Muzikale vorming van de schoolgaande jeugd
Flentroporgel in
Doelen middelpunt
van manifestaties
Kon. Conservatorium vaart
nieuwe koers bij opleiding
Verklaring van bisschoppen
blijft halverwege steken
Klein, maar belangrijk rapport
NIEUWE CATALOGUS
Rococo en
romantiek
Minder verkeersdoden
bij betere ambulances
Samenwerking met jongeren Haagse Comedie
Weill en
Strawinsky in
Schouwburg
loon
Laatste
in Sittard
WOENSDAG 4 SEPTEMBER 1968
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 7
(Van i
i muziekredacteur)
DEN HAAG „Muzikale vorming van de
schoolgaande jeugd"; zo heet het rapport, dat
het Centrum voor Staatkundige Vorming te
's-Gravenhage vóór enige dagen heeft doen
verschijnen.
Dit centrum gaf aan een commiasie, voorgezeten
door J. L. P. M. Teyasen te Waalwijk, voorzitter
van het Brabants Orkest, verder bestaande uit
J. E. Oomen te Waalwijk, secretaris, Frans ven
Amelavoort, musicus te 's-Hertogenbosch, H. J.
Carpay, inspecteur van het kweekschoolonderwije
te Eindhoven, Hans Kox, componist, en directeur
van de Doetinchemse muziekschool. J. L. M. A.
Leonards, oud-directeur van het Lennards-
instituut te Roermond en prof. dr. J. M. A. F.
Smits van Waesberghe, hoogleraar aan de ge
meentelijke universiteit te Amsterdam, op 27 sep
tember 1963 geïnstalleerd, opdrcht
1. Een gemotiveerd antwoord te geven op de
vraag of, en, zo ja, op welke wijze(n) de over
heidmeer dan tot nu toe geschied, de muzikale
vorming op de lagere scholen voor voortgezet
onderivijs dient te bevorderen;
t. Tevens de vraag onder ogen te zien of de
muziekscholen van overheidswege ti»Sf beter in
staat dienen te worden gesteld hun taak te ver-
Een klein verslag (58 bladzijden) is hiervan het
gevolg geweest, waarin de oommissie voornoemd
meende haar opdracht te moeten beperken tot
het algemeen onderwijs, daarbij haar aandacht
sdhenkend aan:
a) de muzikale vorming van de leerlingen;
b) de muzikale vorming van de leerkrachten aan
de verschillende schooltypen;
et de opleiding van de vakdocenten, belast met
de leerkrachten, bedoeld onder b.
Dat de muzikale vorming op school van belang
ls, daaraan twijfelt de oommissie niet en in een
apart hoofdstuk geeft zij daaraan op boeiende
wijze uitdrukking: niet alleen in een primitieve
cultuur zien we de „homo ludens" ook in een
gecompliceerde maatschappij.
Want, het bloed kruipt waar het niet gaan kan.
..Met andere woorden, hoe materialistischer een
samenleving als de onze wordt, des te meer zal
zij als maatschappij gaan hunkeren naar ont
plooiing van musische eigenschappen en zal
derhalve de verplichting tot een educatiebeleid
in deze niet afnemen, doch toenemen".
Hoe kwijt de overheid zich van deze haar op
gelegde educatieve taak? Die vraag stellend,
dachten wij aan een artikel van Willem Pijper.
Er bestaat voor het vak muziek geen u.l.o.-
bevoegdheid, zoals voor de moderne talen, ivis-
kunde en handelsrekeneniedere leerkrachtin
het bezit van de hoofdakte of de akte als volledig
bevoegd onderwijzer, wordt geacht bevoegd (II
te zijn tot het geven van het muziekonderwijs.
Noch in het programma voor de oude hoofdakte,
noch in dat voor de akte ran volledig bevoegd
onderwijzer, is het vak muziek opgenomen, zodat
de bevoegdheid tot 't geven van muziekonderwijs
in het u.l.o. wordt ontleend aan de muzikale
vorming, die de leerkrachten hebben verworven
in hun opleiding tot onderwijzer".
Dit wat de docent betreft. Nu wat zijn positie in
door hem in 1926 geschreven, de titel torsend van
„De muzikaliteit des Hollander",
Waaruit onder andere bleek, dat de oudiers van
de opgroeiende Jeugd in ons lieve land onver
schillig, wantrouwend, ja zelfs vijandig staan
tegenover onderwijs in de muziek. Want de
bewoners van deze lage landen aan de zee
beoordelen onderwijs slechts met de maatstaf
van nuttig effect, van commerciële rentabiliteit.,
wat heeft men er dan aan met de geheimen van
de muziek vertrouwd gemaakt te worden, wat
koopt men ervoor?
Mentaliteit, die in de loop der jaren ook In het
overheidsbeleid tot uitdrukking is gekomen: het
koele, zakelijke compte-rendu van de commissie-
Teyssen getuigt hiervan: én ten aanzien van het
kleuteronderwijs, én ten aanzien van de lagere
school en kweekschool, én ten aanzien van alle
vormen van voortgezet onderwijs.
het onderwijs aangaat: terecht wordt hier opge
merkt, dat onder invloed van de exameneisen
een traditie ia ontstaan, waarbij de intellectuele
vakken veilig zijn gesteld ten koste van de
musische.
Zal de mammoetwet hierin verandering brengen
De commissie zet uitvoerig uiteen, welke gun
stige mogelijkheden aan de expressievakken, dus
ook aan de muziek, geboden worden.
Maarmet wetten schept men geen onderwijs.
zelfs niet met de beste. Zoals de mammoetwet,
waarin de musische vakken muziek, tekenen,
handvaardigheids in de programma's van alle
schooltypen zijn opgenomen.
Het komt sleohis op de geest aan, op de mentali
teit van de representanten van een tolk, door
Willem Pijper gekarakteriseerd als „anti-
muzikaal", die deze wet moeten uitvoeren.
De geest, die leidt tot een touwtrekken over
lesuren tussen dooenten in de intellectuele en
expressieve vakken, spelletje, dat door de eerste
partij gewonnen wordt, mede gezien het feit, dat
de voorschriften van de wet. uiterst vaag, de
mogelijkheid bot een zeer „vrije" Interpretatie
Hierover meldt dit rapport niets concreets, het
suggereert slechts. Bn wij hebben alle aanleiding
de toekomst van het onderwijs in de muziek
bepaald niet rooskleurig te zien.
Met een zeker® weemoed citeren we daarom een
mededeling, in dit geschrift te vinden, van ZoltAn
Kodély over de verbetering van de muzikale op
voeding in Hongarije.
..Vijftien jaar geleden dat is 1951 ku-amen
de eerste duidelijke successen: de ondenoije-
nutoriteiten stonden toe. dat hij wijze van proef
in Boedapest en bi m'n geboorteplaats Kecskemét
een musnkale lagere school" werd gesticht,
ii-aarin naast 't gewone lagere-schoolprogramma
dagelijks een lesuur muziek wordt gegeven.
Thans hebben we 105 van dif soort scholen,
waarvan in Boedapest drieëntwintig. Aangezien
hier dus zes uur muziek per week uordt gegeven
tegenover de normale twee uur bij de overigs
lagere schalen, betekent dit een roostersurplus
van mer uur en natuurlijk hadden de tegen
standers de mond vol over de overlading van dit
weekprogramma. Doch de ervaring van vijftien
jaar heeft geleerd, dat de veranderingen, die de
kinderen van onze scholen maken in de „gewone"
schoolvakken sneller en gemakkelijker verlopen
dan in de normale lagere scholen".
Zij. die het „utilKeltseletnent" bij het onderwijs
koeeteren, mogen hier hun oren spitsen. Laten
zij bovendien weten, dat de leiders in onze grote
bedrijven allen voor de bevordering van de
.■Y-pressievakken in onze scholen geporteerd
zijndaar heeft men kennelijk het „praktisch
nut" ervan ervaren. Maar dat zijn handelslieden,
die verder kijken dan hun neus lang is
Internationale muziekweek Gaudeamus
(Van onze muziekredactie)
ROTTERDAM De twintigste internationale muziekweek van de stich
ting Gaudeamus heeft dit jaar van 6 tot en met 13 september plaats. Met
een zekere gerechtvaardigde trots vertelde ons gisteren directeur Maas,
dat in totaal 35 werken zullen worden uitgevoerd; 20 hiervan zijn een
wereldpremière. Om zulks te realiseren werken niet minder dan 5
orkest met 247 leden, 3 koren met 132 leden, 9 (Nederlandse) dirigenten,
2 kamerensembles en 10 solisten daaraan mede. Optredend te Utrecht,
Hilversum, Rotterdam en Amsterdam.
Zweed Welin
gefascineerd door
mogelijkheden
Een centrale plaats neemt daarbij
Rotterdam in, de Doelen met zijn thans
reeds vermaard Flentroporgel. Daarop
geeft de Zweed Karl-Erik Welin, een der
prominenten van de jongere organis
tengeneratie hij werd in 1934 ge
boren drie concerten. Hij is gefasci
neerd over de mogelijkheden, dat vol
gens hem het beste concertorgel ter we
reld hem biedt. Drie concerten, waarvan
het eerste met een voor hem conventio
neel programma.
Doch op 7 september aanstaande
wordt uit een ander vaatje getapt. Vóór
de pauze kan men namelijk kennis ma
ken met „Traumdeuung", van Vinko
Glokobar, een Joego-Slaaf in 1934 ge
boren, spectaculair werk, waarbij het
koor van de omroep, geleid door Mari-
nus Voorberg, Franz Müller, Carel
Laout en Meindert Boekei, op vier plaat
sen in de zaal is opgesteld. Waarna or
gelcomposities van Carel Brons, Jan
W. Marthenson, Brengt Hambraeus,
György Ligetl, John Cage en Enrique
Raxach volgen.
Op 9 september treedt Welin voor 't
laatst op: met medewerking van het
Noordelijk Philharmonisch Orkest, on
der leiding van Charles de Wolff: or
kest. dat als avant-gardistisch ensem
ble in het buitenland, speciaal te Za
greb een gunstige bekendheid heeft ver-
De jonge meester laat zich dan als or
gel- en pianosolist horen: respectievelijk
in muziek van Danatoni en Cage.
Amateurensembles
Bepaald verheugend is het optreden
van twee amateurensembles, die zich
hebben gespecialiseerd in het studeren
en uitvoeren van hedendaagse muziek,
die zij op 10 september in „Paradiso"
te Amsterdam laten klinken het koor en
orkest van het „Musisch lab", onder di
rectie van Bernard van Vlijmen en het
Amsterdams Studenten Kamerorkest,
waarvan Jan Vriend dirigent is.
En daags daarop biedt de Doelen weer
gastvrijheid aan het Utrechts Symfonie
Orkest van Paul Hupperts. Theo Bruins
speelt dan het pianoconcert van Kees
van Baaren.
Ziehier enkele markante zaken uit de
periferie van deze 20ste muziekweek:
in het hart daarvan bevindt zich de
compositieprijsvraag, waarvan het re
cordaantal van 121 partitures werd in
gezonden, komend uit 24 landen, door de
internationale jury. bestaande uit: Klaus
Huber (Zwitserland), Wiltold Luto-
slwaWski (Polen), Hans Ulrich Engel-
mann (West-Duitsland), en Kees van
Baaren (Nederland), weiden uit deze
inzendingen vijftien werken voor uit
voering tijdens de internationale muziek
week vrijgegeven. Hierbij bevinden zich
composities van de Nederlanders Jan
Vriend, Jo van den Baaren en Ton de
Kruyt. Op 13 september zal de jury, na
alle werken beluisterd te hebben vier
prijzen toekennen, die vervolgens in de
burgerzaal van het raadhuis te Hilver
sum door de burgemeester zullen
den uitgereikt.
Medewerking omroepen
Verheugend is de belangstelling der
verschillende omroeplnstanties in en
buiten Nederland. Voor het eerst zal een
aantal concerten rechtstreeks door de Ne
derlandse Radio Unie worden uitgezonden.
Voorts heeft men vanuit Zweden en j
vrijwel alle West-Europese radiostations
bandopnamen gevraagd en ontving men
van buiten ons werelddeel verzoeken
van -radio Malaysia, the Israel Broad
casting Authority, the Broadcasting Cor
poration of China, New Zealand Broad
casting Corporation, radio Clube de Mo-
cambique en Associated Broadcasting
Corporation Philippines.
Leoncallo
Leonardi
overleden
ROME (AP) De Italiaanse beeld
houwer Leoncallo Leonardi is dinsdag
nacht aan een hartaanval overleden. Hij
was 63 jaar. De beeldhouwer was een
van de grootste Italiaanse artiesten wiens
werken werden vertoond op tentoonstel
lingen in Londen en New York en ii
vele particuliere collecties.
van muziekbibliotheek
en instrumentencollectie
in Haags Gemeentemuseum
(Van onze muziekredacteur)
DEN HA AO De aankondiging van
het verschijnen van catalogi i«in de
muziekbiblotheck en collectie muziek
instrumenten, aanwezig in het Haags
Gemeentemuseum, te verzorgen door
medeicerkers van deze instelling onder
redactie van dr. C. C. J. eon Oleich,
vestigen weer eene de aandacht op een
groot Hagenaar, die voor deze beide
verzamelingen, uniek voor de gamee
wereld, de grondslag gelegd heeft.
We bedoelen natuurlijk dr. Daniela
Francois Scheurleer (1855—1927). Want
een zéér groot gedeelte van allee, wat
men in het muaeum aantreffen kan, is
bijeengebracht door de keimts, de liefde
en de onvermoeide speurzin van deze zo
bijzondere mens.
Scheurleer was van beroep bankier:
wat betekent, dat bij Ln muzikaal en
musicologlaoh opzicht een amateur ge
noemd moest worden, een autodidact,
zo ge wik.
Maar wat h(j voor de toonkunst in
zijn veelomvattend leven heeft tot stand
gebracht, ia ingelofelijk te noemen. Van
zijn publikaties, waarvan A. J. de Mare
in het „Gedenkboek, aangeboden aan
dr. D. F. Scheurleer op zijn zeventigste
verjaardag:" de volledige lijst heeft
a&mengwtold, zij hier slechts zijn hoofd
werk, „Het muziekleven in Nederland
ln de tweede helft van de achttiende
eeuw in verband met Mozart* verblijf
aldaar", afzonderlijk vermeld.
Onnoemelijk veel heeft de Verecniging
voor Nederlandsche Muziekgeschiedenis
waarvan Scheurleer sinds 1896 voor
zitter was, gedaan. Autodidact, maar als
wetenschapsmens erkend door alle vak
lieden ln de wereld: zijn eredoctoraat
door de Leidse universiteit ln 1910, zijn
erevoorzitterschap door het muziek
wetenschappelijk congres te Bazel ln
1927 verleend, zijn daar enkele voor
beelden van.
Van Soheurleers bibliotheek bestond
een driedelige catalogus, door hemzelf
in de jaren 19231925 gepubliceerd.
Doch, nadat :ijn waardevolle ver
zamelingen bibliotheek en muziek
instrumenten in 1935 door het Haags
Gemeentemuseum waren verworven, zijn
deze door aankopen en schenkingen ge
stadig gegroeid, waardoor een nieuwe
catalogus, rij het in gewijzigde vorm,
noodzakelijk werd: met de uitgave door
heeft Frits Knof Hilversum e*ch
willen belasten.
Zéér binnenkort verschijnen een cata
logus van de hoorn- en trompetachtige
instrumenten en de Hlstorisohe en theo
retische werken tot 1800. verzorgd res
pectievelijk door L. J. Plencker» en M.
H. CharPon: meerdere «leien volgen.
Catalogi, alleen bedoeld voor enige
wetenschappelijke kringen? AHsrminst
want het effect ervan zal rijn, da< én
bibliotheek. én Instrumentencollectie
nog meer dan thsna het geval is, „open"
komen te leggeu.
Een voorbeeld uit tientallen, de pubM-
katic van de verzameling partituren
de Franse Opera ln de Residentie,
kostbare verzameling, die een verras
sende Rijk geeft op het muziekleven te
's-Gravenhage ln de achttiende eeuw,
kan haar directe invloed doen gelden op
de repertoirvaamenstelHng van huidige
opera-instellingenWe wachten dit
met spanning af.
In Queeekhoven
te Breukelen
Vele wagens
voldoen niet
aan eisen
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG Per jaar sterven ln
ons land drieduizend mensen als ver
keersslachtoffer. Door snellere en bete
re hulp kan het dodencijfer met tien tot
Residentie-Orkest
op tournee
DEN HAAG Het Residentie-Orkest
vertrekt donderdag 5 september met
125 man voor een korte tournee naar
Duitsland en Italië. Op 6 september
wordt geconcerteerd te Darmstadt. Het
orkest vervolgt daarna de reis naar Ve
netië voor twee concerten in het kader
van het 31ste Internationale Festival voor
hedendaagse muziek (Biennale di Ve-
nezia), in welk festival ook het New
York Philharmonic Orchestra onder lei
ding van Leonard Bernstein twee concer
ten zal geven.
Op deze 3 concerten van het Residen
tie-Orkest, alle onder leiding van Bru
no Maderna, zullen worden uitgevoerd
de Serenata II van Jan v. Vlijmen (met
als solist Koos Verheul), de wereldpre
mière van het 2de hoboconcert van Ma
derna (solist: Lothar Faber), de we
reldpremière van Eschatofonie van de
jonge Russische componist Silvestrov,
en voorts werk van Debussy, Schönberg.
Webern. Bartok en Boulez.
■ntig percent worden gedrukt. Drie
tot zeshonderd mensen sterven dus In
het verkeer als slachtoffer van de on-
■oldoende hulp.
Dat bevestigde dr. J. Dijkstra uit
Woerden, die een belangrijk aandeel
heeft geleverd aan het rapport-Munten
dam over de verbetering van het
bulancevervoer. Dit rapport ls samenge
steld op verzoek van de regering er
ruim drie jaar geleden bij het ministe-
'an Sociale Zaken en Volksgezond
heid ingediend. Het rapport heeft daar
zolang gelegen, omdat pas onlangs een
sluitstuk ervan over de alarmering
is gereed gekomen. In de televisieru
briek „Achter het nieuws" bevestigde
dr. Dijkstra dat vooral op het platte
land vele ambulancewagens niet vol
doen aan de normen. Het trieste gevolg
hiervan en van de dikwijls te laat ver
leende hulp is dat op weg naar de zie
kenhuizen de helft van de verkeersslacht
offers sterft.
nn 55
SITTARD Toon Hermans heeft zijn
geboortestad Sittard uitgekozen vooi
laatste opvoering van zijn Amerikaanse
show, alvorens htf op 17 september
Canada vertrekt. Deze laatste uitvoering
In Nederland begint 12 september om 8
uur in de Stadsschouwburg van Sittard.
De directie van de stadsschouwburg
wijst er om teleurstelling te M I
komen nog eens nadrukkelijk op. dat
er in deze show geen woord Limburgs
wordt gesproken. „Je hebt van die me
sen, die na afloop komen klagen, dat
van het Engels geen woord hebben
verstaanaldus directeur Povel.
(Van t
kunstredactie)
DEN HAAG Van «2 september tot
en met 1 november aanstaande wordt
in het Internationaal Toonkunstenaars
Centrum Eduard van Belnum te Breu
kelen de tweede bijeenkomst gehouden
inusicullura, geheel gewijd aan de
periode tussen Rococo en Romantiek.
Van de deelnemende muziekgezelschap
pen, die hieraan hun modewerking ver
lenen noemen we het Amadeuskwartet.
het Guarnerltrio, het duo Krebbera-De-
chenne, het Danszikwintet. Solostisch tre
den op Tibui de Machula (cello), Edu-
ardo del Pucyo (piano), Jorg Demus
(piano). Elly Ameling (zang).
Voorts kan men tal van voordrachten
beluisteren op deze periode vsn onze
cultuurhistorie betrekking hebbend van
prof. dr. J. C. Brandt Corstius, van
prof. dr. F. R. Noske, van prof. dr. J.
A. Emmeus, van drs. P. Fischer, van
A. .1 G. de Vrankrijker, van drs.
J. J. Louët Feisser, van prof. dr. E. L.
Noach, van prof. dr. H. H. J. de Leeu-
wf, van drs. Singelenberg, van prof. dr.
R. Hooykaas, van dr. Emmy Kerkhoff,
van drs. P. Singelenberg, van prof. dr
K. Ph. Bernet Kemper*, van prof. dr.
V'clav en Jan Sykora.
De verschillende lezingen en concer
ten worden van tijd tot tijd onderbro
ken om deelnemers de gelegenheid te
bieden van het onderwerp „Rococo en
Romantiek" van gedachten te wisselen.
Op 23 oktober bezoeken de deelnemer»
het Haags Gemeentemuseum om te luis
teren naar een concert door het Danzi-
kwintet op oude instrumenten van de
museumcollectie te geven.
NEDERLAND TOLERANTER
Gezin met vijf
inheemse
kinderen uit
Australië
PERTH. (AP.) Een Nederland»
gezin met vijf geadopteerde inheem*e
kinderen, zal woensdag met het schip
Marconi uit Fremuntle (Australië) naar
Nederland vertrekken. De heer en
mevrouw Alfons Boschmann uit Medina
bij Perth, geloven dat het gezin beter in
de Nederlandse levenswijze past omdat
de Nederlandse gemeenschap de kinderen
sneller zal aanvaarden. Boschmann, die
aan een raffinaderij werkt, kwam in
1953 naar West-Australlë. HIJ zei dat de
mensen in Nederland toleranter zijn, om
dat Nederland drie eeuwen ervaring
heeft met mensen van gemengd ras.
,.De mensen hier zijn soms tactloos
Er worden soms in aanwezigheid van de
kinderen vragen gesteld die ons in on
gelegenheid brengen".
Galerie Het Kunstcentrum, Molenstraat
16, Den Haag, exposeert van 7 sep
tember tot en met 5 oktober schilderij
en van Jan van Heel.
Udo Jfirgens. de Oostenrijkse zanger die
eenmaal het Eurovisie Song Festival
won met „Merci Chérie", komt voor
eenmaal naar Nederland. Op 12 sep
tember treedt hij op ln het Amster
damse Concertgebouw met zijn ca. 30
liedjes omvattende tour de chant.
Het Haags Expositie Centrum, Noord
einde 176 Den Haag, exposeert van 6
september tot 4 oktober „Sculture to
wear" (edelsmidwerk) van Manette
(Van onze kunstredactie
DEN HAAG. Zoals men in deze t(jd
een open oog heeft voor de noodzake
lijke vernieuwingen binnen het onder
wijs, hetgeen geresulteerd heeft in de
mammoetwet, zo ook ziet men binnen de
kaders van de muzikale opleiding nieu
we wegen, die ingeslagen moeten wor
den. Een van de punten die men onder
ogen krügt is. dal tot nu toe de opleiding
zodanig eenzijdig dat men alleen in
de strikt muzikale sfeer blijft, terwijl de
kunsten anderzijds zozeer op elkaar ge
ënt xl)n dat zU baast onverbrekelijk met
elkaar verbonden zijn.
We kunnen teruggaan tot Mozarts
dagen om te constateren dat toneel, mu
ziek en ballet dooreengeweven waren in
één persoon, die qua acteren, zingen en
dansen zijn mannetje moest staan. Ook
vandaag rien we het verschijnsel terug
komen in de en vogue zijnde musicals
die mensen vereisen met velerlei mo
gelijkheden in zich. Ook vanuit andere
dan muzikale sectoren ziet men deze
totaliteit8gedachte opkomen, zij het van-
I wege velerlei moeilijke en haast onmo-
Bredere basis
Met name is dit het geval bij het Ko
ninklijk Conservatorium voor Muziek in
Den Haag; men speelt daar al enkele
jaren met de gedachte om meer de an
dere kunst te betrekken als een vormend
deel van hun opleiding; niet alleen van
uit een praktische gerichtheid op het af
leveren van leerlingen, die in het moderne
bestel van nu een plaats moeten vin
den maar ook vanuit de ideale doel
stelling dat hun leerlingen een bredere
vorming en basis krijgen, waardoor zij
hun talenten tot grotere ontplooiing kun
nen brengen
Dat de leiding van het conservatorium
zich geen gemakkelijke opgave hiermee
stelde, behoeft nauwelijks betoog Was
het enerzijds alleen al hei voortdurend
gesprek hoe een en andei gerealiseerd
zou moeten worden binnen de financiële,
technische en programmatische mogelijk
heden. anderzijds was ook de vraag, hoe
men een dergelijk experiment in feite
kon voorbereiden o.a. vanwege de in deze
maanden vlottende bevolking van het
conservatorium.
Hoe men er uitgekomen is, valt te be
zien en te beluisteren dinsdag 10 sep
tember 1968 om 20.00 uur In de Konink
lijke Schouwburg in Den Haag.
„Down in the valley"
Leerlingen van de operaklasse, van de
opleiding voor de danskunst en de koor-
en orkestklasse van genoemde conserva
torium geven in hechte samenwerking
met leden van de jongerengroep van de
Haagse Comedie een uitvoering van
„Down in the Valley" van de Duits-
Amerikaanse componist Kurt Weill,
waardoor de leerlingen muzikaal gezien
eens helemaal buiten de strakke lijn
raken en van binnenuit kennis maken
met een volkomen andersoortig werk.
Als bijzonderheid mag genoemd worden
dat mede door eigen inbreng en het aan
kunnen van het muzikale gegeven, zij
laten zien in hoeverre ze zijn ingegroeid
in de nieuwe stijl van werken.
Daarnaast wordt ook een uitvoering
gegeven van: L'Historir du Soldat van
Igor Strawinsky, een pantomime, ge
schreven naar een tekst van Ramuz. In
de laatste jaren zijn hiervan meerdere
uitvoeringen gegeven o.a door de
Haagse Comedie. Binnen het experiment
met de jongeren heeft men terwille van
het betrekken van hen bij de geschiede
nis afgezien van de veel gebruikte ver
taling van M. Nijhoff. maar getracht zon
der het wezenlijke te verliezen van de
oorspronkelijke tekst deze te actualise
ren; de zeggingskracht van taal en mu
ziek zijn hierdoor meer gelijkwaardig ge
worden. Voor diegenen die actief be
trokken zijn bij de uitvoering resulteert
dit in een veel sterker, persoonlijk en
gagement.
Al met al een duidelijke poging in de
goede richting, waarbij men niet moet
vergeten dat de uitvoerenden geen pro
fessionals zijn. Hoe alles in feite uitpakt?
Hetgeen wel duidelijk wordt is wel
dat het conservatorium nodig en spoedig
in een nieuwe jas gezet wordt, waarna
wij bedoelen: een behuizing waarin men
die ideeën beter kan waarmaken. Ho-
penlijk laat de uitvoering zien dat men
op de goede weg is, waardoor ten gunste
van de opleiding een en ander definitief
gerealiseerd ken worden.
LEUVENS HOOGLERA AR MEENT:
Geboortenregeling
kan positieve
waarde hebben
BRUSSEL. Dr Belgische moraal
throlooc. prof. dr. M. dr Wachter S.J..
hoogleraar aan de katholieke universi
teit van Leuven, heeft voorgesteld, dat
bisschoppen, priester», theologen met het
hele kerkvolk uit België aan Rome zou
den vragen, het volledige dossier van de
commissie, die de Paus heeft geadviseerd
over de methoden van geboorteregeling,
voor publikatlo vrij t« geven. Prof. De
Wachter, die ervan overtuigd is, dat de
discussie over dit vraagstuk in 'n open
en constructieve dialoog moet voortgaan,
verdedigt zijn voorstel in een artikel in
het dagblad „De Standaard".
Hij wenst de publikatie van het dos
sier „niet zozeer om nog eens de statis
tische meerderheid tc doen zegevieren,
maar om allen die willen meezoeken, alle
experts in demografie, geneeskunde,
psychologie, filosofie en theologie in de
mogelijkheid te brengen de kwaliteit van
de beiderzijds aangevoerde argumenten
te vergelijken en op hen waarde te be
oordelen"
Prof. De Wachter geeft er blijk van
goed aan Ic voelen, welke reactie de
bisschoppelijke verklaring in België heeft
opgeroepen. Evenmin als de encycliek 1*
naar z.ijn oordeel de verklaring erin ge
klaagd „de twijfeltoestand van de katho
lieke kerkgemeenschap weg te nemen"
De verklaring van de Belgische bis
schoppen is volgens de Leuvense moraal
theoloog „een middenpositie, een com
promis zo men wil", waarmee alle bis
schoppen het eens konden zijn. „Men
mag redelijkerwijs aannemen, dat indi
viduele uitspraken van bisschoppen aan
de ene kant meer progressieve, maar
anderzijds ook minder progressieve hou
dingen zouden gereleveerd hebben." Het
oordeel van sommigen, die de verkla
ring van de Belgisch»- bisschoppen als
„geschitter" hebben bestempeld, lijkt
prof. De Wachter niet helemaal recht
vaardig. „Het zal wel waar zijn, dat men
bij het formuleren van dit document
heeft willen rekenen met de Romeinse
gevoeligheden. Maar wij moeten niet
vergeten, dat ook in ons land niet ieder
een overtuigd is van de morele waarde
der anti-conceptie en vooral bedenke
men, dat op het fonun van hat wereld
episcopaat de Belgische bistchoppencon-
fie onder de eersten is om de openheid
voor vrije gewetensbeslissing te affir-
Met de stelling, dat men kan afwijken
van de pauselijke uitspraak, hebben dr
Belgische bisschoppen naar het oordeel
van prof De Wachter aan velen al een
hele bevrijding bezorgd. Hij zou 't echtei
bijzonder gelukkig gevonden hebben, als
de bisschoppen niet alleen gezegd zou
den hebben, dat wie aan bepaalde voor
waarden voldoet, gerechtigd i* zijn eigen
overtuiging te volgen, maar als de bis
schoppen ook een .duidelijke appreciatie
hadden gegeven omtrent de mogelijkheid
van een objectief goede contraceptie".
„Wat nu gezegd wordt Is nogal vat
baar voor een jammerlijke en minima
listische verklaring, namelijk, dat men
eigenlijk objectief Iets verkeerds doet,
maar zonder subjectieve toerekenbaar
heid en schuld. Een dergelijke voorstel
ling van zaken doet misschien onrecht
aan mensen, die niet alleen menen dat
zij goed handelen, die het niet slecht*
;oed bedoelen, maar die nu al sinds
jaren steeds meer mensen (ook bisschop
pen) overtuigen met kracht van argu
menten, dat de verantwoorde contracep
tie (zij zeggen niet: het arbitrair en
lichtzinnig hanteren van contraceptiva»
een positieve waarde ia".
