y Grafschenner na klopjacht nog zoek Vastendag in Uppsala i .ZDö O 3) ?wfi= WAa POLITIE ZOEKT MEER DAN EEN VERDACHTE 5 Zwolsman zou in executies (Ie hand hebben STROMENDE REGEN OP BASTILLEDAG NEDERLANDS SCHIP ZINKT IN OCEAAN Sleepboot op weg voor GEEN ECHTE HULP AAN DE ARME LANDEN Jeugdbenden leveren hun wapens in MAANDAG 15 JULI 196? DE LEIDSE 0OURANT (Van een oneer HASSELT „Wij hebben wel 80 verdachten, daaronder is een Nederlander die tot voor kort in Hasselt hee gewoond. Met die man zouden wij graag eens willen praten, meer is er beslist niet te vertellen", dat is h commentaar van de bijzondere opsporingsbrigade (B.O.B.) te Hasselt op de berichten als zou de lang gczocb grafschenner bekend zijn. :Voor de B.O.B. Is de 47-jarige Hans van H., die in Utrecht werd geboren en enkele jaren in Hasselt heeft gewoond, één van de vele verdachten. Zoals ook bijvoorbeeld de twee tot nu toe niet geïdentificeerde jongelui, die in Turnhout door een journalist zÜn gesignaleerd en op wie een ware klopjacht is gehouden. En zoals ook de zoon van een hoog geplaatst persoon in Maastricht, wiens gangen regelmatig worden nagegaan. Hans van H., gehuwd met een Belgische, die in Duitsland les geeft aan kinderen van de daar gelegen Belgische militairen, vader van vijf kinderen, is een vreemde figuur. Dat bleek tijdens een huiszoeking, die enkele dagen geleden plaatsvond en dat bleek uit gesprekken met zijn voormalige buren. Maar het onderzoek naar de grafschenner heeft al vele „vreemde vogels" opgeleverd. Vandaar dat opper wachtmeester Moonen, die in België het onderzoek coör dineert, zaterdagmorgen zei: „Wij willen die man eens graag aan de tand voelen en wij hebben een opsporings bericht rond gestuurd, maar ik laat er mijn vrije weekend toch niet voor schieten". Geruchten als zou Van H. vrijdag In Hasselt gearresteerd en daarna ontvlucht zijn, spreekt hij beslist tegen. Vast staat wel, dat bij een huiszoeking in het pand Ambachtschoolstraat 16, waar hij enkele jaren heeft gewoond, vreemde dingen zijn gevonden. Zo vond de politie daar een, wat zij noemt, complete tempel, een altaar met kaarsen, beelden enz. Ook zouden daar vilt stiften zijn gevonden, terwijl men zeker zegt te weten, dat fv -t hij een aantal viltstiften steeds met zich meedroeg in een el uitje, dat met een draad rond zijn hals was bevestigd. Vast staat ook dat Van H. er een vreemde gewoonte op na hield. Hij liep wel eens rond in vrouwenkleren en zou ook wel eens gekleed in een priestertoog zijn gesignaleerd. De mensen in de rustige, een beetje achteraf gelegen, Am- bachtsohoolstraat weten weinig over hem te vertellen. „Het is een beetje 'n rare", zegt de buurvrouw. Tot januari j.l. heeft hg ongeveer twee jaar vrijwel steeds doorgebracht in het ernstig verwaarloosde pand in de Aimbachtsohoolstraat. Zijn vrouw kwam er maar zelden, af en toe tijdens haar vakanties. Met de kinderen ging het evenzo. De buurvrouw, die hem na januari nog maar twee keer heeft gezien, weet nog te vertellen, dat hij aan de posterij geen adreswijziging heeft doorgegeven en dat hij steeds of pas heel laat thuis kwam of middernacht pas vertrok. De gordijnen waren steeds goed dicht, maar soms zag men 's avonds toch zoiets als een altaar met daarop twee brandende kaarsen, zegt zti- En eens, toen hier in de straat iemand was overleden en men geld ging ophalen voor heilige missen, heeft hij gezegd: „Ik draag ze zelf wel eens op". Dat de woning zelf, in tegenstelling met wat de kranten van te zien. De woning is ernstig verwaarloosd, de tuin is door te zien. De woning is ernstig verwaarloosd, de tuin is door onkruid overwoekerd. Door een raam aan de achterkant ziet men enkele heiligenbeelden staan. Over Van H. zelf is maar weinig bekend. Volgens een buurvrouw heeft hij enige tijd lang haar en een baard gedragen, maar daar is de man, die een normale lengte, maar een vrij tenger postuur heeft, later van afgestapt. De politie van Utrecht kan weinig, maar wel interessante gegevens verstrekken. In deze stand heeft hij ongeveer twintig jaar gewoond en daar is hij in 1947 gearresteerd en veroordeeld in verband met het feit, dat hij uit zeven Utrechtse kerken voorwerpen zou hebben gestolen. Daarna heeft hij ook enige tijd doorgebracht in de psychiatrische inrichting Willem Arntszhoeve in Den Dolder. De man zou deze voorwerpen steeds hebben gestolen om zQn misnoegen te uiten over het feit, dat de aartsbisschop geweigerd zou hebben hem een speciale zegen te geven toen hij ter bede vaart wilde gaan. Vast staat °°k. dat Van H. zich verplaatste In een witte Ford Tajinus 12M, die op naam staat van zijn vrouw. Hij heeft geen vast beroep en krijgt volgens de buren nooit bezoek. Begrijpelijk, dat men deze man eens nader aan de tand wilde voelen. Maar datzelfde geldt ook, zoals wij reeds schreven, voor de twee jongens die veertien dagen geleden midden in de nacht in Turnhout werden gesignaleerd op het moment, dat een van hen over het kerkmuurtje klom. „Ik ben het graf van mijn oom gaan bezoeken", antwoordde de jongeman, die er keurig verzorgd uitzag op de vraag wat hij daar was gaan doen. De journalist, die hem deze vraag stelde, herinnerde zich pas later, dat daar ter plaatse helemaal geen kerkhof bestaat. Maar toen waren de vogels reeds gevlogen. De dag daarna 's morgens vroeg ontdekte men dat in twee Turnhoutse kerken de grafschenner actief was geweest. Een van de jongens, beiden waren vooraan in de twintig, was een Nederlander. De politie heeft alle namen genoteerd van Nederlanders, die rond die tijd in Turnhout en omgeving hebben gelogeerd. De jongens heeft men niet gevonden. Hoeiwel uit ijverige naspeuring is gebleken, dat zij drie dagen achtereen in Turnhout hebben vertoefd. En juist in die drie dagen tijd is de grafschenner actief geweest in Mechelen, Schilder, West-Halier, Turnhout enz., plaatsen die allemaal gelegen zijn op de grote weg die via Turnhout en Antwerpen naar Brussel leidt. Zo zijn er nog vele verdachten. Men noemde ook reeds de zoon van een hooggeplaatste Maastrichtenaar, waarbij men dan meteen moet denken aan het feit, dat de beruchte grafachenner nog nooit ln de hoofdstad van Limburg heeft geopereerd. Er is ook nog een jongeman uit een andere plaats in Belgisch Limburg, eveneens afkomstig uit Nederland, die zelf toegeeft een „nachtmens" te zijn en waarvan men bijvoorbeeld heeft kunnen nagaan dat hij zelf zijn auto groen heeft geverfd in dezelfde periode dat de grafschenner overigens slechts een keer met groene verf heeft gewerkt. Ook bij een huiszoeking bij deze verdachte vond men viltstiften en boeken als „Kruistocht van de haat" enz. en de maat van zijn schoenen klopte precies met de af drukken die men op verschillende gesohonde kerkhoven heeft aangetroffen. Ook toen heeft men gedacht dat de graf schenner bekend was. Omvergeworpen terken cw anti semitische lenzen; 'le grafschenner is op bezoek geweest. Ambonezen terug naar Indonesië SCHIPHOL Zondagmorgen zijn ln het kader van de roputriërlngBregellng veertien Amlbonese gezinnen van Schip hol naai' Djakarta vertrokken. Namens de Indonesische ambassade word de groei) (76 personenop de luchthaven uitge leide gedaan door de eerste secretaris I Hartomo en zijn echtgenote. Het. is de derde groep die dit Jaar naar Indonesië terugkeert De gezinnen zijn afkomstig uit onder andere de kampen Applnge- dam en Apeldoorn In totaal wachten nog 3000 Ambonezen op herrepatriëring naar Indonmië. 210- RECHTER MOET BESLISSEN 420-, Van correspondent HILVERSUM Vrijdagmorgen, 19 juli, dient voor de president van Amsterdamse rechtbank een kort ge ding, dat is aangespannen door de heer Reindert Zwolsman contra de heer A. der Gouw uit Amsterdam. Inzet is uitspraak, die Van der Gouw twee maanden geleden deed, tijdens eei teach-in in Utrecht. Hij zei daar letter lijk: „Het is jammer dat het theater Carré moet verdwijnen, door toedoen iemand die 124 moorden op zijn ge weten heeft". In dc actualiteitenuitzending „Echo" in de KRO-radio herhaalde Van der Gouw deze beschuldiging niet alleen, jnaar werkte deze ook nog eens verder uit. Hij deelde o.a. mee, dat Zwolsman tijdens de laatste wereldoorlog de exe cuties niet zelf heeft uitgevoerd, maar daartoe wel opdracht heeft gegeven. Volgens Van der Gouw heeft Reindert Zwolsman tijdens de laatste wereldoor log deel uitgemaakt van een soort over- 'alcommando, dat op vele plaatsen in iet land mensen executeerde zonder nige vorm van proces. Onder de slachtoffers zouden zich be- ïalve Nederlanders ook enkele Duitsers levonden hebben. Van der Gouw voegde aan deze uitspraken toe deze beschul- iigingen in het tweede deel van zijn loek „Alias Teixeira", te zullen herha len. Het verleden van Van der Gouw is iverigens niet helemaal brandschoon. In de inleiding van zijn boek zegt hij zichzelf, dat hij een landverrader, oorlogsmisdadiger en een politiek delinquent is. In 1949 werd Van dei- Gouw inderdaad veroordeeld tot een ge- angenistraf van 15 jaar, waarvan hij r 10 heeft uitgezeten. Katholieken en oud-katholieken onder een dak ROTTERDAM (KNP) Van de kan- >els der R.-K. parochie van St.-Joseph van de oud-katholieke parochie van H. Petrus en Paulus te Rotterdam verd afgelopen zondag aan de gelovigen nedegedeeld, dat met ingang van zon- lag 18 augustus a.s. de beide paroehie- fmeenschappen voor haar eucharistievie- ingen en andere diensten gebruik zul- en gaan maken van de oud-katholieke "Vadijskerk aan de Nieuwe Binnenweg e Rotterdam. Op zondagmorgen zullen meer diens- en na elkaar worden gehouden, zodat 'Ike parochie haar eigen diensten blijft louden. Deze stap is het resultaat van reeks besprekingen, die aanvanke- ijk werden gevoerd door vertegenwoor- ligers van verschillende kerkgemeen- 'Chappen in het oude westen van Rot- erdam, en die later door de direct hier- 'Ij betrokken kerkbesturen werden oortgezet. Men trachtte hierbij te ko- n*n tot een oecumenische en econo misch gebruik van de bestaande kerk- Rbouwen, Gevechten rond de Sorbonne (Van onze correspondent Lucas Kleijn) PARIJS De 14e juli. nationale feestdag in Frankrijk, is met uitzonde ring van de avonden rustig verlopen. Zondagmorgen was het in Parijs weer de Rachel aan te maken, liet leek jvembcr in plaats van 14 juli. Om half negen begon in Parijs het traditio nele défilé over de Champs Elysées in stromende regen. Behalve op de over dekte tribunes waar De Gaulle met al zijn ministers zaten, was iedereen tot zijn hemd toe nat. Niet alleen de soldaten maar ook het publiek. Als beloning kregen de soldaten na afloop kip, wijn, taart, koffie en een si gaar toe. De fruithandelaren van het zuiden, die hun produkten niet kwijt kunnen, hadden 20.000 kilo perziken beschikbaar gesteld. Dat zijn van de 50.000 kilo perziken, die iedere dag de vuilnisbelt gaan, althans 20.000 kilo die de weg naar de consument heb ben gevonden. De Gaulle zelf zorgde een extra verrassing en liet de deuren van het cachot open zetten voor alle licht gestrafte soldalen. In de loop de dag knapte het weer in Parijs aardig op, zodat het traditionele vuur werk kon doorgaan. Daar stonden aan de linker oever van de Seine naar schat ting 40.000 mensen naar te kijken. In Besancon gebeurde op de 14de juli •n ongeluk dat aan twee soldaten het leven heeft gekost. Een zware tank van 90.000 kilo, een A.M.X 30 werd voort getrokken door een tractor van 200 p.k. die op een helling niet meer kon rem- De versnellingsbak deugde niet. Om de boulevard met veel verkeer en huizen te vermijden stuurde de chauf feur het gevaarte tegen de bomen, waar- er twee van een meter dikte knap ten. Daardoor bleef de tractor me* de tank staan maar er stroomde benzine over de weg die vlam vatte. De chauf feur, vader van vier kinderen, werd met 80 procent brandwonden met een heli kopter naar een ziekenhuis in Lyon ver voerd, maar twee soldaten van de tank- ploeg kwamen in de vlammen om. De ondeugdelijke tractor dateerde van 25 jaar geleden. Aan de vooravond van de 14de juli is op twee plaatsen in Parijs tussen studen ten en politie gevochten: bij de Bastille en bij Saint Germain des Prés. Er werd over en weer met stenen en traangas- bommen gegooid. Hier en daar raakten zonneschermen in brand, café-bezoekers hielden natte zakdoeken voor dc neus vanwege de verstikkende rook, maar tot. bepaald dramatische gevechten zoals die van de meidagen kwam het niet. Ook zondagavond kwam het tot ge vechten tussen politie en demonstranten. Op de natte. Champs Elysées inspecteert president De Gaulle de aangetreden troepen. Naast hem premier Cowve de Murvüle. Bloedige strijd in Woehan HONKONG (AP) Eenheden van de Rode Garde vechten tegen elkaar in het grote industriegebied van de stad Woehan, waarbij tientallen men sen de dood vinden. Hun lijken worden in de rivier de Jangtsje geworpen, al dus berichten welke voortdurend Hong kong bereiken. Beide partijen hebben legerwapens, van handgranaten tot geweren en lich te mitrailleurs, maar uit de berichten blijkt niet duidelijk hoe de Rode Garde aan die wapens gekomen is. Uit sommi ge bronnen wordt vernomen, dat een heden van het leger partij hebben geko zen in de strijd en de vechtende groe pen steunen. Andere berichten willen dat de rode gardisten ingebroken heb ben in de wapenopslagplaatsen en de wapens gestolen hebben. hulp DEN 1IAAG (ANPDe kdpitein van bet Nederlandse koélschip „Kazan", dat toebehoort aai» de N.V. scheepvaart bedrijf Gruno te Amsterdam, heeft zon dagavond uit de Indische Oceaan gemeld dat het achip in zinkende toestand ver keert. Er dringt water ln de machine kamer binnen. De kapitein en de bemanning hebben het 893 ton metende schip, dat in 1948 werd gebouwd, eoodagewKHl omA—ete negen uur verlaten. De „Kazan' was onderweg naar de Arabische Golf. De positie van het schip en de ln de red- dingboot gestapte bemanning is 150 mijl oostzuidoost van Mogadiscio. De Neder landse zeesleepboot Jacob van Heem6- kerek, dte op ongeveer 200 mijt afstand van deze positie is, is op volle kracht onderweg naar de „Kazan" om hulp te De Algemene Bank Nederland N.V. deelt namens het internationale syndi caat mee, dat voor de lenrng groot U.S. dollars 40.000.000 gulden ten laste van Koninklijke Nederlandse Hoogovens en Staalfabrieken N.V. 'n zodanige be langstelling bestond, da* bij de toewij zing een belangrijke reductie to toege- (Van dr UPPSALA. De assemblee van de Wereldraad heeft vandaag gevast. Een louter symbolisch gebaar, want de contracten met de hotels zullen volledig worden nagekomen. Een teken van solida riteit met de bevolking m de ont wikkelingslanden. En misschien ook een teken van onmacht, om voor deze landen iets te doen dat voor hen een echte hulp zou be tekenen. Uppsala dreigt in de schaduw te komen staan van twee conferenties die het vooraf gingen: die van Genève in 1966 en die van Beiroet in het begin van dit jaar. Genève, waar de leken een hoofdrol speelden, ken merkte zich door de radicaliteit van zijn visie op de noodzakelijke maatschappijvernieuwing. Beiroet, het gezamenlijk overleg van Rome en Wereldraad over ontwikkelings vraagstukken, door de concreet heid en doelgerichtheid van zijn suggesties. Het, begint ernaar uit te zien, dat Uppsala ver onder het niveau van deze conferenties zal blijven. Heel concreet bestaat die vrees hierin, dat Uppsala zich tevreden zal stellen met het doen van voorstellen tot inter nationale hulp, die wel veel nood zullen lenigen maar het westerse economische systeem volledig overeind zullen laten. Met andere woorden: dat het de ontwik kelingshulp meer als een charitatieve daad dan als een daad van gerechtig heid zal zien. Het klinkt heel flink als men zegt: laten wij overgaan van de nationale sociale staat naar de inter nationale sociale gemeenschap. Laten wij in die internationale gemeenschap een belasting heffen van één of van ander half procent en laten we de aldus ver kregen kapitalen inspuiten op plaatsen, waar zulks het hardst nodig is. Het klinkt heel reëel als men zegt: de wereld heeft nog een enorme expansie in het vooruitzicht, er is ruimte genoeg om de kloof tussen de rijke en arme landen te overbruggen, zonder de welvaart van de westerse landen op hinderlijke wijze te beknotten. Het klink heel goed, maar het is velen, met name de jeugd en het intellect uit de ontwikkelingslanden toch een tikje te naïef en te optimistisch. Zij erkennen, dat de overschotten van het westen nu en in de komende jaren voldoende zijn om de tekorten van de derde wereld aan te vullen: maar waar vindt men de structuren, die de over schotten met een zekere krachtdadigheid op de tekorten doen aansluiten? Zij vinden de vergelijking met de westerse staat, die van een liberale staat in de negentiende eeuw tot een sociale staat in de twintigste eeuw is geworden, heel aardig, maar wijzen er tegelijkertijd op, dat deze verschuiving niet zonder ge weld tot stand is gekomen. Men heeft de rijken hun verworvenheden met kracht moeten ontrukken door revoluties en syndicale acties, hetgeen kon geschie den, omdat de tegenkrachten zich in één front hadden aaneengesloten. Maar waar Is in de groeiende internationale gemeen schap het gesloten front van de arme landen? De zogenaamde „derde wereld" b flMO eenheid en zt] mK derhalve maar heel moeilijk haar recht kunnen opeisen. Vervolgens moet men de sociale staat van de westerse landen niet idealiseren: hij heeft nog altijd zijn vergeten groe pen, zijn armen, zijn onderdrukte min derheden. Wie kan verzekeren, dat het in de groeiende internationale gemeen schap niet precies hetzelfde zal zijn? Kortom: de verwijzing naar de ontwik kelingen, die binnen de afzonderlijke staten hebben plaatsgehad, zijn niet in staat een onvermengd enthousiasme te wekken. Radicale hervorming Men mag zich derhatve aldus de critici niet te veel voorstellen van een op enkele percenten gefixeerde ontwik kelingshulp. Wat nodig zal zijn ls een radicale structuurhervorming: op het in ternationale vlak (denk vooral aan de internationale handel) in de rijke wes terse landen (van een zuiver kapitalis tische naai- een meer socialistische struc tuur) en in de landen van de zogenaam de derde wereld (van een primitieve naar een moderne structuur). Al6 dit niet ge beurt, aldus prof. Pm-mar uit India, be reikt, men met ontwikkelingshulp niets, zal men er aelf6 goed aan doen haar over enige tijd stop te zetten, omdat zij geheel averechts zal gaan werken. Baziet men tegen deze achtergrond de voorstellen, die door sectie drie aan dc assemblee zullen worden gedaan de inhoud daarvan is in grote lUnen bekend dan moeten zij als totaal onvoldoende worden gebrandmerkt. Dc hoop, die aan vankelijk bestond, dat Uppsala in het voetspoor van Geneve en Beiroet zou verder gaan, begint hier bij velen te tanen. De deskundigen overleggen met elkaar welke strategie op hei laatste nippertje misschien nog uitkomst zou kunnen brengen. Zoals wij ln een vorige beschouwing al even vermeldden, functioneert de Wereld raad, met name ln de secties, allerminst naar genoegen. ..Iedere keer wordt de machine zwaarder-', zeggen degenen die Amsterdam, Evanston en New Delhi hebben meegemaakt. „Het is eenvoudig ontstellend zoveel pupier als er hier over de hoofden wordt uitgestort. Geen mens die het allemaal kan völgen, geen mens die zich over zoveel agendapunten een verantwoorde mening kan vormen". Zij vragen zich met een duidelijke bezorgd heid af, waar de tekenen van een echte, radicale vernieuwing In Uppsala blijven. „Ik ben sceptisch hier naar toe gekomen en ik ben tijdens mijn verblijf alleen maar sceptischer geworden", aldus een van de Nederlandse afgevaardigden. Een veelgehoorde klacht is, dat de mensen uit de derde wereld, gezien de overheersing van dc Engelse taal en het alleenrecht van dc Westerse vergadertechniek, wei nig kuns krijgen om hun stem te laten horen. Verder, dat er te weinig leken ln Uppsala zijn en te veel ambtsdragers, die nu eenmaal de neiging hebben om zich als verdedigers van de gevestigde orde op te stellen. Kortom: het gonst rond de Wereldraad van de ontevreden geluiden. We willen Wen, of ln de laatste week missohien toch nog het wondertje gebeurt., waarop wij bijna niet meor dur ven hopen. Intercommunie Vermelden we ia de marge nog even, dat de kwestie van de intercommunie de gemoederen in Uppsala biyft bezighouden. Zoals bekend, hebben verschillende katholieken, priesters zowel ala leken, aan hot avondmaal in de Lutherse dom deelgenomen. Onder hen de bekende Zweedse schrijfster Gunnel Vallqulst en de dominicaan Sven Tengström. ZIJ hebben minstens reeds dit bereikt, dat 'n Zweden de discussie over dit punt op gang is gekomen. Tijdens een forumavond ln Olub 08, de jongerensoclëtcit van Uppsala, heeft mgr. J. Wlllebrands het officiële katholieke standpunt verdedigd. Hfl vond by de Jongeren geen of weinig gehoor. Veel soepeler toonden zich, althans ln persoonlijke gesprekken, pater Tucci, hoofdredacteur van Civilta Cattolica, en Charles Möller, onder secretaris van de congregatie voor de geloofsleer. Zij laten duidelijk bRjken, dat het officiële standpunt van de Kerk nog niet hun persoonlijk standpunt hoeft te zijn en tonen een uitgesproken sympathie voor hen, die een afwijkende beslissing meenden te moeten nemen. De opname van negen katholieken fn de commissie voor faith and order is een hamerstuk geworden: niemand stemde tegen. Hierover heerst tevreden heid, ook al hadden velen de lijst van personen liever wat anders gezien. Zy zijn ervan overtuigd, dat achter de voor dracht van het Vatieaan een stuk kerk politiek steekt en dat deze niet mag worden beschouwd als een afspiegeling van de werkeiykheid in de katholieke theologische wereld. GLASGOW (AP). Vier van dc ergste jeugdbenden van Schotland hebben hun scheermessen en slagershakmes sen zaterdagavond bU de politie inge leverd krachtens „een ontwapenings"- overeenkomst dlc tot stand was ge bracht door een Engelse popzanger. Meer dan honderd dodelijke wapens, variërend vun bijlen, hamers, bajonet ten tot eigen gemaakte gummistokken met spaken werden neergegooid op een niet gebruikt parkeerterrein ln de grimmige Eastcrhousewijk van Glasgow. De benden, bekend onder de namen Pak, The Drummy, The Rebels en The Tot, hebben de wijk jarenlang geterroriseerd met straat gevechten en vechtpartijen in achter af gelegen straatjes. Popzanger Frankle Vaughan was te voren met de vier bendeleiders afzon derlijk bijeen geweest en had hen ertoe gebracht hun wapens in te leveren. In ruil daarvoor beloofde Vaughan hun geld en andere hulp om een jeugdcentrum te bouwen dat door de tieners zelf gedreven zal worden. De politie had beloofd nie mand te vervolgen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1968 | | pagina 5