MISSCHIEN HOOPT EEN STEL COLLEGA'S WEL DAT IK ER VOOR GOED MEE STOP OOK ZONDER DAT BEEN HAD IK TROMMELS EN TROMPETTEN ERAAN GEGEVEN er zijn hier te veel dames en heren die aan toneel doen ZATERDAG 12 OKTOBr-ri t Doe me een lol en praat niet over dat been DEN HAAG. Zijn vrouw zegt door de tele foon: ,,Doe me een Jol, praat niet over dat been van hem. Hij heeft het veel t:e druk en dat gezeur over z'n been kan hij helemaal niet hebben". Directeur Paul Steenbergen van de Haagse Comedie zegt: „Tja, dat been, dat is een tragische affaire. Daar moet niemand maar over praten, daar heeft hij het zelf al kwaad genoeg mee. Wij kunnen niets anders doen dan toekijken welk werk hij wel kan blijven doen". Het „slachtoffer" zelf, een van Nederlands top acteurs Ko van Dijk: „Ik heb een beetje last van mijn been, van mijn rechterbeen. Dat heb ik twee maanden geleden gekregen, toen heb rk last van mijn rechterbeen gekregen, uit, af. Dat is een zaak van mij. Zolang niemand van het publiek daarvan iets hoeft te merken, dat ik niet mank loop of zo, zolang heeft daar ten eerste niemand iets mee te maken en ten tweede betekent het helemaal niet dat ik mij in mijn werk moet beperken, dat is helemaal niet waar. Gerard de Groot vervangt Ko van Dijk Rolwijzipngen in ..Trommels en j Trompetten'' >u Ku van I>Ök lx» op medweh advie* i vixirlopi* w»( kalaxr aan moei doen. j heeft hjj tijn *terk# r«l in „TarmroeU en. Trompetten" moeten afstaan oen van j zijn rulle**'*. MJJ «peelde *er*e*nt Wan». ilie met zijn fcjpiteJn in he» landeliike Voxelsr derpje Shrewsbury suldaten komt j rekruteren vuur de sirUd team de op- siaudifr kolonie in \merik*. !>e Haagse j CtMnedle tif de première van het Brecht- stuk tdst is irebasuerd up con komedie Fsrtjuhatt op 7 sept, j.t Btj die *e- Icjenheld sehreof ik roeit* uitvoert? ever deae veraersde voorstelling. die seregi*- seerd werd door Juris Diet* en Betoier Dus ik moet er wel uit. Het was een overdaad van werkzaamheden. En het is beter om niet van 's morgens half elf tot 's nachts half een bezig te zijn, ook voor mijn been". En zonder die last van uw been? Ko van Dijk: „Was ik óók gestopt met „Trommels en trompettenIk was overladen, ik moest eruit. Er zat nu toevallig dan ook een medisch advies bij. goed. Dat is door sommigen aan gegrepen omhet slaat nergens op". Gewoon flauwekul Het was allang een gerucht in Am sterdam. Van Dijk; „Jaaa, och God. ik ben op gebeld door collega's, zelfs uit Rotter dam, lang geleden al. Die zeiden; Ko je mag 'nooit meer komedie spelen, je mag niet meer in de bus zitten, je mag nooit meer autorijden. Het slaat alle maal nergens op". Zelfs het gerucht dat Ko van Dijk helemaal stopt dat dan maar doen 250 Is genoeg Kijk, als jr ren troep van honderd mensen hebt, Ja. dan kun Je drie stuk ken tegenover elkaar spelen. Wal in leen de grotere slede* bestrijken en het land. waar dc mensen uit de kleinere plaatsen maar naartoe mix-ten komen. Dat zou op de eerste plaats de rust van de toneelspelers enorm goed doen en ten tweede zou je die stukken allemaal goed kunnen bezetten De overheids subsidie zou veel meer vrucht kunnen Kr zijn in Nederland geloof ik. zes- of zevenhonderd acteurs en actrices, ten minste. dames en heren die zich daar voor uitgeven Ik geloof dat er in Ne derland zo'n tweehonderd vijf tig mensen zijn die misschien wezenlijk het vak mogen uitoefenen" En u wilt het kaf vgn het horen schei den? Ko van Dijk: „Dat zou toch zeker wel het beste zijn voor het toneel hé? Maai goed, ik heb or verder helemaal geen verstand van hoe dat allemaal mogelijk zou moeten en of dat werkelijk de op- lossink zou zijrdat ware. zomaar mijn gedachten erover...." foto's: simon e. smit Wanneer zal het publiek wel iets gaan merken van dat zere been? Ko van Dijk: „Nooit, daar zal geen sprake van zijn. Er wordt gesugge reerd dat ik nu minder hard zou gaan f werken dan vroeger, maar het tegen deel is waar. Ik heb negen jaar bij de Nederlandse Comedie gewerkt, daarna ruim drie jaar free-lance. Ik speelde twee rollen per jaar en regis seerde er nog een per jaar. Dat '8 niet gering, maar het is een krachtsinspan ning die men hier in Holland van een acteur van mijn kaliber mag eisen. Ik doe nu veel méér. Ik speel nu drie of vier keer per week „Veertig ka raat". dat blijspel dat ik zelf regis seer en waarin ik zelf meespeel. Dan speel ik „Het wijde land" van Schnitzler. Dan regisseer ik „La puce a l'oreille" van Feydeau. En dan ga ik spelen in een stuk van Ibsen. Dat zijn drie rollen èn een regie. Dat 's "'éér dan ik de laatste vijf jaren ooit heb gedaan. Dus: wat er over me gezegd cn geschreven wordt, het slaat nergens 5 op"- In de kop stampen U hebt uw rol in „Trommels en trom petten" eind vorige week toch over gedragen aan Gerard de Groot. Waar- „Met het oog op dat been. zei de dokter me: kijk. als je de hele dag staat te repeteren en iedere avond of „Trommels en trompetten" speelt, of „Veertig karaat" speelt tot de pre mière had ik geen enkele vrije avond dan is dat iets te vermoeiend voor je been. Dus als er iets aan ge daan kan worden, dan is dat beter, zei hij. Daarbij kwam: ik moet dat boek van „Het wijde land" dat is een boek, een dik boek ik moet dat in mijn kop stampen. Als ik 's morgens om elf uur begin te repeteren, tot half vier. ik ga naar huis. ik eet en ik zit om vijf uur in de bus om de hele avond te spelen en ik kom 's nachts om twaalf uur, half een thuis, wan neer moet ik dan léren? Dal was ten eerste de reden ervan dat ik die rol overgaf. Ik moet gelegenheid krijgen om die rol te leren. En ten tweede: ik heb vijf dagen na de première van „Het wijde land" lezing van „La puce a l'oreille" van Feydau. Ik moet mijn regie voorbereiden, ik moet mijn mise- en-scène uittrekken, ik moet mijn ge- „Jajajaaamisschien hopen dat wel een hoop collega's O ja? „Misschien wel, wie weetwie weet. Ik weet het niet hoor. ik be moei me er ook niet mee. Ktyk, als je altijd afgaat op wat er achter je rug om gekletst wordt, nou ja zeg. kóm. Laten we daar nou maar niet op in gaan, dat vind ik gewoon flauwekul". U gaat veel met collega's om, ook „Ja. bijna uitsluitend. Dat is nou een maal in Nederland iets, tja. wat is je leven als toneelspeler? Wat ls dat? Je staat 's morgens op. negen uur. en dan ben je om half elf klaar, dan heb je gegeten, gedouched, je aangekleed, dan ben je klaar en dan ga je naar de repetitie. Nou, wie ontmoet je daar, je collega's. Dan repeteer je tot half vier, vier uur. Klaar. Dan ga je naar huis en wat komt er bij mij 's avonds op bezoek als ik vrij ben? M'n collega's. Als je niet vrij bent, eet Je thuis en dan ga je naar de bus. Met Ik móet dat Wijde Land in m'n kop stampan Twee gezelschappen En wut zou dut betekenen „Een nog grotere verbrokkeling. Er i» nu al haast niet één gezelschap er zijn nu al acht tien gezelschappen in ons lund, nietwaar dat een groot bezet stuk naar behoefte kan bezetten. Men mist niet de ménsen ervoor, maar wel de getnleentéérde mensen. Er zijn te weinig getalenteerde acteurs en actri ces bij één toneelgroep om een groot stuk of een doublure goed te bezetten". Is er een oplossing voor dat probleem Ko van Dijk: „Natuurlijk. Er mogen in Nederland maar twéé gezelschappen bestaan, vind ik, meer niet. Ala je twee geeelaohappeo, elk van honderd acteur* ben voordat ik aan die lezing begin, want dan moet ik de hele dag werken met de mensen en 's avonds spelen. Als je afgaat op wat er achter ie rug om gekletst wordt. wie zit je >n die bus? Met je collega's. Met wie zit je in de kleedkamers? Met je collega's. Daar is niks aan te doen. Onze wereld is ook een wereld die moeilijk toegankelijk is voor iemand die daarbuiten staat. Ten eerste is er hier in Nederland onbeschrijflijk' wei nig weaenlijke interesse voor toneel. Dit is helemaal geen toneel-minded land. Nee. Voetballen is belangrijker, de teevee is langzaam veel belangrij ker geworden, dat is nou eenmaal zo. Ik ben nu 36 jaar aan het toneel, ik heb het nooit anders meegemaakt". Gaat u zelf weer iets voor de televisie Ko van Dijk: „Luister, ik heb niets tegen die slechte televisie om de In druk te wekken dat Ik alleen mezelf zo mooi vind. Helemaal niet. Maar ik hoop inderdaad nog teevee te gaan doen. Aan het eind van het seizoen. De teevee heeft me een paar voorstellen gedaan, die lk gewoon nog moet over wegen, ten eerste met mijn tijd en ten tweede of ik het leuk vind. Verder kan ik over die plannen nog niks zeggen. Ja, hel l« bij een andere omroep dan de AVRO". Gek eigenlijk, u bent aan het begin van uw carrière geweigerd door de toneelschool Ko van Dijk: „Ja. ik ben drie keer geweigerd. Maar toen was ik ook heel erg jong. Ik was vijftien toen Ik de eerste keer toelatingsexamen deed. zestien jaar de tweede keer en twin tig jaar de derde keerMaar ja. die eerste twee keren, ik was ten eerste eigenlijk nog te jong, ten tweede: lk was onmogelijk, zeg. Ik sprak ver schrikkelijk plat Amsterdams. Ik had nergens geen enkele „ahnung" van. En toen ik twintig was. toen heb lk dat nog eens gedaan, dat was bij de dood van mijn vader, tja. toen wilde 4k direct in de tw-eede of de derde klus. dat weet ik niet eens meer. En dal kon niet. Toen had ik al zo'n vier, vijf jaar praktijk achter de rug. dus daar had lk niet zo'n zin In. weet j»\ Toen ben lk maar gewoon met de praktijk doorgegaan". U vindt de toneelschool niel zo be langrijk Ko van Dijk: „O. nou en of. het is de aangewezen weg oni het tone. 1 te le ren. Ik vind alleen dat er momenteel veel te veel toneelscholen zijn en er veel te veel dames en heren ik zet: spelers - ieder jaar aan het toneel komen, veel te veel. Als dat zo door gaat, als er ieder jaar zo'n aobt of tien hoe moet over tien jaar het tóneel In dit land dan zijn? Zoals het nu gaat. daar geloof lk niet positief In. het kan zo niet doorgaan. Dan zuil. n er zeker wel vijftig gezelschappen moeten zijn om alles aan het werk te houden en te eten te geven". sprekken hebben met mijn decorateur, ik moet de muziek voor mekaar bren gen. Dat móet ik allemaal klaarheb-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1968 | | pagina 11