Kijkdichtheid na acht
uur
daalt
8
Jean Luc Godard hekelt Franse wegpiraat
TWEEDE NET DWINGT TOT BEWUSTE
KEUZE
Vietnam
Hadimassaover kunst en
t.v.-spel van David Mercer
Vanavond via Nederland I
„LICHAAM EN ZIEL 2" BESTE NEDERLANDSE FILM
PAGINA 2
DE LEIDSE COURANT
DONDERDAG 8 FEBRUARI 1968
Eén illusie
minder rijk
ONS zou het van de AVRO-reportage-
dienst tegenvallen, zo hij zelf hoge
verwachtingen heeft gehad van het be
gin van deze week georganiseerd „mam-
moet"-forum van politici. Wie iets con
creets wil bereiken bij het aan de orde
stellen van het onderwerp „politieke
duidelijkheid", moet vooral nalaten
leidende politieke figuren uit te nodigen
als deelnemers aan het gesprek. Dat is
zoiets als de kat vragen, hoe de muizen
op vrije voeten kunnen blijven.
Maar wanneer de organiserende om
roepvereniging inderdaad en tegen
beter weten in wel iets verwacht had
van de discussie voor de televisie
camera's, dan is ze in elk geval weer
een illusie armer. Voor de kijkers èn
luisteraars was het een zenuwslopend-
vervelende zaak en de inhoudelijke com
mentaren zijn dan ook terecht
betuigingen van teleurstelling of hoon
geworden.
De schuld ligt dan echt niet bij het
ontbreken van representatieve figuren
voor de Partij van de Arbeid en van
de communisten; ook niet aan de paar
andere uitgenodigde en voorbarig aange
kondigde politici die verstek lieten gaan.
Het heeft ook niet gelegen aan de twee
hoogleraren die gehuurd waren om de
lont in het kruitvat te steken; zowel
prof. Duynstee als zijn collega Glastra
van Loon hebben hun best gedaan en
enige pikante vragen gesteld.
Maar in een wedstrijd waarvan de
uitslag van tevoren va6t staat,kunnen
twee bekwame spelers zo de anderen
op de plaats rust houden wel voor
wat vertier, maar niet voor een boeiende
krachtmeting zorgen.
loze verwachting: dat partijgebonden
politici voor de televisiecamera's het
verlossende woord zullen gaan spreken.
En geef de heren politici dan maar
eens ongelijk. Er valt nog wel het een
en ander te bereiken, wanneer men de
heren van man tot man over concrete
zaken laat spreken, zoals vorig jaar bij
de verkiezingscampagne bijvoorbeeld een
keer bij een tweespraak tussen de heren
Schmelzer en Den Uyl gelukt is. Maar
het echec staat bij voorbaat vast, wan
neer men politieke duidelijkheid pro
beert te bereiken door zestien heren
de dames ontbraken weer van zeer
uiteenlopende richtingen te laten spre
ken over gecompliceerde zaken als
hun eventuele partijreorganisatieplannen,
stembusakkoord, bereidheid tot 'n twee
partijenstelsel enzovoort.
Politici die nadenken, laten bij dit
soort vragen natuurlijk niet het achter
ste van hun tong zien. Sterker nog: ze
zijn daartoe niet in staat. En politici die
wel „duidelijk" antwoorden, doen in die
omstandigheden vaak uitlatingen waar
over ze een dag later al spijt hebben of
zoals maandag bijvoorbeeld drs. Gruy-
ters ze suggereren zo indringend dat
het allemaal feitelijk simpel is, dat het
ook moeilijk wordt hen te geloven.
PEN van de redenen voor de misluk-
king van het AVRO-forum is, dat
binnen de meeste partijen de discussie
over zaken die met politieke duidelijk
heid te maken hebben, nog volop in
beweging is. Zo beschouwd heeft men
maandag geprobeerd een menu te maken
van gerechten, waarvan de bestanddelen
nog niet eens rijp genoeg waren om
geplukt, uitgegraven of afgesneden te
worden.
We zouden via een opinieonderzoek
wel eens aan de weet willen komen, of
deze discussie met politieke duidelijk
heid als inzet, enige invloed op de
burgers heeft gehad.
Wat ons betreft hadden de twee hoog
leraren hetzelfde mogen doen als de
scheidsrechter deed bij AjaxFeijen-
oord: na twintig minuten affluiten, om
dat de mist redelijk spel verhinderde.
Maar deze AVRO-wedstrijd behoeft wat
ons betreft voorlopig niet overgespeeld
te worden. Zelfs niet op zondagmiddag!
Brokken in België
zich toegespitst op Leuven en thans een
Regeringscrisis veroorzaakt, waarvoor een
oplossing nauwelijks mogelijk schijnt. De
breuklijn, die het land in tweeën ver
deelt met als nog gecompliceerder factor
het bestaan van een feitelijk Franstalig-
Brussel, midden op die breuklijn,
per dan ooit. In dez<
gematigde stem nauwelijks gehoord
die-
lerland voor de zaak van de Neder
landse cultuur en taal kan en moet op
brengen (wat dat betreft kunnen wij
het een en ander van Frankrijk leren),
kan ons hart toch niet uitgaan naar het
Vlaamse extremisme, al moet daaraan
toegevoegd worden, dat de arrogante
houdiftfe, die'in sommige Waalse en vóor-
Ne-
zo verwerpelijk is.
Het is evenzeer waar, dat de blaam
voor de huidige situatie goeddeels ge
zocht moet worden bij genoemde Waals-
Brusselse kringen en ook bij de hoge
de Nederlandse taal nim-
heeft willen zien,
waarmee de wetenschap onderwezen kon
worden en die, bovendien, ten aanzien
van Leuven, kerkelijke oekazen uitgaf,
die de indr.uk wekten dat Leuven ge
legen in het hart van Vlaanderen een
de brokken. Het
brok, een
Waalse brok (deze twee staan minder
vijandig tevenover elkaar dan het schijnt)
Voer van psychologen
zal er goed aan
I doen te zorgen een psycholoog ach
ter de hand te hebben wanneer er spoed
zaken an de orde komen.
Immers wanneer een briefje van een
voetballer aan zfln bondscoach gestaafd
moet worden met een toelichting van
zijn clubpsycholoog, dan gaat het toch
niet meer op om belangrijker sportzaken
op „hoger niveau" te bespreken zonder
de wijze toelichting van psychologen.
En de gelukstelegrammen die de over
heid bij behaalde successen stuurt, kun-
i psychologisch gericht
niet
antwoord troostwoord van onze bewinds
vrouwe in het onverhoopte geval dat het
in Grenoble, met Ajax, met Blokkeer
of met onze fietsers in de Tour de
France misgaat!
Hoe lekker kan het voer van psycho
logen smaken Nog even en "iedere Ne
derlandse werknemer krijgt per C.A.O.
een eigen psycholoog.
Gevaar voor UNCTAD
KANS van «lagen heeft de belang
rijke wereldhandelsconferentie in
New Delhi, de UNCTAD, pas dan wan
neer de gedelegeerden van hun bijeen
komst geen soort Algemene Vergade
ring van de Verenigde Naties maken.
Daarom sloeg de Amerikaanse gevol
machtigde de spijker op de kop, toen
hij zijn medegedelegeerden opriep, om in
New Delhi de politieke kwesties buiten
discussie te laten. Wanneer de wereld
handelsconferentie benut gaat worden
om op een andere golflengte het V.N.-
debat over Zuld-Afrika, Vietnam, Nabije
Oosten of China voort te zetten, kunnen
de gedelegeerden hun koffers wel weer
pakken, want dan wordt de conferentie
een uitzichtloze zaak.
i in het belang van de ontwikkelings
landen dat de conferentie ook op deze
doeleinden gericht blijft. Wanneer
wereldkwesties op hun politieke merites
zen die door het kamp
wijl dezen dekking zoel
Amerikanen voor hun Ie
verschenen en plukten i
van de bergstammen, vo
den, van de grond op.F
ten achtergelaten worde
ruim 70, slaagden er alsn
te bereiken.
wil beoordelen, moet men maar herope
ning van het debat in New York vragen.
Misschien kan het sommige gedele
geerden iets leren, wanneer ze zich her
inneren dat zelfs de Europese integratie
in de buurt van gevaarlijke klippen ge
komen is. omdat van bepaalde zijde een-
zldig politieke oogmerken worden na
gestreefd.
Het belangrijke doel van de UNCTAD
vereist dat alle gedelegeerden dit doel
het zwaarste laten wegen. Door zich
boos te tonen over Zuld-Afrika, Berlijn,
Vietnam e.d. slaagt men er niet in de
honger en sociale nood van miljarden te
lenigen.
(1LVERSUM Een van de be- mogelijkheid
InngrUkste gegevens uit de re- minder verll
sultuten van het dagelijks onder- treedt. Het
zoek naar radio- en tv-program
ma's dat Intomart voor NTS ei
NRU verzorgt, is, dat de gemid
dolde kUkdichtheid
uitbreiding op het t1
Overigens constateert
een constante daling x
s aan kijktijd op-
tbreken van goede
en nauwkeurige „switchpoints"
tussen Nederland-1 en -2 doet
eveneens de kijkdichtheid dalen.
Ook kan de toename van de keu
ze het psychologische effect ver-
1967 lager ligt oorzaken, dat men minder of in
ran 1966. Tussen het geheel niet kijkt,
ivonds is echter De gemiddelde kijkdichtheid voor
ing waar te ne- Nederland-1 en -2 In het vierde
tl door zendtijd- kwartaal 1967 steeg van 31
het tweede net. procent (1965) tot 49 procent,
de NTS Een procent staat gelijk aan
de kijk- 85.000 kijkers.
netten der kijken
ichting wordt gezegd,
cijfermateriaal blijkt
ook, dat toen de vakanties in
begin of medio juli (afhankelijk Vóór 19 uur keek
bouwvakvakantie) hun Duitsland-1
Weinig buitenland
De nogal eens vlot geuite bewe
ring, dat men vooral_ langs de
naar de Nederlandse tv kijkt,
blijkt volgens de tabellen on
juist te zijn. Zo bleek uit een
steekproef in di
;n met 23 de.
de kijk-
alle buitenlandse
i gemiddeld niet
dan 4 5 procent bedroeg.
•gen keken 36 lende Nederlanders
de kijkers naar Ne-
8 procent r
derland-
derland-2. Daarbij dient
den opgemerkt dat 41 procent
Ajax-Real, topper
Tenslotte geven NTS
36 procent Duitsland-2, terwijl nog
België slechts door 18 procent bekeken tv-programma's
„hitparade" geen enkele tv-pro-
duktie van KRO. NCRV, VPRO
en TROS voorkomt.
Op Nederland-1 leidt Real Ma
dridAjax met 82 procent, Ajax
Dukla 81 procent, op een ge
deelde derde plaats Tien Toon,
„The Fugitive", Rudi Carrell en
NRU Ajax—Real met 78 procent.
t de meest Op Nederland-2 won de VARA-
de Nederland,
bekeken.
iber 1967, dat De gemiddelde kijkdichtheid e
het absoluut aantal kijkers p.
tender in de periode v
december 1967 bedroeg
derland-1 en -2 gerekend over
heel het jaar 1967. Uit het over
zicht blijkt o.m„ dat deze pro
gramma's voor ongeveer
uitzending „Bij Dorus op schoot'
(zonder po.
procent, gevolgd door Inter Mi
laanReal Madrid met 50 pro
cent. Op de derde plaats Raw
55
situatie zonder keuze- hoogtepunt bereikten het getal bleef dez.
en na 19 i
aflevering van Mies
iet 49 procent zomede
Nederland-1 36 procent derde uit verhalende ontspanning weer een aflevering van Mies-
-scène met 48 procent. De Gert
Duits- land-1 boekte 200.000 kijkers, staan. Opvallend is dat in deze
„Hadim
VARA's
iedere
houdt zich vanavond van 22.10-22.55
via Nederland I op hadimassiaanse wij
ze bezig met de kunst. Dat betekent
een schilder en zijn moralistisch mo
del. een Russische schrijver en zijn
ring van Hamlet in recordtijd, een tra
nen verwekkende vertolking van „Für
Ellse", een ontroerend weerzien met
een filmster van weleer en veel ge
dichten.
Een stoet van medewerkers aan Ha
dimassa: Teksten zijn van Herman
Pieter de Boer, C. Buddingh, Otto
Dijk, Hans van EyclC, Adriaan Mor-
riën, K. Schippers, William Shakespea
re, Bert Voeten en Dimitri Frenkel
Frank. Presentatie: Loudi Nijjioff, Ca-
rola Gijsbers van Wijk, Annemarie Os-
ter, Peronne Hosang, Carla de Raadt,
Chris Baay, C. Buddingh, Ton Len-
sink, Adriaan Morriën, P. Nieuwenhui-
zen, Willem Nijholt, K. Schippers, Aart
Staartjes en de Haagse geatgroep Ai-
Foto's in „Hadimassa" zijn van Jutka
Rona en Oscar van Alphen. Composi
ties: Frans Eisen, Tony Nolte, en Her
man Schoonderwalt. Grafische vorm
geving: Jaap Drupsteen. Produktie,
samenstelling en regie: Dimitri Fren
kel Frank.
Vooraf aan „Hadimass:
VARA-televisie een spel 1
se auteur David Mercer
de Engel-
t, getiteld
r" (Ned. I.
21.05-22.10 uur). David Mercer, van wie
de VARA eerder het stuk „Daar waar
het verschil begint" uitzond, behoort
tot de groep van jonge Engelse schrij
vers die een grote sociale belangstel
ling hebben.
„Op 'n zondag in de zomer" is 'n oor
spronkelijk tv-spel, dat zich afspeelt
in een luxeflat in Londen, waar drie
meisjes (Christine, Sue en Biddy) sa
menwonen. Hun wereld is er een van
ogenschijnlijke zekerheid en welstand.
De vrienden die ze zich kiezen, staan
klaar om hun levensstijl te waarbor-
de
ast gevoelige van
ting gevonden bij
ie nauwelijks iets
teerd voor de thee, laat Biddy's vriend
Nicholas lang op zich wachten. In de
broeierige hete sfeer van die zondag
middag groeien de gevoelens van
behagen en weerstand tegenover
dy en de nog afwezige Nicholas. Als
hij tenslotte verschijnt blijkt hij de;
middag te hebben uitgezocht om zi;
idee van leven te toetsen aan de hou
ding van de anderen. Door zijn abnor
male gedrag dwint hij de anderen
NEDERLAND I
(STER-
reclameultzendingen
18.55, 19.03, 19.56, 2(
NTS:
18.40 uur:
Olympische Spelen
18.50 uur:
Pipo de clown
19.00 uur:
Nieuws in 't kort
Oekraïne III,
documentaire
NTS:
20.00 uur:
Journaal
Olympische Spelen
(kleurentelevisie)
VARA:
20.35 uur:
Achter het nieuws,
actualiteitenrubriek
21.00 uur:
Simon Carmiggelt
21.05 uur:
Een zondag in de
22.10 uur:
Hadimassa,
amusementsprogr.
NTS:
22.55 uur:
Tweede journaal
23.00 uur:
Sluiting
NEDERLAND II
(STER-
reclameultzendingen or
18.55 en 20.16 uur)
NTS:
18.50 uur:
Pipo de clown
19.00 uur:
Nieuws in 't kort
19.03 uur:
Van gewest tot gewest
19.25 uur:
Olympische Spelen
20.00 uur:
Journaal
KRO:
20.20 uur:
Mijn broer en ik,
20.55 uur:
Gertrud Stranitzki,
Gamma, i
schapp. programm
CVK-IKOR:
22.00 uur:
Dichterbij
Deutro-Jesaja
NTS:
22.30 uur:
Tweede journaal
22.35 uur:
Sluiting
Televisie morgen
NEDERLAND I
een ontwikkelingsland
10.45 uur:
Ontdekkingen in onze
samenleving
11.10 uur:
Schrij versportretten
11.35 uur:
Walter and Connie
RADIO HEDENAVOND
Radionieuwsdienst
HILVERSUM I:
7.00, 7.30, 8.00, 8.30, 12.30,
18.30, 22.30, 23.55
HILVERSUM II:
16.00, 18.00, 19.30, 22.30,
23.55
HILVERSUM III:
Elk heel uur vanaf 9.00
Op het tweede net opboksen tegen
de woensdagavondhoofdfilm op „I" Is
een bij voorbaat verloren zaak. Enige
mogelijkheid is het brengen van kwa
liteitsprogramma's die zich door eigen
aard tot een beperkt publiek van
„slechts een paar honderdduizend"
kijkers richten.
progró
„Lite-
arist Jan Blok
de vanavond
aflevering van
geweten te onderzoeken. Het lukt hem
tenslotte niet zijn maatstaven aan
de anderen op te leggen, maar toch
heeft hij hun bedriegelijke zekerheden
aangetast.
Ondei
spelen in dit tv-spel Ingeborg Elze
vier, Marja Habraken, Paula Petri,
Jeroen Krabbé, Tom van Beek en
van Rijn de rollen van respectievelijk
Christine, Biddy, Sue, Robin, Ian
ten nog een restantje van uw mi
de opmerking: „Dat bewaren
straks", trekt de hele situatie
een zo absurd vlak, dat men het laatste
half uur met al zijn nodeloze wreed
heden het beste kan vergeten.
Sex en sadisme zijn de wapens wa
mee regisseur José Benazeraf zijn i
schouwers te lijf gaat in ,.Le Chair e
Sang" en „Cover girls De eerstgenoi
deze voormalige fal
strijd l
de oude
Verbitterd is ook nog de
waar twee bataljons No<
de bezetters van een dee
citadel zijn komen versterken. Ameri
kaanse en Zuldvietnamese troepen be
schieten vanuit het door hen bezette deel
van de citadel de tegenstander met ar
tillerie. terwijl onophoudelijk jacht
bommenwerpers uit de bewolkte hemel
duiken. Alleen in Hué moeten meer dan
2000 communisten gesneuveld zijn.
het offensief af
i Vlet kon gleden en
1303 Zuldvietnamezen
gesneuveld. Er zijn
4493 Zuidvietname-
,'erllezen onder de bur
gerbevolking zijn aanzienlijk. Voorzich
tige schattingen spreken van 6000 doden
Van het begin
zijn nu ongeve*
Noord vietnamez
en 793 Amerlk
S729 Amerikanen i
i gewond. De
i 300 000 vluchtelingen.
I Het pleit voor Godardi
dat hij de film „Le
de figuur van
opgebouwd. In
werpt als wegpiraat. Toeterend en kij
vend baant hij zich een weg langs
wrakken en in de berm verspreide ver
keersslachtoffers. Van al die verkeers
ongelukken trekt de automobilist zich
niets aan en hij is bereid om zich met
slapstickeffecten over te geven aan
ruzietjes met medewegberijders. Stof
genoeg voor een uur, misschien minder.
Wat Godard daarna aansnijdt, is om
zijn overtrokkenheid onverteerbaar. Het
toch al geïrriteerde echtpaar
ln de film over gaat, doodt in Koeien
bloede om een erfeniskwestie de schoon
moeder. En de gebelgdheid over de „on
menselijke" houding op de weg gaat
bij Godard zelfs zover, dat de regisseur
een nozembende introduceert, waar
kanibalisme de gewoonste zaak va
wereld is.
Zolang Godard met wrange spot de
Franse automobilist tijdens het week-end
hekelt is de film een wat overtrokken,
maar dank zij Godards vakmanschap
briljante satire. Zijn aansluiting daarop
is echter zo extreem, dat het bijna de
farce benadert. Ala Mireille Darc aan
het «lot een maal nuttigt met de Jeugd-
bendeleider ei
is zeker het i
risten", willen we dat i
reltje zout nog accepteren. Het t
woord van de bendeleider: „Ein we 1
n vijfhoeksvi
ichts door twee van
leefd. „Cover girls'
behandelt een reeks
ma: de verhouding tussen sche
inspiratiebron.
in Utrecht aanwezige filmcritici ga-
landse film ging naar „Lichaam
an de 24-jarige René Daalder,
een film die wfl reeds ter gelegenheid
van de Arnhemse filmweek bespraken.
De ln Utrechtaanwezige filmcritici ga
ven ne film in totaal 203 punten met eer
gemiddeld waarderingscijfer van 7 Ys
Tweede werd „Moeder en zoon" van Jar
Nemec en derde „Your portrait" var
AVRO'
itmoetingen". Adriaan van der
Veen, die zich hoe langer hoe beter
thuis blijkt te gaan voelen in zijn rol
van presentator, ontmoette gister
avond vreemde vogel Simon Vinken
oog. Het werd een boeiende ontmoe
ting met een heel intens gevoelsmens,
die in zijn gevoelens iets kameleon
achtigs mag hebben, maar wie daarbij,
het predikaat van echt dichterschap
niet ontzegd kan worden.
Van der Veen liet Vinkenoogs posi
tieve kwaliteiten alle recht weder
varen en gaf het programma toch
ook het lichtelijk relativerende tintje,
dat echt wel geboden was. A propos:
regisseur Rense Royaards droeg in
zUn vormgeving heel sterk bij aan het
welgeslaagde karakter van dit pro-
Kwaliteit had zeker ook de Medische
kroniek van A. C. van Swol. Zijn
onderwerp de resusbaby's werd
mede dank zij de medewerking van
dr. J. Bennebroek Gravenhorst op een
enorm boeiende wijze behandeld. Maar
bij dit programma, dat immers een
goed stuk t.v.-voorlichting bood, von
den we het bepaald jammer dat het
een relatief gezien klein percentage
van de kijkers bereikte. Het gebeurt
namelijk tè vaak dat beide netten
„waardeloos" gevuld worden. Zo'n
werkelijk waardevolle uitzending be
hoorde een gunstiger uitzendtijd te
krijgen.
Vg.
Grenoble op
t.v.-scherm
Nederland 1
18.1518.40 Reportage
skiën. Afdaling heren.
18.4018.50 Nederlands
commentaar op feiten en
gebeurtenissen van de
dag, uitgezonden vanuit
de studio in Grenoble.
20.2020.35 Filmoverzicht
(kleur).
Nederland 2
10.2520.00 Reportage van
de derde en vierde race
tweemansbobslee.
Radioprogramma