NOC onderstreepte
zelf verschil
van normen voor
uitzending
TWIJFELGEVALLEN
MOETEN BELEID
WAAR MAKEN
Nieuw hoofdstuk
van de sprint
na Sacramento
ZATERDAG 5» SEPTEMBER WM
DE kleermaker, die de olympische kostuums ver
vaardigde voor de deelnemers, moest nog ijlings
aan het werk. Op de negende september, de dag
die het Nederlands Olympisch Comité had vast
gesteld om tot een definitieve samenstelling van de
afvaardiging te geraken, werd alsnog tienkamper Ed de
Noorlander aan de reeds imposante groep toegevoegd.
Op dat moment werd ook het definitieve „neen" bekend
gemaakt aan de atleten Rijn van den Heuvel en Fred
van Herpen, welke laatste overigens zelf al te kennen
had gegeven niet langer pogingen in het werk te zullen
stellen, en de atletes Ciska Jansen en Anneke de Bruin.
Ciska Jansen vooral had tot dat laatste moment hoop
gehad, omdat zij de week tevoren een kans had gekregen
en niet was geslaagd, de dag voor de afwijzing evenmin
de limiet had gehaald en toen zowaar nog een kans toe
geschoven had gekregen, op 11 september in Gotenburg.
Dat ging niet door. Het NOC achtte het voldoende. Ciska
Jansen viel dus meedogenloos af. Zoals er ook anderen
en het NOC doet dat bepaald niet met plezier waren
afgevallen.
Er vielen omtrent honderd en twintig
dames en heren door de zeef, die door
de zeven „scherprechters" van het
NOC de heren Van Karnebeek, Ker-
del, Van der Ploeg, Van Dijk, Van
Nass, Storm en De Wit gedurende
lange tijd was opgehouden. Er bleven
er ook in achter, teleurgesteld, ont
goocheld, woedend soms. Het was
geen kwestie van afgunst, daarvoor
waren de afgevallen atleten te zeer
sportman, het was een kwestie van
zich onmachtig voelen. En een zaak
van teleurstelling, omdat men de nor-
Bedenkingen
Ciska Jansen
geen Mexico
men niet juist achtte; omdat men het
verschil in wie wel en wie weet niet
kon bevatten; omdat men de wijze,
waarop de een zich kon voorbereiden
niet kon verenigen met de manier,
waarop de ander dit moest doen.
Kortom: men vond de gevolgde proce
dure niet juist. Het NOC zou niet in
alle gevallen de straffe norm gehan
teerd hebben, er zouden bonden zijn,
die de zelf gestelde eisen opzij had
den geschoven. Met de definitieve
ploeg als maatstaf kan dit niet geheel
en al ontkend worden.
Met enige ontzetting vernam de Ne
derlandse Volleybal Bond, dat er
geen team naar Mexico zou worden af
gevaardigd. Er werd gesteld, door
het NOC, dat de ploeg niet van Olym
pisch niveau was, wat dat dan ook
mag betekenen. Indien het NOC de
zelf gestelde norm had gehanteerd, die
spreekt van een redelijke kans een
finaleplaats te bereiken resp. dat men
tot de tien besten ter wereld behoort,
zou de volleybalploeg wel in aanmer
king zijn gekomen. Van de tien lan
den viel Hongarije af en kwam Ne
derland als land nummer elf in aan
merking. Aldus behoorde Nederland
op volleybalgebied tot de tien besten.
Bovendien was men er in bestuurs-
kringen van de NeVoBo Nederland
is al jaren Westeuropees kampioen
van overtuigd, dat van enige van
deze tien landen gewonnen zou wor
den, zodat een zesde, zevende plaats
binnen bereik lag. Niettemin een ont
kennend bericht van het NOC, dat hel
vanzelfsprekend uiterst moeilijk heeft
omdat het wel kan steunen op advie
zen van de betreffende bonden maar
tenslotte toch moet beslissen, onaf
hankelijk en naar beste weten. Daar
aan mag niet worden getwijfeld.
Koerswijziging
dat hij voldoend aan de eisen, wordt
afgewezen en tienkamper Ed de
N'oordlander, niet voldoend aan de
door de KNAIJ zelf verzwaarde voor
waarden. wordt afgevaardigd.
Voor Kasper Kardolus anderhalf
jaar ingespannen training, alles opzij
gezet, conditie tot het maximum op
gevoerd vormden vier zwaar bezet
te toernooien de test. Hij behaalde
goede tot zeer goede resultaten. Niet
temin, Kardolus kwam niet in aan
merking.
Door de Internationale Atletiek Fede
ratie was als eis voor de tienkamp ge
steld 7200 punten. De KNAU verhoog
de die eis. Chef d'équipe van de atle-
tiekafvaardiging Jo Moerman zei hier
over: „De Noorlander zat er tegen
aan en zijn prestaties bevinden zich
in stijgende lijn, vandaar". Maar het
blijft een onomstreden feit, dat hij
niet aan de door de KNAU gestelde
speciale eis dat die limiet niet eens,
maar meermalen moest worden over
schreden, heeft voldaan. Indien een
bond zelf de hand licht met de bepa
lingen de KNAU was niet verplicht
de IAAF-eisen te verzwaren, maar
deed dat om meer zekerheid op rede
lijke prestaties te hebben, wat een lof
waardig streven is dient men er
van doordrongen te zijn dat 't geheel
daardoor scheef wordt getrokken.
Ook het „verstrekken" van kansen
heeft wrevel opgewekt. Neem Kardo
lus: vier wedstrijden en daarna was
het schermselzoen voorbij. Hij kon
zich dus niet nogmaals „waar ma
ken". De atleten hebben tot het aller
laatste moment de deur open gevon
den. Voor hen bestond geen grens,
omdat het seizoen volop aan de gang
was. Maar men kan op de vingers
van een hand nagaan dat een atlete
(Ciska Jansen), die er het gehele sei
zoen niet in is geslaagd de limiet te
halen, barstens vol spanning en zenu
wen daarin hoogstwaarschijnlijk nim
mer zal slagen. Het is zo uitgekomen.
Ed de Noorlander
laatste die door de opengehouden
deur sprong
ploeg 4 x 200 m vrije slag. Die ploeg
had Mexico niet gehaald. In een
„woede-uitbarsting" ging het viertal
na de afwijzing nogmaals te water en
groeide uit boven de limiet. Zonder
nogmaals te testen werd die ene ge
slaagde poging door het NOC of
hebben de zwem- en de atletiekbond
als grote organisaties een zwaardere
stem als adviseur aanvaard en de
aanvankelijke afwijzing herzien. De
ze kameleonachtige houding wekt
vraagtekens op, die alleen het NOC
zal kunnen beantwoorden. Men zal in
derdaad alles naar beste weten doen,
maar de „raad van zeven" heeft niet
kunnen voorkomen, dat men grote
verschillen in „ja" en „neen" heeft
ontdekt.
Driemaal
Er dient in dit verband ook te worden
gewezen op de plotselinge koerswijzi
ging ten aanzien van de estafette-
Dit verschil geldt ook ten aanzien van
de voorbereiding, die dan wel in han
den van de bonden is, maar waarbij
de kansen niet gelijk zijn. Een met
alle zorgen omringe zwemploeg, die
het zich kon veroorloven een zesweek-
se trip te maken om na te gaan of
„men met elkaar kon opschieten en
het langdurig van huis zijn kon wor
den doorstaan" heeft veel grotere kan-
sen zich te kwalificeren dan een een
zame Piet van der Kruk. die van
zijn werkgever en dat is normaal
als men amateur is geen vrij kan
krijgen om te trainen en in de avond
uren, na een dagtaak als technisch
tekenaar (hele dag „op de been") tot
half elf bezig is en nauwelijks aan
acht uur slaap toekomt. De hele
week. Piet van der Kruk gaat. maar
hij heeft daarvoor tot driemaal toe
de limiet van 477.5 kg. moeten tillen.
In elk geval had hij de eis al twee
keer gehaald voor hij werd afgevaar
digd. De estafetteploeg
er met éép enkele keer vanaf.
Onduidelijk
De manier waarop de kanoploeg zich
van evenement naar evenement
moet begeven. de omstandigheden
waaronder de training moet geschie
den, vergen veel meer dan die van
bijvoorbeeld de hockeyers die al lang
zeker waren van Mexico en zich in
alle rust konden voorbereiden. Wel
licht al het streven naar „die limiet",
het opboksen tegen het „waar maken"
waarmee gepaard moést gaan het be
reiken van een top, straks een weer
slag geven.
Raamploeg
Het NOC, dat ruim tevoren terecht
n chef de mission aanstelt, dat zich
3 maal op de hoogte stelt van wat Me
xico is en betekent voor de atleet, zou
wellicht kunnen overwegen ook ruim te
voren "n „raamploeg" samen te stellen,
die niet wordt gekweld door het moe
ten voldoen aan eisen, die zich daarop
kan voorbereiden en ernaar toe kan
leven. Wordt dan niet voldaan zo
als in Amerika grote zwemmers en
atleten vlak voor de spelen onherroe
pelijk afvallen tijdens kampioenschap
pen en selecties aan de norm, dan
is het ook definitief voorbij. Er kun
nen altijd plotselinge talenten opduiken
die dan aan de kernploeg moeten wor
den toegevoegd. Bij een duidelijk te
rugvallen In vorm zonder aanwijsbare
reden, dient het kerngroeplid tussen
tijds te worden afgevoerd met de res
trictie, dat hij of zij altijd weer kan
opgenomen worden als de periode van
dalende prestaties eventueel wordt
overwonnen. Het moet zeker in diver
se takken van sport mogelijk zijn ruim
tevoren een jaar tot anderhalf jaar
pertinente kandidaten aan te wijzen.
Een jaar geleden wist men ook al dat
v. d. Kruk onze enige gewichtheffer
van internationaal formaat is, dat Ne
derland ten hoogste drie boksers zou
kunnen zenden met als „zekeren" Lub
bers en Van Ispelen die ver boven de
rest uitsteken, dat de kanovaarders tot
de Europese top behoren en daar
mee tevens tot de wereldtop dat
verscheidene roeiers ook zonder „exa
men" bij de grote figuren kunnen wor
den gerangschikt. Jo Moerman heeft
gelijk als hij zegt dat iets dergelijks bij
atletiek moeilijker wordt omdat in deze
tak van sport evenals zwemmen
plotselinge explosies waarneembaar zijn
en alle normen dan zijn vervallen. Ve
le maanden tevoren zijn dan ook moei
lijk eisen te stellen, hoewel dat wel
dient te gebeuren door de IAAF.
Er zou zeker met althans een kleine
kerngroep kunnen worden begonnen,
die dan niet maanden tegen een eis
hoeft aan te hikken, falende pogingen
dient te herhalen of zich „op de tenen"
kwalificeert. Zulk een groep zou ook
eenzelfde begeleiding en mogelijkheden
als de beter bedeelden moeten genieten.
Er zal dan ook meer uitgehaald kun
nen worden. Wat voor Piet van der
Kruk geldt „als ik 's middags kon
trainen, zou ik nu gegarandeerd aan
de 525 kg zitten" geldt ook voor die
anderen, die niet zo gelukkig zijn te
behoren tot een bond die de coryfeeën
veel meer kan bieden.
Er konden bij deze uitzending „on
nauwkeurigheden" gesignaleerd wor
den. De „twijfelgevallen" zullen moeten
bewijzen dat het NOC-beleid zo wijs is
geweest dat een minder waterdichte
werkwijze volkomen gepardonneerd
kan worden. Maar die redelijke kans
op een finaleplaats of behoren tot de
beste tien ter wereld gaat dan wel
uiterst zwaar wegen.
HERMAN VAN BERGEM
S*...
Maar het is ook vrij logisch dat er
bedenkingen ontstaan indien ten aan
zien van een waterpoloploeg tegen dc
uitdrukkelijk gestelde eis wordt ge
handeld. Die eis luidde voor het be
paald niet sterk bezette toernooi in
Italië: een eerste plaats. Nederland
werd tweede. Indien de strafte hand
ook in dit geval zou zijn gehandhaafd
zou toen al een afwijzing gevolgd moe
ten zijn. Dat gebeurde niet. Het wa-
terpoloteam werd afgevaardigd. Men
kan zich voorstellen, dat juist de af
gewezenen dergelijke manipulaties te
baat nemen om het verschil in nor
men ten aanzien van de uitzending te
onderstrepen. De NeVoBo had ook nog
kunnen wijzen op de hockeyploeg, die
door de Internationale Hockey Fede
ratie. aldus het jaarverslag 1967 van
het NOC, „zonder bedenken onder de
voor het olympisch hockey toernooi ge
kwalificeerde zestien ploegen werd
geschaard". Natuurlijk behoort Ne
derland tot de sterkste zestien landen
ter wereld. Maar de volleybalploeg
tot de sterkste tien.
Nogmaals erop wijzend dat er van
afgunst geen sprake mag zijn. moei
het schermer Kasper Kardolus toch wel
droevig te moede zijn als hij bemerkt
Op 21 juni 1960 ging er
een schok door de inter
nationale sportwereld. De
Duitser Armin Hary had
de honderd meter gelo
pen in 10 seconden. Er
was een .magische grens"
bereikt. Een grens die
steeds was verlegd want
naarmate er sneller werd
gelopen. reikte men
steeds dichter naar de
„onmogelijkheid" die la
ter weer werd achter
haald. Die tien seconden,
so meende men. souden
dan toch wel het uiter
ste zUn dat een mens kon
bereiken. Zo dacht men
acht jaar geleden. Intus
sen weet men beter. Drie
Amerikaanse sprinters
liepen onlangs de fantas
tische tijd van 9.9 secon
den en als eenmaal een
schijnbaar niet te door
breken grens is over
schreden. blijkt er een
nieuwe impuls te ont
staan die nog grotere
prestaties mogelijk maakt.
Dat was zo met vele an
dere afstanden, hoogten
en verten. Men keek te
gen een bepaalde tijd of
afstand aan. Zodra er een
schreed, volgden er meer.
Met die 9.9 is de hoop op
,,'t wonder van Mexico"
nog hechter geworden.
Op de hooggelegen tar-
tanbaan komt dc elite
van de sprinters bijeen,
mits de wind gunstig is,
de temperatuur goed en
de start feilloos kan het
mogelijk zijn dat de „on
waarschijnlijke" tijd van
9.8 wordt gerealiseerd
Het zou trouwens niet de
eerste keer zijn, al moest
die tijd, gelopen door de
21-jarige Jim Hlnes, een
van 't Amerikaanse drie
manschap dat zich we
reldrecordhouders mag
noemen, worden wegge
vaagd omdat de rugwind
het maximaal toelaatbare
overschreed.
De honderd meter is van
ouds een klapstuk Het
is de flits die de kijkers
in de hoogste spanning
houdt, die hen verblindt
omdat zij altijd het
ongelofelijke verwachten
Dat was zo in 1921 toen
de Amerikaans Paddock
10.4 liep, een fenomenale
tijd. Jaar na jaar ver
wachtte men de grote
doorbraak naar 10.3 sec.
die echter pas in 1930
kwam toen de Canadees
Percy Williams die tijd
op de klokken bracht.
Nog zes jaar later, liep
de Amerikaan Jesse
Owens 10.2 en het top
punt leek bereikt Velg
jaren gingen voorbij eer
in 1956 Willie Williams
van de Verenigde Staten
weer eentiendc seconde
dichter bij de tien-blank
kwam: 10.1.
De sprint was tot dan
toe liet domein van de
Amerikanen geweest. Tot
in 1960 de Duitser Ar
min Hary als eerste ter
wereld de 100 meter in
10 seconden liep, een tijd
die nadien door verschei
dene superatleten werd
geëvenaard. Daar was de
Canadees Harry Jerome
die in hetzelfde jaar
mede-wereldrecord houder
werd; daar waren dc
Venezolaan Horacio Estc-
ves en de Amerikaan Bob
Hayes die vier jaar na
Hary en Jerome dc tien
seconden haalden. Nog is
er strijd over of Bob
Hayes in de finale van
de Olympische Spelen
van Tokio geen wereld
record is ontnomen. Op
de (hand)klokken werden
de tijden 9 8 - 9.9 - 9.»
geregistreerd De mecha-
tijdwaai neming
10 -
Armin Hary, dc wonderatleet uit 1960, die
als eerste de honderd meter in tien seconden
liep. Acht jaar later draaien topatleten voor
zijn tijd de hand nauwelijks om.
Tokio 1964: de mechanische tijdwaarneming gaf voor deze atleet, Bob
9.9 - 9.9 geklokt. De tien seconden werd als tijd erkend. Maar velen zijn
fantastisch te boek staande tfjd van Hary heeft gelopen,
Hayes, tien seconden over de honderd meter aan. Met de hand werd 9,6 -
ervan overtuigd, dat Hayes de eerste ie geweest die onder de toch al ali
g;.f echt.
die gold
Club der sterkste»
Dr „club drr inrlitrn"
werd uitgebreid met
Tschen Tschia Tschuan.
die echter op de officiële
lü*t niet voorkomt om
dat zUn Isnd niet bU de
IAAF is aangesloten. I>e
atleten die zich vorig jaar
in dr „club" lieten in
schrijven, waren llines
(VS) en F.nrique Hgue-
rola (Cuba) en hij ben
voegden zich dit Jaar de
Zuidafrikaan Paul Nasb
en Charlie Greene (VS).
Twee van hen behoorden
tot het drietal dat op die
avond in het Hugheseta-
dion in Sacramento het
onwaarschijnlijke waar
maakte. Jim Hines had
in de serie al 9.8 gelopen
maar de rugwind was tc
sterk. Luter op de avond
ging de wind liggen en
negenduizend kijkers
hielden de adem in toen
de supermannen in de
startblokken op de syn
thetische bunn gingen
Even later wisten ze het:
Jimmy Hines, Ronnte Rny
Smith en Charlie Greene,
alle drie 9 9 seconde. Dc
niet-erkende tijden
wegens rugwind mee
gerekend, was in Sacra
mento niet minder dan
tweeëntwintig keer Uen
seconden of daaronder
gelopen, een ijzingwek
kende recks prestatio!-
De tien seconden, die
lange tijd niet te door
breken leken, waren
eensklaps „gemeengoed"
geworden. De ene atleet
na de andere stortte zich
in die tijd van «tart tot
finish. Wanneer zal tljd-
dens de Spelen van Mexi
co op het uitslagenbord
dc 9 8 verschijnen? In de
series op zondag 13 okto
ber. dc eerste dag waar
op atleten In actie komen.
Of op maandag 14 okto
ber als de halve finales
en de eindstrijd op het
veelomvattende program
ma staan? Om een uur In
de nacht van 14 op 15
(Nederlandse tyd) kan er
een hoofdstuk in de ge
schiedenis van de honderd
meter zijn afgesloten. Dan
kan ook de 9.9 tot het
verleden behoren.
Kanshebbers
Men ls er niet eens zeker
van dat de Amdrikanen
de dienst zullen uitma
ken. Men weet wel dat er
op de korte afstanden
geen handicap van de
vijfentwintig procent
minder zuurstof la. Als er
records worden gebro
ken, zal hel bij de „korte
inspanning" zijn. De
mannen die tien secon
den op hun prestatielijst
hebben staan, zijn niet
meer op de vingers van
twee handen te tellen. ZIJ
allen behoren tot de grote
kanshebbers ZIJ allen
reiken naar die plotseling
toch binnen de mogelijk
heden gekomen 9.8
liet „aanbod" van gega
digden ls groot: de Frans
man Roger Bambuck. de
Jamalranrn Miller en
Fray, de Chileen Moreno,
de Kcnyaan Sang, de su
persnelle Gaoutsou Kone
van Ivoorkust, dr Colum-
biaan Cribe. de Japanner
Ijima. En de langzamer
hand naar de veleranen-
Ireftfjd lopende Figuerola,
29 Jaar. die in Tokio zil
ver haalde en nog in
grote vorn» schijnt te
verkeren. Weer houdt
adei
In
brandt de vraag op de
lippen: wordt Mexico
City na Sacramento het
volgende hoofdstuk
HERMAN VAN BERGEM
