- - -■
>-• •-
Prinsjesdag „moderne stijl
Wij mikken niet op een hoofdprijs
N
mensen
«vat een
mensen
Frits Berger: „De vrijheid is ons uitgangspunt
n
Hofhouding
dit jaar
per auto
Om twee jaar
hoofdstukken
van begroting
grondig bezien
GEDULDIGE BRITTEN
PLOETEREN GELATEN
DOOR WATERMASSA'S
i 196!
DINSDAG 17 SEPTEMBER 1968
DE LEIDSE COURANT
EN HAAG. De groep van
het sptfaagse ingezetenen, die door het
ilk gemakshalve onder de sma-
ilijke noemer der „langharige
•rkschuwen" wordt gebracht
aat ovê Je zult ermee gestraft worden",
aagt moeder. „Er is maar één
medie", roept vader, „allemaal
ar een werkkamp dan frissen
vanzelf op") kan sinds enige
i terugvallen op een pleit-
►zorger uit eigen kring, die erin
geslaagd zijn peau de suède-
LJ^I hoen blijvend tussen de deur
r ambtenaren te wringen. Zijn
lamFrits Berger, zijn leeftijd
jaar, zijn conduitestaat: vier
iar studie in de economie en
.o.-Duits en daarna als provo
trend jeugdleider opererend in
msterdam, Utrecht en Den
aag.
bemiddelingsbureau:
'eddende sluis voor
mgeorganiseerden
ibrieki
irige week was hij nog in staat om
nder de steun van toneelkapper en
de rol van apostel Petrus op
in in de Passiespelen van
maar twee dagen geleden
;eft hij er de schaar in gezet en zich
basis van vrijwilligheid tot aan de
ilsboord gekortwiekt. „Het scheelt
»ker twaalf, dertien centimeter",
behulpzaam, „Ik heb
rerigens niets tegen lang haar, ik heb
jaren tot volle tevredenheid van
lezelf mee rondgelopen, maar de
latste tijd had ik er last van. Ik
reeg jeuk en zo. Dan is de lol er
af". Frits Berger beschikt nog
«ver krachtig snorwerk, twee
ïspect afdwingende tochtlatten ter
reerszijden van zijn gezicht en 66,1
loeder, die kort geleden nog riep:
Waar heb ik zo'n zoon nou aan
irdiend?"
erger is geneigd om haar die
artekreet te vergeven, want uit
aring weet hij, hoe deksels moeilijk
et voor de ouders is om in jeugdland
koers te bepalen. „Vergeleken
tien jaar geleden", zegt hij, „heeft
een complete omwenteling
loltrokken. Jonge mensen durven
leens veel meer dan vroeger. Ze zijn
et langer bang voor de gevolgen,
joor eventuele straffen van de
laatochappij. Hun enig uitgangspunt
dt vrijheid en daar hebben ze wat
jrippver. Zo mikken niet op «en
iWprijs, ze dromen niet van een
irrlèfe. Dat zal ze een grote rot zorg
jn, Ze willen alleen zichzelf "zijn en
net anderen een sfeer creëren, waarin
zich happy voelen.
merk het aan meself. Mijn moeder
ir wat aanmodderen, een
lag werken, een paar dagen in de
berm liggen en daar maakt ze zich
zorgen over. Dat ie voor haar geen
realiteit. Ze vraagt zich af, wat er van
me zal worden, wat ik in hemelsnaam
moef beginnen, als ik te oud ben voor
dit werk. Ik breek me daar de kop
niet over, ik zie wel, wat er gebeurt.
Als ik straks tweeënveertig ben. zal ik
waarschijnlijk nog minder werken dan
nu, maar dat dan wettelijk geregeld.
„Wat wil doe*1 's h®t spits afbijten, wij
spelen vast wat met de oude,
vastgeroeste normen, Als Iemand geen
ziq heeft om een week achter mekaar
voorbehouden om zijn tempo te
verlagen. Dan verdient hij wat minder,
maar dan heeft hij tenminste, wat hij
zoekt. Dan rijdt hij maar niet op een
brommer, dan eet hij maar niet zeven
keer in de week warm. Dat is het hele
punt. De techniek
drijven ons onherroepelijk de woestijn
van het nietsdoen In. Wat wij doen is
niets anders dan vas^ een voorschot
op die toestand nemen. Waarom is een
vent, die maar twee dagen per week
wil werken, opeens a-aociaal? Als een
werkgever drie ma&nden met zijn
vriendin in - Spanje wil gaan zitten,
kraalt er toch ook geen haan naar".
Materiële basis
rtbouv*
van de geliJ
kappen, heeft. Berger twee maanden
terug zjjn Arbelclsbemlddellngslnireau
voor de ongeorganiseerde jeugd
opgericht, aanvankelijk in het huis van
zijn hospita, later in het kantoor van
de SjaJoomgroep in de Haagse
Adelheidstraat. („Met die hospita ging
het niet langer", geeft hij zelf toe.
„die zag alsmaar langharigen door
haar gangen sluipen, die kreeg er
bijna een beroerte van".).
Het uitgangspunt van Berger was:
„Als je werkschuwe mensen geestelijk
wil opkikkeren, dan moet je ze eerst
'n materiële basis geven. Dat kan onder
meer door die arbeidsbemiddeling.
Zelf krijgen ze bij het bedrijfsleven
geen poot aan de grond en daarom
waren ze tot voor kort veroordeeld tot
een langzame krepeerdood, wy
proberen nu die heterogene groep te
bundelen en nan^ens hen by «J»?
overheid om medewerking te vragen.
Dat lukt vrij aardig, want onze prbzoB^
zyri guldens lager dan van de andere
uitzendbureaus en dat wil de
Nederlandse fabrikant wel aanspreken.
Zodra je zyn portemonnee spekt,
wondt Ry vanzelf enthousiast. Hy
moet alleen wennen aan die twee
koppen per week. Waar anders één
vent by zyn machine staat, duikt er
nou na woensdag opeens een andere
vogel op. Dat offertje moet hy dan
maar voor de goeie zaak brengen".
Ouwe jongenstoer
Twee maanden geleden spykerde
Berger in navolging van Luther zyn
stellingen aan de deur van het duistere
café Tedje in de Haagse Herenstraat
en het resultaat was een run op zyn
kantoor van studenten, ontspoorde
academiMin freewhapjeqde arbeklers.
„We sc.^ven 'W <adrtl"<>r vlksir 300-in,
waarvai| we toj. 150
konden plaatsen. Driekwart van de
aanmeldingen bestaat uit geschoolden,
de rest is ongeschoold. We hebben ze
by de gemeenteiyke plantsoenendienst
kunnen onderbrengen, maar ook by
particulieren. By een loodgieter
by voorbeeld. Die vond het een vondst,
Berger tcenaf wel in de notulen te zien
opgenomen, dat z'n bemiddelingsbureau
(dat geheel gratis serx'ice verleent
geen sluis is, die het wrakhout
de
ouwe-Jongenstoer ii
de gemeente voor haar rekening. De
arbeidsproces schut. Hij seyt: „H'ij
nemen geen enkel standpunt in, toy
geven alleen eerlijke informatie. De
samenleving is daarbij 't uitgangspunt.
Als je Je daar ycf^.gwer i>a>»
aan te trekken, dun moet je zeljmoortf
plegen of naar een onbewoond eiland
Toverwoorden
De wil, die Berger verzet, heeft
Inmiddels ook een herenhuls aan de
Bezuidenhoutaeweg opgeleverd, dat tot
voor kort bemand werd door pater
Slmon Jelsma en enkele lotgenoten
die er open huls hielden voor
ongelovigen. Waar toen koortaachtlg
".ezocht werd naar een antwoord op
prangende gewetensvragen. zoekt
Berger nu naar de afvoer van het
to let. „Het is ongeloofiyk". zegt hij,
boe ze hier hebben hulsgehouden Al
hst lood en koper hebben ze gesloopt
Tot onder de vloer toe. De restauratie
gaat duizenden kosten, maar die neemt
medewerking van die kant la op het
ontroerende af. Als je maar vaak
genoeg de woorden „sociaal" en
„maatschappeiyk" laat vallen, dan
wordt e'ke ambtenaar als was. Het
zyn In die contreien toverwoorden".
Menselijk contact
Bezuldenhoutseweg 51, vier etage»,
een verwilderde tuin en een forse
schuyr. opent half oktober de massieve
deur voor ledereen, die behoefte heeft
aan de balsem van menaeiyk contact
Er Ktant* •een Hmonoetbar zonder
versnaperingen, 'n bibliotheek, diverse
ontmoetingsruimten en spreekkamers
„We blijven tot diep In de nacht open",
zegt Berger grimmig, „we kunnen ei
900 man in stouwen en dan loop Je
elkaar nog niet In de weg. Als dit
experiment niet slaagt, denk Ik er
toch hard over om weer te gaan
(Van
r verslaggeiu
DEN HAAG Prinsjesdag, de enige
rrote traditie van konlnkiyk huis en
parlement, heeft zich vandaag duidclUk
onderscheiden van voorgaande jaren,
lang heeft dit kleurryke maar strak ge
regisseerde, plechtige maar ook vroiyke
'eest zich met succes gewapend tegen
de invloeden van de moderne tUd. Dit
iaar echter werd voor het eerst een con
cessie aan deze ontwikkeling gedaan en
werd het ceremonieel versoberd. De le-
i de hofhouding, die het gevolg
koninklijke familie vormen,
maakten daarom voor het eerst geen
van de stoet, die van het paleis
Lange Voorhout naar de Ridderzaal
«rok. ZU waren oer auto naar de Ridder-
raai gegaan, zodat de stoet beperkt bleef
'1 twee rijtuigen: de gouden koets en
het rijtuig, dat voor het huwelilk van
Prinses Margriet was omgebouwd. Jam-
or de vele duizenden langs de
route was het dat prinses Beatrix niet
ln staat was bij de opening van de
Staten-Generaal aanwezig te zijn, maar
de vreugdevolle oorzaak hiervan was
»n ieder een prettige compen
satie.
Den Haag had zich al heel vroeg op
gemaakt voor dit jaarlijkse kleurige fes-
ijn. De versieringen, zoals bloembakken
n oranjebollen. waren al aangebracht.
Na zonsopgang was het slechts wachten
op het uitstéken van de vlaggen. Allengs
hokken steeds meer Hagenaars naar de
binnenstad, die van tien tot twee uur hel
domein was van de voetgangers. In de
van de morgen kwamen daar nog ve
len van buiten de stad bij. Hoewel hun
aantal steeds terugloopt, gevolg van „de
concurrentie" van de tv, brachten zij een
licht verzorgde bewegelijkheid op de
'baagse stations
De klokslag van één uur werd In de
omgeving van het Malieveld overdon
derd door het eerste minuutschot van
batterij van de elfde afdeling rijden
de artillerie (gele rijders). De grote
«chare belangstellenden voor het paleis
op het Lange Voorhout veerde op. want
bet kijkfeest ging beginnen. Ook de ere
wacht voor het paleis, ditmaal bestaan
de uit een ereaquadron van de konink
lijke luchtmacht ter sterkt* van honderd
nam na diverse commando's een
•hammere houding aan. De paleisdeu-
ren zwaaiden open en toen het konink
lijk gezelschap in de deuropening ver
scheen, ging er een luid gejuich op.
H.M. de Koningin droeg een turquoise
fluwelen japon, waarvan de mouwen en
hals waren geborduurd. Zij droeg een
tulen hoed in dezelfde kleur van de ja
pon en het Grootkruis der orde van de
Nederlandse Leeuw. Prins Bernhard was
gekleed in het gala-uniform van generaal
der Koninklijke Luchtmacht. Hij droeg
eveneens het Grootkruis der orde van de
Nederlandse Leeuw-
Prins Claus was gekleed in jacquet,
me» (zogls gebruikelijk bij dit kostuum)
dr rozet van het Grootkruis der orde van
de Nederlandse Leeuw in het knoopsgat.
Vertrek
Na het spelen van het Wilhelmus door
de kapel van de koninklijke luchtmacht,
(Van i
t parlementaire redactie)
DEN HAAG. Minister dr. H. J.
Witteveen (Financiën) stemt in met de
gedachte om ieder jaar twee of drie van
de begrotingshoofdstukken grondig te
bezien en ten aanzien van de overige met
een meer globale beschouwing genoegen
amen met vaandel en vaandelwacht
bij de erewacht was ingedeeld, namen
prinses Margriet, mr. Pieter van Vollen-
n en prinses Christina plaats in een
galarijtuig, bespannen met vier paar
den. Vervolgens stegen koningin Julia
na, prins Bernhard en prins Claus in de
gouden koets.
De stoet werd geopend door negen rui
ters van de bereden brigade van de
Haagse politie en de Haagse hoofdcom
missaris J. H. A. K. Gualthérie van Wee
zei, vergezeld van dien adjudant, de
hoofdinspectuer P. Schultz. Daarachter
een 48 man sterk detachement van de ko
ninklijke marechaussee, de Koninklijke
Militaire Kapel met het tamboerkorp
van de garde grenadiers en een erecom-
pagnie van het 11 pantser infanterie ba
taljon van honderd man, voorafgegaan
door de commandant van het gardebatal
jon grenadiers, vaandel en vaandel-
wacht.
Een rijknecht-majoor en twee rijknech
ten te paard gingen vooraf aan het gala-
rijtuig met prinses Margriet, mr. Pie
ter van Vollenhoven en prinses Christi
na. Naast elk der vier paarden van dit
rijtuig een koetsier en aan de zijden van
dit rijtuig een lakei en de respectieve
lijke adjudanten van koningin Juliana
en prins Bernhard.
Een commando rijkspolitie te paard
ging vooraf aan de gouden koets, die
werd begeleid door de chef van het mi
litaire huis en een adjudant van de ko
ningin en werd getrokken door acht
paarden, waarnaast evenzoveel koetsiers
gingen. Naast de koets verder nog vier
lakeien. Achter de gouden koets reed
een tweede commando rijkspolitie te
paard. De stoet werd gesloten door vier
ruiters van de beerden brigade
prinses Christina door
van Someren-Dowi
in- en uitgeleide ging het
In de Ridderzaal
Nadat de leden van het koninklijke ge
zin hadden plaatsgenomen, stelden de
grootmeesteres, de dame du palais en de
grootmeester zich achter de koninklijke
zitplaatsen op. De overige leden van het
civiele huis plaatsten zich rechts
van het militaire huis links van dt
Deze leden van de hofhouding maakten
dit jaar voor het eerst geen deel uit van
de stoet. Zij waren in tegenstelling tot
andere jaren niet met rijtuigen, maar
met auto's naar de Ridderzaal gegaan.
Vervolgens las de koningin de troon
rede voor (zie elders ln dit blad) en ver
klaarde zij de zitting van de Staten Ge
neraal voor geopend. Na de opening ging
men naar de ontvangkamer en kort
daarna vertrok de stoet weer langs de
zelfde route naar het paleis aan het
Lange Voorhout. Voor het koninklijke ge
zelschap in snelle hofauto's Den Haag
verliet, mocht het op het b alkon een
warme hulde ontvangen van het publiek.
De farnbornugh-luebtvaartshow die gis-
beglnnen, verdronk letter-
lijk in modder en water De hoofd
startbaan van het vliegveld was gedeel
telijk ondergelopen door watermassa's
van een kanaal waarvan de dijk het
begeven had. De hele grasmat was her
schapen in een moeras waarin men tot
de enkels wegzakte. Er waren geen te
lefoonverbindingen meer. De vliegde-
monstraties moesten ondanks redelijk
weer worden afgelast.
Ere-af zet ting
Hij heeft dit de Tweede Kamer mee
gedeeld in de memorie van antwoord op
het voorlopig verslag over de comptabili
teitswet, die bij de Kamer werd ingediend
op 7 september 1964.
ln het voorlopig verslag werd er van
de zijde der Kamer op gewezen, dat in
de praktijk bij de behandeling der begro
ting aan een grondige analyse van het
verstrekte cijfermateriaal weinig aan
dacht kan worden besteed. Gevraagd
werd naar het oordeel van de minister
over de gedachte om niet, zoals nu ge
beurt, ieder jaar zonder succes te
streven naar een uitputtende begrotings
analyse. maar van een meer beperkte
taakstelling uit te gaan door ieder jaar
bijvoorbeeld twee of drie van de begro
tingshoofdstukken grondig -te bezien en
ten aanzien van de overige met een glo
bale beschouwing genoegen te nemen.
Minister Witteveen heeft thans geant
woord, dat een dergelijke procedure ertoe
zou kunnen leiden, dat de begrotingsbe
handeling in het parlement zich meet
concentreert op de begroting zelf.
Dc korte tocht naar de Ridderzaal op
het Binnenhof voerde over het Schelpen
pad van het Lange Voorhout, via de
Kneuterdijk, de Lange en de Korte Vij
verberg. De ere-afzetting langs de route
bestond uit 1850 militairen, geleverd door
de Limburgse Jagers, het 43 en 45 pant
ser infanterie bataljon, de luchtmacht
instructie en militaire oplcidingenschool,
de koninklijke marine, de 109 en de 119
afdeling veldartillerie, de 45 en 25 afde
ling lichte luchtdoelarlillerie. de Delftse
en Leldse studenten weerbaarheid, de
Marva, Milva en de Luva.
Het was bijna kwart over één, toen
de gouden koets het Binnenhof opdraaide
Gadegeslagen door de honderden op de
houten tribunes en achter de ramen van
de regeringsgebouwen betrad het konink
lijke gezelschap de Ridderzaal. Koningin
Juliana werd begeleid door ir. E. H. A.
Kraaijevanger, prins Bernhard door mr.
M. v. d. Spoel, prins Claus door de heer
H. Algra. prinses Margriet door de heer
J. H. W. van Koeverden, mr. Pieter van
Vollenhoven door mr. G. van Hall en
Niet voorbereid
op rampen
vijftig
het verdronken
LONDEN Voo
•en scheen gisten
at waterige zon
land, zuid-oost va
drie doden en tal van gewonden heeft
de driedaagse zondvloed die de Britse
hoofdstad met de graalschappen Kent,
Surrey, Sussex, Hampshire en Essex
teisterden veroorzaakt. Het kan nog wel
drie of vier dagen duren voordat alle
verbindingen in het land over de weg
en per trein normaal zullen zijn.
Op verschillende plaatsen zijn bruggen
ingestort en stukken van wegen wegge
slagen. Inmiddels voorspellen de weers
instituten nog meer regen. In de Lon-
dense voorstad Lewisham, waar behal
ve honderden huizen ook een hospitaal
onder water liep, voer burgemeester
Clifford Combes in een roeiboot door zijn
straten om de hulp te organiseren. Over
al in de eerder genoemde graafschappen
maar vooral ln Kent da nu ver
dronken „Tuin van Engeland" raak
ten dorpen afgesneden van de buiten- I MggtWgdeD
wereld. Oogsten werden vernield en het i
water steeeg in de huizen soms tot aan i
de plafonds. In scholen en gemeentehui- I
zen verzamelden zich de uit hun huizen
verdreven slachtoffers voor een onge
makkelijke nachtrust. Tientallen Engel-
onderscheiden zich vooral zon- I
I.óndèn. Tenmüuü moedigt- pogingen om in moei
lijkheden geraakte medeburgers te red
den
Helikopters haalden mensen uit bo
en en van daken van huizen of auto's.
De zeer zware regenval herschiep het
zuid-oosten van het land in een comple
te chaos, die gisteravond laat nog voort
duurde. Tientallen wegen liepen onder
water. De hoofdroute van Dover naar
Londen stond zondag gedeeltelijk blank.
Vooral in het zuid-oosten waren gisteren
nog tal van wegen onbegaanbaar Dit
had tot gevolg, dat de wel berijdbare
wegen mudvol raakten. Gisteren reed
ik van Londen naar Farnborough, nor
maal ongeveer anderhalf uur rijden ten
zuiden van Londen gelegeo en deed er
nu vier uur over. Tal van treinverbin
dingen waren gestagneerd of totaal uit
gevallen.
Premier Wilson brak gisteren een kor
te vakantie, die hij doorbracht met de
koninklijke familie op Balmoral Castle
in Schotland vroegtijdig af. om in Lon
den de toestand met zijn ministers te
bespreken. Tienduizenden getroffen Brit
ragen zich af wie hen zal helpen de
schade te boven te komen. Miljoenen
anderen vragen zich af, wanneer de re
gering nu eindelijk eens iets zal gaan
doen om te voorkomenn dat elke camu-
llteit Engeland in een chaos dompelt.
Het geduld en de gelatenheid waarmee
de Britten gisteren zich schikten in de
voetstaps voortsukkelende files op de
tjokvolle wegen, en in hun overvolle
op hoop van zegen rijdende trei
nen. dit algemeen beoefende geduld zal
de Lagerhuisleden er niet van weerhou
den de regering fel aan te vallen om
dat opnieuw is gebleken dat Engeland
nooit in staat blijkt te zijn het hoofd te
bieden aan de gevolgen van camali-
teiten als overstromingen, sneeuwstor
men of mist, een forse staking of een
gestrande olietanker. Wat geduld Is goed
en effectief als directe reactie op onge
makken, maar als het gaat om het af
dwingen van maatregelen die Engeland
Als een rondvaartboot op
tiobbert deze Britse autobus t
verondersteld wordt 'n ver kei
te zijn. Een nat slot van een i
zeer natte Engelse some;
een organisatie moeten verschuffcn die
voorbereid is op Het onmiddellijk op
grote schaal treffen van maatregelen bij
calamiteiten, is geduld uit den boze. Zo
denkt ook een groeiend aantal parle
mentsleden erover. Al eerder deze uit
zonderlijke natte zomer voor Enge
land nog uitzonderlijker en natter dan
voor Nederland heeft het Lagchuis
scherpe kritiek uitgeoefend op het uit
blijven vun maatregelen en reorgani-
Vinger gevonden
hand compleet
AMSTERDAM, IA.N.P.I Een werk
nemer op de markthallen ln Amsterdam
is gisteravond zijn vinger kwijt geraakt,
toen hij van een laadbak sprong en zyn
vinger bekneld raakte. De man werd
met spoed naar het Wilhelminugasthuis
gebracht, waar de doktoien onmiddellijk
naar de vinger vroegen. De politie werd
ingeschakeld. Deze slaagde erin de vinger
■nel ln het Binnengasthuis af te leveren,
waar door operatief lngrypen de hand
vermoedeiyk weer compleet kan worden
gemaakt.