n,
'osturne
emoires
van
Theo
Ruiter
Droompostkantoor na tien
jaar eindelijk werkelijkheid
DAALDEROP
Journalistiek
dodelijk vak
,T0EN IK MERKTE, DAT HET EEN MOF WAS,
-KON IK HEM MOEILIJK TERUGGOOIEN"
Paus akkoord
mei ruime
interpretatie
Opening door
prins Claus
Waar haalt h et rijk financiering
Begroting hangt op huur en NAVO
BetermetBoter
ONDERDAG 14 NOVEMBER 1968
AMSTERDAM. Zorgvlied is
iet grote kerkhof van Amster-
In vak 22, onder zerk 491
igt Theo Ruiter begraven.
.Steenkoud, een meter onder de
rrond", zoals hij zelf zegt. Ja-
eker: drie jaar na zijn dood
;an de legendarische kroegbaas
lit de Jordaan het vertellen nqg
iteeds niet laten. Via het boekje
,Kom me eens opzoeken" (uitge-
;even door Born N.V.) komt zijn
tem uit het graf tot ons en het
s bepaald geen grafstem.
Ihost-writer Yves van Domber is
knap in geslaagd, precies die jo-
e, kernachtige, licht snoevende
a te treffen, die Theo Ruiter placht
i te slaan, wanneer hij zich „in
bocht van de tapkastvanachter
ijn krantje met zijn klanten onder
leid. Nagenoeg alle contemporaine
ederlandse kunstenaars hebben adem-
s luisterend aan zijn lippen gehan-
i, daar in het duistere kroegje aan
Rozengracht, dat jarenlang een ar-
stiek trefpunt is geweest, waar het
oekenbal niet aan tippen kon. En
vertelde Theo wel? Juist, omdat
k me eens op" in de ik-vorm is
Schreven, geeft het- boekje er een
öortreffelijk beeld van. Centraal
:en papieren rechthoekje, dat
Is briefhoofd Wehrmachtkommandan-
Haarlem draagt en op 27 april
942 is gedateerd. Er staat: „Hier-
.vordt bevestigd, dat Theodorus
fartinus Petrus Jacobus Ruiter op
-442 om circa 22.30 in Haarlem
het 230 meter brede en 6.80 meter
iepe Spaarne de in diensttijd in het,
ater gevallen en reeds ondergegane
nderofficier Otto Fries van de lucht-
lachtrijschool van de luchtmacht-
eenheid 12 (Ripperda) onder het groot
ste levensgevaar door zwemmen en
luiken heeft gered. Deze redding heeft
ngeveer 40 minuten geduurd, de red-
werden alle vingernagels afgei-ukt.
was een buitengewone prestatie,
vaarvoor Ruiter door de Duitse Wehr-
nacht ook op buitengewone wijze zal
vorden beloond". Getekend: majoor
commandant Flöl.
eo zou tater tegen zijn klanten la-
:oniek zeggen: „Toen ik merkte, dat
het een mof was, kon ik hem moei
lijk teruggooien" een opmerking, die
karakteristiek voor hem was. Even
karakteristiek als het feit, dat hij de
door de Wehrmacht aangeboden belo
ning weigerde en inplaats daarvan
gratie vroeg voor Ludovicus Verstrij
den en Wilhelmus Burger, twee jon
ge illegalen, die op dat moment in
de gevangenis van Maastricht op de
doodstraf wachtten. Christiansen, ge-
neraal-vlieger van Luftgau Holland,
stemde persoonlijk toe, maar bij ver
gissing werden de jongelui toch geëxe-
eutëèrd. Onnoemelijk tragisch voor
hén, maar de redding van tientallen
anderen, want n.u was Theö Ruiter
boos en dat betekende wat, ..zoals
haperend de klanten kunnen ver
tellen, die in zijn kroeg hun snor pro
beerden fe drukken alvorens naar be
horen te hebben betaald. Theo Ruiter,
kortom, haalde het briefje van Ort§-
commandant Flöl uit de kast, speld
de op de brede borst de gouden ade
laar, die hij als onderscheidingsteken
had gekregen, en reisde briesend
naar Den Haag, naar Seyss-Inquart
persoonlijk. Toen hij terugkwam, had
hij een officieel document van de ge
schokte Rijkscommissaris voor het
bezette Nederlandse gebied op zak
met de uitdrukkelijke instructie voor
de Wehrmachts- en de Sicherheitspo-
lizei „om uiterste medewerking te ver-
len aan de verzoeken, die de heer
Ruiter doet". En daarmee begon het
pas goed.
Het schrijven van Seyss-Inquart open
de namelijk de deuren voor hem van
de school in de Euterpestraat, waar de
gehate SD zijn hoofdkwartier had, en
aa 27. 4. 42
Eb wird bestStigt, das a der Theodoras Martinue Petras Jacobus
Huiter (in Amsterdam, Rozengracht 160) am 20. .4. 42 gegen
22.30 Uhr in Haarlem aus der 230 m breiten und 6.80 m tiefen
Spaarne den im Dienst ins Wasser gefallenen und bereita unter-
gegangenen Pnteroffizier Otto Fries von der Luftwaffenfahrschule
der Pliegertrappe 12 (Bipperda)
unter grösater Lebensgefahr durch Tauchen und Schwimmen ge-
rettet hat. Die Lebensrettung hat im WaBser etwa 40 Minuten
gedauert, sftmtliche Pingernagel, wurden dem Retter abgerissen.
Es war sine aueserordentliche Leietung, fur die Ruiter von
der deutscben Wehrmacht auoh in ausaerordentlicher Weiae
71
belohnt 1
rden vlrt
bracht hem in kennis met de men
senjagers Lages en blumenthal
een relatie, die hij met jenever uit
zijn clandestiene voorraad aanmoedi-
de. Hij speelde het klaar, dossiers ter
inzage te krijgen en, wat belangrij
ker was, ermee alleen gelaten te wor
den. Bezwarend bewijsmateriaal
meestal briefjes van landverraders
at hij eenvoudig op. Op die manier
en door eindeloos met zijn „kamera
den" te soebatten, heeft hij aantoon
baar voor 81 ter dood veroordeelden
gratie weten te krijgen en voor ande
ren kwijtschelding van gevangenis
straffen, naar men zegt: 500 jaar to
taal. Daórover en over de honder
den .levensgevaarlijke avonturen, die
hij' zich met zijn illegale werk op de
gespierde nek haalde, vertelde Theo
Ruiter in de bocht van de tapkast van
achter zijn krantje aan zijn klanten.
„Dat ze potdomme nooit in de ga
ten hebben gehad, dat ze in de eer
ste plaats mij dood hadden moeten
schieten", kon hij met geamusseerde
verbazing zeggen. Het nu verschenen
boek is er een getrouwe, maar zwak
ke echo vanraak in zijn kleuren
van de feiten (bij een geboren ra
conteur als Theo wist je nooit pre
cies, waar de waarheid ophield en de
verdichtsels begonnen), maar per de
finitie onvolledig, omdat de kroegbaas,
helaas zijn geheugen meenam in zijn
graf.
„Der Speigel" heeft Theo Ruiter eens
een enorm bedrag aangeboden voor
zijn memoires, maar hij weigerde. De
beste verhalen heeft hij misschien
nooit verteld. Wel onthulde hij op het
nippertje, terwijl een accute hartaan
val bezig was, hem te slopen, hoe hij
heeft meegewerkt aan een poging
om de socialistische voorman Wiardi
Beekman uit de satansklauwen van de
bezetter te halen. Als hefboom moest
uiteraard weer het getuigschrift van
Ortskommandant Flöl dienen, plus
het stapeltje deels waarheidsgetrouwe
deels gefingeerde doktersverklaringen,
waarin te lezen stond, hoezeer de
redding van Otto Fries zijn gezond
heid had geknakt. Om het allemaal
nog echter te maken, liet hij door een
paar specialisten een long platleggen
Zo moet er veel, veel mer zijn, maar
ondanks de uitnodiging op de omslag
van zijn posthume memoires „Zoek
me eens op" zullen we nooit meer
aan de weet komen dan wat hij aan
klanten kwijt wilde en wat die klan
ten weer doorvertelden aan Yves van
Domber. Zerk 491 in vak 22 van de
begraafplaats Zorgvliet zwijgt, zoals
zerken verondersteld worden Ie zwij
gen: als een graf.
Het certificaat van Ortskommandant
Flöl, dat Theo Ruiter in staat stelde
gratie te krijgen voor eenentachtig iet
dood veroordeelden.
HUMANAE VITAE
ROME Via zijn apostolisch deie-
gaat ln Canada heeft Paus Paulus aan
de Canadese bisschoppen laten weten,
dat hij bijzonder tevreden
gezamenlijke verklaring naar aanlei
ding van de encycliek Humanae Vitae.
Een soortgelijke pluim kreeg de reactie
der Franse bisschoppen op de encycliek.
Welingelichte kringen in Rome interpre
teren dit als een tactisch terugtrekken
van het Vaticaan inzake het strenge ver
bod van voorbehoedmiddelen in alle om
standigheden. zoals de encycliek dat
heeft geformuleerd.
Zowel de Canadese als de Franse bis
schoppen hebben in hun verklaringen
beklemtoond, dat gehuwden in conflictsi
tuaties van twee kwaden het minste
ten kiezen en dat zo'n conflictsi
tuatie zich voordoet, wanneer zij genood
zaakt zijn hun kindertal te beperken en
tegelijkertijd hun liefdesleven te be
schermen. Welke keuze zij in zulk een
situatie doen is een zaak van hun eigen
geweten.
De Franse zowel als de Canadese bis
schoppen vermijden zorgvuldig elk de
bat over de doctrinaire aspecten van de
encycliek en dringen aan op verder we
tenschappelijk onderzoek. In Rome hoopt
men, dat nu een eind zal komen aan de
verwarring en de oneindigheid, die sinds
de encycliek in de Kerk zijn ontstaan.
Van de Franse verklaring werd gezegd:
„Alles in deze verklaring is goed. Frank
rijk is weer eens een voorbeeld voor het
godsvolk".
(ADVERTENTIE)
Eigenlijk is een badkamer
kachel onmisbaar. Want ook uw
bad- of doucheruimte moet heer
lijk warm zijn, wil baden een
puur genoegen worden.
Met dit Daalderop apparaat
straalt zo'n weldadige warmte u
tegemoet. Wèg zijn die koude
momenten van vroeger. Wèg is
dat onnodig rillerig zijn. Voor
deze sublieme kachel is altijd een
plaatsje in uw badkamer te
vinden! Want met de reflektor
kunt u 2 kanten uit: hij kan naar
links èn naar rechts worden
gemonteerd. Haal 'n folder bij
uw winkelier, want Daalderop
maakt vele typen badkamer
kachels. Kiest u déze, weet dan dat
u voor 63,75 een betrouwbare
badkamerkachel met KEMA-
keur en waterdichtheidsteken
krijgt. Bel uw installateur meteen
voor deze
Badkamerkachel
Pronkstuk voor hoofdstad
(Va
verslaggever»)
AMSTERDAM „Een maatpak voor
de mechanisatie" en „het meest moder
ne op dit gebied ter wereld". Zo ken
schetst postdistricts-directeur J. Meijer
het 60 miljoen dure postkantoor naast
het Centraal Station in Amsterdam, dat
Prins Claus gisteren ten aanschouwen
van 200 genodigden in gebruik heeft
Het nieuwe gebouw, waaraan tien jaar
is gewerkt, was nodig, omdat de ver
werking van brief- en pakketpost in de
hoofdstad tot dusver over 13 verschillen
de plaatsen was verdeeld. Dit anachro
nisme is thans vervangen door een fu
turistisch systeem, waarbij postzakken
even geruis- als feilloos aan kilometers
lange transportbanden door de ruimte
Binnenkort komt er nog een compu
ter bij, die het geheel automatisch
gaat besturen. Alleen in deze apparatuur
al is 20 miljoen geïnvesteerd. „Maar
het was nodig", zegt directeur Meijer.
„Per dag komen hier 1,8 miljoen post-
stuken binnen en gaan er een miljoen
uit. Dat is 22 procent van de totale
post. die in Nederland wordt verzonden".
Ondanks de verregaande mechanisa
tie werken er in het door 4000 palen ge
schraagde gebouw (vloeroppervlak
63.000 vierkante meter) 2200 mensen.
Nieuw Kamerlid
DEN HAAG Drs. A. M. de Boo is
beëdigd als lid van de Tweede Kamer,
als opvolger van de christelijk histori
sche afgevaardigde P. Bode.
DETROIT (AFP) Als u oud wilt
worden, ga dan niet in de journa
listiek. Dit beroep is het meest dode
lijke van alle, zo blijkt uit een studie
van twee statistici van de levensver
zekeringsmaatschappij „M tropolitain
Life" te New York. De twee, Jules
Quint en Bianca Cody, hebben hun
conclusies overhandigd aan de Ame
rikaanse vereniging voor volksge
zondheid.
Bij hun onderzoek hebben zij 6000
personen boven de 45 jaar met uiteen
lopende beroepen geselecteerd uit het
jaarboek „Who's Who" van 1950. Zij
hebben berekend hoe dc sterfte in de
twaalf daaropvolgende jaren onder
de verschillende beroepen in verhou
ding stond tot de gemiddelde Ameri
kaanse sterfte. Als geheel bleek de
groep van 6000 personen, die elk in
hun beroep een goede reutatie had
den, gunstig af te steken bij de be
volking in zijn geheel: de sterfte lag
er 30 procent lager. Bij de groep
journalisten en perscorrespondenten
bleek het sterftecijfer evenwel 30
procent hoger te liggen dan het Ame
rikaans gemiddelde.
Van de overige onderzochte beroepen
kunnen de geleerden het meest op een
lang leven rekertèn: hun sterftecijfer
is 45 procent lager dan het algemene.
Daarop volgen de geestelijken en on
derwijzers (38 procent), zakenlieden
(29 procent), advocaten en leden van
de rechterlijke macht (25 procent),
artsen (22 procent) en schrijvers die
zich verre van de journalistiek hou
den (10 procent).
Dat komt, omdat er nog steeds geen
betrouwbare sorteermachines zijn ont
wikkeld. De heer Meijer daarover: „In
Amerika heb ik sorteermachines aan het
werk gezien. Ze konden alleen getypte
adressen lezen en daarvan nog slechts
25 percent. De rest moest toch1 weer met
de hand worden nagesorteerd, Ik ver
wacht, dat hel zeker nog tien jaar zal
duren, voordat de bewerking van de
post geheel automatisch zal kunnen ge
schieden".
Een novum in het nieuwe gebouw is.
dat er dwars doorheen een dubbele rij
weg loopt en dal ook het eigen perron
zich binnenshuis bevindt. De ladende en
lossende PTT-ambtenaren zijn in Am
sterdam niet meer aan wind en weer
blootgesteld, maar verrichten hun werk
in ruimten met air-conditioning en vro
lijke achtergrondmuziek.
Doorlichten
In een toespraak heelt de minister van
Verkeer en Waterstaat, drs. J. A Bakker,
aangekondigd, dat in de komende weken
aan de Kamercommissie voor VerKeer en
Waterstaat en aan de pers het rapport
zal worden aangeboden dat is uitgebracht
door de efficieneybureaus, die door PTT
waren uilgenodigd de postdienst grondig
door tc lichten. Het rapport za'
vergezeld gaan' van een nota '-an de
PTT-directie, waarin deze uiteenzet
welke maatregelen de komend® jaren
getroffen kunnen worden om de verliezen
op de postdienst tegen te gaan.
De post heeft, aldus de minister, zo
zijn problemen, niet omdat de post op
een moeilijke leeftijd is gekomen, of
omdat de post zich minder uitslooft dan
vroeger, of omdat de post de monopolist
uithangt, die toch wei aan zijn trekken
komt, maar in hoofdzaak omdat het de
postdienst een beetje tegenzit, nu er voor
arbeid in deze maatschappij, gelukkig,
met het jaar een hogere prijs betaald
moet worden. Dat is de reden dat een
brief straks een kwartje moet koslen.
Minister Bakker vergeleek de post-
tarieven met die van de kapper. Beiden
hebben gemeen, dat zij de loonkosten
stijging op geen stukken na met een
hogere produktiviteit konden aan
zuiveren.
Ten aanzien van de instelling "an het
Toy-Ticket in
speelgoedwereld
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG De speciaalzaken op
speelgoedgebled hebben een toy-ticket,
een speelgoedbon, in omloop gebracht,
te vergeliuken met boeke- en platebon-
nen. De speelgoedbon ls verkrijgbaar in
waarden van een rijksdaalder, vijf, tien
er vijfentwintig gulden en is alleen be
stemd voor de aankoop van speelgoed,
modelbouw- en hobbyartikelen.
Twaalf verdiepingen hoog r
nieuwe, zestig miljoen dure post
kantoor uit boven het IJ
personeel van de postdienst citeerde de
minister de volgende passage uit het
rapport: „Door de uiterlijk weinig de
monstratieve en gedisciplineerde werk-
opvatting is een hechte bedrijfsbinding
ontstaan en heeft hot personeel oen toe
wijding gekregen, die veel sterker is
dan waarschijnlijk door het grote pu
bliek wordt beseft. De toenemende
verliessituatie en de vele publiekelijk
geuite kritiek op het dienstbetoon van de
laatste jaren hebben een merkbaar ont
moedigende invloed en hebben soms een
defensieve houding tot gevolg gehad".
Pony op rijweg:
vrouw gedood en
reeks ongelukken
UTRECHT (ANP) Een loslopende
pony op dc rijksweg Amsterdam-Utrecht
onder Breukclen heeft vannacht om
streeks kwart over twaalf een reeks on
gevallen veroorzaakt, waarbij een 31-
jarigc vrouw uit Amsterdam het leven
heeft verloren, een 39-jarige automobi
list uit Amsterdam zwaargewond en
drie anderen licht gewond raakten.
De pony, eigendom van een inwoner
van Breukelen, was uit het land losge
broken en zwierf over de weg, toen hij
werd aangereden door een automobi
list, die na het ongeval doorreed. On
middellijk daarop werd het gewonde
dier ten tweede male aangereden, nu
door een technisch hoofdambtenaar uit
Haarlem. Deze auto vloog over de kop
en werd zwaar beschadigd. De heer Bos
bleef ongedeerd, twee mede-inzittenden
van de auto werden licht gewond. On
middellijk daarop schoot een andere
personenauto, bestuurd door een 88-jarl-
ge vrouw uit Amsterdam op dr ont
stane ravage. Haar auto werd ook ern
stig beschadigd. De Amsterdamse
klaagde over nek- en rugklachten. Een
volgende auto bestuurd door een 57-ja-
rige autoverkoper, kon evenmin tijdig
remmen en botste op zijn voorganger.
De bestuurder liep geen letsel op, maar
zijn auto werd zwaar beschadigd. Daar
op volgde de auto van de 39-jnrige Am
sterdammer. Deze poogde een aanrijding
te voorkomen, remde krachtig en ram
de slippend de middenbermbeveiliging.
De man werd zwaargewond naar het
ziekenhuis in Amsterdam overgebracht.
Tenslotte schoot de auto van de 31-jari
ge Amsterdamse autorijdster op de
chaos van wrakken. Zij werd op slag
gedood. Het verkeer op de rijksweg on
dervond ongeveer anderhalf uur ernsti
ge stagnatie.
(Van onze parlemt
1 redactie)
DEN HAAG Komt de rijksbegro-
ng 1969 in gevaar? Het socialistische
Weede-Kamerlid drs. Berg en drs. De
'an D '66 geloven van wel. Voi
ds drs. Berg is het nog lang niet zeker,
de huurbelasting het in de Eerste
ïöer haalt. De regering kan (nog) niet
tanen op de inkomsten uit deze belas-
ng. Daarbij komen dan nog zeer waar-
Mjniyk de extra-NAVO-bijdragcn van
herland tot wellicht 200 of 250 miljoen
lilden.
•.Hoe wil de regering daarvoor dekking
°°r haar begroting zoeken? Welke be-
stingverhogingen heeft de regering
wvoor in portefeuille", vroeg de so
cialistische belastingdeskundige gister
middag aan minister Witte veen. Hij kreeg
daarbij steun van de heer De Goede van
D '66, die eveneens aan deze wankelijk
posten dacht. Beide Kamerleden spraken
hierover tijdens de debatten over de
accijnsverhoging van sigaretten en rook
tabak en over de verhoging van de be
lastingvrije voet.
Beide regeringsvoorstellen worden vol
gende week, als er over gestemd wordt,
zeker aangenomen. Ook al haddqn de
meeste fracties bezwaren tegen de ac
cijnsverhoging, en tegen het tijdelijk ver
lengen van de nieuwe aftrekregeling voor
buitengewone lasten.
Moeilijker ligt het als te zijnet tijd de
belastingverlagingen aan de orde komen,
die de regering voor 1976 in gedachten
heeft Daarover besta;i( al enige tijd ver
schil van mening, omdat een aantal frac
ties de oppositie cn ook de A.R.
bezwaren heeft tegen belastingverlaging,
als nog zoveel geld besteed moet worden
aan noodzakelijke maatregelen. Dit speel
de gistermiddag reeds ten dele mee.
De KVP, tie AR en 1) '66 drongen er
nu reeds bü minister Witteveen op aan
volgend jaar niet opnieuw te komen met
een accijnsverhoging voor rookwaren.
Deze fracties zyn dan namclük naqwe-
lijks bereid de regering hiervoor goed
keuring te geven. Integendeel zelfs, want
de KVP-er drs. Notenboom vroeg nu
reeds een uitspraak van de minister van
Financiën de accijnsverhoging op rook-
waren voor 1970 te verlagen, wanneer
De KVP-woordvoerder gaf de minister
nu al te kennen, dat de KVP „nu of
later een duidelijke informatie wil heb
ben over de vraag of de laagstbetaalden
en kinderrijke gezinnen achter moeten
blijven en of zij geen behoorlijke com
pensatie moeten krijgen met de kinder
bijslag. „Ze blijven de laatste jaren wel
achter", aldus drs, Notenboom. De KVP
zal hiermee rekening houden bij de
debatten over de belastingvoorstellen
van 1970.
Andere tegenstellingen kwamen even
eens te voorschijn. De V.V.V.'er Port-
heine bijvoorbeeld hield eraan vast, dat
dé knik kl het 'doorwerkert naar boven
van de verhoogde belastingvrije voet
moet verdwijnen. „Deze weg willen wij
maar eenmaal betreden en dat voor
kort", aldus de liberale woordvoerder.
Hiertegen kwam de heer Kieft van de
A.R. in hot geweer. Volgens hem moet
de knik blijven, misschien nog sterker
worden. „Mocht de minister er anders
over denken, dan plaatst hij de A R, voor
een moeilijke situatie", aldus de heer
Kieft.
De meeste fracties steunden nok een
suggestie van de C.H.U.'er mr. Scholten
over de tijdelijke regeling aftrek buiten
gewone lasten. Mei deze regeling werd
vorig jaar de aftrek van ziektekosten
van vijfhonderd gulden en hoger opge
trokken lot 750 gulden en hoger. Het
was een lijdelijke maatregel van een
jaar, ook op voorstel van mr. Scholten.
De regering stelt thans voor deze tijde
lijkheid met twee jaar te verlengen. De
meeste fracties vinden dit moeilijk, om-
dal de 750 gulden ziektekosten door (ge
lukkig) maar betrekkelijk weinig mensen
bereikt wordt. Zij willen zo snel moge
lijk een redelijke definitieve aftrek-
regeling. Toch zouden ze hel regerings
voorstel zij het met tegenzin willen aan
vaarden.
De Goede (D '66) maakte er later een
amendement van.
(ADVERTENTIE)
Heeft u wel eens
een andere cake j gegeten dan botercake?
Ja? i
Dan weet u a
waarom
voor cake 0) y"\G)
gewoon alleen Q.-:
maar echte bóterj gebruikt
mag worden. f-\
