Irving Berlin 80 Radio S)a£cidóeSou^cwit Geert wil je een stuk kaas* uit het vuistje programma IN 1970 GAAT HISTORISCHE AFDELING WEER OPEN Nieuwbouw Rijksmuseum in vergevorderd stadium WELVAART BRACHT PROBLEMEN MEE 'AGINA 2 DE LEIDSE COURANT DINSDAG 7 MEI 1968 Groter lang niet altijd ook beter EEN gemeentebestuur zou zijn eigen bestaan niet waard zijn. wanneer het naliet om het welzijn van zijn burgers zo goed mogelijk te bevorderen. Een van de louten die veel gemeentebesturen, en in elk geval vele gemeentebestuurders, maken is: hierbij uit te gaan van de foute ver onderstelling dat de omvang van een ge meente en het totaal van liet aantal ge meentenaren ln hoge mate beslisten over het welzijn van de burgers Dezelfde fout wordt ook wel bij andere Instanties en instellingen gemaakt: bij voorbeeld bij scholen. Jammer genoeg heeft bij laatstgenoemde instellingen de mammoewet bij sommige directies en be stuurders de onjuiste opvatting doen post vatten, dat hel belang van hun school uitbreiding met een zo groot mogelijk aan tal leerlingen vergt. BIJ de gemeentebesturen is net als bij de scholen de waarheid wel een beetje andere. Natuurlijk Is een bepaald minimum aantal burgers noodzakelijk om tot een redelijk welzijn te geraken, ja zelf6 om te kunnen blijven voortbestaan. Maar er zou alles voor te zeggen zijn wanneer men zich ln de gemeenten en op de scholen goed ervan doordrong dat bestuur en onderwijs toch andere za ken zijn dan ln het industriële bedrijfs leven: de rentabiliteit houdt bepaald niet zoveel verband met de omzet als in het zakenleven het geval pleegt, te zijn. Er zijn burgemeesters en gemeentera den dte wel streven naar een noodzakelijke expansie van hun gemeente, maar die daarbij een verstandige maximale begren zing ln het achterhoofd hebben Tegen over hen staan echter anderen, die maar moeilijk tot het Inzicht kunnen worden gebracht dat groter niet altijd indentlek ls met beter. Hierbij denken we niet eens in de eer ste plaats aan economische factoren: op een bepaald moment kan overlgenB ln een bepaalde situatie een verdere uitbouw dermate hoge investeringen vergen, dat men zich wel driemaal moet bedenken en bezinnen alvorens te beginnen. Veel belangrijker is, dat een te grote uitbouw ten koste gaat van de mogelijk heid om tot een echte gemeenschapsvor ming te geraken. DE laatste tientallen Jaren hebben we in onze krant vaak stelling genomen tegen bepaalde annexatieplannen, wan neer het ons voorkwam dat de betreffen de overheid (of het nu een kabinet dan wel een gemeentebestuur betrof) wél de groteie grenzen wist te schetsen, maar zelfs niet bij benadering de manier, waar op men met een redelijke kans op succes erin zou weten te slagen de mensen bin nen die ruime grenzen tot een gemeen schap te laten opgroeien- Er hebben ln Nederland meer dan eens annexaties plaatsgevonden, terwijl het be treffende gemeentebestuur nog nauwelijks toegenomen was aan het begin van de noodzakelijke decentralisatie van zijn be stuurlijk apparaat, hoewel Intussen ge bleken was. dat daaraan de grootste be hoefte bestond. Het zijn op dit moment een aantal middelgrote gemeenten in Nederland, vooral bulten de Randstad ,dle ervan dro men een stad van een paar honderddui zend inwoners te gaan worden. Soms droomt men zijn luchtkastelen harop, terwijl het meer zinvol zou zijn nacht merries te krijgen, wanneer men de reali teit wist op te brengen om zich voor te stellen voor welke problemen de eerst komende generatie, al kan komen te staan. IN het belang van de toekomstige Neder lands burgers zal het zijn. dat de over heid bij haar ruimtelijke ordening de trek naar meer binnen redelijke proporties zal weten te houden. En sommige gemeente besturen. die nu een mineurstemming op- dringea wanneer ze een verminderde groellust of zelfs absolute vermindering bij hun bevolking constateren zouden er goed aan doen te bedenken, dat het wel zijn van de burgerij bij deze ontwikke ling gebaat kan zijn. Wanneer de over heid er maar samen met. de particulieren zorgt dat de kwalitpit van het economisch, sociaal, cultuur en vooral algemeen maatschappelijk ieven verbe terd wordt Die kwaliteit hangt lang niet altijd met kwantiteit samen. ANTENNE schreef meer populaire muziek dan wie dan ook NEW YORK. (A.P.). Irving Berlin, die op 11 mei 80 jaar wordt, Is duizend songs en miljoenen dollars verwijderd van de brood magere, jonge kelner, die omstreek» de eeuwwisseling voor zijn avondeten zong In ©en Newyorksc bar. Ber lin. die een levende legen de kan worden genoemd, heeff meer populaire mu ziek geschreven dan wie anders ook. Zes decennia lang hebben overal mensen zijn melo dieën gezongen en geflo ten, gedanst en geflirt, op zijn muziek en zich laten opzwepen tot patriottische vurigheid of tot lachen door de inspiratie van zijn liederen. Berlin schrijft nog altijd liederen en hij is nog even wakker en actief als een man, die 20 Jaar jonger is. De Jaren zijn buitengewoon vriendelijk voor hem ge weest en Irving draagt succes even gemakkelijk en nonchalant als zijn oude geliefde vissershoed. Hij ls nooit iemand ge weest, die publiciteit zocht, maar kort geleden heeft hij een zeldzaam interview gegeven, omdat Ed Sullivan en C B S deze week een speciale tv-uitzending van anderhalf uur zullen ver zorgen ter ere van de man, die onder veel andere din gen „God bless America", „White Christmas" en het onofficiële volkslied van 't schouwburgbedrijf „There's no business like show business" heeft geschreven. „Mijn talent als ik talent heb moet deel uitmaken van mijn tijd" zei hij. „Ik schrijf over hetgeen ik persoonlijk voel. En als je een gevoelsmens bent. en dat ben ik wordt je ontroerd door oor log en vrede en zelfs door iets dat voorkomt in een geschrift, dat iemand je heeft overhandigd". „Er bestaan slechts twee soorten muziek", zegt Ber lin: „goede en slechte. De jonge mensen van vandaag schrijven meer als toon- Grootste succes: White Christmas kunstenaars. Zij hebben gestudeerd, en sommige van hun liederen bij voorbeeld „Yesterday" van de Beatles zitten goed in elkaar en zijn goed van ritme. „Als je beroeps musicus bent. komt de muziek nog al gemakkelijk, maar de teksten daar moet Je op werken en werken". Toen hij pas begon te componeren, schreef hij „alles wat ln zijn hoofd opkwam en dat had een hoop verschrikkelijke songs tot resultaat". „Maar be halve die verschrikkelijke dingen kwam ook „Alexan ders" Rag Time Band te voorschijn" vervolgde hij. „Tegenwoordig schrijf ik songs als er een reden voor is als er een tekst is, die moet worden ge toonzet, als ik vind dat er ln een show plaats is voor een ballade of een lied over 'n actueel onderwerp". Hij is van mening, dat een goed lied precies op de juiste tijd ontstaat. „White Christinas" ontstond in de tweede wereldoorlog, toen duizenden Amerikanen vochten in het zuiden de Stille Oceaan en werd ofschoon dat niet. de bedoeling van Berlin was geweest een nostal gisch klaaglied van zowel de soldaten als van hun gezinnen thuis. Rus van geboorte De kleine, aardige man, die op 11 mei 1888 in Rus land is geboren als Isidore Baline, is op vijfjarige leeftijd naar de V.S. ge komen. Hij begon te wer ken na niet meer dan twee jaar vormelijk onder richt. Hij en zijn 43-jarlge vrouw, de vroegere Ellin Mackay, hebben drie ge trouwde dochtere en zeven kleinkinderen. Berlin wil graag één ding recht zetten: „Wat mijn pianospelen aangaat", zei hij. „Ik ben echt een slecht pianist en ik speel echt maar in één sleutel. Maar het is niet waar, dat ik met één vinger speel. Ik speel erg slecht, maar ik gebruik al mijn vin- Marga v. Arnhem opvolgster van Eugenie Herlaar Scheveningen als zomermuziekcentrum WAT reeds geruime tijd bekend was, is de laatste dagen wederom op min of meer sensationele wijze in de publiciteit gekomen: in het seizoen 1968 zal men nie meer van de Scheveningse Kurzaalcon- certen kunnen profiteren. Een einde is dus gekomen aan een traditie, waa symfonische ensembles als de Berliner Philharmonikcr, het Parijse Lamoureux en Het Residentie-Orkest vorm en ge stalte hebben geschonken. We willen allerminst sentimenteel zijn, al moet het ons van het hart, dat het ons leed doet, dat hiermede Scheveningen als muzikaalcentrum ophoudt te bestaan: vergeten we niet. dat de Kurzaal jaren lang voor eminente dirigenten als brugge- hoofd gediend heeft om in het hart van muzikaal Nederland binnen te dringen. Enkele voorbeelden: Carl Schuricht en Ernest Ansermet vóór, Antal Dorati en Hans Rosband nó de tweede wereldoor- Doch laten we ons liever tot het heden bepalen en de vraag stellen: was dit nodig geweest? Was dit besluit onvermij delijk? We weten het, de laatste jaren was het bezoek teruggelopen, in 1967 aanzienlijk zelfs. Boekhoudkundig leverden de Kur- zaalconcerten een nadelig saldo op. Boek houdkundig: men kon de verliespost ook onder reclame brengen. Waardoor deze manifestaties voor de parel van de Ne derlandse badplaatsen een „chic visite kaartje" warenom een term van de vroegere directeur van de E.M.S., M. A. Adema Zijlstra te gebruiken. Maar goed. onder het huidige bewind huldigt men deze opvattingen niet meer, kan men ze kennelijk niet meer huldi gen. Bij de E.M.S. stelt men zich commer cieel op het standpunt, dat men de zaal kan huren. De exploitatie van de zomerconcerten moest hierdoor tot een zorg voor Het Residentie-Orkest worden, dat als gesub sidieerde instelling terecht meent dit soort risico's niet te mogen nemen. Men is dus bij de gemeente 's-Gravenhage te recht gekomen: waar men, om het maar eens heel duidelijk te zeggen, nul op het rekest gekregen heeft. Wat we oprecht betreuren. Want we menen, dat handhaving van de Kurzaal- concerten, de voortzetting ervan, ln welke vorm dan ook, van het hoogste belang is om de standing van Scheveningen op ni veau te houden, daarmede o.m. vermij dend, dat onze „parel" tot een grote „pe- tatfrietkraam" wordt. De gelden daarin te steken: ze waren ir alle opzichten verantwoord, zelfs gebo den. De bedragen? Aanzienlijk minder dan de subsidies verleend aan reizen ln het buitenland van Nederlands Dansthea ter en Residentie-Orkest.,.. Maar afgezien hiervan: hebben insi ders zich wel. alvorens met de gemeen te overleg te plegen, voldoende bezonnen op initiatieven, die een prikkel hadden kunnen vormen tot een hernieuwd con certbezoek? Hebben zij niet met een t< grote gelatenheid het onheil, want dat is het, aanvaard? Om een idee te lanceren: sinds jaar dag stellen de Spoorwegen, van welke plaats in: Nederland ook, biljetten be schikbaar, waarop men behalve de trein reis, ook de Amsterdamse tram en entree tot de zaterdagmiddagconcerten vai Omroep in het Concertgebouw betaalt. Daarvoor bestaat grote belangstelling. Het coördineren van bepaalde krach ten, waardoor men het binnenlands toe- risme(!) bevordert, zou zulks het Sche- venings muziekleven niet nieuw lever kunnen inblazen? Hoeveel duizenden vreemdelingen bezoeken Madurodam, het Vredespaleis, de „onvolprezen Schev ningse Pier", zoals we lezen in de gids van de N.S,-Vakantiedagtochten 1968....! Zou deze Pier niet met Kurzaalmatinee kunnen worden gecombineerd? Een ma tinee, dat niet te lang moet duren, waar door tevens de badplaats ook bij min der goed weer aantrekkelijk zou blijven. De tijden zijn voorbij, dat zoals zestig jaar geleden, de hertog Von Arenberg met gemalin, geboren prinses de Ligne en de erfprins Von Salm-Salm met gema lin, geboren aartshertogin van Oostenrijk naar Scheveningen reisden, om in het Kurhaus enkele weken te resideren: daarvoor zijn de dagjesmensen geko men, met bus en trein, of met eigen wa gen. De dagjesmensen, die men, ook in de Kurzaal, zou moeten opvangen. Met con certen van een diverterend karakter, ech ter op hoog peil staande. We weten niet, waarom dit eigenlijk niet zou kunnen.... En voor deze, geheel nieuwe opzet, zou ongtwijfeld de gemeente 's-Graven hage zich (ook financieel) interesseren. Kans op vervolg van Jeroen Bosch' DEN BOSCH (ANP) „Het stich tingsbestuur Jeroen Bosch" stelt een on derzoek in naar de mogelijkheden van een grote expositie van beeldende kunst verwant aan de wereld van Jeroen Bosch, te houden in 's-Hertogenbosch in het voorjaar van 1969. In verband daarmee verzoekt het bestuur de indertijd voor de tentoonstelling verleende subsidie van 50.000 gulden te nieuwe activiteiten. Pulitzerprijs '68 voor G. S. Kennan NEW YORK (Rtr) George S. Ken- I nan. voormalig Amerikaans ambassa deur in Moskou, heeft de Pulitzerprijs 1968 voor biografie gekregen voor zijn „memoirs 1925-1950". De romanprijs ging naar William Styron voor zijn boek „The confessions of Nat Turner" en de poë zieprijs naar Anthony Hecht voor zijn bundel „The hard hours". De prijs voor een toneelstuk werd dit j jaar niet uitgereikt. De prijs voor het beste historische werk kreeg Bernard Baylyn voor „The ideological origins of j the American Revolution" en de muziek prijs ging naar George Crumb voor „Echoes of time". De prijs voor internationale verslag geving is gewonnen door Lafred Firend- ly van de Washington Post voor zijn reportage van de oorlog in het Midden- Oosten in juni van het vorig jaar. .Confessions of Nat Turner" is geba seerd op de enige slavenopstand in de Amerikaanse geschiedenis die wat heeft uitgericht. De opstand werd in 1831 ge leid door Nat Turner, een negerpredi kant in Tidewater. Styron is een blan ke uit het zuiden die later naar New Eng land is verhuisd. De bekroonde orkestsuite werd voor a van hun leven besteed aan hun mo numentale uit tien delen bestaande ge schiedenis der beschaving. De bekroonde orkestsuite werd door het eerst 26 mei 1967 uitgevoerd door het Chicago Symphonie orkest. ADVERTENTIE voedzaam gemakkelijk lekker AVRO brengt boksen op t.v. (Van onze omroepcorrespondent) HILVERSUM Maandagavond geeft de AVRO-televisie van 22.15 uur tot 23 uur op Nederland 2 een boksreporta- ge uit de Haagse Dierentuin. Men kan getuige zün Van enkele finaleparttien in het kader van het internationaal bokstoernooi. dat door de Nederlandse boksbond wordt georganiseerd. Met het oog op de Olympische Spelen in Mexico hebben liefst veertien landen ingeschreven. Onder de deelnemers zijn zeven Europese en twee olympische kampioenen. De mogelijkheid is groot dat de Nederlandse zwaargewicht Rudy Lubbers tot de finale is doorgedron gen. Commentatoren zijn Koen Verhoeff en Theo Huizenaar. De cameraregie heeft Bob Bremer. (Van onze correspondent HILVERSUM De 27-Jarige radlo- omroepster bjj de AVRO, mej. Marga van Arnhem, treedt met ingang van 1 september a.s. in dienst van de redactie van het NTS-journaal. ZU wordt daar de opvolgster van mevrouw Eugenie Herlaar, die vorig jaar in het huwelUk trad en zich geheel aan haar gezin gaat wijden. Mej. Van Arnhem die in 19fi» te Muarssen (U.) werd geboren, verhuisde al jong naar Rotterdam. Nadat zij in de Maasstad haar h.b.s.-diploma had behaald was zij aanvankelijk drie jaren werkzaam als privé-secretaresse. In die periode werd zij ook lid van de jeugd- omroep „Minjon", afdeling Rotterdam. Via de AVRO-jeugdserie „Eigen weg" belandde zij in 1962 als omroepster bij het radiobedrijf van de AVRO. Vorig jaar werd mej. Van Arnhem regelmatig ingeschakeld voor repor tagewerk, terwijl zij eveneens werd opgenomen in het redactieteam van het satirisch radioprogramma „Gonk". Mej. Van Arnhem gaat eerst de pre sentatiecursus van de NTS volgen en zal zeker niet in september direct voor de journaalcamera's verschijnen. Bui ten beeld zal zij de journaalonderdelen van een toelichting voorzien. Dank zü de Canadian Film Board is in Canada een groep documentaristen gevormd, die lal van indrukwekkende werkstukken heeft opgebouwd. De Canadese t.v. heeft daarvan kunnen profiteren, omdat zij terug kon grijpen op een „school" die in het vak door kneed was. De Canadese methode: zo realistisch werken als maar mogelijk Is, zonder enscenering en óók zonder Alan Kings „Warrendale", gisteren door de KRO uitgezonden, was zo'n programma. Het behandelde 'n nieuwe therapievorm voor geestelijk ontspoor de kinderen en het was in zijn zonder- gêne-methode soms afschuwelijk. Dit iemeer, omdat het zo voortreffelijk, zo indringend, gefilmd was. Ondanks die indringende verfilming werd ..Warrendale" echter géén docu mentaire. Omdat ze wèl een therapie ln werking Het zien, maar geen ach tergronden van bet gestoord-zijn toon de, evenmin als een feitelijk resultaat. Onze leke-mening was. dat een patiënt in „Warrendale" na een verblijf van NEDERLAND I (STER- reclameuitzendingen om 18.55, 19.03, 19.56, 20.16) NTS: 18.50 uur: Pipo de clown 19.00 uur: Nieuws in het kort TROS: 19.06 uur: Mr. Ed, tv-serie 19.30 uur: The munsters, tv-serie NTS: 20.00 uur: Journaal TROS: 20.20 uur: Moment, magazine 20.50 uur: De Marinierskapel, concert 21.10 uur: Danger man, tv-serie 22.00 uur: Jim Clark coureur, documentaire HILVERSUM I AVRO: 19.35—20.35 uur: Tot uw orders, programma voor militairen NRU: 22.55—23.55 uur: Signaal, muziek van eigen tijd. NSMH: 22.20 uur: Caux trefpunt voor de wereld NTS: 22.30 uur: Tweede journaal 22.35 uur: Sluiting. NEDERLAND II (STER- reclameuitzendingen om 18.56 en 20.16) NTS: 18.50 uur: Pipo de clown 19.00 uur: Nieuws in het kort 19.03 uur: De verrekijker, jeugdjournaal 19.15 uur: Van gewest tot gewest 19.35 uur: De 21ste eeuw, tv-serie (kleurentelevisie) KRO: 19.45—20.55 uur: Nederlandse Muziekdagen 1968 23.00—23.30 uur: Kontekst, magazine. 20.00 uur: Journaal 20.20 uur: De dubbelspion, tv-serie (kleurentelevisie) 21.10 uur: Levend water, documentaire 22.00 uur: Tweeduuster, tv-seria 22.25 uur: Tweede journaal 22.30 uur: Sluiting. Televisie morgen jeugdprogramma 17.30 uur: Sluiting. Radionieuwsdienst HILVERSUM I: 7.00, 8.00, 11.00, 13.00, 16.00, 18.00, 19.30, 22.30, 23.55. HILVERSUM II: 7.00, 7.30. 8.00, 8.30, 12.30, 18.30. 22.30, 23.55. HILVERSUM II (288 m) - KRO: 18.01 Nieuws. 18.10 Radiojournaal. 19.25 Promena' de-orkest, Radiokoor en solisten: amuse' mentsmuzlek. 19.00 Trefpunt: de dlscussleru- militairen. 20.35 Stereo: Dar 21.00 Stereo: Ballroomorkest. 21. trum. 22.00 Gonk: satirisch proi_ Nieuws. 22.40 Radiojournaal. NRU: 22.55 Signaal - muziek van eigen tijd (opn). 23.55- - i.OO Nieuws. HILVERSUM II (298 m) KRO: II de volksmond: volksliedjes. 18.19 Ultz. ding van de Boeren Partij. 18.30 Nieu' 18.40 Actualiteiten. 18.05 Licht instrumentual ensemble en solisten. 19.40 Concillepostbus. 1945 Nederlandse Muziekdagen 1968: Heden daagse muziek (opn.). 30.55 Gespr* eel dinsdagavondprogramma. 22. ,js. 22.40 Overweging. 22.45 De -zlngern kerk, muzikale elzlng. 23.00 Kontekst: maga- slna waarin op de dingen wordt doorgepraat. 22.30 Zin: lledjwsprogramma. 23.55-24.00 BRUSSEL NED (324 m) - 18.00 Nieuws. 18.03 Voor de soldaten. 18.28 Paardesport- ultglagen. 18.30 Franse les. 18.32 Grammo- fcionmuzlek. 18.35 Tips voor het verkeer. 18.40 Grammofoonmuzlek. 18.45 Sportkro niek. 18.52 Taalwenken. 18.55 Grammofoon- muziek. 19.00 Nieuws, weerbericht en radio- kronlek. 10.40 Gramn.o,, ,onmu lor. Syndicale kroniek. ÉÊjt WOENSDAG licht).' VPRO: 7.54 Deze dag. VARA: 8.00 Nieuws. 8.11 Actualiteiten. 8.20 Lichte gram- mofoonmuziek. (8.30-8.35 terstanden. 9.40 Schoolradio. 10.00 Lichte grammofoonmuziek. 10.50 Voor de kleuters. 11.00 Nieuws. 11.02 Voor de vrouw. 11.40 Stereo: Orgelconcert: oude muziek. 12.00 Stereo: PhUharmonla-orkest: amusements muziek. 12.22 Voor het platteland. 12.26 Me dedelingen IHÉH j orkestmuziek. 13.45 Gesproken portret. Voor de kinderen. 15.00 Nederland dagen: Hedendaagse opnamen. 1« Muziek- i0 Nieuws. klanken. 16.50 Stereo: VARA's Popshow. 17.20 Voor de jeugd. HILVERSUM II (298 m) NCRV: 7.00 Nieuws. 7.10 Het levende woord. 7 is Stereo: Klassieke grammofoonmuzlek. 7.30 Nieuws. 7.32 Actualiteiten. 7.45 Stereo: Klas sieke dansen. TROS: 8.00 Nieuws. 8.11 Lichte grammofoonmuzlek en praatje. (8.30 Nieuws). varleerd programma. 11.50 Actualiteiten. KRO: 12.00 Van twaalf tot twee: gevarieei VolkNimizlek (gr,), iinble. 17.50 Over heidsvoorlichting: 2 over onze sociale verzeiceringen. HILVERSUM III (240 m en FM-kanalen) NCRV: 9.00 Nieuws. 9.112 Zinc, zing, zing': lichte vocale muziekjes. 10.00 Nieuws. 10to.'i Mengelmuze: nieuwe langspeelplaten. 10.30 Ramblers Radio Reprises. NRU: II. 00 Operetteklanken. (12.00 Nieuws.) 12.30 Musi- igmenten. AVRO: 13.00 Nieuws. 13.03 illtelten. 13.06 Zei 'm op: vrolijk platen- programma. 14.00 Nieuws. 14.03 Muzlek-Boe- tlekgevarieerd muziekprogramma met Ne derlandse artiesten. 15.00 Nieuws. 15.03 Ar- 'itamlnenpopulair verzoekplatenpro- na. 16.00 Nieuws. 16.03 Poptopnonstop ;kplatenprc BRUSSEL NED (324 m) 12.00 Nieuws. _j.03 Lichte muziek. 12.40 Weerbericht, me dedelingen, programmaoverzlcht en SOS-be- rlchten voor de schippers. 12.48 Lichte mu ziek. 12.55 Buitenlands persoverzicht. 13.00 Nieuws en muzlekwedstrljd Koningin Elisa beth 1988. 13.30 Tafelmuzlek. 14.00 Nieuws. 14.03 Schoolradio. 14.20 Voorproeven van de wedstrijd Radioschoolkoor 1968. (14.30-14.50 de Jeugd. 15.00 Nieuws.). 16.15 Voor de ren. 16.00 Nieuws. 16.03 Beursberichten. 16.09 Jazzmuziek. 17.00 Nieuws, weerbericht mededelingen. 17.15 Tilt. KRO-presentator Ad Zonneveld had ni afloop een gesprek met een Neder lands deskundige, dr. Grewel, die zacht gezegd nogal kritisch stond te genover de „Warrendale"-methode. Omdat die zo intrigerend gepresenteerd werd, zou het ons spijten als de KRO het hierbij zou laten. Deze omroep heeft destijds voortreffelijk werk gele verd over het zwak-begaafde kind. „Warrendale" kan misschien inspireren tot eenzelfde programmareeks over het Niet verantwoord pacifisme PACIFISTEN zijn dikwijls sympathie ke mensen. Zij hebben nog idealen en zij geloven er in. Soms zijn het ook gevaarlijke mensen, namelijk wanneer ze, in de vervoering om hun idealen, de werkelijkheid niet meer zien. Tot dezul ken behoort, vrezen wij, de oud-legor- predikant Diekerhof. Onze vrede en vrijheid zijn op het ogenblik gebaseerd op het militaire machtsevenwicht tussen Oost en West. Dat kan geen hechte basis zijn voor al le tijden. We moeten af van de bewape ningswedloop. Anders gebeuren er on gelukken. De heer Diekerhof wil door zijn pro testdienstplicht eenzijdige ontwapening afdwingen. Om wille van de vrede moe ten we risico's durven nemen, zegt hij. Naar zijn mening zal de communistische wereld daarvan geen misbruik maken. Ook wij zijn van mening dat de wes terse wereld om wille van de vrede enig risico moet aandurven. Verantwoord ri sico. Zo lang echter de situatie in Rus land zodanig is, dat een man als Die kerhof daar ogenblikkelijk achter de tralies zou worden gezet, kan het voor- stel-Diekerhof niet als een verantwoord risico worden aangemerkt. Duurdere melk geen oplossing HET vetgehalte van de melk wordt verhoogd. Dat betekent een prijs verhoging want vettere melk is duurde re melk. Heeft de consument om vette re melk gevraagd? Beslist niet. Een ver hoging van het vetgehalte maakt de melk immers niet gezonder. Eerder i6 het tegendeel het geval. Waarom dan deze ingreep? Omdat er een overpro- duktie is van melk, die niet als (dure) boter is weg tc werken. Nederland wil (of kan) geen dure boter eten en moet daarom nu het overtollige vet in de Deze maatregel is onjuist. Het pro- I bleem van de overproduktie wordt er niet door opgelost. Waarschijnlijk zal zoals bij eerdere prijsverhogingen is ge beurd het melkverbruik verder da len. Dat la schadelijk voor de volksge zondheid. De oplossing van minister Lardinois (Landbouw) is een makkelijke voor hem. Maar het is geen oplossing die het zui- velvraagstuk oplost. En daarop zit Ne derland toch met stijgend ongeduld te wachten. De overproduktie in de zui velsector kost al jaren miljoenen. Mevr. Wallace overleden MONTGOMERY (Alabama) (AP) Gouverneur Lurleen B. Wallace van Ala bama is vanmorgen in haar slaap over leden. Familieleden en artsen waren bij het sterfbed aanwezig. Zij was reeds 2 jaar ongeneeslijk ziek. Mevrouw Wallace (41) werd in 1966 tot gouverneur van Alabama gekozen als opvolgster van haar man, die krachtens de wetten van de staat geen nieuwe ambtstermijn meer kon aanvaarden. In haar ambtstermijn deed mevrouw Wallace veel voor de uitbreiding van Alabama's instellingen voor geesteszie ken en voor de scholen voor bijzonder lager onderwijs. Wat het rassenbeleid betreft, volgde zij het voorbeeld van haar echtgenoot, die een krachtig voor stander van rassenscheiding is. Oud-gou verneur George Wallace heeft zich kan didaat gesteld voor het presidentschap. AMSTERDAM (ANP) De oudere generatie Am sterdammers kan zich waarschijnlijk nog heel goed herinneren dat het een attractie was om onder het Rijksmuseum door te lopen in die tijd mochten er zelfs nog auto's onderdoor en te kUken naar de vaandels en harnassen die men door de ruiten van de historische afdeling goed kon zien. Dat is zo'n dertig jaar geleden. In 1970 krijgt hel Rijksmuseum die historische afdeling weer terug. Of al die vaan dels van de slag bij Waterloo enz. dan ook weer te zien zullen zfin hangt af van de conditie waarin zij verkeren. De luchtverontreiniging die in die dertig jaar een grote rol is gaan spelen en zelfs in het air conditioned museum zün sporen nalaat, heeft mei name aan deze vaandels veel kwaad gedaan. In 1970 komt een over bijna '20 Jaar uitgestrekt bouwprogramma van het museum klaar en is een reorganisatie tot stand gekomen, die het museum tot een werkelijk modern museum van oude kunst maakt. De verzameling van hel Rijksmuseum dateert uit 1808. Het huidige gebouw kwam in 1875 klaar. Het was voor zijn tijd een kolosaal gebouw dat ook een werkelijk kolossale verzameling herbergde. Alles wat het museum bezat was te zien; en dat was zóveel dat de bezoekers last kregen van wat men in volkskrin gen noemt museumvermoeidheid. Geen stapelplaats Dr. Schmidt Degener, die in 1925 tot hoofddirecteur werd benoemd, begreep dat een museum geen stapel plaats van kunstvoorwerpen mag zijn maar dat ieder schilderij en ieder stuk een kans moet krijgen zo gunstig uit te komen dat zijn waarde werkelijk kan worden herkend. Hij was de eerste hoofddirecteur die door selectie en herplaatsing de rijke verzameling werkelijk een kans gaf en plannen ontwierp om door een betere indeling het museum te moderniseren. De oorlog met de daaraan gepaardgaande evacuatie van de kunstschatten belemmerde deze plannen maar zijn opvolger jhr. Roëll onderwierp de verzameling aan een strenge selectie en zocht wegen om te komen tot een forse uitbreiding van de expositieruimte. Het Rijksmuseum was oorspronkelijk gebouwd rond twee binnenplaatsen, die als lichthallen functio neerden. Deze lichthallen hebben sinds het museum uitgerust is met zo'n 2000 neonbuizen geen functie meer en jhr. Roëll ontwierp het plan in deze licht hallen expositieruimte te scheppen. Eerst werd in de westelijke lichthal een „nieuw museum" gebouwd waarvoor met name de kunstnijverheidsafdellng en de afdeling beeldende kunsten met 30 zalen kon wor den uitgebreid, waarvan ook het prentenkabinet meeprofiteerde en daarna werd begonnen aan een zelfde uitbreiding in de oostelijke lichthal. Tweede uitbreiding Deze tweede uitbreiding is nu in ruwbouw gereed. De afwerking zal nog twee jaar in beslag nemen en dan kan de van oudsher zo aantrekkelijke historische afdeling weer worden ingericht. Jhr. Roëll is inmiddels als hoofddirecteur opgevolgd door dr. Van Schendel maar omdat beiden als con servator onder de heer Schmidt Degener al aan het museum verbonden waren en met do uitbreidings plannen als het ware zijn opgegroeid had deze wis seling van leiding geen principiële invloed op de plannen. Ook bij de oostelijke verbouwing is men uitgegaan van het ontwerpen van drie lagen, die aansluiten op de verdiepingen van het oude museum. Een van deze lagen wordt de historische afdeling, een wordt ge bruikt voor uitbreiding van de schilderijenafdeling en de derde onderste-l3ag wordt de studieafdeling niet toegankelijk voor de gewone museumbezoeker. Hier is een groot deel van het niet-geëxposeerde sehilderijenbezit bijeengebracht dat voor studenten in de kunstgeschiedenis, veilingmeesters en andere betrokkenen als studiemateriaal van belang kan zijn. Bovendien bevat deze nieuwe afdeling tentoonstel lingsruimte, waar, wanneer er niet geëxposeerd wordt, ook restauratiewerkzaamheden kunnen wor den vericht, ruimte dus die voor het goed functio neren van het museum dringend nodig is, maar die al geruime tijd er niet meer was. Trouwens ook na 1970 blijven er ruimtelijke wensen over. De bibliotheek bijvoorbeeld, waaraan jaarlijks zo'n 12 strekkende meter boeken wordt toegevoegd, is te klein. Het prentenkabinet zou graag uitbreiding willen hebben. Het museum heeft behoefte aan ruim te voor de educatieve dienst. Een televisiekamer van waaruit belangrijke kunstwerken, die het museum niet mogen verlaten, geprojecteerd zouden kunnen worden, is ook een wens. De rol die een museum als het Rijksmuseum nu in het maatschappelijk bestel speelt is een totaal an dere dan die in 1875 toen Kuypers het gebouw ont wierp. Het bezoekersaantal is geweldig toegenomen Het aantal aparte tentoonstellingen bedraagt 50 tol 80 per jaar. Er is 300 man personeel, maar men komt 70 man te kort, dat is bijna 25 procent. Het Amsterdamse Rijksmuseum dat tot de mooiste en rijkste musea van West-Europa mag worden ge rekend, probeert zeer beslist ook al beperkt het zich tot „klassieke" kunst de grens tussen het Rijksmuseum en het museum van jonge kunst, het nabijgelegen Amsterdamse Stedelijk Museum ligt rond 1860 een modern museum te zijn. En dat vereist ruimte, meer ruimte dan men een eeuw ge leden kon voorzien dat nodig was. Dit probleem is in 1970 goeddeels overwonnen. Gevaarlijke lucht Belangrijk intussen blijft een ander probleem dat al even is genoemd namelijk het probleem van de lucht verontreiniging door o.m. het sterk toegenomen auto verkeer en de uitbreiding van de industrialisatie. Veel van bet beeldhouwwerk in en rond het Rijks museum is uitgevoerd in Frans kalksteen. In de laatste tien jaren blijkt de erosie sterk te zijn toe genomen, doordat dit koolzure kalkgesteente onder invloed van een toenemende zwavelig zuurgehalte in de lucht omgezet wordt in zwavelzuurkalkgesteente en dat is gips, wat niet weerbestendig is. Veel van het beeldhouwwerk versponst dus ook en gaat op de duur verloren. Ook in het museum doet het toe genomen zwavelgehalte in de lucht geen goed. Het vreet de kunstvoorwerpen aan en men is druk bezig afdoende afweermiddelen te zoeken. De welvaart en de tand des tijds gaan in dezen hand in hand Maar de staf van het Rijksmuseum zou graag eien dat zij hun macabere dans elders botvierden. VARA's Achter-het-nieuws-aan ver toonde historisch filmmateriaal over de zaak Enoch Powell met onder meer wat uitgebreidere reportage van Wil sons 1-mei rede, die we al een aantal malen op het scherm zagen. „De jonge onderzoekers" leverde een levendig programma over Drente op. waarbU we overigens niet de indruk kregen, dat de hardwerkende leerlingen van het Winkler Prins Lyceum te Veendam met resultaten op de proppen kwamen, die wetenschappelijke betekenis had den. Hetgeen toch eigenlijk de opzei van dit programma is. Maar een goed t.v.-programma zat er wèl in. Vg. Weer kort geding Zeist-YARA (Van onze omroepcorrespondent) HILVERSUM Vrijdag 10 mei dient voor de Amsterdamse rechtbank een nteuw kort geding tussen de gemeente Zeist en de VARA. Opnieuw zal dan de t.v.-reportage over de omstandigheden rond de dood van de heer Verhagen uit Zeist aan de orde komen. Zoals bekend werd onlangs de VARA-televisie veroordeeld openlijk rectificatie te geven op het beeldscherm. De gemeente Zeist is van mening, dat deze rectificatie op onjuiste wijze is ge schied cn geen genoegdoening verleent. Talensprijs voor W. de Kooning (Van onze kunstredactie) DEN HAAG De Talensprijs Inter nationaal zal voor de eerste, maal wor den uitgereikt aan de kunstschilder Willem de Kooning. De Kooning, in 1901 in Rotterdam ge boren, werkt sedert 1926 in de Verenigde Zijn oeuvre omvat abstracte, figura tieve en expressionistische werkstukken. Zijn meest indrukwekkende abstracte werk „Excavation" werd geëxposeerd op de Biennale van 1950 in Venetië. Van zijn figuratieve stukken is het schilderij „Woman I" opgenomen in de collectie van het Museum of Modern Art in New York. Willem de Kooning staat sterk in de belangstelling, vooral bij de jongere ge-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1968 | | pagina 2