Scheveningen anno 1968:
Laten we hem in vreugde gedenken"
Kleding in Rusland
blijft beneden peil
Mammoetwet, vandaag van
startis nu al verouderd
EEN ZANDBAK ZONDER GLAMOUR
EEN ONTTROONDE KONINGIN
EEN LEEGGEPOMPTE WALVISMAAG
Onderwijs in
wiskunde en
talen op
nieuwe leest
Pompbediende
bekent serie
aanrandingen
Vakopleiding geregeld
voor 70.000 jongeren
Achterstand
zal snel worden
ingehaald
DONDERDAG 1 AUGUSTUS
DE LETDSE COURANT
SCHEVENINGEN Waar
achtig, er is een tijd geweest,
dat Mariene Dietrich het dood
normaal vond om naar Scheve
ningen te komen teneinde daar
het grootmoederlijk been als
een magische kluif naar de
toeristen te werpen. In een
gldtterjapon met ingebouwd
sexyappeal schreed ze over het
Kurzaalpodium en zong ze met
een handwarme kropstem over
de bloemen, die verdwenen
waren. Daartussendoor gaf ze
persconferenties en maakte ze
verrukkelijke scenes met ieder
een, die twijfelde aan haar
goddelijke zending.
Nu kan Scheveningen alleen nog haar
fluwelen protestsong herkauwen
waar zijn ze gebleven, de Franse
zangers, Trenet, Bécaud, Aznavour
en Brelle, dië elke zomer aan de
Noordzee de sterren van de hemel
zongen. Waar zijn ze gebleven, de
grandioze vedettes, Juliette Greco,
Edith Piaf, die omringd door kleed
sters, minnaars en bewonderaars een
suite in het Palace of in het Kurhaus
betrokken en daar in negligé de pers
een volmaakt nutteloos interview toe
stonden? Waar zijn ze gebleven, de
diva's op de divan, de sopranen en
alten, die tussen de Scala in Milaan
en de Mtropolitan in New York even
een aria raison van vijf rooie rug
gen tegen de blote engeltjes van de
Kurzaal wierpen? Waar zijn ze geble
ven, de glimmende negerinnen, die
omwille van een mistige culturele op
dracht hun oerwoud de rug toekeer-
Mr. P. van Dusseldorp: }Jk geloof
nog steeds heilig in de mogelijkheden
van Scheveningen".
den en in lucratieve topless hun
krijgsdansen voor de Haagse cliëntèle
uit de stoffige toneelvloer stampten?
Vergeet het
Vergeet het maar. Vergeet de con
certen en de vuurwerken, de dans
avonden en de semi-culturele hoog
standen. Het is geweest, het komt
niet terug. Het Franse chanson heeft
allang plaats gemaakt voor de mod
dervette frikandel. Mozart heeft het
bepruikte hoofd gebogen voor een in
geblikte Hollywoodster, die nu de
kleumende badgast voor filmdoekje
voor het gestadige bloeden brengt.
Dat is Scheveningen in de
zomer van 1968: een onttroon
de koningin in het rijk der
geteisterde badplaatsen. Een
zandbak zonder de glamour van
weleer, een walvis op het droge
met een maag, waaruit het ver
maak rigoureus is wegge
pompt.
Heilig geloot
Eén der laatste schatbewaarders, die
de moed er nog steeds in houdt, is
mr. P. van Dusseldorp, de joyeuze
directeur van het Scheveningse Cir
custheater. Terwijl de worm van de
commerciële twijfel knaagt aan zijn
ronde, grijze tempel, heft hij glim
lachend het glas en zegt: „Ik ben ge
bleven, omdat ik nog steeds heilig ge
loof in de mogelijkheden van deze
badplaats. Ik ben getrouwd met
Scheveningen en ik denk er niet aan
om haar nu onder moeilijke omstan
digheden een schop te geven.
Waarom ik geloof in Scheveningen?
Voem mij één grote stad in Eurooa.
die zo'n unieke geografische ligging
heeft als Den Haag. Een metropool
aan zee, man, dat wordt straks voor
het Congresgebouw een doorslaggevend
argument. Het congreswezen onder
vindt immers een moordende concur
rentie. elke stad van enige betekenis
leurt met zijn eigen bakbeest, waar
het zo enig vergaderen is. Maar als
de heren zijn uitgepraat, willen ze wat
beleven, wat zien. Een nachtclub be
zoeken, een voorstelling bijwonen. En
daar begint de taak van Schevenin
gen: wij hebben een ultra modern
Circustheater, dat niet meer is weg te
denken uit het culturele leven van on
ze stad. Natuurlijk, wij hebben het
heidens moeilijk, ik ben de eerste,
die het toegeeft, maar in hemelsnaam:
Waar zijn ze
gebleven
de zangers
en vedettes
de diva's
op de divan
ZAND
ZOMER
wat zijn de consequenties, als dit thea
ter wordt opgedoekt? Waar moet de
opera dan met zijn hele hebben en
houwen heen? Naar het Congresge
bouw, waar straks ook het Residen
tie-Orkest repeteert en uitvoeringen
geeft? Geen zinnig mens gelooft in
een dergelijke monstercombinatie.
Daar komt nog bij, dat bet Circus
theater gewoon 'n verrukkelijke zaal
Is. Ik heb hier het Royal Ballet uit
Londen gehad, stuk voor stuk afzioh-
telijk lastige mensen, maar ze kwa
men niet uitgepraat over de akoestiek
van ons Circus. En een man ala Toon
Hermans, die ook wel wat gewend Is.
heeft onomwonden gezegd, dat hij het
Circus prefereert boven Carré in Am
sterdam.
Verwend
Moet je zo'n theater sluiten? Ik kan
en wil dat niet geloven. De ellende is
alleen, dat er domweg te weinig goeie
produkties op de markt zijn. Een bij—
De zandbak zonder glamoureen
onttroonde koningin die sterren mo
oie Mariene met de kropstem moet
missen
eengeharkte folkloristische dansgroep
hoef je tegenwoordig niet meer le
brengen, dat is geweest. De mensen
zijn verwend en komen alleen nog,
als je Iets goeds in huis hebt. Als je
kunt zeggen dat je het allerbeste ge-
engageerd hebt.
Maar de allerbeste artiesten vragen
vandaag de dag zulke enorme gages
dat het voor een vennootschap zonder
subsidie onbegonnen werk is om ze te
engageren. Ik had graag Mireille Ma-
thieu naar Scheveningen gehaald,
maar ik mag het ondragelijke risico
niet lopen, dat mijn zaal niet volloopt
voor zo'n zangeres. Aznavour kreeg
je vijf jaar geleden nog voor een paar
mille, nu vraagt ie het vier-, vijf
dubbele.
dollarsolist was vijf jaar terur een
exceptie. Die kon je tellen op de vin
gers van één band. Nu kom je han
den te kort.
Ook zonder roulette
Toch willen we volgend jaar Scheve
ningen weer een goed en volwaardig
zomerseizoen geven. Met concerten,
met vedettes, Dit jaar was er een fi
nanciële kortsluiting, die ons com
pleet vleugellam heeft gemaakt, maar
als we de koppen bij elkaar steken,
komen we in 1969 gegarandeerd weer
met een fijn resultaat uit de bus.
Veel hangt daarbij af van de Opera
stichting, die moet het besluit nemen,
die moet zeggen, waar de opera zijn
intrek neeml. Als het Scheveningen
wordt, hebben wij de kurk, waar we
op drijven kunnen.
.Ta waarachtig, ook 2onder roulette.
Natuurlijk is het uiterst vervelend,
als je ziet, dat een duidelijke tweede
rangsbadplaats als Knokke zich alles
kan permitteren, omdat de Nederlan
ders daar in het Casino hun geld ver
gokken. maar ik weel zeker, dat
Scheveningen ook zonder roulette vol
gend jaar glorieus terugkomt. Per
soonlijk zou ik het wel een zegen vin
den. als onze badplaats een casino
krijgt. Elke dag, dat hij eerder komt
Is meegenomen en als het moet
draait het Scheveningse Casino binnen
zes maanden. Daar zijn we op inge
speeld. Ik denk aan het Pnlacehotel,
waar lang nog niet alle mogelijkhe
den zijn uitgebuit. Er zit bijvoorbeeld
een schitterende balzaal in. Als je
binnen negen maanden een hypermo
dern Circustheater uit de grond kunt
stampen, moet het ook mogelijk zijn
een Casino in recordtijd te openen.
1969 wordt een uitdaging, niet alleen
voor het Circustheater, maar voor
heel Scheveningen. Van alle badplaat
sen in Nederland hebben wij nog
steeds de beste papieren.
Het gaat er nu alleen om. hoe
de kaarten geschud worden."
Laatste gang van
prof. dr. Asselbergs
door llozen
begeleid
NIJMEGEN (ANP) Het stoffelijk
overschot van de in de nacht van vrij
dag op zaterdag ovderleden schrijver
prof. dr. W. J. M. A. Asselbergs (An
ton van Duinkerken) is gistermiddag on
der zeer grote belangstelling op de rooms
katholieke begraafplaats Jonkerbos in
Nijmegen ter aarde besteld. Talloze
hoogleraren, bisschoppen, dekens, en
kele burgemeesters en vele schrijvers
uit binnen- en buitenland waren aan
wezig bij de plechtigheid; natuurlijk ook
de ontelbare vrienden en bekenden van
..Toon" van Duinkerken. Ook CRM-ml-
nister Klompé bevond zich onder de be
langstellenden.
Velen van hen waren eveneens tegen
woordig bij de academische rouwzitting,
die 's morgens in de aula van de katho
lieke universiteit werd gehouden. Prof.
dr. K. Meeuwisse, een persoonlijk vriend
van de overledene, sprak in een her
denkingsrede over het leven en de loop
baan van de schrijver.
„Hem herdenken betekent meer dan
terugdenken aan de hoogleraar alleen",
aldus prof. Meeuwisse. „Zijn ontwikke
ling als beoefenaar van de wetenschap
valt onmogelijk los te denken van zijn
fascinerend optreden als emancipater in
het tweede kwart van deze eeuw", zei
hij, doelend op het vele werk dat Assel
bergs in Nederland voor het katholi
cisme heeft gedaan.
Volgens prof. Meeuwisse was Assel
bergs een levensminnaar en een levens
kunstenaar. „Het was indrukwekkend te
zien, hoe hij dit waar wist te maken''
zelfs tijdens de zwaarste beproevingen..
Zijn liefde tot God en zijn dankbaarheid
voor het leven bleven hem tot op zijn
sterfbed bij".
De Nijmeegse hoogleraar vertelde ver
der, dal de overledene nooit bereid was
Acteur Albert; van Dalsum, vriend
van prof. Asselbergs, brengt een
laatste groet. Rechts o.m. de minister
van C.RJVI. dr. M. Klompé.
geweest omwille van de natuur te verza
ken aan de geest, „maar evenmin om
spiritualistisch voorbij te zien aan de
waarheid dat er zonder natuurlijke aan
drift geen sprake zou zijn van een le
vende beschaving".
„Laten wij hem in vreugde gedenken.
Ik weet niet wat hem op dit moment
meer zou hebben verheugd, wat hem
van groter dankbaarheid zou hebben ver
vuld", zo besloot prof. Meeuwisse zijn
toespraak.
Na de academische rouwzitting werd
in de O.L.Vrouw Geboortekerk aan het
Mariapleln een bijzonder druk bezochte
heilige mis opgedragen.
Honderden, die gisteren niet de gele
genheid hadden de begrafenisplechtigheid
bij te wonen, hebben daags tevoren de
schrijver reeds de laatste eer bewezen
in de chapelle ardente van het St.-Rad-
boudziekenhuis, waar het stoffelijk over
schot was opgebaard.
Sterke stijging
landbouwexport
(Van ome parlementaire redactie
DEN HAAG De waarde van de uit
voer van land- en tuinbouwprodukten is
in het tweede kwartaal van dit jaar
sterk gestegen. Volgens het Centraal
Bureau voor de Statistiek liep de export
waarde op tot 2.015 miljoen gulden, het-
C-en een stijging betekent ten opzichte
van vorig jaar met 232 miljoen gulden
(13 pet). De totale uitvoer van land- en
tuinbouwprodukten in het eerste half
jaar was met 3859 miljoen guldei even
eens dertien procent hoger dan in 1967,
toen er voor 3423 miljoen gulden werd
geëxporteerd. Het aandeel van de land
en tuinbouwprodukten in de gehele Ne
derlandse export was 27 procent, gelijk
aan het vorige jaar.
Planning is te
centraal
MOSKOU (AP) Kleding die de win
kels in de Sovjet-Unie aanbieden laten
zo weinig keuze in maten, dat dikwijls
een jurk wel past op de etalagepop,
maar niet op een menselijk wezen,
schrijft de Koinsomolskaja Pravda, het
orgaan van de communistlsohe jeugd-
llga. Een vrouw uit het Westen merkte
op, dat de jurken zelfs niet eens goed
op een etalagepop passen.
Het blad geeft de winkels en de fa
brieken de schuld voor de slechte kle
ren. De mensen geven de voorkeur aan
ingevoerde kleren. Zij weten dat die een
betere pasvorm hebben, er beter uit
zien en langer meegaan, en zijn bereid
er meer voor te betalen. Herenkostuums
uit Engeland zijn thans erg in trek: Ze
kosten dikwijls 170 roebel (188 dollar),
méér dan een gemiddeld maandsalaris.
De Russische herenkostuums variëren
tussen 60 en 100 roebel.
Het blad somt de oorzaken op van
het kwaad, zoals overmatige gecentra
liseerde planning van de kledingindu
strie. Voorbeelden van fouten in de plan
ning aanhalend, schrijft het blad over
een goed gecoupeerde damesmantel die
niet bij duizenden kon worden verkocht
omdat de fabriek maar stof voor 200
had. De tekorten veroorzaakt door de
langzame planning van de bureaucra
tie, hebben bijna een crisis veroorzaakt
in de kledingindustrie van Leningrad.
Zij mist een derde van de grondstoffen
die nodig zijn; 25 miljoen knopen heb
ben geen goede kwaliteit en er is een
tekort aan ritssluitingen.
Ondanks deze problemen moet de in
dustrie werken naar een plan dat een
stijging met 19 procent eist van de to
tale roebelwaarde aan verkopen.
De industrie moet hoe dan ook dit plan
nakomen. In plaats van meer kleren te
verkopen van goedkoop Sovjetmate
riaal, aldus het blad, gebruikt de in
dustrie opzettelijk dure ingevoerde stof
fen die zij tegen hogere prijzen ver-
Maar het slot van het liedje is dat de
consument aan het kortste eind trekt.
Gebruik van dure ingevoerde stoffen
kleren betekent dit jaar dat de inwo
ners van Leningrad half zoveel jurken
van bedrukt katoen als verleden jaar
krijgen en nog geen kwart aan goedko
pe herenkostuums. Maar deze goedkope
kleren hebben de consumenten no-dig.
Het blad dringt er op aan dat de
kledingindustrie haar beoogde hervor
ming sneller voltooit. Die hervorming
beoogt een minder gecentraliseerd
stelsel dat meer op winst is afgestemd
en meer kleren maakt die de mensen
nodig hebben.
BEIROET (Reuter) President
Ahmed Hassan al -Bakr van Irak heeft
een nieuw kabinet gevormd, het tweede
in twee weken tijd. Volgens radio-Bag-
dad dat dit meldde, telt de regering 26
ministers, onder wie twaalf leden van
het kabinet van luitenant-kolonel Ab-
del-Razzak al -Najef die dinsdag werd
verbannen.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Vandaag 1 augustus
is de wet op het voortgezet onderwijs,
beter bekend als „de mammoetwet" in
werking getreden. Deze wet die naar
schatting voor, 200.000 kinderen het on
derwijs gaat regelen, zal over een aan
tal jaren al op verschillende punten in
grijpend gewijzigd moeten worden. Dit
is de mening van niemand minder dan
staatssecretaris Grosheide (Onderwijs)
lan die nu al Jarenlang bezig Is de
uitvoering van deze wet, geesteskind
in oud-minister Cals, voor te bereiden.
„We gaan naar grote veranderingen
in de inrichting van ons onderwijs. Ver
nieuwing van de leerstof en examenme
thodes en het gebruik van moderne
hulpmiddelen zullen hierbij op het eer
ste plan staan", zo heeft de staatsse
cretaris gezegd in het weekblad „Uit
leg" van het ministerie. Wanneer de in
grijpende wetswijzigingen die hij voor
ziet hun beslag zullen moeten krijgen,
valt moeilijk te zeggen: „Een zekere
mate van rustig werken in het onder
wijs moet mogelijk blijven", aldus de
bewindsman, hij is echter eveneens van
mening: „dat het onderwijs er zich op
moet instellen dat de maatschappij
steeds dynamischer wordt en dat in
steeds sneller tempo. Veranderingen in
verband met gewijzigde opvattingen zul
len nodig worden".
Het belangrijkste van de invoering
van de mammoetwet is volgens de
staatssecretaris het ontstaan van een
gunstig klimaat om allerlei onderwijs
kundige knelpunten en problemen te
overdenken en er nieuwe oplossingen
voor te zoeken. „De nieuwe wet is een
ideale gelegenheid om b.v. een totale
vernieuwing van de leerstof ter hand te
(Van een onzer verslaggevers)
BREDA Dank zij de oplettendheid
van een jongetje dat het slachtoffer is
geworden van een aanrander, heeft de
politie in Breda de 36-jarige ongehuwde
pompbediende A. van O. kunnen aan
houden. De man heeft verschillende
aanrandingen toegegeven. De jongen in
kwestie had het kentekenbewijs van de
bromfiets van Van O. genoteerd, nadat
deze de jongen had meegelokt. Hij ver
telde het verhaal aan zijn ouders, die de
politie op de hoogte stelden.
Van O. had de gewoonte om vooral
in de buurt van het industrieterrein
te Krogten jongens van rond de tien
jaar mee te nemen onder het voorwend
sel dat hij een mooie foto zou maken,
een polaroidcamera maakte hij dan
plaatje dat hij aan de jongens gaf.
Wat daarna volgde was minder on
schuldig. De man heeft al deze aanran
dingen bekend. Het is niet onmogelijk
dat hij al een aantal jaren bezig is met
deze praktijken.
Van onze parlementaire redactie
DEN HAAG Daags, voordat de mammoetwet van start zou gaan, is op 31 Juli
nog een andere belangrijke onderwijswet in werking getreden: de wet op hel
leerlingenwzen. Deze speciale wet vervangt de nijverheidsonderwijswet van 1919
en strekt zich uit over circa 70.000 jongens en meisjes, die een beroepsopleiding
volgen.
De nieuwe wet kent de zogenaamde leerovereenkomst, waarbij zowel de patroon
als de leerling (de ouders) instemmen met een vakopleiding volgens het leerling
stelsel en de verplichting wordt aangegaan om regelmatig algemeen en op het be
roep gericht onderwijs te volgen. De minister van Onderwijs stelt daarvoor het
leerprogramma vast. De nieuwe wet is in feite een complement van de wet op het
voortgezet onderwijs (mammoetwet). Ofschoon ook de arbeidsovereenkomst die de
sociale verhouding met de werkgever regelt (werktijden, vakanties, verzekeringen
en dergelijke) een grote rol speelt, staat toch het leerling-zijn in de nieuwe wet
voorop. Dit blijkt vooral uit het wetsartikel waarin al die bepalingen inzake
arbeidsverhoudingen in c.a.o.'s en dergelijke bulten toepassing worden verklaard,
die in strijd zijn met de bepalingen in de wet op het leerlingenwezen.
Voor de toelating tot het leerlingenstelsel gaat men In principe uit van het bezit
van een einddiploma van een school voor lager beroepsonderwijs (l.t.s., l.e.a.o., en
dergelijke) of het gevolgd hebben van gelijkwaardig algemeen voortgezet onder
wijs (waar nodig neemt men genoegen met lagere toelatingseisen). De primaire
opleiding bedraagt tenminste twee jaar, de voortgezette praktijkopleiding tenminste
een jaar. Belangrijk is ln de nieuwe wet ook de verlenging van de maximum
leeftijd voor het sluiten van een leerovereenkomst van 21 tot 27 jaar. Hierdoor
kan de jonge vakman nu ook na het vervullen van zijn militaire dienstplicht zijn
opleiding onder een leerovereenkomst voltooien of beginnen met een voortgezette
opleiding.
nemen, zo zijn er de laatste jaren een
aantal commissies voor de modernise
ring van de leerplannen aan het werk
geweest. Het resultaat hiervan ia, dat 't
onderwijs in de wiskunde en in moderne
talen op een geheel nieuwe leest is ge
schoeid. Ook op het terrein van de
examenstechnieken worden nieuwe we
gen Ingeslagen", aldus staatssecretaris
Grosheide.
HIJ heeft zich voorts nog eens onom
wonden uitgesproken over het omstre
den punt van de waarde van het havo
diploma voor het hoger beroepsonder
wijs. De staatssecretaris: „Ik ben er
vast van overtuigd, dat het havo een
even goede voorbereiding voor 't hoger
beroepsonderwijs vormt als de huidige
hbs. Het havo heeft nu een aantal ja
ren gedraaid en zijn mogelijkheden be
wezen. Het atheneum daarentegen moet
nog bewijzen dat het qua vooroplei
ding beter is dan b.v. een hbs-oplei-
ding. De hogere beroepsopleidingen hoe
ven zich daarom geen zorgen te maken
over het havo-peil".
De bewindsman beeft ook gezegd hel
„heel denkbaar" te achten, dat de split
sing In A en B bij gymnasium en athe
neum zal worden afgeschaft. „Toen de
wet werd gemaakt leefden we nog heel
sterk in de A en B-tegenstelling. Thans
krijgt men al een sekere toenadering.
Er zijn nu al examenprogramma's te
bedenken waarbij gymnasium B en athe
neum B weinig van elkaar verschillen",
aldus de staatssecretaris.
Alle scholen voor voortgezet gewoon
lager onderwijs worden omgezet in huis
houdscholen voor lager economisch ad
ministratief onderwijs leao en scho
len voor lager algemeen voorgezet on
derwijs lavo.
Alle ulo-scholen worden omgezet in
scholen voor middelbaar algemeen voort
gezet onderwijs (mavo) of ze worden
in een scholengemeenschap opgenomen.
Iedere hbs wordt omgezet in een
school voor hoger algemeen voortgezet
onderwijs of in atheneum of in een com
binatie van deze twee. Ook de middelba
re meisjesschool wordt een havo-school
Bij het beroepsonderwijs hoeft men
de driedeling in lager, middelbaar en
hoger beroepsonderwijs. Er komen daar
meer keuzemogelijkheden ln de soorten
opleidingen. i
WONINGWETWONINGEN
(Van onze parlementaire redactie
DEN HAAG Van de vorig Jaar in
gediende aanvragen om eigendoms
overdracht van woningwetwoningen
was half Juli meer dan eenderde nog
niet afgehandeld. Dit deelt minister
Bakker als waarnemend minister van
Volkshuisvesting mee in antwoord op
vragen van de Tweede-Kamerleden
Maenen en Dirx (KVP).
De grote afstand in de afdoening
van verzoeken om eigendomsoverdracht
is met name ln Limburg het gevolg van
het grote aantal aanvragen. Verder
werkt een ln voorbereiding zijnde nieu
we regeling voor de overdracht vertra
gend.
Nadat de regeling voor de eigendoms
overdracht van woningwetwoningen aan
de bewoners vorig jaar juli van kracht
was geworden, werden tot 1 januari in
totaal 2.742 aunvragen ingediend. Half
juli waren er 1790 aanvragen afgehan
deld.
Er zal op worden toegezien dat de
nog niet afgehandelde aanvragen met de
meeste spoed worden afgewerkt, aldus
de minister. De aanvragen die na 1 ja
nuari zijn ingediend zullen als de nieuwe
regeling van kracht is eveneens snel
worden afgehandeld, waarschijnlijk nog
voor het einde van het Jaar.
18-7-1#
GRONINGEN 77 43
FRIESLAND 40 35
DRENTE 89 89
OVERIJSSEL 174 172
GELDERLAND 168 168
UTRECHT 173 38
NOORD HOLLAND 205 46
ZUID-HOLLAND 368 332
ZEELAND 121 111
NOORD-BRABANT 529 514
LIMBURG 738 242
TOTAAL
2742 1790
