Vakbondsleider Kloos wil geen
Franse chaos maar wel geweld
NIEUWE RIDDERS
VAN HET H. GRAF
Weinig kans op resultaten
in gesprek met AR-partij
Kerk zal celibaat
niet laten vallen
Meeting niet
langer dan een
voetbalduel
Investituur
in Utrecht
Drs. J. M. Aarden van Radicalen:
LONEN NIET
AAN KETTING
Verder praten
Groep van 18
Zoontje voor
Deense prinses
Sovjet
vliegtuig bij
Noorwegen
verongelukt
DRIE DODEN
GEBORGEN
McCarthy trekt van
leer tegen Kennedy
NEWSWEEK:
HUMPHREY
KAN WINNEN
BAANDAG 27 MEI 1968
DE LEIDSE COURANT
Aohter de tafel in de Jaarbeurshal
eaten de big bosses van de
vakcentrales. Van links naar rechts:
B. E. J. van Hout, L. Beumer (beiden
N.K.V.), A. H. Kloos (N.V.V.), J.
van Eibergen, C. Bakker, A. van
Nierop (allen C.N.V.)', A. de Boon en
Van Laen (beiden N.V.V.).
(Van onze parlementaire redactie)
UTRECHT Ruim 15.000 georganiseerde werknemers belangrijk
minder dan verwacht hebben zaterdagmiddag tijdens een demonstratieve
bijeenkomst van de drie vakcentrales van de Tweede Kamer geëist de
thans een week oude loonnota van de regering te verwerpen en meer te
doen voor de werkgelegenheid. Zij gaven tevens te kennen, dat zij het
beleid van hun voormannen volledig steunen. In hun hart hadden zij
blijkens de spreekkoren echter graag nog krachtiger taal gehoord van
hun leiders Mertens (NKV). Kloos (NW) en Van Eibergen (CNV). Een
opwekking om woensdag te gaan staken, als de Tweede Kamer het eens
zou zijn met een loonpauze in 1969 tijdens het debat van morgen, zou bij
de meesten in goede aarde zijn gevallen.
NKV-voorzitter P. J. J. Mertens sprak
in zijn begroetingswoord van een his
torische bijeenkomst, omdat voor het
eerst de drie vakcentrales tezamen op
traden in een grote manifestatie tegen
de regering. Maar, aldus de heer Mer
tens, de belangen van een en een kwart
miljoen georganiseerde werknemers
staan dan ook op het spel.
Zeer hard trok NW-voorzittter A.
Kloos van leer. Regeren mag dan voor
uitzien zijn, zo betoogde hij, er was
toch geen enkele reden
palen, wat eiZMUUZZ
gebeuren. „Maar de regering had
eenmaal het vooropgezette plan on
lonen aan de ketting te leggen, wat dat
betreft is de kluizenaar van het Frede-
riksplein (de president van de Neder
landse Bank) op zijn wenken bediïnd.
Waar blijft het sociale element in het
kabinetsbeleid. Alleen het goud
Nederlandse Bank schijnt te tellen, dat
is dan meteen het goud in de zakken
de ondernemers, want door de loon
stop krijgen deze een douceurtje van
miljard gulden."
(Van onze parlementaire redactie)
UTRECHT. Drs. J. M. Aarden,
fractievoorzitter in de Tweede Kamer
van de Politieke Party Radicalen, heeft
weinig hoop op positieve resultaten van
'n gesprek met de Anti-Revolutionairen.
Dit ondanks de grote aandrang, die het
partyconvent van de A. R. zaterdag in
Utrecht op zyn leiders deed om met de
Party Radicalen te gaan praten, „omdat
cr nog zoveel bindingen met deze party
iün", aldus een groot aatal leden van
het convent.
Drs. J. M. Aarden zette een aantal
'raagtekens achter deze wensen van de
A. R. „De kans op een gesprek met ons
wel groter geworden, maar we zijn
politiek niet op vooruit gegaan. De
A R. wijst immers categorisch een pro-
(ressieve concentratie af", aldus drs.
\arden direct na afloop van het A.R.
>artyconvent, dat hij als gast had bij
jewoond.
„Maar welke weg kiezen de Anti
revolutionairen dan eigenlijk?" Het
>artijconvent van de A. R. had 's mid-
lags een resolutie aangenomen, waarin
astgelegd werd dat het gesprek in de-
Groep van 18 van vertegenwoordigers
lit de A. R.. de C.H.U. en de K.V.P. moet
doorgaan. Mr. A. van der Stee, voorzit-
de K.V.P. en drs. A. D. Tilanus.
voorzitter van de CHU, eveneens als
gasten op het convent aanwezig, toonden
:ich hierover zaterdagavond verheugd.
Minder enthousiast waren beide voor
zitters over de wens van het A.R.-con
eerst te proberen binnen de
Groep 18 tot een gesprek met de Politie
ke Partij Radicalen te komen. Mr. van
der Stee ziet hierin nameiyk geen enkel
heil. Hij kreeg even later volledig gelijk
van drs. P. Bogaers, voorzitter va
Radicalen Partij, die deze wens va
Anti-Revolutionairen irreëel noemde. In
een rechtstreeks gesprek met de A.R.P
zag hij meer mogelijkheden. „Maar dan
zal de A.R. zich eerst ten gunste van
progressieve concentratie moeten
uitspreken", aldus drs. P. Bogaers, een
wens, die drs. Aarden sterk in twijfel
trok.
De A.R.P. staat in dit verband voor
een moeilijke beslissing. Dr. A. Veerman,
waarnemend partyvoorzitter van de A.R.,
had zaterdagmorgen reeds blokvorming
ook in een progressieve concentratie vol
strekt van de hand gewezen. Een aantal
A.R.-radicalen en A.R.-jongeren spraken
zich in de loop van de dag uit voor deze
concentratie. Maar in een met algemene
stemmen aanvaarde resolutie, werd al
leen aangedrongen op het hervatten van
een gesprek in Groep 18 en op een ge
sprek met de Partij Radicalen. Vrijblij
vende gesprekken overigens, want het
partijconvent zal zich in het voorjaar
1969 opnieuw moeten uitspreken over de
resultaten van de Groep 18. Een aantal
Anti-Revolutionaire afgevaardigden zet
te zaterdag namelijk een groot vraag
teken achter de evangelische radicali-
/an de huidige K.V.P. sinds het uit
treden van de groep-Aarden en achter
de vernieuwingswil van de C.H.U.
„Wij voelen er niets voor om terecht
te komen in een soort vergrote K.V.P.",
aldus deze afgevaardigden. Het Eerste-
Kamerlid prof. W. Alberda, oud-secre
taris van het Christelijk Nationaal Vak
verbond, waarschuwde in dit verband
tegen de uiteindelijke gevolgen van de
gesprekken in de Groep 18: „Een vage
middenpartij is waarschijnlijk het ïe-
sultaat. Onze bondgenoten zijn niet de
K.V.P. en de C.H.U., maar de Politieke
Partij Radicalen", aldus deze radicale
senator. Hij kreeg hiermee de A.R.
De heren Bogaers en Roolvink staan
politiek niet zo heel dicht bij elkaar;
nochtans even grote vrienden op
het partijconvent van de A.R.
radicalen en de A.R.-jongeren aan zijn
zijde, maar een aanmerkelijk deel van
het convent was het hiermee volstrekt
oneens. Ondanks het nog hartstochtelij
ker pleidooi van de radicaal dr. Fed-
dema, de Friese afgevaardigde, die uit
riep: „Kunt u zich in de politiek iets
mooiers voorstellen dan het duo Bies-
heuvel-Bogaers?" waarop mr. B. Bies
heuvel opmerkte: „Maar dan toch wel
in onze partij".
Ondanks deze meningsverschil'eo ging
het partyconvent toch eensgeziad uit
een op een resolutie, die zyn teleurstel
ling uitsprak over het uittreden van di
radicalen uit de K.V.P.
Mgr. Moors over priestervraagstuk
Wie trouwt moet
ambt opgeven
(Van onze correspondent)
ROERMOND Aan het einde van een
gedachtenwissellng over het priestervraag
stuk tydens een vergadering van de Dio
cesane Pastorale Raad van het bisdom
Roermond heeft mgr. P. Moors zaterdag
enkele duldeiyke uitspraken gedaan. Hij
zei onder meer:
1. De Kerk zal degenen, die éénmaal
priester zyn gew-yd, niet toestaan te hu
wen met behoud van hun priesterlijke
functie.
2. Een part-time priesterschap is geen
oplossing voor het priestervraagstuk.
3. De bisschop kan zich niet verenigen
met de steltingname van „de 21". die ver
klaard hebben dat zy de verplichte bin
ding tussen priesterschap en celibaat niet
meer kunnen accepteren.
De bisschop deed deze uitspraak nadat
verschillende aspecten van het priester
vraagstuk. door onder andere voor- en
tegenstanders van het celibaat waren be
licht- Basis voor de gedachten wisseling
vormde een door de professoren H. San
ders en L. Pelzer van het groot seminarie
te Roermond ondertekend stuk.
De bisschop zei. dat het priesterpro
bleem veel meer omvat dan enkel de
celibaatkwestie. Hij noemde de nota één
zijdig. „Hoe men ook denkt over de wen
selijkheid van de ontkoppeling van pries
terschap en celibaat, naar mijn mening
is het niet juist om de onrust te vergroten
door te suggereren, dat deze ontkoppe
ling binnen afzienbare tUd een feit zal
zijn. Het is mijn diepste overtuiging
en ik weet dat het de overtuiging is van
het. overgrote deel van het wereldepisco
paat dat ln de westerse, evenmin als in
de oosterse Kerk aan hen. die priester zijn
gewijd, zal worden toegestaan te huwen
met behoud van hun priesterlijke func
tie", zei de bisschop letterlijk
Over de In de publiciteit gekomen brief
der 21 Jonge priesters, die zich niet meer
gebonden achten aan hun celihnatsbcloftr.
zei de bisschop: „Hoe pijnlijk het ook
voor mii is. Ik voel mij verplicht om uit
drukkelijk te Verklaren dut ik me mei
deze stellingname niet kan verenigen".
Mgr Moors betreurt, dat de brief in de
publiciteit is gekomen „De publieke be
schuldiging. dat ik de persoon van de
ondertekenaars misken, omdat Ik hun visie
niet deel. neem ik eeer ernstig"
Over de hoofden der vergadering heen
vroeg de bisschop om een -christelijk be
grip ten opzichte van hen. die na vaak
langdurig beraad en ernstige strUd het
ambt. hebben neergelegd
HIJ vroeg begrip voor de moeilijkheden,
waarin de priesters ln deze overgangstijd
verkeren, gezien de vele vrijzinnige theo
rieën. die over hun hoofd worden uitge
stort.
,Het heet steeds", aldus de heer Kloos,
it in het beleid de zorg voor de werk
gelegenheid centraal staat. Maar waar
om geeft het kabinet dan niet meer dan
150 miljoen gulden voor de opheffing van
de werkloosheid. Hoe haalt de regering
het in haar hoofd de belasting te ver
lagen terwijl er nog bijna honderddui
zend werklozen zijn? En als loonstijging
tot overconsumptie leidt, doet belasting
verlaging dat dan niet?"
„Wij weten", zo vervolgde de heer Kloos,
„dat op 1 januari door nu reeds te voor
ziene omstandigheden het leven duur
der gaat worden. Het lijkt nu, dat wij
van compensatie daarvoor moeten af
zien. Dat is gelegaliseerde diefstal.
Wie denkt, dat de vakbeweging dit toe
laat verslijt ons voor kinds. Op een on
derzeeboot mag een kapitein dan bepa
len wat er gebeurt, óók als die kapitein
De Jong heet, in een democratie zijn er
meer, die wat in de melk te brokkelen
hebben, de vakbeweging Is een orgaan
van de democratie en mag en wil zijn
stem laten horen".
De heer Kloos zei voorts, dat de re
gering zich bekommert om de winsten,
hoewel de productie en de export stij
gen en overal gunstige jaarresultaten
worden gepubliceerd. „We moeten de on
dernemers niet in de watten leggen, zij
hebben een prikkel nodig. Lage loon
kosten kweken luie ondernemers. Wij
komen niet onder de indruk van de roep,
dat we voorzichtig moeten zijn,
gen economen kunnen wel uitmaken, of
we in de gevarenzone zitten. En zij zeg
gen: de Nederlandse economie is niet
/.iek. Hij groeit en bloeit en
bloei vragen wij ons deel. Wij bedelen
er niet om. wij eisen het omdat het
toekomt. Wie ons tegenhoudt, vindt de
vakbeweging tegenover zich. Wij willen
geen chaos als in Frankrijk, wij willen
geen gaweld. Maar wij dulden geen
recht".
NKV-propagandist Louis Beumer sprak
emotioneel over de noodzaak de rijen
sluiten en om het aantal georgani-
seerden uit te breiden „In het verleden
hebben maatschappelijke ontwikkelin
gen rampzalige gevolgen gehad, omdat
de werknemers niet verenigd waren. We
mogen Roolvink in zoverre dankbaar
zijn, dat hij bereikt heeft dat wij van
bij elkaar zijn in een soort sociale
Nog nooit hebben wij zo'n
excellente propagandist voor de vakbe
weging gehad." De heer Beumer som
de op, wat er zo allemaal speelt in de
maatschappij, waarbij de vakbeweging
betrokken is. En hij besloot: „Dit is
geen tijd om toe te kijken. Organiseert
u, hand in hand alle werknemers van
Nederland." En prompt zette een mu
ziekkorps het „hand in hand, kamera
den" in, dat zeer strijdlustig werd mee-
met de lonen móet" J?ezon8en-
Tenslotte resumeerde CNV-'
J. van Eibergen. wat de bezwaren
zwaar werd door geroep en applaus
bevestigd; en toen deze spreker de
massa een goede thuisreis toewenste,
waren de demonstranten eigenlijk
nog niet content. „Actie, Actie", werd
er geroepen. En ook „Roolwink centen-
dief". De minister moet het bijna ge
hoord hebben, want hy was zij het
voor A.R.-vergaderingen in het gro
te jaarbeurscomplex aanwezig.
Om half drie was de protestbljeen-
komst afgelopen, waarmee NKV-
zitter Mertens gelijk kreeg, die bij het
begin had gezegd, dat de meeting niet
langer zou duren dan een voetbalwed
strijd.
drs. F. A. Vissers en prof. mr. J. T. M.
de Vreeze
zy allen beloofden ten overstaan van
grootmeester, kardinaal Tisserant, de aan
de ridderorde verbonden verplichtingen
te zullen nakomen. Vervolgens traden
zy steeds met drie tegelyk naar voren
om de gouden sporen en de ster te ont-
i vangen en tot ridder te worden gesla-
Van onze correspondent) g'*n. Kardinaal Tisserant sprak de for
mule uit ln het Frans, tegenover de vier
edelvrouwen, voor wie de investituur uit
een enigszins afwijkend cereconieel be
staat, sprak de grootmeester in het Ne
derlands. De kanselier van de Comman-
derije omhing haar nieuwe leden met de
mantel, wit voor de heren., zwart voor
de dames, beide met het rode Jeruzalem-
kruis gesierd.
De plechtige Investituur werd zaterdag
voorafgegaan door een academische zit
ting. die om. werd bUgewoond door kar
dinaal B Alfrink. eregrootprlor van de
H. Grafridders Tydens deze zitting ga-
van dr. Constantse. prof. dr H. Linne-
man en prof. dr. G. Zeegers uiteenzettin
gen over het Palestijnse vraagstuk, waar
mee de Ridders van het H. Graf zich
reeds zeven jaar intens bemoeien. Z.ij
hebben zich t«>t taak gesteld hulp te
verlenen aan de christenen in dat land,
in het byzonder aan de jeugd.
UTRECHT Een eeuwenoud ceremo
nieel is gisteren in de kathedraal te
Utrecht opnieuw tot leven gekomen.
Kardinaal Tisserant. deken van het col
lege van kardinalen en grootmeester van
de Ridderorde van het II. Graf van Je
ruzalem verleende aan 18 nieuwe ridders
en edelvrouwen volgens het ritueel, dat
dateert uit de tUd van de kruistochten,
de investituur.
De aanwezigheid van de grootmeester,
die ook zaterdagmiddag een academische
zitting van de Nederlandse commande
rye van de internationale ridderorde bij
woonde, gaf aan de plechtigheid een bij
zondere luister. Andere jaren ontvingen
de nieuwe leden de ridderslag steeds van
mgr. Hendriksen, grootprior van de Ne
derlandse commanderye. Deze celebreer
de de mis, tijdens welke de investituur
plaats vond.
"n een toespraak tot de kandidaatleden
de gevulde kerk, wees mgr. Hendrik-
op de betekenis van de investituur,
wat inkleding betekent. „De kleding", zei
hy, „kan tot uitdrukking brengen, wat de
drager ervan ls. De drager kan met een
kleed echter ook uitdrukken wat hij wil
zijn. Het kleed, dat hy als unif<
draagt, houdt voor hem dan een opdracht
in. Hij verbindt zich daarmee zich te
houden aan de verplichtingen, die het
uniform van hem vragen. F.n in die zin,"
zei mgr. Hendriksen, „houdt ook het uni
form van de grafridders en edelvrouwet
>or hen een opdracht in".
Na deze toespraak las de kanselier
in de Nederlandse Commanderye, prof
G. H. L. Zeegers, de door kardinaal Tis
serant getekende oorkonde voor, waarby
negentien Nederlanders tot leden vi
ridderorde werden benoemd. Een
hen. dr. P. A. Kasteel, verblijft in Rome
zal daar de investituur ontvangen. De j
overige 18 waren mevrouw A. M. van
den Brink-Vermeulen, mevrouw B. E.
Freqain-Evers, mevrouw E. M. Grond-
Grollenberg. mej. M. C. J. Smelt en de
heren: J. N. Belt, L. W. G. Bensdorp.
mr. A. J. M. Eikhuizen. P. J. Engels.
L. M. J. van Erp. P. H J. C. Evers,
J. A. Franssen, W. J. M. Hornman, ir.
G. A. A. Horsmans, mr. Th. W. J. M.
van Nierop, A. Rammelt, F. H. Terwindt,
KOPENHAGEN (AFP-AP) Kroon
prinses Margrethe van Denemarken
heeft gisteravond ln het zlrkenhula Rigs-
bosplUlet te Kopenhagen het leven ge
schonken aan een soon.
Prinses Margarethe was zondagoch
tend naar de kliniek overgebracht. Oor
spronkelijk zou zij het kind ter wereld
hebben gebracht in het Amalienborgpa-
leis, maar op het laatste moment vonden
de doctoren het raadzaam de bevalling
in de universiteitskliniek te doen plaats-
De baby woog 4.27 kilo. Prinses Mar
garethe is 10 juni van het vorig jaar ge
trouwd met de Franse graaf Henrl de
Momoezat, nu prins Hendrik van Dene
marken.
WASHINGTON (AP) Een middel
zware Russische bommenwerper
is zaterdag voor de kust van Noorwe
gen neergestort kort nadat hel toe
stel laag over het Amerikaans vlieg
kampschip Essex was gevlogen.
Er zijn geen overlevenden gevon
den en er zijn ledematen van drie do
den geborgen, zo werd meegedeeld.
Het ministerie van Defensie ln Wash
ington deelde mee dat de Essex
heeft gemeld dat Amerikaanse
logsschepen en vliegtuigen op geen
enkele wyze het Russische vliegtuig
hebben gehinderd of bedreigd v
dat het ongeluk gebeurde.
Het vliegtuig, dat op ongeveer 30u
kilometer buiten de Noorse kust in
zee stortte, was een Tu-16, een vei
derd type bommenwerper die
maal oen bemanning van zeven kop
pen aan boord heeft.
De Verenigde Staten klagen de laat
ste vijf jaar dat Russische vliegtui
gen laag over Amerikaanse marine
schepen plegen te vliegen. Het toestel
maakte tot vier keer toe een lage
duikvlucht over de Essex die onder-
zecbootbcstrijdingsoefeningen hield,
aldus de bekendmaking ln Washlng-
Gescandeerd „Jelle zal wel zien", ge-
zongen als een spotlied op president
Zijlstra van de Nederlandse Bank, ging
vooraf aan het betoog van NVV's twee
de voorzitter A. de Boon, die de han
delingen van het kabinet „de meeste
brutale aanslag op de werknemer die
ooit is voorgekomen" noemde. En die aan-
slag is dan, dat de werknemers een mil- j
iard moeten betalen om de betalingsba
lans te saneren. „Het kabinet komt op
schaamteloze wijze op voor de belangen
van degenen, die reeds hebben, maar
laat de laagstbetaalden en de werklo
zen in de kou staan. Het lijkt wel. of de
regering een einde wil maken aan de
arbeidsrust. Nou, wij kennen onze plich
ten als vakbeweging". Secretaris C.
Bakker van het C.N.V. noemde de loon
nota haastig en traag: haastig wat be
treft het loonbeleid want nu reeds wordt
de loonpauze voor 1969 aangekondigd,
traag wat betreft de werkgelegenheids-
voorziening, want daarvoor wordt zo wei
nig gedaan dat men nauwelijks van een
beleid kan spreken. „De mens heeft
recht op arbeid. Dit is ons essentiële
uitgangspunt en dat moet de regering
serieus nemen, het inactieve regerings
beleid verontrust ons of vindt de rege
ring de huidig* omvang van de werk
loosheid soms normaal?"
De opmars van de protesterende
werkers de spntuioeken laten
daarover geen twijfel ging so
ordelijk, dat de versterkte Utrechtse
politie er geen kind aan had.
PORTLAND (Reuter) In de Ameri
kaanse staat Oregon begint dinsdag een
belangrijke voorverkiezing, waarbij we
derom de democraat Robert Kennedy
en de republikein Richard Nixon, die
reeds de beide laatste voorverkiezingen
in Indiana en Nebraska wonnen, de gro
te kanshebbers zijn. Niettemin zal ook
na de uitslag in Oregon de vraag open
blijven, wie de beide grote partijen in de
Ver. .Staten tot kandidaat voor her pre
sidentschap zullen aanwijzen.
Kennedy moet, wil hij zijn doel berei
ken, zowel in Oregon als (een week la
ter) in Californië met duidelijke meer
derheid winnen. Zijn „verkiezingsma
chine" loopt in beide staten sinds weken
op volle toeren. Hij heeft wederom mil
joenen „geïnvesteerd" ln radio- en te-
levisieultscndingen.
In vergelijking hiermee rammelt 't be
denkelijk in de „verkiezingsmachine"
van zijn tegenstander Eugene McCarthy.
McCarthy ontbreekt het aan geld en des
kundigen. Twee nederlagen achter el
kaar hebben de geestdrift van zijn jeug
dige helpers een domper opgezet. Maar
in weerwil van alle tegenslagen en moei
lijkheden toont McCarthy nog steeds
geen neiging, de strijd tegen Kennedy
op te geven. Zijn verbittering jegens de
senator uit New York is in de afgelopen
week zo groot geworden, dat hij tot
scherpe persoonlijke aanvallen op Ken
nedy is overgegaan.
Zaterdag sprak McCarthy voor een ge
hoor van enthousiaste studenten, een
soort requisitoir uit tegen Kennedy. Hij
heeft daarbij de New Yorkse senator
niets bespaard: zijn late deelneming aan
de wedloop om het presidentschap, na
dat McCarthy had aangetoond (ln New
Hampshire) hoe kwetsbaar president
Johnson was, het feit dat Kennedy Dean
Rusk en Robert McNamara, doe door
zijn broer John Kennedy onderscheiden
lijk tot minister vnn Buitenlandse Zaken
en minister van Defensie werden be
noemd, niet openlijk heeft gedesuvou-
McCarthy is vooral verontwaardigd
door de verklaringen vun zijn tegenston
den, volgens welke hij een bondgenoot
schap zou beogen mot vice-president Hu-
bert Humphry. McCarthy zegt dat alles
tegen een dergelijk bondgenootschap Is
en vooral het beleid van de Amerikaan
se regering ten aanzien van Vietnam.
McCarthy heeft, eens te meer, maar
vergeefs. Robert Kennedy uitgenodigd
tot een confrontatie met hem tegenovei
de kiezers.
Kennedy heeft tot dusver in zijn cam
pagne zijn geschut voornamelijk gericht
op Humphrey. De naam McCarthy herd
hij nauwelijks genoemd. Volgens het
weekblad Newsweek kan Humphrey al
zeker zijn van de democratische kan
didatuur, wanneer hij nog 32 stemmen
vergaart. Kennedy zou daarbij 15»
stemmen achter liggen.
