Gouden
worden
sieraden
duurder
MELKSTROOM STIJGT E.E.G.-
POLITICI TOT DE LIPPEN
DE GAULLE:
Terugkeer naar
gouden standaard
Loonsverhoging via
pensioenverbetering
mm-rnum
Schmelzer
vond zijn
Margriet
Kreet om vrijheid
met de dag sterker
„Novotny moet
heengaan
Akkoord over
bank-CAO
BetermetBoter
Te veel melk
geproduceerd
DONDERDAG 21 MAART 1968
DE LE1DSE COURANT
PAGINA 5
Van onze correspondent Lucas Klei/n)
'ARIJS Bij nog steeds dalende goudprijzen op de Parijse beurs heeft de
'ranse regering onder leiding van De Gaulle vergaderd over de monetaire
m risis. Om duidelijk te laten uitkomen, dat de genomen beslissingen van
enerail De Gaulle zelf komen en van niemand anders heeft de minister
an Voorlichting uitdrukkelijk tot de journalisten gezegd, dat het uitgegeven
oramihiqué over de ministerraad de handtekening draagt van De Gaulle,
n eenpaar woorden komt die beslissing van De Gaulle hierop neer: dat hij
erugkfer wenst tot de gouden standaard en een beroep doet op de vijf
artners van de gemeenschappelijke markt om zich samen uit te spreken
oor lerwaardering van het goud, met andere woorden voor devaluatie van
8 e doler. De Gaulle wil alles of niets. Men zegt in Parijs, dat hij met dit
ltimitum zijn vijf partners met de rug tegen de muur wil zetten.
De crisis van de dollar en van het
>nd sterling heeft aangetoond, zegt de
■nertal, dat het tegenwoordige mone-
ni ire ^systeem, gebaseerd op het voor-
an de dollar als reservegeld on-
chttaardig en onaannemelijk is. Vast-
ludm aan dit systeem zou betekenen,
it wereld in een ernstige economi-
n sociale crisis terecht komt.
moet de gouden standaard in
werden hersteld, want dit systeem
het enige onpartijdige en universele.
rankiijk is bereid daaraan mee te wer-
>n er hoopt derhalve in de Europese
ononie de rol te spelen die Frankrijk
ekont. Voor het zover is behoudt
ankiijk zich alle vrijheid van actie
jfcCor, vat een herhaling is van de zo vu-
F g dotr De Gaulle bepleitte souvereini-
0 it vai Frankrijk.
;De {rote vraag voor Parijs is thans
cL* vijf partners van de gemeen-
happslijke markt op deze verklaring
te Gaulle zullen reageren. Wat
ankijk van zijn vijf partners eist is
et illeen technische samenwerking,
rook samenwerking in de buiten-
nds< politiek, onafhankelijk van de
erengde Staten. Het ziet er op het
jenbik niet naar uit, dat De Gaulle
veel succes zal hebben.
loufen tientje
Imners bestaat de gouden standaard
lan{ niet meer. Een Nederlander, die
n briefje van tien naar de Ne
derlandse Bank gaat krijgt er geen goud
meer voor terug, zoals dat voorheen
het geval was. Hij kan er hoogstens
een ander biljet of tien klinkende gul
dens voor terugkrijgen, maar geen gou
den tientje meer. Ook internationaal
gaat het die kant uit, namelijk dat men
geen goud meer afgeeft aan particulie
ren. Verder mag men de vraag stellen
of over De Gaulles verouderde en con
servatieve standpunt overeenstemming
heerst binnen het Franse kabinet zelf.
Met name de Franse minister van Fi
nanciën Debré zal een minder starre
positie innemen naarmate hij merkt,
zoals dat pas in Washington het geval
was, dat Frankrijk geïsoleerd komt te
staan. In plaats van meer naar het goud
toe te groeien gaat de wereld geleidelijk
en stap voor stap naar een nieuw sys
teem, dat losser is van het goud. Nie
mand in Nederland maakt zich zorgen
over de Nederlandse goudvoorraad. De
Amerikaanse goudvoorraad heeft wel
iswaar een aderlating ondergaan maar
het tekort op de betalingsbalans dit jaar
door president Johnson geraamd op 3'/z
miljard dollar, is gering in vergelijking
tot de Amerikaanse nationale produktie
van 800 miljard dollar. Men heeft in
Amerika niet alleen een claim op de
goudvoorraad maar ook een claim op de
nationale produktie.
Een student van de universiteit van
Madison loopt op het universiteits
terrein langs een schijnkerkhof, dat
daar door studenten is gemaakt uit
protest tegen het oproepen voor
militaire dienst iH Vietnam na het
beëindigen van de studie.
land is meer bereid de gevolgen te aan
vaarden van de gouden standaard, dat
wil zeggen, prijsdaling en toenemende
werkeloosheid. Vroeger verhaalde men
die gevolgend op de nationale economie
en maakte men zich in regeringskringen
geen al te grote zorgen over massawer
keloosheid. Heden is bij alle regerin
gen de werkgelegenheid primair.
Feit is, dat men in Frankrijk mis
schien met uitzondering van De Gaulle
zelf, van de dreigende crisis is geschrok
ken. Die crisis is door Frankrijk in niet
geringe mate door het anti-Amerikanis
me aangemoedigd. Men is in Frankrijk
sterk onder de indruk gekomen van de
budgettaire maatregelen in Engeland,
waarvan Frankrijk op korte termijn de
nadelige gevolgen zal gaan ondervinden.
i - ,J&F
Oud-president Harry Truman
ij dens een persconferentie de
verste sedert jaren waarbij hij
lijn nadrukkelijke steun gaf aan
president Johnson.
fvan een onzer verslaggevers)
DBN HAAG K.V-P.-fractievoor
zitter drs. W. K. N. Schmelzer is,
daik zij. zoals hij zei. de snelle
speurzin van de Nieuwe Limburger,
vai een zorg bevrijd: de onbekende
Mkrgriet van Dijk. die hem met
Kirstmis een surprise stuurde, is
bdcend. Hij heeft zich gisteravond
gehaast haar zijn dankbaarheid
voer he» cadeautje te betuigen.
..Dlnk zij de Nieuwe Limburger,
die mij hierin zo voortreffelijk
hedt geholpen, heb ik mij gehaast
eer groet te zenden aan mejuf
frouw Van Dijk. om haar over de
schrik heen te helpen Zij blijkt
teleurgesteld, dat ik de geefster
vai het kerstcadeau niet langs een
ardere weg heb kunnen vinden. Ik
bm dit zelf ook. Maar ik heb tijd
n»ch moeite gespaard om haar
aires te achterhalen door infor-
niaties bij radio Luxemburg en via
Int gemeentebestuur van Maas-
tilcht met welwillende medewer
king van de Burgerlijke Stand,
altaar Mej Van Dijk mag con-
chderen dat de dankbaarheid voor
harr spontaan gebaar wel laat
kont, maar niet minder hartelijk
is", aldus drs. Schmelzer van wie
mej Van Dijk vandaag een ver
rasing mag verwachten.
Natiurbeschermingsraad De Kroon
eft je rekenen van 1 januari 1968 voor
n tijdvak van drie jaren benoemd in
tatuurbeschermingsraad: tot lid-
orztter mr. R. G. A. Höppener te
•ernond; tot lid-ondervoorzitter prof.
,aj J. C. van de Kamer te Houten; tot
der onder andere jhr. mr. M. van der
ef van Naters te Wassenaar, dr. D.
Jonge te Delft, E. J. M. Kolfschoten
Leidschendam, secretarie mr. H. J.
aaaejj Ut Delft.
Voorlopig f 1.-
per gram (14 krt.)
GOUDA (ANP) Het bestuur van de
federatie Goud en Zilver dat gisteren
de hele dag, gedeeltelijk in combinatie
niet de detaillistenorganisaties heeft
vergaderd, heeft de situatie op de vrije
Nederlandse goudmarkt voor de eigen
branche aan een grondig onderzoek on
derworpen.
De aanvankelijke vrees voor een ster
ke stijging van de sieraadprijzen lijkt
moenteel volgens het federatiebestuur
nog ongegrond te zijn. Een gouden fan-
tasiering zal drie vijf gulden duurder
worden, een gouden broche zal drie tot
tien gulden in prijs stijgen, de gouden
slavenarmbanden zullen tien tot vijftien
gulden meer gaan kosten. Voor trouw
ringen zal eenzelfde prijsverhoging wor
den doorgevoerd. Dit zal bij de juwe
lier-detaillist neerkomen op een goud-
prijsverhoging van een gulden per gram,
waarbij het koersrisico door de handel
zal worden gedragen. Men streeft er
naar de prijzen bij de juwelier-detail-
list zoveel mogelijk stabiel te laten.
Voor sieraden met briljant zullen zich
praktisch geen hogere prijzen voordoen.
De prijzen hiervan zullen slechts met
enkele guldens worden verhoogd vanwe
ge de meerwaarde van het in deze sie
raden verwelkte edelmetaal. De federa
tie Guild en Zilver zal een goudprijscom-
missie gaan instellen, die tot taak krijgt
de ontwikkeling op de goudmarkt nauw
lettend te volgen.
De vaststelling van de prijsverhoging
van een gulden per gram 14-karaats
goud (18-karaats goud wordt f 1.25 per
gram duurder) geldt slechts voor de ko
mende twee weken. Gezien de onbekend
heid ten aanzien van de uitwerkingen,
die zich op wereldniveau zullen doen gel
den, heeft de federatie tot deze periode
besloten.
Hierbij is overwogen dat de risicodek
king tot 3 april voor de handel verant
woord is. Dat de vrees van een'zeer he
vige prijsstijging niet aanwezig is, is een
gevolg van de rustige reactie van het pu
bliek en de gunstige koersontwikkeling.
Na 3 april, wanneer de tendensen rond
de goudprijs uit Londen, Zuid-Afrika en
Rusland bekend worden geacht, ul de
Nederlandse vrije goudprijs opnieuw
kunnen worden bezien. Hiertoe zal de in
gestelde goudprijscommissie dienen. De
ze commissie krijgt in wezen dezelfde
taak als de koerscommissie voor het zil
ver. Zij is ongeveer twee jaar geleden
voor hetzelfde doel opgericht. Overigens
zullen de Nederlandse juweliers op kor
te termijn evenals de banken de
mogelijkheid bieden om 10-, 25- en 100-
grams „broodjes" goud te verkopen.
TSJECHO-SLOWAKIJE
PRAAG (AP-DPA-KNP) Naar
schatting 15.000 jongeren, die de groot
ste congreszaal in Praag tot de nok toe
vulden, hebben woensdagavond luid hun
bijval betuigd voor sprekers die aan
drongen op het ontslag van president
Antonin Novotny, en hen voorhielden,
dat Novotny de aanvoerder was van de
groep, die het land aan de rand van een
morele en economische ramp heeft ge-
Zij juichten sprekers toe die hen „so
cialistische democratie" beloofden,
waaronder volledige vrijheid zal bestaan
voor communisten en niet-communis-
ten, alle beperkingen zullen worden op
geheven op het reizen naar het buiten
land en alle in ballingschap levende
Tsjechen zullen worden uitgenodigd te
rug te keren naar hun land zonder angst
voor straf te hoeven hebben.
Het bestaande bondgenootschap tus
sen Tsjecho-Slowakije en de Sovjet-Unie
werd opnieuw benadrukt en suggesties
voor een status van „actieve neutrali
teit" verworpen. Een spreker voorspel-
Cals aanvaardt
functie Expo '70
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Oud-premier mr. J.
M. L. Th. Cals heeft alsnog besloten een
benoeming tot commissaris-generaal
voor de Nederlandse inzending naar de
wereldtentoonstelling te Isaka te aan
vaarden. De benoeming is thans reeds
officieel geworden. Het op zich nemen
van de leiding voor de Nederlandse bij
drage aan de Expo-1970 bevestigt, dat
mr. Cals zich tenminste een aantal ja
ren uit de actieve politiek wil terugtrek
ken. Wel is het de bedoeling dat mr.
Cals voorzitter blijft van de staatscom
missie voor de herziening van de grond
wet en kieswet.
Prins ontvangt
Von Kielmansegg
(Van onze correspondent)
BRUNSSUM Afcentopperbevelheb-
ber generaal Von Kielmannsegg is ter
gelegenheid van zijn aanstaande af
scheid van het Afcenthoofdkwartier ont
vangen door prins Bernhard, inspec
teur-generaal van de Nederlandse
strijdkrachten. De ontvangst was ii
werkkamer van de prins op het paleis
Soestdijk.
de echter dat het buitenlandse beleid
van het land in de toekomst meer be
paald zal worden door de belangen van
Tsjecho-Slowakije zelf. Het presidium
van de nationale vergadering houdt zich
bezig met een uit parlementskringen af
komstige motie van wantrouwen tegen
Novotny.
Katholieke groeperingen in Tsjecho-
Slowakije hebben in een schrijven aan
de nieuwe partijsecretaris Dubcek vol
ledige godsdienstvrijheid gevraagd. Bo
vendien wensen zij, dat kardinaal Beran,
die in 1964 uit Tsjecho-Slowakije moest
vertrekken, terugkeert.
(Van onze parlemenlaire redactie)
DEN IIAAG In de afgelopen nacht
s overeenstemming bereikt
lieuwe C'.A.O.
gelijk te maken, zullen de werkgevers
voor de aanvullende pensioenverplich
ting jaarlijks twee procent reserveren
van de salarissom van de werknemers
van dertig jaar en ouder.
Voorzover er banken zijn met name
bij de Algemene Bank Nederland schijnt
dit het geval te zijn die al een aan
vullende pensioenvoorziening hebben en
daarvoor premie van de werknemers
et bankbedrijf. Het ht?ffen houdt deze premieheffing op en
nkomst geworden. moct jc ln 196g geheven premie worden
waarin een deel van de verbetering van terugbetaald. Van deze aanvullende
de arbeidsvoorwaarde» wordt gebruikt pensioenvoorziening profiteren de reeds
voor pensioenvoorzieningen. De feite- gep€nsione«rden derhalve meteen, de
lüke loonsverhoging wordt 4.5 procent. nQfr act|eve werknemers plukken er
Bovendien stellen de werkgevers 2 pro- (aler de vruchten van.
cent beschikbaar voor het waardevast-
maken van de pensioenen.
Aanvankelijk zijn er rond het sluiten
van een nieuwe bank-CAO, geldend voor
het jaar 1968, grote moeilijkheden ge
weest, omdat niet duidelijk was hoeveel
„ruimte" voor verbeteringen beschik
baar was. Intussen is, na een twintigtal
vergaderingen, toch overeenstemming
bereikt over een nieuw contract voor
30.000 werknemers met een totale hui
dige loonsom van circa 300 miljoen gul
den. De onderhandelingen werden ge
voerd door de katholieke bond voor
werknemers in banken, verzekeringsbe
drijven en administratiekantoren B.V.A.,
in samenwerking met de bonden Mer-
curius (NVV) en H.B.V. (CNV)
Waardevast pensioen
Op de eerste plaats kragen de werk
nemers een salarisverhoging van vieren
eenhalf procent, te rekenen vanaf 1 ja
nuari 1968. Op deze verhoging was in
veie gevallen reeds een voorschot van
drie procent verstrekt. Bovendien is
overeenstemming bereikt over de eerste
maatregelen tot een beperkte waarde-
vastmaklng van reeds Ingegane ouder-
doms-, weduwen- en wezenpensioenen.
Deze pensioenen zullen vanaf 1 januari
1968 jaarlijks worden verhoogd met een
zelfde percentage als de stijging van de
kosten van levensonderhoud in het
voorafgaande jaar, doch voorshands met
maximaal twee procent per Jaar. Het ia
de bedoeling om dit percentage geleide
lijk op te trekken. Het beraad over dit
laatste punt wordt nog voortgezet. Om
deze gedeeltelijke waardevastheid mo-
Compensatie A.O.W.
Een ander punt betreft de compen
satie van de premie voor dc A.O.W./
A.W.W., als gevolg van de verhoging
van de prentlegrens. De/.e compensatie
bedraagt maximaal 111.80 gulden per
jaar. Voorts ls er een regeling getroffen
voor de avondopenstelling van bank
kantoren. Overeengekomen Is. dat zo'n
openstelling slechts op één avond per
week mag geschieden en dan gedurende
maximaal twee uur en niet later dan
negen uur. Het door deze regeling te
verrichten overwerk moet worden ge
compenseerd in vrfle tijd en wel met
anderhalf maal de gemaakte overuren.
Deze compensatie mogen de werknemers
opsparen totdat een hele vrije dag Is
bereikt. ..Door de zaken aldus te stellen,
willen wtj tot uitdrukking brengen, dat
de veertlgurlge werkweek voor ons een
belangrijke zaak is. die niet vla over
werkvergoeding in geld aangetast mag
worden. Anderzijds willen wij ons niet
verzetten tegen de ontwikkelingen, die
gepaard gaan met avondverkopen", zo
zei ons een woordvoerder van de katho
lieke bond B.V.A. desgevraagd.
De onderhandelingen moeten nog ver
der worden afgerond. Er wordt boven
dien al begonnen met een gesprek over
1969, met name wat betreft een ver
betering van dc groepsindeling en een
herziening van de gemeenteclassificatie.
Zware straffen
voor vergaan
Iraklion
PIRAEUS (Reuter) Zeven personen
die verantwoordelijk worden geacht voor
het vergaan van de Griekse veerboot
Iraklion in december 1966, waarbij 241
mensen het leven verloren, zijn in Pi
raeus tot gevangenisstraffen van tien
maanden tot zes jaar veroordeeld. Vier
van de elf beklaagden, onder wie de
reder Spyros Typaldos en drie ambtena
ren van het ministerie van Koopvaar
dij. werden vrijgesproken.
Er zijn meer dan 450 getuigen ge
hoord. Slechts 47 van dc 288 passagiers
vun de bijna 8000 ton metende veerboot
hebben er het leven afgebracht. Sommi
gen van hen, die als getuigen werden
gehoord, spraken van een „drijvende
doodkist".
Het schip verging doordat een koel
auto, die niet goed vast stond, door een
laaddeur sloeg en de zee vrij spel gaf.
De veroordeelden zijn tegen hun vonnis
in beroep gegaan.
IADVERTENTIE
Aspasia Papathanasstou, de grootste
Griekse actrice ran deze tijd, treedt
niet meer in Griekenland op. Zij kan
sich niet verenigen met Ar
onvrijheid, die het generaalsregime
gebracht heeft. Momenteel is tij
terug in NederUvnd, dat zij een
aantal jaren geleden ook al beesocht
voor Holland Festivalvooretellingen
met het Piraikontheater. Zij brengt
voorstellingen van Griekse vrouwen
gestalten, geput uit de klassieke
literatuur. Gisteren was haar eerste
optreden in Amsterdam. Op sater
dag 30 maart komt zij met dit
programma in Diligentia.
(ADVERTENTIE)
(n)
Uw bruine, botermalse biefstuk:
niets is heerlijker
dan gewoon zoals het hoort,
échte boter voor zo'n sappig stuk vlees.
•':e\
f: V>'
(Va
DEN HAAG De zes EEG-lunden
verdrinken langzamerhand in een teveel
aan iwilk. Bet wordt een politiek-» agra
risch- en consumentenprobleem van de
eerste orde in de Benelux, Frankrijk.
West-Duitsland en Italië. De zes landen
hebben nog maar weinig tjjd over om
hierover tot een beslissing te komen,
want op 1 april moet de door Brussel
vastgestelde richtprijs voor melk ingaan.
De boeren zijn er lang niet genist over,
want deze rii-lil pniv «In- de tlUil VU de
agrarische inkomsten moet zijn, wordt
■eer waarschijnlijk lager dan zü de
laatste jaren geweest is. Vandaag en
morgen levert het Europees parlement
er tüdens een zitting in Luxemburg ren
hard politiek gevecht over.
Maandag en dinsdag slaat dc EEG-
ministerraad een van dc beruchte Brus
selse marathonzittingen te wachten om
tot een beslissing te kunnen komen.
Er is de laatste jaren in de EEG-landcn
veel te veel melk geproduceerd en als
gevolg daarvan is er een overschot aan
boter van duizenden tonnen ontstaan.
Een overschot dat in de komende jaren
rampzalig dreigt te worden. Daarom
moet volgens de Europese commissie met
als initiatiefnemer de Nederlander dr.
S. Mansholt, de melkproduktie omlaag,
desnoods letterlijk koste wat het kost.
De Europese commissie en de EEG-
minlsterraad zijn in hel verleden veel te
optimistisch geweest. Zij garandeerden
de agrariërs in de zes landen, overigens
terecht, een behoorlijke melkprijs en het
werd lucratief om steeds meer melk te
produceren. Maar het gevolg is nu, dat
deze melk de EEG al tot de lippen ge
stegen is. En nu, met die duizenden ton
nen praktisch onverkoopbare boter, moct
hel roer zo ongeveer 180 graden om. De
Europese melk is plotseling een levens
groot structuuxproblcem geworden en
zowel in Luxemburg, deze weck als in
Brussel volgende week. moet de beslis
sing vallen, dat in plaats van de melk
produktie de produktie van vlees sterk
omhoog moet. Met misschien als direct
gevolg, dat door de afbraak van de mclk-
subsidies en de verhoogde oriëntatie
prijzen voor het rundvlees het vlees
duurder wordt.'
Ter verkleining van het boterover-
schot wil de Europese commissie des
noods met behulp van enorme sommen
geld, allerlei handelsformules bedenken
om een deel van dit overschot toch op
consumentenmarkt te brengen, in welke
vorm dan ook. Desnoods ten koste van
prijsverhogingen In de zuivelsector en
andere sectoren en van de margarine-
verbruikers.
Tegen deze opzet is vooral de Neder
landse minister van landbouw, ir. P.
Lardinois in verzet gekomen. „De moei
lijkheden in de ene sector mag men niet
de baas worden door ze naar andere
sectoren over te hevelen", zei hij bij
vorige besprekingen over deze zeer
netelige kwesties. „Want daardoor ver
groot men alleen de problemen nog maar
weer". Hij weet immers veel te goed dat
in het boterrijkc Nederland bijzonder
veel consumenten margarine gebruiken,
om redenen van sociale, praktische, ge-
zondheidsaard of waarom ook.
Minister Lardinois kan in deze kwestie
onmogelijk een motie van wantrouwen
van dc politieke achterban in eigen land
riskeren. Maar daarmee staat hij volgen
de week in Brussel weer voor onaange
name consequenties tegenover landen,
zoal» West-Duitsland en Frankrijk, die
dit misschien toch willen doorzetten.
Even moeilijk is het vandaag en mor
gen in Luxemburg voor de Nederlandse
parlementariërs. De rapporteur voor het
Europees parlement is het Nederlandse
Kamerlid mr. T. Brouwer, oud-algemeen
secretaris, van de KNBTB en thans voor
zitter van de Katholieke Land- en Tuin-
bouwbond. Hij staat voor de vertwijfelde
opdracht zijn agrarische achterban te
beschermen tegen de Europese plannen
om dc melkprijs te verlagen met alles
wat daarbij dan nog aan subsidie-
afbraak bij komt. Maar ook moet hij als
rapporteur van het Europese parlement
de consumentenproblemen het volle ge
wicht geven. Met duarbij In zijn achter
hoofd de wetenschap, dat alleen vee
teeltbedrijven van minstens 30 ha econo
misch rendabel zullen zijn. Wut het
ln dc toekomst moet worden durft nie
mand op dit moment te voorspellen. Ten
slotte moet volgende week In Brussel
het beslissende gevecht geleverd worden
tussen de Europese commissie en de zes
ministers van Landbouw, die ieder voor
zich belast zijn met de agrarische- en
consumentenproblemen uit eigen land.
Om van de nationale politieke moeilijk
heden nog maar te zwijgen.
Boer en consument zijn, tengevolge
van al deze voorstellen, nu gelijktijdig
ln het geding gekomen.