Moerplanten en hun nageslacht:
boeiend levenswerk van stekhandelaar
WF
Minder validen naar de
3 Oktoberoptocht
De
grillig
natuur is een
e vriend....
VRIJDAG 27 SEPTEMBER 1968
DE LEIDSE COURANT
PAC1..
IN de laatste tien jaar heeft het oude Roelofarendsveen met zijn lintbe
bouwing gezelschap gekregen van de toekomst: de glazen kassen van
de Veense kwekers, die in het ruilverkavelingsgebied 'n roemrijke traditie
voortzetten op een wijze, waarvan hun vaders slechts konden dromen.
Voorbij is de tijd dat de kwekers nog in tientjes dachten
Supermarkten
„prikken"
de veilingen
Een halve eeuw „Eendracht
Maakt Macht" was voor ons
aanleiding om eens wat dieper
door te dringen ln het werk van
de mensen die met E.M.M. als
centrum te maken hebben.
Kwekers en exporteurs hebben
w(| aan het woord gelaten en Im>-
halve de „rozen" die zjj op hun
wegen ontmoeten z^jn ons tevens
de „doornen" getoond.
Belde verschijnselen zijn ook de
jubilerende E.M.M. niet onbekend.
l)e fleur komt deze dugen ge
noeg aan bod, de stekelige kan
ten worden op de show meester
lijk en kunstzinnig „verbloemd".
Toch moesten veilingdirecteur A.
R. Meima en voorzitter A. H. Ver
del Iets kwijt over wat de veilin
gen prikt: supermarkten en wa-
Remedie in zicht
Deze Instellingen hebben, zoals
bekend, in toenemende mate bloe
men en planten in hun assorti
ment opgenomen. Nu is het vei-
lingbestuur helemaal niet zo af
kerig van een uitbreiding van het
afzetapparaat, ware het niet, dat
supermarkten de nare gewoonte
hebben de bloemen bij grote mas
sa's te contracteren. Niet met in
kopen via de klok, maar het liefst
direct bij de kweker.
Hiertegen, zo verduidelijkte de
heer Verdel ons. hebben de vellin
gen bezwaren. „We willen wel een
weg zoeken om via de veilin
gen te komen tot bundeling
van de inkopen, die over de vei
lingen moeten lopen. Maar op het
ogenblik bestaat het grote gevaar
van een claim op de markt door
machtige concerns."
De Nederlandse bloemenveilingen
hopen een remedie te kunnen vin
den. Er wordt een apparaat opge
bouwd, dat als centraal inkoop
lichaam gaat fungeren en waar
door de super-bedreiging aan ban-
dep kan worden gelegd.
Voorproefje van bloemenpracht
op Veense show „E.M.M. 50
VERTENTTE
klare taal
JONGE
SS GENEVER
in de handige kneepfles f10,50 per liter
De bloemen vak tentoonstelling, die bij gelegenheid van het OO-jarig bestaan van
de Coöperatieve Bloemenveiling „Eendracht Maakt Macht" te Koelofarendsve«-n
vanaf vanavond tot en met zondagavond voor Iedereen te bewonderen zal z||n,
waarbij annex een uitgebreide middenstandsbeurs wordt gehouden, was vanmor
gen reeds in volle opbouw. Hoekjes, zoals de foto toont, zjjn geen uitzondering op
„E.M.M. 50"; het is een voorproefje van een overweldigende bloemenpracht: de
lof van het bloemencentrum Roelofarendsveen.
De elzen aan de windzijde achter de percelen
goede tuinbouwgrond aan de Veense Floraweg
zwiepten maandag hevig, toen een striemende
zuidwester het land geselde en de loodgrijze wol
ken her en der hun onweervracht losten. „Die
storm brengt me altijd in onrust", zei i. Hoogen-
boom Jaczn. met weinig plezier in zijn stem. Ruim
twintig jaar kweekt hij nu al chrysanten, eerst op
de bosgrond bij het dorp en sinds de voortreffelijke
ruilverkaveling in 1961 op het zwarte veen langs
de Floraweg in Roelofarendsveen, waar de veiling
„E.M.M." deze dagen de trompet steekt bij het
gouden feest van een gezamenlijk beleid.
Een halve eeuw plukt men hier nu al de vruch
ten van een Eendracht, die Macht Maakt. Een van
de bijna 400 aanbrengers van die vruchten is
de kweker Hoogenboom, vader van veertien kin
deren, die het bedrijf niet alleen opvrolijken maar
ook als het nodig is de handen uit de mouwtjes
steken, en „stekhandelaar". De heer Hoogen
boom en zijn chrysanten gaan nu spannende
tijden tegemoet. Gerijpt door de grote ervaringen
bestaat bij deze handelskweker - een van de
zeven, acht die de Veen kent - toch nog een
angst voor zijn produkten als de wind zijn kop
opsteekt en de nachten tegen de vorstgrens aan
zitten.
Zorgen genoeg voor kwekers als de heer Hoogenboom,
maar zijn prachtig. levend vak zou hij voor geen ander
willen rullen. Chrysanten optrekken („lk zou geen anjer-
kweker willen zijn, chrysanten zijn veel boeiender"), hel
jarenlang soms opzuiveren om tot een goede selectie te
komen, het verkrijgen van nieuwe variëteiten, dat Is z'n
lust en z'n leven. Het is een vak, dat zich verjongt door
«teeds nieuwe rassen, terwijl de oude verdwijnen.
De stekhandelaar onderscheidt zich van de „gewone"
kweker doordat hij meer geïnteresseerd Is in het
onderste van de plant dan in de bloem zelf. De op
brengst van de bloemen neenit hij graag-mee, maai
de kracht van zijn vak is het stekken kweken uit
eigen materiaal. In de kassen en buiten ln de volle
grond staan zo'n 70 variëteiten crysanten. In het
hele land kent men wel enkele duizenden. Steeds
vallen er weer variëteiten af en worden voor andere
verwisseld. De heer Hoogenboom begon met soor
ten, die, op een enkele uitzondering na, nu niet
meer voorkomen. Ook de sterkere rassen lopen terug
en moeten dan door nieuwe en betere worden ver-
Uitspraak van de heer A. H. Verdel, voor
zitter van het bestuur der veiling „E.M.M."
en zelf kweker in hart en nieren:
„Als je alles hier zo ziet, dringt het tot je
door, dat een bosje bloemen toch wel wat
geld moet kosten
ken door verduistering of belichting, naar gelang het
seizoen. Zo heeft men liet hele jaar bloelende chrysanten,
die als prachtexemplaren uitstekend ged^en op de aan
gebrachte baggergrond uit de omliggende meren. Een
Ideaal teeltmedlum en goedkoop.
Voor de meeste kleine en middelgrote kwekers ls het
te veel werk om door te blijven stekken ln de cultuur die
het jaar rond duurt. De heer Hoogenboom vindt, dat het
al moeilijk genoeg ls, het stekmaterlaal op de juiste tijd
te leveren. Dat is te meer een opgave, omdat sommige
variëteiten in groei achterblijven. Hij en zfjn vakgenoten
zijn afhankelijk van het (donkere) weer. die de groei niet
zelden vertraagt. Op zo'n manier valt het niet meé, de
mensen die om stekken komen op tijd te voorzien, maar
collega's vullen dan nog wel eens het ontbrekende aan.
Ook die jaar zullen de zieken en I omgeving van de Stadsgehoorzaal en
mindervaliden in de gelegenheid wor- het Postkantoor de 3 Oktoberoptocht
Iden gesteld om op de Breestraat in de 'gade te slaan, zonder in het gedrang
te kottten of het uitzicht te belemme-
I ren. Het publiek wordt verzocht zich
jes worden gewonnen. De heer Hoogenboom heeft zelfs j in verband hiermede niet op te stel
pens een „moederplant" van 4000 nakomelingen verlost. len aan de noordzijde van de Bree-
Ofschoon hij zich heeft toegelegd op de „sport", weet straal Hl) tot het belastingkantoor
stekkweker Hoogenboom genoog van andere methoden,Breestraat 40.
vanzétfsprekend het Z'aAd kruisen om een nieuwe varië
teit te verkrijgen door rassen te vermengen, maar ook
van het bestralen van moerasplanten: „een hele kleuren
kaart op één plant. Het natuurlijk proces hierdoor ver
snellen in één Jaar, bevindt zich nog in het proefstadium.
De plant verzwakt door de bestraling nog te veel
kleuren zfjn niet diep genoeg."
Niet altyd verloopt de kweek tot volle tevredenheid.
Diegene, die niet of moeilijk kun
nen lopen, kunnen worden afgehaald
en weer thuisgebracht, indien zij dit
by het afhalen der plaatsbewijzen
schriftelijk aanvragen.
De plaatsbewijzen kunnen worden
afgehaald op vertoon van een lidmaat
schapskaart van de A.N.I.B. of een
zusterorganisatie, of een bewijs,
Rompslomp
De moerplant
Bij de handelskweker draaft alles om de „moerplant".
Moeren zijn de resten (mff wortel) die overblijven als
bloemen en stengels verwjderd zijn. De moeren lopen
weer uit en de operatie bfgint van voorafaan. De loten
van de moerplanten worden op kistjes of tabletten gezet
om te bewortelen, Na ongeveer 3 weken hebben de stek
ken voldoende wortel on verhandeld te worden. De
kwekers komen dan op de aanbieding af: ook de ex
porteurs, die de stekken doorverkopen naar het buiten-
Het kweken van de stzkken is een secure bezigheid.
Volgens de nornianl-cultiur kweekt men uitsluitend stek
ken voor die kwaliteiten die normaal op natuurlijke tyd
bloeien. Een andere wjze Is de jaar-om-ciiltuur. Hier
worden de variëteiten ouitennatuurlijk in bloei getrok-
In de zomermaanden pikt de handelskweker ook wel
graag een graantje iwe met de bloemen van zyn moer
planten. Op de foto em veld met (gevoelige) chrysanten,
die by duizenden ma plastic zakjes worden beschermd.
Tot de risico's van het vak behoort natuurlijk en waar
in de handel vindt men die niet? de financiële romp
slomp. Ook hier komt de handelskweker betalingsmoeilijk
heden tegen. De situatie ls, dat er bijna nooit contant
betaald wordt. Men levert, verstuurt de nota en wacht
op het resultaat daarvan. Er wordt soms heel lang ge
wacht, omdat onmacht van de andere partij de verplich
tingen ln de weg staat: kwekers, die het niet kunnen
redden of een misoogst hebben en helemaal niet kunnen
betalen.
Wie kweekt en zijn bestaan op de vruchtbare grond
baseert mag op de natuur zijn hoop vestigen als op
een goede partner. Maar hard als het leven is de
natuur, een grillige vriend, die plotseling in vijand
schap kan vernietigen wat moeizaam en met zorg
tot wasdom werd gebracht.
De heer Hoogenboom kan met smaak over zyn werk ver
tellen. Voor een vakman, zoals er rond cn tussen de nog
steeds uitbreidende glazen polder honderden wonen, is
zijn uiteenzetting gesneden koek. Als leek krijg Je de
fijne kneepjes eigenlek maar matig door.
Hel *lt lorreen som. w.t „gen. Enkele v.rlfteltcn 1 SDtSiJta,' hi«v,n min-
zijn 'skwekers zorgenkinderen en dan spelen ziek-h ^e^, ,^la n ^er Plaats"
ten- en lulebeetrtjdlng een n.rdlg woordje mee: «eechieden op maandag
„steeds moet Je weer met ander geschut aan de
gang. Het is er blijven opzitten." Het aaltje, dat de n os
planten tot verblijf heeft gekozen vindt dlentenge- p]aa ^el(len a 0,25 Per
volge een onverzoenlijke verdelger ln de kweker. &ier zy nog eens uildrukke,ük medf.
In zijn jeugd woonde de heer Hoogenboom. evenals zijn u^jzen*1 kannen °wnrd*n8'
nu medepolderbewoners. in het oude dorp. Hier leerde dat dez<> uitsluitend wü erslrekt en
nu het tutndernvak In «n .|Jd. da. h« w„k dr wln.rr *1
door versnippering van het land onbereikbaar was. Voor
de bloemisterij was men al op dood spoor geraakt.
„Sporten"
i veredelt de heer Hoo-
„Ik ben geen chemicus"
genboom zijn soorten en kwaliteltei
barderen door neutronen en protonen. Hij verkrijgt zjjn
nieuwe soort door omzichtig te „sporten", volgens de
natuurlijke verandering ln het sortiment. Dat gaat niet
met een vloek en een zucht. Hier komt de liefde voor het
vak breeduit om de hoek kijken. Nauwlettend worden
eventuele mutaties niet een afwijkende kleur in de gaten
gehouden. Soms gaat het muar om één tak op een plant.
„Zo ga je maar door met kweken, testen op goede eigen
schappen van de stek. sterkte, groei en de geliefde kleur."
Veel plezier kan worden beleefd aan een goede stekgever.
Het ls geen uitzondering, dat van één moer duizend stek-
Als het even
achtergrond Is
Het verleden is hier dood
De zoons leven nu onder omstandigheden,
vaders al gewend aan het mls-fortuln hooguit
slechts konden dromen. Er is ook met de conjunctuur
meer durf gekomen. Nu gaan de stekken van de heer
Hoogenboom en zijn collega's tot ver over de uitgestrekte
plassen rond de Veen, ze gaan wereldwijd en worden ook
in Israël verder opgetrokken. Maar nog niet zo lang ge
leden was or een tijd, dat de vaders dachten ln tientjes
en hun jonge opvolgers vermanend de los lazen als ze
het „te hoog ln het hoofd kregen" met revolutionaire
ideeën over kussen en hulpmiddelen. De zoons moeten het
np met duizenden tientjes doenen durven wat hun
vaders niet aandurfden.
De ruilverkaveling kwam voor velen als een
zegen. Het oude werd verlaten en een nieuw
kwekersleven beren Langs de Floraweg, in de
(natte) Veender en Lijkerpolder, en in de (droge)
Googerpolder is dat nieuwe leven als een wel
daad aanvaard. Ondanks de grote en noodzake
lijke investeringen. Een vierkante meter kas moet
normaal betaald worden met 25 tot 30 gulden,
voor verwarming komt er dan nog eens 10 gulden
bij. Op een bedrijf van rond de bunder is 2500
vierkante meter glas vrij schaars. „Nog niet eens
zo geweldig", zei kweker Hoogenboom, die voor
zijn gezin, zichzelf en zijn paar miljoen stekken
per jaar nog wat uitbreiding als wensdroom heeft.
Mensen van zijn kaliber krijgen natuur en storm
niet gauw klein. Daarvoor zijn hun vakmanschap,
doorzettingsvermogen en vertrouwen te groot.
mindervaliden, dus niet voor
ouden van dagen.
Alleen ziekenhuizen, zusters of ver
pleegtehuizen e.d. kunnen zich wen
den tot de voorzitter van de A.N I R
Lindestraat 24, telefoon 34834 te Lei
den, de heer Pannekoek.
Mindervaliden, die in het bezat zijn
van een auto, kunnen op vertoon van
een leglmitatiebewijs eveneens een
doorlaatbewijs ontvangen bij boven
genoemde voorzitter.
(Advertenties)
Haal de prachtige
kleuren van de
herfst in huis.
Dat kan nu.
Want er zijn weer
chrysanten.
Prachtige
najaarsbloemen.
Neem een bos mee.
Chrysanten brengen sfeer I
NOORD WIJK
HUISEIGENAAR SCHREEF
SCHERPE BRIEVEN AAN B. EN W.
Zoals ons naderhand gebleken is,
schreef de eigenaar van het perceei
Nieuwe Zeeweg 90 scherpe brieven
aan het gemeentebestuur en niet de
bewoner, zoals absuaievelijk door ons
werd aangenomen.
Dit ter korrektio van het raadaver-
ff* NooxlwOk. L. C. 18
J.l. Ook het telefonisch onderhoud
waarvan gesproken wordt, had op dé
eigenaar betrekking