A. ROLAND HOLST
Prins van de Nederlandse dichters
Team voor Osaka
binnenkort benoemd
Philipscomputer
voor girodienst
jffivitella
VIER BOMMEN OP
HOOFDSTAD HAITI
„Wat is het
machtig om
zo prachtig
op je tachtigste
te zijn
Eerste stap
naar snellere
verwerking
Protest tegen
censuur België
BP gaat boren
op Noordzee
Lastig voor marechaussee
NEDERLAND KRIJGT
RAAD VAN KERKEN
Oud-verzet
ontevreden
over pensioen
FLEXIPUP
Proces tegen
dr. Spock c.s
Invasie van
guerrilla 's
DINSDAG 21 MEI 1968
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 9
EEN samenleving, waarin de historie
nog de politiek bepaalt en niet, zoals
nu, omgekeerd kan ervaren worden
als een klimaat. Alleen in zulk een samen
leving geboren en geborgen, kan een
kunstenaar uitgroeien tot wat men ,,een
groot kunstenaar" noemt. Er op terug
ziende, zal zijn levenswerk ook de ken
merken blijken te hebben van een klimaat
en niet van een of andere weersgesteld
heid. Die weersgesteldheden komen er
wel in voor, met donder en bliksem en al,
maar nooit geheel op zichzelf: er blijft, al
of niet bewust, altijd als 't ware een be
roep op de achtergrond van een klimaat,
zelfs al heeft dat beroep nog maar de in
tonatie van het verleden, van de herinne
ring".
Aldus schreef de dichter Adriaan Roland Holst te
Bergen in het min of meer onder zijn patronaat
staande maandblad voor letteren „Maatstaf", editie
maart 1964, elfde jaargang.
- FF
Roland Holst, die Hemelvaartsdag 80
jaar wordt, leeft onmiskenbaar in een
„klimaat": de stormen ontvlucht hij
wel. Een van die stormen is de „run"
die de vaderlandse dagbladpers op hem
maakt ter gelegenheid van zijn op han
den zijnde verjaardag. Interviews met
„Jany" zijn ditmaal taboe: hij weigert
pertinent, niét de journalistieke bezoe
ker te ontvangen, wél hem een inter
view toe te staan. Hij maakt zijn afwij
zing van publiciteit rond zijn tachtigste
kenbaar op een wijze die geen toorn
opwekt, maar tevens op een wijze die
duidt op niét de minste omkoopbaar-
„De televisie wilde duizend gulden be
talen voor een filmpje over mij in mijn
gewone doen, fietsend door het dorp
en zo, en hier thuis, in Frankenstate,
maar ik heb ze gezegd dat ik er onder
geen enkele voorwaarde aan begin".
Motief? „Ik kan de laatste tijd niet zo
veel bewondering meer opbrengen voor
de publiciteitsmedia".
De reden van de afkeer is wel duidelijk
voor degenen die het misprijzen heb
ben ervaren na de publikatie van Ro
land Hoists poëem over Beatrix en Claus
in „De Telegraaf" Het zij zo. Tachtig
jaar worden schept geen verplichtin-
Onverrichterzake
Een Hollandse schilder in Parijs, Con
rad Kickert, die nauw verwant is met
de Bergense school, liet me enige jaren
geleden een telegram lezen, dat Adri
aan Roland Holst hem bij gelegenheid
van zün tachtigste verjaardag had -doen
toekomen: „Wat is het machtig om zo
prachtig op je tachtigste te zijn". Een
interviewer, die na een minuut zijn ge
sprekspartner onverrichterzake achter
laat. stuurt zo'n telegram niet. Maar
ik zou Roland Holst graag een telegram
met zo'n, zijn eigen, velzeggende tekst
hebben gestuurd.
Overigens is een minuut voldoende
voor een indruk van de wereld waarin
komstwoord van de voorzitter van het
tien jaar bestaande A. Roland Holst-
fonds, burgemeester L. J. de Ruiter,
zal onder meer een rede worden uitge
sproken door prof. dr. J. W. Schulte
Nordholt.
In 1958 ontving Roland Holst, die 42
jaar voordien was ingeschreven als in
gezetene van Bergen, de erepenning
van het dorp, vervaardigd door Marijke
Visser. Hij werd hierbij ereburger van
Bergen. Op die (zeventigste) verjaardag
werd ook een bronzen afgietsel van een
door de beeldhouwer Titus Leeser uit
Ommen vervaardigde kop van Roland
Holst onthuld, als geschenk van het
Kunstenaars Centrum Bergen aan de
gemeente. Nadat hem het ereburger
schap was toegekend repliceerde Ro
land Holst toen met de mededeling, dat
als hem het ereburgerschap van Lon
den was toegekend, dit hem niets zou
hebben gezegd. (Overigens berichtte hij
de aanwezigen, dat hem na zorgvuldige
informatie was gebleken dat dit niet
't geval was, zodat men niet ongerust
behoefde te zijn). Daarentegen was hij
zéér ingenomen met het ereburgerschap
van Bergen.
Prins
Roland Holst thans verkeert: het is zijn"
leefruimte in Frankenstate, de uitzonde-
ringshoogbouw van Bergen. De wijde
woon- en slaapkamer vloeien dwars in
elkaar over. De woonkamer gedomi
neerd door een rechthoekige tafel, een
derde van het vlak in beslag genomen
door torens boeken, de linkerwand be
zet met boekenrekken, versierd met uit
klapbare rozestruiken tonende felici-
tatiekaarten, een uitvergroting van een
strandopname (de zee is Jany's lust en
leven, hij is er onverbrekelijk mee ver
bonden), en nabij de deur een soort al
taartje met twee kandelaars met groene
kaarsen; de slaapkamer bevat een flink
tweepersoons antiek ledikant, met daar
naast zo'n lantaarnpaalachtige kapstok
als men tegenwoordig in elk antiqua
riaat kan vinden.
Feest in Bergen
Vijf en tien jaar geleden zijn de 75e en
de 70e verjaardag van de dichter in
Bergen niet ongemerkt voorbü gegaan.
Ook thans zal het dorp uitvoerig stil
staan bjj Roland Hoists verjaardag,
want vrijdag 31 mei belegt de stichting
A. Roland Holtsfonds een feestelijke
contactavond in „De Rustende Jager",
waarbij ook prinses Beatrix en prins
Claus van de partij zijn. Na een wei-
Een jaar tevoren was A. Roland Holst
door de jury, die de prijs der Neder
landse letteren toekende, de titel van
..Prins van onze dichters" verstrekt.
De meimaand van 1963 bracht Roland
Holst in Italië door. om huldigingen en
festiviteiten te ontlopen, die mogelijk
rond zijn 75e verjaardag zouden wor
den opgezet. Hij verzamelde in dat jaar
twaalf van de zijns inziens beste gedich
ten uit zijn oeuvre, die in handschrift
onder de titel „Onderhuids" werden uit
gegeven door zijn vriend Bert Bakker
(uitgeverij Daamen, 's-Gravenhage).
„Ik sterf als een lucide analfabeet",
schreef Roland Holst eens. Naar eigen
zeggen leest hij namelijk nimmer, en
kranten kijkt hij niet in; mar hij weet
intuïtief wat er aan de hand is. Over
zijn grafschrift behoeft hij zich geen
zorgen te maken, op de eerste plaats
omdat deze „eeuwige veertigjarige" voor
lopig niet van plan is het tijdelijke met
het eeuwige te verwisselen, en op de
tweede plaats is dat grafschrift er al.
Want op een van zijn omzwervingen
door het dorp knoopte hij de uitroep
stille kleine wilderr
langver
van een veelbelovend lev<
ls tenminste dit gebleven.
Mr. Cals en
prof. Bakema
naar Japan
DEN HAAG (ANP) De commissa
ris-generaal van Nederland voor de we
reldtentoonstelling 1970, mr. J. M. L. Th.
Cals, vertrekt op 25 mei per KLM naar
Japan. Hij zal daar tezamen met de
directeur, de heer J. H. van Gemert, die
al naar Japan is vertrokken de con
ferentie van commissarissen-generaal
bijwonen, die van 27 mei tot 1 juni In
Kyotot wordt gehouden. Voorts zal hij
onder meer in Tokio en Osaka bespre
kingen voeren met Japanse autoriteiten
en de Nederlandse Kamer van Koophan
del.
Op 3 juni zal prof. J. B. Bakema zich
eveneens naar Japan begeven om daar
deel te nemen aan technische bespre
kingen over de voorbereiding der Ne
derlandse inzending. Hij maakt een voor
lopig ontwerp voor de Nederlandse in
zending. Prof. Bakema heeft in overleg
met de commissaris-generaal de heren
Piet Blom en ir. Carel Weeber gevraagd
met hem als architecten van de Neder
landse inzending op te treden. Over de
verdere samenstelling van het team,
waarin binnenhuisarchitecten, cineasten
en andere kunstenaars zullen worden op-
sergeant die zijn troep soldaten .genomen, zal na het bezoek aan Japan
and bracht in _gedaehtenr;,Hal{, worden beslist.
Prof. 3. B. Bakema, die op 8 maart
1914 in Groningen werd geboren, volgde
als hospitant colleges aan de th in Delft,
waar hij sinds 1963 buitengewoon hoog
leraar in architectonische ontwerpen is
naast zijn functie op het Rotterdams ar
chitectenbureau v. d. Broek en Bakema.
DEN HAAG (ANP) Minister Bakker
van Verkeer en Waterstaat en de vice-
president van de N.V. Philips te Eind
hoven, dr. ir. Th. P. Tromp, hebben
gistermiddag ln de Trèv'eszaal in Den
Haag een contract getekend. Op grond
daarvan zal het op 12 juni te openen
bedrijf van N.V. Philips Electrologica in
Apeldoorn in februari van het volgende
jaar de P.T.T. een computer van tussen
de vier vijf miljoen gulden leveren,
die drie van de 17 bU de Postcheque-
en Girodienst in Arnhem in gebruik
zijnde computers zal vervangen. Het ligt
in de bedoeling van de P.T.T. in 1968
en '69 nog vijf van deze apparaten te
bestellen.
Deze eerste computer voor de P.T.T.,
tevens de eerste van een nieuwe Philips-
reeks computers voor algemene doelein
den, is de eerste stap op weg naar een
versnelde afwikkeling van het giroboe-
kingsproces. Daardoor zal het mogelijk
worden opdrachten tot overschrijving en
BRUSSEL (ANP) Een vijftigtal
hoogleraren, schrijvers en kunstenaars
heeft gisteravond in het Paleis voor
Schone Kunsten te Brussel deelgenomen
aan een protestvergadering tegen de
censuur op de kunst. Directe aanlei
ding daartoe was de aangekondigde ver
volging van Hugo Claus wegens de op
voering van zijn „Marieken van Nie-
meghen", eind vorig jaar tijdens het
filmfestival van Knokke, waarbij hij de
openbare zeden zou hebben geschonden
door drie blote mannen te laten optre
den als goddelijke Drievuldigheid.
Meer in het algemeen was de bijeen
komst, georganiseerd in het kader van
de Nederlandse dagen in het Paleis voor
Schone Kunsten, bedoeld als reactie
„tegen de steeds dieper ingrijpende ge
rechtelijke inmenging in het werk van
de kunstenaars".
storting op de dag van binnenkomst ge
heel te verwerken, tot en met het ver
zenden van de afrekeningen. Tenslotte
zal het nieuwe systeem moeten leiden
tot een direct contact tussen klant en
het computersysteem van de P.C.G.D.,
door het seinen van de gegevens over
telefoonlijnen. Toekomstmuziek: een
groot assortiment voor het publiek toe
gankelijke machines, zoals gelduitbetaal-
en -ontvangmachines en speciale tele
foontoestellen voor rechtsstreeks contact
met de computer.
Het P.T.T.-bedrijf heeft thans 37 com
puters in gebruik. Worden hierbij de
computers van de Rijkswaterstaat, het
Meteorologische Instituut, Rijkslucht
vaartdienst en de dienst IJsselmeerpol-
ders gevoegd, dan blijkt, dat de minister
van Verkeer en Waterstaat, de beheerder
is van veruit het grootste computerpark
in Nederland.
Intussen blijkt de P.T.T. een van de
grootste afnemers van de produkten van
de Nederlandse industrie. In 1967 werd
voor bijna 450 miljoen gulden aan de
P.T.T. geleverd, waarvan 325 miljoen bij
Nederlandse bedrijven kwam.
ROTTERDAM (A.N.P.) Deze maand
nog zal de oliemaatschappij British
Petroleum exploratieboringen beginnen
op het Nederlands deel van het conti
nentale plat, namelijk in vak Q 4 ten
westen van IJmuiden. B. P. is hiermee
de tweede oliemaatschappij, die op het
Nederlandse deel van de Noordzee naar
olie en gas boort. De N.A.M. begon ruim
een maand geleden met exploratie
boringen.
De minister van Economische Zaken
heeft aan Atlantic Oil Producing Com
pany, gevestigd in de staat Delawar
(V.S.) en kantoor houdende te Londen,
een vergunning verleend voor het instel
len van een verkenningsonderzoek op
het Continentaal Plat. Atlantic Oil zal 't
onderzoek instellen ten behoeve van
Richfield Neteherlands Petroleum Com
pany, Sinclair Netherlands Oil Company,
Noordzee Sun Oil Company, Nether
lands North Sea Superior Oil Ltd,
Union Rheinische Nederland N.V. en
Canadian Superior Oil (Nederland) N.V.
De vergunning geldt voor vijf gebieden
met een gezamenlijke oppervlakte van
157 vierkante kilometer.
Unicum in de wereld
(Van
i onzer redacteuren)
DEN HAAG. De Nederlands Her
vormde Kerk, de Gereformeerde Kerken
in Nederland, de Oud-Katholieke Kerk,
de Rooms-Katholieke Kerk, de Evan
gelisch Lutherse Kerk, de Remonstrantse
Broederschap, de Doopsgezinde Broeder
schap. de Evangelische Broedergemeen
ten. het Genootschap der Vrienden en
de Nederlandse Protestantenbond hebben
bij monde van hun daartoe aangewezen
afgevaardigden, in vergadering bijeen op
20 mei 1968, besloten over te gaan tot
de oprichting van een Raad van Kerken
in Nederland op basis van een in deze
vergadering aanvaard statuut. De consti
tuerende vergadering zal gehouden wor
den op een nader te bepalen datum.
De heer C. Roeleveld, secretaris van
de Willibrordvereniging in Nederland,
acht het belangrijkste van de thans ge
nomen beslissing, dat de raad zal be
staan uit beleidsfiguren, die namens hun
Kerken kunnen optreden, terwijl de oude
Oecumenische Raad van Kerken bestond
uit vertegenwoordigers, die zelf geen
beleidsverantwoordelijkheid droegen. Na
mens de Katholieke Kerk zullen in de
raad zitting hebben kardinaal Alfrink
met als plaatsvervanger vicaris Rooy-
ackers van Den Bosch, en bisschop H.
Ernst van Breda met als plaatsvervan
ger vicaris R. Koper van Haarlem.
De heer Roeleveld noemt het een uni
cum in de hele wereld, dat in een natio
nale Raad van Kerken ook de Gerefor
meerde Kerken en de Rooms-Katholieke
Kerk als leden zitting hebben. Zoals
bekend was dit voor de Wereldraad een
onhaalbare zaak. Ook is er nog geen land
ter wereld, waar men dit op het natio
nale vlak heeft kunnen bereiken.
In de raad zullen, aldus de heer Roe
leveld, alle zaken aan de orde komen,
die tussen de Kerken besproken moeten
worden. Het tot nog toe gevoerde bilate
rale overleg zal voor een groot deel door
multilateraal overleg vervangen kunnen
worden.
De voorbereiding van deze stap is aan
katholieke zijde ter hand genomen door
de professoren J. C. Groot en H. Fiolet,
terwijl aan protestantse zijde de zaak
aan het rollen is gebracht door dr. E. J.
Beker, voorzitter van de oude Oecume
nische Raad van Kerken in Nederland.
Tot de belangrijkste werken, die prof.
Bakema op zijn naam heeft staan, beho
ren onder meer het winkelcentrum Lijn
baan in Rotterdam, het Nederlandse pa
viljoen op de Expoin Brussel, het ge
bouw van de wereldomroep in Hilversum
en Het Dorp ln Arnhem.
Ir. Carel Weeber is sinds 1964 weten
schappelijk medewerker aan de th in
Delft, afdeling bouwkunde, en is tevens
docent bij het hoger bouwkundig onder
wijs in Rotterdam en Amsterdam, in
1966 kreeg hij de Prix de Rome voor ar
chitectuur. Deze prijs werd in 1962 ver
worven door de heer Piet Blom. Hij heeft
ln Amsterdam gedoceerd aan de acade
mie voor bouwkunst
(Van een onzer verslaggevers)
UTRECHT. De buitengewone pen
sioenen van ruim een derde van de
gepensioneerde oud-verzetsstrijders en
de nagelaten betrekkingen van oud-ver
zetsstrijders worden berekend volgens de
voor een ongeschoolde geldende (laagste)
normen. De „Landelijke Contactgroep
van verzetsgepensloneerden en nagelaten
betrekkingen 1940-1945" vindt dat „één
van de belabberdste beslissingen In de
wet buitengewoon pensioen".
Tijdens de jaarvergadering van de
groep in Utrecht noemde de voorzitter,
de heer W. Meylink, het gisteren voorts
een onbillijkheid dat de fiscus de smar-
tegeldvermeerderlng bij 80 procent inva
liditeit, die geregeld is bij de buiten
gewone pensioenwet, tot het inkomen
rekent. Door hun invaliditeit hebben de
verzetsgepensloneerden veel hogere uit
gaven. De heer Meylink vond het een
nare geschiedenis, dat zij elk jaar weer
de strijd moesten aanbinden met de amb
tenaren van de fiscus om dat duidelijk
te maken.
Schrijnend noemde de heer Meylink
de omstandigheden voor de weduwen
van de verzetsgepensloneerden. Hij vraagt
zich af waarom op korte termijn niets
gedaan kan worden aan optrekking van
deze pensioenen, want in de bijstandswet
is geen plaats voor deze groep. De con
tactgroep heeft inmiddels de regering
telegrafisch verzocht de vermeerdering
smartegeld met het oog op de komende
huurbelasting buiten beschouwing te
laten voor de inkomstenbelasting. Boven
dien is gevraagd om een onderhoud met
de minister van Cultuur, Recreatie en
Maatschappelijk Werk.
In de Amerikaanse filmstad
Hollywood werden een dezer
dagen de „Emmy's" uitgereikt,
een onderscheiding voor de meest
gevierde televisieartiesten. In het
komische vlak werd de prijs
gedeeld door Don Adams
bekend als de niet al te snuggere
„Qeheimagent S6" -- en de
eeuwig jonge Lucille Baü. Voor
de afdeling dramatische series
ging de prijs naar de negeracteur
Bill Cosby, die overigens in de
verste verte niet meer lijkt op de
sympathieke dubbrliplon, die
vanavond weer op Nederland II
de beeldbuis vult.
ADVERTENTIE
cvmsinjK
m Ljcky luie. My tho Kid, Jolly Jumpt
or do gohmoders DJton btj3pêlps
lïlnlltf tuoTAkirDiinnwc
BOSTON (AFD) In de Amerikaanse
stad Boston ls het proces begonnen tegen
de kinderarts Benjamin Spock en vier
anderen, die ervan beschuldigd worden
dienstplichtigen tot dienstweigering te
hebben aangezet. De eerste zitting was
voornamelijk gewijd aan het samenstel
len van de jury. De beklaagden kunnen
maximaal tot vijf jaar gevangenisstraf
en een boete van 10.000 dollar veroor
deeld worden.
Ralph Bohoenmunn, de Amerikaanse pacifist en secretaris run Lord RusseUs
VietnamcomÜé, is gistermiddag bij zijn aankomst op Bchiphol in een kort
gevecht geraakt met leden van de Koninklijke Marechaussee, die hem bij de
uitgang van de aviobrug stonden op te wachten en hem gelastten mee te
gaan naar het kantoor van de marechaussee. Het ministerie van Justitie gaf
opdracht Schoenmann direct naar Ierland, waar hij vandaan kwam, terug te
sturen. De machine vertrok met bijna 'n half uur vertraging met 8choenmann
aan boord naar Dublin. Schoenmann was vrijdag vanuit Rome naar Dublin
gevlogen. Daar aangekomen werd hem de toegang geweigerd. Er ging echter
geen vliegtuig meer terug en daarom werd hij in een cel opgesloten.
Gisteren bleek hij bereid Ierland vrijwillig te verlaten. Waarom men hem
op een vliegtuig naar Nederland zette is niet duidelijk. Zeker wasdat hij
gisteren niet meer kon verder reizen naar Rome.
PORT AU PRINCE (AFP/Reuter)
Een vliegtuig van het type B-25, van
onbekende nationaliteit, beeft gisteren
vier bommen afgeworpen boven de hoofd
stad Haïti, Port au Prince. Een van de
bommen trof het presidentiële paleis,
maar president „Papa Doe" Duvalier, een
voormalige plattelandsdokter die sinds
1957 an de macht is en 'n dictatoriaal be
wind voert, bleef ongedeerd.
Wei werden, naar de Haïtiaanse am
bassadeur in de aangrenzende Domini
caanse Republjek meedeelde, enkele an
dere personen gedood of gewond. Onder
de gewonden bevonden zich twee adju
danten van Duvalier. In Port au Prince
wordt gezegd dat de president de toe
stand nog volkomen meester is.
De ambassadeur van Haïti in Washing
ton, Arthur Bonhomme, heeft gezegd,
dat twpe andere vliegtuigen de stad Cap
Haïtien hebben gebombardeerd en ge
wapende lieden in het gebied hebben
neergelaten. Het Haïtiaanse leger had
het gebied omsingeld en bereidde zich op
een aanval voor. De ambassadeur zei
JACK SELLICK Ben man die om het
middel 147 cm meet zette zich in een
restaurant bij de Engelse stad Bristol
neer voor een stevig maal, maar hij at
iets te veel. Hij raakte bekneld tussen
de aan de vloer vastgeschroefde tafel en
stoel en het kostte het personeel veertig-
minuten om de boel los te maken en
hem te bevrijden. „De schaanmde me
dood", zei Jack later.
na een telefoongesprek met president
Duvalier dat een intact aangetroffen bom
een Amerikaans opschrift bevatte.
In kringen van Haïtiaanse ballingen te
San Domingo wordt gezegd dat zwaar
gewapende guerrillastrijders binnen en
kele uren na hun landing in Haïti als
voorhoede van een grote invasiestrijd
macht een militaire post hebben ver
overd en een radiozender geïnstalleerd,
en nu proberen een algemene opstand
te ontketenen. Volgens deze kringen
staan de lnvaslelcidcrs in nauw contact
met Duvaliers verbannen schoonzoon,
kolonel Max Dominique, die vorig jaar
Juli door de president uit het leger werd
ontslagen toen hij zich in Gcnève be
vond. Duvalier beschuldigde hem van
desertie, muiterij en verraad. De guer
rillagroepen zouden bestaan uit Europese
huurlingen cn Haïtiaanse ballingen, en
afkomstig zijn van Cuba.
BOURGUIBA:
VN -1 roepen naar
Midden-Oosten
NEW YORK (Reuter) De Tunesi
sche president Hablb Bourguiba heeft
in de algemene vergadering van de
Verenigde Naties voorgesteld dat VN-
troepen de plaats innemen van de Isra
ëlische troepen ln de sinds juni vorig
jaar door Israël bezette Arabische ge
bieden. Dit zou een eerste stap kunnen
zijn naar uitvoering van de resolutie
van de Veiligheidsraad van 22 novem
ber, waarin Israël gevraagd wordt zich
uit bezette gebieden terug te trekken,
aldus Bourguiba.
Volgens Bourguiba hebben verschei
dene staten, waaronder Frankrijk, te
kennen gegeven bij te willen dragen as-
een operatie van de VN ln het Midden-
Oosten.