Concilierapport huwelijk en gezin Pleidooi voor tweede huwelijk REPUBLIKEINSE WINST IN HUIS, SENAAT EN STATEN HERDERLIJKE BRIEF Toestand Franse arbeiders is slecht In strijd met voorschriften evangelie Sojoez-3 landde met raketten Man vermist aan boord van „De Ruyter" DAALOEROP Zelf maken van kleren creatief en kunstzinnig werk DOE-HET-ZELVERS Herkiesbaar: McGovern en Fullbright DONDERDAG 31 OKTOBER 1968 DE LEIDSE COURANT PAGINA 13 (Van i correspondent) PARIJS Monseigneur Ancel en i seigneur Maziers, respectievelijk leider van de episcopale commissie voor de ar- belderswereld en voorzitter van het epis copale comité voor de missie onder dc ar beiders hebben woensdag een herderlijke brief over dc toestanden onder de Franse arbeiders gepubliceerd, die er on banaal te zeggen niet om liegt. Generaal De Gaulle mag praten medezeggenschap, maar de beide prelaten doen een boekje open over de toestanden, hoc die in werkelijkheid zijn. Dat boekje is niet van vandaag of gisteren, maar he Is goed, dat het nogmaals uit naam var de Kerk in Frankrijk openlijk wordt ge- „In Populorum Progressio" zeggen de beide ondertekenaars, „heeft Paus Paulus VI gewezen op de noodzakelijkheid i de arbeiders een behoorlijk bestaan goed onderwijs te geven.Zijn woorden zijn niet alleen bestemd voor de ontwik kelingsgebieden, maar ook voor Frank rijk zelf". Een behoorlijk bestaan is voor vele Franse arbeiders en hun gezinnen ;en wensdroom. Zelfs na de verho ging van het s.m.i.c. in mei, dat wil zeg- MOSKOU (DPA-AP) De Sovjet-Unie heeft met de Sojoez 3 een nieuwe lan dingstechniek met succes beproefd door voor het eerst een bemand ruimteschip een omlaag gerichte vuurstraal zacht te laten landen. Dat staat in het regeringsblad Iwestia van gisteravond. In een reportage de niet-genoemde landingsplaats zegt het blad dat de Sojoez 3 aan parachutes neerdaalde en „vlak bij de aardbodem de motoren van het ruimteschip voor een zachte landing werden aangezet".* De directeur van het observatorium in Bochum, Heinz Kaminski "meent dat de Sojoez 3 een generale repetitie heeft gehouden voor een landing op de maan. Gedurende de vlucht van bijna vier da- gen had een afzonderlijk versneld instru ment zich van de raket afgescheiden en landing gemaakt op een tevo- 1 vastgesteld punt. Het meest geschik te ogenblik voor een Sovjetvlucht om naan zal 6 december 1968 zijn, zo meent Kaminski. gen na de verhoging van het wettelijk ge garandeerde minimumloon, zijn er in Frankrijk nog altijd twee miljoen arbei ders die minder verdienen dan 435 gul den per maand (580 francs). Alleen in de stad Parijs leven drie miljoen mensen in krotwoningen en van hen heeft 40 pet geen inkomen genoeg om een behoorlijke gemeentewoning te betrekken. Verschei dene honderdduizenden ouden van dagen, invaliden en gebrekkigen moeten leven van 7.20 francs per dag. De werkloosheid neemt toe en daar zijn 500.000 arbeiders het slachtoffer van, van wie de meerder heid uit jongeren bestaat. Vrees Door hun onderlinge solidariteit en vak verenigingsactie willen de arbeiders op wettige manier deelnemen aan de ontwik keling van de onderneming, waar zij wer ken, maar sedert de gebeurtenissen van mei en juni moet worden geconstateerd dat in vele bedrijven een vervolging gaande is juist tegen hen, die voor mede zeggenschap opkomen. Dit klimaat var vrees vindt men niet alleen in de parti culiere maar ook in de overheidsbedrijven en is speciaal gericht tegen de jongeren, die door werkloosheid gedwongen moeten aanpakken wat zij kunnen krijgen. Een groot aantal jongeren profiteert niet van het voortgezet onderwijs tot zestien jaar. Het hoger onderwijs staat, ofschoon er enige verbetering valt te constateren, nog altijd niet open voor de arbeiderswereld. In de fabrieken beschikken de arbeiders niet over de inlichtingen waardoor zij op de hoogte kunnen zijn van de gang van zaken 't bedrijf. In 't algemeen kijken de ondernemers naar wat rendabel kan zijn. Zij kijken meer naar de verbruiker, dan iar de mens. Dit alles bij elkaar zijn toestanden die onverenigbaar zijn met de menselijke waardigheid en met de voorschriften het evangelie. De herderlijke brief besluit als volgt: „Pas wanneer daaraan einde is gemaakt, kunnen wij in waarheid bidden: Onze Vader die in de hemelen zijt, Uw Naam worde geheiligd, Uw rijk kome, Uw Wil geschiede op de zoals in de hemel". (ADVERTENTIE) (Van een onzer verslaggevers) DEN HAAG Aan boord van de Nederlandse marinekruiser „De Ruyter" wordt de luitenant-ter-zee tweede klasse J. Holstrop vermist. De kruiser bevindt zich momenteel aan de noordzijde van het Nauw van Calais. Van het vliegveld Valkenburg is een „Neptune" opgestegen aar de vermiste te zoeken. De heer Holstrop is afkomstig uit Den Helder. De Dorothé is de handigste theepot die er bestaat. U hoeft alleen maar kokend water op de thee te schenken en verder niets. Trekken en warmhoiiden doet de Dorothé zelf omdat-ie dubbel wandig is. Alleen de binnenkant blijft heet, de buitenkant hoog stens handwarm. Een theemuts, theebeurs of thee lichtje hebt u niet meer nodig. Dat is handig theezetten met 'n pot die een sieraad voor het oog is en die u overal kunt neerzetten. Dat mag ook wel, want als u 'm koopt (ƒ33,50) of krijgt (ƒ0,00) dan hebt u 'm voorjaren. Breken kan hij niet en barsten evenmin. Er is 'n Dorothé voor 10 en voor 5 kopjes. U kunt kiezen: 'n glanzend of mat verchroomde Dorothé Ook een Reginapatroon r dit zwarte cooktaüjurkje met stroken. Over de toonbank gaan ka toenen, wollen, synthetische, zijden en kunstzijden stoffen. Effen en gedessineerde stof fen, in alle kleuren van de regenboog, op alle mogelijke manieren geweven en ge breid. Het aantal vlerkante meters, dat per jaar gekocht wordt door de vrouw die de schaar cr inzet en dc naald er insteekt om zo een „crea tie" te scheppen, bedroeg in 1966 dertig miljoen. Hoe mo dieus. goed. gemakkelijk aan te schaffen en betrekkelijk goedkoop confectie ook kan zijn, het zelf naaien raakt niet uit de tijd. Integendeel, de hobby groeit, naar des kundigen vaststellen. Waar- Gemakkelijk te maken kinderkleren naar Reginaknippatronen. Linke miniatuu broekrok-over gooier, rechts gestreept jurkje met hyper modieuze leer- e> gespgarnering. Miljoenen patronen vinden jaarlijks hun weg naar De najaarsshow van het modeblad Regina, die kort geleden het land rondtrok, werd meestal gegeven voor een volle zaal. Het was niet de show van de bekende grapjes, met dikke dames achter taartjes en bonbons die zich vereenzelvigen met de wonderschone slanke mannequins. Het was eerder een studie-uur- Meisjes, moeders en grootmoeders taxeerden met kennersblik, wisselden commentaren uit, en beloonden elk model met applaus. De meesten van haar lazen Regina en ge bruikten de patronen. „Ik sta in een warenhuis bij het vak van de nouveautés, kraagjes zei een dikke tiener, „en dan ben je de hele dag met bezig. Ik kan in de confectie nooit iets leuks vinden voor mijn maat en ik heb geen zin in saaie jurken voor mijn moeder. Van daar". En zij wees naar het podium. Maar een huisvrouw had andere motieven: „Kinderkleren zijn zo duur in de winkel, en zo gemakkelijk thuis te maken". De oudere vrouw (maat 38) be klaagde zich dat zij alleen maar hippe kleren kant en klaar kan krijgen. Er wordt zelf genaaid: om geld uit te sparen; om méér te hebben voor hetzelfde geld; om met maat 44 tóch Jeugdig ge kleed te kunnen zij als je nog jong bent; en om als bejaarde iets aardigs en waardigs te kunnen dragen. Op de show liepen bij-de-tijdse tieners en twens in veroverende kleren, maar ook een opmerkelijk goed geklede nog jonge vrouw maat 46 en een minder jonge van maat 44. Deze Iwee waren ingezet met het doel de vrouw met grotere maat op te vangen. En het moet gezegd worden dat er heel wat charmanter mogelijkheden zijn dan de eeuwige, opkruipende jersey pakjes en afgezaagde cocktail-deux-pièces, die aan de winkelrekken voor de grote maten hangen. Het Nederlands Damesmode Instituut schat dat 2/3 van de Nederlandse vrouwen in de maten 4044 vallen, terwijl het res terende 1/3 deel wordt ingenomen door de maten 38, 36 (weinig 36) de maten 46, 48 enz. En toch komen de grote maten in de con fectie in modieus opzicht te kort. PATRONEN Het maandblad Regina heeft foto's van 50 naaipatronen (in vóór- najaar een nummer met 75), brei- en haakmodellen, handwerken, informatie over de grote mode, een snufje over wonen, een praatje schoonheid, wat recepten. De kracht van het blad schuilt in de patronenservice; letterlijk service, waarop niet verdiend wordt Van elk model zijn patronen te bestellen in drie maten (soms tot maat 80 toe) terwijl op een inliggend raderblad een twintigtal pa tronen getekend staan. Oorspronkelijk was Regina een kwartaaluitgave, samengesteld door de moderedactie van Libelle. Anderhalf jaar geleden werd het een zelfstandige uitgave. Het hoofd van Regina's patronenbuslness, mejuffrouw A. de Rie, schat het aantal uitgaande patronen op ca. een miljoen per jaar. Het aantal groeit echter gestadig. Enkele andere Nederlandse dames bladen bieden hun lezeressen ook patronen aan; Margriet verzendt per jaar eveneens ruim een miljoen. Ook de patronenomzet van het mode-maakblad Marion bedraagt ca. een miljoen. (Marlon levert PARIJSE COUTURE ALS KIJKMODE ze echter gewoonlijk in 5 maten, soms in 4, soms in 6 Als men hierbij tevens de (kleinere) afzet van nog andere dames bladen optelt, komt men minstens aan vier Nederlandse patronen per jaar (van 1,— per stuk). Bovendien hebben de hier genoemde bladen een raderblad waarvan het uiteraard onbekend is hoevelen dat ontcijferen. Daarnaast worden in ons land ook nog de duurdere buitenlandse modebladen zoals Burda, Vogue, Stil gekocht met pa tronen van 3,En tenslotte is er een losse patronenverkoop, meestal In stoffenzaken. Een enquête heeft uitgewezen dat 97 van de vrouwen die Regina lezen, er patronen uit bestellen. Dat is een merkwaardig hoog percentage waarvoor de chef-redacteur W. Meulenberg geen ver klaring heeft. Bij andere bladen ligt dit percentage namelijk tussen 4656 Dit cijfer bevat in elk geval een compliment aan de modcredactic. Onder leiding van de heer Meulenberg voeren m<- vrouw Fried Vogelaar (met de tekenakte N II) en mevrouw Riet van Dijk (Nijverheidsakte N A) de redactie van het blad, samen met 5 medewerksters. Om modegevoeUg tc blijven en ideeën op te doen bezoeken zij de Parijse en andere grote Europese shows Zurich en München (confectie). Florence( haute couture), Frankfurt (stoffen), en zien tientallen belangrijke shows per seizoen in Am sterdam. Zij kopen Franse, Italiaanse en Zwitserse modefoto'» in Zij laten ook wel aangeboden of zelfontworpen modetekeningen uitvoeren op het eigen modeatelier waar 6 coupeuses voortdurend bezig zijn en alle modellen voor de halfjaarlijkse show vervaar digen. De twee moderedactrices delen het blad in en schrijven de teksten. Een van de zware taken op een redactie is het coördineren van de werkzaamheden opdat het proces op tijd doorgaat. Men werkt steeds drie maanden vooruit en heeft dus twee tot drie opeenvolgende afleveringen, elk in een andere faze, tegelijk in be handeling. MODE „Onze patronen sluiten aan op de Parijse prét-è-porter", zegt Fried Vogelaar. „De Parijse couture stoppen we erin als kijkmode". Muai zij gebruikt in de eigen ontwerpen modieuze ideeën die een groot effect hebben en zoekt met inventiviteit en artistieke smaak naar accessoires van Parijse allure voor haar showmodellen. Riet van Dijk: „De modellen moeten modieus, maar mogen niet moeilijk zijn. Het echt extravagante geven we maar mondjesmaat Onze ervaring is dat de Nederlandse vrouw daar voor zichzelf niet gauw aan wil. Zij volgt de mode pas als anderen voorgaan Kinderen hebben dat nog sterker. Die willen immers helemaal niet anders zijn dan anderen f Of het moet een Bonanzapak zijn". (Maar dan is Little Joe het voorbeeld „Als wij een echt modieus mode! plaatsen enC&A zet toevalUg net zo lets in de etalage, dan heeft dat een geweldig gunstige Invloed op de bestellingen van het patroon De voorraad patronen wordt op schatting gemaakt. We hebben wel eens een model gehad waar maar 20 bestellingen op kwamen. En uitschieters van 10 000 en zelfs 11.000 bestellingen!" Op de patronen- afdeling werken 41 krachten waaronder ook mannen. Soms kunnen zij. door ervaring, het patroon zo van de foto op het papier tekenen, maar dikwijls moet er eerst een „toile" of een papieren patroon van gemaakt worden. Dan gaat het naar de drukken 1 voor vermenigvuldiging, om te worden verzonden door de 11 man sterke verzendafdeling. Hoe ziet „men" de huisvrouw die nog zelf kleren nnait? Als de ouderwetse aan huis gebonden vrouw, de niet „werkende" vrouw, die achterblijft bij haar tijd zonder te profiteren van de nieuwe gemechaniseerde wereld Redactiechef Meulenberg heeft er een andere kijk op: „Het zelf maken van kleren is creatief en kunst zinnig werk. Vrouwen die dat doen hebben meestal meer artistieke gaven. Zij hebben iets in de vingers.... Het zijn dezelfde mensen ^e ^en.. V°or .alles. wat 111001 is- Ik denk dat velen van gelijk hebben. Mevrouw Vogc- UTRECHT In het zojuist verschenen rapport van de conciliecommissie over huwelijk en gezin wordt gepleit voor een nader beraad over de ency cliek Humanae Vitae. „Het afkappen van elke ver dere discussie zou funeste gevolgen hebben. Alle competente personen moeten doorgaan met studie en met besprekingen op internationaal niveau. De bisschoppen moeten vragen om verder overleg tus sen de Paus, het wereldepiscopaat, de gehuwden en de deskundigen ter oplossing van de gewetens- Reeds voor het verschijnen van de encycliek was de commissie tot de slotsom gekomen, dat de hu welijksvruchtbaarheid „aan de vrije en verant woordelijke beslissing van de mensen in handen is gegeven". De samenleving heeft dit recht te respec teren en mag er geen enkele pressie op uitoefenen: dit geldt voor de burgerlijke overheid, voor de Kerk en ook voor de mensen onderling. Het rapport erkent dot de liefde en het geslachts leven mede op het kind zijn gericht. „Dit kan men echter niet zeggen van de geslachtsgemeenschap als afzonderlijke menselijke daad. Daarom ziet de commissie geen reden om een of andere methode van zwangerschapsvoorkoming als mensonwaardig, onzedelijk en dus ongeoorloofd af te wijzen, uit sluitend op het motief, dat hierdoor de geslachts daad zou worden verhinderd om tot conceptie en zwangerschap te leiden". Wel worden in het alge meen afgewezen de blijvende sterilisatie en de abortus. Met alle waardering die de commissie heeft voor de oproep van de Paus „tot verantwoordelijkheid in geslachtelijkheid en huwelijk" betreurt zij diens categorische veroordeling van alle kunstmatige middelen zonder onderscheid en zonder rekening te houden met de concrete personen, hun inten ties en omstandigheden. Zij meent dat aan het biologsch aspect van het voortplantingsproces een veel te grote waarde wordt toegekend. De commissie constateert dat de encycliek in feite niet als een gezagsvolle uitspraak is geaccepteerd. „Wanneer een bepaalde zedenleer bij vele oprechte gelovigen geen enkel moment van herkenning op roept, moet men zich ernstig afvragen of deze leer wel juist is". Zij verwerpt de stelling van de ency cliek „dat het niet-aanvaarden van de door de encycliek voorgehouden gedragsregels gelijk staat met willekeur of handelen naar eigen goeddun- Het rapport begint met een beschrijving van seksu aliteit, huwelijk en gezin, zoals deze in onze heden daagse maatschappij worden ervaren. Het gezin is van open meer gesloten geworden, van rationeel meer emotioneel en affectief beladen. De visie op de seksualiteit is grondig gewijzigd, van middel tol voortplanting is zij geworden een expressiemiddel van de eigen persoonlijkheid. „Men zal aldus het rapport een humane visie op het seksuele moeten verspreiden, de mensen moeten bevrijden van oude taboes en in ieder opzicht de medemenselijkheid moeten bevorderen" In een apart hoofdstuk wordt het huwelijk ge plaatst in het licht van het christelijk geloof. Man en vrouw zijn volgens de bijbel aan elkaar gelijk, de een moet de ander helpen, hun seksuele ontmoe ting moet een uiting zijn van saamhorigheid, een teken en bestanddeel van hun onderlinge liefde „In het huwelijk aanvaarden man en vrouw de opdracht om samen te leven en blijvend voor elkaar in te staan; zij verblijden elkaar en als het nodig is, verdragen en vergeven zij elkaar. Zo bouwen zij hun liefdesgemeenschap op die voor henzelf en voor de samenleving vruchtbaar is". Het huwelijk staat midden in de maatschappij en midden in de geloofsgemeenschap. De maatschappij verwacht van gehuwden dat zij samenleven in hui selijke vrede, hun kinderen opvoeden tot goede leden van de maatschappij. De Kerk ziet het hu welijk als een eigen vorm van samenzijn binnen de ECHTSCHEIDING Een van de aspecten van het christelijk huwelijk is zijn onverbreekbaarheid. Dit betekent volgens het rapport, dat man en vrouw de opdracht aan vaarden om hun band in feite onverbreekbaar te maken. „Indien echter het huwelijk in geen enkel opzicht meer functioneert, noch voor de gehuw den zelf, noch voor bun kinderen, noch voor de geloofsgemeenschap, dan moet men wellicht zeggen, dat het huwelijk zichzelf heeft ontbonden". Het rapport dringt dan ook aan op het ontwerpen van een kerkorde, die in dergelijke gevallen de moge lijkheid schept voor een oplossing „die meer is dan een compromis of noodoplossing op pastoraal De commissie vindt dat de kerkorde met betrek king tot het huwelijk een echte „kerkorde" moet zijn en geen strak juridisch systeem. De burger lijke regeling van het huwelijk zou in haar eigen heid moeten worden erkend. De kerkorde zou „uit drukking moeten zijn van 'n kerkopvatting, waarin het verlangen naar een inspirerende verkondiging van de evangelische waarden steeds dringen der en de behoefte aan strakke juridische rege lingen steeds minder wordt". De kerkelijke inzege ning moet gehandhaafd blijven echter niet als eis voor de geldigheid van het huwelijk. Tenslotte besteedt de commissie aandacht aan de verschillende personen die samen het gezin vor men: de ouders, de kinderen, de grootouders, de middengeneratie. Ook behandelt het de fundamen tele gelijkheid van man en vrouw. De Kerk moet alle hulpverlening in verband met het huwelijk bevorderen. Ook de huwelijksvoorbereiding dient meer aandacht te krijgen dan zij tot nu toe gehari heeft. NEW YORK (AP) Behalve president kiezen de Amerikaanse kiezers op 5 november ook een nieuw Huls Afgevaardigden, dat 435 zetels telt, 34 nieuwe senatoren van de honderd die zitting hebben in de senaat, en nieuwe gouverneurs in 21 van de 40 staten. Ver kiezingen voor het Huis vinden elke twee jaar plaats. Dc bevolkingsomvang va staten beslist over het aantal afgevaar digden dat z(J naar het Huls kunnen zenden- Senatoren, twee voor elke staat, den gekozen voor een termijn van jaar. Elke twee jaar treedt een derde van de senaat af. De ambtstermijnen van de gouverneurs verschillen van staat tot staat en variëren van twee tot vier Jaar. Vier jaar is de gebruikelijke termijn- De republikeinen hebben dit jaar de wind mee en men verwacht dan ook dat zij In Huis zowel als Senaat zetels zullen winnen. Het ziet er naar uit dat zij ook hun voorsprong bij het bezetten van gouverneursposten zullen kunnen ver- Kinderboeken week geopend HAARLEM (ANP) De Kinderboe kenweek 1968 is gisteren in het Stadhuis te Haarlem officieel geopend door de voorzitter van de Collectieve Propaganda voor het Nederlandse Boek, de heer Paul Brand. Hij las het juryrapport voor en reikte de prijsen uit aan de auteurs van de belde bekroonde kinderboeken, mevr. Sini van Iterson en de heer Hans Wer ner. Beiden ontvingen f 1.500,. groten. Sommigen zijn zelfs van mening dat de republikeinen de meerderheid in het Huis van Afgevaardigden zouden kunnen behalen. In de Senaat zal hun dat waarschijnlijk niet gemakelijk val len. De democraten hebben in de afgelo pen veertien jaar de meerderheid gehad in het Huis (thans 245—188). Als zij dit jaar dertig zetels verliezen hebben de republikeinen de meerderheid. Van de 34 zetels die dit jaar in de Senaat op het spel staan bezetten de democraten er 23. de republikeinen 11, Van 1950 tot 1958 hielden de twee grote partijen elkaar ongeveer in even wicht in de Senaat. De meerderheid be droeg toen nooit meer dan twee zetels, maar in 1958, halfweg de tweede ambts periode van Eisenhower (1056-1960) wis ten de democraten 17 zetels te winnen. En sindsdien hebben zij een grote meer derheid behouden. De republikeinen moeten dit jaar 14 zetels op de democra ten veroveren wllen zij de meerderheid aan de democraten ontnemen- Bij de senatoren die zich herkiesbaar hebben gesteld zijn vier nationaal en in ternationaal bekende figuren: de demo craat William Fullbright van Arkansas, voorzitter van de senaatscommisie voor buitenlandse betrekkingen en tegenstan der van Johnsons Vietnambeleid, de democraat Wayne Morae van Oregon, die president Johnson in het algemeen heeft gesteund, zij het niet wat betreft Viet nam; de democraat George McGovern van Zuid-Dakota, die korte tijd naar de democratische kandidatuur voor het pre sidentschap gestreefd hoeft en zich ach ter de ideeën van wijlen senator Robert Kennedy stelde en de republikein Eve rett Dirkaen van Illinois, die de Republi- keinh.se fractie in de Senaat leidt. De gouverneursposten zijn in de afge lopen jaren herhaaldelijk van politieke kleur gewisseld. In 1966, toen er geen presidentsverkiezingen waren, waren 33 gouverneurs democraat 17 republikein. In dat Jaar verloren de democraten acht posten en werd de verhouding 25—25 Nu is de verhouding dus 26—24 in het voordeel der republikeinen. Dertien van de 21 staten waar volgen de week een nieuwe gouverneur wordt gekozen hebben een democraat aan het hoofd, acht een republikein- Men ver wacht flinke republikeinse winst Nieuwste mode: minikilt GLASGOW, (A.P.) Schotland vaart er wel bij een rage onder Europese vrou wen voor minlkllts. Een vooraanstaand Schots modehuis Laird Portch ltd, maakte bekend dat het vanuit West- Dultsland een order ontvangen had voor 10.000 Schotse rokjes, allen een stuk boven de knie. De laatste twee weken heeft de firma ook vijf ton rokjee naar Frankrijk en vier ton naar Zwitserland gestuurd. J

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1968 | | pagina 13