APOLLO 7: EERSTE ETAPPE VAN
DE MAANREIS START MORGEN
Schirra, Eisele en
Cunningham gaan
elf dagen ruimte in
Geschiedenis van de
bemande ruimtevaart
"\f
SCHIRRA'S
LAATSTE
RUIMTEREIS
Reserve in actie
Slapen
blijft
probleem
RECORDS IN DE RUIMTE
pCINZANOil
Y
|OaSV>>19
MAALTIJDEN MOGEN NIET ZWEVEN
'DONDERDAG 10 OKTOBER 1968
DE LEIDSE COURANT
(Van onze ruimtevaartmedewerker G. J. Plukkel)
Een kunstmaan met de afmetingen van een flinke vrachtwagen,
bemand door drie ruimtevaarders, zal morgen, laat in de middag
onze tijd, vanaf de Amerikaanse lanceerbasis Cape Kennedy de
ruimte ingaan. Het is de Apollo 7, met aan boord de astronauten
Schirra, Eisele en Cunningham, die gedurende bijna elf dagen
banen om de aarde gaat beschrijven. Met deze lancering luiden
de Verenigde Staten de finale in voor de mogelijk eerste expe
ditie van de mens naar het maanoppervlak.
ontsnappingsralcet
voor noodgevallen
bemanningverblyf
raketeenheid
verbindingsstuk
raketcomputer
tweede trap
Wostok 1 (811) Gagarin
Freedom 7 (VS) Shepard
Liberty Bell 7 (VS) Grlssom
Wostok 2 (SU) Tltov
Friendship 7 (VS) Glenn
Aurora 7 (VS) Carpentei
Wostok 3 (SU)
Wostok 4 (SU)
Sigma 7 (VS)
Faith 7 (VS)
Wostok 5 (SU)
Wostok 6 (SU)
Woschod 1 (SU)
Nicolajev
Popovitsj
Schirra
Cooper
Bykovskv
Teresjkova
12-4-61
5-5-61
21-7-61
6/7-8-61
20-2-62
24-5-62
11 15-8-62
12/15-8-62
3-10-62
15/16-5-63
1419-6-63
16; 19-6-63
108 min.
15 min.
16 min.
Walter Marty Schirra, de
commandant van de
Apollo 7, is met z'n 45
jaren de oudste Ameri
kaanse astronaut. HU
maakte deel uit van de
groep van zeven testpilo
ten, die in april 1959 werd
geselecteerd voor het één
mans Mercuryproject. In
oktober 1963 maakte hü
»'n eerste ruimtevlucht en
to december 1965 vol
bracht hü samen met
Tom. Stafford in de Ge-
inini 6 de eerste rendez
vous in de ruimte.
Schirra, die vader is van
twee kinderen, is een ve
teraan uit de Koreaanse
oorlog waarin hij min
stens twee Migs neer
schoot. Hij heeft de rang
van kapitein ter zee bij
de Amerikaanse marine.
De astronaut die thans
4500 vlieguren op zijn
naam heeft staan, maakt
in de Apollo 7 zijn laatste
ruimtevlucht.
Hoewel hij bekend staat
om zijn punctualiteit en
rustig optreden, vinden
de keuringsartsen het, ge
zien zijn leeftijd, niet
meer verantwoord hem
lezijnertijd nog bloot te
stellen aan de inspannin
gen van een maanvlucht.
Donn F. Eisele, een 38-
jarige luchtmachtmajoor,
is de tweede piloot van de
Apollo 7. Voor hem wordt
het de eerste ruimte
vlucht. Voordat hij in 1963
in het astronautenteam
werd opgenomen, stu
deerde Eisele ruimte
vaartwetenschappen aan
het Luchtmacht Instituut
voor Technologie en haal
de
de hij als een van de e
sten de brevetten aan
school voor experimen
tele testvliegers van
lucht- en ruimtevaartui-
Hij is gehuwd'en heeft
Walter Cunningham, de
derde piloot, is een van
de weinige burgervliegers
in het "Sstronaüténteam.
Hoewel hij vroeger piloot
was bij jhet Amerikaanse
korps mariniers, ging hü
in 1954 studeren aan de
universiteit van Califor-
nië in Los Angeles, waar
hü doctoraal examen af
legde in de natuurweten
schappen. Hij is onder
meer expert op het gebied
van de elektronica. In zijn
vrije tijd. vloog hij nog bij
de mariniers.
Later hielp Cunningham
mee aan het bouwen van
experimentpakketten in
De bemanning va
Apollo 7, v.l.n.r. com
mandant Schirra. twee
de piloot Eisele en derde
piloot Cunningham, po
seren hier in hun „ge
wichtige", 360.000 gulden
stuk kostende ruimte-
pakken. Elke austronaut
heeft er drie. De hoofd
kappen bevatten een
microfoon en koptele
foons. De helm ont
breekt hier.
onbemande kunstmanen
en in 1963 kwam hü als
astronaut bü de NASA,
waar hij een groot aan
deel had in de ontwikke
ling van experimenten,
die volgend jaar door
ruimtevaarders op de
maan zullen worden uit
gevoerd.
Deze astronat, die 36
jaar oud is en 2500 uur
heeft gevlogen, is gehuwd
en vader van twee kin-
Als reservebemanning
voor de Apollo 7 rijn de
astronauten Thomas Staf
ford, John Young en Eu
gene Cernan aangewezen.
Stafford volbracht met
Schirra de eerste ruimte-
rendez-vous. Young
maakte de allereerste Ge-
minivlucht en Cernan
was de man die tot nu toe
het langst buiten een
ruimteschip verbleef
Hoewel slechts een bemanning van drie koppen met
de Apollo 7 de ruimte in zal gaan, zullen vrüdag
aanvankelijk vier astronauten in de capsule plaats-
Het is n.l. gebleken dat de ruimtevaarders,
ze vóór de start eenmaal met vastgegespte veilig
heidsriemen in de Apollo liggen, bepaalde knopjes aan
de zükanten van het instrumentenpaneel niet meer
kunnen overhalen.
Daarom zal John Young, een lid van dc reserve-
bemanning, met Schirra, Eisele en Cunningham mee
de cabine in gaan en hen assisteren bü de laatste
controlehandelingen.
Pas een tiental minuten vóór de eigenlüke start zal
Young zün collega's zo snel mogelijk verlaten en een
veilig heenkomen zoeken in een van de ondergrondse
controlebunkers in de buurt van Ianceercomplex 34.
Het is de eerste maal dat een ruimte
schip van het type Apollo met een be
manning a^n boord gelanceerd wordt.
Toch werkt men reeds sinds 1960 aan
dit programma.
Aanvankelijk was het de bedoeling dat
het zou resulteren in bemande expedi
ties in banen om de maan, maar in
mei 1961 gaf wijlen president John F.
Kennedy een maanlanding de hoog
ste prioriteit in de Amerikaanse ruim
tevaart. Hij verklaarde dat er naar ge
streefd zou worden, de eerste astronau
ten vóór 1970 het maanoppervlak te la
ten betreden.
Sinds die tijd heeft praktisch het hele
ruimtevaartpotentiëel van de Verenig
de Staten paraat gestaan voor het
Apolloproject. Tientallen grote con
cerns kregen miljoenenorders voor de
bouw van het ruimtevaartuig. Er wer
den raketten ontworpen van ongeloof
lijke afmetingen en met vermogens
welke in miljoenen kilogrammen stuw
kracht worden uitgedrukt, onbemande
instrumentdragers maakten bijna hon
derdduizend foto's van potentiële lan
dingsplaatsen en onderzochten de bo
demsterkte en- samenstelling. En als
dan tenslotte volgend jaar de eerste
twee maanvaarders het oppervlak van
onze buur in het heelal zullen berei
ken. weten ze dat dat mogelijk is ge
maakt door een totaal investering van
ruim 80 miljard gulden. Dat is meer
dan 65 procent van al het geld dat
sinds 1959 in Amerika aan de ruimte
vaart werd uitgegeven.
Rendez-vous
De Apollo zal worden gelanceerd door
een Saturnus IB-raket (een kleinere
versie van de Amerikaanse te beman
nen maanraket) welke het jjrote, tot in
de finesses verfijnde toestel in een
baan om de aarde moet brengen op
een hoogte van 228 tot 278 kilometer.
Gedurende de eerste twee, elk ander
half uur in beslag nemende omwente
lingen blijft de tweede trap van de ra
ket bevestigd aan de cabine.
Pas daarna zal Schirra loskoppelen,
zijn ruimteschip een halve slag draai
en en, achterwaarts vliegend, met de
18 meter lange en zeven meter dikke
rakethuls gedurende enkele minuten in
formatie de reis voortzetten.
Zodra dat tot tevredenheid beoefend is,
wordt de Apollo in een lagere baan
gebracht, welke haar ongeveer 25 uur
na de start van Cape Kennedy een
voorsprong op de rakettrap moet ge
ven van circa 150 kilometer.
Dat is het moment waarop de boord-
raket tot ontsteking gebracht zal wor
den, waardoor de baan van het ruimte
schip een zodanig elliptische vorm
krijgt dat het een aanloop is om via
nog een drietal manoeuvres opnieuw
in de buurt van de nog steeds rond
draaiende Saturnus te komen.
Deze rendez-vous-procedure, die we
ook in het verleden zo vaak hebben
zien beoefenen in het tweepersoons Ge-
mini-programma, is van 't grootste be
lang voor de bemande maanexpeditie.
Daarbij zullen straks de 2 maanrei-
Slapen is voor
ders altüd een groot probleem
In de éénpersoons Mercury's was
niet voldoende plaats om eens
lekker behaaglük te gaan liggen
en nogal veelvuldig optredende
defecten eisten de grootste aan
dacht van de inzittende op. Ook
de eerste Gemini-astronauten
kenden hun slaapproblemen. Aan-
vankelük trachtten de twee ruim
tevaarders beurtelings te gaan
slapen, maar het bleek dat de
bewegingen van de wakende pi
loot büzonder storend waren voor
zün rustende collega. Op latere
tochten werd besloten dc astro
nauten gelUktüdig van hun
nachtrust te laten genieten.
Bü deze Apoliovlucht zal echter
opnieuw getracht worden een
soort ploegenschema te handha
ven. Men heeft het etmaal in drie
delen van elk acht uur gesplitst.
Gedurende de eerste periode zün
alle astronauten op. de volgende
acht uur gaan Schirra en Cun
ningham slapen en de laatste
rustbeurt is voor Eisele.
Men heeft gemeend ,dit systeem
té kunnen invoeren omdat de
Apollo veel groter is dan bü-
voorbeeld de Gemini, zodat de
slaapplaatsen, die zich onder de
eigenlüke stoelen bevinden, ook
verder verwüderd zün van het
compartiment waar gewerkt
eerste trap N
Woschod 2 (SU)
Gemini 3 (VS)
Gemini 4 (VS)
Gemini 5 (VS)
Gemini 7 (VS)
Gemini 9A (VS)
Gemini 10 (VS)
Gemini 11 (VS)
Gemini 12 (VS)
Soyoez 1 (SU)
Apollo 7 (VS)
Apollo 8 (VS)
Komarov-Jegorov-
Feostikov 12/13-10-64 24
18/19-3-65 25
Beljajev-Leonov
Grlssom-Young
McDlvitt-W'hite
Cooper-Conrad
Borman-Lovell
8 dagen
23-3-65
3/7-6-65
21/29-8-65
4/18-12-65
15/16-12-05 26 uur
16-3-66 11 uur
3/6-6-66 3 dagen
18/21-7-66 3 dagen
12/15-9-66 3 dagen
11/15-11-66 4 dagen
23/24-4-67 26 uur
Stafford-Cernan
Young-Collins
Conrad-Gordon
Lovell-Aldrin
Komarov
Schirra-Eislc-
Cunningham okt. 1968
Borman-Lovell
Anders dcc. 1968
McDivitt-Scott-
Schwelckart febr. 1969
De bemande Apollovluchten krügcn alle een onzekere
tydsduur. die afhangt van de prestaties van het ruimte-
Deze schets toont de ruim 70 meter hoge Saturnus IB-
lanceerraket. Het torentje bovenop de Apolio bevat een
raket die het ruimteschip en haar inzittenden gedurende
de lancering in veiligheid moet brengen indien er iet*
SATURN IB
zigers, na beëindiging van het onder
zoek op het maanoppervlak, ook via
een aantal raketmanoeuvres de rest
van de in een cirkelvormige baan om
de maan achtergelaten Apollo moeten
opzoeken, om verzekerd te zijn van een
veilige terugkeer naar de aarde.
De voor zaterdagavond op het pro
gramma staande rendez-vous zal prak
tisch geheel geleid worden door grond
stations, omdat de Apollo geen radar
installatie aan boord heeft. Pas wan
neer de rakettrap voor de astronauten
in zicht komt, zullen zc weer hun eigen
berekeningen maken. Omdat afstanden
schatten in de ruimte bijzonder lastig
is, draagt Schirra tijdens deze faze een
soort geweervizier voor zijn ogen, dat
hem moet helpen op de juiste manier
de rendez-vous te voltooien. Voorts Is
de uitgebrandde raket uitgerust met
een vijftal sterke flitslichten welke al
op 180 kilometer afstand te zien moe-
Groot ruimteschip
Na zestien onbemande testvluchten is
het hoofddoel van deze missie om na
te gaan of de Apollo geschikt is voor
haar zware taak van het volgende jaar.
Om dit aan de weet te komen, wil men
de vlucht tien dagen en 19 uur laten
duren, hetgeen een grote verandering
betekent in de Amerikaanse ideeën
oóer 'bemande rflimtevaat*
De eerste Mercury- en Geminivluchten
van eertijds namen respectievelijk niet
meer dan 15 minuten en vijf uur in be
slag. Overigens is het duidelijk dat de
vastgestelde tijd alleen zal worden vol-
gemaakt indien de Apollo aan de ver
wachtingen voldoet.
Bij defecten aan belangrijke appara
tuur zal het astronautentrio eerder
naar de aarde terugkeren.
Dit Apollo-ruimteschip bestaat uit twee
1. een bemanningverblijf dat kegel
vormig is, met een hoogte van 3,65 me
ter, een doorsnee van 3,96 meter en een
gewicht van bijna zes ton en een ra
keteenheid, welke in wezen niets an
ders is dan een zeven meter lange en
tien ton zware metalen cilinder, volge
stopt met brandstoffen, batteryen,
zuurstofcilinders, koelinstallaties en
raketjes voor de standregeling in de
Dit laatste onderdeel kan volgetankt
ruim 25 ton wegen, doch de beperkte
draagkracht van de Saturnus IB maakt
in dit geval onmogelijk.
Pas bij toepassing van de 100 meter
hoge en 2700 ton zware Saturnus 5-
lanceerraket valt dit te verwezenlijken
Het zes ton zware bemannlngsverblüf is het enige gedeelte dat op aarde zal
terugkeren. Hier oefenen de astronauten in een berging op zee. De drüfballen
moeten het ruimteschip, indien het ondersteboven in het water komt te liggen
in de juiste positie brengen.
Hoewel de Amerikanen zelf nog nau
welijks geloven dat ze momenteel de
Russen voor zijn in de ruimterace,
(ADVERTENTIE)
MCCHI ili' bf sti'
rermoiitti
tfjJU tJ'
U f haml xlaitk ff» T ij
eisen ze al wel een groot aantal re
cords voor zich op die gevestigd zijn
door hun bemande ruimteschepen of
bun astronauten. Dit zijn de belang
rijkste:
De langste bemande vlucht: 330
uur 35 min en 17 sec. door Borman
en Lovell in de Gemini 7.
De eerste ïYndez-vous tussen twee
bemande ruimteschepen, de Gemini
6A en Gemini 7.
De eerste maal dat twee ruimte
schepen in een baan om de aarde
aan elkaar werden gekoppeld (de be
mande Gemini 8 en de onbemande
Agena 8).
De astronaut met de meeste ruim
te-ervaring: James Lovell met 425
uur en 9 min 31 sec.
De meeste bemande ruimtevluch-
ten: 16 (Rusland: 9).
De meeste astronauten die in di
ruimte zijn geweest: 19 (Rusland: II).
De grootste hoogte door de mem
bereikt: 1370 kilometer door Conrad
en Gordon in de Gemini II.
De langste ruimtewandeling aan
één stuk: Eugène Cernan met 2 uur
7 min.
De man die in het totaal de lang
ste tijd buiten een ruimteschip ver
bleef: Edwin Aldrin met 5 uur 30
Daartegenover staan echter ook de
Russische ruimtesuccessen die indruk
wekkend zijn, zoals: de eerste satel
liet ooit gelanceerd, de eerste kunst
maan die een landing op de maai
maakte, de eerste mens in de ruim
te (Gagarin), de eerste interplane
taire sonde, het eerste ruimteschip
dat een landing op de planeet Venus
maakte, het eerste driepersoons
tevaartuig, de eerste ruimtewandeling
door de mens en het eerste ruimte
schip dat na een vlucht -om de maan
behouden op aarde terugkeerde.
en kan bovendien als extra lading nog
het maanlandingsvaartuig worden mee-
Om de astronauten alle tijd te geven
de voorgeschreven proeven .net de
Apollo te doen, waaronder het uitpro
beren van de boordraket door Schirra,
het met behulp van een sextant en
een kleine computer navigeren door
Eisele en het controleren van de vita
le boordsystemen door Cunningham,
zal er maar weinig tijd overblijven
voor het volbrengen van andere expe
rimenten.
Alleen Eisele zal proberen 600 foto's en
tien rollen film te schieten voor het in
beeld brengen van belangrijke geolo
gische formaties op aarde en meteo- Ruimtepakkeil
rologische verschijnselen in de damp
kring. Medische experimenten zullen
bestaan uit een uitgebreid onderzoek
van de astronauten vóór en na de
Het lijkt allemaal wat haarkloverij,
wanneer het gaat om een ruimteschip
van in het totaal 16 ton, maar welke
gewichtsproblemen in de ruimtevaart
nog een rol spelen wordt duidelijk geïl
lustreerd door door het feit dat op een
gegeven moment een conferentie werd
belegd om vast te stellen of er 12, 26 of
40 aspirinetabletjes mee de ruimte in
genomen zullen worden...
In ieder geval is de televisiecamera
weer terug aan boord en met een beet
je geluk zullen we ook hier In Neder
land van tijd tot tijd van zeer nabij ge
tuige kunnen zijn van de „Apollo-ruim-
Foto I: Dit is dc tweede trap
De sterke niotor iü nog omgevei
zullen de Apollo-a
i de Saturnus IB-rakel toen deze enige tüd geleden uit de montagehal werd gereden
ioor een besehermend hek hekwerk. Dit 18 meter lange en zeven meier dikke gevaarte
rste verlaten en verlgens in de aardbaan opzoeken.
KAAP KENNEDY (Reuter). De drie
Amerikaanse ruimtevaarders zullen in
elf dagen voor een waarde van 6000
dollar 21.600,-) opeten, per man onge
veer 200 dollar per dag. Dat heeft het
verpakte voedsel alleen al gekost. De
miljoenen dollars die voor de ontwik
keling ervan nodig zün geweest zün er
niet bü inbegrepen.
Voor een ruimtevlucht moet zeer spe
ciaal voedsel worden gebruikt. Krui
mels zijn ongewenst, want die gaan in
de toestand van gewichtlooriieid sond-
zweven en kunnen dan zelfs ergens
kortsluiting veroorzaken. Borden en
bestek en zelfs het voedsel op de
borden zouden eveneens gaan zweven
en van een diner een ware nachtmerrie
De verpakking van het voedsel is dan
ook speciaal ontworpen. Het voedsel
zelf kan direct uit het pakje in ge
droogde vorm worden gegeten of in
blokjes met speciaal omhulsel tegen
kruimelen worden genuttigd. Het voed
sel ls gedroogd omdat het zo weinig
mogelijk moet wegen en omdat het
maanden goed moet blijven onder nor
male temperatuur. Bovendien, en dat
is het belangrijkst, moet het smakelijk
zijn en de nodige calorieën verschaf
fen. Iedere ruimtevaarder heeft zijn
eigen kleur verpakking: Walter Schirra
rood, Donn Eisele wit en Walter Cun-
nnigham blauw. Zij vinden het eten
smakelijk, maar hebben toch liever
biefstuk. In de pakjes zün nog meer
voedingsmiddelen verwerkt dan in de
voorraad die met de Gemini's werd
meegenomen. Sommige bevatten zelfs
roomijs, chocolade en pudding.
Onbrandbaar
De eerstde bemande Apollo-vlucht had
al moeten plaatsvinden op 21 febrari
1967, maar een brand in het ruimte
schip, een maand eerder, verwoestte
de hele cabine en bracht de astronau
ten Griasom, White en Chaffee om het
Schirra en zijn bemanning waren-toen
reserve voor deze vlucht. Sindsdien is
de Apollo op revolutionaire manier ge
wijzigd. Alle nylonhoudende en dus
brandgevaarlijke stoffen zijn eruit ver
wijderd en vervangen door een nieuw
ontwikkeld materiaal, met teflon geïm
pregneerde Beta, dót niet kan branden
en pas bij 2.000 graden Celsius begint
te smelten.
Gedurende de faze vóór de start heeft
de Apollo een cabineatmosfeer bestaan
de uit 60 procent zuurstof en 40 pro
eent stikstof. Eerst na de lancering zal
zuivere zuurstof worden toegevoerd
Ook is voor noodgevallen op de grond
een groter en makkelijker te openen
ontsnappingsluik aangebracht. Mocht
er toch nog onverhoopt brand ontstaan
dan is in de cabine een brandblusser
aanwezig om een gevaarlijke situatie
te voorkomen.
Deze verbeteringen roepen echter ook
nieuwe moeilijkheden in het leven.
De Apollo werd te zwzzr en er zal
niets anders op dan niet-dirrct noodza
kelijke apparatuur weer te verwijde
ren. Ook de bemanning nam aan dit
onderzoek deel en het eerste wat zij
weghaalde nas een drie kilogram awa
re televisiecamera. Deze waa al lang
een doorn in het oog van de kennelijk
wat gevoelige astronauten, omdat ze
het als een soort vrijheidsbeperking
beschouwen herhaaldelijk vanaf de aar
de geobserveerd te worden. Hun supe
rieuren waren echter een andere me
ning toegedaan. Op aandringen van de
Amerikaanse publiciteitsmedia en ruim-
tevaartautoriteiten. die van oordeel
zijn dat er best weer eens wat recla
me voor het ruimteonderzoek ge
maakt mag worden, werd de camera
ingebouwd en Eisele werd het verbod
opgelegd een extra atel onderkleding
Een ander probleem vormden de rulm-
tepakken voor deze vlucht. Door het
uitstel van ruim anderhalf jaar, zag
men kans de originele maanpakken, in
clusief meteorieten- en temperatuurbe-
schermende lagen op tijd klaar te heb
ben.
Maar toen do drie astronauten op zeke
re dag met het drukpuk aan wilden
plaatsnemen in de Apollo, bleek er nog
maar voor twee man ruimte te zijn, zo
dik waren de kostuums geworden. Er
zat niets anders op dan de te dikke
elleboog- en schouderstukken te verwij
deren en de middelste man. Eisele in
dit geval, een ander soort pak te geven.
Want ook bij de maanexpeditie zal een
van de drie inzittenden nooit het be
schermende ruimteschip verlaten. Het
pak van Eisele weegt nu elf kilogram,
dat van Schirra en Cunningham 25.
Laastgenoemdc had daarbij al gauw
uitgerekend dat ook de vroegere kruis
vaarders in dergelijke „gewichtige wa
penrustingen" gekleed gingen. „Daar
bij hielden zij (de kruisvaarders) nog
een kruis In de hand, wij dragen het on
ze op een andere manier", voegde hij
er lachend aan toe.
Overigens zullen deze pakken alleen tij
dens dc lancering en de terugkeer ge
dragen worden. Voor de rest van de
vlucht zullen de astronauten gemakke
lijk vliegoveralls aan hebben.
indien alle proeven met de Apollo 7
naar wens verlopen /.ai de landing
plaatsvinden op dinsdag 22 okt., rond
het middaguur. Ken goede afloop zal
tevens van doorslaggevende betekenis
zijn voor de Apollo 8-vlucht in decem
ber van dit jaar.
Afhankelijk van de behaalde resulta
ten zal hierbij n.L getracht worden de
astronauten Borman. Lovell en Ander»
een vlucht om dc maan te laten uitvoe
ren. Laat de Apolio 7 echter r. yg onop
geloste problemen ach tor, dan zal de
volgende bemande missie ook beperkt
blijven tot een reiz In banen om de aar
de.
Vanaf nu staan ons in ieder geval nog
maximaal vijf bemande proefvluchten
te wachten, alvorens de maanlandlngs-
ex-edltie Cape Kennedy kan verlaten.
Maar velen, waaronder Apollo-roject-
leider generaal Samuel Philips, geloven
dat het er minder kunnen worden zon
der dat daarbij overbodige risico's be
hoeven te worden genomen.