toneel
dagelijks 'n goede portie vlees
P. v. Lienden: leven in dienst
van het muziekauteursrecht
Winst bij
Philips
gestegen
EUROPA MOET
OMGAAN MET
NOG LEREN
COMPUTER
actueel
AMERICA
HURRAH
Hoofd buitendienst BUMA met pensioen
Bloedonderzoek bij
van moord verdachte
Tijd niet rijp
voor stappen in
broodoorlog
Uitbundig maar vaak
weinig geraffineerd
VRIJDAG 15 MAART 1968
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 11
(door Jan Verstappen)
de vorige week het Paviljoenthea-
beeft bezocht om de geweldige Stu-
.opvoering van „Hoera Amerika" te
heeft in programma en op affi-
en dergelijke een tekening gc-
n, die als symbool dient voor de
"ling: een hart gesierd met ster-
strepen van de Amerikaanse
g, dat aan de bovenkant zeer dui-
ijk een vrouwelijke boezem is.
prent is afgeleid van het sym-
ltje, dat voor de New Yorkse voor-
ling is ontworpen en dat er in alle
ertenties gebruikt wordt als blik-
5ger. Daar is het geen hart. maar
met de Amerikaanse symbolen be-
ilderde vrouwenborst, die evenwel
angrijb afwijkt van de Nederlandse
Behalve eventuele anatomische
schillen, ziet men hoe in Amerika
de borsten een paddestoelwolk
rijst. Dat is heel wat grimmiger
het symbooltje van Studio, dat
heeft van een aardige vondst zon-
verdere consequenties.
JEAN-CLAUDE VAN ITALUE'S
POCKET THEATRE, 100 Third Ave. (13th St.)
YU 20115
grootste musicals van dit New
blijven voorstellingen
vorige. Deze winter heeft er niet
toegevoegd. „Cabaret". Fidd-
thc Roof", ..I do, I do",
„Man of La Mancha" ver-
a het ver uit de grote Broad-
theaterwyk gelegen „Washington
aaretheater.. naar het „Martin-
ick", dat het grootste toneel heeft
alle New Yorkse theaters, inclu-
Lincoln Centre.
succes ln Londen nieuw in New
prk en even succesvol: „Rosencrantz
Guildenstern are Dead", het prach-
stuk van Tom Stoppard, „Joe
waarin Albert Finnev speelt
stuk over het spastische kind, dat
Centrum „Een dag in de dood van
ttonde Loewietje" heet) en „There
a Girl in My Soup", van Terence
Sy, een komedie die het volgend
ren in ons land zal gaan, met Ton
Duinhoven als een journalist voor
stronomie en culinaire zaken, die
meisje op zijn levenspad vindt
mdy Labij).
Irgo" is een nieuw stuk van Jakov
dat momenteel in New York
vertoond. Men kent Lind in ons
id als romanschrijver en novellist,
iral door „Een ziel van Hout" en
idschap in Beton". Voor de Ncder-
ïdse televisie schreef hij in 1963 „De
dat onder regie van
Lammertse werd vertoond met
Dijk, Ton Lutz en Jules Croi-
De uitzending vond plaats in de
van 1963, ter herdenking van
(waar het stuk dan
tk over handelde: twee mannen, die
een nauwe ruimte opgesloten, zich
te verbergen). Wie doet „Er-
p" in Nederland?
nder de opmerkelijke titel „Jacques
rel is alive and well and living in
pris" gaat in New York een pro-
ramma van 26 chansons van de Fran-
fc zanger, vertaald en door vier perso
en gebracht, twee mannen en twee
rouwen. Misschien door het genre
pet iets, wat direct vermeld dient
t worden in een informatieve rubriek
per toneel, maar de Amerikanen
phijnen er een geweldige theaterge-
jeurtenis van te hebben gemaakt:- de
iekse tragedienne Irene Pappas
It in 't Circle-in-the-Square-theatre
phigenei in Aulis," onder regie
landgenoot Michael Cacoyannis,
sinds de Griekse coupe ook niet
zijn vaderland terugwil,
natuurlijk de Shakespeare-
xkingen: „Hamlet" was te
ït veel rock 'n roll muziek,
'elfth Night" is een musical ge
lakt, waarin de tweelingbroer er
beat-band.
Ët belangrijkst is natuurlijk het stuk
i Arthur Miller, zijn nieuwste. „The
ce" ging in de eerste helft van fe-
in première. Het stuk toont cei
van twee broers bij de vei-
jog van de meubels van hun zojuist
«torven vader, nadat ze ver uit el-
aar zijn gegroeid. In de crisisjaren
oen hun moeder stierf) werd de
cnuwinzinking hulpbe-
oevend, zodat een van de twee jon-
(een heel begaafde knaap) niet
erder kon studeren en politicagent
>erd. De ander ging wel studeren,
ferd arts en stuurde vijl' dollar per
laand op. Hij is nu een briljant chi-
org, net gescheiden van zijn vrouw
e politieagent weet dat zyn vrouv
kan vergeten, dat haar man zijr
ader altijd heeft willlen helpen, ten
We van zichzelf.
lichael Smith schrijft in het week-
'lad „The Village Voice", dat dit stuk
'et beste van Miller is sinds „Van de
'rug af gezien": „De pretentieuze
[ructuur en pijnlijke betekenis
3e Zondeval" zijn verdwenen,
'ervangen door evenwichtige
ochtstreekse karakterisering en ver-
e'trant. Het eigengereid moralis-
h absolutisme van „Incident
Vichy" is opgelost, zonder ver-
van ernst". De Nederlandse rech-
po van „The Price" berusten bij het
Wiw Rotterdams Toneel, dat er voor
'et volgend seizoen plannen mee heeft
Voorbeschikt tot misdaad door chromosoom
(Van c
3 correspondent Lucas Kleijn)
PARIJS Voor het eerst in de geschiedenis van het Franse strafrecht heeft de
justitie rekening gehouden met het verschijnsel, dat een mens verkeerde chromo
somen in zyn bloed kan hebben, waardoor hij of zij voorbeschikt is tot misdaad en
derhalve niet gevonnist mag worden, maar afgezonderd dient te worden in een
inrichting.
Het geval heeft betrekking op een stalknecht van 31 jaar, die vroeger in dienst
is geweest bij de filmacteur Jean Gabin om voor diens renpaarden te zorgen. De
stalknecht heeft in september 1965 in een Parijse hotelkamer een vrouw vermoord.
Zijn proces zal donderdag in Parijs beginnen. Tijdens zijn voorarrest heeft de
knecht een poging tot zelfmoord gedaan, waarna hij verpleegd werd in een zieken
huis. Bij onderzoek van zijn bloed bleek, dat de man geen normaal aantal chromo
somen had. Hij was niet van het normale type x y, maar van het abnormale type
x y y. De bloedspecialisten van het ziekenhuis gaven dit onmiddellijk door aan de
directeur van de Santégevangenis, die op zijn beurt de voorzitter van de juryrecht
bank op de hoogte stelde. De voorzitter heeft het proces uitgesteld en drie des
kundigen benoemd die hem rapport moeten uitbrengen.
Een Schotse specialiste, medica van beroep, ontdekte bij gevangenen dat 20 pro
cent van hen x y y waren, in plaats van het normale x y. Haar onderzoek werd later
bevestigd door drie geneesheren. Het voorbeschikt zijn tot de misdaad zat dus niet
in de hersenen zoals men vroeger meende, maar in het bloed. Men wist van het
bestaan xyy al eerder, maar recente onderzoekingen hebben aangetoond, dat de
frequentie ervan hoofdzakelijk voorkomt bij misdadigers.
(Van o
e parlementaire redactie)
DEN HAAG Het bestuur van de
bakkerijstichting heeft zich in zijn ver
gadering beraden over de broodoorlog
West-Brabant en Zeeland, waar in
acht supermarkten het brood tegen be
langrijk lagere prijzen wordt aange
boden dan bij het gros van de bakkers.
Besluiten over eventueeel te nemen
stappen zijn niet genomen, omdat de
bakkerijstichting eerst de ontwikkeling
nauwlettend wil volgen en wil bekijken
in welke omvang de broodoorlog is.
Tussen de bakkerijstichting en het
ministerie van Economische Zaken is ge
regeld overleg over de broodprijs gaan-
Een effectieve maatregel tegen
broodoorlogen zou zijn, als de minister
minimum-prijzenbeschikking zou af
kondigen. In kringen van de bakkerij
stichting zou zo'n beschikking wel wor
den toegejuicht. De minister gaat ech
ter niet zo gauw tot zo'n beschikking
over, omdat hij graag ruimte wil laten
voor een normale prijsconcurrentie.
De bakkerijstichting wil daarom pas
bij de minister op maatregelen aandrin
gen als gemeend wordt, dat dit dringend
nodig is en de verwachting bestaat, dat
men bij de minister een willig oor zal
vinden. Verwacht wordt dat de situatie
begin volgende week beter kan worden
overzien.
In de bakkerij stichting is ook nog ge
sproken over de verplichting van de
broodfabriek Sitos om brood a an De
Gruyter te leveren, maar het is niet de
zaak van de bakkerijstichting om
die kwestie een uitspraak te doen,
dat dat niet tot haar competentie be-
EINDHOVEN (ANP) Philips heeft
over 1967 een winst behaald van 355 mil
joen gulden tegen 347 miljoen in het jaar
1966. Dit betekent een stijging van 2
procent, waar het in 1967 een verminde
ring van 13 procent was.
De omzet was 8.695 miljoen gulden
(stijging 8 procent) tegen 8,069 miljoen
gulden in 1966 (stijging 7 procent). Het
bedrijfsresultaat over 1967 is 901 miljoen
gulden (1966 862 miljoen gulden), een
stijging van 5 procent tegen een vermin
dering van 5 procent in 1966. Het be
drijfsresultaat is 10.4 procent van om
zet (1966 10,7 procent) en de nettowinst
4,1 van de omzet (4,3 procent in 1966).
Voorgesteld wordt een dividend uit te
keren van 4,50 gulden (18 procent) op
de gewone aandelen (in 1966 16 procent)
en 2.10 gulden (8,4 procent) op de cuma-
latief pref. winstd. aandelen. Er is reeds
een interimdividend van 6 procent be
schikbaar gesteld, zodat het slotdividend
12 procent bedraagt. (3 'gulden).
Voor het maken van een serie
modejoto's met Nederlandse achter
gronden arriveerden springend van
uitgelatenheid de hoofdredactrice
van Vogue, Pattern, een mode
fotograaf en twee mannequins op
Schiphol. Op de foto van links naar
rechts: mannequin Liv Faret, foto
graaf Dick Dormer, mannequin Dot
Jensen en hoofdredactrice Jacqueline
Horscher. De dame uiterst rechts is
een aflaalster
Hartstichting
mikt op
slapende fondsen
(Van e
r verslaggevers)
DEN HAAG Onder het motto „Ac
tie Doornroosje" doet de Nederlandse
Hartstichting een beroep op de beheer
ders van zogenaamde slapende fondsen
om de hierin beschikbare en ongebruik
te financiën naar de stichting over te he
velen. De Hartstichting mikt hierbij op
bestaande fondsen, waarvan de oorspron
kelijke bestemming verdwenen is
zijn bijvoorbeeld kerkelijke en andere
fondsen, die een deel van het actieterrein
hebben verloren door de inwerkingtre
ding van de bijstandwet.
De wettelijke mogelijkheid hiertoe
wordt aanmerkelijk verruimd door
inmiddels bij de Tweede Kamer inge
diend wetsontwerp, dat rechtbanken de
bevoegdheid geeft om oorspronkelijke
bedoelingen van erflaters te wijzigen.
De Hartstichting wil deze sluimeren
de fondsen „wakkerkussen" en de even
tueel vrijkomende gelden gebruiken voor
de inrichting van een voorlichtingsbu
reau, een intensiever onderzoek naar
le facetten van hart- en vaatziekten
de oprichting van adviesbureaus v
revalidatie.
Bij de bekendmaking van dit plan
de Hartstichting heeft het bestuur nog
eens uiteengezet welke nationale belan
gen de stichting vertegenwoordigt: de
helft van de bevolking overlijdt als ge
volg van hart- en vaatziekten en va
pasgeborenen heeft zeven acht procent
'n hartafwijking, waaraan de helft c
lijdt.
Combinatie gaat
bouwprojecten
uitvoeren
AMSTERDAM (ANP) Veertien Ne
derlandse ondernemingen die op zeer uit
eenlopende terreinen werkzaam zijn,
hebben elkaar gevonden voor het geza
menlUk in studie nemen, uitvoeren ei
doen uitvoeren van opdrachten tot de
bouw en inrichting van volledige be
drijfsklare projecten.
Zij hebben een NV opgericht onder de
naam: „Turnkey-Holland N.V.", statu
tair gevestigd in Amsterdam. Van
zijde van een der oprichters, de wed. J.
Ahrend en Zoon's Holding N.V. te Am
sterdam, wordt desgevraagd vernomen,
dat zowel op binnenlandse als buiten
landse projecten zal worden gemikt Ge-
Nu weer de
kermissen af
AMSTERDAM Vandaag
heeft het bureau voor muziek
auteursrecht BUMA zyn hoofd
van de buitendienst, de heer
P. W. van Lienden. een re
ceptie aangeboden, omdat hij
pensioengerechtigde leef-
tiid heeft bereikt. Die recep
tie. in het BUMA-gebouw te
Amsterdam, vormde de be
kroning van een even lange
als veelbewogen loopbaan in
dienst van het muziekauteurs
recht. Als 17-jarige jongeman,
met als bagage een mulo
diploma. een hoop lef en een
minstens even grote portie
Idealisme, kwam Paul van
Lienden in dienst bij de
Sacem. een Franse maat
schappij. die naast BUMA
in Nederland waakte over
het oeuvre van een componist.
BU wetwjjziging van 1932
kreeg BUMA het alleenrecht
voor Nederland. Sommige
contracten van Sacem liepen
door tot eind 1933. Begin '34
was de situatie gesaneerd:
Buma had in ons land een
monopoliepositie om te waken
over het muziekauteursrecht.
Onder de mannen, daarmee
belast: P. XV. van Lienden, die
van Sacem mee overgegaan
was naar BUMA.
„Een moeilijke tijd, die be
gintijd", herinnert de heer Van
Lienden zich. „Zware crisis
jaren. De tijd van de „werk
loze musici", die soms op een
handkar, soms op een wagen
met een paard ervoor, het
straatbeeld trachten op te
vrolijken. De mensen hadden
waarachtig wel wat anders
aan hun hoofd dan te waken
voor diefstal van geestelijk
eigendom van een componist.
Want dat is in feite toch het
len gehore brengen van
muziek, zonder dat de
krijgt".
muziek door kermisexploitan-
vergoed 'en.
„In de laatste ji
er een nieuw medium als dr
t v. is bijgekomen. Op het
eind der dertiger jaren kwam
uit de Horecasector een bij
drage van 50.000 - per jaar.
Uit de eigen exploitatie# (de
verenigingsuitvoeringen ln
zalen dus uitgesloten) komt
thans uit de Horecasector drie
miljoen gulden binnen voor
BUMA.
Andere mentaliteit
Waar «Ie scheidende functio
naris. die toch met speciale
werkzaamheden bU BUMA
belast blijft, bet meest dank
baar voor la? „Over de be
reikte financiële resultaten
voor dr componist natuurlijk".
Maar onmiddellijk voegt hü
daaraan toe: „Niet minder
pver do enorme mentaliteits
verandering. Veel vooruitgang
hebben u*U vooral geboekt in
de sector van de serieuze
muziekbeoefenaars, bij de
federatie van zangersbonden
èn de harmonieën en fanfares.
Men beseft daar, dat de com
ponist de eerste man is, die
het mogelijk maakt, dat er
gemusiceerd kan worden. Dat
vooral vind ik een winstpunt.
Veel wensen heeft hij nog,
wensen, die onderstreept wor
den door de heer J. Lentlnck,
die de laatste jaren de rech
terhand van de heer Van Lien
den was. „Som# zie je in ad
vertenties staan: „Kom bU on#
gezellige muziek". Maar aan
die gezelligheid heeft de com
ponist geen deel. Al# in ate
liers of werkplaatsen muziek
!en gehore wordt gebracht en
door die muziek wordt de pro-
duktie met acht tot zelfs 25
procent bevorderd (iets wat de
werkgever grif zal beamen),
dan is het toch redelijk, dat
de componist daarvan zijn
deel krijgt".
In dat opzicht blijkt de
auteurswet van kracht, n.l. in
tegen opziet? „Een klein beet- 1912. In 1957 werd een wets-
je wel. Maar ik ben pas herziening ln het vooruitzicht
is het in zestig", lacht hij. „En het gesteld, maar men studeert
De" heer Van Lienden berijdt deze sector van het muziek- verplaatsen is nu toch wel er nog steeds op.
stokpaardje. Nog steeds gebruik „wat rustig" geweest, iets gemakkelijker dan vroe- ln het „Charte du droit
kan hij zich gruwelijk kwaad Maar dat betekent niet, dat ger, toen er dagen bij waren,
maken als een componist niet de zaken zo vlot liepen", al- dat ik veertig kilometer
die plaats krijgt, die hem als dus de^ heer ^Van Lienden.
schepper
auteurswet nog niet aange-
past Eerst een kwart eeuw n»
"moest lopen. Niet zei- de Bernrer Conventie
de compositie Door het «mbuliinte karek- deo heb ik in een «.ekend "86 werd In Nederlknd de
e1_ 1 1l_::r -enxlir, 1'ilr.mntoe fln- fl' fillilHir Hit» ftc Fèrfpmtion
toekomt. „Alles en nog wat zag ter
je (en zie je nog wel) op be
grotingen van muziekuitvoe-
het kermisbedrijf
dan zestig kilomeier ge-
BUMA vaak lastig tippeld. En betaalde
d' auteur", die de Féderation
Internationale des soclètèe de
droits d' exécution" ln 1954
terugblikt, be- heeft aangenomen, gaan ge-
hun sef je, dat het niet voor niets bruikers van muziek en com-
dé"rétirade. Verplichtingen met betrekking is, dat BUMA zijn mensen al ponisten ermee akkoord, dat
c geregeld contact met de
ringerTstaan: zaalhuur, èiëk- ondernemers te onderhouden bij. .Als je
triciteit, garderabe, tot en met hn deze aan te «poren|r-
de juffrouw van de n
Maar de componist....?" Tot het auteursrecht te vol
Verontwaardigd schudt hij
zijn hoofd, zodat de zilver- De
grijze haren
in die tijd niet r
met hun zestigste jaar pen- een gemiddelde van tien pro
poneert", constateert hij nuch- cent van de recetten van eeD
uc tu»<=»- -- =--- weten ter. En thans, belast met de uitvoering dan wel van het-
weerbarstie echter, dat zij "een officiële sector kermismuziek, i# de geen aan die uitvoering ten
I-heer Van Lienden weer bij koste is gelegd (bij gratis aan-
kermisrelzigers
nufroind paan «taan Net een toestemming van BUMA
leeuw die zfln manen schudt, ten hebben om van het be- zijn eerste liefde teruggekeerd: geboden voorstellingen
Het temperament van de schermde muziekrepertoire Als 17-jarige,^ in dienst van het personeel bijvoorbeeld)
leeuw heeft hij behouden, (het wereldrepertoire dus
Maar meer dan veertig jaar alle levende componisten
buitendienst bij BUMA heb
ben van hem ook een uit- ger dan vijftig j:
nemend tacticus gemaakt. En zijn overleden) gebruik te
in dat licht bezien verwon- maken. Dat betekent voor mij
dert het niet, dat BUMA de in concreto een intensiveren
banden die dit bureau met de van het contact met de ker-
heer Van Lienden binden, misreizigers. Dus
niet zonder meer wil verbre- veel reizen ei
ken. Hij zal thans speciaal Of hij daar,
belast worden met toezicht op meer zou kunnen geneiten
de Sacem, had hij n.l. precies ten goede moet komen aan de
JPdezelfde sector onder zich. componist. In Nederland is dat
componisten die niet lan- De financiële resultaten lie- percentage, afhankelijk van de
geleden gen er na al die jaren niet aard van de uitvoering. lH,
om. Toen de heer Van Lieden 5 of 8 procent, oen achterstand
*n 1937 naar het hoofdkan- dus.
foor van Buma te Amsterdam Ten aanzien van al deze pun-
verhuisde, bedroeg do totale ten heeft de heer Van Lienden
opnieuw recette 200 000.- Over 1967 duidelijke wensen. Steeds
trekken". was die totale recette liefst neerkomend op: Erkenning
nu hij zonder tien miljoen gulden, waarbij van de componist i
uiteraard wel in aanmerking diefstal
het ten gehore brengen
zijn welverdiend pension, niet dient te worden genomen, dat eigendom.
diens geestelijk
dacht wordt bijvoorbeeld aan de bouw
scholen, ziekenhuizen, woningen en
fabrieken. De andere participanten zijn:
Bruynzeel N.V. Zaandam, A. de Jong
N.V. Den Haag (metaalbedrijf), machi
nefabriek Kiekens N.V. te Landsmeer:
de KLM, de KNSM, machinefabriek A.
J. Mulder te Oude Pekela, J. P. A. Ne-
lissen groep N.V. te Haarlen (aanne
mingsmaatschappij), de N.V. Overzeese
en Elektriciteitsmaatschappij te
Rotterdam, N.V. Nederlandse metaalin
dustrie „Polynorm" te Bunschoten, Sa-
val apparatenfabriek N.V. te Breda, Pie-
der Schoen en zoon N.V. te Zaandam
(verf- en vernisfabrikant), ULC inter
nationaal te Utrecht Ooodgieters werk
zaamheden en v-erwarmingsapparatuur)
Varekamp-Tailleur N.V. te Amster
dam (verpakkingsbedrijf.
(ADVERTENTIE)'
Want vleas is rijk aan waardevolle eiwitten. Bovendien, vlees is goed voor de lijn. Vandaarvlees ow hoofdschotel, elke dag!
Geen achterstand bij onderzoek, maar:
In Amerika computer
al commercieel
(Van onze correspondent
Lucas Kleijn)
PARIJS Parijs is gedurende
enkele dagen hel centrum van
wetenschappelijk onderzoek.
Twee zeer belangrijke confe
renties zyn gevoerd: een van de
O.E.C.D.-landen over de weten
schappelijke kloof die er be
staat tussen Amerika en Euro
pa. De andere gaat uit van de
Unesco en is aan hersenonder
zoek gewijd.
Dat op het gebied van de toe
gepaste wetenschap Amerika
Europa op vele gebieden ver
vooruit is, was bekend. Al twee
jaar geleden beschikte een con
ferentie van ministers van We
tenschap, eveneens in Parijs
gehouden, over algemene gege
vens. Maar het ontbrak aan
precies feitenmateriaal. De ver
gadering van 1966 gaf een spe
ciale commissie opdracht na die
achterstand van Europa een on
derzoek in te stellen. En dat
is in de afgelopen twee jaar
gebeurd. De conferentie van
wetenschapsministers met hun
deskundigen, die 'leze week
te Parijs is gehouden 22
landen namen er aan deel,
ook Nederland - beschikte
jver een zeer groot aantal
rapporten, die door het gewone
publiek niet zullen worden ge
lezen, maar toch uitermate
boeiend zijn wat inhoud en
feitenmateriaal betreft.
Over het algemeen blijkt er
uit, dat vooral op het gebied
van de computers en de ruim
tevaart de Amerikanen op
Europa een zeer grote voor
sprong hebben. De basiscom
puter is weliswaar ook in Euro
pa gemaakt, maar de Amerika
nen weten er veel beter mee om
te gaan en hebben niet alleen
de computer maar ook andere
vindingen uit Europa beter dan
wij weten te commercialiseren.
Wetenschapsmensen in Ameri
ka blijven niet in de univer
siteiten zitten, maar gaan het
bedrijfsleven in of komen in
dienst van de regering. Een
hoogleraar die dat bijvoorbeeld
in Nederland zou doen, zal al
gauw met de nek worden aan
gekeken en men zou hem ver
wijten, dat hij veel moois achter
zich liet en het deed om het
geld. In Amerika is dat heel
gewoon, waardoor het bedrijfs
leven een veel grotere stuwing
heeft gekregen dan in Europ;.
Het heeft zich voortdurend
grondig weten te vernieuwen.
Overigens behoeft Europa zich
wat fundamenteel wetenschap
pelijk onderzoek betreft niet
voor Amerika te schamen. Al
leen Engeland en Frankrijk le
veren per jaar ieder evenveel
doctoraten op als Amerika. In
Europa geeft Engeland het
meeste geld uit voor het op
leiden van wetenschapsmensen,
maar daar is het nadeel dat de
Britse industrie niet voldoende
emplooi heeft om deze weten
schapsmensen praktijk te ge
ven. Dat zij door Amerika aan
getrokken worden, is dus niet
.illeen een kwestie van geld.
In de rapporten worden kleine
landen als Nederland, Zweden
en Zwitserland met ere ge
noemd. Zwitserland speciaal
vanwege zijn farmaceutische
industrie.
Er valt op hel ogenblik een
zekere stilstand te bespeuren
in het fundamenteel weten
schappelijk onderzoek in Ame
rika. Men heeft niet alleen het
gevoel, dat men diep, zeer diep
heeft gegraven, maar men be
seft ook de noodzakelijkheid
het opgegravene te moeten ver
werken. Dat geldt bijvoorbeeld
voor de computers. Men moet
de mensen die een computer in
huis hebben, leren hoe men
met zulk een ingewikkelde ma
chine om moet gaan. Wat zij er
niet alleen aan programma's
kunnen instoppen, maar wat zij
er ook uit kunnen halen. Men
moet de mensen in computer-
verband leren denken en dat
kost tijd. Arbeidsverdeling is
niet goed mogelijk, want daar is
iedere geleerde te nieuwsgierig
voor. Hij wil er alles van we
ten. Wil Europa niet achter
blijven, dan zal het mee moe
ten. Philips is trouwens druk
bezig zijn achterstand op het
terrein van de computers snel
in te halen.
De internationale uitwisseling
stuit helaas vaak nog af op
nationaal egoïsme. In vele lan
den heerst nog drempelvrees.
Om uit te komen boven het
nationaal eigenbelang. Van de
informaties komt 75 percent uit
de O.E.C.D.-landen, 20 percent
uil Rusland en 5 percent uit
China. Uit de overige landen
komt zo goed als niets. Voor
de onderontwikkelde landen is
het grote nadeel, dat zij van
uitwisseling niet kunnen profi
teren, omdat daar niet vol
doende deskundig personeel is.
Uit Rusland komen weinig of
ficiële gegevens. De oorlog in
Vietnam werkt in dat opzicht
remmend. Men weet vrij veel
van Rusland, maar die kennis
berust in hoofdzaak op bilate
raal niveau en op persoonlijke
basis.
De tweede conferentie over het
hersenonderzoek is zuiver spe
cialistenwerk. Men is onder
meer bezig in de hersens de
oorsprong op te zoeken van
haat en nijd in de hoop de
sleutel te kunnen vinden van
oorlogen.
„Bettelstudent" in De Doelen
Mill&ckers „Bettelstudent". de operette,
waarmee deze componist in 1882 zUn
onsterfelijk maakte, blijkt nog
steeds zich op het podium met succes te
kunnen handhaven.
Dit werd gisteravond opnieuw duide
lijk in de Rotterdamse Schouwburg,
waar een talrijk, zeer enthousiast pu
bliek een opvoering door de Stadtlsche
Bühnen Münster bijwoonde.
Het amusante, doldwaze libretto, dat
vertelt hoe stadscommandant kolonel
Ollendorf tracht een gravin, Palmatica
genaamd, te straffen door haar doch
ters te verleiden tot een huwelijk met
een tweetal gevangenen, die voor deze
gelegenheid in resp. een rijke vorst en
diens dienaar worden omgetoverd, maar
die in werkelijkheid Poolse officieren
zijn en tenslotte door onverwachte ge
beurtenissen tot welstand komen, zal
wel een der oorzaken van deze blijven
de belangstelling zijn. Maar de hoofd
attractie zullen we toch moeten zoeken
in de allercharmantste vrolijke Weense
muziek.
Jammer genoeg kwam deze in de on
derhavige presentatie onvoldoende tot
zijn recht.
Men speelde en zong met grote leven
digheid, zowel individueel als in team
verband, wat als een bijzonder goede
regie moot worden be{
gebracht. Ze suggereerden en vertoon
den veel hele gevels, balkons en hek
ken, maar lieten toch ruimte genoeg vver
voor de executanten.
De kostuums in hel 2e tafereel konden
ons niet bekoren. Misschien zou men ze
met hun brutale kleurencombinaties, om
een modern woord te gebruiken, bijzon
der „hip" kunnen noemen. Niet passend
in de sfeer van deze eind 19e-eeuwse
operette.
Dirigent Geimot Schwickert had het
geheel vast in de hand en hield een vlot
tempo aan. Het eveneens meegebrachte
orkest speelde echter overwegend hard
en weinig genuanceerd.
J. W.
i was ongeremd, uitbundig i jon#
Oude man met
jenever dronken
gevoerd, daarna
van f 25,- beroofd
LEEUWARDEN (ANP) „Hoogst on
verantwoordelijk en tegenover een oude
man meer dan minderwaardig", zo om
schreef de president van het gerechts
arden de daad van twee
ffinement,
deze Weense muziek om vraagt, ontbrak.
En ook het steramennjatcriaal van de
solisten liet wel wat te wensen over.
Een uitzondering moeten we maken
voor de vertolker van dl titelrol, Fried-
rich Kolscha. Hij beschikt over een vo
lumineuze, welluidende tenor en bracht,
mede door zijn muzikale kwaliteiten, de
figuur van de Bettelstudent overtuigend
voor het voetlicht. Goed gesecondeerd
door zijn collega Peter Bisang.
Maar de vocale mogelijkheden van de
soliërende dames hadden beter moeten
zijn. Noch Anne Pflrschingcn de gra
vin noch haar dochters Gretl Pröls
en Edeltraud Blanke kwamen tot
enige redelijke muzikale expressie. Zij
moesten het grotendeels hebben van hun
dictie en acteertalent. De bariton Ru-
dolf Bautz als Allendorf voldeed vocaal
beter.
Opgewekt en helder zongen de koren
en enkele leuke eenvoudige dansjes wis
selden zang en spel op prettige wijze af.
Het gezelschap had ook decors met
uil Oude Pekela, die op
27 Juli in hun woonplaats de 65-Jarlge
Willem Stroobos dwongen een liter Jene
ver te drinken met de bedoeling hem
daarna gemakkelijker te kunnen bero
ven. Hun bult bdroeg 25 gulden. Het
slachtoffer overleed door verstikking.
De daders werden op 4 Januari door
de rechtbank te Groningen veroordeeld
tot twee Jaar gevangenisstraf. Zowel de
31-Jarige Harm W. als de 23-jarige
Friese De W. waren van dit vonnis ln
hoger beroep gekomen.
Na een bruiloft wnren ze naar „Oude
Willem" gegaan om tc kijken of daar
nog wat geld was. Toen deze niet meer
wilde drinken hadden zij hem vastgehou
den en hem volle bekers Jenever naar
binnen gegoten.
De procureur-generaal was het niet
eens met de beslissing van de Groninger
rechtbank het tweetal vrij te spreken
wegens dood door schuld. HIJ vroeg be
vestiging van het vonnis van twee Jaar
gevangenisstraf, echter met dien ver
stande, dat ook de dood door schuld
ten laste van het tweetal zou komen.
