As.
3K m VAN
■sihtbhms
Unox
GROENTE
SOEP
89
SPECULAAS
üjiSBS
TOILETZEEP
SER ziet
meer ruimte
Arnold
overleden
Zweig
De film van
vanavond
Bierverbruik
blijft stijgen
Forum in Utrecht:
Omroepwet in strijd
met de persvrijheid
RADIO VANAVOND
SrOSfy
PAGINA 2
DE LEIDSE COURANT
WOENSDAG 27 NOVEMBER 1968
norrusche Raad staan uitspraken die
nauwelijks verwondering mogen wekken.
Het bij uitzondering unanieme
advies aan de regering om maar voor
lopig af te zien van de voor 1 januari
geplande huurverhoging strookt volledig
met wat wij afgelopen maanden over
dit voornemen geschreven hebben. Een
huurverhoging ad 6 procent moge dan
stroke met het economische huurbeleid
en met de financiële overheidssituatie,
\oor het sociaal-economisch beleid in
1969 zou zo'n verhoging onaangename
en soms zelfs sociaal onaanvaardbare
consequenties kunnen meebrengen.
Eevenmin mag verwondering wekken,
dat een meerderheid van de S.E.R., on
danks de opposite van de werkgevers
leden, de aanbeveling 'oet na 1969 ern
stig te gaan nadenken over het in
voeren van een spaarloon om op die ma
nier extra-loonstijgingen economisch
aanvaardbaar te maken. Naar onze me
ning komen de werkgevers op dit punt
steeds meer te verkeren in de positie
van iemand die zinloze achterhoedege
vechten voert.
Een spaarloon kan op langere termijn
economisch en nationaal belang worden
en sociaal bijdragen tot de maatschap
pelijke her9tructuring, waarover we alle
maal de mond vol heben. Een spaar
loon betekent natuurlijk enige wijziging
in de financiële basis van de onderne
ming; maar indien de werkgevers het
spel verstandig spelen, impliceert dit
allerminst een medezeggenschap die de
onderneming schaden zal.
VSER de ruimte voor loonsverhogingen
ruimer taxeert dan het Centraal Plan
bureau heeft gedaan, toen het voor de
rijksbegroting 1969 berekeningen moest
BERLIJN (DPA) De schrijver Ar
nold Zweig is gisteren na een langdu
rige ziekte op 81-jarige leeftijd in Oost-
Berlijn overleden. Zweig was voorzit
ter van de Oostduitse P.E.N.-club.
Arnold Zweig werd op 10 november
1887 in Gross-Glogau (neder-Silezië) ge
boren en studeerde filologie. Nog
voor de eerste wereldoorlog ver
schenen van zijn hand „Novellen urn
Claudia" en „Ritualmord in Ungarn".
dat gebaseerd was op zijn eigen erva
ringen als jood.
In 1915, toen
het front in Noord-
de Kleistprijs.
Na de oorlog werd Zweig, die zionist
was geweest, sociaal-democraat met een
hevige afkeer van oorlogsgeweld. Dit
blijkt vooral uit zijn romans „Der Streit
um „den Sergeanten Grischa", versche
nen in 1927, „Junge Frau von 1914" uit
1931 en het in 1947 in Palestina geschre
ven „Beil von Wandsbek". Met het aan
de macht komen van de nazi's in
1933 verliet hij Duitsland. Via Tsiecho-
Slowakije Zwitserland, Engeland cn
Frankrijk bereikte hij Palestina.
In 1948 vestigde hij zich na een ver
blijf in Praag in Berlijn, werd lid van
de Cultuurbond voor de Democratische
Vernieuwing van Duitsland en werd ge
kozen in de cultuurraad van de Oostduit
se socialistische eenheidspartij. Ook is
hij een tijd president van de Oostduit
se kunstacademie geweest.
Naast romans heeft Arnold Zweig his
torische werken geschreven, waaronder
..Bilanz der Deutsche Judenheit' cn
..Der typhus Hitler". Ook heeft hij werk
van Kleist, Büchner, Lessing en Wilde
uitgegeven.
maken. Een meerderheid van de SER
vindt niet dat het maximale gemiddel
de vier procent moet zijn.
Dit is zeker ten dele goed nieuws, om
dat langzamerhand wel duidelijk is dat
andere ramingen die inzake de stij
ging van de kosten van het levensonder
houd in 1969 rond prinsjesdag aan
een te lage kant gehouden zijn. Nu
zegt de Sociaal-Economische Raad ook
weer niet dat dus over de gehele linie
maar gemikt moet worden op loonsver
hogingen dié hoger liggen dan vier pro
cent. Via spaarloon, het afremmen van
de prijsontwikkeling zou bevorderd kun
nen worden, dat de percentages van het
Centraal Planbureau aangehouden zou
den kunnen worden, maar tegelijkertijd
toch voorkomen wordt, dat de loonronde
volgend jaar uitsluitend de betekenis
gaat krijgen van een compensatie voor
prijsstijgingen en de gevolgen van het
overheidsbeleid.
Er is nog een andere aanbeveling ge
daan: de druk van de belastingen loch
niet zo snel en zo sterk overbrengen
van de directe naar de indirecte sec
tor. Een meerderheid in de SER voelt
er wel voor de loon- en inkomstenbe
lasting weer meer te accentueren, om
als gevolg hiervan de omzetbelasting te
kunnen sparen. In de praktijk moet dit
betekenen, dat van de belastingverla
gingsplannen van het kabinet-De Jong
(plannen die toch al behoorlijk uitge
hold waren) niets terecht kan komen
Een grotere moeilijkheid wordt even
wel, dat Nederland door dc omzetbelas
ting te sparen in strijd komt met het
streven om ook het fiscaal be
leid in Europa te harmoniseren
VAST staat nu in elk geval, dat de re
gering een aantaJ belangrijke beslis
singen moet nemen. Tegen de achter
grond van het nieuwe SER-rapport ko
men de moeiljkheden die zich op dit
moment al bij de loononderhandelingen
voordoen nog meer in de belangstelling
Maar minder dan ooit zullen de proble
men die daarbij in het spel zijn, goed
gelost kunnen worden, wanneer de over
heid alleen maar een afwachtende hou
ding aanneemt. Het nieuwe SER-rapport
dwingt de regering tot zekere uitspra
ken. Zeker is, naar onze mening, dat
er iets gebeuren moet. Het jongste half
jaarlijkse overzicht van de SER is na
melijk niet alleen een uitdaging aan het
bedrijfsleven, maar ook aan de over-
Jammer, dat het ook ditmaal op de
meeste punten weer een verdeeld advies
geworden is. Wellicht kunnen bepaalde
overheidsmaatregelen op korte termijn
bevorderen, dat „partijen" in de SER
weer meer erin slagen te ontdekken
wat hen bindt in plaats van wat hen
scheidt.
De film Crossroads, die vanavond op
Nederland I wordt vertoond, is al ,,'n
oudje". Het werkstuk werd vervaar
digd in 1942, door de beroemde regis
seur Jack Conway (1887-1952). die toen
al een forse reputatie had opgebouwd
met o.m. Arsène Lupin, Viva Villa.
Libelled Lady en A Yank at Oxford.
Crossroads dateeert dus uit 1942 en han
delt over een diplomaat die zijn geheu
gen blijkt te hebben verloren. Hij wordt
gechanteerd door een man die beweert
dat de diplomaat vroeger deel heeft
uitgemaakt van een misdadigersbendc.
Ook wordt hij gechanteerd door een
vrouw die zegt een vroeger vriendinne
tje van hem te zijn geweest Natuur
lijk kan de diplomaat (william Powell)
deze chantagepogingen niet over zijn
kant laten gaa n. Hij maakt er een
rechtszaak van. Daar worden allerlei
onthullingen gedaan.
De film heeft ook de nodige komische
trekjes. Daarvoor wordt gezorgd door
enkele bijfiguren zoals Felix Bressart.
Vladimir Sokoloff cn Sig Human.
Hedy Lam arr destijds nogal e ens
zorgend voor een schandaal speelt
in deze film dc toegewijde vrouw van
de diplomaat.
AMSTERDAM (ANP) De Neder
lander heeft in de eerste negen maan
den van dit jaar 4.284.881 hl bier gedron
ken tegen 4.084.876 hl of 4,9 proeent meer
dan in dezelfde periode van vorig jaar.
aldus gegevens van het produktschap
In het brouwjaar 1967-1968 (oktober
tot en met september) bedroeg de bin
nenlandse bieromzet 5.620.650 hl, een
stijging met 8,6 procent vergeleken met
de 5.117.260 hl die in het voorafgaande
brouwjaar werd geconsumeerd.
In de eerste negen maanden werd
118.564 hl (122.986 hl) bier ingevoerd,
een daling met 3,6 procent de bieruit-
voer bedroeg in dezelfde periode 948.678
hl (882.243 hl) of 7,5 procent meer.
In Museum Boymans-Van Beuningen te
Rotterdam wordt van 30 november
tot 12 januari een tentoonstelling ge
houden van landschaptekeningen van
Hollandse meesters uit de 17e eeuw.
afkomstig uit het Institut Néerlan-
dais te Parijs.
UTRECHT (ANP) „I)e Neder-
landse pers blijft ten aanzien van het
in het Verdrag van Rome gestelde 1
recht op informatie in verregaande ma
te in gebreke". Dit was een van de stel
lingen waarover gisteravond in Utrecht
uitvoerig en min of meer luidruchtig
werd gediscussieerd op een forumbij
eenkomst, georganiseerd door Politeia-
Utrecht, de federatie van jongeren-
groeperingen en de studentenvereni
ging Veritas. Het forum bestond uit
Frits van der Poel (door de organisa
toren gepresenteerd als „neo-demo-
craat"), Nico Scheepmaker (o.m. re
dacteur Vrij Nederland en Volkskrant),
de heer H. Hofland (hoofdredacteur Al
gemeen Handelsblad) en mr. J. Landré
(directeur TROS).
Frits van der Poel was het met de
stelling voor wat de omroepen in Ne
derland betreft oneens: „Dat er kroon-
leden in het bestuur van de NTS zitten,
is in strijd met het Verdrag van Rome
dat bepaalt dai het recht van vrije me
ningsuiting ook de vrijheid omvat, in
formatie te ontvangen of door te geven
zonder inmenging van overheidswege"
Hij had ook bezwaar tegen het instituut
van de regeringscommissaris, „die"
zoals hij zei „als een hinderlijk a-
gent in Hilversum is gestationeerd"
De heer Landré noemde het absoluut
onjuist, dat de regeringscommissaris
ook maar enige invloed op de program
ma's zou uitoefenen. De heer Hofland
vroeg concrete voorbeelden, waarop de
heer Van der Poe' antwoorde dat de in
vloed van de regeringscommissaris
zich indirect manifesteert omdat hij op
de geldbuidel zit: Zelfs de regeling
van de autovergoeding vdor de repor
ters hangt van zijn bereidwilligheid
af". De heer Van dei Poel betoogde
de omroepen uitgeverijen zijn gewor
den die in hun vrije tijd ook program
ma's maken. Als er bij de verdeling
van de zendtijd al getalscriteria ge
hanteerd moeten worden, zou hij de
mensen op een andere manier willen
laten aangeven, welke programma's en
In het Noord-Brabantse Museum, Betha-
niestraat 4 's-Hertogenbosch, wordt
van 30 november tol 6 januari een
tentoonstelling gehouden van grafiek
en affiches van Toulouse-Lautrec.
In Galerie Walenkamp. Nieuwsteeg 11\
Leiden, wordt van 27 november tot 18
december een tenetoonstelling gehou
den van „Naturalistische situaties"
van Boezem, Dibbets en Van Elk.
omroepen zij het best vinden, bijvoor
beeld bij het betalen van het luister- en
kijkgeld.
Niet bepaald gloednieuwe zaken
waarover gisteravond ook werd ge
sproken: de affaire-Van der Poel
(volgens de heer Hofland „een rel die
het produkt is van de geperverteerde
inteelttoestand in Nederland"), de in
filtratie van „linkse elementen" in dc j
omroepen, de verhouding Telegraaf-
TROS (de heer Landré zei dat alles wat
Rob Funcke over de invloed van De Te
legraaf op de TROS heeft beweerd,
niet waar is) en de objectiviteit en be
trouwbaarheid van de dagbladen
(Scheepmaker: ..De Telegraaf is een
bewust leugenachtige krant").
STER
reclameuitzendingen
om 18.55, 19.03, 19.56
en 20.16
NTS
18.50 uur:
De fabeltjeskrant
19.00 uur:
Nieuws in het kort
19.06 uur:
Scala, magazine
20.00 uur:
Journaal
20.20 uur:
Zendtijd politieke
partijen (ARP)
20.30 uur:
Stichting SOCUTERA
20.35 uur:
Crossroads, film
21.55 uur:
Het water van de
Indus, documentaire
22.20 uur:
Tweede journaal
22.25 uur:
Openbaar Kunstbezit
NEDEFtLAND II
8.55
I 20.1
NTS
18.50 uur:
De fabeltjeskrant
19.00 uur:
Nieuws in het ko t
NCRV
19.03 uur:
Uit zelfbehoud,
documentaire
NTS
20.00 uur:
Journaal
NCRV
20.20 uur
The greatest show
on earth, film
21.10 uur:
Wie is Pierre Soulez,
21A0 uur:
Hier en nu,
actualiteitenrubriek
22 05 uur:
Pasfoto
NTS
iweedcr iournaal
Televisie morgen
NEDERLAND I
NTS NOT
11.00 uur:
School telex-isie
14.00 uur:
Schooltelevisie
De met aangegeven programma's zijn kïeurentelevlsieprogramma's
TERUGBLIK
Achter het Nieuws was gisteravond
geheel gewijd aan het feit, dat in ons
land elk jaar een paar honderd men
sen onnodig sterven. Het zijn lijders
aan nierziekten. Medisch gezien zou
hun voortleven geen enkel probleem
opleveren, maar wij hebben er het be
nodigde relatief weinige geld niet voor
In de reportage werd het zakelijk uit
de doeken gedaan We zagen hoe nier
patiënten in een reëel aantal en ven
potentieel veel groter aantal geholpen
kunnen worden We kregen ook nuch
ter dat getal voorgeschoteld van die
rond tweehonderd onnodige sterfgeval-
Wij vinden dat iets om koud bij te
worden. Het bedrag lijkt zo laag. Een
halve straaljager, een paar jaar later
kleuren-t.v„ een half jaar later die
auto. Tweehonderd mensenlevens in
1968 en in 1969 weer. enzovoorts. Er
was een gironummer dat het getal een
tikje omlaag kan brengen, hopelijk.
Maar je vraagt je wel af wat wij aan
moeten met bijvoorbeeld straaljagers,
kleuren-t.v. en auto's als we mensen
onnodig laten sterven...
„Ironside" kennen we alleen maar
van flitsen. De aflevering van giste
ren. de eerste die we compleet zagen,
zat zó volgestopt met sentimentele on
zin, dat we er voorlopig meteen ge
noeg van hadden. En dan te denken.
HILVERSUM I
NRU
X - een sprong in he
duister, amusements
programma
VARA
20.10—20.40 uur:
Leids Zoldercabaret
22.55—23.55 uur:
Contrasten, muziek -
R ADIONIEU WSDIEN ST
HILVERSUM I: 7.00,
7.30. 8.00, 8.30, 12.30,
18.30, 22.30, 23.55
HILVERSUM II: 7.0().
8.00 11.00, 13.00. 16.00.
18.00. 19.30, 22.30, 23.55
HILVERSUM III: Elk
heel uur vanaf 9.00
ook. dat de luisteraars en kijkers meer
een gids kiezen dan een omroep en dat
dat Raymond Burr destijds als Perry
Mason c-en onzer t.v.-favorieten was!
Hadimassa blijft mikken op een intel
lectueel bovenlaagje. dat dan waar
schijnlijk weer te intellectueel is om
de niet al te doortastende humor van
het programma te kunnen waarderen.
Nogmaals: zonde van al het talent,
dat hier wordt opgetrommeld. A pro
pos. de verenigde arbeiders radio
amateurs zün uiteraard voortrelfeiyke
latinisten. Maar als u geen VARA-man
bent is u misschien de zin van „Si vis
bellum. para pacem" ontgaan. Dat
was de oergeestige omkering van de
spreuk „Zo gij de vrede wilt, bereid
u voor op de oorlog". Het is maar dat
u het weet. Wij weten nog een leuke
voor de volgende Hadimassa: Hora-
tius' Odi profanum vulgus et arceo (Ik
haat de niet-ingewijden en weer ze af)!
Vg.
RADIO
PROGRAMMA
ILVERSUM II
jraatje. 18.46 Actuali-
portage voetbalwed-
VARA: 18.0<
IV
Vrij man op
pakjesavond
DEN HAAG. De Haagse Oomedie
zal ook dit Jaar in Den Haag op 5 decem
ber in dc Koninklijke Schouwburg op
treden voor degenen, voor wie. sinterklaas
avond geen pakjesavond is.
Het wordt zelfs een voorstelling met een
bijzonder tintje, ditmaal op de kop af de
vijftigste namelijk van Tom Stoppard s
blijspel „Ztehiei. een vrij man" waarin
zoals bekend Paul Steenbergen oen met
onverdeelde lof ontvangen hoofdrol ver
tolkt.
Naast Paul Steenbergen werken aan dit
door Eric van Ingen in een vertaling van
Max Nord en een decor van Reerr Pem-
berton gespeelde stuk mee: Ida Wasser
man. Anne-Marie He ij 11 ge rs. Kees Cool en
Anne-Wil BI ankers. Guus Verstraete. Eric
van Ingen en Jan Grefe
Rob Houwers
„Bübchen"
In de serie Rob Houwerprodukties. die
het Haags Filmmuseum dit seizoen brengt
werd gisteravond in de aula van het Ge
meentemuseum de film „Bübchen" ver
toond .Er was weinig belangstelling doch
wegblijvers hadden ongelijk Het mor
bide gegeven van een tienjarig jonge; je
dat zijn jonger zusje vermoord en het
lijkje verstopt, had in handen van een
minder begaafde regisseur als Roland
Kliek gemakkelijk kunnen ontaarden in
een goedkoop griezelwerkje Kliek toom
echter in zijn eerste film reeds een op
merkelijke beheersing van hel medium
Op sobere doch sfeervolle wijze schildert
hij het a-soclale milieu waarin Bübchen
opgroeit, tekent hij duidelijk het ondeu
gende baby&tttertje Monika en schept zo
een situatie, waarin de gruwelijke daad
van het kereltje bijna een natuurlijk ge
volg van is. De thuiskomst van de flink
beschonken ouders ls prachtig, zeer
menselijk getroffen en het daarop volgen
de politionele onderzoek wordt rustig en
iakelijk afgewikkeld. Het gedeelte na de
ontmaskering van de kleine moordenaar
is misschien Iets te lang. maar de blikken
an verstandhouding tussen vader en zoon
zijn onontbeerlijk om de handeling van
eerstgenoemde te motiveren.
Beslist geen „gezellige" film. maai- een
regiedebuut, dat toch echt wel een Neder
lands commercieel roulement verdient.
M
groentesoep
GROOT
PAK
^^mmÊmÊÊÊÊÊUÊÊÊÊB^^r
1 persoonsset bestaande uit
1 geborduurd laken 150 x 240 cm en
een geborduurde sloop 0 x 70 cm
met royale overslag 0 25
srd platenprogra
BRUSSEL
ken (herhaling).
Sportkroniek. 18.55 Taalw
DONDERDAG
HILVERSUM I (402 m) KRO: 7.00 Nieuws
7.10 Het levende woord. 7.15 Badinerie: klas
sieke en moderne muziek (gr.) (7.30 Nieuws;
(12.15 Boekbespre-
I HILVERSUM II (298
Nieuws. 7.10 Ochicndgyi
naai. I.^Stereo
(8.30-8.33 De gn
rekplalenprogi
.30 Kerkorgel.
in.) 8.50 Morgen wi.i-
ropulair ver-
(11.00-11.02 Nieuws.)
klassieke en moder-
55 Beursberichten. 12.00 Ste-
Mededelingen t.b.v. land- en tuinbouw.
Modem platteland. 12.34 Toppers van
i (gr.). 13.00 Nieuws. 13.11 Radiojournaal.
"*3no: Strljkensem-
izlek. II Stereo:
notedop. 17.00 Kapel
jeugd. 17.55 Mee
HILVERSUM III (240 m> en
NCRV: 9.00 Nieuws. 9.02
9.40 The Ktllma Hawaiian SI
10.03 Hoofden op hol (deel 4
17.30 Voor de
3 STUKKEN „RIVA"
ter introduktie van 100 voor
mderdag j.l.). 11.00 Niet
Tafelmuziek. 14.00 Nieuws. 14.03 Schoolradio.
(15.00-15.03 Nieuws) 15.30 Lichte muziek
16.00 Nieuws. 16.03 Beursberichten. lfiO«
Hand in hand met Nederland. 17.00 Nieuws,
weerbericht en mededelingen. 17.15 Lichte
Stappershoef
docent bij de
Wereldom roep
HILVERSUM Met ingang van Janua
ri zal de heer Gijs Stappershoef in
dienst treden van de wereldomroep als
docent in een cursus tv-techniek en
De heer Stappershoef was voorheen
plaatsvervangend hoofd van de VA-
RA-televisie. Hij nam ontslag, omdat
hij zich niet met de beleidslijn van
zijn omroep kon verenigen. Al spoedig
werd hij aangesteld bij de NTS-opIei-
dingscursus voor tv-regisseurs in het
voormalig hotel .Santbergen te Hil
versum. Na geruime tijd kwam de
heer Stappershoef in conflict met het
NTS-bestuur In verband met zijn kri
tische stellingname ten aanzien van
het omroepbestel en jde door hem af
gewezen bemoeienissen van de NTS-
leiding bij de vormgeving van zijn les-
