Moerplanten en hun nageslacht: boeiend levenswerk van stekhandelaar WF Minder validen naar de 3 Oktoberoptocht De grillig natuur is een e vriend.... VRIJDAG 27 SEPTEMBER 1968 DE LEIDSE COURANT PAC1.. IN de laatste tien jaar heeft het oude Roelofarendsveen met zijn lintbe bouwing gezelschap gekregen van de toekomst: de glazen kassen van de Veense kwekers, die in het ruilverkavelingsgebied 'n roemrijke traditie voortzetten op een wijze, waarvan hun vaders slechts konden dromen. Voorbij is de tijd dat de kwekers nog in tientjes dachten Supermarkten „prikken" de veilingen Een halve eeuw „Eendracht Maakt Macht" was voor ons aanleiding om eens wat dieper door te dringen ln het werk van de mensen die met E.M.M. als centrum te maken hebben. Kwekers en exporteurs hebben w(| aan het woord gelaten en Im>- halve de „rozen" die zjj op hun wegen ontmoeten z^jn ons tevens de „doornen" getoond. Belde verschijnselen zijn ook de jubilerende E.M.M. niet onbekend. l)e fleur komt deze dugen ge noeg aan bod, de stekelige kan ten worden op de show meester lijk en kunstzinnig „verbloemd". Toch moesten veilingdirecteur A. R. Meima en voorzitter A. H. Ver del Iets kwijt over wat de veilin gen prikt: supermarkten en wa- Remedie in zicht Deze Instellingen hebben, zoals bekend, in toenemende mate bloe men en planten in hun assorti ment opgenomen. Nu is het vei- lingbestuur helemaal niet zo af kerig van een uitbreiding van het afzetapparaat, ware het niet, dat supermarkten de nare gewoonte hebben de bloemen bij grote mas sa's te contracteren. Niet met in kopen via de klok, maar het liefst direct bij de kweker. Hiertegen, zo verduidelijkte de heer Verdel ons. hebben de vellin gen bezwaren. „We willen wel een weg zoeken om via de veilin gen te komen tot bundeling van de inkopen, die over de vei lingen moeten lopen. Maar op het ogenblik bestaat het grote gevaar van een claim op de markt door machtige concerns." De Nederlandse bloemenveilingen hopen een remedie te kunnen vin den. Er wordt een apparaat opge bouwd, dat als centraal inkoop lichaam gaat fungeren en waar door de super-bedreiging aan ban- dep kan worden gelegd. Voorproefje van bloemenpracht op Veense show „E.M.M. 50 VERTENTTE klare taal JONGE SS GENEVER in de handige kneepfles f10,50 per liter De bloemen vak tentoonstelling, die bij gelegenheid van het OO-jarig bestaan van de Coöperatieve Bloemenveiling „Eendracht Maakt Macht" te Koelofarendsve«-n vanaf vanavond tot en met zondagavond voor Iedereen te bewonderen zal z||n, waarbij annex een uitgebreide middenstandsbeurs wordt gehouden, was vanmor gen reeds in volle opbouw. Hoekjes, zoals de foto toont, zjjn geen uitzondering op „E.M.M. 50"; het is een voorproefje van een overweldigende bloemenpracht: de lof van het bloemencentrum Roelofarendsveen. De elzen aan de windzijde achter de percelen goede tuinbouwgrond aan de Veense Floraweg zwiepten maandag hevig, toen een striemende zuidwester het land geselde en de loodgrijze wol ken her en der hun onweervracht losten. „Die storm brengt me altijd in onrust", zei i. Hoogen- boom Jaczn. met weinig plezier in zijn stem. Ruim twintig jaar kweekt hij nu al chrysanten, eerst op de bosgrond bij het dorp en sinds de voortreffelijke ruilverkaveling in 1961 op het zwarte veen langs de Floraweg in Roelofarendsveen, waar de veiling „E.M.M." deze dagen de trompet steekt bij het gouden feest van een gezamenlijk beleid. Een halve eeuw plukt men hier nu al de vruch ten van een Eendracht, die Macht Maakt. Een van de bijna 400 aanbrengers van die vruchten is de kweker Hoogenboom, vader van veertien kin deren, die het bedrijf niet alleen opvrolijken maar ook als het nodig is de handen uit de mouwtjes steken, en „stekhandelaar". De heer Hoogen boom en zijn chrysanten gaan nu spannende tijden tegemoet. Gerijpt door de grote ervaringen bestaat bij deze handelskweker - een van de zeven, acht die de Veen kent - toch nog een angst voor zijn produkten als de wind zijn kop opsteekt en de nachten tegen de vorstgrens aan zitten. Zorgen genoeg voor kwekers als de heer Hoogenboom, maar zijn prachtig. levend vak zou hij voor geen ander willen rullen. Chrysanten optrekken („lk zou geen anjer- kweker willen zijn, chrysanten zijn veel boeiender"), hel jarenlang soms opzuiveren om tot een goede selectie te komen, het verkrijgen van nieuwe variëteiten, dat Is z'n lust en z'n leven. Het is een vak, dat zich verjongt door «teeds nieuwe rassen, terwijl de oude verdwijnen. De stekhandelaar onderscheidt zich van de „gewone" kweker doordat hij meer geïnteresseerd Is in het onderste van de plant dan in de bloem zelf. De op brengst van de bloemen neenit hij graag-mee, maai de kracht van zijn vak is het stekken kweken uit eigen materiaal. In de kassen en buiten ln de volle grond staan zo'n 70 variëteiten crysanten. In het hele land kent men wel enkele duizenden. Steeds vallen er weer variëteiten af en worden voor andere verwisseld. De heer Hoogenboom begon met soor ten, die, op een enkele uitzondering na, nu niet meer voorkomen. Ook de sterkere rassen lopen terug en moeten dan door nieuwe en betere worden ver- Uitspraak van de heer A. H. Verdel, voor zitter van het bestuur der veiling „E.M.M." en zelf kweker in hart en nieren: „Als je alles hier zo ziet, dringt het tot je door, dat een bosje bloemen toch wel wat geld moet kosten ken door verduistering of belichting, naar gelang het seizoen. Zo heeft men liet hele jaar bloelende chrysanten, die als prachtexemplaren uitstekend ged^en op de aan gebrachte baggergrond uit de omliggende meren. Een Ideaal teeltmedlum en goedkoop. Voor de meeste kleine en middelgrote kwekers ls het te veel werk om door te blijven stekken ln de cultuur die het jaar rond duurt. De heer Hoogenboom vindt, dat het al moeilijk genoeg ls, het stekmaterlaal op de juiste tijd te leveren. Dat is te meer een opgave, omdat sommige variëteiten in groei achterblijven. Hij en zfjn vakgenoten zijn afhankelijk van het (donkere) weer. die de groei niet zelden vertraagt. Op zo'n manier valt het niet meé, de mensen die om stekken komen op tijd te voorzien, maar collega's vullen dan nog wel eens het ontbrekende aan. Ook die jaar zullen de zieken en I omgeving van de Stadsgehoorzaal en mindervaliden in de gelegenheid wor- het Postkantoor de 3 Oktoberoptocht Iden gesteld om op de Breestraat in de 'gade te slaan, zonder in het gedrang te kottten of het uitzicht te belemme- I ren. Het publiek wordt verzocht zich jes worden gewonnen. De heer Hoogenboom heeft zelfs j in verband hiermede niet op te stel pens een „moederplant" van 4000 nakomelingen verlost. len aan de noordzijde van de Bree- Ofschoon hij zich heeft toegelegd op de „sport", weet straal Hl) tot het belastingkantoor stekkweker Hoogenboom genoog van andere methoden,Breestraat 40. vanzétfsprekend het Z'aAd kruisen om een nieuwe varië teit te verkrijgen door rassen te vermengen, maar ook van het bestralen van moerasplanten: „een hele kleuren kaart op één plant. Het natuurlijk proces hierdoor ver snellen in één Jaar, bevindt zich nog in het proefstadium. De plant verzwakt door de bestraling nog te veel kleuren zfjn niet diep genoeg." Niet altyd verloopt de kweek tot volle tevredenheid. Diegene, die niet of moeilijk kun nen lopen, kunnen worden afgehaald en weer thuisgebracht, indien zij dit by het afhalen der plaatsbewijzen schriftelijk aanvragen. De plaatsbewijzen kunnen worden afgehaald op vertoon van een lidmaat schapskaart van de A.N.I.B. of een zusterorganisatie, of een bewijs, Rompslomp De moerplant Bij de handelskweker draaft alles om de „moerplant". Moeren zijn de resten (mff wortel) die overblijven als bloemen en stengels verwjderd zijn. De moeren lopen weer uit en de operatie bfgint van voorafaan. De loten van de moerplanten worden op kistjes of tabletten gezet om te bewortelen, Na ongeveer 3 weken hebben de stek ken voldoende wortel on verhandeld te worden. De kwekers komen dan op de aanbieding af: ook de ex porteurs, die de stekken doorverkopen naar het buiten- Het kweken van de stzkken is een secure bezigheid. Volgens de nornianl-cultiur kweekt men uitsluitend stek ken voor die kwaliteiten die normaal op natuurlijke tyd bloeien. Een andere wjze Is de jaar-om-ciiltuur. Hier worden de variëteiten ouitennatuurlijk in bloei getrok- In de zomermaanden pikt de handelskweker ook wel graag een graantje iwe met de bloemen van zyn moer planten. Op de foto em veld met (gevoelige) chrysanten, die by duizenden ma plastic zakjes worden beschermd. Tot de risico's van het vak behoort natuurlijk en waar in de handel vindt men die niet? de financiële romp slomp. Ook hier komt de handelskweker betalingsmoeilijk heden tegen. De situatie ls, dat er bijna nooit contant betaald wordt. Men levert, verstuurt de nota en wacht op het resultaat daarvan. Er wordt soms heel lang ge wacht, omdat onmacht van de andere partij de verplich tingen ln de weg staat: kwekers, die het niet kunnen redden of een misoogst hebben en helemaal niet kunnen betalen. Wie kweekt en zijn bestaan op de vruchtbare grond baseert mag op de natuur zijn hoop vestigen als op een goede partner. Maar hard als het leven is de natuur, een grillige vriend, die plotseling in vijand schap kan vernietigen wat moeizaam en met zorg tot wasdom werd gebracht. De heer Hoogenboom kan met smaak over zyn werk ver tellen. Voor een vakman, zoals er rond cn tussen de nog steeds uitbreidende glazen polder honderden wonen, is zijn uiteenzetting gesneden koek. Als leek krijg Je de fijne kneepjes eigenlek maar matig door. Hel *lt lorreen som. w.t „gen. Enkele v.rlfteltcn 1 SDtSiJta,' hi«v,n min- zijn 'skwekers zorgenkinderen en dan spelen ziek-h ^e^, ,^la n ^er Plaats" ten- en lulebeetrtjdlng een n.rdlg woordje mee: «eechieden op maandag „steeds moet Je weer met ander geschut aan de gang. Het is er blijven opzitten." Het aaltje, dat de n os planten tot verblijf heeft gekozen vindt dlentenge- p]aa ^el(len a 0,25 Per volge een onverzoenlijke verdelger ln de kweker. &ier zy nog eens uildrukke,ük medf. In zijn jeugd woonde de heer Hoogenboom. evenals zijn u^jzen*1 kannen °wnrd*n8' nu medepolderbewoners. in het oude dorp. Hier leerde dat dez<> uitsluitend wü erslrekt en nu het tutndernvak In «n .|Jd. da. h« w„k dr wln.rr *1 door versnippering van het land onbereikbaar was. Voor de bloemisterij was men al op dood spoor geraakt. „Sporten" i veredelt de heer Hoo- „Ik ben geen chemicus" genboom zijn soorten en kwaliteltei barderen door neutronen en protonen. Hij verkrijgt zjjn nieuwe soort door omzichtig te „sporten", volgens de natuurlijke verandering ln het sortiment. Dat gaat niet met een vloek en een zucht. Hier komt de liefde voor het vak breeduit om de hoek kijken. Nauwlettend worden eventuele mutaties niet een afwijkende kleur in de gaten gehouden. Soms gaat het muar om één tak op een plant. „Zo ga je maar door met kweken, testen op goede eigen schappen van de stek. sterkte, groei en de geliefde kleur." Veel plezier kan worden beleefd aan een goede stekgever. Het ls geen uitzondering, dat van één moer duizend stek- Als het even achtergrond Is Het verleden is hier dood De zoons leven nu onder omstandigheden, vaders al gewend aan het mls-fortuln hooguit slechts konden dromen. Er is ook met de conjunctuur meer durf gekomen. Nu gaan de stekken van de heer Hoogenboom en zijn collega's tot ver over de uitgestrekte plassen rond de Veen, ze gaan wereldwijd en worden ook in Israël verder opgetrokken. Maar nog niet zo lang ge leden was or een tijd, dat de vaders dachten ln tientjes en hun jonge opvolgers vermanend de los lazen als ze het „te hoog ln het hoofd kregen" met revolutionaire ideeën over kussen en hulpmiddelen. De zoons moeten het np met duizenden tientjes doenen durven wat hun vaders niet aandurfden. De ruilverkaveling kwam voor velen als een zegen. Het oude werd verlaten en een nieuw kwekersleven beren Langs de Floraweg, in de (natte) Veender en Lijkerpolder, en in de (droge) Googerpolder is dat nieuwe leven als een wel daad aanvaard. Ondanks de grote en noodzake lijke investeringen. Een vierkante meter kas moet normaal betaald worden met 25 tot 30 gulden, voor verwarming komt er dan nog eens 10 gulden bij. Op een bedrijf van rond de bunder is 2500 vierkante meter glas vrij schaars. „Nog niet eens zo geweldig", zei kweker Hoogenboom, die voor zijn gezin, zichzelf en zijn paar miljoen stekken per jaar nog wat uitbreiding als wensdroom heeft. Mensen van zijn kaliber krijgen natuur en storm niet gauw klein. Daarvoor zijn hun vakmanschap, doorzettingsvermogen en vertrouwen te groot. mindervaliden, dus niet voor ouden van dagen. Alleen ziekenhuizen, zusters of ver pleegtehuizen e.d. kunnen zich wen den tot de voorzitter van de A.N I R Lindestraat 24, telefoon 34834 te Lei den, de heer Pannekoek. Mindervaliden, die in het bezat zijn van een auto, kunnen op vertoon van een leglmitatiebewijs eveneens een doorlaatbewijs ontvangen bij boven genoemde voorzitter. (Advertenties) Haal de prachtige kleuren van de herfst in huis. Dat kan nu. Want er zijn weer chrysanten. Prachtige najaarsbloemen. Neem een bos mee. Chrysanten brengen sfeer I NOORD WIJK HUISEIGENAAR SCHREEF SCHERPE BRIEVEN AAN B. EN W. Zoals ons naderhand gebleken is, schreef de eigenaar van het perceei Nieuwe Zeeweg 90 scherpe brieven aan het gemeentebestuur en niet de bewoner, zoals absuaievelijk door ons werd aangenomen. Dit ter korrektio van het raadaver- ff* NooxlwOk. L. C. 18 J.l. Ook het telefonisch onderhoud waarvan gesproken wordt, had op dé eigenaar betrekking

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1968 | | pagina 7