OECUMENE KAN DRAAIKOLK ZIJN
WAARIN KERKEN VERDRINKEN
'los Yrijb
bolleg
a s
met
in beraad
urg
Situatie onderwijs
niet verontrustend
FIFAX
„Rommelcomplex" van moeder bezorgt
kinderen neurotische afwijkingen
CAO-overleg
Hoogovens
afgebroken
Fusie op komst
van katholieke
en christelijke
werkgevers
BAKKERS
BOOS OP
MINISTER
MINISTER VERINGA:
Pleidooi voor
getrouwde
onderwijzeres
Overdekl bad
met bloeiende
wintertuin
DNDERDACt 7 NOVEMBER 1968
TO LEIDSE COURANT
Spel basis
van cultuur
i onzer verslaggevers
NDHOVEN. De kinderen
n vandaiv,' zijn de volwasse-
n van morgen, in ons politiek
leid negeren wc dat volko-
in. We frustreren de spel
ing van het kind. Ons ondcr-
Js wordt gegeven op Icer-
lolen en niet op speelscholen.
|ze woning- en stedebouw
ïdt met het spelen van het
d geen rekening.
resultaat van de jaren-
ge veronachtzaming is ont-
lend. Zeker dertig procent
de Nederlandse jongens en
isjes heeft leer- en opvoe-
Kstoornissen.
fel-kritische hartekreet
akte professor W. J Blader-
ioen hij woensdagmid
dag de speelgoedtentoonstelling
opende die wordt gehouden in
de hal van de technische hoge
school in Eindhoven.
Een verrukkelijke expositie,
die op overzichtelijke en
smaakvolle wijze etaleert uit
een ontzaglijke hoeveelheid
goed en vaak zeer goedkoop
speelgoed. Talrijke prachtige
foto's en vele publikaties
completeren deze expositie.
Vooral opvallend is de afwe
zigheid van alle mechanische
speelgoederen. De Groningse
hoogleraar stelde als uitgangs
punt dat het spel de basis is
van de menselijke cultuur en
ontwikkeling. Dit wordl door
ouders en het onderwijs vaak
niet begrepen.
OPGEBORGEN
In de overvolle huiskamer
wordl het kind in een hoekje
opgeborgen. Als het lastig
wordt noemt men hel stout.
Als het zoet is raakt het ruim
telijk gestoord en dan moet men
naar een kinderpsycholoog.
Onze scholen zijn slecht. Te
vroeg worden er splitsingen
gemaakt tussen spel en arbeid.
Nederland is het land dat 93',!
van zijn kinderen de straat op
stuurt om te spelen. Het hoog
ste percentage, dat nu toe waar
nok gevonden is. Dat zijn dan
de asfaltkinderen. De kinderen
met flatneurose. De kinderen,
die als ze klein zijn aan de
deurknop worden vastgebonden
Hoe hoger de etage waar het
kind woont, hoe kleiner hel
speelgoed is. De buren mogen
immers geen last hebben. Bo-
vpndien hebben de Nederlandse
moeders een rommelcomplex
Niets mag blijven liggen. Alles
moet meteen worden opgp-
iimd. De kinderen krijgen
daa
wijkir
lische
uit hel speelgoed verdwenen.
Waarom? „Bouwen is toch het
meest essentiële spel van de
mens. De essentie van onze cul
tuur wordt gevormd door aarde
water, vuur en lucht (ruimte).
Dat geven we onze ..slads"-
kinderen niet meer. Professor
Bladergroen zei met nadruk
dal kinderen geen duur speel
goed behoeven te hebben. Wat
zand, stenen een paar boom-
si ammetjes en water „moe
der krijgt meteen een dood
schrik" en ze amuseren zich
kostelijk. Het prachtige mecha
nische speelgoed van onze tijd
doet do mens watertanden.
Maar geef de kinderen toch
liever dingen, die ze zelf kun-
ten namelijk explorerend spe
len en niet initiatief spelen
Spel en speelgoed zijn voor
kinderen even nodig als eten
en drinken. Als de speeldrang
wordl gehinderd, wordt de
essentiële menselijke creativi
teit kapot gemaakt. Dal breekt
de samenleving straks op en
maakt het individu ongelukkig.
We beseffen te weinig, aldus
professor Bladergroen, dat in
de plaats van de creatiedrang
de
•eatie
geki
radio en uitgaan, het
lezen via de grammofoonplaat,
dit is allemaal passief. Wie kan
er in een flatwoning nu dieren
houden? De speelplaatsen in
onze grote steden zijn prachtig
van stijl maar de kinderen ra
votten niet. Het avontuur
is eruit verdwenen. Waar ze
dan nog ravotten zijn de bouw
plaatsen met zandafgravingen.
Tot slot van zijn boeiend be
toog pleitte professor Blader
groen voor de mentaliteitsver
andering van architecten en
onderwijsmensen. In het be
lang van ons allemaal. In het
belang van onze kinderen die
moeten kunnen spelen om later
motorisch volledig ontwikkelde
i/n het studentenschip Sev
gebroken. Verschillende
NA BISSCHOPPELIJKE VERKLARING
5
1 Ook studenten
worden gehoord
MSTERDAM (KNP) l>e heer Jos
jburg heeft tegenover het KNP een
gegeven van de verklaring,
Ike mgr. Th. Zwartekruis van Haar-
gisteren heeft gegeven inzake het
2fhdliaven van een priester die trouwt
irnemen heeft te trouwen. Ilij
:nt, dat deze verklaring 'n poging is
midden te houden tussen allerlei
es van vóór- en tegenstanders, om-
•r enerzijds gezegd wordt: „We
toch proberen dc gehuwde pries-
;n plaats tc geven" en anderzijds:
plaats is er nog niet". De bisschop
kennelijk de gemoederen op een be
id punt tot rust brengen.
zijn persoonlijke situatie ver-
irde J. Vrijburg, nog geen uitspreek
doen. Daarvoor moet hij het
aad afwachten met zijn mede-pasto-
Dresen, v. Kilsdonk, Ooslerhuis en
Stap, dat vanavond wordt gehou-
„Ik vaar hier niet op eigen kom-
zei hij, „ik heb de groep van pas
es achter mij".
rigens was de heer Vrijburg m
ling, dat de bisschop in zijn verk'.a-
niets zegt over de procédure, die
de bisschoppen in gevallen als het
e zullen volgen. Ten slotte: „Ovi
dagen begint het enquêteren van de
lentengemeente. Daar zal voor de
iding, die ik ga aannemen, veel van
angen".
''egenover de actualiteitenrubriek
an de KRO verklaarde Jos
jburg nog, dat hij de komende dagen
prekingen zal hebben met deken .1.
der Hoogte van Amsterdam en vi-
i dr. H. Kuypers van het bisdom
istor N. Vendrik, directeur van
adviesbureau voor priesters en re-
:uzen in Nederland, zei voor de KRO
hij heel goed kon begrijpen, dat mgr
artekruis momenteel zo reageren
Voor zijn werk onder priesters
religeuzen, die willen uittreden, ver-
iht Vendrik van de verklaring geen
moeilijkheden. „Ik zou natuurlijk
meer uitzicht willen bieden aan
(Van e
r verslaggevers
J MUIDEN Het overleg tussen de
tegenwoordigers van de vakbonden
as IJmuiden over een nieu
*rige CAO per 1 januari 1969 is g
biddag afgebroken.
'e gedachten van partijen betreffende
'■'invang der verbeteringen op het ge
il der materiële arbeidsvoorwaarden
ver uiteen, dat vakbonden geen
—•er meenden te zien voor verde
onderhandelingen.
aantal duidelijk goede zielzorgers,
die alleen om wille van het huwelijk
gedwongen zijn uit het ambt te gaan. De
hele kwestie van het celibaat maakt
mijn werk moeilijker en deze verklaring
is daar weer een nadere verduidelijking
Men moet volgens hem rekening hou
den met het momenteel haalbare. „Je
kunt de ontwikkelingen, die gaande zijn
niet forceren, alleen ten koste van de
grotere ramp, dat Nederland kerkelijk
geïsoleerd zou raken en geen invloed
meer zou hebben op de situatie in de
wereld".
Wel moet men duidelijk openingen la
ten „om gezamenlijk in een zekere soli
dariteit te zoeken naar een mogelijk
heid". Dat de Amsterdamse studenten
pastores deze zaak zo duidelijk gesteld
hebben brengt volgens hem de ontwik
keling een stuk verder. „Maar dan moe
ten zij van hun kant wel rekening hou
den met het feit, dat wat zij wensen
momenteel nog niet haalbaar is", aldus
pastor Vendrik.
(Van o
parlementaire redactie)
DORDRECHT De katholieke en
protestants-christelijke werkgeversver
bonden, nu reeds ruim een jaar in fe
deratief verband samenwerkend, wil
len over een jaar overgaan tot een
volledige fusie. Voorzitter II. II. Wem-
mers van de federatie zei gistermid
dag tijdens een openbare ledenverga
dering te Dordrecht, dat ideële en
praktische redenen daartoe dwingen.
De heer Wemmers herinnerde eraan,
dat men alom in Nederland een samen
gaan tussen katholieke en christelijke
organisaties kan waarnemen en „zo mo
gen wij ook hopen, dat de drie christe
lijke politieke partijen nauwer tot elkaar
zullen komen en dat zij op deze manier
de vernieuwing bereiken, die bij voor
standers van meer revolutionaire hei
vormingen blijkbaar meer leidt tot nega
tieve ontploffingen".
Tegenover degenen, die twijfelen aan
de noodzaak van een christelijke orga
nisatie van werkgevers, stelde de heer
Wemmers, dat „een hecht verbond van
christelijke werkgevers bepaald past in
de ontwikkelingsfaze, die het Nederland
se organisatieleven thans doormaakt."
RUSSIN MET
RUILHART
OVERLEDEN
MOSKOU (Reuter) De 25-jarige
vrouw, die, als eerste in de Sovjet-
Unie, een nieuw hart kreeg, is 33 uur
na de operatie overleden. Dit meldde
vandaag het blad van het ministerie
van Defensie „Rode Ster", dat woens
dag ook van de operatie zelf had
melding gemaakt. De ingreep werd
maandag in Leninggrad verricht. De
chirurgen verwachtten tijdens de ope
ratie niet dat de patiënt zou blijven
leven, aldus „Rode Ster".
Priesters Bilbao
iven in verzet
BILBAO (AP) Veertig priesters in
Bilbao hebben hun bisschop getrotseerd
en zijn gebleven in een seminarie in een
buitenwijk van Bilbao. Bisschap Pablo
Gurpide had gedreigd, hen tc zullen su
spenderen dat wil zeggen hun hun kano-
nieke rechten te ontnemen, indien zij
het seminarie gisteren te middernacht
niet zouden hebben verlaten.
Hij noemde de bezetting van het semi
narie „een ernstige kanonieke ongehoor
zaamheid en een schandaal onder de ge
lovigen en de geestelijkheid zelf". Som
mige baskische priesters eisen reeds
lang het aftreden van de bisschop.
De onrust onder hen bereikte een
hoogtepunt in september, toen hij voor
het hele diocees een verplichte preek-
agenda afkondigde om een einde te
ken aan een reeks politieke preken.
Combinatie van
bouwonder
nemingen
Binnenkort
lichtgetalen ambulance
geïntroduceerddie door zijn tnobil
teit grote mogelijkheden biedt. L
container kan gemakkelijk op ee
vrachtwagen worden vervoerd c
worden voortgetrokken. De containt
goede temperatuurisolutie. De inricl
tingsmogelijkheden zijn vrijwel o>
beperkt, waardoor het geven va
meer dan eerste hulp op de plaa
van een ongeluk mogelijk is.
Ballast
Maatschappij, J. P. A. Nciissen groep
N.V. te Haarlem en „Amij" aannemings
maatschappij J. H. Rozestratcn N.V. te
Amsterdam hebben als enige beheren
de vennoten van de vennootschap on
der firma bouwcombinatie Banero op
gericht N.V. Maatschappij tot stede-
bouw „Banero" te Amsterdam.
Deze heeft ten doel het voorbereiden
en uitvoeren van bouwprojecten, het in
verband daarmee verwerven, bezwaren
en verhandelen van onroerende zaken,
enz.... Het maatschappelijk kapitaal
bedraagt f 10 min, in aandelen van
f 10.000, waarvan geplaatst en volge
stort 200 aandelen, die op naam luiden.
Franse studenten
roeren zich weer
PARIJS (Reuter) ln enkele Fran
se steden zijn studenten en leerlingen
van middelbare scholen gisteren weer
lot acties overgegaan. Studenten aan dc
kunstacademie in Parijs bezetten delen
van het administratiegebouw en eisten
wijzigingen van de diploma's.
In Grenyble werden studenten uit dc
bui-èatis "gcjAègd nadat dc watertoevoer
en de telefoon waren afgesneden. 150
studenten bezetten toen 'n ander univer
siteitsgebouw. Zij verspreidden pamflet
ten waarin protest werd aangetekend te
gen het ontbreken van een studentever
tegenwoordiging in het bestuur van de
universiteit. In Marseille staakten leer
lingen van verscheidene middelbare
scholen omdat zij het niet eens zijn met
de maatregelen, genomen tegen een leer
ling die vlugschriften had verspreid.
Van onze correspondent)
GOES Ongeveer 150 „vrije boze
bakkers uit Zeeland", die gisteravond op
een protestvergadering in Goes bUecn
waren, vragen minister De Bock van
Economische Zaken in een verzoek
schrift. dc huidige maximumbroodprü»
tevens te doen gelden als minimumprijs.
Dhr I den Bleker uit Ettcn-Leur, een
bedrijfseconomisch adviseur, gespeciali
seerd In bakkerijzaken, on secretaris van
het actiecomité, dat voor bakkers „ten
strijde trekt", hoopte de minister van
daag het request te kunnen overhandi
gen. In het request wordt „gesmeekt om
bijstand voor een in ernstig gevaar ver
kerende bedrijfstak".
Mocht de minister niet aan het drin
gende verzoek van de protesterende bak
kers voldoen, dan houdt het actiecomité,
aldus het request zich het recht voor op
korte termijn een landelijke protest ver
gadering te beleggen en eventueel te de
monstreren in Den Haag. Dc heer Den
Bleker betoogde tijdens de protestverga
ring hevig, dut er „zonder strijd geen
overwinning is". De broodprijsstunt en
de daarop volgende moordende concur
rentie acht hij een verschrikkelijke
situatie. „Is dat de dank aan de bakkers,
die, als heel Nederland op één oor ligt,
staan te zweten in een tropisch klimaat
om de mensen toch maar op tijd hun
brood te bezorgen" zo vroeg hij zich af.
DEN HAAG Minister Veringa (O. en W.) heeft gisteren in de Tweede-
Kamercommissie voor Onderwijs en Wetenschappen hel verwijt van de
socialist dr. Tans, dat het Nederlandse onderwijs in een zeer onbevredigende
en verontrustende situatie verkeert, als „niet terecht" van dc hand ge
wezen. „Op vele punten is en wordt een stap verder gezet. Ik ben dan
ook volledig bereid voor mijn begroting verantwoordelijkheid te dragen",
aldus de minister gisteren bij de di
Volledige
veran twoording
voor begroting
Dat er thans een groot aantal /.aken
in studie is bij allerlei commissies is een
onontkoombare zaak. „Wij weten meer
dan ooit dat wij over veel onderwerpen
nog onvoldoende welen", aldus de be
windsman. Hij wees erop dat de wet op
het vooi tgezet onderwijs in werking is
getreden, dat er op het stuk van de leer-
lingensehaalverlaging een en ander gaat
gebeuren, dat diverse .salariskwesties zijn
geregeld en dat er bij het wetenschap
pelijk onderwijs een stuk reële ver
nieuwing mogelijk is gemaakt. Minister
Veringa zei voorts dat het vormingswerk
plichlvrije werkende jeugd
zijn begroting.
her
uiterst bel
[rijke
taak
Beeldende Von
studie handei
is. Voor deze tak van onderwijs had de
heer Engel bertink (K.V.P.) een vurig
pleidooi gehouden. „Wij hebben daar
een zwak voor. Er moet een wettelijke
regeling voor ontworpen wot'den. Als de
minister geen bevredigende toezeggingen
doet, zullen wij op dit stuk met een motie
komen", had de heer Engelbcrlink
gezegd.
Minister Veringa beklemtoonde bij de
discussie over zijn onlangs verschenen
prioriteitennota dat deze niet bedoeld
was als een totale visie op het onder
wijs, maar als een eerste aanzet om tot
een visie op langere termijn te komen
en daarovei discussie uit te lokken. „Het
is geen stuk waarmee het beleid bepaald
is", aldus de minister.
De discussie over de onderwijsproble
matiek spoelde zich gisteren in een
fleurig decor af. Leerlingen van de
academie voor beeldende vorming te
Amersfoort kwamen de bewindslieden
en Kamerleden veelkleurig!' papieren
bloemen aanbieden en tegelijk een aan
tal verlangens uiten. Jongeren van vor-
mingsseholcn voor de ieerplichtvrije
jeugd kwamen met bloementuiltjes aan
dragen. Zij vroegen de minister de in
trekking van een subsidiëringsmaatrcgel
ongedaan te maken.
Het ziet er vooralsnog niet naar uit
dat de door 676.000 handtekeningen ge
steunde verlangens van do algemene
Nederlandse Onderwijzers Federatie om
ichappen
8 sheidrt
sneller tot kleinere klas»
bij het kleuter- en lager
vervulling zal gaan. In d
missie voor onderwijs en v
van de Tweede Kamer bleve^ni
Veringa en r:i;it:,$«*re{pri n i
gisteren bij de 'discussie oéerTiu
groting vutfltootKUiD'Ti.in nun eigen v
stellen. Deze houden zoals bekend in
begin van een verlaging van de leer-
lingenschaal bij het basisonderwijs er
afschaffing van de zgn. marges bij he
kleuteronderwijs met ingang var
i augustus i860.
Dc door de A.N.O.F. bepleite snellen
cn ruimere verlaging van de leerlingen'
schalen per 1 januari n.s. zou in totau
circa 38 miljoen gulden extra gaan kos-
1 is er volgens dc bewind»'
be
lleden n
Toch i
ichijn
Bij de behandeling va
begroting in plenaire
december a s. zal een g
Kamer stellig op dit
ver deze zaak
et gesproken.
Je onderwijs-
t deel van de
DEN IIAAG
Minister Veringa
zal zich beraden over
n om een eind te maken
ie. dut een onderwijzeres
mislagen wordt. Hoewel
een zaak gaat waarop
vanwege de gemeente-
nie weinig invloed kan
vil HU toch zien of een
geling kan worden ge-
Zijn bevindingen zal hij in december
bij de behandeling van de onderwijs
begroting aan de Tweede Kamer
meedelen Minister Veringa deed deze
toezegging gisteravond tn de verga
ring
Ondi-t
W etensoh appen,
de huwende
(Va
(ADVERTENTIE)
Verstopt
ELKE DROGIST HEEFT HET!
UTRECHT „Het huidige kerkelijk
leven kent vele stromingen en dus ook
draaikolken, waarin men kan verdrin
ken. De christen moet de moed hebben,
om het binnen dc kerk uit te houden,
om te lijden aan de kerk. Het is be
treurenswaardig, dat sommige oecume
nische pioniers, zodra het hun tegenzit,
de kerk als instituut prijsgeven". Al-
du» prof. dr. II. Berkhof, hoogleraar
aan de universiteit te Leiden, op de
jaarvergadering can de Willibrordvereni-
ging, welke gisteren te Utrecht werd
gehouden.
In zijn rede. die optimistisch begon
(„onze dromen zijn vervuld en meer
dan dat"), waarschuwde prof. Berkhof
tegen bepaalde overdrijvingen op oecu
menisch gebied. Met name keerde hij
zicht tegen de voorstanders van „een twee
de oecumene, die zich buiten de kerke
lijke structuren ontwikkelt en de kerk ai-
sttaan bijdraai". Hij meende deze stro-
hel minst bij gereformeerden, meer bij
hervormden en het meest bij rooms-ka-
tholieken.
Prof. Berkhof meende dat de kerk van
uit liet evangelie een heilzaam tegen
spel moest leveren bij alle overigens ge
rechtvaardigd streven naar een betere
wereld. „Tot haar leven behoort aanbid
ding, schuldbesef, verzoening. Als we dat
niet vasthouden wordt het zout smake
loos", zei hij.
Ook over de kerkelijke oecumene stel
de prof. Berkhof enkele indringende vra
gen. Hij erkende dat Nederland met
recht een oecumenische proeftuin mag
worden genoemd. Dit feit ls niet te
verklaren uit confessionele onverschil
ligheid, eerder integendeel. Wel staat
vast. dat de onderlinge, toenadering tus
sen de kerken ook uit nood geboren is
•n In de hand wordt gewerkt door het
blijvendheid.
enheid door
het gevaar -
1 de huidige
rij-
iUt het
erop, dat we in de richting van een fede
ralisme gaan, waarbij ieder zichzelf blijft
en men met elkaar in contact staat door
intercommunie, kanselruil en gemeen
schappelijk gebruik van het kerkgebouw.
Dit zou een oecumenische fopspeen zijn.
waarmee we nooit genoegen mogen ne-
KOERS JUIST
Naar aanleiding van de verantwoording
over 't door de Willlbrordvereniging ge
voerde beleid, gegeven door prof. dr.
J. C. Groot, ontstond een pittig debat
over de koers, die de vereniging moet
varen. Prof. Groot had veel nadruk ge
legd op de nationale taken van de ver
eniging en aangekondigd, dat de acti
viteiten tan dienste van het nationaal
UNIEK PROJECT
de Willibrordverenlging. wcl-
het
>rd „n
:elfn i
'antn
Hel bestuur wu daar
kennelijk zo van geschrokken, dat het
snel toezegde, zich nader op de zaak te
zullen beraden.
Overigens werd door de heer C'. Roclc-
vcld. secretaris van de vereniging, dui-
delijk- aangetoond, dat Willibrord in
feite ook aandacht besteed aan de
werkers in het veld, met name door hun
de nodig oecumenische moed bü te bren
gen. „Veel priesters wachten af. tot de
bisschoppen aan een bepaalde praktijk
hun fiat hebben gegeven", zei hij. ,„Ze
zouden zclfd de consequenties uit hun
overtuiging moeten durven trekken".
KERKRADK ln Kerk rade is ecu
uniek overdekt zwembad geheel besteks-
kiaur gereedgekomen. Van komende
vrijdag af aad het twee weken een der
trekpleisters zijn op Kerkraad» stede-
bouwexpoaitu' Het is een miljoenen -
projeot. dat niet alleen voorziet in de
bouw van een overdekt bad van vUMc
meter, ook de verdere accommodatie is
uniek van opzet. Bij het grote bud ko
men twee instrucLU-Gaden, die omringd
worden door oen binnenpaitiio als win
tertuin, die via lichtkoepels van licht
wordt voorzien Voorts behoort tot het
plan een speciale sa una-afdeling een
sahoonheidsafdeling voor dc zwemster»,
een restaurant, alsmede een ondergrond
se ca ra ge voor 160 auto's, compleet en
al met doorsmeertnrichting. De uitvoe
ring van het project is afhankelijk v«n
de verkrijging van de finanderings-
mtdddlen.
