I
SHERLOCK HOLMES:
Hij is niet dood, hij leeft
Een nachtje in
iet Savoyhotel
/AN EEN BAL
iEHAKT
IEBBEN ZE
iOQ NOOIT
EHOORD...
1\
SCHIETSPOELT
U MAAR...
Wegwijs
via
Weg
Wezen
Haal uw
wittebrood
voortaan in
Berlijn
En me gane met s'n alle naar de Saan..,
waar de weidevogels op 'n kluitje staan
MIEN
WAAR
IS
MN
SPEURNEUS?
ZATERDAG 13 APRIL 1968
Pat denk je in je continentale onschuld Juist. Dat je
■ustig met een bus kunt voorrijden bij het Londense
>avoyhotel. DE EERSTE SMARTELIJKE VERGISSING.
Vat je straffeloos kunt doen op een reisje langs de Rijn,
ijn, Rijn en tijdens een tiendaagse geheel verzorgde jodel-
xcursie naar Stiermarken 192.voor éénpersoons-
amer 16.75 toeslag), is voor de gast van Savoy taboe,
lij arriveert in de kussens van een Rolls Royce, een
lentley of de duurste versie van de Jaguar. Neemt hij
enoegen met een goedkoper vervoermiddel, dan behoort
dj niet tot het gilde en valt hij jammerlijk door de mand.
Maharadja's van India
ebben hier het hoofd te rus-
gelegd, Winston Churchill
lad er in de laatste oorlogs
agen zijn hoofdkwartier. Gigli
La Callas, Liz Taylor en
!haplin, staatslieden, indus-
riekeizers en bankiers zijn ln
én van de 500 marmeren
adkuipen afgedaald. Zeg nu
elf. in zo'n entourage kun je
iet met een bus komen af-
>e directie heeft het netelig
robleem keurig opgelost: onze
utobus rijdt langs de hotel-
ngang en stopt pas om de
loek vóór een handel in da-
neslingerie. Op hetzelfde mo-
nent maken zich uit de scha-
vijf chasseurs los. die de
offers aanpakken. Zelf lopen
e het stukje terug naar het
otel. Want lopen kan wel.
)at is juist heel geraffineerd,
is ingehouden sjiek, een
ir ach tig voorbeeld van non-
halante nederigheid, die al-
aar grote adeldom kan
erraden
ifarkante trekken
irillen brengen, ik durf niet)
acht rijzige heren in
(kkostuum. Vier van hen
ibben grijs haar. twee «en
locle Als één van hen met
;estoken handen op mij af-
maak ik onmiddellijk
hulpeloos afwerend ge-
omdat ik veronderstel,
lat het bruiloftsgangers zijn,
in de hal wachten, totdat
wen van het toilet
rkomen Waarschijnlijk
:eft hij in mij de markante
Irekken van een gevierd fa-
lilielid herkend.
Ms de man vóór mij staat,
ukt hij zich en pakt hij mijn
offer (De label van dat gei-
lige hotelletje in Twello zit
wie maakt dan in
lemelsnaam je bed op?
„Ik trok aan het koord
met „meid" er onder".
er nog aan). Voordat ik „ho-
ho vader" heb kunnen roepen,
heeft hij me al verzocht hem
te volgen. God bewaar me:
in Savoy dragen zulke men
sen dus je koffer. Wie maakt
dan in hemelsnaam je bed op?
In het snoeperige li ft je (één
van de 40). dat als een rose
bonbonniere door de schacht
glijdt, overleg ik koortsachtig,
wat je zo'n man nou moet
geven? Als je hem twee gul
den geeft, is hij misschien
dodelijk beledigd. Of hij geeft
je er vier terug. „Voor de
moeite". Ik besluit er vijf van
te maken.
Ik geef ze bij de deur van
mijn kamer. Hij pakt de bil
jetten met een besmuikte blik
aan. pakt zijn portemonnee
uit de binnenzak en haalt er
voor vijf gulden „klein geld uit.
Dan zegt hij glimlachend:
..Als u nog meer wenst te wis
selen, moet ik het bij de re
ceptie vragen, Goedenmiddag".
Eigen voyeur
De éénpersoonskamer, die mij
is toegewezen, heeft de afme
tingen van een balzaal, het
bed is groot, dik en pompeus.
Een praalgraf van goede huis-
houdkwaliteit. Als ik er met
een snoekduik op ben gedo
ken. heb ik opeens het gevoel,
dat aan de andere kant van
de kamer iemand naar me
kykt. Dat klopt ook: twee
wanden van de kamer bestaan
uit manshoge spiegels. Ik ben
mijn eigen voyeur geworden.
Een snelle ontdekkingstrip
brengt, aan het licht, dat de
badkamer geheel uit marmer
is opgetrokken Het bad zelf
lijkt op een uitgeholde offer
steen Daarboven hangen twee
bruin-zijden koorden (met
kwastOnder het rechter
staat ..KNECHT" onder het
linker ..MEID" Als ik uitge
kleed ben, trek ik krachtig
aan het linker koord. Even
later meldt zich een mum
melende grijsaard ln een ser
viel jasje van een toverbal
achtige kleur.
„Kan ik u ergens mee van
dienst zijn meneer?"
..Ik trok aan het koord met
..meid" er onder", zeg ik wre
velig
Hij knikt. „Klopt", antwoordt
hij. ..ik héb het gehoord".
„En als ik aan dat andere
koord had getrokken?".
„Dan was ik ook gekomen",
zegt de man. ,.ik werk me rot".
Ik vraag hem om een extra
handdoek, ofschoon de bad
kamer er' reeds vol mee hangt.
Het lijkt, alsof Vroom en
Dreesmann hier ook al een
witte week houdt.
De man sloft hoofdschuddend
de kamer uit. Hij is één van
de 1600 werknemers in Savoy,
die voortdurend op scherp
staan voor de 500 gasten. Het
hotel loopt dus 1 op 3. of zo
u wilt 3 op 1.
Als ik uit bad stap. merk ik
pas. dat het marmeren paadje
naar de handdoeken verwarmd
is. De handdoeken trouwens
ook. En dat allemaal voor
160 gulden per nacht. Hoe
kunnen ze het er voor doen.
Hapje eten
Als ik tegen achten ln het
restaurant kom (Caruso heeft
hier nog gezongen tijdens het
legendarische Gondoladiner,
waarbij de halve eetzaal onder
water was gezet en de obers
de kreeft vanuit gondels ser
veerden) steek ik een geurig
pijpje op. Op hetzelfde mo
ment schiet de martiale ober
kelner naar mijn tafelbuur
man en fluistert hem toe:
..Zoudt u aan uw vriend wil
len zeggen, dat hier de laatste
75 jaar vóór de koffie niet ge
rookt is". Hij wil er maar
mee zeggen, dat ik in elk ge
val de laatste driekwart eeuw
niet in Savoy ben geweest.
Onze gastheer heeft tevoren
geroepen, dat we een hapje
gingen eten. maar het blijkt
nu. dat hij in vermakelijke
scherts heeft gesproken Iri
Savoy zijn eenvoudige hapjes
namelijk onbekend. Vraag om
een eenvoudig croquetje met
veel vlees. Ze zullen u aan
kijken. alsof u om onverdunde
vitriool vraagt. Van een bal
gehakt hebben ze trouwens
ook nog nooit gehoord. Maar
een kreeftje. kijk. dat is ge
lijk andere koek Een kreeftje
met pikante saus. De ober
kelner straalt en mobiliseert
zijn troepen. Eén ober draagt
de kreeft binnen, een ander
de zilveren lepels.. Voordat je
het weet. heb je een horeca-
meeting bij je tafel. Op een
gegeven moment vraag ik aan
mijt} overbuurman: „Hoeveel
kelners staan er achter mijn
stoel?". Het blijken er vijf te
zijn. Met die vier van hem er
bij kunnen we al 'n zaterdag
middagelftal formeren. Maar
,ja. we eten ook doperwtjes
middel-fijn. a
(Over eten gesproken: In de
restaurants van Savoy, die 75
jaar geleden geregeerd wer-
in het midden van de
immense schaal ligt een
ei met pleinvrees
In het dorp Rupperath in de
Duitse Ei fel worden toeristen
in staat gesteld om te leren
handweven. Tegen een ver
goeding van 10 Mark kan
iedereen een willekeurig aan
tal uren de schietspoel ter
hand nemen b|) de onder
wijzer Robert Esser. Het
materiaal komt voor rekening
van de leerling.
II zit met een toeris
tisch probleem, u
broedt al wekenlang op
een geweldig vakantie-
ei. dat er maar niet uit
wil. U wilt weten, of
ze zoute pinda's ver
kopen in Lapland (want
anders is de lol er gelijk
af), u bent bang dat er
in Spanje geen schuim-
rubbermatrassen zijn.
Liggen zo uw proble
men, kom er dan reso
luut mee voor de draad.
Zeg het ons, schrijf het
ons en wjj proberen er
een oplossing voor te
vinden. Weg Wezen. Dat
geldt ook voor uw vra
gen. Schrijf naar WEG
WEZEN. Postbus 9,
Den Haag.
den door het legendarische
duo César Ritz en Escoffier.
worden per jaar weggestouwd
een halve ton verse Beluga
cavlaar, 14 ton gerookte zalm.
2 ton paté uit Straatsburg en
1.5 miljoen oesters. Daarnaast
nog eens 45.000 broodjes per
week. gebakken in eigen ovens-
Om die immense hoeveelheid
weg te spoelen heeft het ho
tel een wijnvoorraad. die een
waarde vertegenwoordigt van
3 miljoen gulden. Savov heeft
ook zijn eigen elektriciteits
centra. waterzuiveringsinstal
latie en meubelmakerij, waar
alle bedden en matrassen voor
het hotel worden gemaakt. De
46.000 linnen lakens zijn trou
wens ook speciaal voor Savoy
geweven evenals de tiendui
zenden meters vloerbedekking
met het hotelwapen erin.).
Dag en nacht
Wat in Savoy ook opmerkelijk
genoemd mag worden is de
ijzersterke dag- en nachtser
vice voor de geëerde cliënten.
In de prospectus wordt met
gepaste trots vermeld, dat
hiervoor 180 werknemers zijn
gereserveerd Om tien over
vier 's nachts nemen we de
proef op de som. U heeft met
uw bliksemsnelle deductiever
mogen inmiddels begrepen,
dat het weer eens een latertje
was geworden: een - sandwich
ham zou er dus best ingaan.
Eén van ons drukt op de witte
bel. Op hetzelfde moment
ik zweer het wordt er op de
kamerdeur geklopt. Er ver
schijnt een heer in rok. kra
kend wit. overhemd, stijve bef.
Hij stond al de hele nacht
achter de deur te tandukken.
totdat wij nou eindelijk eens
trek zouden krijgen „Is er
misschien wat koude kip. een
weinig gesorteerd vlees Wat
koffie1" Hu knikt. „Willen de
heren er wat uitjes en augur
ken bij. Wat verse zalm?".
Kaarsrecht verdwijnt hij. Tien
minuten later is hij terug met
de versnaperingen „Dat het
de heren moge smaken"
Bagatel
Om half vijf bel ik de portier
om te zeggen, dat ik om negen
uur gewekt wens te worden.
Kan hij dan gelijk het ont
bijt boven laten komen?
Hij heeft het genoteerd. En
hoe. Als onze gastheer 's mor
gens beslist om n uur eer
der met de bus te vertrekken
en de portier verzoekt de gast
van kamer 402 te wekken.
Een bezoek aan Berlijn als
huwelijksreis bieden het
reisbureau Airtours Interna
tional te Frankfurt en het
Parkhotel Zellermayer in
Berlijn. De huwelijksreis, die
van elke Westduitse lucht
haven kan worden onder
nomen, kost bijvoorbeeld van
Hannover DM 184 en van
Frankfurt DM 240. In die
prijs zijn inbegrepen drie
overnachtingen met ontbijt in
het bruiloftsappartement van
hotel Zellermayer. Het (min
of meer) jonge paar wordt
met een Mercedes 300 van
het vliegveld gehaald, de
zelfde auto staat t0r be
schikking voor tochten door
Berlijn. Het bruidspaar kan
ook rekenen op een feestelijk
diner in een luxe-restaurant
en op een gratis cocktail in
een bekende nachtclub. Zeg
nou zelf: daar wil je nóg wel
een keer voor trouwen.
schudt hij de witte manen en
zegt-, dat dit onmogelijk is-
Hoezeer het hem ook aan het
hart gaat. maar de gast van
kamer 402 wenst pas om 9 uur
te worden gewekt
„Maar hij behoort bij ons ge
zelschap". roept onze gasfheer
vertwijfeld, „wij moeten om
half negen vertrekken"
De portier heeft belangstel-
lend geluisterd. Daarom spijt
het hem des te meer. De gast i
van kamer 402 heeft niet voor
niets opgedragen om hem
eerst te negen uur wakker te i
maken. Daar heeft hij zijn be-
doelingen mee en die dient
men te respecteren. Al valt de I
hele ..City of London" op dat
moment in puin, dan nog zal i
men er niet over peinzen
meneer te bellen. Ze willen
gewoon het risico niet lopen, i
dat meneer het een bagatel
zal vinden.
Pleinvrees
Precies om negen uur gaat de
witte telefoon naast mijn
praalgraf. Op hetzelfde ogen
blik wordt er op de deur ge
klopt en duwt een dunne heer
in rokkostuum een wagen vol
zilveren bladen de kamer
binnen. Naast het bord ligt
de Times met de hartelijke
groeten van de directie.
Ik schud de kussens op en
smeer het eerste toastje. Dan
til ik de zilveren deksel op.
in het midden van de immen
se zilveren schaal ligt een ge
bakken el. wit weggetrokken
van pleinvrees.
Als ik beneden kom. draait
de motor van de autobus. Hij
staat aan de achterkant van
het hotel, bij de ingang voor
de leveranciers De lieer, die
gisteren mijn koffer droeg,
wacht op de stoep. Moet ik
hem dan toch wat geven? Ik
grijp al naar mijn achterzak,
maar hij schudt zijn hoofd. En
hij kijkt lAe aan als een be
grijpende vader, die het ge
baar van zijn zoon op prijs
stelt, thaar toch liever ziet. dat
de jongen er een lekkere ijsco
Voor het eerst sinds
dagen wordt er door ons
in de bus niet gezongen.
Op de Veluwe
kunt u uw
paasei kwijt
De VVV Oost-Veluwe-
zoom (nee, niet die
tobber uit de Forsyte
Saga) organiseert dit
jaar eek paasarranye-
ment voor iedereen, die
tijdens deze dagen aan
de Oost-Veluwezoom
is. Er is onder meer
een Weense avond in
het hippisch restaurant
De PeerdestaJ in Eller-
com. Altijd meegeno-
tatle doorbrengen.
In het kasteel Lucens leeft de geest van de grote Itritne
.speurder onverstoorbaar voort ln het Sherlock Holmeo-
museuni. De zoon van Doyle heeft dit monument opge
trokken ter bittere nagedachtenis aan zjjn beroemde
vader, in wiens schaduw h(j gedoemd ia te leven.
AMSTERDAM Sherlock Holmes, hij is niet dood,
hij leeft. En de geniale Britse speurhond zal het
bewijzen ook: van 27 april tot 5 mei pelgrimeert hij
voor de tweede maal in zijn leven naar Zwitserland
om af te rekenen met zijn aartsvijand professor
Moriarty. Als reisgids gebruikt hij daarvoor de
detectiveroman „Het laatste probleem", die zijn schep
per, de dorpsarts Conald Doyle, in 1891 schreef. Doyle
was in die tijd zijn eigen creatie al meer dan beu en
meende een acceptabele manier te hebben gevonden
om zich in één formidabele klap van Holmes en zijn
onafscheidelijke schaduw te ontdoen. Na een adem
benemende jacht dwars over de bergruggen van
Zwitserland schreef hij ze aan het slot van zijn boek
regelrecht naar de schilderachtige Reisenbach-
wateival bij Meiringen, waar de detective nlggelings
in de watermassa verdween. „Toen ik mij omdraaide",
liet hij de arme Watson notuleren, „zag ik Holmes
met zijn rug tegen de rots geleund en met over elkaar
geslagen armen in het omlaagstortende water staren".
H. H. natuurvrienden, vogel
minnaars en stille vereerders
van al wat leeft en groeit en
boeit: juist voor u organi
seert de Zaanse V.V.V. in
sumenwerking met de Vogel-
besch er m i n gs waalt t Zaan
streek boottochten door de
weidevotjeUjebieden i» de
Zaanstreken (de grootste van
Europa, goeiedag). Gevaren
wordt op de zaterdagen 1.1,
20, 27 april en 25 mei door
t Jisperveld en op de zat
dagi
4. 11
doot
het Westzijderveld. Alle toch
ten beginnen bij het café
restaurant De Jonge Prins
aan (Ie Zaan weg te Wormer-
veer. Vertrek om acht uur en
half elf 's morgens. Duur van
de tocht ongeveer twee uur.
Prijs4,25, kinderen tot tien
jaar: 3.-. Kaarten zijn uit
sluitend verkrijgbaar bij de
Zaanse V.V.V.Stationsstraat
89b te Zaandam, telefoon
O2980—62221. Tijdige bestel
ling wordt aanbevolen, de be-
langselling is enorm groot.
Tol ziens dus maar bij de
tafel- en kuifeenden, de snor,
roerdomp. kemphanen en
kapmeeuwen. Het kan een
alleraardigst dagje warden,
want het is immers altijd fijn
om een ander m de nesten te
zien zitten.
Ongelukkige Doyle: hij had het alle
maal zo fraai voorbereid, maar heiaas
had hy de grenzeloze populariteit van
ztjn eigen held schromelijk onderschat.
Toen bekend werd, dat de schryver zijn
speurder een waterige begrafenis op
eigen kosten had bezorgd, stak een
wervelstorm van protesten op. Duizen
den brieven belandden op de deurmat
van Baker Street 221B. het adres waar
Holmes tussen de misdadige bedrijven
door geacht werd meditatief uit het
venster te staren. De geplaagde bewo
ner van het pand die een grondige
hekel had aan detectiveromans
stuurde de postzakken door naar
Doyle, die niets anders kon doen dan
Holmes over de donderende waterkop
pen heen de reddende hand toe te ste-
lt minitel en pet, met zijn
combinatie- en deductiever-
zijn nostalgieke voorkeur
ioolspel, teas niet kapot te
Driedimensionaal
Godfried Romans, verwoed Holmesiaan
en verdienstelijk speurder in de Haar
lemse dreven, kykt daar niet eens van
op: „Doyle". noteert hij in de schaduw
van de Meester, „heeft het ongeluk ge
had. dat hij 'n driedimensionale figuur
creëerde. Een onsterfeiyke held, die zijn
schrijver overleeft, staat altijd in de
ruimte. Je kunt er omheen lopen, hem
van opzij bekijken, ln de rug trappen.
Dat heeft Holmes gemeen met alle hel
den. Met Robinson Crusoe. Gulliver.
Pickwick. Macbeth en onze eigen
Nurks. Daarnaast zette Doyle doctor
Watson neer. een zeldzaam stuk onbe
nul. dat op de hurken wat zeg ik
op de knieën naast Holmes zit om met
kleine vragen het Machtig Brein te
provoceren. Wataon ls de olie in de
enorm* machin*, voor d* rest mag hij
zich alleen schamen om zyn eigen
domheid". Een dergeiyk figuur duikt
naast alle helden op. Ze zyn nodig om
de Meester voldoende reliëf te geven.
Fijn trek je
Opmerkeiyk is ook. dat Holmes geen
vrouw naast zich duldt. Een zeldzaam
fijn trekje. Holmes speelt viool, staart
uit het raam en denkt. HIJ is een mys
ticus. En mystici beoefenen in deze
wereld zonder uitzondering het celi-
bMt Kijk maar om je heen: mensen,
die de top hebben bereikt, willen alleen
zyn. Een ongelooflijke heilige en een
ongeloofiyke ploert zyn nooit getrouwd.
Holm
•eks
imenlevlng,
'ereld trok-
Tientalleu tekenaars hetihen hun ta
lenten stukgeslagen op het drama bjj
de Zwitserse Keiehenbarlmatervul.
Doyle meende na het adembenemend
gevecht op de rand van de rots Holmes
n.i.ii li, Manrfga ImMmUm i- hafcbaa
geholpen, maar h(| had helaas Indien
het Britse volk gerekend, dat *yn held
niet wilde missen.
zondering: als hij een vrouw bemint,
dun laat hij dat vooral niet merken. Dr
Engelsen noemen dat understatement.
Er is ook geen land ter wereld, waar de
vrouwen er zo smakeloos bij lopen als
•n Engeland. Allemaal tri datzelfde
mantelpak, een beetje plat, brilletje op
Het is duidelijk, dat ze nooit m de ton
van de genegenheid sfaan.
Het is adembenemend om Holmee te
zien liefhebben. Hy raakt dan even inet
zyn door nicotine besmeurde vingers
de arm van de vrouw aan. Je houdt Je
adem In. Het Is een vorm van overspel,
die enorm is. Zo'n passie zullen de
meesten van ons nimmer opbrengen.
Holmes leeft gewoon intenaer. omdat
hij bestaat by de gratie van de opvat
tingen van zijn medemensen. Daarom
ging er ook zo'n jubel door Engeland,
toen Doyle hem weer ten leven wekte.
Want reken er op: als de nuchtere
Brit eenmaal doorslaat, dan slaat hy
ook ver door".
Nobel mens
Bbnians heeft tevens een verklaring by
de hand voor het feit, dat de detective.-,
anno 1968 stuk voor stuk ploerten zyn.
„Holmes", constateert hy mot voldoe
ning, „was een nobel mens, die de mis
daad strafte. De behoefte aan crimina
liteit ontstond pas in een s
die volledig geordend was
nog roversbenden door de
konken. wtis de opwinding reëel i
men geen behoefte uan fictie. Maar nu
de mensheid de straten oversteekt
langs zebrapaden en op het Binnenhof
de blauwdrukken liggen, waarin de ar
beider kan lezen, hoe hot hem tot zyn
AOW zal vergaan en ln de bejaarden
zorg daarna, heeft ledereen opeens een
hongeroedeem naar het onverwachte.
Het is de Irakis, he kant aan deze sa
menleving. dat wy het vermogen tot
Improvisatie verloren hebben".
Pelgrimstocht
Het is die zucht naur avontuur, naai
het ongewisse, die zestig Britten, leden
van de Sherlock Holmes Society of
Londen, tot de spectaculaire pelgrims
tocht naar de Relchenbachwaterval
heeft geïnspireerd. Onder aanvoering
van hun president. Sir Paul Gore-
Booth zullen zy, vermomd als figuren
uit één van de "6 hoeken van Doyle.
op 1 mei. In collectieve meditatie de
man gedenken, die hun vrije uren zo
verrukkeiyk nutteloos vult. Om het en
thousiasme te dempen zullen de orga
nisatoren er waarschyniyk goed aan
doen by de waterval een bord te plaat
sen met „verboden stortplaats" erop.
Want Je weet het nooit niet die fana
tieke rekels Ze weten het Immers stuk
voor stuk beter dan de Meester en
voordat Je het weet. nemen ze sl ren
snoekduik.
Zeg nu zelfis 't geen moordidee?
