Amerikaanse
gouddorst
haast niet te lessen
in
Olympische arena
MEXICO DERDE OLYMPISCHE SPELEN
VAN TOEKOMSTIGE CHIRURG
ZATERDAG 12 OKTOBER 1968
Valerie Brumel, nog in 1965 's werelds beste hoogspringer (zijn wereldrecord 2.28 meter eveneens
een olympisch en Europees record is nog steeds niet overtroefd) werd drie jaar geleden ernstig gewond
hij een verkeersongeluk. De Russische crack is ér nooit meer bovenop gekomen. Kortgeleden moest hij weer
opnieuw worden geopereerd.
Vandaag worden de Olympische
Spelen officieel In Mexico-City
geopend, morgen komen de at
leten in de diverse olympische
arena's in volle actie. Het eigen
lijke begin van de Spelen zal
dus zondag zijn. Wat zal de Ne
derlandse afvaardiging, 123 man
sterk, aan eremetaal mogen oog
sten? Gezien de aan ongeloof
lijkheid grenzende prestaties
van de Amerikaanse atleten in
de laatste maanden vrijwel
geen enkel record op welk ge
bied ook bleef staande moet
Nederland beslist niet rekenen
op een royale olympische buit.
De enige gouden medaille (en de
enige maal ook dat het Wilhel
mus in Mexico zal klinken) zal
kunnen veroverd worden door
zwemkomete Ada Kok op de
100 meter vlinderslag. Op dat
nummer is zij wereldrecord
houdster; zij is dat eveneens op
de 200 meter vlinderslag en dus
zou men geneigd zijn haar daar
op óók als een potentiële kandi
date te beschouwen. Maar
er zijn (natuurlijk) al weer en
kele Amerikaanse meisjes ge
weest, die dit seizoen al betere
tijden hebben genoteerd, die
echter niet officieel zijn vastge
steld als wereldrecordverbete-
(Van onze speciale verslaggever)
Direct na het openingsdefilé van de Spelen te Mexico-City zal er weer
kwiétig gebruik gemaakt worden van woorden als „overwicht" en „onaan
tastbaar". Deze zullen dan wel in verband gebracht worden met de 421
leden tellende ploeg van de Verenigde Staten, de grootste afvaardiging
die het „Stadio Olympic" binnenmarcheerde. Maar laat men zich niet
vergissen. De Russen, die het in Mexico met 401 deelnemers moeten doen,
versloegen de Amerikanen in Tokio met 614 tegen 589 punten. Daarmee
hadden ze eindelijk sinds 1962, toen ze voor het eerst aan de Spelen
deelnamen, de slag om de hoogste eer in de internationale sportwereld
gewonnen. Natuurlijk zullen de atleten van Uncle Sam een poging doen
zich weer op de eerste plaats te nestelen, maar de vraag is of de zwarte
sprinters en het blanke zwemgeweld voldoende zullen zijn om de Sovjet-
Unie van de troon te stoten. De zwakte van Amerika schuilt namelijk in het
feit dat veel medailles verloren gaan bij takken van sport,
in de Verenigde Staten weinig of geen belangstelling heeft.
(Van
l speciale medewerker)
Omdat hij geen uitgesproken aanleg
voor een vaste plaats heeft, wisten de
opstellers van ons nationale hockey-
elftal veelal geen raad met arts Theo
van Vroonhoven (28), die zich vana)
1 januari 1969 in het Rotterdamse
Dijkzichtziekenhuis aan een zes jaai
vergende specialisatie in de chirurgie
gaat wijden. Daardoor heeft deze na-
tionale tophockeyer tijdens zijn tachtig
interlandwedstrijden althans in de
voorhoede op welhaast alle plaatsen
(al scoorde hij tijdens die internatio
nale loopbaan toch zo'n tiental doel
punten); hij w meer een middenveld
type. Hij is de man die een aanval
helpt opbouwen hij is achter als hij in
de verdediging van dienst kan zijn en
hij bezit zóveel uithoudingsvermogen
en ziilke snelle benen, dat hij weer
vóór is als hij daar wordt gewenst. Dat
zal hem ook in Mexico een geduchte
tegenspeler doen zijn!
Als het in Mexico met onze hockey-
ploeg een beetje wil lukken zal de tot
januari zijn dienstplicht vervullende
eerste luitenant Van Vroonhoven wel
licht zijn totaal aantal interlands zo
danig kunnen verhogen dat hij daar
mee gerenommeerde Nederlandse oud
hockeyers voorbijtrekt en de nationale
top-aller-tijden bereikt. Het is voor
hem echter een onbelangrijke bij
komstigheid; hij is er bovendien van
overtuigd dat anderen hem weer zul
len voorbij hollen (de huidige aanvoer
der Fokker en back Terlingen evena
ren zijn aantal gespeelde interlands)
„Het is een heel moeilijke zaak om te
bepalen hoe wij ervoorstaan", meent
de als 19-jarige reeds internationaal
gestarte Van Vroonhoven, die veel van
de wereld zag, vooral in India en Pa
kistan waar de sportreizen er speciaal
op ingesteld waren interessante pun
ten te bezoeken. „Het internationale
hockeycomlté heeft zich niet aan een
rangopstelling van 1 tot en met 16 ge
waagd. Het heeft slechts 5 geplaatste
landen aangewezen en de rest volgens
loting ingedeeld. Wij kwamen daar
door op de 7e plaats en dus in pool
A. Er is ongetwijfeld een top, die mo
menteel door India, Pakistan en West-
Duitsland wordt gevormd. Dan komt
er een vlak stuk met ploegen zonder
veel krachtsverschil, waartoe wij be
horen met Australië, Nieuw-Zeeland,
Groot-Brittanië, Kenia en Oostduits-
land. Omdat we mondiaal gezien ver
uiteen liggen, bestaat er weinig con-
Wij spelen bijvoorbeeld nooit tegen
Australië. Er zijn nimmer wereldkam
pioenschappen, zodat er geen verge
lijkingen te maken vallen. Er zijn wel
meestal één jaar voor de Olympi-
Poolse
Irene Kirszenstein
kan
koningin der spelen'
worden
Zowel in Nederland, Finland als Scan
dinavië is de atletiek een van de spor
ten die zeer veel aanhangers telt. Voor
deze landen betekenen de komende
Olympische Spelen dan ook een mijl
paal waarop men kan aflezen hoe groot
de voorsprong of achterstand van an
dere naties in de afgelopen vier jaar
geworden is.
Op de lijst van beste Olympische
prestaties aller tijden prijkt, voor wat
betreft de heren, nog maar alleen de
naam van de Noorse speerwerper Da-
nielson, die in 1956 te Melbourne tot
85.71 meter kwam. Op de olympische
recordlijst dames vinden we geen at
letes uit 't hoge noorden meer, maar
met uitzondering van de 100, 200 en
400 meter toch verder alleen maar
vertegenwoordigsters van Europese
landen.
De huidige wereldrecordlijst geeft haast
een zelfde beeld. De hegomonie van
de Finse speerwerpers blijkt echter
'n deuk te hebben gekregen door de
prestaties van de Russische atleet Ja-
nis Lusis, die met 91,98 m wereldre
cordhouder is. Zijn beste prestatie van
dit seizoen is 86.30 meter, waarmee.
vast staat dat de Hongaar Nemeth
(87,50) de Pool Nikiciuk (86.10) Lusis'
landgenoot Kulesar (85,74) en de
Westduitser Stolle (85,81) in Mexico
nog geduchte concurrenten zullen zijn.
Rivaliteit
Verder vinden we in de rij der Euro
pese kanshebbers nog de volgende we
reldkampioenen: de Westduitse tien
kamper Bendlin (83.19) punten, de Hon
gaarse hamerwerper Zsivotski (73.76
m) en de Finse atleet Kuha op de
3000 meter Steeple (8.25). Laatstge
noemde zal het moeten opnemen tegen
de ex-wereldkampioen en Tokio-win-
naar Gaston Roelands. Dat kan, als
Roelands pijnlijke kniekwetsuur volle
dig genezen is, een groots duel wor-
Nogal vaag is de situatie bij het
hoogspringen. Op de lijst van wereld-
Europese en olympische recordhou
ders prijkt namelijk nog steeds de
naam van de Rus Valeri Brumel (2.28
m) die in 1965 door een ongeval de
wedstrijdsport moest opgeven en en
kele dagen geleden de zoveelste ope
ratie onderging.
Kanshebbers op dit i
Amerikanen Carruther, Brown en Fos-
bury (de specialist in de achterwaart
se sprong) die bij de selectiewedstrij
den tot 2.21 meter kwamen. De Austra
liër Boyce en de Rus gravricof kwa
men dit seizoen tot resp. 2.21 en 2.20
meter. Nieuw-Zeeland hoopt natuur
lijk op de wereldrecordhouder 800 me
ter, Peter Snell (1.44.3), al zal de
strijd op dit nummer zeer zwaar zijn
gezien de jongste tijden van de Am
erikaan Bell (1.45.8), de Keniaan Ki-
prugut (1.45.7 en de Westduitser Kern-
per (1.44.3).
Het Australische loopfenomeen Ron
Clarke lonkt naar een overwinning op
de 5000 en 10.000 meter en als wereld
recordhouder op deze afstanden mag
hij dat gerust doen. Uithoudingsvermo
gen en weerstand in de ijle lucht van
Mexico zullen hier, naast de toestand
van de baan, temporegeling, tegenstan
ders en psychologische factoren de
doorslag geven.
Vroonhoven (altijd opgewekt) heeft in zijn Rotterdamse
verzameling foto's.
sche Spelen grote toernooien. Daar*
aan is echter geen prijs en ook geen
ranglijst verbonden. Evenmin speelt
daar iedereen tegen iedereen. Een zin
nig woord over krachtsverhoudingen
in de internationale hockeysport ia dus
praktisch onmogelijk".
Hockeyland
Hockey wordt van oudsher al in India
en Pakistan gespeeld. Het werd er
in de tijd dat Brits-Indië nog bestond -*
door de Engelsen ingevoerd. Nu zijn
de góede spelers er semi-professional^
die zich maandenlang in een training»*
kamp op Mexico hebben voorbereid.
„Het spel is daar bijzonder aangesla»
gen en past ook uitmuntend bij dé
lichaamsbouw van de Voor-Aziaten,
onder wie zeker een half miljoen ao*
OLYMPISCHE
OOGST AAN
EREMETAAL
ZAL NIET
GROOT ZIJN
VOOR
ONS LAND
kan Amerika rekenen op vertrouwde
krachten, beter gezegd vijf gouden me
dailles, wat het totaal bij de heren
op zeker tien zal brengen.
Oranje
Sprintgeweld
Misschien alleen goud voor Nederland op de 100 meter vlinderslag.
Ja, Ada Kok zal het in Mexico enorm moeilijk krijgen tegen het jonge
Amerikaanse zwemgeweld.
De kanshebber voor de overige num
mers komen uit Amerika. En stond in
Tokio Uncle Sam aan de spits met Bob
Hayes, Hansen, Carr, Jones, Larabee.
Schul, Mills, Long en nog een aantal
anderen, voor al dezé vedetten vond
men de ware opvolgers. Eigenlijk waren
er nog teveel, waardoor er in tal van
selectiewedstrijden nog fel gestreden
moest worden voor een plaats in de
Amerikaanse afvaardiging. Het resul
taat was nog een aantal nieuwe wereld
records, polsstokhoogspringen op 5.41
meter, John Carlos liep de 200 meter
in de sensationele tijd van 19.7 secon
den. Drie Amerikanen verwezenlijkten
dit jaar de droomtijd van 9.9 op de 100
meter, Smit bleef met 19.9 op de 200
meter al een tiende seconde onder zijn
eigen wereldrecord, Lee Evans zal met
zijn op 15 sept. gevestigde wereldrecord
op de 400 meter (44 sec.) in Mexico
de recordwals misschien nog wel in
beweging houden.
Het is haast ongelooflijk dat Matthews,
die een dag daarvoor nog wereldre
cordhouder was met 44.4 sec., als
r voor de Spelen werd
uitgeschakeld. Larry James deed er
slechts een seconde meer over. Mis
schien wordt laatstgenoemde wereldre
cordhouder, omdat Evans anti-regle
mentaire spikes droeg.
Maar de tijd blijft niet stilstaan. Ook
niet de records in de atletiek. Van de
fabelachtige tijden, die in Tokio verwe
zenlijkt werden, vindt men haast geen
enkele meer terug. Slechts drie olym
pische records zijn nog identiek met
de huidige wereldrecords: de 6,76 meter
van Mary Rand-Bignal (Eng.) bij het
verspringen, de 62.40 meter van Jele-
na Gortschakova (Ral.) bij het speer
werpen en de 5246 punten van Irena
Press (Rsl.) tn de vijfkarap.
Bij de dames zal het eremetaal wel in
hoofdzaak verdeeld worden tussen de
Poolse, Russische en Amerikaanse
deelneemsters. De zwartkoppige Pool
se studente Irene Kirszenstein heeft
zelfs, nu de Engelse favoriete bij het
verspringen Mary Rand van deelna
me heeft moeten afzien, kans op vier
maal goud, namelijk op de 100 en 200
meter, de 4x100 meter estafette en bij
het verspringen. Of de donkere Ameri
kaanse, de blonde Poolse en de man
nelijk uitziende Russinnen nog wat
medailles voor onze twaalf Nederland
se meisjes zullen bewaren? Laten we
het hopen.
Voor het zwemmen zullen in Mexico
meer medailles voorradig zijn dan bij
voorgaande Olympische Spelen, 't Pro
gramma werd namelijk van 18 op 29
nummers gebracht. De kansen van de
meeste vrije vlinder- en rugslagspecia-
listen zijn verdubbeld sinds het over
100 en 200 meter gaat.
Opmerkelijk is dat van bijna alle zwem
slagen een land eigenaar is van een we
reldrecord op deze afstanden: op de
rugslag Roland Matthes en de Zuid-
afrikaanse Karin Muir (die door de uit
sluiting van Zuidafrika niet in Mexico
aan de start zal komen), op de vlin
derslag de Amerikaan Mark Spitz en
onze kanshebster Ada Kok en op dt
4x100 meter wisselslag de Amerikaan
Charles Hichcox en diens landgenote
Claudia Kolb.
Ada Kok kan in Mexico alleen bedreigd
worden door de Canadese vlinderslag
zwemster Tanner (1.06.9) en de Engel
se kampioene Auton (1.06.9). Maar we
zien Ada's wereldrecord van 1.04.5 en
haar beste seizoenprestatie van 1.04.8
Australische loopwonder Ron
Clarke favoriet voor het goud op
de 5000 en 10000 meter.
toch wel als een duidelijke aanwijzing
dat hier 'n Nederlandse gouden medail
le te verdienen is. Mogelijk de enige,
want op de 200 meter vlinderslag heb
ben enkele Amerikaanse meisjes dit
seizoen betere tijden gemaakt dan Ada
hoewel met een tijd van 2,21,0 is onze
grootste zwemtroef nog steeds wereld
record- en Europees recordhoudster en
het moet dus al heel gek gaan lopen,
wil de Nederlandse driekleur niet in top
Doorn
Bij de heren zijn er op de 100 en
200 meter vrije slag twee verschil
lende recordhouders, maar beiden ko
men uit Rusland: Wladimir Kossinski
en Nicolai Pankin. De situatie bij
de crawl ligt anders. Op de 100,
200, 400 en 1500 meter zien we ver
scheidene Amerikanen aan de top
van de wereldranglijst, zoals bijvoor
beeld Debby Mayer bij de dames.
Zij is op het ogenblik de beste ter
wereld op de 200, 400 en 800 meter
vrije slag. En zou er bij de spelen
ook nog een 1500-meterwedstrijd
zijn, dan zou dat voor Debby de zo
veelste medaille betekend hebben.
Slechts een wereldrecord is sinds de
Olympische Spelen van 1964 niet meer
verbeterd, namelijk de 59,5 van de
haar tijd vooruitzwemmende Dawn
Fraser uit Australië. Zoals het er nu
uitziet zullen de Amerikanen in Mexi
co echter meer aandacht schenken
aan het breken van een estafettere
cord want dat de Oostduitsers met
3.56.5 nog steeds in het bezit zijn
van het wereldrecord op de 4 x 100
meter wisselslag is hun een doorn
in het oog.
„Studiehoofd"
Theo van
Vroonhoven
speelde
al meer dan
tachtig
interlands
tieve spelers 2ijn", vertelt gastheer
Van Vroonhoven. „Hockey Is vaak een
spel van behendigheid en groot tech
nisch kunnen. Daarbij laten de spelre
gels ruimte voor allerlei „grappen";
je kunt bijvoorbeeld een tegenspeler
op een verkeerd been zetten. Het in
India in grote getale opkomende pu
bliek bij belangrijke wedstrijden
wel zo'n 50.000 toeschouwers geniet
enorme van zulke technische en taoti-
sche staaltjes".
Team ge voel
„Aanvankelijk was ik een enthousiast
voetballer; zoals bij velen was het ech
ter logischer dat ik ging hockeyen, want
mijn oudere zusjes en broers hockeyden
Ik begon als I2-jarige (mooie leeftijd
ervoor!) in mijn geboortestad Tilburg In
de gelijknamige hockeyclub. Het ging
nog goed ook; we werden zelfs eens
landskampioen. Omstreeks mijn 3e
Utrechtse studiejaar stapte ik over naar
S.C.H.C. in Bilthoven (Stichtse Cricket
en Hockey Club). Na Mexico zal er wel
de klad in komen, want als ik eenmaal
aan de chirurgie-specialisatie begin,
heb ik geen tijd meer. Gelukkig ben ik
hetgeen alleen op uitnodiging kan
lid van „De Batavieren". Dat is een
club van vrijwel allemaal oud-interna
tionals die nog eens wat willen hockey
en en die tevens als invallers voor het
nationale elftal kunnen optreden".
Rome - Tokio - Mexico
Theo van Vroonhoven die regelma
tig squash speelt (Rotterdam heeft en
kele banen), graag eens op een race
fiets stapt en ook schaatst vond het
nooit moeilijk nóast zijn medicijnenstu
die aan wedstrijdsport te doen. Als
„studiehoofd" vindt hij studeren heer
lijk; dank zij de mogelijkheid (vooral
in de eerste jaren) zelf zijn studietijd
in te delen, was dat samengaan moge
lijk.
strijdsport binnenstapte en daardoor
reeds zowel Rome als Tokio meemaak
te" (hij heeft zijn plaats steeds weer
opnieuw moeten veroveren!), heeft de
afgelopen maanden vrijwel dagelijks
aan zijn conditie gewerkt: wekelijks
tweemaal naar de centrale training;
daarnaast „onderling" wat sporten en
oefenwedstrijden spelen tijdens de week
ends. Hij is bepaald geen. nerveus type
en merkt hoogstens aan kleinigheden
(zoals wat ongedurigheid) dat er een
belangrijke wedstrijd op komst is»