partijen mikken op humphrey en nixon, kiezers op McCarthy en rockefeller Prof. W. Pompe in Utrecht overleden „Ik heb daar heus niet staan juichen Touwtrekken om de kandidaten ^karnemelk* lekkere, koele, slanke, witte *dorstlesser* MENS GEZIEN ACHTER MISDAAD Hervormingen in Bulgarije Politie zoekt naar Opel Kadett Is bermbeveiling nog wel goed? Doof meisje leert talen door liplezen Man in park gekruisigd Sleutel positie voor McCovern 68 VRIJDAG 26 JULI 1968 Dg T.F.TnfflE COURANT PAGINA 5 ADVERTENTIE UTRECHT (A.N.P.). In de afge lopen nacht is na een ziekbed in Utrecht overleden prof. mr. VV'. P. J. Pompe, oud hoogleraar in het strafrecht, strafvorde ring en criminologie aan de rüksuniver- siteit in Utrecht. Prof. Pompe, die vaak de nestor van de Nederlandse strafrecht- geleerden werd genoemd en tot ver buiten onze landsgrenzen bekend was, bereikte de leeftijd van 75 jaar. Prof. Pompe, die op 10 maart 1893 in Utrecht werd geboren, studeerde vanaf 1911 rechtswetenschappen aan de Utrechtse universiteit en promoveerde in 1921 cum laude op het proefschrift „Beveiligingsmaatregelen naast straffen". Zijn promotor was prof. D. Simons, die hij later opvolgde. In 1920 werd hij benoemd tot adjunct- secretaris van het centraal college voor de reclassering. In 1921 werd hij advo caat-procureur in Amsterdam en in 1922 in Deventer. In 1923 werd hij benoemd tot buitengewoon hoogleraar en later tot gewoon hoogleraar aan de r.-k. univer siteit in Nijmegen. In 1928 werd hij be noemd tot gewoon hoogleraar aan de Utrechtse universiteit, alwaar hij in 1934 het criminologisch instituut oprichtte. Van 1945 tot 1951 was hij raadsheer bijzondere raad van cassatie. Prof. Pompe onder andere voorzitter van de cen trale raad van advies gevangeniswezen, psychopatenzorg en reclassering en voor zitter internationale katholieke juristen organisatie in het kader van Pax Ro- Op 26 februari 1963 gaf prof. Pompe zijn afscheidscollege in de Domkerk. Prof. Pompe was eredoctor in Leuven Gent, lid van de Koninklijke Nederlandse Academie van Wetenschappen en com mandeur in de orde van de H. Gregorius. Vele publikaties verschenen van zijn hand, waaronder de vierde druk van het handboek van het Nederlands straf recht in 1953. Prof. Pompe heeft zich altijd verzet tegen de opvatting (onder meer gelan ceerd door Lombrosso). dat de misda diger onder het menselijke niveau staat. Geen mens is maar een soort ondermens. Hij bleef een misdadiger steeds ziei een mens, de evenmens van de andere, die zich van zijn misdadigheid kan los maken. De strafbejegening heeft volgens prof. Pompe tot taak hem daarbij te helpen. In de door prof. Pompe ver dedigde opvatting noemt hij het tragisch, dat de strafbejegening de misdadiger daartoe veelal de kans niet geeft, maar hem eerder op zijn misdadigheid vast spijkert. De naam van Prof. Pompe is onver brekelijk verbonden aan wat men noemt „de Utrechtse school", die ontstond door een ontmoeting van prof. Pompe en de psychiater prof. Baan. Deze groep expe rimenteerde met observatie van veroor deelden. SOFIA (AFP) Het voltallige trale comité van de Bulgaarse c munistische partij is in Sofia bijeen ter bespreking van hervormingen die het hele politieke, economische en so ciale leven in het land raken. Dit blijkt uit een rapport dat partijleider en re- mier Todor Zjivkov op de openingsbij eenkomst heeft ingediend en dat giste ren door het partijorgaan „Rabotnitsjes- ko Delo" is gepubliceerd. Zjivkov stelt o.a. de oprichting voor van een staatsraad, die in de plaats komt van het presidium van het par lement onder leiding van het staats hoofd. De rol van het parlement zal worden vergroot en het kiesstelsel „ge perfectioneerd". Alle organen van het staatsbestuur, „van hoog tot laag", zul len echter onder toezicht van de com munistische partij blijven. Luns over bezoek aan Syrië: SCHIPHOL Minister Luns noemde het, toen hij gistermiddag terug keerde van zijn bezoek aan Israël, overdreven, dat hij door Israëlische functionarissen zou zijn „ontvoerd" in een poging, hem tegen zijn uitdruk kelijke wens in het op Syrië veroverde gebied te laten bezoeken. „We kwamen aan op een vliegveldje in het noorden en hebben toen een weg genomen, die later door voormalig Syrisch gebied bleek te lopen", aldus minister Luns. „Op een gegeven moment heeft men mij verzocht van het uitzicht te genieten en dat heb ik gedaan. Toen hoorde ik, dat we inderdaad op de Golan-hoogvlakte stonden, die Israël op Syrië heeft veroverd, en ben ik snel naar beneden gereden. Of ik ontstemd was? Och, ik heb niet staan juichen, maar er is geen incident geweest". Bij het opstellen van het programma an zijn werkbezoek had de bewindsman nadrukkelijk laten weten, geen ver overd gebied te willen bezoeken, omdat dit door de Arabische landen, waarmee hij goede vrienden wil blijven, onge twijfeld verkeerd zou zijn uitgelegd. Hij had een uitzondering gemaakt voor de heilige plaatsen, waarvan hij zeer onder de indruk is teruggekeerd. „Dat bezoek normaal", zei minister Luns op Schiphol. „Ook vóór de oorlog gingen bezoekende staatslieden en ministers naar de heilige plaatsen. Jordanië was geheel mijn plan op de hoogte en had er volledig begrip voor". Gekaapt vliegtuig ONGEVAL BIJ BUNNIK WIJK BIJ DUURSTEDE (ANP) De groepscommandant der rijkspolitie te Wijk bij Duurstede maakt het volgende bekend: op maandag 22 juli 1968 te plm. 15.45 uur is op de rijksweg 12 vrachtauto, rijdende van Arnhem Utrecht, onder de gemeente Bunnik door" de middenberm gereden en op de andere rijbaan tegen twee personen auto's gebotst. Hierdoor zijn vijf perso nen gedood en drie ernstig gewond. Achter deze vrachtauto reed een plm. 35-jarige man met vrouw en dochtertje in een „Opel Kadet" kleur lichtblauw, model 1967 of 1968, die getuige van dit ongeval is geweest. Deze bestuurder die het ongeval hierna heeft gemeld aan het personeel van het benzinestation „PAM" bij Motel Bunnik wordt ver zocht zich voor het verstrekken van na dere inlichtingen in verbinding te stel len met de commandant der rijkspoli tie te Bunnik, telefonisch te bereiken onder netnummer 03405, abonneenum mer 2042, of met de plaatselijke politie. KAMERLID VRAAGT: DEN HAAG (ANP) Naar aanlei ding van het zeer ernstige verkeerson geval op de rijksweg tussen Bunnik en Driebergen, waarbij vijf mensen om het leven kwamen en drie personen ernstig werden gewond, heeft 't Kamerlid dra. E. van Thijn (P. v. d. A.) minister Bak ker (Verkeer en Waterstaat) schriftelij ke vragen gesteld over de bermbovei- ligingconstructies. Hij vraagt, in hoever re deze constructies langs de autowegen voldoen aan de nieuwe richtlijnen die door Rijkswaterstaat zijn uitgevaardigd. Ook vraagt hij, in welk tempo die con structies, die niet aan deze richtlijnen voldoen, zullen worden vervangen. De richtlijnen werden uitgevaardigd naar aanleiding van een onderzoek van de stichting wetenschappelijk onderzoek verkeersveiligheid. bemiddeling van een groot aantal lan den ingeroepen. Ook ik heb een derge lijke suggestie gekregen. Ik kan zeggen, dat een aantal landen, waaronder ook Nederland, in beraad zijn, hoe ze de vrij lating van bemanning en passagiers en de teruggave van het vliegtuig kunnen bewerken". Nogmaals legde de bewindsman er de nadruk op, dat hij geen enkele bemid delende rol speelt in het conflict in het Midden-Oosten. „Ik heb geen enkel man daat van de Verenigde Naties. Ik kan alleen hier en daar wat recht trekken, omdat ik met beide partijen spreek. Een lichtpunt is, dat drie Arabische lan den zich er voor hebben uitgesproken, dat Jarin zijn werk voortzet en, evenals Israël, gegevens hebben verschaft, waar door een dialoog mogelijk is. De houding van de Arabische landen is niet zo star, als men hier en daar wel denkt". Aanrander in Zeeland gearresteerd TERNEUZEN (ANP) De Temeu- zense gemeentepolitie heeft een 23-jari- ge man uit St. Jansteen gearresteerd d'e ervan wordt verdacht in de nacht van woensdag op donderdag een 21-jarig meisje uit Terneuzen dat hij in een ca fé had ontmoet, in zijn auto te hebben aangerand. Het meisje herkende in hem de dader. Hij wordt vrijdag naar Mid delburg overgebracht. MIAMI (AP) ZIJ heeft nooit i woord Engels gehoord en toch heeft de uit Cuba afkomstige Victoria Ri- vero deze taal bijna volmaakt leren spreken. Hetzelfde geldt voor Frans en natuurlijk voor haar moedertaal. Spaans. Nu Is zij bezig met Duits en Chinees. Vicky een 18-jarige vluch telinge, Is doof sinds haar vierde „Het is moeilijk uit te leggen hoe ik het doe", zei zij in het Engels. „Je ziet een ,.o" op de lippen van iemand en je weet hoe je die uit moet spre ken en zo ga je verder". Vicky herinnert zich, dat zij kinder lijk Spaans sprak toen kinkhoest haar noopte de kleuterschool in Havanna te verlaten en haar doof maakte. „Toen ik naar school terugkeerde was het moeilijk gelijk te blijven met de anderen, omdat ik niet kon horen", vertelde zij. „Ik moest manier vinden om de mensen wee verstaan en dus leerde ik liplezen. Dat heb ik helemaal zonder hulp ge leerd. Als kind is niets moeilijk". Na een ttjd weid er Engelse les ge- gggH «n V:rk\ - v i-i i 'ij ,ti-r<1. „Ik wist niet dat er een andere taal be stond dan Spaans", vertelde zij. In 1961 zond Vicky's moeder, die onte vreden was over het bewind van Cas tro. haar in ballingschap. Vader en moeder volgden later. Haar onderwijzers hebben uiting ge geven aan hun verbazing over haar vermogen door liplezen zelfs moei lijke nuancen in do uitspraak van het Frans te leren. In de lente van dit jaar heeft Vicky de middelbare school afgemaakt. Zij is nu voornemens aan Barry College in Miami talen te stu deren cn hoopt een betrekking op het departement van Buitenlandse Zaken te krijgen. LONDEN (AFP) In een park ten noordwesten van loonden heeft een park wachter donderdag een half bewustelo ze man aangetroffen die met ontbloot bovenlUf aan een tweeëneenhalf me ter hoog houten kruis was geslagen. Het bleek de 30-jarige schilder Joseph Ri chard de llaviland te zijn. Hij is naar een ziekenhuis overgebracht cn is nu bui ten levensgevaar. De politie heeft de vermoedelijke dader, de 41-jarige Eric Lesley Leach, gearresteerd. Leach is eveneens schilder. De hospita van De Haviland heeft verklaard: „Joseph is een zeer, zeer godsdienstige jongen". Een paar maan den geleden had hij haar gezegd dat het „onvermijdelijk" was dat hij ge kruisigd zou worden. „Hij wist zelfs de juiste plaats en datum en het juiste tijdstip", aldus de hospita. (Van onze redactie buitenland) De Amerikaanse kiezer is in dit presidentiële verkiezingsjaar niet te benijden. Hij weet niet hoe hij het heeft. De republikeinse maar vooral de democratische partijbonzen verdenkt hij ervan de aanstaande conventies op on democratische manier „af te stoppen" om hom respectieve populaire kandidaten Nixon en Humphrey te doen zegevieren. Vrijwel iedere Amerikaan neemt aan dat hij straks dan ook tussen deze twee moet kiezen, twee kandidaten die in werkelijkheid nauwelijks eikaars alternatief zijn. Lood om oud ijzer dus. Maar intussen blijven de opinieonder zoeken de bekendste van Harris en Gallup voorop met de regelmaat van de klok aantonen dat b.v. McCarthy voor de kiezers de „topper" is. En de opinieonderzoeken der afgelopen week maken het nog gecompliceerder door aan te tonen dat de aanhangers van McCarthy een grote affiniteit hebben voor de republikein Rockefeller en om gekeerd. Met andere wooorden: zou Mc Carthy de democratische kandidatuur niet krijgen en Rockefeller de republi keinse wel, dan loopt een deel van de McCarthy-aanhang on november over naar de republikeinen. In 't omgekeer de geval, als McCarthy de democrati sche kandidatuur krijgt dc Rockefeller niet die van zijn partij, lopen zijn repu blikeinse fans over naar de democra ten. Opmerkelijk is dat het hier van weerszijden om een ongeveer even groot percentage „potentiële overlo pers" gaat: ongeveer een derde (Gal lup. 21 juli). De opinieonderzoeken hebben even eens aangetoond dat zowel van dege nen die op Humphrey zeggen te zullen stemmen alswel van degenen die hun stem hebben toegedacht aan Nixon, de meerderheid de man van hun (voorlo pige) keuze „niet opwindend en weinig inspirerend" vindt. Menigeen vraagt zich verbijsterd af hoe dit alles kan na een veelbelovend begonnen campagne, die een van de meest turbelente uit de recente ge schiedenis kan worden genoemd. Om even het geheugen op te frissen: de toch nog onverwachte kandidatuur van Robert Kennedy, president Johnson te rugtreden Rockefellers „ja-nee-ja-op treden de dramatische dood van Ken nedy, Rockefellers felle stoot voor waarts („Ik vertegenwoordig nu de po litiek die Kennedy voorstond"), de opmars van de racist Wallace, het ach terblijven van George Romney en last but not least de spectaculaire zege tocht van Eugene McCarthy met zijn kinderkruisvaurders die henj in New Hampshire in het volle licht der schijn werpers Zétten, toen hij daar in de eer ste voorverkiezing Johnson bijna ver sloeg. McCarthy die vervolgens (voor de democraten) de voorverkiezingen won in Wisconsin, Oregon, Massaeh- setts, Pennsylvania en New York en die in California goede tweede werd na Robert Kennedy. De situatie wordt met de week verwar der en de democraten, die in feite de meerderheid van de Amerikaanse kie zers achter zich hebben, zijn toch niet lang meer zo zeker van een overwin ning in november als toen zij de cam pagne ingingen, meewarig lachend om de betrekkelijk onbekende senator Mc Carthy, die vorig jaar november pre sident Johnson en in het bijzonder diens Vietnampolitiek de oorlog verklaarde. Voor de democraten vormen de krach ten die McCarthy en Kennedy lossloe gen een groeiend gevaar. Men weet niet wat McCarthy na de conventie, als hij niet gekozen wordt, gaat doen. Zal hij een vierde partij vormen? Zal hij toch Humphrey steunen of zal hij wellicht zelfs Rockefeller zijn steun geven? Er zijn er ook die denken dat McCarthy alleen maar gestreden heeft voor een ommekeer van de publieke opinie in zake Vietnam en dat hij straks bela den met nieuw prestige terug zal ke ien in de senaat. De toekomst van Mc Carthy is nog in nevels gehuld en de vraag wat hij zal doen is een van meest intrigerende van de Amerikaanse poli tiek van dit moment. Het is echter ook de vraag of het er wel zo heel veel toe doet wat McCarthy straks persoonlijk besluit te doen. De bekende politieke commentator James Reston heeft onlangs in de New York Times uiteengezet dat 't werkelijke ge- vaar voor de democratische partij schuilt in de aanhang van McCarthy en ook in die van wijlen Kennedy. Als deze grote groep aanhangers, plus nog eens al die andere, door het non alternatief Humphrey-Nixon gefrus treerde kiezers in november alleen maar thuisblijven, dan kunnen zij de republikeinse partij aan "n overwinning helpen. Tenzij George Wallace, onaf hankelijk kandidaat met een veront rustend snel groeiende aanhang, de re publikeinen op zijn beurt weer zo veel stemmen afsnoept, dat de strijd onbe slist blijft en dan ontstaat een even ge vreesde situatie, want dan moet bet huis van afgevaardigenden een presi dent kiezen. welks trots het is dat de president zijn mandaat rechtstreeks van het Ameri kaanse volk krijgt. Waar een zo verwarde situatie bestaat als thans in de Amerikaanse politiek het geval is, wordt iedereen die er zich mee bemoeit, ook belangrijk. Zo'n nieuwe belangrijke man is senator George S. McGovern van South-Dakota (deze maand 46 geworden), voormalig medewerker van president John F. Kennedy en oud-directeur van 't voed- sel-voor-de-vrede-programma. Senator McGovern, man met een prachtige staat van dienst en een erkende ra dicaal in het democratische kamp, werd terwijl hij in Uppsala het congres van de Wereldraad van Kerken bij woonde door Z.-Dakota's 26 demo cratische gedelegeerden naar de con ventie uitgeroepen tot hun „favorite son". Dit gebeurde tijdens de democra tische ..caucus" (een soort con ventie op het niveau van de staat) in Zuid-Dakota. Kort daar voor, tijdens een diner, Jesse Un jesse Unruh, de voorman van de 174 man sterke delegatie uit Californië, die zich aan Robert Kennedy had gebonden, uitgeroepen dat hij hoopte dat McGo vern eens „kennis zou komen maken met de gedeleerden van zijn staat". Hetzelfde diner werd eveneens bijge woond door Ted Sörensen, een van de meest invloedrijke Kennedy-aanhan- hangers. Sörensen voorspelde dat McGovern op veel meer gedelegeerden kon rekenen onder hen die oorspronkelijk voor Ken nedy hadden gekozen. Een feit is dat McGovens belangrijkste aanhangers bu buiten Z.-Dakota, vrijwel allemaal oud- Kennedymensen zijn. George McGo vern was ook einde vorig jaar al bena derd door een groep linkse democraten die hem trachtten over te halen zich kandidaat te stellen. McGovern weiger de dat, deels omdat hij zich wilde voor bereiden op zijn herverkiezingscampag ne als senator, en deels omdat hij hoop te dat Robert Kennedy aan de race zou gaan meedoen. Het schijnt dat McGo vern thans moet gaan fungeren als een soort verzamelpunt voor de oude Ken- De belangrijkheid van McGovern is ge legen in het feit dat hij op de conven tie een rol zal spelen, maar meer nog in de kans dat hij voor Hubert Hum phrey nu Ted Kennedy vastbeslo ten schrjnt te zijn zich niet te lenen voor 'n vice-presidentschap onder hem wel eens de ideale „running mate" zou kunnen iQn. En In de verwarring waarin de conven tie zou kunnen geraken als McCarthy kans zou zien Humphrey van de vereis te meerderheid van stemmen af te hou den, zou een derde man als McGovern best eens de uiteindelijke overwinnaar kunnen worden. Het is allemaal uiter mate speculatief, maar het is nuttig de naam van George McGovern in het ach ter hoofd te houden. Thuisblijver» Amerika verkeert in een crisis en het ligt voor de hand dat de politieke par tijen daarin delen. Door beide partij en loopt een diepe kloof. De „dissiden te" vleugels zijn ongewoon sterk. Af splitsingsbewegingen trekken ongekend grote groepen kiezers aan. De kandi daten van de gevestigde partijbonzen spreken de kiezers niet aan, ook niet degenen die uit 'n soort partijtrouw dan toch maar op ze zullen stemmen, als ze tenminste niet thuisblijven. De kans dat de thuisblijvers de strijd beslissen zit er dik in als Nixon en Humphrey de uiteindelijke kandidaten zijn. 'n Dergelijke gebeurtenis zou het hele Amerikaanse politieke systeem in ernstig discrediet brengen. Het voor dc buitenwacht meest onbegrijpelijke ver schijnsel ln deze hele campagne ls dat blijkens de opinieonderzoeken en deels ook blijkens de uitslagen van de voor verkiezingen mannen als McCarthy en Rockefeller ieder in hun eigen partij bij de kiezers favorieter zijn dan dege nen die door de partijmachines waar schijnlijk als kandidaten worden gepro duceerd. Dat lijkt absoluut in strijd met de democratische beginsels. De par tijbazen ontkennen dit Als de keuze inderdaad beperkt gaat worden tot Ni- xon-Humphrey (en Wallace als derde) dan zal «en nauwkeurige analyse van de verkiezingsuitslagen straks in no vember moeten aantonen of de Ameri kaanse politieke partijen nog altijd de juiste weg bewandelen: ja of nee. Met dit alles wil niet gezegd zijn dat een Nixon of een Humphrey niet in >taat zijn het presidentschap van de Ver. Staten te torsen. Zij zijn ueen charlatans, schurken of amateurs, inte gendeel: het zijn beide ervaren, bekwa me en integere manen die waar schijnlijk dingen zullen doen die ze nu niet durven te beloven. Amerikaanse presidentskandidaten laten nooit 't ach terste van hun tong zien. Doen ze dat wel dan vergaat het hun, zoals het nu McCarthy vergaat. Dan worden ze uit gerangeerd door de partij en de mach tige klieken. Dan helpt alleen nog oen coup op de conventie zelf. zoals de re volutie der republikein Wendell Will- kie in 1940 die als plotseling opgeko men outsider dank zij een zelfs voor Amerikaanse begrippen spectaculaire bliksemcampagne, na een eindeloze reeks stemmingen de paradepaarden van de republikeinse partij versloeg, mannen met klinkende namen als Taft, Dewey, Vandenberg. meest al komt het niet eens zover, dat iemand ook maar de kans krijgt een dergelijke coup op stapel te zetten. Als er sinds Willie echter één man in de positie heeft verkeerd dit wel te kunnen wagen, dan is hel F.ugene Mc Carthy. Niet voor niets maakt Hum phry zich ernstig bezorgd over 't drei gende voornemen van de McCarthy- aanhang om met minstens 100.000 man naar Chicago te komen en van de con ventie een grote rel te maken. Zuid-Dakota's vooruitstrevende sena tor Oeorge 8. McGovern, hier in ge- sprak mrt president Kennedy trims uitvisrur hij was en die hem benoemde tot directeur van voedsel-voor-dc- vr ede-programma. Zoon vaat een predi kant en afkomstig uit een republikeins milieu, werd hij in 19^5, na als piloot van een bommenwerper zijn aandeel in dc oorlog geleverd te hebben (hi, ver wierf hef Distinguished Flying Cross en de Air Medal, desondanks demo craat. Uit overtuiging: „Omdat de democratische partij meer aan de kunt van de gewone man (The Average Americanstond". In 1961 overwoog presulrnt Kennedy hem mtnister van Landbouw te ma ken, maar de senaat zou hem te jong en te onervaren hebben gevonden. Orville Freeman werd hel. McGovern bouudr. torn hij in 1953 zijn herat oei aan de Dakota Wesleyan University ruilde voor het leiderschap van de democratische partij in zijn staat, zijn partij weer tover op, (Uit hij voor het eerst sinds HG jaar een demo craat afvaardigde naar het Congres r later r het eers, na bijna dertig jaar een man in de senaat bracht. Arthur 8chlesinger, dtr McGovern in 1961 vergezelde op een door president Kennedy bevolen reis door Zuid- Amerika, noteerde over McGovern Richter ven bescheiden, bijna be schroomde manter van doen, verborg hij diep gewortelde progressieve over tuigingen, cm scherp intellect, een gs- weldig gevoel voor humoreen grote mat van bestuurstechnische energie en ongewone fysieke moed". George McGovern geldt als een van da sluiven" van lief tvrtte uur. Hij heeft uitgesproken opvattingen over de be strijding van de armoede ht de wereld.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1968 | | pagina 5