NEDERLAND KIEST
PRESIDENT VAN VS.
WORKSHOP MAAKT MAN MODEBEWUST
Actie precedent:
Nationale
dromen zijn
bedrog"
Ondernemers
voor verticale
prijsbinding
Lang en slank ook het komend jaar troef
Eén confessioneel
()i]deriiemersverbond
VRIJDAG 30 AUGUSTUS 1968^
- DE LHÜDSE COURANT
PAGINA 15
UDDEL „Je moet je met je eigen
zaken bemoeien", zeggen ze in Uddel.
Dat klinkt op het eerste gehoor niet
bijster vriendelijk. Toch ligt in deze
korte terechtwijzing de kern besloten
van een niet-onvriendelijk bedoelde
campagne, waar binnenkort, in septem
ber en in oktober, dat bele Nederland
se volk mee te maken gaat krijgen. Die
campagne is de „aktie precedent", op
gezet als een dringende oproep aan
iedereen om mee invloed uit te oefe
nen op de Amerikaanse presidentsver
kiezingen. Een klein deel van de aan
zienlijk grote groep voorstanders van
deze actie bevindt zich thans, tot 31
augustus in Uddel.
Er wordt daar, in een klein tenten
kamp op de terreinen van het jongeren
ontmoetingscentrum de Hunneschans,
door enkele tientallen enthousiaste jon
geren gewerkt aan het welslagen van
de onderneming. Onder vele motto's
wordt actie precedent straks gevoerd
sn daarvan is: „bemoed je iïiet je
eigen zaken".
Wat willen ze daar in de bossen van
Uddel met zo'n opmerking, die aan het
doel van de actie voorbij schijnt te
schieten en er lijnrecht mee in tegen
spraak schijnt te zijn? Tenslotte gaat
het er om in Uddel de ambitieuze plan
nen vorm te geven en de praktijk van
de actie voor te bereiden: men wil met
veel ruchtbaarheid een nieuw element
aan de Amerikaanse presidentsverkie-
zingen toevoegen. Men wil er op de
monstratieve wijze inspraak in vragen.
De president van de Verenigde Staten,
zo is het standpunt van de actievoer
ders, houdt zich zo regelmatig bezig
met andere landen in de wereld en met
name met Nederland, dat het langza
merhand tijd wordt, dat die andere
landen ziich met de verkiezingen in
Amerika gaan inlaten. En zij beweren,
dat je je met je eigen zaken hebt te
bemoeien?
Inderdaad. Dat wordt je in Uddel wel
tienmaal toegevoegd. Het is aardig ge
vonden. Het geeft goed weer, wat de
kennelijk overtuigde wereldburgers in
het werkkamp eigenlijk willen. Was zij
.verstaan onder „eigen zaken!' reikt 'n
'stuk verder dan de traditionele bete-
l kems, die men eraan zou kunnen" hech
ten. De campagne rond het toekomsti
ge staatshoofd van de Verenigde Sta
ten wordt door hen beschouwd als een
„eigen zaak". Ook een zaak van de Ne
derlanders. Actie precedent tracht hier
mee een „precedent" te scheppen.
Toezeggingen
Uddel en Amerika. Het kleine dorp
ligt mijlenver van het enorme land
verwijderd en zal de toekomstige bewo-
ran het witte huis ooit van Uddel
gehoord hebben? Hij zal er wel geen
weet van hebben, dat er binnen het
/an een groepje tenten, verscho
len tussen het groen van een Veluws
bos, iets wordt uitgebroed, waar hij
straks, zoals de precedent-mensen ho
pen, wel van zal vernemen. Wat hier
gebeurt, is niet de vrucht van een Idee,
slechts enkelen achter staan.
Overal in het land klinken adhesie-:
betuigingen en zijn er toezeggingen ge-
om mee te doen. De organi
satoren spreken reeds van duizenden.
Het initiatief tot de actie is voortge
komen uit de vredesbeweging Sja-
loom. Het idee is inmiddels overge
nomen door vrijwel alle andere vre
desbewegingen en vele kerkelijke orga
nisaties in Nederland. In Odijk, het
oentrum van de Sjaloom-beweging, is
i autonome werkgroep in het leven
geroepen, die plaatselijke acties sti
muleert en suggesties geeft. En alles
schijnt op gang te komen, zoals men
het wilde.
Actie precedent formuleert haar be
weegredenen aldus„Het vraagstuk oor-
log-vrede, de verhouding tussen rijke
en arme landen, de rassenrelaties wor
den door de president van de Verenig
de Staten aanzienlijk beïnvloed. Zijn
verantwoordelijkheid ter zake van de
oorlog in Vietnam en de politiek ten
aanzien van China zijn zeer duidelijk.
Het is zonneklaar, dat al deze zaken
het directe belang van alle wereldbur
gers raken, en niet slechts dat van de
200 miljoen toevallige inwoners van de
Verenigde Staten (zes procent van de
wereldbevolking). Het is dan ook on
juist dat slechts de kiesgerechtigden
van deze toevallige groep in de pre
sidentskeuze kunnen participeren".
Betalen
Daarom de actie en daarom ook Ud
del. Kosmopolitiek werkkamp heet het.
Degenen; die hun tijd en hun capaci
teiten hier beschikbaar stellen, moeten
ervoor betalen. De kosten zijn dertig
gulden per week. Voor wie de volle
vier weken wenst uit te zitten negen
tig gulden. ER zijn ook week-end wer-
„Dat geld wordt graag opgebracht.
Het zijn hoofdzakelijk jongeren van in
de twintig die komen. Zij kunnen hier
creatief werkzaam zijn voor een zaak,
waar zij blijkbaar warm voor lopen".
Aldus de 24-jarige Amsterdamse stu
dent en kampleider Flip Lambalk. Sa
men met zijn medewerkers legt hij
in deze weken de publiciteitsbasis voor
actie precedent.
Het gaat in Uddel vooral om het uit
denken en produceren van propagan
damateriaal. De grafische produktie
is niet gering. Stapels geschriften,
pamfletten, muurkranten, plakkers en
speldjes komen in de ene werktent ge
reed om later te worden doorgezon
den naar de plaatselijke actievoerders
in het land. Men wil een hoeveelheid
materiaal creëeren met een duide
lijk provocerend karakter en hiermee
de samenhang tussen VS-president en
wereldproblemen onder de ogen van
de mensen brengen. En vooral atten
deren de betrokkenheid van iedereen
bij de verkiezingen. Flip Lambalk is
verantwoordelijk voor de wijze, waar
op het een en ander in de werktent op
papier gezet wordt.
Kapstok
Hij zegt: „De Amerikaanse presi
dentsverkiezingen zijn voor ons eigen
lijk nauwelijks meer dan een actuele
kapstok, waar we een appèl tot mon
diaal denken aan ophangen. "We heb
ben niet de illusie, dat we nu in 1968
daadwerkelijk invloed kunnen uitoefe
nen op de keuze van een president. Het
gaat erom, een wereldpolitieke bewust
wording bij de mensen te bevorderen.
De mentaliteit van de mensen te be-
invloeden tot wereldlijk denken. Te la
ten zien, dat wat over de grenzen ge
beurt ons allen aangaat. We zouden op
dezelfde wijze een actie kunnen voeren
in verband met een belangrijke gebeur
tenis in Rusland of in Arabië. Maar
Nederland is nu eenmaal meer gericht
op Amerika".
Je met je „eigen wereldzaken" be
moeien dus. In feite is de actie prece
dent dan ook een pleidooi voor een we
reldregering. Uit de teksten, die in Ud
del gefabriceerd worden, blijkt ook
dat dit pleidooi speels zal zijn. Het zijn
eer wereldpolitieke prikjes dan uiteen
zettingen met politieke pretenties.
Leuzen
De werktent puil uit van de verse leu
zen. De wanden zijn ervan binnen mee
bedekt als schubben op een vis. In ge
concentreerde vorm bevindt zich hier
alles nog bijeen, wat straks over het
land moet uitwaaieren.
Een selectie: „oost, west, noord, zuidl
kruip eens in een andere huid" en
„mondiaal meer mens" en „vandaag
doen wat morgen mogelijk is" en „kunt
u wat inschikken" en „nationale dro
men zijn bedrog" en ook „van grenzen
Of al deze kreten de officiële propa-
gande halen, staat nog niet vast. Wel
blijkt eruit in welke gedachtensfeer de
actie zich ontwikkelt.
Waarom voelen de precedent-kampeer
ders zich dagelijks zo thuis in deze kil
le tent, waar vanwege het langdurig
achterwege blijven van zomerweer een
elektrische straallamp geplaatst moest
worden? Wat zeggen zij, nu zij zich be
vinden tussen al die papieren, een
paar oude, versierde persen, touw,
flesjes, etenswaren, potjes en kwas
ten?
Een student m.o. tekenen drukt zich
als volgt uit: „Als er geen eenheid
komt in de wereld, is dat een aantas
ting van het eigenbelang. Als ieder
een, in de oude zin van het woord dan,
aan zijn eigen belang zou denken, gaat
dat dus tegen het wezenlijke eigenbe
lang in. En daarom ontwerp en teken
ik hier voor deze actie. Kijk, wat wij
doen is nauwelijks idealistsich. Het
gaat gewoon om de werkelijkheid. Wij
zijn geen idealisten. Wel streven wij
naar iets, wat er In feite nog niet is.
Misschien zou je het, zo gezien, toch
een beetje idealistisch kunnen noemen.
Iemand, die bijvoorbeeld ontwikkelings
hulp nastreeft, werkt voor iets dat
reeds bestaat. Ontwikkelingshulp kan
alleen nog uitgebreid worden of an
ders geregeld. Wat wij doen is vechten
Het opvullen van dit vacuum zal een
aanvang nemen in het gebouw Tivoli
in Utrecht op 14 september, wanne»
„kosmopolitieke werkdag" wordt
houden. Het oinde van deze dag bete
kent tevens de inzet van een der meest
wezenlijke onderdelen van de actie:
het verspreiden van de pocket: „Wij
scheppen een precedent".
In dit boek zal de koper een invulkaart
aantreffen. Hij kan hierp zijn mening-
kwijt. De kaarten zijn bij voorbaat ge
adresseerd aan enkele bekende Ameri
kaanse kranten en tijdschriften. Zo wil
men tevens in Amerika laten weten,
wat hier bij velen aan de hand is.
Veel verwachtingen heeft men ook van
twee uitgebreide televisieuitzendingen
van VARA „Achter het Nieuws". Dit
wordt een soort wetenschappelijke
steekproef naar de vraag hoe Neder
land gestemd zou hebben.
Wie de sfeer, die rond actie precedent
zal komen te hangen, heeft opgesno
ven, in zijn beginstadium tussen het
Uddelse geboomte, staat er eigenlijk
van versteld met welke eenvoudige
middelen de basis voor de actie wordt
gelegd. Een handjevol doortastende
jongeren die in hun kielzog wat her en
der versierd materiaal meevoeren, wan
delt op zeker moment een niet eens zo
heel grote tent binnen, midden in de
Veluwse eenzaamheid, en een maand
later is heel Nederland voorzien van
keurig en kleurig gedrukte of gestencil
de in het oog springende propaganda-
papieren, waar je magazijnen mee zou
kunnen vullen. De tent met de ietwat
gebruinde theedoeken op de scheerlij
nen zal dan verdwenen zijn. Over is
het bos. Men kan zich met zijn eigen
zaken gaan bemoeien.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De federatie van het
Katholiek en Christelijk Ondernemers
Verbond in het midden- en kleinbedrijf
vindt, dat er wel aanleiding is een wet
tot regeling van een ordelijk economisch
verkeer in te stellen. Het begrip „or
delijk economisch verkeer" is moeilijk
te omschrijven, maar de federatie zou
er vooral een eerlijk handelsverkeer on
der willen verstaan. De federatie vindt
in dit verband, dat verticale prijsbin
ding een wezenlijke bijdrage levert tot
de ordelijkheid van het economisch ver
keer, zodat zij deze toegestaan wil zien.
Vooruitlopend op zo'n wet zou, gezien
de problemen rond de prijsontwikkeling
van bepaalde produkten (met name
brood en melk), de overheid een mini
mumprijsregeling tot stand moeten
brengen. Ook zou moeten worden bezien,
of'er nu niet ietMé doen valt tegen on
eerlijke reclame. Uitgangspunt daarbij
moet zijn, dat reclame-uitingen door
de feitelijke bedrijfsvoering moeten wor
den gedekt. Als men bijvoorbeeld in ad
vertenties een oude prijs doorstreept en
er een lagere voor in de plaats stelt
zou moeten worden nagegaan, of die ou
de prijs inderdaad voorheen gegolden
heeft en zo neen, dan zou opgetreden
moeten kunnen worden.
Voorts is de federatie van mening dat
het probleem van de „grijze markt"
brandend vraagstuk voor de middenstand
moet worden onderzocht. Onder
„grijze markt" wordt verstaan het te
gen sterk gereduceerde prijs verkopen
van artikelen aan personeelsverenigin
gen, werknemersorganisaties en derge
lijke door fabrikanten en grossiers.
Men kan bovenstaande opvattingen vin
den in een brochure, waarin de f<?dera-
tie repliek geeft op het rapport van de
ministeriële commissie-Zijlstra, die de
instelling van een wet tot regeling van
een ordelijk economisch verkeer bepleit
te.
In de brochure wordt de commissie-
Zijlstra een nogal oppervlakkig optre
den verweten. Zonder bewijs stellen Zijl
stra c.s. dat de „grijze markt" niet van
grote betekenis is. De middenstand is
een tegengestelde mening toegedaan. In
de kring van de (nieuwe) federatie be
staat de indruk, dat het ministerie van
Economische Zaken spoedig met een
voorontwerp van wet zal komen.
er tien jaar geleden nog nauwelijks sprake
van dat ook een man modebewust zou kunnen
ïu is dat een normale zaak. Vooral de groep
jongemannen tussen 15 en 35 staan open voor
nieuwe ideeën en tonen Interesse voor hetgeen
ontwerpers en confectionairs aan kleding op de
markt brengen. Zij het wel dat namen als Cardin,
Esterel, Dior en Feraud, in tegenstelling tot de
vrouw, voor hen nog onbekend zyn.
De man, en zeker de jongeman van vandaag, en
laten we ons dan ook nog beperken tot de Neder
landse, houdt van enigszins degelijke goede kie
ling, niet te progressief maar wel beantwoordend
ian de stijl van dat moment. Toch kijken mannen
minder vooruit in de mode dan vrouwen. En
daaraan probeert ook de Terlenka Workshop al
enkele jaren iets te doen.
De Terlenka Workshop is een soort ontmoetings
punt tussen' herenmodedetaillist en de textiel
industrie. Als men de weg ziet die van de „mode
makers" naar de „modedragers" loopt via spinners,
wevers en breiers, confectionairs en detailhandel,
i» het te begrijpen dat er enerzijds mogelijkheden
tot misverstanden zijn en dat anderzijds tendenzen
in de realiseringsfaze alweer voorbij kunnen zijn.
Deze lange tijdweg is thans „kortgesloten" door de
Terlenka Workshop na alle fazen in de „textiel-
kolom" (spinners, wevers, breiers, confectionairs,
detailhandel). Regelmatig terugkerend element van
de Terlenka Workshop is de modegebeurtenis, in
clusief prognose voor de komende twee jaar, dit
keer gehouden op donderdag 29 augustus. Als
showplaats diende de fotostudio van International
Textiles, niet bepaald ideaal, omdat inkopers en
journalisten in de betrekkelijk kleine ruimte wa-
samengeperst, waardoor ook het uitzicht wel
•eng moeilijk was.
Hoe de man er in 1969 en in 1970 uit zal zien,
weten we nog niet. Wel heeft een groep mode
ontwerpers, aangesloten bij de Terlenka Workshop,
bepaalde voorspellingen gedaan. Volgens die ont
werpers, of liever gezegd stylisten, waaronder
Jacques Gross, Werner Lauer, Gerdard de Both en
Doede van Duijl, blijft het colbertjasje lang en
slank, meestal met split of stolpplooi, maar komt
er daarnaast in de sector vrijetijdskleding een min
of meer bloezend kort jasje, dat met een band
om de heup wordt gesloten. Pantalons veranderen
weinig, ze lopen meestal naar odneren toe iets
wijder uit, zijn er met en zonder omslagen. Het
vest heeft een lange knoopsluiting en is van on
deren recht of hoekig.
Tijdens de show zagen we diverse „bloesson-
pakken", ook wel gemakpakken genoemd. Eén
model had schuin verwerkte ritsen op het voor
pand van het jasje en aan de hals bovendien een
korte schuine drukknopsluiting. Een ander pak
trok de aandacht door de vele stiksels op het
voorpand en de doorgestikte naden.
Doorstikken hoort erbij
Doorstikken zal er wat de kleding voor het ko
mende en het volgende jaar betreft bijhoren.
Evenals de grote zakken, soms met klep en steek-
zak ineen. Sommige colberts hadden niet alleen
aan de zijkanten grote zakken maar ook op borst
hoogte, zoals een gemakpak met klaverbadrevers
en rondgesneden kleppen. De rondingen bleken
optisch met elkaar in verband te zijn gebracht.
Een grijs-groen kostuum, dat zeer hoog werd ge
sloten met hoog geplaatste zakken, waarvan de
intast op de normale hoogte was aangebracht. Op
deze manier was er onder de klep een extra-xak-
ruimte verkregen. De revere bij de verschillende
getoonde ontwerpen varieerden nogal eens. Som
mige kostuums met een overslag en twee-rijslui-
ting hadden lange, enigszins brede revers, andere
kostuums met een-rijsluiting hadden korte smalle
revers. Er werd ook een colbert met napoleon
kraag getoond.
Op deze modepresentatie, die overigens niet al te
strak was georganiseerd en waarbij de vreemde
lichteffecten doodgewoon storend werkten, konden
inkopers en journalisten ook een mouwenkostuum
bewonderen. Het lijkt ons niet nodig te omschrij
ven hoe dit er uit zag, hoogstens behoeft vermeld
te worden dat het jasje nog was voorzien van een
brede leren ceintuur met grote gesp.
Overhemd-kostuum
Veel aandacht was ln de collectie zeker besteed
aan de combinatie va noverhemd met kostuum.
Zo droeg een dressman bij een grijs-bruin
kostuum een reseda-groen overhemd, by een
blauw pak een rose overhemd en by een grijs pak
hardblauw overhemd. Er waren overigens ook ge
noeg combinaties van minder tegengestelde kleu-
Overhemden waren speciaal voor deze collectie
otworpen en meestal bestond de mogeiykheid om
een pak of enkel jasje te combineren met drie
verschillende overhemden. Zeker een nieuwe ont
wikkeling in de herenmode zyn de gebreide ga
rens. Op deze show zag men onder meer een ge
breid jasje met suede voorpand en pantalon van
geweven stof in dezelfde kleur. Een pak in grijs
met dunen krijtstreep was eveneens van een ge
breide stof vervaardigd; De dassen die by de com
binaties werden geshowd waren weinig spectacu
lair. Meestal effen, tornt met een vaag jugendetil-
Een hoofdstuk apart vormden ln de collectie wel
de kleuren. Het eeuwige grys en het eeuwige
donkerblauw beginnen langzamerhand de aan
dacht te verliezen. Voor de wever is dit wel een
moeiiyke zaak, omdat van hem als het ware ge-
eist wordt dat hy in de modetoekomst kan kyken.
De Terlenka Workshop heeft voor dit aspect veel
begrip getoond en contact opgenomen met stylis
ten van het I.C.A. (International Colour Autho
rity) in New York, Londen, Parijs en Amsterdam,
wat betreft de kleuren voor de zomer van 1970.
Een praktisch voorbeeld van de kleurenactivitelten
van de workshop is de recente coördinatie met de
weefindustrie in Tilburg. Sinds maart 1968 werkt
een weversgroep van het Nederlands Herenmode
Instituut sam enmet A.KU. binnen het concept
van het Terlenka Young project, een onderdeel
van de Terlenka Workshop. Naast het contact tus
sen de wevers onderling, dat er al was, bracht de
workshop een verticale coördinatie in.
Sjabloon van kleuren
Dit betekent het gezamenlijk by oonfeetie en han
del propageren van dezelfde trendkleuren, met de
bedoeling het kleurenrisico voor ieder te verklei
nen. Het resultaat is een sjabloon van kleuren
voor de winter 1969/1970, gebaseerd op chanel-
blue en amber-brown. Wat du collectie betreft, die
donderdag werd getoond, bleken vooral lobstcr-
brown, o is ter-green en nimbus-blue de aandacht
te vragen. Nog enkele opmerkeiyke stukken uit de
oollectie: een zwart jersey avondpak met zilveren
gespsluiting, een kaftan met plisse-front in een
rulle terlenka tweed en een overall van een beige
terlenka atrijkgaren met daaroverheen een mouw-
Samengaan
christelijken en
katholieken
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Op 1 september zal de
reeds aangekondigde federatieve sa
menwerking tussen het Nederlands
Katholiek Ondernemersverbond en
het Nederlands Christelijk. Ovcr-
ncmersverbond 'n fett worden; Dc *a-
TTten Werking zalTfSehfeden ahaerac
naam Federatie van het Katholiek en
het Christelijk Ondernemersverbond
in het midden- en kleinbedrijf. Voor
zitter van de nieuwe federatie ls de
heer H. de Mooy (58). voorzitter van
het NCOV, vicc-voorzitter is de heer
P. F.' M. Ncttcsheim (64), voorzitter
van het NKOV. De federatie zal voor
lopig gehuisvest zijn op het adres
Laan van Meerdervoort 16 in Den
Haag, het oude adres van het NKOV.
Er wordt gewerkt aan plannen voor
de bouw van een nieuw kantoorpand
in Rijswijk.
Het besluit tot federatieve
king is ingegeven door het feit, dat
beide verbonden geënt zijn op dezelf
de wortel en vanuit een gelijke basis
van ehristenzijn hun visie geven op
het maatschappelijk leven. Daarnaast
hebben efficiency-overwegingen 'n rol
gespeeld bij de krachtenbundeling.
De federatie beschikt nu ten gunste
van de bij haar aangesloten zelfstan
dige ondernemers over het grootste
bureau-apparaat met verreweg het
grootste aantal gespecialiseerde me
dewerkers.
Dit apparaat staat nu ter beschik
king van ongeveer 85.000 zelfstandi
ge ondernemers: het NKOV brengt.
60,000 leden in, het NCOV 25.000. Dit
is samen bijna een derde van de on
geveer 265.000 ondernemingen die in
ons land in het midden- en kleinbe
drijf actief zijn.
Bij het Nederland? Katholiek Onder-
46 landelijke
organisaties aangesloten. Bij het Ne
derlands Christelijk Ondernemer*
Verbond 30 landelijke vakorganisaties
en vele tientallen plaatselijke midden
standsverenigingen.
Dc beide bladen van de twee verbon
den, respectievelijk De Katholieke On
dernemer en dc Ondernemer, hebben
inmiddels opgehouden te bestaan. Op
9 september zal een nieuw maand
blad verschijnen, dat onder de naam
dc Ondernemer in het midden- en
kleinbedrijf, ais officieel orgaan van
de federatie zalfungcrcn.
Het bestuur van de federatie wordt
gevormd door de ledenraad, die is op
gebouwd uit het vijftien leden tellen
de bondsbestuur van 't NKOV en het
veertien leden tellende verbondsbe-
stuur van het NCOV.
De dagelijkse besturen van beide or
ganisaties, die uit deze beide bestu
ren waren gevormd, treden als dage
lijks bestuur van de federatie op. Dit
dagelijks bestuur telt negen leden.
j verbond «ar» ondernemer*, de uit het N.C.O.V.
af boon# tiff 9 keer H. de Mooy.