen in het gebied tussen
Paderborn, Warburg en Kassei. De
oefening heet „Whippet". Ze brengt
3000 Nederlandse militairen met 800
voertuigen naar Duitsland.
Van 12 tot en met 17 december zijn
er onderdelen van de vierde divisie
in Duitsland voor de oefening „Edel
man". Het gaat hier om 9000 man en
2000 voertuigen. Aan beide oefeningen
nemen Duitse troepen, uitgerust met
Leopardtanks deel.
Steeds meer opstoppingen en files bemoeilijken het wegverkeer, steeds meer
tijd is men kwijt in zijn steeds snellere wagen. De familiehelikopter biedt
voorlopig uitkomst uit de problemen, mits er niet over parkeren wordt gepraat.
De J-2, die hier in Californië wordt beproefd, is niet helemaal een helikopter,
want hij heeft een extra-propeller die hem een snelheid geeft van 190 kilometer
per uur. Van een luchthaven hoeft geen gebruik te worden gemaakt: de J-2
kan gewoon in een garage.
